MEI 2012
Ten geleide. Einde maart werd in de Rozerie de algemene ledenvergadering gehouden waarvan het verslag de essentiële punten weergeeft. De vastlegging van de vergaderings-datum is niet gemakkelijk wegens de drukke bezetting van het gastvrije huis en de Paasperiode met de daarmee verbonden verlofperiode. Toch zullen we trachten een regeling te treffen om de Stichtingsleden meer op voorhand te kunnen inlichten over de datum.
Begin maart werd in Stellenbosch het befaamde Woordfees gehouden dat telkens door vele duizenden deelnemers wordt bijgewoond. Dit jaar bracht onze Stichting in samenwerking met onze zusterorganisatie in Weskaap de veelbelovende jonge Vlaamse organist Stijn Hanssens naar het Fees op voorstel van ons bestuurslid Kamiel D'Hooghe. Hij kon er optreden in de befaamde Endler concertzaal van het universitaire conservatorium in een dubbelconcert met de Zuid Afrikaanse organiste Zorada Temmingh. Volgens verscheidene echo's uit Stellenbosch was dit concert een groot succes. Voor die Stigting in Stellenbosch gaf Stijn ook een gewaardeerde lezing over de stand van het orgelspel in ons land. Uit zijn bijdrage in dit nummer blijkt duidelijk dat deze jonge sympathieke musicus met een brede belangstelling naar Zuid Afrika is gegaan en oog en oor had voor tal van andere aspecten dan het eigenlijke Woordfees. Zo moet het toch eigenlijk zijn !
In een spitante bijdrage "Vlaamse jongeren ontdekken Zuid-Afrika in (onze) zomer -er zijn nog plaatsen vrij!" doet Frank Judo een oproep om jongeren op de hoogte te brengen van het bestaan van het jongerenproject van onze Stichting en de Nederlands-Zuidafrikaanse Vereniging dat binnen enkele maanden jongeren naar Zuid-Afrika en Namibië zal brengen voor een echte ontdekkingsreis.
En tenslotte is er het droevige nieuws van de ontbinding van de Vlaams-Suid Afrikaanse Kultuur Stigting tak Overvaal in Pretoria. Hiervoor kunnen een aantal redenen opgesomd worden zoals: 1
de sluiting van het Missakhuis, dat toch een ontmoetingsplaats was voor Vlamingen en Afrikaners; Johannesburg en Pretoria bieden in tegenstelling tot Stellenbosch weinig cultuur-historische belevenissen voor Vlamingen die Zuid-Afrika bezoeken. Voor buitenlandse gasten komt het grote dorp Stellenbosch ook veel veiliger over dan de miljoenensteden Johannesburg en Pretoria; tak Weskaap werkt levendig en enthousiast samen met de universiteit van Stellenbosch die sterk ingesteld is op de Afrikaanse Taal en Cultuur. Zij maken succesvol gebruik van de vele culturele activiteiten die in Stellenbosch en omgeving aangeboden worden; misschien is het ook beter om de weinige beschikbare fondsen niet over twee takken te verdelen.
De Stichting houdt eraan de Voorzitter, Dioné Prinsloo, en alle bestuursleden van tak Overvaal van harte te danken voor hun jarenlange inzet, gastvrijheid en vriendschap. Onze bijzondere gedachten gaan ook naar de overleden leden.
