TYPEBESTEK AANKOOP AARDGAS Commentaar (versie )

Opgelet: dit bestek en toelichting zijn nog niet aangepast aan de wijzigingen van de wetgeving op de overheidsopdrachten die ingaan op 1 juli 2013

TYPEBESTEK AANKOOP AARDGAS Commentaar (versie 21.10.2009)

Inhoudstafel Typebestek Aankoop Aardgas ................................................................................................................... 1 Commentaar............................................................................................................................................... 1 1. Inleiding ............................................................................................................................................. 2 2. De liberalisering van de aardgasmarkt in Vlaanderen ....................................................................... 2 3. Het typebestek nader bekeken .......................................................................................................... 2 3.1 Een overheidsopdracht ............................................................................................................. 2 3.2 Beschikbaarheid bestek ............................................................................................................ 2 3.3 Afwijkingen algemene aannemingsvoorwaarden ...................................................................... 3 3.4 De wijze van gunnen (bestek: 1.4) ............................................................................................ 3 3.5 Selectiecriteria (bestek: 1.5) ..................................................................................................... 3 3.6 Duur van de opdracht (bestek: 1.7)........................................................................................... 3 3.7 Taal (bestek: 1.13) .................................................................................................................... 4 3.8 Varianten (bestek: 1.16 en 1.17) ............................................................................................... 4 3.9 Gestanddoeningstermijn (bestek: 1.18) .................................................................................... 4 3.10 Percelen (bestek: 1.19) ............................................................................................................. 4 3.11 Prijsindexering/herziening (bestek: 2.4) .................................................................................... 5 3.12 Betalingstermijn (bestek: 2.5) ................................................................................................... 9 3.13 Wijzigingen van de opdracht (bestek: 2.8) ................................................................................ 9 3.14 Algemene omschrijving van het te leveren product (bestek 3.1) .............................................. 9 3.15 Prijsformules (bestek: 3.3.3 en 3.4.3) ..................................................................................... 10 3.16 Facturatie (bestek: 3.3.5 en 3.4.4) .......................................................................................... 11 3.17 Opsomming afnamepunten en gebruiksgegevens (bestek: 4) ................................................ 11 3.18 Controle en rangschikking van de offertes (bestek: 5) ............................................................ 11

VVSG-Typebestek aankoop aardgas – Versie 2009 - Begeleidende tekst - 1/12


1. Inleiding Sinds de vrijmaking van de energiemarkt in 2003, heeft de VVSG samen met andere partners al verschillende versies gemaakt van een typebestek voor de aankoop van aardgas. De laatste versie dateerde van 2005, en moest ten gevolge van diverse ontwikkelingen worden bijgestuurd. Dit bestek is bedoeld als hulpmiddel voor de besturen. Uiteraard zijn gemeenten, OCMW’s en politiezones vrij het bestek al dan niet te gebruiken. Wij hebben alvast geprobeerd een document af te leveren dat zowel juridisch als inhoudelijk correct is. Besturen die het bestek gebruiken om er een eigen, aangepaste versie op te baseren, moeten er wel over waken dat het geheel juridisch en energie-technisch correct blijft. De werkgroep die dit typebestek heeft opgesteld, kon rekenen op de medewerking van het Agentschap Binnenlands Bestuur van het Vlaamse gewest de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteit- en Gasmarkt (VREG) en de provincies Oost-Vlaanderen en Antwerpen. De VVSG wil alle leden van de werkgroep-typebestek uitdrukkelijk danken voor de vele energie en tijd die ze in dit werk hebben geïnvesteerd.

2. De liberalisering van de aardgasmarkt in Vlaanderen Sinds 1 juli 2003 zijn alle aardgasklanten in Vlaanderen vrij in de aankoop van aardgas. De meeste gemeenten, OCMW’s en politiezones hebben sinds de liberalisering op basis van een overheidsopdracht een leveringscontract voor aardgas afgesloten. Dat gebeurde ofwel individueel, ofwel in groep, al dan niet onder begeleiding van een netbeheerder. De vroegere situatie waarbij aardgasverbruikers, dus ook openbare besturen, automatisch klant waren bij de netbeheerder(s) die hen bedienden, is al enkele jaren definitief voorbij. Alleen de door de VREG erkende leveranciers mogen nu nog aardgas leveren. Aangezien gemeenten, OCMW’s en politiezones overheden zijn, moet de keuze van een leverancier voor aardgas verplicht gebeuren door de toepassing van de wetgeving op de overheidsopdrachten. Het is in die context dat dit bestek moet worden gesitueerd.

3. Het typebestek nader bekeken 3.1 Een overheidsopdracht Leveranciers van aardgas, de potentiële inschrijvers dus, zijn niet altijd goed op de hoogte van de wetgeving overheidsopdrachten. Voor de meeste van hun klanten (particulieren, bedrijven, …) gelden die regels immers niet. Daarom is het belangrijk erop te wijzen dat bij een overheidsopdracht het bestek fungeert als een voorstel van contract, waar de inschrijver, door zijn offerte, ook mee akkoord gaat. Een inschrijver die, bij zijn offerte, ook de eigen voorwaarden voegt, loopt het risico dat de offerte daardoor ongeldig wordt. Alleen wat in het bestek staat, geldt.

