Nummer 3, Mei - Juni 2015
de
Magazine van Sociëteit De Kring
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
1
Mannen
Het Kring-magazine oogst bij de leden veel lof, maar ook een enkel punt van kritiek. ‘Jullie neigen steeds meer richting vrouwenglossy,’ horen de redacteuren weleens. Logisch, met thema’s als ‘relaties’ en ‘inspiratie’, en de chique lay-out. De vormgeving wordt wat ons bereft alleen maar chiquer (onze lezers zijn tenslotte niet van de straat), maar de mannen komen we graag tegemoet. Daarom heeft u nu de Mannenspecial van dit magazine in uw hand. In deze special een ode aan de blije papaman, het mannenspel van Annemarie Oster en drie goed in het pak zittende mannen. Ook zet Milou Hermus beroemde mannen in hun hemd, leest u waarom (Edo) Spier rijmt op ‘versier’ en worden achtereenvolgens de Braziliaanse, de Parijse, de Londense en de macho kunstman geanalyseerd. We zijn erg blij met de Kringprent van Liza May Post op het omslag. Je zou de beeltenis van deze internationaal veelgeprezen kunstenaar (of mag je ‘kunstenares’ zeggen?) als alternatieve centerfold met autobiografische toets kunnen beschouwen. Tot slot maken wij melding van de heuglijke zege van de redactie van dit blad in de Amsterdamse Sociëteiten Quiz. Van de zestien teams, afgevaardigd door de vier hoofdstedelijke sociëteiten, sleepten wij de wisselbokaal in de wacht. Die zullen wij volgend jaar met vuur voor u verdedigen.
6
7 8
14
17
28
Inhoud 3 Esther J. Ending 6 De Kringprent 7 Winnaar Sociëteiten Quiz
Colofon
14 Pakkende verschijningen
de
30
8 In memoriam Hein van Maasdijk 10 Het Mannenspel
2
26
22
[email protected]
De Kring Circulaire is een tweemaandelijkse uitgave van Sociëteit De Kring. Hoofdredacteur Tom Rooduijn Eindredactie Robin Uitham en Lonneke Gillissen Grafisch ontwerp Marius van Leeuwen, Nederlands Ontwerp bv, Aerdenhout Vaste medewerkers Erna van den Berg, Marguerite Berreklouw, Wim Bos, Lonneke van Genugten, Jeanette Gerritsma, Lonneke Gillissen, Gijbert Hanekroot, Addy Kaiser, Marieke Nooren, Tjadine Stheeman, Pieter Valk en Tonja van Rijthoven Advertenties
[email protected] Druk Ten Brink, Meppel Deadline kopij voor het volgende nummer 13 mei 2015 Leuke suggesties, vragen of opmerkingen? Stuur een e-mail naar
[email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor om aangeboden artikelen of ingezonden brieven te weigeren, te redigeren en/of in te korten.
12
12 Hulde aan de Papaman 17 Hollandse Heren in onderhemd 20 Edo Spier, versierder in de jaren ‘50 22 De Braziliaanse man 23 Losse Vellen 24 Macho’s in de kunst 25 Strak in het pak 26 Boven de bank 27 De Lonnekes
33
MANN
EN SPECIA L
38
28 In memoriam Henk Laan 30 Kunst op De Kring 33 Edith Leerkens 34 Bob Bunck
36 De woongeschiedenis van... 38 Het Ballotagedogma 38 Buiten De Kring 42 Agenda mei en juni 2015 46 Binnenskrings 46 Nieuwe leden 47 Sociëteit De Kring
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
42
Esther J. Ending over haar roman Een eigen eiland
Dat gevoel nergens thuis te horen Kringlid Esther J. Ending schreef de roman Een eigen eiland. Het verhaal speelt zich af op Ibiza, waar zij opgroeide. Door Tom Rooduijn Foto’s Gijsbert Hanekroot
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
3
E
sther J. Ending (1972) woonde tot haar 22ste op Ibiza. Daardoor kon ze het decor van haar jongste roman uit eigen waarneming schetsen. Hoofdpersonage Marianne groeit op tussen de rich & beautiful die het eiland bevolken, zomer en winter levend onder de zon in prachtig verbouwde finca’s. Maar Ending beschrijft ook de gestrande zielen die er zuipend of drugs gebruikend in isolement rondscharrelen. Geldt dat in werkelijkheid ook voor de het leven van de doorsneenieuwe-Ibiza-bewoners? ‘Als ik een roman schrijf, gebruik ik summier alleen dat wat ik nodig heb,’ zegt Esther Ending. ‘Dit om te voorkomen dat ik – zoals ze in Engeland zeggen – tien pond suiker in een tas probeer te stoppen waar maar vijf pond in past. Daarom geef je als schrijver een beperkt beeld van de werkelijkheid. Ik heb de schoonheid van het eiland, zoals het serene plattelandsleven, zeker de ruimte willen geven, maar ik had ook een verhaal te vertellen. Sommige zaken zijn een feit. Wie opgroeide op Ibiza is vroeg of laat – meestal vroeg – met drugs in aanraking gekomen bijvoorbeeld. Maar om daar,
4
de
zoals Marianne, bijna aan ten onder te gaan, dan spelen er doorgaans andere factoren mee dan beschikbaarheid van narcotica. ‘Marianne is kwetsbaar om verschillende redenen en een daarvan is dat ze eigenlijk helemaal niemand heeft op wie ze terug kan vallen. Ze heeft ook nooit geleerd dat steun noodzakelijk is voor de geestelijke overleving. Hoewel dit zeker niet opgaat voor al mijn vrienden van vroeger denk ik wel dat een redelijk percentage van onze ouders, de babyboomgeneratie, zodanig met zichzelf bezig was dat er weinig ruimte overbleef voor de belangen en behoeften van hun kinderen. Dit beperkt zich natuurlijk niet tot Ibiza, maar in het geval van immigrantenkinderen kun je daar dan ook nog de onzekerheden bij optellen die het hebben van een dubbele of onduidelijke nationaliteit met zich meebrengt.’ In haar eerste boek, Na Valentijn, groeit de hoofdpersoon, dochter van hippie-ouders, op in Spanje samen met haar halfbroers, halfzusje en tweelingbroer. De kinderen verlaten, verwaarloosd en mishandeld,
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
hun ouders om in Nederland een eigen leven op te bouwen. In haar tweede boek, Stille mensen, belandt de jonge dakloze hoofdpersoon Nicky in een kraakpand tussen hippies, corpsballen, punkers, artiesten en intellectuelen. In Een eigen eiland hunkert Marianne, dochter van een drugshandelaar en een hippiemoeder op Ibiza, naar de liefde van een Guardia Civilagent. Waar komt haar fascinatie voor het ontheemde en emotioneel verwaarloosde kind vandaan? ‘Een confronterende vraag, en een die niemand me eerder gesteld heeft. Eén autobiografisch element in Een eigen eiland is dat Marianne niet zeker is van haar identiteit; ze kent geen andere wereld dan Ibiza maar is zich altijd bewust dat ze andere roots heeft. Ik ben voortgekomen uit mensen met een zigeunerhart, zoals mijn moeder weleens zei, en ben, zoals dat dan gaat, mee gewaaid met hun beweeglijke winden. Inmiddels heb ik na twintig jaar Nederland mijn plek wel gevonden, maar als ik diep in mijn binnenste duik om een boek te schrijven, komt dat gevoel van
nergens thuis te horen kennelijk toch weer bovendrijven.’ Hoofdpersoon Marianne wordt verliefd op een Guardia Civil, ofwel een vertegenwoordiger van de door de meeste ‘Ibizianers’ gehate politiemacht die zich vooral toelegt op het inrekenen van drugsdealers als Mariannes vader. Een begrijpelijke reactie van een door chaos, echtscheiding en onthechting getekend kind dat toevlucht en houvast zoekt bij uitgerekend zo’n georganiseerde en gedisciplineerde politieman. Staat de trieste werkelijkheid van dit meisje voor het lot van veel aldaar opgegroeide ‘buitenlandse’ kinderen?
‘Ik blijf een haat-liefdeverhouding met Ibiza houden’ Heb je een dergelijke reactie van Ibizakinderen op hun ouders van nabij meegemaakt? Kun je jezelf voorstellen dat je iets dergelijks ‘van de weeromstuit’ was overkomen? ‘Ik zou nooit achter een Guardia Civilagent aan zijn gegaan, ik denk ook niet dat mijn vriendinnen zoiets zouden hebben aangedurfd. Maar ik denk wel dat veel van mijn vrienden, als ze dit boek lezen, de kern van dit verhaal zullen begrijpen en invoelen. Wat mij opvalt, is dat wij voor een veel stabieler bestaan kiezen dan onze ouders. Mijn op Ibiza wonende vrienden hebben normale vaste banen buiten het criminele circuit, hun spiritualiteit heeft een veel aardsere vorm. Je kinderen een paar maanden van school halen omdat je weer eens door Marokko wilt reizen, dat zie ik mijn vrienden niet doen.’ Marianne en haar moeder hebben, zacht gezegd, een getroebleerde relatie. Om de armoede te ontvluchten, ontwikkelt de moeder, een zelfbenoemde genezeres, het plan voor een alternatieve kliniek op Formentera en zet haar dochter onder druk om daar geld voor bij elkaar te bedelen bij de rijke ouders van haar schoolvrienden. Een treurig dieptepunt in de toch al desolate toestand waarin Ending haar hoofdpersoon laat belanden. De moeder ziet dit echter totaal anders en houdt haar dochter almaar voor hoezeer dit hippieleven is te verkiezen boven een
saaie baan in een somber land achter een saai bureau. Ik dacht als lezer: alles beter dan dit miezerige bestaan. Heb je in je jeugd veel kinderen leeftijdgenoten, of ouder of jonger dan jij gezien die aan hun lot werden overgelaten? ‘Daar heb ik zeker voorbeelden van gezien. Moeders die hun jonge kinderen in auto’s lieten slapen om kroegentochten door de dorpen te houden. Kinderen die op een belachelijk jonge leeftijd gedwongen werden om de ouderrol aan te nemen. Nu ik zelf moeder ben, kan ik daar met terugwerkende kracht boos over worden. Maar deze extremen waren ook op Ibiza uitzonderingen. En de hippiegeneratie heeft goede dingen voortgebracht. Naast fantastische muziek toch ook een zekere openheid van geest; met onze ouders kun je vrijwel overal over praten. Taboes zijn er wel; veel van deze vrije zielen zitten niet te wachten op een ongezouten mening betreffende hun manier van opvoeden. Toch is het een expressieve, toegankelijke generatie die het voor ons heeft mogelijk gemaakt – en ik hoop dat wij en latere generaties dit doorzetten – dat wij dromen en twijfels, wat we denken en voelen, vrijwel zonder censuur met hen kunnen delen. ‘Ik hoop dat ik in mijn schrijven niet te cynisch overkom. Om eerlijk te zijn, toen ik de moeder haar dochter liet voorhouden wat een geweldig leven dit was, dacht ik: ze heeft gelijk! Maar een geweldig leven ontslaat je niet van bepaalde verantwoordelijkheden. Even eerder zei de moeder: “Jij wilt én bijzonder zijn én normaal, maar die twee zijn niet verenigbaar.” Alsof het één het ander automatisch uit zou sluiten. Dat is het dilemma. Marianne wil een normaler leven, niet omdat dat andere leven zijn charmes niet heeft, want dat heeft het zeker, maar omdat ze rust wil, veiligheid, geborgenheid.’ Het toerisme op het eiland komt er overigens ook niet fraai van af, in de scènes waarin Esther Ending de vakantieparken en de disco’s beschrijft. Je zou Een eigen eiland kunnen lezen als een bittere satire op wat zich hier allemaal onder het mom van ‘feestelijk’ en ‘paradijselijk’ afspeelt. Wat is nu jouw oordeel over dit eiland van je jeugd?
‘Ik hou zielsveel van Ibiza! Mijn moeder, broer en veel goede vrienden wonen daar nog. Ik ga er jaarlijks heen. Ik denk dat mijn familie en vrienden een en ander herkenbaar zullen vinden maar ook zullen zien dat het een roman is. Het Ibiza van toen is een heel ander Ibiza dan dat van nu, dat ten eerste. Maar ook toen waren er dingen die in het echt nooit zouden zijn gebeurd, zoals het stalken van een Guardia Civil-agent. Ik wilde een boek schrijven dat Ibiza in al zijn vormen – van the wild side tot het sobere plattelandsleven – tot leven brengt, maar het is en blijft fictie’ Je boek is niet eenduidig; omdat Marianne ook houdt van het eiland, haar vader en ook haar moeder wekken je personages behalve mededogen ook sympathie. Heeft dat ook te maken met je eigen ambivalentie? ‘Absoluut. Bepaalde details spiegelen de werkelijkheid. Rond mijn twintigste stierven in een half jaar tijd twee vrienden van mij aan motorongelukken. Daarna ben ik naar Nederland verhuisd. Ik was een tijdlang echt bang van het eiland. Bang van de prachtige rode luchten rond zonsondergang, die mij ineens duivels en bloederig voorkwamen. Die angst heb ik in mijn boek proberen te leggen. Het is als leven met iemand van wie je veel houdt maar die aan een hevige persoonlijkheidsstoornis lijdt: intens, nooit een saai moment, maar met de voortdurende vrees om onverwachts van achteren aangevallen te worden. Die angst is er niet meer, maar ik blijf een haat-liefdeverhouding met Ibiza houden.’
•
Esther J. Ending, Een eigen eiland Lebowski, € 19.95.
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
5
De Kringprent van Liza May Post
Aanwezig en toch weg
Diep: ‘Waar het op neerkomt is dat ik een expert ben op het gebied van de afwezige moederschoot. Ik heb vroeger de stoel tot mens gebombardeerd, met een rug, armen en het zitvlak als schoot. Later probeerde ik het nog weleens opgekruld op een barkruk, maar dat bleek een stuk lastiger.’
Door Tom Rooduijn
H
et werk ‘There’ (Daar) dat het omslag van dit Kringmagazine siert en als nieuwe Kringprent te koop is, bevat een element dat vaker in het werk van Liza May Post te vinden is: de personages in haar werk tonen vaak een poging om aanwezig te zijn terwijl ze eigenlijk het liefst weg willen. In die pogingen om afwezig te zijn, komen haar beelden ons soms extra stralend en helder voor. Haar bronnen en aanleidingen om werk te maken, zijn voor Liza May Post vaak niet zo eenduidig, in de verklaring ervan wil ze vermijden kort door de bocht te gaan: ‘In mijn werk zit soms een soort opeenstapeling van verschillende ideeën en betekenissen. Het verschilt met een fotograaf die vaak uit een idee een serie kan putten. Bij mij is het andersom; alles gaat er in een beeld zeer oneconomisch en misschien onverstandig en bewerkelijk aan toe - onhandig voor het leven.’ In 2007 zei ze hierover, bij een fotobijdrage aan het project ‘De Magie van de Moederschoot’ in het tijdschrift Hollands
6
de
In feite is de afbeelding op deze Kringprent de verwezenlijking van deze gedachte. Een andere bron van inspiratie voor dit werk vormt een ‘minibar’ (zie afbeelding) met één omgevallen kruk. Zo kwam ze op het idee iemand op zo’n barkruk een poging te laten doen om te slapen. Tot slot is er nog haar eigen Kringverleden. De dochter van het Kringlid Waldemar Post, tekenaar voor onder andere de Volkskrant, bracht in haar jonge jaren vele uren in de sociëteit door. Niet dat ze het wachten op haar vader nu per se vervelend vond, maar als de kruk haar voldoende comfort had geboden, was ze er graag op gaan slapen. Liza May Post (1965) studeerde aan de Rietveld Academie en de Rijksacademie in Amsterdam en deed het P.S.1-Studio Program in New York. Ze doceert aan de Master of Fine Arts-afdeling van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Haar grotendeels uit foto’s en film bestaande oeuvre is alom geprezen door gezaghebbende critici en museumdirecteuren. Het werk wordt gekenmerkt door een melancholiek raffinement in belichting, vormgeving en beweging, er liggen zowel auto-
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
biografische als film- en kunsthistorische betekenissen aan ten grondslag. Ze had haar eerste solo-exposities in 1996 in de Anthony d’Offay Gallery in Londen en in het Muséed’Art Moderne de la Ville in Parijs. Daarna volgden tentoonstellingen, al of niet in groepsverband, in belangrijke galeries en musea in Europa en daarbuiten. In 2000 toonde ze haar werk solo onder de titel ‘Under’ in het Stedelijk Museum Bureau Amsterdam, in datzelfde jaar was ze in het Stedelijk Museum vertegenwoordigd op de tentoonstelling ‘For Real’. In 2003, op de eindtentoonstelling van Rudi Fuchs ‘Tot Zover’, was haar in 1999 gemaakte en in 2001door het museum aangekochte film ‘Bros’. te zien. In 2004 was er ‘Post/Nelson’, een duo-overzichtstentoonstelling samen met een Australische Kunstenaar in het Museum of Contemporary Art Australia in Sydney. Te midden van de vele binnen- en buitenlandse groeps- en solotentoonstellingen van Liza May Post in het vorige decennium, vormt haar vertegenwoordiging van Nederland op de 49ste Biënnale van Venetië (2001) met een solopresentatie in het Nederlandse Paviljoen een hoogtepunt. Haar werk is aangekocht door belangrijke musea en verzamelaars over de hele wereld.