Ward Thielemans Algemeen Voorzitter ***
Verslag van de algemene statutaire ledenvergadering van de Vlaams-Zuidafrikaanse Cultuurstichting VZW d.d. zaterdag 31 maart 2012
Aanwezig
Effectieve (stemgerechtigde) werkende leden : Aanwezig : Herman Candries, Gerard De Langhe, Georges en Jeanine Van Hege-De Brouwer, Geert De Putter, Jan De Smedt, Jan Degadt, Roger Demanet, Jan Goris, Frank Judo, Ronald Snauwaert, Jef Valkeniers, Erik Verresen, Arthur Verthé, Jos Wilmots. Aanwezig via volmacht: Geert Buys, Ward Kennes, Piet Pottie, Herman Suykerbuyk, Frans-Jos Verdoodt Toegetreden leden: Aanwezig: Gerda De Decker, mevrouw Goris, mevrouw Candries De Paepe Marianne; Van Hoyweghen Hans; Denhaerinck Mieke, Versieck Vera, Hulstaert Caesar, Wilfried Janssens, 2
Verontschuldigd en afwezigheden
Effectieve (stemgerechtigde) werkende leden: Verontschuldigd: Lieve De Backer; Ward Thielemans, Marcel Lengeler, Marcel Storme Afwezig : Ilze Bezuydenhout, Kamiel Dhooghe, Jo Breynaert, Marcel Janssens , Goele Fonteyn, Frederik Pieters, Rita Ryssaert, , Frederik Landerie, Dirk Van Maasakkers Toegetreden leden: Verontschuldigd : Ghislain en Edith Bouckaert- Audoore, Van Houtte Hendrik, Koen Pauli, De Doncker Marcel, Jan Van Meirhaeghe, Rik Casteels Afwezig: Ludwig Dierickx, Johan Laeremans
Verwelkoming
De vergadering wordt voorgezeten door Ronald Snauwaert wegens plotse afwezigheid wegens ziekte van Ward Thielemans, algemeen voorzitter. Hij verwelkomt zowel de werkende als de toegetreden leden. Het doel van deze gestructureerde vergadering wordt toegelicht. Secretaris Geert Buys is verhinderd en wordt vandaag eveneens vervangen door Ronald Snauwaert In naam van alle aanwezigen wensen we onze voorzitter Ward een snel herstel toe en een telegram wordt hem eerstdaags bezorgd.
Bijkomend agendapunt
Nihil.
Vaststelling van de stemgerechtigden en volmachten
De aanwezigen tekenen de aanwezigheidslijst. Aanwezigen en verontschuldigingen: (vaststellen van stemberechtiging en volmachten.) Van de 36 werkende leden zijn er 16 aanwezig en 5 aanwezig met volmacht = 21. De Algemene Vergadering kan dus geldig vergaderen.
Goedkeuring verslag vorige algemene statutaire ledenvergadering
Voormeld verslag (2 april 2011) werd kort na de vorige bijeenkomst per post/mail opgestuurd naar alle leden. Door de aanwezige leden worden geen opmerkingen geformuleerd op het verslag van de algemene statutaire ledenvergadering van 2 april 2011. Dit verslag wordt dan ook unaniem goedgekeurd. De secretaris en bureaulid ondertekenen voormeld verslag.
3
Vaststelling van “dringend” te behandelen punten Bespreking werkingsverslag 2011
Er zijn geen dringende punten
Het werkingsverslag van 2011 (bijlage) werd algemene statutaire vergadering 1. Algemene statutaire vergadering 2. Raad van bestuur en Bureau 3. Nieuwsbrief 4. Contacten met Stigting in Zuid-Afrika 5. Werking in 2011
voorgelegd tijdens deze
Dit wordt kort toegelicht door de voorzitter. Op dit werkingsverslag wordt enkel voor punt 5 de bemerkingen geformuleerd dat het wellicht het Suid Afrikaanse Sentrum voor Nederlands en Vlaams betreft. Hierna geeft Frank Judo een overzicht over het: 1. Beurzenbeleid 2. Jongeren project 3. Opstelwedstrijd en Scholenwerking (komen aan bod in het algemeen verslag.) I.v.m. het jongerenproject doet Jos Wilmots een warme oproep voor aflossing van de wacht m.a.w. zoekt hij persoon/personen die de praktische oppunt stelling van dit jongerenproject kunnen verwezenlijken. Hijzelf zal de nieuwelingen wel nog met raad en daad bijstaan doch zijn leeftijd en de minder leuke ervaringen van het laatste project hebben hem doen uitzien naar opvolging.
1.
Kasverslag: Jaarrekening 2011
Bespreking Penningmeester Erik Verresen overloopt met de aanwezigen de cijfers en geeft financieel verslag verduidelijkingen waar nodig. en afrekening Het kasverslag 2011 wordt unaniem goedgekeurd. lopende kosten
2. Begroting 2012. Penningmeester Erik Verresen overloopt met de aanwezigen de cijfers en geeft verduidelijkingen waar nodig. De begroting voor 2012 wordt unaniem goedgekeurd. Er worden geen vragen, noch bemerkingen geformuleerd op dit mondeling uitgebrachte verslag.