3.2 Beschikbaarheid bestek We suggereren om, wegens de administratieve eenvoud, het bestek niet te verkopen maar elektronisch ter beschikking te stellen van al wie erom vraagt. Het kan ook een goed idee zijn om het bestek, naast de door de wetgever opgelegde verplichte publicaties, ook zelf actief te bezorgen aan de door de VREG erkende leveranciers voor aardgas. Dat verhoogt de kans op verschillende offertes. Daarnaast raden we de besturen ook aan om met het bestek ook deze toelichting te bezorgen of ter beschikking te stellen, omdat die toelichting bevat bij de belangrijkste onderdelen. Het bestuur moet er bij de elektronische verspreiding van het bestek wel over waken dat de nodige zekerheid bestaat over welke versie van het bestek de officieel goedgekeurde is.



3.3 Afwijkingen algemene aannemingsvoorwaarden Het bestek wijkt op dit moment volgens de werkgroep slechts op één punt af van de algemene aannemingsvoorwaarden, nl. waar het gaat over de borgtocht (bestek: 2.3). Er werd voor gekozen geen borg te vragen aan de leverancier, en dit met de bedoeling de administratieve lasten maximaal te beperken. Voorts bestaat er voor de leveranciers al een erkenningsprocedure bij de VREG, en moeten de leveranciers ook hun financiële capaciteit bewijzen tegenover de distributienetbeheerders. Besturen die zelf wijzigingen aanbrengen aan het bestek, moeten nagaan in hoeverre daardoor ook andere afwijkingen ontstaan, en die indien nodig ook motiveren.

3.4 De wijze van gunnen (bestek: 1.4) De werkgroep heeft gekozen voor de procedure van de aanbesteding, omdat hij vindt dat de prijs het determinerende element van de opdracht moet zijn. De werkgroep achtte het bovendien bijzonder moeilijk om andere criteria te vinden die door het bestuur op een objectieve manier zouden kunnen worden beoordeeld. Dit bestek gaat er verder gewoon van uit dat de voor de besturen belangrijke elementen (bv. regelmatig contact met de leverancier, voldoende opsplitsing van de factuurgegevens volgens de (boekhoudkundige) wensen van het bestuur, aandeel hernieuwbare energie, …) beter gewoon worden opgelegd, dan er gunningscriteria van te maken. We hebben er verder ook voor gekozen om de opdracht niet te overladen. Zo is de ondersteuning voor initiatieven voor rationeel energiegebruik (REG) niet opgenomen in het bestek. De reden hiervoor is niet dat de VVSG dit niet belangrijk vindt, integendeel zelfs. We houden er wel rekening mee dat de Vlaamse wetgever deze ondersteuning van de lokale besturen op het vlak van REG expliciet heeft opgelegd aan de distributienetbeheerders1. Een gelijkaardige redenering geldt voor de dienstverlening die sommige leveranciers aanbieden op het vlak van energie-advies, -audits en -boekhouding. De werkgroep is van mening dat besturen die hierop een beroep willen doen, beter een aparte overeenkomst afsluiten (na toepassing van de wetgeving overheidsopdrachten), dan de prijs van de aangekochte energie hiermee te bezwaren. Aan die opdracht kunnen dan trouwens niet alleen de energieleveranciers meedoen, maar ook eventuele andere spelers die op die markt actief zijn.

3.5 Selectiecriteria (bestek: 1.5) Voor de selectiecriteria heeft de werkgroep zich gebaseerd op enerzijds de wetgeving overheidsopdrachten zelf, en anderzijds de verplichtingen opgelegd door de Vlaamse regering aan de leveranciers van aardgas2. Tegelijkertijd werd geprobeerd om de administratieve lasten voor bestuur en inschrijvers zo klein mogelijk te houden. Het is belangrijk erop te wijzen dat alleen die leveranciers in aanmerking komen om aardgas te leveren die beschikken over een vergunning afgeleverd door de VREG. De lijst met de erkende leveranciers is beschikbaar op http://www.vreg.be/nl/05_professioneel/05_overheden/03_kiezenleverancier/01_wie/01_leveranciers.asp. Het heeft echt geen zin dat een lokaal bestuur dit werk van de VREG nog eens overdoet. De besturen krijgen de raad om net vóór het gunnen van de opdracht na te kijken op de webstek van de VREG of de geselecteerde inschrijver op dat moment nog steeds over een leveringsvergunning beschikt.

3.6 Duur van de opdracht (bestek: 1.7) Het bestek werkt met een contract van drie jaar, dat door de inschrijver noch door het bestuur vervroegd kan worden opgezegd. Deze extra zekerheid voor het bestuur (de voorbije jaren werden heel wat besturen geconfronteerd met vervroegde opzeggingen door de leveranciers ten gevolge van de gestegen energieprijzen), hangt samen met de variabele energieprijzen in het bestek (zie verder). Het bestuur moet er rekening mee houden dat de leveringen door een nieuwe leverancier niet onmiddellijk na de gunning kunnen starten. Voor de zogenaamde ‘switch’ (de technische handelingen die vereist Besluit Vlaamse regering 2.3.2007 inzake de openbaredienstverplichtingen ter bevordering van het rationeel energiegebruik (B.S., 20.4.2007). 2 Besluit Vlaamse regering 11.10.2002 houdende de organisatie van de aardgasmarkt (B.S., 18.10.2002). 1



zijn om van een leverancier over te schakelen naar een andere) is een periode nodig van ten minste twee maanden. Die periode kan langer worden naarmate de nieuwe leverancier beschikt over minder gegevens over de over te nemen afnamepunten. Hoe meer informatie het bestuur levert (bv. correcte EAN-nummers, correcte meternummers, enz.), hoe vlotter de overgang kan verlopen. De start van de leveringen ligt bij voorkeur op de eerste van de maand. Het bestuur moet er rekening mee houden dat de leveringen ophouden op het einde van de overeenkomst, dus in principe na drie jaar. Het moet er dus over waken tijdig te starten met de procedure voor een nieuwe overheidsopdracht, anders valt het onherroepelijk zonder aardgas!

