F I E T S V A K A N T I E
Van de Alpen naar de Noordzee
een reisje langs de rijn, rijn, rijn... TEKST EN FOTO’S: GIJS VAN RAAMSDONK
Als kleine jongen raakte Gijs van Raamsdonk gefascineerd door de Rijn. Hij zag de borden die de lengte van deze rivier aangaven en vroeg zich af of hij inderdaad meer dan 1.200 kilometer lang was. De Rijnfietsroute is voor hem dan ook de perfecte manier om op onderzoek uit te gaan. Samen met zijn partner fietste hij stroomafwaarts.
XX
BIKE & TREKKING
BIKE & TREKKING
XX
“Als je van oude stadjes houdt ben je hier aan het goede adres.”
XX
BIKE & TREKKING
F I E T S V A K A N T I E
De Rijnfietsroute Langs vrijwel de hele Rijn, van Andermatt in Zwitserland tot onze eigen Hoek van Holland, loopt de Rijnfietsfoute. De route maakt deel uit van Eurovelo, een netwerk van veertien lange fietsroutes in Europa. Het netwerk is ontwikkeld door de European Cyclists’ Federation, een organisatie die grensoverschrijdend fietstoerisme wil bevorderen. De Rijnfietsroute is 1.230 kilometer lang en voert door Zwitserland, Frankrijk, Duitsland en Nederland. Helaas hebben wij geen tijd voor de hele route, dus nemen we de nachttrein naar het Zwitserse Schaffhausen om van daaruit zes dagen lang stroomafwaarts te fietsen, via Basel en Straatsburg naar Karlsruhe. Zo pikken we toch mooi drie Europese landen mee. Rijnkilometers Schaffhausen is een mooie startplaats. Schepen waren vroeger gedwongen hier voor anker te gaan, omdat ze niet verder konden varen vanwege de Rijnwaterval; de grootste waterval van Europa. Helaas voert het begin van de fietsroute vaak langs of over drukke provinciale wegen, waardoor we niet het gevoel hebben met de Rijnfietsroute bezig te zijn. Slechts enkele keren rijden we direct langs Links: De binnenstad van Straatsburg staat op de Erfgoedlijst van Unesco. Linksonder links: Even uitrusten met uitzicht op Ehemaliges Kloster Rheinau. Linksonder rechts: Fietsen over langste overdekte houten brug van Europa in Bad Säckingen. Onder: Het Grand-Canal-d’Alsace, nog 770 km te gaan naar Rotterdam!
de waterkant, wat dan wel gelijk erg mooi is. In dit deel van Zwitserland stroomt de Rijn namelijk nog behoorlijk snel en is het water helder groen van kleur. Ook passeren we mooie middeleeuwse stadjes met prikkelende namen als Kaiserstuhl en Eglisau. De volgende dag zien we op de kaart dat de fietsroute aan de noordoever dichter langs de Rijn voert dan die aan de zuidoever, die we tot nu toe volgden. En dus steken we over. Goed idee, binnen tien minuten hebben we de Rijn al vaker gezien dan gisteren en ineens zien we ook het eerste witte bord, met daarop het getal 120. Nog 880 Rijnkilometers te gaan. Maar waar begint de telling dan eigenlijk? Blijkbaar niet bij de bron. Het bord met ‘0’ staat in de Duitse plaats Konstanz, vlakbij de Zwitserse grens. Hier stroomt de Rijn uit het Bodenmeer. De tweehonderd kilometer Rijn daarvoor, van het Bodenmeer naar de bron bij het Zwitserse bergdorp Sedrun, worden dus niet meegeteld. Kaarsrecht We passeren Laufenburg en Bad Säckingen. Deze laatste plaats is bekend vanwege de langste overdekte houten brug van Europa. Bij Rheinfelden steken we de Rijn en daarmee de Zwitserse grens weer over, want we willen langs Augusta Raurica rijden, een archeologische vindplaats zo’n vijftien kilometer voor Basel. Hierdoor verliezen we echter het zicht op de Rijn en zien de rivier pas weer terug als we Basel binnenrijden. De route erheen is een fietspad, ingesloten tussen snelwegen en treinbanen en deze spuugt je als het ware uit in een door grauwe industriegebieden omsloten buitenwijk van Basel. Het is dat ons hotel op de noordoever ligt, want
anders zouden we de Rijn deze dag niet meer hebben gezien. De volgende dag rijden we in noordelijke richting de Duitse grens over en al gauw pikken we de Rijn weer op. Vanaf Basel is de rivier gesplitst: naast de oorspronkelijke rivier loopt een bevaarbaar kanaal. De naam van dit kanaal verraadt dat Frankrijk niet ver is: GrandCanal-d’Alsace. Gelukkig hebben we genoeg eten en drinken ingeslagen, want nadat we Weil am Rhein uitrijden, komen we in de tweeënhalf uur tot Breisach am Rhein vrijwel niets tegen. De route is nogal recht-toe-recht-aan. Rustig tikken we de vrijwel kaarsrechte kilometers af en volgen de steeds groter wordende getallen op de Rijnkilometerborden. Een tikje saai, maar we moeten nog een stukje klimmen naar onze