4
Werking in 2012 (overzicht en vooruitzichten)
De plaatsvervangende voorzitter licht dit overzicht van de voorzitter toe
Verlening van décharge aan de leden van het dagelijks bestuur
De algemene vergadering verleent décharge aan de raad van bestuur voor: het werkingsverslag 2011 het financieel verslag 2011 de begroting 2012 het werkingsverslag 2012 Via G. Delange/Jan Desmedt en H. Van Hoyweghen komt de vraag of onze stichting zinnens is in de toekomst meer contact personen te zoeken om onze werking kenbaar te maken naar de buitenwereld toe (bijv. J. Pierre Raemdonck van de VRT zou zo’n interessant persoon kunnen zijn ook universiteiten zouden moeten ingeschakeld worden - Melding van de uitnodiging van de NZAV tot hun jaarvergadering op 21 april 2012 - Verdeling en bespreking (tijdens het middagmaal) van het bezoek tussen 3 tot 12 maart van onze uitgestuurde vlaming - Voorlegging van de email aanvraag tot bezoek aan onze regio door een Namibische toerist (A de Beer) – negatief advies vermits we te weinig weten over de bezoekredenen van deze persoon
Varia en rondvraag
Tijdens het weeral uitstekende middagmaal na de algemene vergadering werd er nog gezellig na gekeuveld over actuele en lopende zaken en werden nogmaals de vriendschapsbanden tussen onze verschillende leden verstevigd. Volgende vergadering
- Van verschillende leden rees de vraag om kortelings toch een bureau te plannen om de lopende zaken te bespreken - Ten gepaste tijde zal een uitnodiging met agenda worden verstuurd aan de genodigden . Voor verslag, Ronald Snauwaert
***
.
5
Bezoek en optreden Woordfees 2012 Stellenbosch (3 maart tot 12 maart) Preludium In één week een duidelijke indruk willen krijgen van hoe een land werkelijk is, is een onmogelijke opdracht. Deze opdracht wordt alleen maar moeilijker wanneer het over een land gaat als Zuid-Afrika dat een rijke mozaïek van culturen en tradities vomt. Wat ik mocht meemaken is slecht het staren naar enkele kleine gekleurde steentjes uit deze mozaïek. Vandaar dat dit geen socio-culturele, laat staan geschiedkundige uiteenzetting is van het te zwaar beladen verleden, maar wel enkele vluchtige indrukken die ik opdeed tijdens mijn verblijf in Stellenbosch en omgeving. De indrukken van een musicus die vol verwondering voor het eerst voet op Afrikaanse bodem zette. Aankomst en ontvangst Meestal vertrekt niemand onvoorbereid op reis en dus had ik de beroemde Tafelberg reeds ontelbare keren zien verschijnen in boeken, reisgidsen en op internetsites. Het doet dan ook iets om dit natuurmonument na een perfecte vlucht in de vroege ochtend van 4 maart 2012 ook werkelijk te zien opdoemen bij het naderen van de luchthaven. Het onthaal is hartelijk. Zelfs het personeel van de paspoortcontrole verwelkomt iedereen met de vraag: "hoe gaan dit". Een lid van de stichting brengt me naar mijn verblijfplaats, een fijn gastenhuis in de onmiddellijke omgeving van de universiteitscampus. Verkennen van Stellenbosch Dezelfde dag nog maakt de voorzitter me wegwijs in Stellenbosch. Wie de temperatuur en het schilderachtige decor wegdenkt, zou haast geloven dat hij in een West-Europese omgeving vertoeft. De universiteitscampus vormt een stad op zich. Alle faculteiten bevinden zich op loopafstand van elkaar, de één al in een historischer gebouw ondergebracht dan de andere maar allen omgeven door veel groen en voorzien van de nodige ruimte. Is dit een symbool voor de openheid van geest waarvoor dergelijke "universitas" dient te staan? In het midden kreeg de ondergrondse bibliotheek een plaats waarboven een soort amfitheater is gebouwd. Alles is kraaknet en degelijk onderhouden. Wanneer op maandag de colleges hervatten, krioelt het er, zoals in onze studentensteden, van de bedrijvigheid. Naadloos aansluitend op de campus ligt de historische kern van het dorp (al zou men naar Belgische normen eerder van een stad spreken). Zoals op zovele historische plekken regeert hier het toerisme. Fraaie panden herbergen een groot aantal eet- en drankgelegenheden naast winkels waar bezoekers naar hartelust op souvenirjacht kunnen trekken. 6
Lezing vergadering Vlaams-Suid-Afrikaanse-Kultuurstichting tak Weskaap In de vroege avond van dinsdag 6 maart vergaderde de Kaapse tak van de Vlaams-Suid-Afrikaanse-Kultuurstichting in het P.J.Oliviersentrum. Er werd me gevraagd een lezing te geven onder de titel "Stand van het orrelspel in België". Aan de hand van de stukken die ik tijdens het optreden in de Endlersaal zou spelen, werd in een notendop de geschiedenis van de Belgische orgelmuziek overlopen. De vergadering werd besloten door een jong maar veelbelovend a capellakoor waarna een receptie werd aangeboden. Optreden in de Endlersaal Op de campus is in een modernistisch gebouw uit 1978 het concervatorium ondergebracht. Net zoals in de Verenigde Staten behoort deze instelling volwaardig tot de universiteit. Een situatie waar in de Belgische conservatoria luidop van wordt gedroomd maar dat tot op de dag van vandaag niet is gerealiseerd.