3.7 Taal (bestek: 1.13) Het bestek bevat de uitdrukkelijke bepaling dat de offerte in het Nederlands moet worden ingediend. Dat geldt ook voor alle verdere contacten met de leverancier in de loop van het contract.

3.8 Varianten (bestek: 1.16 en 1.17) We suggereren om geen varianten (bv. andere prijsformules, andere indexeringssystemen, …) toe te laten, en dit om te komen tot een zo correct mogelijke prijsvergelijking.

3.9 Gestanddoeningstermijn (bestek: 1.18) Het bestek werkt met een gestanddoeningstermijn van 60 kalenderdagen. Het bestuur doet er goed aan deze termijn niet verder te verlengen, omdat daardoor de onzekerheid voor de leverancier toeneemt, wat een opwaarts effect op de prijs kan hebben. De gestanddoeningstermijn wordt van rechtswege verlengd met de wachttermijn bedoeld in het art. 21bis, §2 van de wet van 24 december 1993, wanneer de opdracht ook Europees moet worden bekendgemaakt. Dit geldt voor opdrachten van lokale besturen voor leveringen gegund bij aanbesteding (of offerteaanvraag) waarvan het geraamde bedrag sedert 1 januari 2008 206.000 euro bereikt of overschrijdt. De prijsonzekerheid voor de inschrijver tussen de inschrijving en de start van de leveringen werd opgevangen door te werken met indexeringsformules (zie verder). De leverancier is er dus zeker van te kunnen leveren tegen marktprijzen, verhoogd of verlaagd met de geboden marge. Desalniettemin heeft een kortere gestanddoeningstermijn een prijsdrukkend karakter en zou het ook de toetredingsbarrière (en een potentiële reden om geen offerte in te dienen)voor sommige leveranciers naar beneden halen.

3.10

Percelen (bestek: 1.19)

Het bestek laat het bestuur de keuze om al dan niet te werken met een aparte perceel voor leveringen met maandelijkse facturatie (de grote volumes) en voor die met jaarlijkse facturatie. Bij een gezamenlijke opdracht van verschillende besturen, is ook een indeling in percelen op basis van de verschillende opdrachtgevers uiteraard mogelijk. Bij de indeling in percelen spelen verschillende overwegingen:  Contacten met de leveranciers leren dat sommige onder hen vooral geïnteresseerd zijn in leveringen met maandelijkse facturatie (de grote volumes) OF die met jaarlijkse facturatie. Een indeling in percelen maakt het mogelijk dat een dergelijke leverancier van aardgas alleen inschrijft voor dat perceel dat het nauwst aansluit bij zijn specialiteit, wat kan leiden tot een betere prijs, omdat hij de ‘minder interessante’ delen er niet moet bijnemen. Per perceel kan dat leiden tot meer concurrentie en dus een betere prijs. In tegenstelling tot eerdere inzichten (bij het ontstaan van de vrijgemaakte markt), leidt het onderbrengen van alle afnamepunten van een bestuur in één perceel zeker niet noodzakelijk tot een betere prijs.  Het werken met verschillende percelen heeft ook nadelen: o De kans bestaat dat het bestuur naargelang het perceel met een andere leverancier wordt geconfronteerd, wat de administratieve lasten kan vergroten. o Met een indeling in percelen loopt het bestuur het risico dat het geen leverancier vindt voor een of meer percelen. Dat risico moet worden afgewogen tegen de kans dat een opdracht VVSG-Typebestek aankoop aardgas – Versie 2009 - Begeleidende tekst - 4/12


met alle onderdelen in één perceel wegens de interne diversiteit ook geen of nauwelijks inschrijvers kent. Het optrekken van volumes door met verschillende besturen samen de markt op te gaan, heeft niet noodzakelijk een prijsdrukkend effect. Niet alle leveranciers kunnen immers de echt grote volumes aan. Zeker middelgrote en grote besturen doen er vanuit dat oogpunt beter aan alleen hun eigen aardgasverbruik op de markt aan te bieden, waardoor een maximaal aantal leveranciers kan inschrijven voor de opdracht.