•
Team Kringblad beste van de vier sociëteiten 25 maart werd De Amsterdamse Sociëteiten Quiz gespeeld. Gastheer was de statige Koninklijke Industrieele Groote Club op de Dam. Na een zinderende strijd mocht het redactieteam van uw Kringmagazine de wisseltrofee mee naar het Kleine Gartmanplantsoen nemen. Door Gonny van Oudenallen Foto Mary Kuijper
A
l drie jaar speelden de leden van de Koninklijke Industrieele Groote Club op de Dam de jaarlijkse Geschiedenis Quiz, georganiseerd door de Geschiedenistafel onder voorzitterschap van Pieter de Zwart. Dit jaar werden ook drie andere societeiten gevraagd teams te werven om een onderlinge strijd aan te gaan. Dit leverde achttien teams op van de jonge sociëteit KNSM (Ondernemers en Kunstenaars die samenkomen in Loods 6), van de ruim 90-jarige sociëteit De Kring (kunstenaars, wetenschappers en kunstminnaars aan het Kleine Gartmanplantsoen), van de 175-jarige sociëteit Arti et Amicitiae (beeldend kunstenaars en kunstliefhebbers
aan het Rokin) en de meer dan 100-jarige Koninklijke Industrieele Groote Club (Businessclub aan de Dam). In de teams die tegen elkaar uitkwamen, zaten vele bekende Amsterdamse ondernemers, kunstenaars, journalisten, juristen, wetenschappers, historici en kunstkenners. De Kring was vertegenwoordigd met zes teams. De voorschriften van de gastclub werden gerespecteerd: de heren met een jasje-dasje en de dames gerokt. De strijd ging vooraf door een gezamenlijke maaltijd in de chique ambiance van de Industrieele Groote Club. De vragen van de quiz gingen over historische zowel als culturele zaken; over kunst en geschiedenis in het algemeen en over Amsterdam in het bijzonder. Zo moesten gebouwen in sloop- of opbouwtoestand worden herkend, waren er vragen over wie welke uitspraken deed en moesten er afbeeldingen en grafmonumenten van bekende Nederlanders worden geïdentificeerd. De presentatie lag in handen van copywriter Floris Kappelle. De voorzitter en quizbedenker was historicus en schrijver Daan Meijer, met als medejurylid presentatrice Judith Bosch. Er werden in de eerste ronde veertig vragen gesteld, na veertig vragen in de tweede ronde eindigden twee Kring-
v.l.n.r.: jurylid Judith Bosch, quizmaster Floris Kappelle, Kringteamlid Marguerite Berreklouw, de voorzitter van de Jury Daan Meijer en de leden van het Kringteam Tjadine Stheeman, Marius van Leeuwen, Tom Rooduijn en Lonneke van Genugten teams als beste met elk 54 punten: ‘Kring Circulaire’ met Marius van Leeuwen, Tom Rooduijn, Lonneke van Genugten, Tjadine Stheeman en Marguerite Berreklouw en ‘F.M. Wibaut’ met Gonny van Oudenallen, Theo Temmink, Theo Kralt en Herman de Liagre Bohl. Hierna eindigden ex aequo (52 punten) het Arti-team ‘Meijer/Stuurman’ en een team dat voor de IGC uitkwam onder de naam ‘Slava’(Roem). Vervolgens werd aan beide beste teams de vraag voorgelegd: ‘Hoeveel inwoners telt Amsterdam?’ (811.500 was het juiste antwoord). Het Kring Circulaire-team mocht, door ‘812.000’ te antwoorden, de wisselbeker mee naar huis nemen. Maar niet dan nadat traditiegetrouw de beker uit een magnumfles champagne werd gevuld en ad fundum leeggedronken. Een leerzame avond met vruchtbare contacten tussen de uiteenlopende leden van vier Amsterdamse sociëteiten.
•
Dit artikel verscheen eerder op Dichtbij.nl
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
7
8
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
IN MEMORIAM
Hein van Maasdijk (1)
Hein van Maasdijk (2)
Corinne Kruger
Op vrijdag 13 februari hebben we op Zorgvliet afscheid genomen van Hein van Maasdijk die twee weken ervoor tijdens een vakantie in Thailand plotseling aan een hartaanval is overleden. Hein was een bijzonder aimabele levensgenieter, een uitstekende fotograaf en een fantastische kok. Slechts een paar weken voordat hij naar Thailand ging, heeft hij nog voor ons op zondag gekookt. Hein was vijftien jaar lid van De Kring en in die periode heeft hij menig Kringlid op de foto gezet. Ik heb als aanzitter van de donderdagtafel en als redactielid een aantal malen in Heins lens mogen kijken. Het duurde altijd een flinke tijd voordat hij met de opstelling tevreden was. Omdat ik nogal klein ben, moest ik van hem altijd ergens op zitten, anders kwam ik volgens hem niet goed tot mijn recht. Omdat ik ben wie ik ben, protesteerde ik hier altijd tegen maar als puntje bij paaltje kwam, kon ik tegen zijn charme niet op en deed wat hij wilde. Met liefde. En het resultaat gaf hem natuurlijk altijd gelijk. Wij allen zullen hem vreselijk missen en wij wensen zijn vriendinnen, vrienden en familie en onszelf veel sterkte toe.
Ergens na de Summer of Love van 1988 logeerde ik met een aantal vrienden in de Finca van Barbara Huf en Janto Moerti Moerman. Denk La Grande Bellezza, maar dan in Ibiza Stad. Geen wonder dus dat we elkaar tegenkwamen. Hein hield van koken, van het leven en van Ibiza. Hij was van plan een friettent te beginnen op het eiland. Dat leek hem gouden business en een dito leventje. Of het er daadwerkelijk van is gekomen, weet ik niet meer. Het gerucht wil dat zijn nieuwe vriendin er niet voor voelde… Exit Ibiza. Welcome back Amsterdam. Opnieuw liep ik hem tegen het lijf. Hij was een table d’hôte begonnen. In diezelfde periode was ik betrokken bij een televisieserie over de geschiedenis van de erotiek. Een van de afleveringen ging over eten. Hein!, dacht ik meteen. Met zijn grijze kop en intrigerende oogopslag was hij de belichaming van de ideale chef. Een pompen theedoek nonchalant over een schouder, opende hij vaardig de ene oester na de andere. Het nauwsluitende koksbuis smetteloos wit. Op Facebook ziet hij er twintig jaar later nog precies hetzelfde uit. Deze keer in de keuken van De Kring. ‘Maak even een foto’, vroeg hij Reinier Schat. Een paar weken geleden verliet hij ons. In het harnas gestorven tijdens een diner in Thailand.
Corinne danst niet meer, en dat is verdrietig. Vele vrijdagavonden heb ik Corinne op de dansvloer van De Kring gadegeslagen waar zij haar danspasjes uitvoerde als gold het een ritueel van een hogere orde, onverstoorbaar te midden van het gebruikelijke gehos en gespring. Op een onbedoeld moment kwam ik naast haar, ogenschijnlijk ongenaakbaar, te zitten aan de bar. Ik waagde het mij aan haar voor te stellen. Zowaar, zij sprak met mij, en wij raakten in gesprek. Toen ik haar complimenteerde met haar danskunst, zonder verdere bijbedoeling, repliceerde zij dat zij bezet was. Ik begreep dat anders dan zij en had de impulsieve drang haar te bevrijden, maar alras legde zij mij uit dat zij bedoelde dat een stevige relatie haar in de greep hield. Niettemin hadden wij op volgende avonden curieus verlopende gesprekjes of wisselden wij in de herrie van de muziek gebarentaal uit. Na afloop van zo’n avond vertrouwde zij mij toe dat zij zich verheugde op de vele vrienden op Facebook die zij had en dat zij die nog dezelfde avond ging opzoeken, mij bedremmeld achterlatend met de paar vrienden die ik op De Kring heb. Bazin boven baas, zoiets. Naar aanleiding hiervan zei ik haar dat mensen met elkaar praten omdat ze elkaar niet begrijpen. De daarop volgende keer kwam ze enthousiast op mij af om te vertellen dat ik haar dag (en/of nacht?) had gemaakt met mijn opmerking. Eindelijk een vrouw die mij begrijpt, dacht ik meteen. En nu danst zij niet meer, en dat vind ik, ook al is zij een vrouw, onbegrijpelijk en zeer verdrietig.
Addy Kaiser Werk van Hein van Maasdijk is te zien op: www.heinvanmaasdijk.com
Ineke Hilhorst
Fred Schoen Biografische informatie over Corinne Kruger is te vinden op: nl.wikipedia.org/wiki/Corinne_Kruger Werk van Corinne Kruger is te zien op: www.corinnekruger.nl/ Links: zelfportret Hein van Maasdijk Rechtsboven: zelfportret Corinne Kruger
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
9
Het Mannenspel MANN
Door Annemarie Oster
V
orige week beschreef ik een gezelschapsspel waaraan mijn vriendinnen en ik ons wel eens bezondigen. Althans, als we geen recepten, breipatronen en/of foto’s van ons nageslacht uitwisselen. ‘Namen raden’ heet die quiz; meestal zijn dat namen van dames van wie we geen hoge muts op hebben, eerder een alpinopet. Zoals we vroeger in de klas ‘vijandinnen’ plachten uit te lachen. Ouderdom adelt absoluut niet. ‘Hebben jullie het nooit over mannen?’ vroeg na lezing mijn levensgezel met onderdrukt beluste intonatie. ‘Zelden,’ luidde mijn afgemeten antwoord. Mannen spelen een steeds geringere rol in onze belevingswereld. Vroeger was dat wel anders. Niet alleen bespraken we uitentreure onze erotische escapades, ook hadden we een spel bedacht: ‘Je móet kiezen!’ (tussen twee mannennamen) Ik beschreef dit spel al eerder en zal mijn best doen mezelf niet te plagiëren en actuelere namen te bedenken. Geen geringe opgave als je niet meer door hormonen wordt bestuurd. In ons spel was het de bedoeling dat je – tegensputteren hielp niet – met de man van je keuze de nacht doorbracht. Dat zou niet zo erg zijn als we niet startten met een lage inzet: Janmaat versus Pelleboer. Geleidelijk stootten we dan door tot hogere regionen en kwamen via de Mulders en van Mierlo’s terecht in filmsterrenland. Met welk tweetal zouden we tegenwoordig het spits afbijten? Met Geert Wilders, of..? Een levende evenknie van Pelleboer schiet me niet zo snel te binnen. Want na walgend wikken en wegen viel de keuze in eerste instantie altijd op die brave weerman. Het politieke gedachtegoed van zijn concurrent (Janmaat) boezemde ons blijkbaar grotere afkeer in, want qua uiterlijk ontliep het tweetal elkaar niet veel. Bovendien wist je nu uit de eerste hand hoe het weer de volgende dag zou zijn. Maar net had je je met je keuze verzoend of daar doemde een nieuwe tegenstander
10
de
EN SPECIA L
op: heelalkundige Chriet Titulaer met al dat haar. (Wie nu? Herman Brusselmans? Met de ogen dicht schijn je heel wat bij hem te beleven.) Chriet viel af voor een beduidend leukere baardmans: Hans Dorresteijn. Toch werd de prachtliedjesschrijver verdrongen door Youp van ‘t Hek, die tot mijn afgrijzen behoorlijk lang aan het bewind bleef. Welke kandidaat er ook werd ingezet: prins Bernhardt, René Froger, Jeroen Krabbette, de Gooise schreeuwlelijk bleek niet van zijn troon te stoten. Tot Freek de Jonge zijn opwachting kwam maken. Exit Youp. Vervolgens kwamen we terecht bij de onvermijdelijke Matthijs van Nieuwkerk. Nu zou ik daar Giel Beelen tegenover willen plaatsen. Geen blijvertje. Matthijs wel, maar ook hij moest, zijn eigentijdse voorkomen ten spijt, wijken voor fijner geschut: Paul Witteman. Over smaken, kleuren en sexappeal valt niet te twisten, maar die keuze was, althans destijds, unaniem: Paul was even charmant, erudiet en gevoelig als wij onszelf vonden! Helaas, de tand des tijds knaagt aan ons allen. Ook toen al had de muzikale televisiepresentator het nakijken zodra de naam van zijn P&W-collega viel. Wel vroegen we ons af of Jeroen ook met een scheiding opzij in aanmerking zou komen, maar dat detail werd als irrelevant verworpen. Naast de boomlange blondino, al of niet op cowboylaarzen, viel iedereen in het niet. Wie zou in 2015 zo lang bovenaan blijven staan? Een tien jaar jongere equivalent is niet zo gauw te bedenken, temeer omdat die Lolito’s zo moeilijk uit elkaar zijn te houden. Epke Zonderland! Een prachtcombinatie van souplesse en intellect, al schijnt hij nogal klein te zijn. En wie daar tegenover? Dimitri Verhulst! Niet alleen is hij aardig om te zien, soms bijt hij bovendien, althans op papier. In het gewone leven, nou ja, op de televisie, gedraagt hij zich als een heer. Jammer dat ik niet meer voor de keuze word gesteld. Dus kies ik ze allebei.
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
•
Eerder gepubliceerd in de Volkskrant van 19 maart 2015
M A N N E N KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
11
Hulde aan de Papaman Vrouwen, vooral jonge ploetermoeders, hebben het zwaar. De combinatie werk-gezinhuishouden-sociaal leven fnuikt ambities en nachtrust. Laat ze een voorbeeld nemen aan een nieuw fenomeen: de blije papaman. Door Lonneke van Genugten
MANN
EN SPECIA L
12
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
G
a op woensdagochtend naar Artis en daar tref je hem in het chimpanseehuis. De papaman. Je herkent hem aan zijn accessoires: een peuter in de kinderwagen, een baby in de draagzak en, essentieel, de luiertas. Voor wie het fenomeen luiertas niet kent: dat is de EHBO-kit voor jonge ouders. Met alle essentials om een dag met nul tot vierjarigen door te komen zonder lichamelijke (de kinderen) of mentale (de ouders) schade. Maar hoe duur ze ook zijn (de bloemige klassieker van Oilily: €119,90 of het vrachtwagenzeil van Freitag: €129) de luiertas vult zich niet vanzelf. Je herkent de papaman daarom aan de zoekende beweging die hij de hele dag maakt. De baby hangt ondersteboven, terwijl de papaman de luiertas omkeert om het losgeraakte rietje van het pakje appelsap te vinden. De peuter scheurt intussen een pak rijstwafels open aan de onderkant, zijn gegil overstemt de chimpansees. Worsteling in omkleedhokje Een andere biotoop van de papaman is het zwembad, waar hij op zondagochtend peuterzwemt met Zilver of Miles. Hij kaapt het laatste omkleedhokje voor je neus weg, terwijl Miles nog bij de kassa op de grond ligt, roepend dat hij naar de speeltuin wil. ‘Miles, kom nou hier,’ smeekt de papaman. ‘Je hebt zelf gekozen om te zwemmen.’ Je herkent deze papaman aan de democratische omgangsvormen met zijn kind. Het gezin is een minirepubliek, waar het volk (het kind) inspraak heeft in zowel de wetgeving als de uitvoering van de huisregels. Het kost de papaman tien minuten om Miles het kleedhokje in te praten, behoedzaam als een diplomatieke onderhandelaar die een gijzelnemer ertoe beweegt om gijzelaar en pistool los te laten. Uit de gesmoorde kreten en gebonk die volgen, leid je af dat er een worsteling plaatsvindt in het hokje. Dan een klop op je eigen hokje. Daar staat de papaman met een handdoekje om, een piemelnaakte Miles spartelend onder zijn arm. Of hij misschien een zwemluier mag lenen, want die zit niet in de tas. Wie zich bewust is van het fenomeen papaman, ziet hem ineens overal opduiken in de stad. Je ziet hem slingers ophangen in het Vondelpark, voor de eerste verjaardag van Pip of Cato. Op zondagmiddag zit hij in je favoriete kroeg, luisterend naar een jazzband. In zijn ene hand een biertje, in zijn andere hand
passeren. En hij constateert opgelucht dat de val van een drie meter hoog klimrek, toen papa even met zijn telefoon bezig was, niet tot gecompliceerde botbreuken heeft geleid bij Morris.