accommodatie, die zich op een heuvel bevindt. We laten ons niet kennen en zonder af te stappen pakken we de kasseienweg met een stijgingspercentage van twaalf procent. Ons hotel in Breisach am Rhein is top, we zouden hier graag nog een dagje blijven. Doordat het beschut ligt, met het Zwarte Woud aan de oostkant, de Kaiserstuhl in het noorden en de Vogezen in het westen, heeft het stadje naar eigen zeggen het warmste klimaat van Duitsland. En dat zou best eens kunnen kloppen, aangezien we magnolia’s, bananen- en palmbomen spotten. Blijven kunnen we echter niet, de volgende dag gaan we weer door. We volgen de Rijnroute verder, die ons het eerste deel langs de Duitse en de laatste kilometers langs de Franse oever leidt. De dag van vandaag is een kopie van gisteren: lang, recht, vlak en met de spreekwoordelijke kompasnaald strak op het noorden gericht. Hoogtepunt van de dag is >>
BIKE & TREKKING
XX
F I E T S V A K A N T I E
De Rijnfietsroute
Bijijj Rhhein einfel fel ellden denn stteke ekken wee de d Rij Rijnn weerr ov over er er. er
500 meter vol keien en kuilen. Zonder lekke banden steken we vlak voorbij Rhinau de Rijn en het Grand-Canal-d’Alsace over. Bonjour la France! Europese eenwording Ik fiets al meer dan tien jaar en doe van alles: racefietsen, mountainbiken en toerfietsen met bagage. Een gebroken spaak had ik nog nooit gehad. Maar toen ik vanochtend een doekje over de ketting haalde, zag ik er één uitsteken. Is het erg om hiermee door te fietsen? Ja, zo ben ik bang, zeker met bagage. Dan maar met de trein naar het 25 kilometer verderop gelegen Straatsburg. De Rijnfietsroute voert door het Rijndal en snelweg en trein zijn dus nooit ver weg. Hou er wel rekening mee dat fietsen alleen mee mogen in regionaal vervoer en dus niet in hogesnelheidstreinen. Terwijl we wachten tot mijn fiets gemaakt is, ontdekken we de stad per voet. Het Grand Île, met het plein bij de Cathédrale Notre-Dame, de wijk Petit France: het ziet er allemaal schitterend uit. Niet voor niets staat dit allemaal op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Niet veel later vervolgen we opgelucht onze weg naar de door de Franse architect Marc Mimram ontworpen Passerelle des deux Rives: een voetgangers- en fietsbrug over de Rijn. Deze verbindt Straatsburg met het Duitse Kehl en staat symbool voor de Europese eenwording. Aan de overkant pakken we de route weer op die gaat dit keer over grindpaden. In Rheinbischofsheim verblijven we in hotel Napoleon : een Duits hotel met een Franse naam. In Frankrijk fietsten we door plaatsjes als Erstein, met duidelijk Duitse namen. Als je het nog niet doorhad: we zijn in Europa! Voor als je het nog niet doorhad: we zijn in Europa!
“Als je het nog niet door had: we zijn in Europa!”
I N F O
De Rijnfietsroute is 1.230 kilometer lang. Dat is eigenlijk het enige wat lastig is aan deze route: de afstand. Als het gaat om het fietsen zelf is deze route voor iedereen goed toegankelijk. Alle mogelijke informatie rondom de Rijfietsroute, accommodaties, kaarten, bezienswaardigheden, arrangementen, is allemaal te vinden op de website rijnfietsroute.eu j . NEDERLAND
Hoek van Holland
Rotterdam
Arnhem Emmerich am Rhein
Dordrecht
Düsseldorf
Neuss
BELGIË
Köln
DUITSLAND
Bonn
Koblenz
Wiesbaden
Bingen
LUXEMBURG
Mainz Mannheim
Ludwigshafen
FRANKRIJK
Recordtijd In de Rijn zijn waterkrachtcentrales gebouwd om elektriciteit op te wekken. Deze vormen een obstakel voor de natuurlijke zwemroute van zalm, paling en forel. Vandaar dat bij het Franse Gambsheim een zogenaamde visladder is gebouwd, om de vis te helpen stroomopwaarts zwemmen. We wilden dit fenomeen van dichtbij bekijken. Echter, gisteren werden we een halve dag opgehouden door de protesterende spaak en vandaag moeten we de trein halen in Karlsruhe. Dus geen klimmende vissen observeren, maar in een standje hoger op de fiets. Gelukkig waait de stevige bries dit keer pal in onze rug. Ook pakken we af en toe een asfaltweg die parallel aan de route loopt. Hierop kan de snelheid nog eens extra worden opgeschroefd. In recordtijd bereiken we Karlsruhe, alwaar we op het stationsplein iets doen wat we nog niet gedaan hebben deze reis. Iets wat zeker behoort tot het culturele erfgoed van dit gebied, namelijk zuurkool eten. Met bratwurstt uiteraard!
XX
BIKE & TREKKING
Karlsruhe
Straatsburg Offenburg
Colmar SchaffFreiburg hausen
Konstanz BODENSEE
Basel
ZWITSERLAND Andermatt
Chur