3.11

Prijsindexering/herziening (bestek: 2.4)

De ervaringen op de energiemarkt van de voorbije jaren leren dat een bestek met vaste prijzen (voor een lange termijn van 3 jaar) eigenlijk niet houdbaar is. Het door de inschrijvers te dragen risico is te groot, wat leidt tot het vervroegd opzeggen van overeenkomsten (waardoor het bestuur opnieuw de markt op moet) en/of het doorrekenen van hoge risicopremies). Daarom werkt dit bestek met geïndexeerde prijzen. In het bestek wordt de keuze voor een indexatieformule open gelaten. Er zijn in principe twee mogelijkheden, die we in het bestek Optie A en Optie B hebben genoemd. Optie A is de eenvoudigste en stemt ook overeen met de prijsformules die vandaag doorgaans worden toegepast op de residentiële markt. Besturen met relatief lage verbruikte volumes krijgen de raad die formule te volgen. Optie B is complexer (want met meer coëfficiënten), maar garandeert zeker voor grotere formules mogelijk een betere prijs. Optie A: Deze optie legt de indexeringsformule op, nl.: 0,25*HUB101 + 0,0468*GOL603. Deze formule wordt in ons land algemeen gebruikt op de markt van huishoudelijke klanten (cf. http://www.creg.be/pdf/tarifs/G/evolprixg_nl.pdf). Het bestek bepaalt dat de simulatie voor de vergelijking van de offertes moet gebeuren met de parameters (in dit geval voor de HUB101 en de GOL603) die het rekenkundige gemiddelde vormen van de maandwaarden van de gebruikte indexen voor een periode van 12 maand die eindigt met de maand voorafgaand aan die waarin de offertes moeten worden ingediend. De evolutie van de HUB101 en de GOL603 is beschikbaar op http://www.creg.be/nl/index_nl.html (> gas > Tarieven en Parameters > 2) Parameters en noteringen gebruikt in de tarifering van gas > Maandelijkse waarden van (…) GOL603 (…)). HUB101 De index in EUR/MWh voor de forward aardgascontracten te Zeebrugge zoals gepubliceerd in pence per therm in de "European Spot Gas Markets" ("ESGM") door Heren Energy Ltd., Pepys House, 10 Greenwich Quay, Clarence Road, London SE8 3EY, UK, onder de titel van "Heren Monthly Indices" en de ondertitel van "Zeebrugge Hub". De index voor de maand van levering zal deze zijn die gepubliceerd wordt in ESGM op de eerste marktdag van diezelfde maand. De Zeebrugge Hub index voor het aardgas in pence per therm wordt omgezet in EUR/MWh op basis van het maandelijks gemiddelde van de wisselkoersen van de EUR t.o.v. de GBP van de maand die aan de maand van levering onmiddellijk voorafgaat, zoals gepubliceerd door de Europese Centrale Bank en op basis van de omzettingscoëfficiënt 1 therm (15° C) = 0,0292768 MWh (25° C). Het eindresultaat wordt afgerond na 3 decimalen. GOL603 Het rekenkundige gemiddelde in EUR/ton van de maandelijkse Platt's noteringen onder de rubriek "Barges FOB Rotterdam" voor de Gasoil 0,1 % S "mean value" van de zes maanden die aan een kalenderkwartaal onmiddellijk voorafgaan. Dit gemiddelde is van toepassing gedurende de drie maanden van dit kalenderkwartaal. De maandelijkse Platt's noteringen, uitgedrukt in USD/ton, worden omgezet in EUR/ton op basis van de overeenkomstige maandelijkse gemiddelden van de wisselkoersen van de EUR t.o.v. de USD zoals gepubliceerd door de Europese Centrale Bank. De waarde van GOL603 wordt afgerond na 3 decimalen. VVSG-Typebestek aankoop aardgas – Versie 2009 - Begeleidende tekst - 5/12

Opgelet: dit bestek en toelichting zijn nog niet aangepast aan de wijzigingen van de wetgeving op de overheidsopdrachten die ingaan op 1 juli 2013 Optie B: Deze optie laat meer vrijheid aan de inschrijvers in de keuze van de parameters voor de prijsformule: a + b*HUB101 + c*GOL603 + d*GOL703 + e HFO603 + f*HFO703 + g*BRENT703. Door bepaalde coëfficiënten op 0 te zetten, kan de inschrijver zelf kiezen welke parameters hij laat meespelen. Dit heeft als voordeel dat er een volledig ‘level playing field’ wordt gecreëerd maar heeft als nadeel dat de vergelijkbaarheid iets moeilijker wordt. Het bestek bepaalt dat de prijsvergelijking van de offertes gebeurt aan de hand van de het rekenkundige gemiddelde van de maandwaarden van de gebruikte indexen voor een periode van 12 maand die eindigt met de maand voorafgaand aan die waarin de offertes moeten worden ingediend. Op die manier wordt vermeden dat de prijs van een bepaald moment een vertekening kan meebrengen in de uitslag van de prijsvergelijking. Zoals hieronder blijkt zijn er immers nogal wat schommelingen in deze waarden. De evolutie van de HUB101, de GOL603 en de HFO603 is beschikbaar op http://www.creg.be/nl/index_nl.html (> gas > Tarieven en Parameters > 2) Parameters en noteringen gebruikt in de tarifering van gas > Maandelijkse waarden van (…) GOL603 (…)). Voor de overige parameters wordt aangeraden de inschrijver de nodige bewijsstukken te vragen dat hij zich bij de simulatie heeft gebaseerd op de juiste GASINDEX, want die zijn niet op een publiek toegankelijke webstek raadpleegbaar. HUB101 GOL603 GOL703 HFO603 HFO703 BRENT703 jan/07 19,232 449,12 457,211 214,004 216,819 51,78 feb/07 15,304 449,12 457,211 214,004 216,819 51,78 mrt/07 9,98 449,12 457,211 214,004 216,819 51,78 apr/07 10,304 404,728 411,66 190,05 194,146 46,461 mei/07 8,805 404,728 411,66 190,05 194,146 46,461 jun/07 11,58 404,728 411,66 190,05 194,146 46,461 jul/07 9,936 417,542 417,986 203,308 200,982 47,73 aug/07 15,275 417,542 417,986 203,308 200,982 47,73 sep/07 14,14 417,542 417,986 203,308 200,982 47,73 okt/07 16,374 457,515 452,458 240,441 234,121 51,847 nov/07 23,552 457,515 452,458 240,441 234,121 51,847 dec/07 25,414 457,515 452,458 240,441 234,121 51,847 jan/08 25,069 505,916 500,841 290,755 282,152 57,008 feb/08 25,213 505,916 500,841 290,755 282,152 57,008 mrt/08 22,74 505,916 500,841 290,755 282,152 57,008 apr/08 23,995 557,425 551,382 327,245 317,582 61,685 mei/08 27,209 557,425 551,382 327,245 317,582 61,685 gewogen gemiddelde 17,890 459,960 460,190 239,421 236,460 52,226

