Docentenblad 3
Veilig werken, gereedschappen en machines
De gevaren die optreden bij het gebruik van een gereedschap of machine(groep) staan beschreven in het boek of op de cd-rom Basisveiligheid VCA. De leerling kan hierin opzoeken welke gevaren een bepaald soort machine oplevert. Tevens zijn er instructiekaarten ontwikkeld op basis van het VCAboek.
Imp03/h3
pagina 1
Opdracht
Veilig werken, Gereedschappen & Machines
Werken met (hand-)gereedschappen Enkele voorbeelden van handgereedschappen zijn de elektrische handboormachine, de handzaag en de schroevendraaier. Je gebruikt de elektrische handboormachine bijvoorbeeld om gaten in een muur te boren voor de montage van een muurbeugel. Je gebruikt de schroevendraaier om de beugel vast te zetten. Lees de instructiekaart “Basisveiligheid VCA, Gereedschappen en machines, deel 1: (elektrische) handgereedschappen” voor algemene veiligheidsaanwijzingen.
Werken met vast opgestelde machines Als je met een machine werkt, kun je gewond raken. Denk bijvoorbeeld aan een tafelslijpmachine. Lees de instructiekaart “Basisveiligheid VCA, Gereedschappen en machines, deel 2: Vast opgestelde machines” voor algemene veiligheidsaanwijzingen.
3-1
Je gebruikt verschillende handgereedschappen en machines bij de box. Geef op werkblad 3-1 aan welke handgereedschappen je gebruikt als je een wastafel wilt monteren. Zoek in het VCAboek of op de cd-rom op welke gevaren hierbij voorkomen.
Handeling
Gereedschap
Gevaar
Boren ophangpunten
Elektrische handboormachine
Wegspringende deeltjes in je ogen, stroomdoorgang door het lichaam
3-2 imp03/03
Welke handgereedschappen vind je bij de box? Schrijf ze op, op werkblad 3-2. Kies er drie uit. Beschrijf waar je op moet letten als je met de handgereedschappen werkt. Schrijf ook op wat de gevaren zijn.
1 van 2
Tutorial Opleidingen & Advies BV
Opdracht
Veilig werken, Gereedschappen & Machines
In deze opdracht ga je controleren of een elektrische handboormachine veilig is. Schrijf de antwoorden op werkblad 3-3.
3-3
- Neem een elektrische handboormachine van het schap. - Controleer het snoer. - Controleer of de machine dubbel geïsoleerd is. - Contoleer of de opspankop goed werkt.
Ruim de materialen op die je hebt gebruikt. Lever de werkbladen en het werkboek in bij je docent.
imp03/03
2 van 2
Tutorial Opleidingen & Advies BV
Werkblad 3-1
Veilig werken, Gereedschappen & Machines
naam
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
klas
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
datum
................................................................................................
aanvang
................................................................................................
inleveren
................................................................................................
In de box kunnen verschillende handelingen gevaarlijke situaties opleveren. Voorbeeld:
Handeling Boren ophangpunt en
Gereedschap
Gevaar
Elekt rische handboormachine
Wegspringende deelt jes in je ogen, st roomdoorgang door het lichaam
Schrijf de handelingen op die je na elkaar uitvoert als je een wastafel monteert. Schrijf naast de handelingen de gereedschappen op die je daarvoor nodig hebt. Schrijf naast de gereedschappen de gevaren die je loopt als je dat handgereedschap gebruikt.
imp03/03
1 van 1
Tutorial Opleidingen & Advies BV
Werkblad 3-2
Veilig werken, Gereedschappen & Machines
naam
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
klas
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
datum
................................................................................................
aanvang
................................................................................................
inleveren
................................................................................................
Welke handgereedschappen vind je bij de box? Schrijf ze op.
Handgereedschap
Kies er drie uit. Beschrijf waar je op moet letten als je ermee werkt. Schrijf ook op wat de gevaren zijn. Gereedschap
imp03/03
Waar moet je op letten, welke gevaren zijn er?
1 van 1
Tutorial Opleidingen & Advies BV
Basisveiligheid VCA
Gereedschappen en machines
1
(elektrische) handgereedschappen
Onderhoud Gereedschap moet regelmatig gecontroleerd en onderhouden worden. Beschadigd of versleten gereedschap moet worden vervangen of op deskundige wijze worden gerepareerd.
(On)juist gebruik Gebruik altijd de juiste maat. (schroevendraaier, ringsleutel)
Gevaren tijdens gebruik Zorg ervoor dat een werkstuk goed vastzit als je het gaat bewerken. Als je een tang gebruikt om een verende draad door te knippen, bedenk dan dat deze weg kan schieten.
Tutorial Opleidingen & Advies BV
vva01-krt-05-01
1v2
Basisveiligheid VCA
Gereedschappen en machines
1
(elektrische) handgereedschappen
Steeds meer handgereedschappen worden elektrisch aangedreven.
Bij elektrische handgereedschappen is het grootste gevaar dat je onder stroom komt te staan. Een vonkje in een explosieve omgeving kan tot rampzalige gevolgen leiden. Een besloten ruimte moet daarom altijd eerst gasvrij worden verklaard.
Handgereedschappen worden ingedeeld in handgereedschappen die op 220 volt werken en handgereedschappen die op een “veilige spanning” werken. Dit kan 50 volt wisselspanning of 120 volt gelijkspanning zijn.
Handgereedschappen die op 220 volt werken, moeten dubbel zijn geïsoleerd. Je kunt deze gereedschappen herkennen aan het volgende teken:
Zorg ervoor dat versleten gereedschap op tijd wordt vervangen en dat trekbeveiligingen en snoeren in orde zijn.
Tutorial Opleidingen & Advies BV
vva01-krt-05-01
2v2
Basisveiligheid VCA
Gereedschappen en machines
2
vast opgestelde machines
Vast opgestelde machines hebben natuurlijk elk hun eigen gevaren. Toch zijn er veel gevaren die voor meerdere machines gelden.
Instructie en onderhoud Bij vast opgestelde machines is vooraf instructie nodig over het gebruik van de machine en de persoonlijke beschermingsmiddelen die je nodig hebt. Er zijn ook regels over de opstelling van de machines. Door goed onderhoud kun je risico’s verminderen.
Wegspringende deeltjes Gebruik een veiligheidsbril als de kans bestaat dat er deeltjes wegspringen. Gebruik ook een afzuiginstallatie en/of ademhalingsbescherming.
Bewegende delen Kom niet met loshangende kledingstukken in de buurt van een bewegende of draaiende machine. Draag lang haar niet los.
Sommige machines moeten een nulspanningschakelaar hebben. Een nulspanningsschakelaar zorgt ervoor dat de machine niet automatisch gaat draaien als de werkspanning is weggevallen en daarna onverwacht weer terugkomt. Je moet een machine dan zelf weer aanzetten.
Tutorial Opleidingen & Advies BV
vva01-krt-05-02
1v2
Basisveiligheid VCA
Gereedschappen en machines
2
vast opgestelde machines
Geluidsniveau Draag gehoorbescherming bij machines die veel geluid maken.
Concentratie Zorg ervoor dat je geconcentreerd bezig bent, anders gebeuren er ongelukken.
Koel- en snijolie Bij koel- en snijolie kun je te maken krijgen met rondapattende vloeistof Bepaalde soorten snijolie kunnen gezondheidsrisico’s met zich mee brengen. Lees daarom altijd het etiket dat op de verpakking staat of vraag je chef naar de juiste werkwijze.
Tutorial Opleidingen & Advies BV
vva01-krt-05-02
2v2