Sophie de giraf. Maxicosi met inhoud op de barkruk naast hem. De Kring is een van de laatste safe havens waar de papaman nog niet gesignaleerd is. Hij is er hoogstens in een andere gedaante. Hij stroopt zijn besnotterde visserstrui af en transformeert weer tot de schrijver, journalist, kunstenaar, designer of kunstliefhebber die hij voorheen was. Ponypark Slagharen Natuurlijk, vroeger bestond de papaman ook. Alleen zag je hem niet. Zodra de kroegman in een papaman dreigde te veranderen, verhuisde hij. Naar een bloemkoolwijk in Almere of Amstelveen, met woonerven en speelveldjes. Of maakte hij een upgrade naar een jarendertigwijk in Haarlem of Bloemendaal. Maar sinds de crisis en vooral sinds we er met z’n allen over uit zijn dat de stad gewoon leuker is om te wonen, is de papaman een stads fenomeen. Het fijne is dat hij daarmee ook een upgrade heeft ondergaan. Voorheen zag je de papaman alleen in ponypark Slagharen of op zaterdag bij de bouwmarkt. De schouders hangend, sjokkend op badslippers of te glimmende gympen, met een T-shirt van Rucanor en een driekwart broek. Levensmoe en uitgeblust. Anno 2015 betreedt de Amsterdamse papaman de speeltuin met strak getrimde baard vers van de barbier, quasi-nonchalant gedrapeerde Duran Duran-kuif en een beker latte macchiato. Hij doet een minimeditatie om met een zen-glimlach de appjes van zijn vrouw (‘Heeft Mees wel een jas aan?’) te laten
Slordige knot Het is even slikken voor de ploetermoeders. Jarenlang hebben ze collectief gezwelgd in de druk van de combinatie werk-kind-huishoudensociaal leven. Ze werden in talkshows uitgenodigd om hun hart uit te storten. Er werden complete tijdschriften voor ze opgezet. Ze mochten dingen die anderen niet mogen, zoals vermoeid en kribbig rondlopen in een verwassen King Louiejurk en hun haar in een slordige knot, want ze hadden het zwaar. Als hun man met zijn vrienden een nacht doorzakte in de kroeg, was hij ‘egoïstisch’, als zij een avond aan de zwier ging, werd ze bewonderd om de ‘me-time’ die ze als ‘cadeautje’ aan zichzelf gaf. Maar nu is er dus ineens de stille opkomst van de papaman, die laat zien dat het wel degelijk kan. Een beetje joie de vivre en een vleugje rock-’n-roll in de omgang met peuters en baby’s. Met vrolijke oplossingen voor alledaagse uitdagingen van het ouderschap. Zoals de papaman in Artis, die ene van het zoekgeraakte rietje en de op de grond gevallen rijstwafels. Die ging niet mopperend naar huis. Evenmin kreeg de peuter ervan langs. Integendeel, die zat even later te stralen achter een groot bord niet-verantwoorde poffertjes. Hulde.
KRING CIRCULAIRE
•
MEI - JUNI 2015
de
13
mode, echte mannen doen aan stijl. Of om Coco Chanel te parafraseren: ‘Bij mannen die zich slecht kleden, ziet men de kleding. Bij mannen die zich goed kleden, ziet men de man.’ Drie opvallende Kringmannen over hun persoonlijke stijl. Door Tjadine Stheeman Foto’s Gijsbert Hanekroot
14
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
Pakkende verschijningen
Echte mannen doen niet aan
Ralph Warning (links) Leeftijd: variabel Beroep: beeldend kunstenaar en barkeeper op De Kring
Kan niet zonder: ‘Mijn horloge van het Zwitserse merk Mondaine, een geschenk van een mij zeer dierbaar persoon. ‘ Alleen of samen winkelen: ‘Alleen.’
Mijn stijl: ‘Swiebertje meets Heidi Slimane at the Elvis memorial.’ Dwarsligger of trendvolger: ‘Stijlicoon.’ Kan niet zonder: ‘Een armband gemaakt door mijzelf onder het merk Warning Hardware (te zien en te koop bij Bullitt in Amsterdam).’
Hier denk ik liever niet meer aan terug: ‘Eind jaren90 droeg ik zoals veel mensen van mijn leeftijd op de middelbare school kleding met opzichtige logo’s van merken als Tommy Hilfiger en Ralph Lauren. Zo zou ik er nooit meer bij lopen, al heb ik nog wel een paar simpele zwarte poloshirts van Ralph Lauren.’
Nooit wegdoen: ‘Mijn collectie Napoleontische uniformen die ik ooit voor een habbekrats op het Waterlooplein heb gekocht. Ze zijn weliswaar afkomstig van een toneelgezelschap, maar ze zijn handgemaakt en van zeer hoge kwaliteit. Fantastisch om aan te trekken naar verkleedfeestjes.’
M ANNEN S PECIAL
Alleen of samen winkelen: ‘Samen.’ Hier denk ik liever niet meer aan terug: ‘Een zelfgemaakte, rode, gewatteerde overall, het effect was helaas meer Michelin dan Formule 1.’ Nooit wegdoen: ‘Alle leren jacks die je ooit aangeschaft hebt.’
Maurice Seleky (rechts) Leeftijd: 32 Beroep: partner bij Novel Creative Consultancy, dagvoorzitter en auteur Mijn stijl: ‘Mijn stijl omschrijf ik als cool noir – een mix van overwegend zwarte kleren met accenten rood en wit. Binnen dit kleurenpalet draag ik van alles, van pakken tot leren jasjes en skinny jeans. ‘ Dwarsligger of trendvolger: ‘Ik ben niet bijzonder bezig met trends of mode, maar ik hou van een verzorgd uiterlijk. Wel is mijn credo daarbij less is more. Eenvoud in kledingstukken waardeer ik zeer. Inspiratiebronnen heb ik wel: als het gaat om pakken kijk ik naar de stijl van klassieke filmsterren als Cary Grant en Marcello Mastroianni. Als het gaat om een wat nonchalantere look, dan zijn rockbands als The Strokes, Franz Ferdinand en Interpol van invloed geweest.’
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
15
Matthijs van Heijningen Leeftijd: 71 Beroep: filmproducent
Mijn stijl: ‘Modieus, Italiaans/Milanees, kleurrijk, te krappe jasjes en broeken die altijd moeten worden uitgelegd.’ Dwarsligger of trendvolger: ‘Dwarsligger, in vergelijking met leeftijdgenoten en soortgenoten.’
16
de
Kan niet zonder: ‘Knalrode en knalgele sokken, pochets, afzonderlijke winter- en zomergarderobe met demi-saison-stukken. ‘
van het bier, nog in spijkerbroek, Hawaïshirt en baseballjack liep, was dat goed, maar de ‘plusfour’ op mijn dertiende haatte ik. ‘
Alleen of samen winkelen: ‘Samen maar toch alleen, dus altijd met mijn vrouw Guurtje die veel ‘vindt’, maar uiteindelijk beslis ik zelf en daar neem ik de tijd voor.’
Nooit wegdoen: ‘Guurtje, haha. Witte zakdoek, pochet in ieder jasje.’
Hier denk ik liever niet meer aan terug: ‘Ik heb me mijn hele leven zodanig gekleed dat ik over geen enkel kledingstuk of -stijl dat gevoel heb. Zelfs toen ik begin jaren zeventig, veel te dik
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
•
MANN
EN SPECIA L
Achttien portretten van Milou Hermus
Hollandse Heren in onderhemd Ze pakte achttien heren uit en portretteerde ze levensgroot in een wit hemd tegen een witte achtergrond. Milou Hermus: ‘Sommigen bedankten, maar de meesten waren enthousiast.’ Door Erna van den Berg
De schoenontwerper
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
17
K
ringlid Milou Hermus portretteerde achttien Hollandse Heren in een onderhemd. Een gedurfde en tijdrovende onderneming. Drie jaar heeft ze eraan gewerkt. Milou Hermus: ‘Het meeste werk was nog de planning en de organisatie om ze in mijn studio te krijgen, want er zitten zeer drukbezette types tussen. Ik maakte foto’s van hen en werkte die later uit in levensgrote portretten.’ Milou’s portrettengalerij van Hollandse Heren was van 7 maart tot 26 april te zien in de Kunsthal Rotterdam en komt hopelijk nog dit jaar op De Kring te hangen. De mannenportretten zijn een vervolg op de tentoonstelling Les Belles Hollandaises, waarmee ze in 2009 in het museum Jan van der Togt exposeerde en die later te zien was op De Kring.
18
de
Deze vrouwen waren allemaal bekenden, vriendinnen en modellen die ze al eens eerder in de jaren zeventig had geportretteerd. Toen jong en onbevangen, nu door het leven getekend. Het was voor haar als een soort spiegel, waar de tijd als het ware overheen is gefietst: confronterend en heel dichtbij. De heren vormen een totaal ander verhaal. In tegenstelling tot de aangeklede vrouwen – voor wie kleding bij uitstek een verlengstuk van hun identiteit is – heeft Hermus de heren juist uitgepakt. Ontdaan van hun attributen die refereren aan hun maatschappelijke status, zijn ze in hun hemdjes kwetsbaar. Ze moeten het doen met wie ze zijn. Wat dat betreft schaart Milou Hermus zich
De zanger KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
in de lange portrettraditie van de Lage Landen. ‘In de zeventiende eeuw droegen geportretteerden overwegend sobere, zwarte kleding en werden ze afgebeeld op een donkere, non-descripte achtergrond. Het licht dat via hun witte kragen en manchetten weerkaatst, valt daardoor op het gezicht en de handen. Mijn Hollandse Heren hebben dat ook, maar dan omgekeerd: in hun witte hemdjes vallen ze weg tegen de lege, witte achtergrond en focust alle aandacht zich op de ogen, gelaatstrekken, handen, houding en lichaamstaal.’ Niet iedereen was direct bereid zich in onderhemd te laten portretteren. Milou: ‘Sommigen bedankten, maar de meesten waren enthousiast. Ik vertelde er niet altijd
De schrijver
direct bij dat het in onderhemd moest. Ik had er speciaal een hele serie van ingeslagen bij de Hema.’ Want ja, wie draagt er nu nog een interlock? Jongere redactieleden kenden het woord niet eens. .. Sinds Marlon Brandon een T-shirt aanhad in de film A Streetcar Named Desire is de interlock uit de mode geraakt, behalve dan bij een enkele stratenmaker op een zonnige dag. Een van de heren reageerde als volgt, zegt Milou: ‘Die draag ik al niet meer sinds mijn zestiende. Van mijn moeder moest ik altijd een hemd aan, maar toen ik een vriendinnetje kreeg, vond ze dat zo’n belachelijk kledingstuk dat ik er nooit meer een heb aangetrokken.’ Namen van de geportretteerden worden niet genoemd. Niet op expositie in
Rotterdam, noch in het mooie boekje Hollandse Heren dat Milou op eigen kosten liet maken. Ze duidt ze aan met De voorzitter, De ontwerper, De schrijver, De museumdirecteur et cetera. Een aantal is BN’er (Bekende Nederlander), maar er zijn ook onbekenden bij. Milou koos mannen met wie ze in haar leven te maken heeft gehad: opdrachtgevers, ex-studenten, collega’s, familieleden en mannen die ze bewondert. Een uitzondering maakt ze voor de oudste deelnemer, de 90-jarige Henk Schueler, die zeven keer de Elfstedentocht meereed en daarmee zes keer een medaille won. De zes Elfstedenkruisjes prijken op zijn hemd en daarmee is hij de enige mét attributen. Op de fiets vanuit Oss kwam hij naar haar studio in Amsterdam. Milou:
De museumdirecteur
‘Het is een rond verhaal van mijn leven en mijn tijdsbeeld. Over twintig, dertig jaar zijn de meesten er niet meer. Ik hoop dat de serie zo veel mogelijk bij elkaar wordt gehouden, zodat het idee van een Hedendaagse Hollandse Heren portrettengalerij in stand blijft.’
‘Het is mijn tijdsbeeld’ Van het boekje Hollandse Heren, een portrettengalerij zijn 100 exemplaren gedrukt. Prijs € 32,50 en verkrijgbaar in de Kunsthal Rotterdam en via
[email protected].
KRING CIRCULAIRE
•
MEI - JUNI 2015
de
De ontwerper
19
Edo Spier: Versierder in de jaren vijftig
Altijd feesten en zuipen Edo Spier kijkt met plezier terug op de vele jaren dat hij Kringlid was. ‘De mensen die er kwamen, hadden ook echt iets met elkaar.’ Door Erna van den Berg
W
ie was in de jaren vijftig de grootste versierder en aantrekkelijkste man op De Kring? Edo Spier, zegt Anneke Kersting – echtgenote van de toenmalige voorzitter Henk Kersting – tegen Annemieke Hendriks. Dit staat in het boek In intieme Kring dat Hendriks schreef bij het 85-jarig bestaan van De Kring in 2007. ‘Dat zal wel’, zegt de nu 89-jarige Spier. Hij is geen lid meer, hoewel hij nog makkelijk de trap op zou kunnen. Drie keer per week
20
de
gaat hij met twee andere tachtigjarigen naar de sportschool. Met veel plezier kijkt hij terug op de vele jaren dat hij wel Kringlid was. Spier: ‘Het was daar altijd feesten en zuipen. In de jaren vijftig was er nauwelijks een uitgaansleven in Amsterdam. Overdag had je Americain, Eijlders en Reinders, maar na twaalf uur kon je alleen nog terecht op De Kring. Die bleef open tot de laatste bezoekers vertrokken en dat kon weleens zes uur ’s morgens zijn. Ik werkte toen als opmaker bij Het Parool en had geen cent. Net als mijn vrienden – Jan Hein Donner, Cees Nooteboom en Rijk de Gooyer. We dronken bier en jenever, meer konden we niet betalen. Later, toen het ons beter ging, wilden we weleens iets anders.’ Het was ook op De Kring waar Edo zijn vrouw ontmoette. Edo Spier: ‘Ik kwam
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
M ANNEN S PECIAL
niet geheel nuchter op de sociëteit, waar ik een prachtige vrouw zag zitten in gezelschap van Paul Huf en zijn vrouw Zusje. “Daar blijf je van af,” zei Zusje Huf, “want ze is verloofd.” “Dat moet dan gauw afgelopen zijn”, zei ik. Ik was te ver heen om er die avond verder werk van te maken, maar de volgende dag belde ik Paul en vroeg wie die vrouw was. “Corine Rottschäfer, Miss World 1959... “, zei Paul. ‘Geen idee had ik, maar ik vroeg haar adres en ging er heen met een bos gele anjers. Vreselijke bloemen, maar ze hadden niet anders. Boven aan de trap stond een mooi mens met haar gezicht in de pancake, want ze moest naar een fotoshoot. Lunch zat er niet in, diner wel.’ Corine Spier: ‘Na het eten bracht hij me naar huis in zijn grijze Saab en reed zo de stoep op tot vlak voor mijn huisdeur. Dat
Links: De Kring op de verjaardag van Edo Spier in 1976. Van links naar rechts: Jan Vrijman, Corine Spier, Remco Campert, Willem Frederik Hermans en Gust Gils. Foto: Wim van der Linden/MAI Rechts: Edo Spier en Corine Rottschäfer in hun verlovingstijd. maakte zo’n indruk op me, dat ik voor de bijl ging. Toen we elkaar beter leerden kennen, verbrak ik de verloving met een Fransman.’ Dat was allemaal in 1960. Inmiddels zijn ze 54 jaar getrouwd, hebben drie kinderen en vijf kleinkinderen. Fotomodel Dat Anneke Kersting gelijk had met het noemen van Edo Spier als de mooiste man in de jaren vijftig op De Kring, blijkt uit een uitspraak van Wim van Norden, toen hij Edo zag zitten op de opmaakredactie van Het Parool en aan de chef vroeg: “Wat doet dat fotomodel hier?” Spier: ‘Op een gegeven moment wilde Het Parool me als correspondent naar Parijs sturen. Daar voelde ik niks voor en zei nee. Het was de architect Gerrit Rietveld die vond dat ik ’s avonds naar de Academie van Bouwkunst moest gaan en overdag naar de Kunstnijverheidsschool (de latere Rietveld Academie, EvdB). Dat heb ik zes jaar volgehouden en zo werd ik architect. Mijn eerste opdracht was het maken van een espressobar in de Leidsestraat. Die is er nog steeds. Ik heb altijd veel werk gehad.’ Corine en Edo Spier nu.