Grafische voorstelling van de evolutie van de parameters:



800 700 600 500

GOL 603 GOL 703 HFO 603 HFO 703

400 300 200 100

ja n/ 03 m ei /0 se 3 p/ 03 ja n/ 0 m 4 ei /0 se 4 p/ 04 ja n/ 0 m 5 ei /0 se 5 p/ 05 ja n/ 0 m 6 ei /0 se 6 p/ 06 ja n/ 0 m 7 ei /0 se 7 p/ 07 ja n/ 08 m ei /0 se 8 p/ 08 ja n/ 09

0

HUB101 40 35 30 25 20

HUB101

15 10 5

m rt/ 09

ja n/ 09

no v/ 08

se p/ 08

ju l/0 8

m ei /0 8

m rt/ 08

ja n/ 08

no v/ 07

se p/ 07

ju l/0 7

m ei /0 7

m rt/ 07

ja n/ 07

0

BRENT703 70 60 50 40 BRENT703 30 20 10

m ei /0 8

08 m rt/

ja n/ 08

07 no v/

p/ 07 se

7 ju l/0

m ei /0 7

07 m rt/

ja n/ 07

0


Opgelet: dit bestek en toelichting zijn nog niet aangepast aan de wijzigingen van de wetgeving op de overheidsopdrachten die ingaan op 1 juli 2013 HUB101 (zie hoger) GOL603 (zie hoger) GOL703 Het rekenkundige gemiddelde in EUR/ton van de maandelijkse Platt's noteringen onder de rubriek "Barges FOB Rotterdam" voor de Gasoil 0,1 % S "mean value" van de zeven maanden die aan een kalenderkwartaal onmiddellijk voorafgaan. Dit gemiddelde is van toepassing gedurende de drie maanden van dit kalenderkwartaal. De maandelijkse Platt's noteringen, uitgedrukt in USD/ton, worden omgezet in EUR/ton op basis van de overeenkomstige maandelijkse gemiddelden van de wisselkoersen van de EUR t.o.v. de USD zoals gepubliceerd door de Europese Centrale Bank. De waarde van GOL703 wordt afgerond na 3 decimalen. HFO603 Het rekenkundige gemiddelde in EUR/ton van de maandelijkse Platt's noteringen onder de rubriek "Barges FOB Rotterdam" voor de zware fuel 1 % S "mean value" van de zes maanden die aan een kalenderkwartaal onmiddellijk voorafgaan. Dit gemiddelde is van toepassing gedurende de drie maanden van dit kalenderkwartaal. De maandelijkse Platt's noteringen, uitgedrukt in USD/ton, worden omgezet in EUR/ton op basis van de overeenkomstige maandelijkse gemiddelden van de wisselkoersen van de EUR t.o.v. de USD zoals gepubliceerd door de Europese Centrale Bank. De waarde van HFO603 wordt afgerond op 3 decimalen. HFO703 Het rekenkundige gemiddelde in EUR/ton van de maandelijkse Platt's noteringen onder de rubriek "Barges FOB Rotterdam" voor de zware fuel 1 % S "mean value" van de zeven maanden die aan een kalenderkwartaal onmiddellijk voorafgaan. Dit gemiddelde is van toepassing gedurende de drie maanden van dit kalenderkwartaal. De maandelijkse Platt's noteringen, uitgedrukt in USD/ton, worden omgezet in EUR/ton op basis van de overeenkomstige maandelijkse gemiddelden van de wisselkoersen van de EUR t.o.v. de USD zoals gepubliceerd door de Europese Centrale Bank. De waarde van HFO703 wordt afgerond op 3 decimalen. BRENT703 De waarde in EUR/bbl op basis van het rekenkundige gemiddelde in USD/bbl van de maandgemiddelden van de noteringen van de "daily settlement of the first nearby futures Brent contract on IPE" van de zeven maanden die het leveringstrimester onmiddellijk voorafgaan. Dit gemiddelde in USD/bbl is van toepassing gedurende het hele leveringstrimester. De maandgemiddelden van de IPE Brent noteringen, uitgedrukt in USD/bbl, worden omgezet in EUR/bbl op basis van de overeenkomstige maandgemiddelden van de wisselkoersen van de EUR t.o.v. USD zoals gepubliceerd door de Europese Centrale Bank. De inschrijver biedt in zijn offerte een aantal coëfficiënten (vaste term en marge bovenop de gekozen parameter(s)). De gehanteerde formules zorgen ervoor dat de prijs voor de energie zelf varieert op basis van de marktprijs. Er wordt voor de GASINDEX niet alleen met gasprijzen, maar ook met op de aardolie(prijs) gebaseerde parameters rekening gehouden. De leveranciers kopen zelf hun aardgas aan op de markt. Momenteel houden veel van deze aankoopcontracten nog rekening met de evolutie van de olieprijzen. Bij de keuze van deze parameter(s) wordt hiermee rekening gehouden en wordt ook vermeden dat er een belangrijk verschil zou ontstaan tussen de parameters waaraan de leverancier bij aankoop verbonden is en de parameters die gebruikt worden in dit bestek. Dit verschil zou een belangrijk risico met zich meebrengen waardoor de risicopremie verhoogt of de leverancier afziet van het indienen van een offerte. Om deze reden wordt in het bestek ook een overzicht gegeven van de verschillende parameters die op de markt van toepassing zijn. Het bestek bevat twee opties. Optie A bevat een gas- en een aardolieparameter en is voor de rest identiek aan het systeem van prijsaanpassing dat momenteel in de huishoudeVVSG-Typebestek aankoop aardgas – Versie 2009 - Begeleidende tekst - 8/12

