Generalistische en specialistisch zorg
Toekomstbestendige basis GGZ
Het potentieel van cliënten en hun wijken
Vijf Jaar Indigo
Prof.dr. Giel Hutschemaekers
Generalistische en specialistisch zorg Prachtig feest!
Is dit wel het juiste moment om feest te vieren? - crisis in het land; in de geïntegreerde GGZ - dreigend faillissement en ontslag - onzekere toekomst voor Indigo Vooruitkijken vraagt moed! Bezuiniging ook altijd moment van innovatie Nieuwe indeling -huisarts en POH-GGZ* -basis GGZ: generalistische GGZ* -specialistische GGZ -topzorg Kortom: heel veel te winnen!
Generalistische en specialistisch zorg Inhoud
1. Terugblik: cijfers en overheidsbeleid 2. Generalistische zorg 3. De toekomst zal het leren
Generalistische en specialistisch zorg
1. Terugblik
Generalistische en specialistisch zorg
Cliënten in de tweede lijn GGZ. Aanmeldingen per 1.000 inwoners (cijfers GGZ Nederland) 120
100
80
60
40
20
0 1980
1988
1997
2004
2006
2008
2010
2012
Generalistische en specialistisch zorg De specialistische GGZ
Tussen 2000-2010 toename Cliënten: van 700.000 tot 1.000.000 Verrichtingen: van 16 naar 29 Behandelduur: van 268 dagen naar 354 Meer cliënten krijgen gemiddeld een steeds langere en intensievere behandeling! Hoe komt dat? - Nederland steeds zieker ? - Nederlanders steeds afhankelijker van professionals - bij-effect van geïntegreerde GGZ - verschuiving van 1e naar 2e lijn
Generalistische en specialistisch zorg
GGZ bij de huisarts Behandelde psychische problemen per 1.000 inwoners (cijfers: Nivel)
Generalistische en specialistisch zorg De overheid
Vanaf 1984 stimuleert overheid versterking 1e lijn 1984: Nieuwe Nota (Hendriks) 1992: Onder Anderen (Simons) 1998: Beleidsnota GGZ (Borst-Eilers) Stuurgroep Tussen de lijnen; Opname huisartsen in richtlijnontwikkeling 2006: Beleidsbrief GGZ Aparte regeling eerstelijns GGZ: POH, 1elijns-gelden 2012: Inrichting Basis GGZ
Generalistische en specialistisch zorg
Terugblik -slotDe overheid wil wel, maar het vlees is zwak - beleid is te weing effectief; - de GGZ wordt te duur - de GGZ maakt niet altijd gezond Bij-effecten van specialistische zorg? - focus op klachten en ziekten - verslavend (afhankelijkheidsbevorderend) Generalistische zorg: kort en gericht op empowerment
Generalistische en specialistisch zorg
2. Generalistische zorg
Generalistische en specialistisch zorg De start van Indigo 2007-2008
Geïntegreerde GGZ denkt problemen op te lossen met betere zorg: nog meer kwaliteit. Bijvoorbeeld door oprichting Psy Q Altrecht, Emergis en Pro Persona kiezen voor aparte organisatie van generalistische GGZ (Indigo) Altrecht A.Höppener R.Coenen Boer & Croon:
Emergis L. van Leersum P. Rijnders Muriël Bos
Pro Persona C.Hrachovec G.Hutschemaekers
(bestuur) (kwartier)
Inmiddels uitgegroeid tot ISO: met Muriel Bos, Ruud Coenen, Jeanette van Rijn en Bea Tiemens Instellingen: GGz Drenthe, GGz Centraal, Parnassia Groep, GGz Breburg, GGz Oost-Brabant, Yulius (2014). Waarom? Radicale keuze voor kwalitatief stepped care
Generalistische en specialistisch zorg Stepped Care: twee varianten Stepped care: bij gelijk effect heeft minst invasieve zorg voorrang Variant 1: kwantitatieve model eerstelijns GGZ is ‘light’ versie van 2e lijns GGZ voor mensen met enkelvoudige problematiek door één behandelaar met identieke interventies (richtlijnen) Waardoor: interventies korter,dus meer efficiency
Generalistische en specialistisch zorg Variant 1: kwantitatief
Deskundigheid: als in de specialistische zorg, maar dan lichter Disciplines: als in specialistische zorg, maar dan minder Lineaire expertisevorming: leek - generalist - specialist De specialist levert de beste zorg (hoogst in hiërarchie) Zorg door generalist is een goedkope next best Conclusie: je kunt maar beter niet generalistsiche GGZ zijn Hoe zit het met de effectiviteit ?
Generalistische en specialistisch zorg Variant 2: kwalitatief model
Stepped care: onderscheid tussen stappen is kwalitatief in de generalistische zorg gebeurt iets anders Andere diagnostiek: Pluis - niet pluis; versus uitsluitend Andere indicatiestelling: de minimale interventie Andere interventies: versterken kracht (vs afname van zwakte) Het KOP-model (Paul Rijnders) met onderscheid generalist en specialist ook onderscheid tussen mantel en professional de rol van het netwerk/community
Generalistische en specialistisch zorg 2: Kwalitatief model
Stange et. all. (2009): The paradox of primary care: model a: de eerstelijn als minispecialist; kosteneffectief bij stoornis uit richtlijn model b: de eerstelijn als generalist; kosteneffectief op macroniveau Indigo is boegbeeld van model b: generalistische en specialistische zorg tijd voor wetenschappelijk bewijs
Generalistische en specialistisch zorg
3. De toekomst zal het leren
Generalistische en specialistisch zorg
De minister wil al 30 jaar versterking generalistische GGZ. Gaat het nu wel lukken? Ondanks Stange en Indigo is het kwalitatief stepped care model nog niet helemaal doorgedrongen tot de politiek en de zorgverzekeraars: Basis GGZ: generalistisch en diagnosespecifiek. Een combi van kwantitatief en kwalitatief laag- middel – intensief diagnosespecifiek lokaal verankerd; community Kortom: een hele uitdaging; de wedstrijd is nog niet gelopen Maar: een goede start is het halve werk!
Generalistische en specialistisch zorg De basis GGZ en Indigo
Indigo heeft een eigen inhoudelijk stepped care model uitgewerkt Intern: Het Indigo model en de basis GGZ 3 + 1 zorgproducten Een prima vertrek: Indigo is stevig verankerd Programma van vanmiddag. Extern: vooral hier liggen de kansen de generalistische zorg zelf is zelfbewuster geworden de RMO-visie: ‘Participatie’ maatschappij de kans van digitalisering het programma van deze ochtend Terugkijken en genieten; maar ook op volle kracht vooruit Maar eerst het woord aan de cliënten