Verbouwing ‘In 1964 heb ik De Kring verbouwd. Het waren vroeger twee ruimtes, een kleine bar en een grote zaal er achter. Ik brak de muur door en maakte er één ruimte van. Het had allemaal veel voeten in de aarde. Mede omdat Rob Wout (de tekenaar Opland) de avond voor de verbouwing een deel van het plafond naar beneden haalde en daarmee een schade van zo’n duizend gulden aanrichtte.’ ‘Ik had een budget van 40.000 gulden en 35.000 gulden kwam ik nog tekort.
Van sociëteit naar hiphoptent
Dat heeft de aannemer bijgelegd, die dan ook meteen erelid werd. Er werd veel gedanst op De Kring en daar kon dat oude gebouw niet tegen. Er moest een heel nieuwe staalconstructie komen. Die is betaald door Freddy Heineken. Hij was privé-eigenaar van het pand. ‘Heel behoedzaam ben ik omgegaan met de wandschilderingen die ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan in 1948 werden onthuld en gemaakt waren door onder anderen Jan Bons, Joop Hardy en Jaap Penraat. Daar heb ik platen voorgezet, zodat die kunstwerken bewaard zouden blijven. De leden waren wat uitgekeken op die dominante wandschilderingen, maar ik wilde ze per se intact houden voor het nageslacht. Ik hoopte dat ze bij de verbouwing in 1997 in ere zouden worden hersteld. Maar kennelijk pasten ze niet in het nieuwe, strakke interieur. Volgens mij is die wand vernietigd en dat gaf voor mij de doorslag om mijn lidmaatschap op te zeggen. Bovendien voelde ik me niet meer thuis met al die nieuwe, weinig in kunst geïnteresseerde leden. ‘Ik heb prachtige jaren op De Kring beleefd, zat in het bestuur en was tien jaar Sinterklaas met Opland als knecht. De mensen die er kwamen, hadden ook echt iets met elkaar. Dat hield eind jaren negentig op toen de liquiditeit in gevaar was. De Kring kwam in andere handen, verandering van interieur, van sociëteit in hiphoptent. Einde verhaal, dág Kring.
•
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
21
Mooi zijn is de norm Wat de Braziliaanse man wil is met één woord te beschrijven: schoonheid. Door Tonja van Rijthoven
H
M ANNEN S PECIAL
et gevoel van schoonheid is de Braziliaanse man met de paplepel ingegeven. Met een vanzelfsprekend ‘beleza!’ (schoonheid) neemt hij de telefoon op wanneer zijn moeder belt. Zijn schoonheid manifesteert zich in de energie die hij uitstraalt en in geflirt met jong en oud, ook al loopt hij met eigen vrouw en kinderen. In de Braziliaanse schoonheidscultuur betekent je mooi maken respect tonen voor anderen die naar je moeten kijken. Foto’s Martijn Meijer
22
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
Mooi zijn en mooi willen zijn is de norm in Brazilië. Zoals wij trots kunnen zijn op de verschijning van Koningin Maxima of Linda de Mol, zo trots zijn Brazilianen op fotomodel Fernanda Liona, die het WK Voetbal vorig jaar op de tv presenteerde en er zo verleidelijk uitzag dat in Iran het beeld op zwart ging. Géén hoon of spot dus voor vrouwen die zich gedragen als een sieraad en zeker niet voor de man die wil behagen met zijn charmante voorkomen, souplesse showt en aan zijn uiterlijk werkt. Hij begint al vroeg met balletjes trappen, surfen op een plankje, of balanceren boven een snel stromende rivier (foto linksonder). Verder doet hij er alles aan om zijn figuur en conditie op pijl te houden, zelfs in werktijd (foto linksboven).
Surfdude
Losse Vellen Deborah Campert en Barbara van Kooten
Superman
Formaat maximaal 100 x 70 cm, goed ophangbaar. Inleverdatum: woensdag 29 juli van 12.00 tot 17.00 uur Afhaaldatum: woensdag 2 september van 12.00 tot 17.00 uur Opening op zaterdag 1 augustus om 18.00 uur.
Toen we elkaar 20 jaar kenden gaf ik een feest Toen we elkaar 25 jaar kenden schreef ik voor hem een gedicht Toen we elkaar 30 jaar kenden gaf ik hem een bokaal met inscriptie Toen we elkaar 35 jaar kenden schreef ik zijn’portret’ Wij ontmoetten elkaar 36 jaar geleden in de lift van de ABN AMRO Bank op de Herengracht. Hij was zeer geconcentreerd bezig de vloer van de lift in de was te zetten. Ik stond erbij en keek ernaar en dacht: iemand die zoveel aandacht schenkt aan zoiets ‘nietigs’ moet ik hebben! Hij werkte toen al 40 uur per week voor een schoonmaakbedrijf maar hij zou voor mij 4 uur per week kunnen vrijmaken. Binnen de kortste keren viel zijn uitzonderlijke ijver en talent op bij onze vrienden en relaties, en tegenwoordig werkt hij élke dag – na een 8-urige werkdag – ook nog 4 uur ergens anders. Hij is nooit moe en hij is nooit ziek. Hij vindt schoonmaken - en vooral stofzuigen - het heerlijkste wat er is. Ik niet. Dankzij hem is mijn leven ‘schoon’ en ‘op orde’. Hij is ook nog de enige man die ik ken die nooit een slechte humeur heeft. Hij luistert goddank niet naar de radio als hij werkt; hij klaagt nooit en hij zeurt nooit en hij roddelt nooit (maar saai is hij allerminst). Op mijn 50ste verjaardag - die ik indertijd met 50 vrienden op De Kring vierde - was hij er ook. In mijn dankwoord heb ik gezegd dat hij de enige man is die mij ooit echt gelukkig heeft gemaakt, en dat is nog steeds in zekere zin waar. Ik ga niet zeggen hoe hij heet - of hoe je hem kan bereiken...
De Kunstcommissie
D.
•
OPROEP
Zomersalon op De Kring, Fotoexpositie Van Kringleden
Het naakt in de fotografie Dit is het onderwerp van de zomersalon, een tentoonstelling waaraan alle Kringleden hun bijdrage mogen leveren. Laat uw fantasie werken! Eindelijk kunnen wij, maar ook uw echtgenoot, gaan genieten van de prachtige torso van uw minnaar. U kunt ons ook verbazen over de schoonheid van de naaktslak. Wilt u uw eigen figuurlijke naaktheid onder de priemende ogen van uw werkgever vastleggen? Of laat u zich inspireren door Courbet’s ‘l’origine du monde? Kortom, wij verwachten van u een foto over naaktheid in al zijn facetten en dat is veel, heel veel!
Voorwaarden
MANN
EN SPECIA L
Dames, mag ik even een momentje van jullie koffietijd roven? Over een paar maanden is het weer zover en dan mogen we (nee, moeten we) weer met onze Man op vakantie naar een plek die hij heeft uitgezocht en twee weken lang doen we vanwege de stemming en de kinderen Mijnheer Zijn Zin. Ik wil me echter tot jullie richten met het dringende verzoek onze Man in één ding Niet Zijn Zin te geven. Ik weet dat ik dit verzoek doe namens honderdduizenden vrouwen in heel Nederland. Waar u ook naartoe gaat, het maakt niet uit: overal zijn waterfietsen. Daar wil onze Man de dag na aankomst op. Zeilen kan hij niet en een speedboot is hem te duur, dus huurt hij voor een halfuur een waterfiets. Het zijn een soort van tandems, maar dan in de breedte. Trappen doe je met zijn tweeën. Dus wil hij dat je samen met hem op de waterfiets gaat. Doe Dit Niet! Zeg: ‘Als je wilt waterfietsen dan ga je maar alleen!’ Dit wil hij niet, want dat vindt hij zonde van de waterfiets, een vrije plaats. En met iemand anders erop durft hij niet, en hij zal je doorzagen over armspieren, bloedsomloop, lekker bruin worden of spijsvertering. De Waterfiets is een leugen. Een Onuitroeibaar Misverstand. Het is een Mannenuitvinding, bedoeld om vrouwen boven een bepaalde leeftijd er op hun ongemakkelijkst en onvoordeligst mogelijk bij te laten zitten. Vraag onze Man daarentegen eens of hij denkt dat hij ook op zo’n windsurfplank kan blijven staan, net als die knappe jongens daar. Kijk dromerig. Dan springt hij op en holt naar het rijtje windsurfplanken. En zie: de hele verdere vakantie blijft hij vrolijk kletterend omvallen, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Zeg af en toe dat hij duidelijk vooruitgaat. En laat u intussen door de beeldschone Plagiste ijskoude gin-tonics brengen. B.
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
23
Macho’s in de kunst
MANN
EN SPECIA L
Bestaat typisch mannelijke kunst? Een verhandeling over agressieve schilderijen, geplette auto’s en doorgezaagde kalfjes. Door Jeannette Gerritsma Mannelijk: 1) Dapper 2) Eigen aan de man 3) Flink 4) Gehard 5) Kloek 6) Krachtig 7) Manhaftig 8) Masculien 9) Moedig 10) Masculinium 11) Potent 12) Sekse 13) Stoer 14) Taalkundige term 15) Viriel 16) Woordgeslacht
S
tel je voor, het is een zonnige lentedag. Je loopt de brede marmeren trap van het Stedelijk Museum Amsterdam op en ziet al van ver een joekel van een ingelijst wit vlak, luchtig bezaaid met vrolijk gekleurde stukjes papier. Die zijn zo gearrangeerd dat het geheel op een bloem- of bladmotief lijkt. Van dichtbij zie je dat het gekleurde stukjes uitgeknipte papiervormen zijn. Je hebt het al vaker gezien en weet onmiddellijk: dit is een découpage van de Franse kunstenaar Henri Matisse (18691954). Maar, ben je je er ook van bewust dat dit speelse, beeldige werk door een man is gemaakt? Zou je dit betwijfelen, als je het nog nooit eerder had gezien? De vraag dient zicht aan: typisch mannelijke kunst – bestaat die?
men de drip paintings van de Amerikaanse kunstenaar Jackson Pollock (1912-1956) best voor het predicaat mannelijk in aanmerking: rauwe, wilde chaos ontstaat door bijna rituele dansbewegingen, waarbij Pollock de verf met de kwast over het doek smeet en uitstrooide. Je zou zijn schilderijen zelfs als agressief kunnen bestempelen. Gek genoeg maakte zijn vrouw Lee Krasner (1908-1984) vergelijkbaar werk en schuilt er vergelijkbaar mannelijks in haar uitingen. Zeer masculien en stoer zijn de geplette auto’s van John Chamberlain (1927-2011). Begonnen als driedimensionale abstractexpressionistische uiting, ging Chamberlain algauw over tot een variatie van de ready made: het medium en de inhoud bleven onveranderd, enkel de presentatie wijzigde. In zijn geval door met ‘mannelijke middelen’ het volume te veranderen. Een vrouwelijke evenknie hiervan is mij niet bekend, evenmin van de doormidden gezaagde en op sterk water gezette schapen en kalfjes van Damien Hirst (1965). Of dat nastrevenswaardig is, is weer een ander verhaal. Laten we voorzichtig zijn met het trekken van te snelle conclusies en vooral naar typisch goede kunst blijven kijken.
Volgens diverse bronnen zijn de kenmerken van het mannelijke moed, fysieke mannelijkheid, smaak voor vrouwen, agressiviteit en heerszuchtig gedrag. Onderwerpskeuze buiten beschouwing latend, vallen de découpages van Matisse zo bezien buiten de categorie ‘typisch mannelijke kunst’. Zo zijn er natuurlijk ook genoeg kunstenaars te noemen, wiens werk het macho keurmerk misloopt doordat een vrouwelijke evenknie zich even stoer uit. Zo ko-
24
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
•
John Chamberlain, Hatband, 1960
Lee Krasner, untitled, 1948 Damien Hirst, Loves paradox, 2007
De man en zijn kleding: slonzig versus tiptop
Strak in het pak De Nederlandse man loopt graag in z’n kloffie. Dan de Man van de Wereld. Die doet zijn best. Door Lonneke Gillissen
J
a, weten doen we het wel: kleren maken de man. Alleen aan een beetje een aardige uitvoering daarvan ontbreekt het nogal eens. Over de stijl van de Nederlandse man is dan ook al veel gezegd en geschreven. Althans, over het (vermeende?) gebrek daaraan. Want dat de gemiddelde Hollander maar wat graag in z’n kloffie loopt, niet al te veel aandacht laat uitgaan naar de pantalon of het hemd van keuze – laat staan naar een geschikte combinatie van beide – mag bekend zijn. Kan het hem schelen dat-ie erbij loopt alsof hij zijn outfit zo uit de wasmand van 1980 heeft getrokken. Hij heeft kleren aan, toch? Nou dan. Kleren. Inderdaad. Want veel meer mag het niet worden genoemd. Denk: sokken in de sandalen (oké, vorig jaar een hit bij de grote modehuizen, maar laten we het erop houden dat ook Dior en Chanel worden bemand door mensen die zich weleens vergissen), witte sokken onder een korte broek, slecht zittende jeans (te hoog, te wijd, te…), goedkope T-shirts (‘Een T-shirt is toch een T-shirt?’), bloezen maatje XXL, enzovoort. U kent het wel. Bijna een kwart van de vrouwen gooit dan ook weleens stiekem een kledingstuk van haar man weg. En dan vooral strakke zwembroeken (bestaan die nog?), skinny en verwassen spijkerbroeken en te hoog getailleerde broeken. En ook sokken in sandalen zien vrouwen het liefst verdwijnen. Sterker, 72 procent van de vrouwen vindt dat de outfits van haar partner ‘vatbaar zijn voor verbetering’. En ook hier geldt: uitzonderingen uiteraard daargelaten. We hebben het hier per se niet over de hipster, die juist weer wat veel aandacht aan zijn verschijning geeft.
En die overigens, en ik spreek even op persoonlijke titel, eveneens heel snel uit het straatbeeld mag verdwijnen. Want zin om een nest chagrijnig kijkende, zichzelf te serieus nemende en uiteraard nimmer glimlachende baarden van hun filterkoffie te zien nippen? Kom vooral eens kijken bij de Kinki Kappers bij ons op de hoek. Nee, daar gaan we het ook niet mee redden. Dan De Man van de Wereld. De man in Londen, in Parijs. Díe doet nog eens zijn best. Coiffeur, barbier, manicure, kleurtje in het haar, het kan allemaal niet gek genoeg. En ook de kleding moet tiptop verzorgd zijn. Kijk eens rustig in deze steden rond en je weet niet wat je ziet: van hip, hipper, hipst tot ‘gewoon’ lekker strak in het pak, maar dat erover is nagedacht, is duidelijk. Slonzig komt niet in het Londense en Parijse vocabulaire voor. De foto’s spreken voor zich. NB: Natuurlijk, naast de hipster vormt De Kring-man zonder twijfel dé uitzondering op de Hollandse regel, maar wie weet kunt u desondanks uw voordeel met deze straatbeelden doen.
•
Boven: Londen City Onder: Parijs Foto’s Lonneke Gillissen
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
MANN
EN SPECIA L de
25
BOVEN DE BANK
Kringlid Otto Schaap over zijn favoriete kunstwerk
Liefde voor de kunst houdt je van de straat Werk: Eenhoorn van Stephan Balkenhol Ongeveer 120 cm hoog, hout Eigenaar: Otto Schaap (81), wetenschappelijk onderzoeker immunologie, nu met pensioen Tip voor kunstkopers: ‘Koop wat je mooi vindt’ Door Pieter Valk Foto’s Wim Bos
MANN
EN SPECIA L 26
de
O
tto woont op een prachtige plek aan het Vondelpark. We zitten in een smaakvolle kamer en suite met originele schuifdeuren, een authentieke open haard en een fraaie parketvloer. Overal hangt en staat kunst, en liggen boeken. Naast de klassieke bank staat het beeld. Een sokkel met daar bovenop een kleine eenhoorn. Sokkel en eenhoorn zijn gemaakt uit één stuk. Om de sokkel is sisalvloerbedekking gewikkeld. ‘Een krabpaal voor de poes. Ik heb aan de kunstenaar gemeld dat ik dat heb gedaan en die vond het eigenlijk juist leuk.’ Het beeld kocht hij jaren geleden op een beurs in Berlijn. ‘De stand was van een Mexicaanse galerie. Ik viel op de symboliek; de mythische eenhoorn in een modern werk. Maar er stonden net allemaal dames met paarsgrijsgekleurde
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
haren om heen. Kapers op de kust dus. Ik heb mijn interesse getoond en na het verstrijken van hun optie heb ik het gekocht. De dames bleken achteraf trustees van het Walker Art Centre in Minneapolis. Daar staat nu een ander werk van Balkenhol.’ In een Louis XIV-buffetje staan enkele uiltjes en een aapje van keramist Joseph Mendes da Costa uit 1900. Het aapje kocht zijn moeder vlak voor haar dood bij kunsthandel Leidelmeijer. ‘Ik moest mee om af te dingen. Dat is me aardig gelukt. Zij noemde het altijd het zieke aapje maar het heet eigenlijk Zittend Aapje’. Het is me erg dierbaar.’ Bij een rondgang langs de vele werken in de kamer, komt Otto af en toe niet zo snel op de naam van de betreffende kunstenaar. Zijn iPad en iPhone blijken
niet alle gewenste informatie te hebben gekopieerd uit de cloud en bieden helaas geen soelaas. De duidelijk flinke technische kennis en moderne apparaten staan in mooi contrast met de herkenbare koperen gehoorschelp die Otto gebruikt.