Opgelet: dit bestek en toelichting zijn nog niet aangepast aan de wijzigingen van de wetgeving op de overheidsopdrachten die ingaan op 1 juli 2013 lijke sector vaak wordt gehanteerd. Optie B is complexer met in totaal zes parameters. Door sommige indexen op 0 te zetten kunnen inschrijvers zelf beslissen hoeveel van die parameters ze laten meespelen. Schematisch voorbeeld: Uiterlijke indiening offerte: vrijdag 13 maart 2009 In de simulatie (en de rangschikking van de inschrijvers) wordt gebruik gemaakt van de indexatieparameters HUB101 en GOL603:  Voor de HUB101 wordt in het bestek naar het rekenkundige gemiddelde van de maandwaarden van de HUB101 voor de periode maart 2008-februari 2009. Deze waarden worden op de website van sommige leveranciers gepubliceerd, maar niet overal.  Voor de GOL603 wordt gekeken naar het rekenkundige gemiddelde van de maandwaarden van de GOL603 voor de periode maart 2008-februari 2009, dus het gemiddelde van de Gasoil 0,1% S mean value onder de Platt rubriek “Barges FOB Rotterdam”. Deze waarde wordt eveneens op de website van sommige leveranciers gepubliceerd. Voorts worden voor de rangschikking de verbruiksgegevens in het opgegeven jaar gebruikt en de door de inschrijver ingediende coëfficiënten. Start leveringen: maandag 1 juni 2009 Referentiewaarde voor leveringen:  Voor de HUB101 wordt per maand gekeken naar de waarde van de HUB van de maand voorafgaand aan de levering.  Voor de GOL603 wordt gekeken naar het gemiddelde van de zes maand voorafgaand aan het kalenderkwartaal. In dit geval is dit dus de gemiddelde waarde over de periode oktober 2008maart 2009 van de Gasoil 0,1% S mean value onder de Platt rubriek “Barges FOB Rotterdam”. In tegenstelling tot de Endex voor elektriciteit, zijn de HUB101 en de GOL603 niet beschikbaar via publiek toegankelijke websites. Daarom bepaalt het bestek dat de inschrijver bij de facturatie de nodige bewijzen aanlevert (bv. aan de hand van screenshots) voor de werkelijk toegepaste indexeringsparameters.

3.12

Betalingstermijn (bestek: 2.5)

Het bestek bevat een betalingstermijn van vijftig dagen. In de mate dat een bestuur er zeker van is betalingen in een korter tijdsbestek te kunnen afhandelen, wordt het best ook een kortere termijn in het bestek opgenomen. Dat kan een neerwaarts effect hebben op de door de inschrijvers gevraagde prijs.

3.13

Wijzigingen van de opdracht (bestek: 2.8)

Deel vier van het bestek bevat de opsomming van de huidige afnamepunten van het bestuur. Uiteraard kan die toestand na de toewijzing van de opdracht veranderen, bv. omdat er in de loop van de tijd afnamepunten bijkomen of omdat de gebruikskenmerken van bepaalde afnamepunten ingrijpend zouden veranderen. Deze bepaling in het bestek zegt dat op dat moment de coëfficiënten gelden die het dichtst aanleunen bij een gelijkaardig profiel in het bestek, en dit in elk geval in onderling overleg. Verder kan het uiteraard gebeuren dat op sommige afnamepunten tijdelijk geen aardgas zal moeten worden geleverd, bv. omwille van werken of andere ingrijpende wijzigingen. Ook definitieve stopzettingen zijn altijd mogelijk. Voor zover het bestuur dit ten minste drie maand op voorhand meldt, is dat geen reden voor een schadevergoeding aan de leverancier. Uiteraard kan het bestuur hier zelf kiezen voor een kortere termijn, maar één maand lijkt ons het absolute minimum. Men moet er immers rekening mee houden dat de leverancier ook de nodige tijd moet hebben om de wijzigingen door te geven aan de distributienetbeheerder.