De Lonnekes Lonneke van Genugten en Lonneke Gillissen
Al die buitelarijen, al die malle fratsen, hij wordt er gek van. Maar beter gek worden dan de liefde helemaal niet te proeven. Verdi had ons in 1851 al door. Want dit is precies de strategie die wij dames al eeuwen hanteren. Een monsterverbond tussen alle vrouwen op de wereld: we doen alsof we zelf ook erg lijden onder onze stemmingswisselingen, ons divagedrag of onze schoolmeisjespruillip. Maar intussen zorgen we ervoor dat we precies doen of gedaan krijgen wat wij willen. En soms de Man niet toestaan wat we onszelf wel toestaan.
‘Er zit toch een lijn in’ Ook in de collectie zelf zit contrast. Een grafisch portret van Otto zelf, gemaakt door de overleden journalist en illustrator Dirk Wiarda voor zijn 60ste verjaardag, leidt het oog naar een klassiek geschilderd portret van overgrootvader Levi Benjamin Schaap, de opperrabbijn van Amersfoort. Ertussen hangt een groot, vrij heftig gefotografeerd zelfportret van Levi van Veluw. In de hoek ligt een grote houten schep, in de vorm van een zoutschepje, met daarin een grote glazen plens kwikkleurig “water” van Maria Roosen. ‘Ik doe maar wat. Als ik iets mooi vind, koop ik het. Onbewust blijkt er desondanks een lijn in te zitten. Mensen zeggen dat vrijwel altijd’. Pas na een tijdje valt een bijzonder werk op. Wat op het eerste gezicht lijkt op een soort porseleinen hoedje blijkt een uit keramieken objecten gestapeld en gegoten werkje met pistolen, parels, schelpjes, vaasjes en schoteltjes. Otto pakt zijn iPad erbij. Op Facebook staat een foto van koningin Máxima met een bijzonder collier. Het is van dezelfde kunstenaar. Hij mengde zich in de discussie onder de foto toen iemand het een ketting noemde. ‘Dat is geen ketting, een dergelijk sieraad heet een collier.’ De kunstenaar, Pauline Wiertz gaf hem gelijk. ‘Wij noemen het Collier a Cacahuettes’, schreef ze. De stenen om de nek van onze koningin doen inderdaad denken aan pinda’s.
•
MANN
EN SPECIA L
Wie paard en wijf zoekt zonder gebreken, mag denken dat hij bed en stal voor eeuwig ledig houden zal
Hee Lonnie! Er zijn serieuze onderzoeken aan gewijd, serieuze en minder serieuze boeken over geschreven en er wordt nu een hele Circulaire mee gevuld, maar toen ik er zo eens mijn licht over liet gaan, vroeg ik me af: zou hetgeen de man wil nu echt zo anders zijn dan wat ‘wij vrouwen’ willen? Ik bedoel: mannen willen een vrouw die niet zeurt. Nogal wiedes, ik kan er ook niet aan denken de hele dag een man om me heen te hebben die om het minste of geringste steen en been klaagt. Het idee…! Of, uit het leven gegrepen: dat ik onlangs voor mijn werk drie weken in Londen was, dat vond de man geen heel groot genoegen. En ik moet zeggen, als het andersom zou zijn geweest, zou ik daar ook niet vrolijk van worden. Sterker, ik zou het afschuwelijk vinden en vraag me af en toe stiekem af of ik hem dan zou zeggen dat-ie maar thuis moest blijven. Of denk je dat mannen ook van consequent gedrag houden? Hee Lonny, Tja, Pavarotti zong het al in Verdi’s operatophit Rigoletto: La donna è mobile. De vrouw is veranderlijk, als een veertje in de wind. En de man trapt er steeds weer met open ogen in.
Om hierop toch ook even een citaat uit zo’n onderzoek aan te halen – van de Volkskrant in dit geval: ‘Zijn mannen simpele, lustgedreven jagers die het liefst rondborstige, ongeletterde blondines hun hol inslepen? Het antwoord luidt: nee. Kennelijk is de man eeuwenlang verkeerd begrepen of er is sprake van een megarevolutie, maar de man verkiest een intelligente vrouw boven een seksueel aantrekkelijke vrouw. Nog een verrassing: mannen vallen bij vrouwen vooral voor de ogen, pas daarna voor de borsten en billen.’ Lang leve de vrouwelijke intelligentie dus. (En terzijde, maar ook hier kun je de bevindingen omdraaien: hoe vrolijk zou jij worden van een domme man?) Een mooie onderschrijving van de Kring-waarden, zou ik zo zeggen, waarin de wetenschap toch ook de boventoon voert. Die mannen die meededen aan dat onderzoek scoren vast hoog op de kwaliteiten zelfkennis en realiteitszin. Ze kijken in de spiegel en beseffen dat die ‘rondborstige, ongeletterde blondine’ hen geen blik waardig zou keuren in de kroeg. Vandaar dat ze gaan voor ogen en intelligentie. Slim. De mensheid is te verdelen in satisficers en optimizers. De eerste groep neemt genoegen met wat redelijk en billijk is, de tweede gaat niet voor minder dan het perfecte. Raad eens welke groep het gelukkigst is? Wie paard en wijf zoekt zonder gebreken, zoals Jacob Cats al schreef, mag denken dat hij bed en stal voor eeuwig ledig houden zal. Vier eeuwen later nog steeds wijs advies voor de jagende Kring-man op de vrijdagavond.
KRING CIRCULAIRE
•
MEI - JUNI 2015
de
27
28
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
IN MEMORIAM
Henk Laan Op 23 maart is onze oer-portier Henk
mokerslagen op De Kring nooit hoefde te
Laan overleden. Hij werd 73 jaar. Voor
gebruiken. Niet om mensen te weren en
generaties Kringleden (en vooral ook niet-
evenmin om lastige leden te bedwingen.
Kringleden) was Henk een begrip. Hij hield
‘Rijk de Gooyer? Als die te ver was gegaan
het fort officieel van 1 september 1997 tot
en weg moest, dan ging hij ook. En
30 juni 2009. ‘Ik weet uit verhalen – ook
naderhand kwam hij altijd zijn excuses
van hemzelf – dat hij een lange tijd bij de
aanbieden. Ik heb me gek gelachen met
deur stond als “vrijwilliger” die zijn hand
die man.’
mocht ophouden,’ vertelt Jeron Halewijn.
Henk liet ook weleens mensen binnen
‘Volgens Rien Bazen stond hij al in 1972 bij
die er eigenlijk niet in mochten, dit naar
de deur en hij werkte nog twee jaar na zijn
gelang zijn pet die avond stond. Geen
pensionering door.’
bestuur heeft vat op Henks deurbeleid
Ja, het was de bedoeling dat je wat in
gekregen. Wel is hij een keer ontslagen
zijn hand stopte als je het pand verliet.
door het bestuur Haasbroek, omdat het
Dat was zijn salaris. Leden die vrienden
geld op was, maar toen is hij op vrijwillige
of vriendinnen mee wilden nemen die
basis gewoon blijven komen. ‘Men had me
geen lid waren, probeerden hem ook wel
ingefluisterd: We verzinnen wel wat, qua
met geld om te kopen. Ik heb dat nooit
geld. En zo is het ook gegaan.’
gedaan, bij mij hielp soms lief gevlij, soms
Hele volksstammen heeft Henk langs
ook niet.
hem heen de trap af zien stuiteren. Dat
In het boek In intieme kring vertelde Henk
hier nooit dodelijke ongelukken bij zijn
aan schrijfster Annemieke Hendriks, die
gebeurd is een godswonder en dat is
opmerkte dat aan hem te zien was dat hij
het nog. Wij wensen Henks familie en
aan bokstraining deed: ‘Ze zijn er nog wel
vrienden veel sterkte toe.
hoor, de mokerslagen, maar de snelheid is een beetje weg.’ Hij vertelde dat hij zijn
Foto: Marius van Leeuwen
Addy Kaiser
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
29
KUNST OP DE KRING
Hugo Kaagman over zijn expositie tegelkunst:
Ik houd van patronen, van symmetrie Delfts blauw op De Kring. Hugo Kaagman bond de strijd aan met het wit van Jan des Bouvrie. ‘Wat begon met een knipoog, werd voor mijzelf steeds serieuzer.’ Door Marguerite Berreklouw Zijn naam is misschien niet bij iedereen bekend, zijn kunst daarentegen wel. Elke Amsterdammer kent zijn graffiti van het kraakpand aan de Sarphatistraat nummer 62, zijn straatkunst op het Waterlooplein en zijn multicultureel gedecoreerde muren aan de Heymonylaan. Hugo Kaagman presenteert 27 mei in de sociëteit zijn op Delfts blauw geïnspireerde tegelkunst op vierkante doeken van verschillend formaat. En misschien ook mode, maar dat is nog niet zeker. Zijn huis/studio doet zijn naam eer aan: Art Kitchen. De keukenmuur is betegeld met zijn Delfts blauwe vierkanten, beschilderd met alle mogelijke herkenbare, hedendaagse beelden. Op de vloer een groot, door hem ontworpen kleed, dat is getuft door iemand die hij kende van de Zwarte Markt in Beverwijk. Nog iets opvallends: een rijtje krokettenluikjes, volgezet met smurfen. Hugo praat snel en houdt af en toe even stil voor de interviewer. ‘Ik kom met “tegels” op doek, in Delfts blauw-stijl. Ik ontwerp een sjabloon in karton, dat in een of twee lagen wordt gespoten. Het zijn collages met een idee dat je zelf mag interpreteren. ‘Ik hou van patronen: van de herhaling, de spiegeling en de symmetrie. De natuur werkt ook zo. Escher was een belangrijke inspiratie en patronen uit de Arabische wereld ook. Uit de bibliotheek van het Tropenmuseum haalde ik een keer een
30
de
boek en bleef daarin kijken en bladeren. Ik vond het fantastisch. ‘Met de Delfts blauwe tegels bond ik de strijd aan tegen het wit van Jan des Bouvrie en dat soort jongens. Eerst werd het gezien als een grap om te choqueren, want Delfts blauw... dat was iets voor toeristen. Wat begon met een knipoog, werd voor mijzelf steeds serieuzer; ik begon het echt mooi te vinden, die 400 jaar oude traditie uit China, meegenomen door de VOC. ‘Wat eerst niet “mocht” is nu ingeburgerd: Marcel Wanders ontwerpt behang in patronen. In 2012 ben ik met een uitwisseling in China geweest en heb daar met keramiek op de grootste kunstbeurs van China gestaan. De hele inrichting van de stand was in Delfts blauw; ik maakte er ook mode mee: het viel op en was een succes. Wat grappig is: de Chinezen snappen het waardevolle van de oude dingen wel, maar ik geloof niet dat ze mijn beeldtaal kunnen plaatsen. ‘Ongeveer in 1977 ben ik met sjablonen begonnen, daarvoor maakte ik hoofdzakelijk collages. In het Engels heet het stencil art. Graffiti-kunstenaars hebben het principe van het sjabloon overgenomen. Vandaag de dag beschouwen kunstkenners het als de grootste vorm van Pop art,
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
Street art of Urban art. Het is een kunstuiting, die je jezelf als kunstenaar moet leren, er bestaat geen opleiding voor en het is niet makkelijk het kaf van het koren te scheiden. ‘De Engelse kunstenaar Banksy heeft deze kunst een enorme duw gegeven en ervoor gezorgd dat het op veilingen en door musea serieus wordt genomen. De mensen op straat geven je hun respect. Naar aanleiding van de problemen bij V&D en Blokker heb ik hier in de Heymonylaan op de muur alle namen van winkels en winkelketens gezet, die inmiddels zijn verdwenen of in de problemen zijn geraakt. Als elke dag mensen het komen fotograferen, weet je dat je goed zit. ‘Ik beschouw mezelf als een conceptueel schilder. Ik geef een idee vorm door middel van sjabloneren en spuiten. Ik laat het beeld niet uit de verf omhoog komen, maar heb het al in mijn kop zitten. Ik beschouw mezelf ook als postmodernist, want ik kan alles gebruiken. Ik hou van doorkijkjes en bereik dat door in meerdere lagen te spuiten, waardoor de suggestie van dichtbij of ver weg ontstaat. Ik ben van alle markten thuis.’
•
Anna Bonheur en de stille werken
Schilderen tot je erbij neervalt
Anna Bonheur maakt schilderijen die ze stille werken noemt. ‘Schilderen is niet leuk, maar niet schilderen is nog erger.’ Door Marguerite Berreklouw
Opening 23 mei 18.00 uur Hugo Kaagman in de sociëteit en in het restaurant Anna Bonheur
Het schilderen op zich duurt maar tien minuten, maar de voorbereiding daarop de hele dag. Anna geeft aan dat ze het moeilijk vindt om over haar werk te praten. ‘Ik ben heel gesloten. Voor mij is het een soort therapie. Schilderen is sowieso al niet leuk, maar niet schilderen is nog veel erger. Het is een heel raar beroep: je hebt niets te maken met de pensioengerechtigde leeftijd of andere wettelijke zaken. Blijkbaar schilder je door tot je erbij neervalt. Mijn dadendrang is puur op mijzelf gericht. Mijn laatste tentoonstelling was in Hamburg. Toen ik nog jong was en me graag wilde manifesteren, wilde ik bij wijze van spreken wel met een handkar naar Hamburg lopen. Nu denk ik: fuck off; je moet je werken komen ophangen, je moet met vreemde mensen praten, dat is toch helemaal niet leuk. Op de Pan hoorde ik een keer een vrouw tegen een galeriehouder zeggen: “Mijn man en ik zijn toe aan een
wandje kunst.” Daar kan ik toch helemaal niet tegen!’ Aan de muren van haar flat/atelier in Buitenveldert hangen de schilderijen, die Anna de stille werken noemt. Voor met olieverf en stukadoorspalet gemaakte, grote monochrome werken hangen, roestige schakels of een zaag met messcherpe tanden. Voor mij een uiting van een persoonlijke hel. ‘Ik kom oorspronkelijk uit Heerlen. Ik ben en blijf Limburger. Vroeger was alles katholiek, tot de suikerklontjes aan toe. Wilde je een clubje oprichten, dan kwam meteen de kapelaan erbij. Je kon geen kant op. Maar ik ben dol op de rituelen, dat geeft balans. Een deel van mijn werk bestaat uit objecten, gebaseerd op de katholieke iconografie, op tribale kunst en op voorouderverering. Deze werken zijn te kwetsbaar om op De Kring te laten zien. Ik kom met stille werken. Die hebben te maken met uithijgen. De hele dag lummel je zo’n beetje, tot je op het punt komt dat je je over je faalangst heen kunt zetten. Het stille werk dient zich makkelijker aan dan zo’n ander werk. Ik heb er niks over te zeggen. Als je het maakt, is het niet leuk, als je het niet maakt, ook niet. Het is nooit leuk, maar je moet er op deze aardbol toch wat van maken.’