3.14

Algemene omschrijving van het te leveren product (bestek 3.1)

Het is belangrijk erop te wijzen dat het de verantwoordelijkheid is van de netbeheerder (en dus niet van de leverancier) ervoor te zorgen dat het geleverde aardgas aan de normen voldoet. Het is ook enkel de netbeheerder die aansprakelijk kan zijn ingeval van onderbrekingen in de gastoevoer en voor de eventuele schade die eruit voortvloeit. VVSG-Typebestek aankoop aardgas – Versie 2009 - Begeleidende tekst - 9/12


3.15

Prijsformules (bestek: 3.3.3 en 3.4.3)

3.15.1 Algemeen Dit technische deel van het bestek geeft aan op welke manier de inschrijver zijn offerte moet doen. Het bestek legt een aantal formules op die de basis vormen van de latere facturatie. De inschrijver moet bij elk van die onderdelen (‘termen’ genoemd) een of meer coëfficiënten aangeven. Het bestek maakt een onderscheid tussen afnamepunten met maandelijkse en met jaarlijkse facturatie. De meteropnamefrequentie wordt door de netbeheerder bepaald in functie van het verbruik conform de bepalingen van het Technisch Reglement Distributie Gas. Afnamepunten met maandelijkse meteropname zullen maandelijks gefactureerd worden door de leverancier, en afnamepunten met jaarlijkse meteropname jaarlijks. Bij de afnamepunten met maandelijkse facturatie vragen we aan de leverancier aparte coëfficiënten per afnamepunt (waarbij niets de leverancier belet om toch overal identieke coëfficiënten op te geven). De afnamepunten met jaarlijkse facturatie krijgen één set coëfficiënten die voor het geheel gelden. Lokale besturen doen er goed aan om (de grotere) afnamepunten met maandelijkse meteropname onder te brengen bij de maandelijkse facturatie. Het bestuur heeft er belang bij zeer goed na te kijken of de inschrijvers zich wel houden aan de opgegeven prijsformules. Immers, alleen op die manier is een correcte vergelijking van de verschillende offertes mogelijk. Het bestuur moet zelf kiezen voor ofwel Optie A (de meest eenvoudige, maar met het risico dat bepaalde leveranciers van aardgas op een totaal andere basis werken en daarom ook geen offerte indienen) ofwel Optie B (complexer, en dus iets moeilijker werkbaar). Traditioneel bestaat de prijs van aardgas uit vier grote onderdelen: de energie zelf, de vergoeding voor het gebruik van het transportnet, de vergoeding voor het gebruik van het distributienet en allerhande heffingen, taksen en de btw. Leveranciers hebben alleen vat op de prijs van de energie zelf en op de mate waarin de vervoerskosten worden doorgerekend. De andere kostprijselementen rekenen ze gewoon door aan de eindverbruikers van aardgas. Daarom werd er in dit bestek voor gekozen de leveranciers uitsluitend te laten bieden op de prijs van de energie zelf, inclusief de vervoerkosten. De door hen geboden coëfficiënten bevatten dus uitdrukkelijk niet de andere kostprijselementen. Het bestuur zal die uiteraard wel aan de leverancier moeten betalen, maar ze zijn in hoofde van de verschillende leveranciers neutraal en beïnvloeden dus niet de keuze voor de goedkoopste leverancier van aardgas.

3.15.2 Technische toelichting De tariefformules in het bestek bestaan uit twee delen:  een vaste maandelijkse/jaarlijkse term: een leverancier die alleen een variabele (aan het verbruik gebonden) tariefformule wil, kan dat door de indexen a, respectievelijk d op 0 te zetten;  een proportionele term gebaseerd op het maand- of jaarverbruik. Deze proportionele term bestaat uit twee delen, nl. al dan niet gewogen op de gas- en aardolieprijzen gebaseerde indexen (HUB101, GOL603, …) , verhoogd of verlaagd met een door de inschrijver geboden coëfficiënt. 3.15.3 Diensten vervat in de prijsformules (bestek: 3.3.3.3 en 3.4.3.3) Omdat het bestek principieel kiest voor de formule van de aanbesteding, is het belangrijk om ook nauwkeurig te omschrijven welke diensten de inschrijver moet leveren voor de aangeboden prijs. Die opsomming staat hier vermeld. In die lijst is onder andere het geregelde overleg opgenomen. Het bestuur moet zelf inschatten in hoeverre het dit nuttig vindt. Toch kan dit interessant zijn. Zoals al eerder gezegd, is de REG-ondersteuning niet als expliciete opdracht aan de inschrijver opgenomen, omdat dit door de regelgever is opgelegd als een opdracht voor de distributienetbeheerders. Niets sluit uit dat een bestuur aanvullend daarbij via een aparte overheidsopdracht REG-dienstverlening betrekt, bv. voor de doorlichting van bepaalde gebouwen of sites, of voor advies naar aanleiding van nieuwe projecten. Op dergelijke opdracht kunnen dan geïnteresseerde leveranciers en eventuele andere spelers op de markt inschrijven. De werkgroep heeft ervoor gekozen dit soort activiteiten echter niet te vermengen met een opdracht voor de aankoop van aardgas. VVSG-Typebestek aankoop aardgas – Versie 2009 - Begeleidende tekst - 10/12

Opgelet: dit bestek en toelichting zijn nog niet aangepast aan de wijzigingen van de wetgeving op de overheidsopdrachten die ingaan op 1 juli 2013 De leverancier krijgt ook de verplichting het bestuur jaarlijks de nodige gegevens te bezorgen opdat het in staat zou zijn bij de opmaak van de begroting, het budget en de meerjarenplanning de verwachte kostprijs van het aardgas zo goed mogelijk te ramen.

3.16

Facturatie (bestek: 3.3.5 en 3.4.4)

Het bestek legt hier relatief weinig op. Het zal aan het bestuur zijn om eventueel elementen toe te voegen, aangepast aan de eigen situatie (afnamepunten, boekhoudkundige verwerking, gezamenlijke opdracht met andere besturen, gedeelde facturatie met derden, ...). Elektronische facturatie doet in deze sector stilaan zijn intrede. Besturen die dat willen, kunnen dat inderdaad opnemen, al moeten ze erover waken hierdoor niet de markt te verstoren. Bovendien is de omkaderende wetgeving (gemeentelijke en OCMW-boekhoudregels, ...) hieraan vandaag nog niet aangepast. Hoewel de ingediende coëfficiënten uitsluitend betrekking hebben op de energie, zal de factuur uiteraard alle kostprijselementen moeten bevatten (op de factuur zelf, of als bijlage): energie, transmissie- en distributienettarieven, taksen, heffingen en btw.

3.17

Opsomming afnamepunten en gebruiksgegevens (bestek: 4)

Voor de afnamepunten met maandelijkse facturatie geeft het bestuur per afnamepunt de beschikbare informatie:  het adres;  het EAN-nummer3;  de datum vanaf wanneer de leveringen starten, rekening houdend met de noodzakelijke tijd voor de ‘switch’;  informatie over afname in lagedruk of hogedruk;  het gebruikte gastype (hoog- of laagcalorisch): dit ligt vast en is afhankelijk van de plaats waar het afnamepunt gelegen is; de meeste gemeenten liggen in een gebied met slechts één van beide soorten gas, maar dat is niet overal het geval;  de onderschreven capaciteit: dit is alleen een relevant gegeven voor afnamepunten met een verbruik van meer dan 9.305.556 kWh per jaar;  het type meetinrichting: telegelezen of niet;  andere nuttige gegevens: bv. tijdelijke buitengebruikstellingen tijdens de periode waarop de meetgegevens slaan, verwachte ontwikkelingen in de toekomst, ...  meetgegevens van de voorbije jaren per maand: aangezien de tariefformules uitgedrukt zijn in MWh, is het belangrijk om erover te waken dat de hier vermelde verbruiksgegevens eveneens in MWh vermeld worden (en dus niet in m³!). Voor de afnamepunten met jaarlijkse facturatie maakt het bestuur twee tabellen op. De eerste bevat per afnamepunt gegevens zoals het adres, het EAN-nummer, het meternummer, het type aardgas, het type afname, de datum waarop de leveringen starten (rekening houdend met de noodzakelijke tijd voor de ‘switch’) en de onderschreven capaciteit. Ook hier is het natuurlijk mogelijk om andere relevante informatie toe te voegen (nieuwe verwachte afnamepunten, verwachte buitengebruikstellingen, enz.). De tweede tabel bevat de meetgegevens over de periode periode voorafgaand aan het referentiejaar 200x. De meetgegevens van 200x zelf zullen de referentiebasis vormen om, samen met de ingediende coëfficiënten, de inschrijvers te rangschikken. Als de meetgegevens van de jaren vóór 200x ook beschikbaar zijn, doet het bestuur er goed aan om die eveneens te vermelden.

3.18

Controle en rangschikking van de offertes (bestek: 5)

Op de inventaris bij het inschrijvingsformulier moet de inschrijver voor maandelijkse facturatie per afnamepunt de coëfficiënten aangeven die gelden in de prijsformules ter berekening van de termen. Daarnaast moet hij een simulatie maken met als basis de ingediende coëfficiënten en meetgegevens van 200x en de door het bestek opgelegde marktgegevens in de twaalf maanden voorafgaand aan de indiening van de offertes. Fouten of onzorgvuldigheden in de EAN-nummers van de afnamepunten kunnen aanzienlijke vertragingen veroorzaken in de ‘switch’ van die afnamepunten naar een nieuwe leverancier. 3


Opgelet: dit bestek en toelichting zijn nog niet aangepast aan de wijzigingen van de wetgeving op de overheidsopdrachten die ingaan op 1 juli 2013 Het bestuur moet erover waken dat de inventaris onder 5.2.1 evenveel invulbladen voor coëfficiënten en simulaties bevat als er afnamepunten met maandelijkse facturatie zijn. De inventaris jaarlijkse facturatie is een stuk eenvoudiger, omdat de hier ingediende coëfficiënten en de simulatie gelden voor alle afnamepunten samen. De rangschikking van de offertes gebeurt door het uitrekenen van de totale energiekosten op jaarbasis, rekening houdende met de in het bestek opgegeven verbruiksgegevens, de ingediende coëfficiënten waartoe de inschrijver zich heeft verbonden en de referentieprijs. Ook de vervoerkosten maken deel uit van de prijsvergelijking. Voor die rangschikking wordt geen rekening gehouden met de andere kostprijselementen: de distributienettarieven, alle heffingen en taksen, en de btw.


TYPEBESTEK AANKOOP AARDGAS Commentaar (versie )

Recommend Documents