KRING CIRCULAIRE
•
MEI - JUNI 2015
de
31
Expositie Collateral Damage: Joseph Semah
Misschien kom ik met geheime kunst Joseph Semah is kunstenaar en afkomstig uit Bagdad. Elke kunstuiting drukt onbedoeld iets anders weg uit het collectieve culturele bewustzijn, stelt hij. Door Marguerite Berreklouw Joseph (66 jaar) heeft zijn tijdelijke atelier in een verlaten kantoor in de Nes. Het gebouw staat op de plaats van de vroegere vleeshallen. Joseph zwerft van atelier naar atelier, waar hij telkens een paar maanden kan blijven. Op het blauwe kantoortapijt staan een paar bureaustoelen ruggelings tegen elkaar met op de houten zittingen marmeren eieren. Tegen de muur staan grote bakken met neonletters. Zij vormden een onderdeel van een grote installatie in 2013 op het Observatorium van Felix Meritis en op een tiental monumentale gebouwen in de stad. Ook staan er baklijsten met grote zwarte vierkanten en werk dat bestaat uit zwart-witte vormen waarover op geometrische wijze draden zijn gespannen. Een bezoek voorafgaand aan het gesprek aan de website (www.josephsemah.nl) van Joseph heeft mijn belangstelling gewekt, maar het is nog helemaal niet eenvoudig om de context van het werk van Joseph te begrij-pen. Hij heeft veel te vertellen, springt van de hak op de tak en zegt regelmatig dat het allemaal zeer complex is. ‘Waarmee ik in juni in de sociëteit kom, weet ik nu nog niet. Misschien wel met geheime kunst, dan zie je niets, maar moet je het zoeken onder de stoelen, de tafels en in de toiletten.’ Hij geeft mij een pamflet met als titel: This is the answer. Hierin figureren woorden als Het Westerse project, het Christendom, het lezen van een kunstwerk en het verhulde. Kortom, genoeg stof voor een pittig gesprek. Joseph is van origine een Irakees, geboren in Bagdad en nakomeling van een geslacht van belangrijke mannen, die stonden in de traditie van het Baby-
32
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
lonische jodendom. Joseph was nog een baby toen zijn familie vertrok uit Irak richting Israël en het Westen. De context van zijn kunstenaarschap bevindt zich op het grensvlak van de westerse en oosterse cultuur en beschaving. ‘Ik heb geen direct contact met de kunstwereld. Ik studeer, lees en onderzoek, bijvoorbeeld het werk van Barnett Newman, Mondriaan, Kiefer en Malevich. Neem nu Mondriaan: de kunstenaar gaat naar zijn atelier om iets te maken, hij kan geraakt zijn door iets, poëzie, een muziekstuk, kortom: iets. ‘Ooit, in de tachtiger jaren in Tel Aviv, gaf ik een lezing voor professoren en kunsthistorici, die alles wisten over de christelijke iconografie, maar ook door deze bril naar kunst waren gaan kijken. Ik maakte hen bewust van de iconografie van hun eigen kunst en van hun eigen cultuur, de joodse. Nu ben ik gevraagd voor een project van House of One in Berlijn dat een tentoonstelling maakt over de iconografie van de joodse, christelijke en islamitische religie in de middeleeuwen. Ik ga daar een lezing geven. ‘Als je je buiten het dominante gebied bevindt, bijvoorbeeld in Kochi, in India, waar ik meedeed met de Biënnale en waarvoor ik gevraagd was als kunstenaar uit Bagdad en niet als westerling, dan stuit je ook op verhullende en complexe figuraties. Er is veel kritiek op het Westen en op Israël, maar wat kunst betreft bedient iedereen, kunstenaar en de kijker dan wel koper, zich van dewesterse dominante syntaxis. Dit is een spanningsveld waarin ik me kwetsbaar voel. Ik moet voortdurend voorzichtig zijn. ‘Je zou kunnen zeggen dat kunst Collateral Damage teweegbrengt: zogenoemde onbedoelde schade, die de vorm waarin kunst zich presenteert, naar de achtergrond dringt, weglaat, vernietigt.’ We kijken samen naar de serie schilderijen met de gelijknamige titel waarvoor als inspiratie een foto diende van een bombardement in Irak, gemaakt door een thermische camera. Op de foto zijn de witte vlakken heet en de zwarte koud. De draden, die eroverheen zijn gespannen, doen mij denken aan een vizier, maar Joseph ziet dit als een materiaal dat staat voor tijd, verbondenheid of bedekking tegenover het naakte.
•
Opening 27 juni 18.00 uur Joseph Semah in de sociëteit. In het restaurant Bob Bunck
Chanson Salon
Edith Leerkes: Ik vertel zingend
27 mei treedt Edith Leerkes (55) op in de Chanson Salon. Haar zoon Marnix Dorrestein (24) begeleidt haar op instrumenten die zij zelf niet bespeelt. Het programma heet Liedjes, naar de gelijknamige cd die ze het afgelopen najaar opnam. Door Marguerite Berreklouw Edith Leerkes: ‘De meeste teksten van deze cd heb ik zelf geschreven. Voor een paar nummers heb ik teksten gebruikt van Herman van Veen, Judith Herzberg en de onbekende Selma Meerbaum Eisinger. Selma is als jonge Duitse jodin omgebracht tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze heeft 57 prachtige gedichten nagelaten, die door Herman en mij op muziek zijn gezet. ‘Ik zing over wat me bezielt als ouder wordende vrouw en waarvan ik merk dat anderen het ook min of meer zo beleven. Dat wil ik graag delen zonder dat ik daarbij per se een boodschap heb. Het gaat om dingen die me aan het hart gaan, persoonlijke besognes als: liefde, kilo’s en kinderen. Maar ook om de dingen die vandaag om ons heen in de wereld gebeuren.
‘Ik ben een kind met joodse- en zigeunerwortels, opgegroeid in Twente. Bij ons waren er allerlei onuitgesproken opvattingen en tradities. Mijn vader hield ons voor dat democratie en stemrecht niet vanzelfsprekend zijn, dat je daar zorgvuldig mee om moet gaan. Dat jouw stem telt en dat je dat recht moet gebruiken. Mijn moeders impliciete boodschap was dat je in de eerste plaats een individu bent, dat je jezelf niet moet conformeren aan een groep. Beschaving is maar een dun laagje vernis, maar het is wel een belangrijk laagje. Ik maak me bijvoorbeeld zorgen om het gebrek aan begrip voor vreemdelingen. Mensen die worden neergezet als fortuinzoekers, maar in werkelijkheid misschien wel alles achter zich hebben moeten laten om in leven te kunnen blijven. Juist in wat onbekend is zitten de mogelijkheden tot verrijking en geluk. ‘Als gitariste ben ik klassiek geschoold en gaf concerten over de hele wereld met het Amsterdams Gitaar Trio. Begin negentiger jaren ben ik gaan samenwerken met Herman van Veen. Door hem heb ik de liefde voor de taal ontwikkeld. Ik ben er geen zangeres door geworden maar eerder iemand die vertellend zingt.’
KRING CIRCULAIRE
•
MEI - JUNI 2015
de
33
Zelfportret van een atelier Binnenkort wordt Bob Bunck 65. Snapshots geven een beeld van zijn atelier en vertellen een verhaal van 40 jaar kunstenaarschap. Van successen en mislukkingen, en van het leven als kunstenaar. De ‘Ik ben de onbevlekte ontvangenis! De vrijheid van de kunstenaar.’
bijschriften zijn van de hand van Bob zelf. Bovendien is zijn werk vanaf 27 juni op de Kring te zien.
‘Toch nog even inzoomen. Vanwege het alsmaar terugkerende vierkant? De liefdesverklaring aan BB? De drie gratiën met daarvoor de schilder-barbapapa: Barbabob? Kijk naar de fraaie hard road en easy road van Mike Kelly en de zwaar aangetaste Christus.’
‘En altijd maar meisjes. Dikwijls meisjes uit de sixties, de tijd dat de kunstenaar ontdekte dat meisjes vitaliteit in het leven brachten. Toen moet zijn levenslang durend onderzoek naar de vrouw begonnen zijn.’
‘De eerste BB-solo-expositie op De Kring (Het Universum van de Herder zonder kudde, in 1994) ging over de (sociale) positie van de kunstenaar in relatie tot (het lijden van) de herder Christus. Daartoe werd de lange wand (toen nog een stuk langer dan nu) universum-blauw geschilderd, waarop allerlei symbolische objecten en schilderijen werden geplaatst. Middelpunt was de kunstenaar (aan het kruis) verbeeld door een statief/veldezel met daaroverheen dit schildersjasje. De kunstenaar: toen alles hing, stopte ik nog een paar grijpstuivers in het jasje, als symbool voor de belabberde (financiële) positie van de kunstenaar (35 cent om precies te zijn). Ik had het idee dat de collega-kunstenaars hun arme collega misschien wat zouden kunnen toestoppen. Na een maand ontmantelde ik de installatie weer en was ik benieuwd naar de opbrengst. Toen ik mijn hand in de zakken van het jasje stak, bleken de zakken leeg. Installatie geslaagd. ‘
‘Pastelkrijtjes, altijd bij de hand.’
‘Deel van het entresol van het atelier, met een expositie van werk van lieve leerlingen.’
‘De klok als middelpunt van flarden, schetsen en herinneringen. Herinneringen aan gebeurtenissen, maar ook aan ideeën die nooit werden uitgevoerd. Het palet als getuige van pijnlijke momenten, maar ook een affiche voor Kafka in De Droomsalon, ontworpen door Kringlid Willem Morelis.’
‘De keukenkast met behalve potjes voor de dagelijkse thee, onder andere een meesterlijk dubbelportret door Jacob Jordaens. En tussen de potten en flessen, die Keukenmeid, ditmaal als kartonnen bloemenvaas; het Rijks deinst nu ook nergens meer voor terug.’
34
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
•
KUNST OP DE KRING
Bob Bunck: Pictures at an Exhibition
Bob Bunck: Pictures at an Exhibition (geïnspireerd door het gelijknamige muzikale meesterwerk van Modest Moussorgsky) Op het eerste gezicht lijken het abstracte schilderijen. Maar bij in tweede instantie zie je een stuk vloer en een wand waarop abstracte schilderijen hangen. Zodoende zijn deze (ogenschijnlijk) abstracte schilderijen eigenlijk figuratieve schilderijen van een tentoonstelling van abstracte schilderijen.
Vanaf 27 juni toont Bob Bunck op De Kring een aantal werken uit de serie: Pictures at an Exhibition.
•
Tijdens de Kunstrai 2015 (van 27 t/m 31 mei) zal deze serie te zien zijn bij Gallery 9
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
35
De woongeschiedenis van Jeroen Wardenaar
Het Amsterdam uit mijn jeugd was minder aangeharkt dan nu In deze rubriek vertelt een Kringlid over zijn of haar woongeschiedenis in Amsterdam. Van het eerste tot het huidige adres. Deze keer nieuw lid en geboren Amsterdammer Jeroen Wardenaar (52, locatiescout).
Reinier Paping de Elfstedentocht won. We woonden op een kleine etagewoning. Ik heb weinig herinneringen aan dit adres. Net als aan mijn vader, die verdween kort na mijn eerste verjaardag.’
neren uit de tijd dat ik daar zelf woonde. Behalve dat mijn opa Runners zonder filter rookte en die liet opbranden in de asbak. Dat stonk vreselijk.’
Door Pieter Valk
Huis 1. Hoogte Kadijk / 1962 - ongeveer 1965 ‘Ik ben op eerste kerstdag 1962 geboren in het Anna Paviljoen van het OLVG. Het was een strenge winter, de winter dat
Huis 2. Van Beuningenstraat 17 / 1965 ‘Mijn moeder kreeg kennis aan een man uit de Staatsliedenbuurt. Hij woonde nog bij zijn ouders. Mijn moeder en ik zijn daar ingetrokken in de tussenkamer totdat mijn stiefvader een woning aangeboden kreeg. Ik ben er na onze verhuizing nog wel geweest want de man die eigenlijk mijn stiefvader was, ben ik als mijn vader gaan zien. Zijn ouders waren dus mijn grootouders. Ik kan me niet veel herin-
Huis 3. Fazantenweg 37-I / ongeveer 1965 - ongeveer 1971 ‘Mijn vader kreeg een woning aangeboden in de Fazantenstraat in Noord en vanwege de schaarste grepen mijn ouders deze kans met beide handen aan. Het was een dubbel bovenhuis van twee verdiepingen. In die periode werd de IJtunnel aangelegd. Hiervoor werden dijken opgetrokken die enkele jaren moesten inklinken. Daar speelden wij in. In dit huis is ook mijn zus geboren.’ 3
2
5
8 9
7 1
6
4
36
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
de eerste Arabische buren zien aankomen. De slager heette Denkers toen we er kwamen wonen, maar had later een Arabische naam en was halal.’
Huis 4. Jan Oudengeestsstraat 25-III / ongeveer 1971 - ongeveer 1973 ‘Dit huis bestaat niet meer. Het is gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. We moesten weg uit Noord omdat mijn vader ruzie kreeg met een buurman. De situatie was onhoudbaar. We verhuisden naar Osdorp, naar een flat op de derde etage zonder lift. In hetzelfde trappenhuis woonde een gezin met drie kinderen. Tijdens een schoolvakantie hadden onze katten vlooien gekregen. Terug op school heeft een van de buurjongens de roddel verspreid dat we ‘vlooien hadden’. Niemand wilde of mocht meer naast me zitten. Mijn moeder heeft me van school gehaald en me aangemeld bij de Eerste Daltonschool in Zuid. De mores die daar golden verschilden van mijn ervaringen in Noord en Nieuw West. Bij het eerste akkefietje heb ik een paar tikken uitgedeeld. Daarna werd ik met rust gelaten. ‘
Huis 5. Joos Banckersweg 27-hs / ongeveer 1973 -1982 ‘Mijn moeder was kapster aan huis en kreeg de kans om bij Oom Evert in de Dapperstraat in de zaak te komen staan. Zij knipte de dames, hij de heren. Tegelijkertijd nam mijn vader een stripboekenwinkel over. Wij verhuisden naar de woning achter de winkel. Het was geen beste buurt. Op de Rijpgracht zat Snackbar Desirée en daar stonden altijd van die echte straatjongens. Overigens was deze buurt toen nog voornamelijk “wit”. Ik heb
Huis 6. Jacob van Lennepstraat 270 / 1982 en Jacob van Lennepstraat 264 / 1982 -1989 ‘Op mijn 19de ben ik op mezelf gaan wonen. Samen met een vriend kraakte ik een pand. Krakers van buiten de stad kraakten aan de gracht, Amsterdamse krakers gewoon in Oud West of een van de andere wijken buiten de grachtengordel. Na een paar maanden waren we al uitgeprocedeerd en moesten we eruit. Ik trok in bij mijn vriendin. Ze woonde een paar deuren verderop.’
Huis 7. Kadijksplein 1-II / 1989 - 1998 ‘De relatie ging uit, dus ik vertrok. Omdat ik inmiddels een heel lange wachttijd had kreeg ik snel een huis aangeboden. Het cirkeltje was weer rond, want ik woonde in dezelfde buurt als waar ik na mijn geboorte woonde. En net aan de andere kant van de IJ-tunnel die ik gebouwd had zien worden. Mijn buurvrouw had kennis aan een crimineel. Die stond vaak met zijn dikke auto voor de deur en trok dan heel hard op als ik aan kwam fietsen. Hij reed me dan nét niet aan. Om de hoek zat Café Confianza. Vlakbij zat bureau IJ-tunnel van de politie. De “Stillen”, rechercheurs in burger, probeerden daar vaak binnen te komen. Maar de uitbater pikte ze er meteen uit en stuurde ze weg.’
Huis 8. Recht Boomsloot 43-I / 1998 - 2006 ‘In 1997 leerde ik de moeder van mijn kinderen kennen. Net voor de geboorte van onze zoon in 1998 trok ik bij haar in. Het huis lag precies op de plek waar de Recht Boomsloot en de Krom Boomsloot samenkomen. We hadden prachtig uitzicht. Zeven jaar na de geboorte van onze zoon werd onze dochter geboren. Hun moeder en ik waren inmiddels al een keer uit elkaar geweest maar weer samengekomen. Maar in 2006 was de koek echt op.’
Huis 9. Borneolaan 163 / 2006 - heden ‘Weer vanwege mijn lange woongeschiedenis en wachttijd kreeg ik snel een huis aangeboden. Het is mijn mooiste huis tot nu toe. Ik heb ruim 120m2 en een groot dakterras. Ik heb geen enkele reden om te verhuizen of te kopen. Mijn woonlasten zullen alleen maar stijgen terwijl het wooncomfort niet snel beter zal zijn. Ik heb er nog even samengewoond, maar woon er nu al weer een tijdje alleen met Kareltje, mijn kat.’
KRING CIRCULAIRE
•
MEI - JUNI 2015
de
37
Het ballotagedogma Eens per maand, op de eerste donderdag van de maand, komt de Ballotagecommissie bijeen. Zij adviseert het bestuur over voor te dragen aspirant-leden, geïnstigeerd door grote hoeveelheden, vaak beduimelde en onleesbaar geschreven A4-formulieren (bij de receptie te verkrijgen). Een bijdrage van de Ballotagecommissie, buiten verantwoordelijkheid van de redactie.
Lieve, althans gewaardeerde, subsidiair gerespecteerde sociëteitsgenoten. Een smeekbede van uw getormenteerde ballcie: denk even na, voordat u een A4 inschrijfformulier invult, over de essentialia van de mensen die we met zijn allen als lid zouden willen begroeten.
S
Alle gekheid op een stokje. Wij willen onszelf toch niet in de voet schieten door, verblind door extra lidmaatschapsgeldinkomen, elke neus die bereid is contributie te betalen, maar die niets meebrengt wat betreft Kunst, Cultuur, (Seks) of Wetenschap, toe te laten tot onze geliefde, notoire, eigenzinnige, legendarische, warme, inspirerende KunstenmakersSociëteit? Nou dan! Bezint dan ook eer Ge begint en neem vanaf nu elke voordracht serieus. En denk ook na over wie u wilt begroeten aan de bar in 2025.
tipt om zes uur wordt efficiënt begonnen met geprioriteerde handelingen: een fles witte wijn wordt besteld en, hé, we zijn van vlees en bloed, ook bitterballen. Altijd te weinig bitterballen, want we willen de Soos niet op kosten jagen. Dan volgt steevast gedoe rond iPhones, leesbrillen, roddels, opmerkingen over teint, om vervolgens strak na drie kwartier over te gaan tot de kwestie waar het om gaat: over wie mogen we deze maand, ijs en weder dienende, positief adviseren aan het Bestuur? Met het ballotagedogma in het achterhoofd is de lijst van deze maand door een ieder diagonaal reeds doorgenomen en gegoogled. Het dogma zijnde: werkzaam, dan wel actief in de Kunst, Cultuur, (Seks) of Wetenschap, óf een gesubstantieerde interesse daartoe. Dan vallen vaker dan eens vermelde beroepen op als: ‘vastgoed- of communicatie-adviseur’ (o.i.d), ‘eigenaar behanggroothandel’, ‘ondernemer’ (?), ‘advocaat’ (legioenen!), ‘directeur betaalbedrijf’, et cetera. In de meeste van dit soort gevallen: dat wordt Een Gesprek (met een tweetal BallCie-leden)! En, mijne dames en heren, dan komt het vaker dan eens toch nog goed ook! Zo nu en dan lijkt er ook bij deze wezensvreemde beroepen enige coulance te zijn: ‘Hé, betrokkene is een (19)92’er. Ik zeg: blind voordragen! Het meisje zal toch vast weleens een museum bezoeken of zo?
38
de
Kom op. Seksistisch, maar toch enigszins terecht: we willen toch allemaal af van de, de Sociëteit corrumperende, gerontofiele tendens? Steevast wordt een dergelijke homo-, cq gerontofobe bijdrage van ondergetekende unaniem weggehoond. Onze lieve voorzitter leest vervolgens de handgeschreven motivaties van voordragers en aspiranten voor. Zij is de enige in de Benelux die in staat is in real time perfect lopende zinnen voor te lezen, die voor minimaal de helft bestaan uit ter plekke door haarzelve bedachte woorden. En nog met een curieuze en geloofwaardige – hoewel tegengesteld aan de geschrevene (?) – logica ook. Het is inmiddels ongeschreven mos dat het eerst naastgelegen lid meeleest en simultaan corrigeert, zodat het allemaal toch nog goed komt. We wijten een en ander aan handschrift en vrijdagavondwijnvlekken. (Die vlekken doen de seriositeit van een voordracht geen goed, dames; heren ook.) Eveneens routine is geworden dat platgetreden strofen als: …aanwinst voor de Kring… (in koor: ‘Hoezo dan?’); …bezoekt regelmatig musea/theater/ bioscoop/galeries… (in koor: ‘Dat haalt je sowieso de donder!’); …voor een goed gesprek… (in koor: ‘?’); en, met stip op één: …blabla…onder/met GELIJKGESTEMDEN…blabla (in koor: ‘Ik zou weleens een ándersgestemde willen zien!’), met een gezamenlijk rabarber, rabarber worden afgedaan.
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
Vik Franke, een (zichzelf noemend) Prominent Lid des BallCie
Misschien valt het sommige Kringleden op dat ons gewaardeerd lid Vik Franke in zijn tekst een nieuw toelatingscriterium propt: ’Seks’ en ook ’meisje’. Hoewel veel kunst en wetenschap zonder deze twee elementen ondenkbaar is, doet de ballotagecommissie - als een gemengd gezelschap - niet aan discriminatie waardoor bepaalde leden van het mannelijk en/of vrouwelijk geslacht van onbepaalde leeftijden of andere voorkeuren niet welkom zouden zijn. Wél nemen wij tijdens het balloteren geen blad voor de mond, maar de inhoud blijft verder onder ons.
•
Namens de ballotagecommissie, Wilma Bertheux, voorzitter
Vik Franke Foto: Marius van Leeuwen
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
39
40
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
Buiten De Kring Agenda: Mei - Juni 2015 Door Jeanette Gerritsma
Tot 31 mei: Inventing Impressionism in de National Gallery London Of je een kunststroming kunt uitvinden is natuurlijk de vraag. Echter mag je van de ondernemende kunsthandelaar Paul Durand-Ruel wel zeggen dat hij z’n nek uitstak om de Impressionisten, in het bijzonder Monet, op het wereldtoneel te krijgen. Wellicht naar aanleiding van de in 2002 verschenen biografie Discovering Impressionism. The Life of Paul Durand-Ruel van de hand van Pierre Assouline, wijdt de National Gallery nu een tentoonstelling aan deze Fransoos. De geschiedenis van het Impressionisme wordt er bekeken in het licht van Durand-Ruel’s bepalende rol. Dat hij het Impressionisme niet heeft uitgevonden mag helder zijn. Dat er sprake kan zijn van copyright op titels zal aan de basis van deze onhandige woordkeuze liggen. Het zal de pret niet drukken. www.nationalgallery.org.uk Tot 21 juni: Anton Corbijn en Remy Jungerman in Den Haag Zestig worden en als verjaardagscadeau twee tentoonstellingen met eigen werk openen; dat kan gebeuren als je Anton Corbijn heet. In het Foto- en Gemeentemuseum Den Haag is een driehonderdtal foto’s van hem te zien. Houd ondanks al het persgeweld rondom Corbijn echter wel ogen en oren open voor het prachtige, verstilde werk van Remy Jungerman. Dit is tegelijkertijd te zien. Met Crossing the Water presenteert het Gemeentemuseum in haar projectzaal nieuw werk van Jungerman, waarin de
diverse invloedslijnen van de kunstenaar zichtbaar samenkomen. Modernisme en het traditionele versmelten er tot een nieuwe vormentaal die boven het tijdelijke en lokale uitstijgt. Ga kijken, zet je blik open en volg de wereldreis die Jungermans vormen, kleuren en patronen al hebben gemaakt. www.gemeentemuseum.nl Vanaf begin mei: Fondazione Prada Milaan Dit jaar is het een goed idee om een stop in Milaan in te lassen, voordat we met z’n allen naar Venetië doorreizen. Fondazione Prada opent er namelijk haar spiksplinternieuwe deuren van de door Rem Koolhaas / OMA ontworpen expositieruimte in een voormalige destilleerderij. Volgens de Fondazione Prada zullen we getuige zijn van een nieuw ‘repertoire van ruimtelijke typologie’ waarin kunst kan worden getoond aan en gedeeld met het publiek. We zijn benieuwd. Overigens blijft de Venetiaanse Fondazione Prada in gebruik en de twee locaties programmeren gedurende de Biënnale thematisch verbonden presentaties. www.fondazioneprada.org
ArtZuid Afgelopen zomer werd Rudi Fuchs en Maarten Bertheux door Cintha van Heeswijck, directeur van ArtZuid, gevraagd de vierde editie van de beeldenroute langs de Apollolaan, Minervalaan en het WTC-terrein samen te stellen. Hun opzet is anders dan voorgaande edities, door minder beeldhouwers te selecteren maar van iedere kunstenaar verscheidene beelden te vragen. Hierdoor willen de samenstellers ensembles laten ontstaan waarin de individuele beelden meer op elkaar reflecteren. Er is een groep van 22 kunstenaars geselecteerd, onder wie Markus Lüpertz, Mimmo Paladino, Tony Cragg, Georg Herold, Thomas Schütte, Rebecca Warren, Klaas Gubbels, John Chamberlain, Thomas Houseago, Jaume Plensa, Frank Stella en Per Kirkeby. Veel van de werken zijn groot en robuust, zo melden Fuchs en Bertheux (op de foto rechts), en vooral de figuratieve gestalten hebben een episch karakter. De tentoonstelling is van 22 mei tot 20 september te zien. Meer info: www.artzuid.nl
La Biennale di Venezia Over de 56ste Biennale di Venezia kunnen we veel zeggen. Laten we het erop houden dat deze editie All the World’s Futures wordt genoemd; is samengesteld door Okwui Enwezor; Herman de Vries bezit zal nemen van het Nederlandse paviljoen; Marlene Dumas, Steve McQueen en wij er allemaal ergens tussen begin mei en 22 november heen gaan en ruimschoots zullen genieten van het randprogramma in de rest van de stad. www.labiennale.org Lekker in eigen stad blijven en nieuws ontdekken kun natuurlijk ook. Vanaf nu kan je bij ArtDeli aan het Rokin en de Nes voor cultural bites terecht. Waar je vroeger naar het Comedy Theater ging, kan je nu onder het genot van een glas wijn naar wisselende tentoonstellingen kijken. Dat kunst een natuurlijke omgevingsfactor is en het genieten ervan ook, vormt het Leitmotiv van deze culturele hotspot tobe. www.art-deli.nl
Rudi Fuchs (l) en Maarten Bertheux Foto Wim Bos
De beurzenagenda (selectie): Paris Photo Los Angeles: 1-3 mei Frieze New York: 14-17 mei Biennale van Havanna: 22 mei-22 juni Art Basel: 18-21 juni Masterpiece London: 25 juni-1 juli
KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015
de
41
Agenda Mei 2015 Houd voor het actuele programma en aanvullingen altijd www.kring.nl en de nieuwsbrief in de gaten! De website geeft altijd de actuele informatie, nieuwtjes, lastminutekortingen etc etc. vr 1 Dansen: SNOB 22.30 Het leukste feestje van-voor- met de grachtengordel. Met liveband. Openbaar: niet-leden (behalve introducés) moeten even een kaartje van 5 euro kopen. za 2 Kringkoorrepetitie 16.00 di 5 Huis van Verzet-programma/ geen Shortcutz 12.00 Huis van Verzet-programma (openbaar toegankelijk)* 20.30 i.v.m. 5 mei geen Shortcutz Am sterdam vanavond wo 6 De populaire muziekshow (in club up)/ jazz 19.30 Presentatie: Henk Steenhuis en Hans Vos (laatste voor de zomer!) 21.30 de leukste jazzsessie van Amsterdam met o.a. Benjamin Herman (sax), Ernst Glerum (bas), Joost Patocka (drums) en Miguel Rodriguez (piano) en jonge jazztalenten do 7 Jonge ledenborrel/ ballotagecommissieverg. 18.00 Jonge ledenborrel 18.00 Ballotagecommissievergadering vr 8 Vrijdagmiddagborrel/ Dansen 17.30 Borrel op de vrijdagmiddag met special: worsten van Brandt & Levie 22.30 Dansen: houd website en nieuwsbrief in de gaten voor de DJ van vanavond zo 10 Algemene Ledenvergadering* 16.00 ma 11 Cultfilmavond (in club up) 20.00 kunstenaar Petros Panagiotis Orfanos elke 2e maandagavond van de maand een bijzondere film op De Kring: houd website en nieuwsbrief in de gaten! di 12 Shortcutz (in club up) 20.00 Platform voor (korte) filmmakers en filmliefhebbers: check website voor programma
42
de
do 14 Kringborrel/ Gitaarserie 17.00 Workshop met Gitaarserie: Adam Rafferty* 18.00 Elke donderdag borrel met bitterballen van het huis 20.30 Gitaarserie: Adam Rafferty* vr 15 Dansen met DJ El Salvo (Triomf) 22.30 Retrodeluxe za 16 Kringkoorrepetitie 16.00 di 19 Shortcutz (in club up) 20.00 Platform voor (korte) filmmakers en filmliefhebbers: check website voor programma 20.30 The Art of Living (i.s.m. Art Kitchen)* wo 20 Italiaanse filmavond* / jazz 19.30 Dante Alighieri presenteert: Scipione detto anche l’africano (1971)* 21.30 de leukste jazzsessie van Amsterdam met o.a. Benjamin Herman (sax), Ernst Glerum (bas), Joost Patocka (drums) en Miguel Rodriguez (piano) en jonge jazztalenten do 21 Kringborrel 18.00 Elke donderdag borrel met bitterballen van het huis vr 22 Dansen: DJ Paolo (Paul Weijenberg) en Swingmaster Al (NEW!) 22.30 Los van stijl, trends of leeftijd de beste dance tracks van de laatste 50 jaar. Herkenbaar, dansbaar maar niet altijd voor de hand liggend za 23 Opening expositie 18.00 Hugo Kaagman en Anna Bonheur di 26 Shortcutz (in club up)/ Nieuwe Oogst 20.00 Platform voor (korte) filmmakers en filmliefhebbers: check website voor programma 20.30 Nieuwe Oogst: talkshow gepresenteerd door Harm Ede Botje wo 27 Kringcinema/ Chansonsalon* 19.00 Kringcinema in Pathé City: houd website in de gaten voor de film 20.30 Chansonsalon: Edith Leerkes* (Zie pagina 39)
KR R II N NG G C C II R RC CU U LL A A II R R EE M M EE II -- JJ U UN N II 22 00 11 55 K
do 28 Kringborrel 18.00 Elke donderdag borrel met bitterballen van het huis 20.30 Programma F*Boek: over hedendaags Feminisme met feministen van diverse generaties vr 29 Oesters op de vrijdagmiddag/ dansen: change 17.30 Oesters van het seizoen met een glaasje wijn op de vrijdagmiddag 22.30 Change: Remix vintage modern and other stuff...met Maarten Bertheux, Dimitri Madimin (Kiss Escort) en David van Doesburg za 30 Kringkoorrepetitie en concert/ Holland Festival Diner-concert* 16.00 Kringkoorrepetitie 18.30 Diner-toneel Holland Festival: diner in restaurant 19.00 Lenteconcert Kringkoor 20.00 Diner-concert Holland Festival: concert in Carré
Uitgelicht Dinsdag 5 mei: Huizen van verzet: het kunstenaarsverzet De Kring is een van de locaties van het Huizen van Verzet programma. Op diverse locaties in de stad worden verhalen verteld rondom verzetsstrijders. Op De Kring staan dirigente Frieda Belinfante en het kunstenaarsverzet centraal. Met biograaf Toni Boumans en onder leiding van Max Arian. Het programma duurt ongeveer een uur en is openbaar en gratis toegankelijk. Meer op: www. huizenvanverzet.nl Aanvang 12.00 Zondag 10 mei: Algemene Ledenvergadering Het bestuur nodigt alle leden van sociëteit De Kring uit deel te nemen aan de ALV, vandaag vanaf 16.00 uur. Hieronder vindt u de voorlopige agenda. Wilt u als lid een voorstel op de agenda geplaatst zien, dan moet u dit voorstel, met toelichting, tenminste tien dagen voor de ALV – dus uiterlijk 30 april schriftelijk hebben ingediend (Art.9.8 v.d. Statuten) bij de secretaris van het bestuur
Wiebe de Vries (
[email protected]). Voorlopige Agenda Algemene Ledenvergadering 1. Opening en welkomstwoord van de voorzitter 2. Vaststellen van de agenda 3. Mededelingen 4. Ingekomen stukken 5. Notulen ALV 06-04-2014 6. Verslag directeur 7. Jaarrekening 2014, verslag penningmeester en Kascommissie 8. Begroting 2015 9. Verslag redactie, Ballotage-, Kunst-, Nieuwe Media-, Reciprociteit, Ledenwerving en Evenementencommissie 10. Verkiezing commissie- & bestuursleden (Zie onderaan agenda voor toelichting) 12. Rondvraag 13. Sluiting, bitterballen en gelegenheid tot een gezamenlijke maaltijd Bestuursleden Nanette van Ditzhuyzen (voorzitter) en Jeannette Smit zijn herkiesbaar. Bestuursleden Roel van den Ende (penningmeester) en Wiebe de Vries (secretaris) treden af. Het bestuur heeft in de Circulaire en de nieuwsbrief een oproep gedaan aan alle leden om een voordracht te doen. Hierop hebben een tiental leden gereageerd met wie het bestuur gesprekken heeft gevoerd. Het bestuur draagt binnenkort twee kandidaten voor om Roel en Wiebe te vervangen. Eventuele tegenkandidaten kunnen tot uiterlijk 4 mei 2015 aangemeld worden bij secretaris Wiebe de Vries (bestuur@kring. nl ), een en ander in overeenstemming met artikel 5, lid 6 van de statuten. Tijdens de ALV geven de verschillende commissies aan wie zij voordragen als nieuw commissielid voor aftredende commissieleden die omwille van het rooster van aftreden of anderszins hun commissielidmaatschap neerleggen. Dit was bij het opstellen van dit stuk veelal nog onbekend. Aanvullende agendapunten kunnen met inachtneming van artikel 9, lid 8 van de statuten aan de agenda worden toegevoegd. Dinsdag 19 mei: The Art of Living-programma De Kring doet ook mee aan de Art of Living strippenkaart, een Sixties
tour door Amsterdam, georganiseerd door Art Kitchen. In het kader daarvan vanavond een lezing van Hendrickje Willemse (dochter van Henk Willemse, provo kunstenaar en activist). Zij vertelt over zijn kunst, het leven in de jaren 60 en zijn acties. Toegankelijk voor Kringleden en Art of Living-strippenkaart-houders. Aanvang 20.30 uur
Donderdag 14 mei: Guitar Academy presenteert: De Gitaarserie Adam Rafferty is met meer dan 7 miljoen views op Youtube de grote fingerstyle sensatie uit New York. Hij wordt geroemd om zijn ongelooflijke groove en timing. Hij kan ook beatboxen en is een echte showmaster. Hij is bekend over de hele wereld, van Bangkok tot Helsinki. Zijn gitaarversies van Michael Jacksons Billie Jean en Stevie Wonders Superstition zijn de meest populaire video’s op Youtube. Vanavond komt hij wegens succes terug op De Kring en geeft hij vooraf nog een workshop voor (amateur)gitaristen. Aanvang 20.30 uur Woensdag 20 mei 2015 Italiaanse filmavond Deze editie presenteert Dante Alighieri, de Italiaanse culturele vereniging Scipione detto anche l’africano (1971) van Luigi Magni, met o.a. Marcello Mastroianni en Silvia Mangano in de hoofdrollen. De film duurt 94 min. en is helaas alleen Italiaans gesproken en ondertiteld verkrijgbaar. Een Romeinse volksheld - die door ouderdom en een slecht huwelijk zijn veerkracht heeft verloren- wordt door de koning en de Senaat in diskrediet gebracht, omdat hij de krijgsschuld
van de Koning van Assyrië zou hebben ontvreemd. Zijn morele grandeur, ook tijdens zijn verbanning, maakt indruk op zijn voornaamste opponent… Aanvang 19.30 uur (club up, ingang via de kring) Zaterdag 30 mei: Diner-Concert: Boğazı Geçen Şarkılar- Songs across the Bosporus Een mooie traditie: een bijzondere voorstelling van het Holland Festival met korting en lekker diner/ goed gezelschap en (o.b.v.) inleiding van de Holland Festival-programmeur vooraf. Met deze HF-editie twee voorstellingen: Songs across the Bosporus en Der Untergang der Nibelungen (in juni) In Istanbul zegt men dat het vroeger, voor de komst van het gemotoriseerde verkeer, mogelijk was om aan de oevers van de Bosporus de muziek van de overkant te horen. Door de draagkracht van het water staken straatmuziek, feestmuziek en de oproep tot gebed vanaf talloze minaretten gemakkelijk geografische én culturele grenzen over. Aan de letterlijke mengelmoes van culturen die zo ontstond, wordt een eerbetoon gebracht door diverse muzikanten, oud en jong. Praktisch: 18.00 uur: tweegangendiner en inleiding (onder klein voorbehoud) in kringrestaurant (18,50 euro) 20.00 uur: voorstelling Boğazı Geçen Şarkılar in Carre Amsterdam Het is in eerste instantie een diner met HF Youngleden en Kringleden die onder de 39 jaar zijn: die ontvangen voor deze voorstelling een speciale korting en betalen slechts 37,50 euro in totaal. (let op: ID/ leeftijd wordt gecontroleerd!). Natuurlijk kunt u als u boven de 39 jaar bent ook deelnemen, dan moet u even aangeven welke rang u wilt. U komt dan wel op de wachtlijst want momenteel zijn er geen kaarten voor deze voorstelling (de openingsvoorstelling van het Holland Festival) (let op: bij 20 kaarten via De Kring krijgt iedereen 10% korting, je kunt dus zelf kiezen welke rang je een kaartje voor wilt) reserveer z.s.m. via De Kring: 020-6236985, kringreceptie of admin@ kring.nl en check onze website voor meer informatie
KR R II N NG G C C II R RC CU U LL A A II R R EE K
M EE II -- JJ U UN N II 22 00 11 55 M
de
43
Agenda Juni 2015 Houd voor het actuele programma en aanvullingen altijd www.kring.nl en de nieuwsbrief in de gaten! De website geeft altijd de meest actuele informatie. Wanneer het programma van NBF is wordt later bekendgemaakt. ma 1 20.30 di 2 20.00 wo 3 20.00 21.30 do 4 18.00 18.00 vr 5 22.30 di 9 20.00 wo 10 18.30 20.30 do 11 18.00 vr 12 22.30 di 16 20.00
NBF-programma De Nederlandse Beroepsvereniging van film- en televisiemakers presenteert een programma: houd website in de gaten voor meer info! Shortcutz (in club up) Platform voor (korte) filmmakers en filmliefhebbers: check website voor programma Halbe Cultuurpitch*/ Jazz Halbe Cultuurpitch* de leukste jazzsessie van Amsterdam met o.a. Benjamin Herman (sax), Ernst Glerum (bas), Joost Patocka (drums) en Miguel Rodriguez (piano) en jonge jazztalenten Jonge ledenborrel/ ballotagecommissieverg. Jonge ledenborrel Ballotagecommissievergadering Dansen Houd website en nieuwsbrief in de gaten voor de DJ van vanavond! Shortcutz (in club up) Platform voor (korte) filmmakers en filmliefhebbers: check website voor programma Holland Festival diner-toneel Tweegangendiner en inleiding (onder klein voorbehoud) in Kringrestaurant Voorstelling Der Untergang der Nibelungen (Gorki theater) in Stadsschouwburg Kringborrel Elke donderdag borrel met bitterballen van het huis Dansen Houd website en nieuwsbrief in de gaten voor de DJ van vanavond! Shortcutz (in club up) Platform voor (korte) filmmakers en filmliefhebbers: check website voor programma
wo 17 Jazz 21.30 de leukste jazzsessie van Amsterdam met o.a. Benjamin Herman (sax), Ernst Glerum (bas), Joost Patocka (drums) en Miguel Rodriguez (piano) en jonge jazztalenten do 18 Kringborrel 18.00 Elke donderdag borrel met bitterballen van het huis vr 19 Dansen 22.30 Houd website en nieuwsbrief in de gaten voor de DJ van vanavond! di 23 Shortcutz (in club up): laatste Shortcutz voor de zomer! 20.00 Platform voor (korte) filmmakers en filmliefhebbers: check website voor programma wo 24 Kringcinema 19.00 Kringcinema in Pathé City: houd website in de gaten voor de film do 25 Kringborrel 18.00 Elke donderdag borrel met bitterballen van het huis vr 26 Jeu de boulestoernooi/ Dansen met DJ Flitz 17.00 Jeu de boules: ingooien en borrel* 19.00 Jeu de boules: start toernooi* 22.30 DJ Flitz (Cees Beuzekom) komt weer draaien! za 27 Opening expositie 18.00 Bob Bunck en Joseph Semah ma 29 NBF-programma 20.30 De Nederlandse Beroeps vereniging van film- en televisiemakers presenteert een programma: houd de website in de gaten voor meer info!
Halbe Cultuurpitch, de Halbepul
44
de
K KR R II N NG G C C II R RC CU U LL A A II R R EE M M EE II -- JJ U UN N II 22 00 11 55
Uitgelicht Woensdag 3 juni: Halbe Cultuurpitch (verschoven naar juni) Kent u het programma Dragons’ Den waar ondernemers hun goede ideeën en plannen presenteren aan een groep zeer uitgesproken potentiële investeerders? Na drie succesvolle edities presenteert De Kring vanavond weer de pitch voor kunstenaars en cultureel ondernemers. Deze editie weer gesponsord door von Halbe, het Bier voor de Kunst (alle leden hebben de afgelopen maanden kunnen drinken voor de Kunst, dat vormt de basis voor ons eigen fonds). Diverse kunstenaars en creatieven van alle disciplines presenteren hun nieuwste kunstwerk, cultureel idee of creatief plan. Van esthetisch kunstwerk tot megalomaan bouwwerk, van innovatief idee tot nostalgie. Wees erbij en ben de eerste om de nieuwste ideeën verder te helpen en/of kritisch te bevragen! Op de foto Wethouder van Cultuur Kajsa Ollongren die een Halbebierpul ontvangt. Aanvang 20.00 uur club up (ingang via De Kring) Woensdag 10 juni: Diner-Toneel: Der Untergang der Nibelungen - The Beauty Of Revenge van GOЯKI De Nibelungen waren de bezitters van het Rijngoud dat hen onmetelijke kracht en rijkdom bracht. In het Middelhoogduitse Nibelungenlied wordt beschreven hoe zij in een wervelwind van tomeloze passie – liefde, haat, hebzucht en wraak – elkaar, en de schat, vernietigen. Regisseur Sebastian Nübling en de acteurs van het Gorki Theater (Theater van het Jaar 2014) verplaatsen het verhaal naar de huidige tijd. Nu wordt de wereld niet met zwaarden of tanks gedomineerd, maar met de kracht van de economie, hoogwaardige technologie en een bloeiende auto-industrie. Zo snelt Duitsland volgens dit gezelschap weer naar de volgende glorieuze catastrofe in haar veelbewogen geschiedenis. Lees in de agenda van mei meer over hoe u kunt reserveren en aan het diner-toneel kunt deelnemen. 18.30 uur diner in Kringrestaurant/ 20.30 uur voorstelling in Stadsschouwburg
De winnaars van vorig jaar. Foto’s: Marius van Leeuwen
Vrijdag 26 juni: Kring Jeu de Boulestoernooi Eind van de lente, begin van de zomer? Tijd voor het legendarische grote Kring jeu de boulestoernooi! Het Museumplein wordt ons terrein op vrijdag 26 juni! Met hapjes, drank en veel ballen. Geef je alleen of met een team op via de receptie of
[email protected]. Doe dat zo spoedig mogelijk Vanaf 17.00 uur Vooraankondiging: De Kring zoekt een trofee Ter gelegenheid van de verjaardag van De Kring gaan we een grote quiz organiseren en bij een quiz hoort een bokaal. Kunstenaars gezocht die een goed idee hebben om de bokaal Kringwaardig te maken! Mail je idee naar
[email protected]
KRING CIRCULAIRE KRING CIRCULAIRE
MEI - JUNI 2015 MEI - JUNI 2015
de de
45 45
BINNENSKRINGS
Nieuwe leden en P.I.’s Januari Leden:
• Torsten Colijn - acteur (lid via VERS) • Sandra Lemmens - managing partner executive search, mode-ontwerpster
• Jeroen de Swart - directeur Afval & Energie Bedrijf
• Nadav Vissel - schrijver, filmer (lid via DDG)
P.I.:
• Rosamunde Dors - projectleider
prostitutiebeleid gemeente Amsterdam, oud-bestuurslid Melkweg, ex-dj.
Februari
Door Sub Rosa
Leden:
Elke overeenkomst met bestaande personen of gebeurtenissen berust op louter toeval of op de geperverteerde spinsels van uw eigen geest. Aan de bar: Man tegen andere man: ‘Een vrouw zonder kont, daar vind ik geen reet aan.’ Vrouw tegen man die haar begroet met omhelzing: ‘Is that a mobieltje in your broek, or are you just happy to see me?’
Constatering: Je weet dat een man zich thuisvoelt op De Kring als hij onder het praten aan de bar onbekommerd winden laat en/of ongegeneerd op de lange bank in slaap valt. Je weet dat een vrouw zich thuisvoelt op De Kring, als ze rokjes draagt die twintig jaar te jong voor haar zijn en/ of ongegeneerd op de lange bank met (getrouwde) mannen tongzoent.
Vrouw die de dansvloer observeert: ‘Mannen die niet kunnen dansen, zijn ook slecht in bed. Hm, ik ga maar naar huis, dit wordt niks meer.’ Aan de ledentafel: Ene vrouw tegen de andere: ‘Een man boven de vijftig mag geen hoodie meer dragen, een man boven de zestig geen sportschoenen en een man boven de zeventig... Ach, dan doet het er niet meer toe.’ Man in het algemeen: ‘Een vrouw die niet gebaard heeft, vind ik niet aantrekkelijk. Dat is de Darwin in mij.’
46
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015
• Kirsten Eerland - trend consultant, master student design cultures
• Marc-Jan van Laake - kunsthistoricus, kunstadviseur
• Peter Stam - directeur Jeugdzorginstelling
• Christine van Stralen - actrice (lid via ACT)
• Jeroen Wardenaar - film- en fotografiefixer
• Bert Wouters - beeldend kunstenaar, galeriehouder
P.I.’s
• Liselotte Bredero - grimeur • Nina da Costa - cameravrouw • Gerlien Prins - assistent controller
Sociëteit De Kring Kleine Gartmanplantsoen 7-9, 1017 RP Amsterdam
Maart Leden:
• Barbara Gozens - actrice (lid via ACT) • Norbert Hendriks - campagneleider Aids Fonds
• Denny Mouqué - pedagoog • Lola Van Praag - mode-ontwerpster • Germ Roesink - manager advocatenkantoor
• George Schröder - initiator internetstart-ups, muzikant
• Jan Willem Sieburgh - voormalig zakelijk directeur Rijksmuseum
P.I.’s:
• Korrie Vulkers - mode-ontwerpster • Hein Warnaar - psychiater
Openingstijden
Restaurant
Ma t/m wo 12.00–01.00 uur Do 12.00–02.00 uur Vrij 12.00–04.00 uur Za 16.00–04.00 uur Zo (alleen van wintertijd tot zomertijd) 17.00–21.00 uur Secretariaat & reserveringen Werkdagen vanaf 12.00 uur Zaterdag vanaf 16.00 uur (020) 6236985 Bestuur Nanette van Ditzhuyzen, voorzitter Roel van den Ende, penningmeester Wiebe de Vries, secretaris Jeannette Smit Eva Ruijter bestuursleden
[email protected] Dagelijkse leiding Jeron Halewijn, directeur Sies Joosten, bedrijfsleider Marieke Nooren, programma De Kring Lidewij van den Eerenbeemt, secretariaat Diederik Kloosterman, chef-kok Martijn de Vries, Club up
U kunt via de receptie een tafel reserveren in het Kringrestaurant: 020-6236985. Een gereserveerde tafel wordt een half uur na de besproken tijd voor u vastgehouden, daarna wordt deze vrijgegeven. Bent u verlaat, belt u dan even naar de receptie dan houden wij de tafel voor u vrij.
Lidmaatschap De Kring kent verschillende vormen van lidmaatschap, waarvoor in 2015 de volgende tarieven gelden: Standaard Lidmaatschap € 360 Standaard Lidmaatschap tot 35 jaar € 110 Studentenlidmaatschap € 65 Buitenlidmaatschap € 180 Lid voor het leven € 3.600 PI (permanent introducé) € 180 Half geld € 180 (indien uw belastbaar inkomen minder is dan € 19.500) Genoemde prijzen zijn incl. 21% btw
Zusterclubs Kringleden kunnen een bezoek brengen aan onze zusterclubs, ‘de Reciprocal Relations’ in binnen- en buitenland. Als u een van onze zusterclubs in het buitenland wilt bezoeken, is het wel nodig dat uw komst via De Kring bevestigd wordt. Deze service bieden wij u graag. Voor de clubs binnen Nederland is het tonen van uw ledenpas voldoende. Internationaal Perscentrum Nieuwspoort Lange Poten 10, 2511 CL Den Haag tel. 070-346 94 90
[email protected] www.nieuwspoort.nl Pulchri Studio Lange Voorhout 15, 2514 EA Den Haag tel. 070-346 17 35
[email protected] www.pulchri.nl
The Groucho Club 45 Dean Street, London W1V 5AP tel. +44 (0)20 7439 4685 www.thegrouchoclub.com (introductie vereist!) Penzance Arts Club Chapel House, Chapel Street, Penzance TR18 4AQ tel/fax +44(0)1736 363761 www.penzanceartsclub.co.uk The United Arts Club 3 Upper Fitzwilliam Street, Dublin 2, Ierland tel. +353(0)1 6762965 fax (01) 6617292 www.dublinarts.com
[email protected] The Odessa Club 13 Dame Court, Dublin 2, Ierland tel. + 353 (0)1 6707634 / 6703080
[email protected] www.odessaclub.ie (Introductie vereist) Melbourne Savage Club 12 Bank Place, Melbourne 3000, Australië tel. +61(0)3 9600644 fax +61(0)3 96001176 melbournesavageclub.com Tel. (020) 6236985
The Scottish Arts Club 24 Rutland Square, Edinburgh EH1 2BW tel. +44 (0)131 229 8157 www.scottishartsclub.co.uk (introductie vereist!)
K KR R II N NG G C C II R RC CU U LL A A II R R EE
M M EE II -- JJ U UN N II 22 00 11 55
de
47
48
de
KRING CIRCULAIRE MEI - JUNI 2015