De grote concertzaal van het conservatorium is genoemd naar Professor Hans Endler (1871-1947) die in 1934 de integratie van het conservatorium binnen de universitaire gemeenschap van Stellenbosch doorvoerde. De zaal biedt ruimte voor 556 toeschouwers. Het orgel in de zaal werd gebouwd door de Deense firma Marcussen & Søn. Het heeft drie klavieren, pedaal en 44 registers. Het derde klavier werd in een zwelkast geplaatst en heeft een uitgesproken Romantisch 7
karakter terwijl het hoofdwerk en vooral het positief eerder "Barok" van inslag zijn. Eén van de hoogtepunten van mijn verblijf was het concert dat ik in deze zaal mocht spelen op donderdag 8 maart. De avond werd opgedeeld in twee delen van ongeveer elk een goede 45 minuten orgelmuziek. Het eerste deel werd verzorgd door de Zuid-Afrikaanse organiste Zorada Temmingh die een reeks improvisaties rond het scheppingsverhaal bracht. Het programma dat ik voorstelde schetste de evolutie van de Belgische orgelmuziek beginnende met J.N. Lemmens (1823-1881) over A. Mailly (18331918) en J. Jongen (1873-1953) tot Flor Peeters (1903-1986). Vooral "Concert Piece" van Peeters kreeg veel bijval van de +/- 300 opgedaagde luisteraars. Andere Zuid-Afrikaanse orgelindrukken In een zoektocht naar andere orgels in de omgeving, lukte het me twee bezoeken te plannen. Aan "die Braak" in hartje Stellenbosch ligt de "Rijnse Kerk" een smaakvol wit gebouw in typische koloniale stijl. Niets laat vermoeden dat de gammele doksaaltrap naar zo een fraai orgel van Walcker leidt. Met twee klavieren, pedaal en 10 registers een ideaal instrument voor de kleinere Romatische literatuur. Het contrast met Pelsorgel uit 1957 in de "Groote Kerk" van Kaapstad kan haast niet groter. Dit orgel telt 4 klavieren, pedaal en 75 registers en doet sterk denken aan de compromisinstrumenten die we ook in onze streken terugvinden. Omliggende streken Een bezoek aan Stellenbosch is niet compleet zonder ook de omliggende wijnlanderijen te verkennen. Het zijn stuk voor stuk luxueuze oases van rust met uitgestrekte velden en de indrukwekkende bergen als achtergrond. Naast al het natuurschoon heeft de regio ook een grote artistieke uitstraling. Even buiten het centrum van Stellenbosch is het Rupert Museum te vinden. Het museum draagt de naam van de kunstverzamelaars Anton en Huberte Rupert en bezit een kleine maar bijzonder interessante verzameling kunstwerken. Onder meer een uitgebreide collectie van werken van de expressionistische schilder Irma Stern trekt de aandacht. Ook werd me tijdens mijn verblijf de kans geboden een vluchtig bezoek te brengen aan Franschhoek en even de sfeer van Kaapstad op te snuiven. De andere kant van de medaille Deze luxueuze kant van Zuid-Afrika steekt schril af tegen de bittere armoede die in de townships heerst. Belangrijke initiatieven voor de opwaardering van deze kankerplekken van dit prachtige land werden reeds genomen, toch blijft hier heel veel werk aan de winkel. Ik ben dan ook heel dankbaar ook een glimp van deze kant van het verhaal te hebben mogen opvangen.
8
Coda Mijn dank gaat uit naar allen die deze reis hebben mogelijk gemaakt. In het bijzonder is dat de Vlaams-Zuidafrikaanse Cultuurstichting en haar evenknie in de Westkaap. Afsluiten doe ik met deze hartelijke wens: Symbolisch legt de centrale figuur van het Hugenotenmonument in Franschhoek de "mantel der verdrukking" af. Hopelijk slaagt dit land er in zijn verder ontwikkeling opnieuw een mantel af te leggen: deze van de beladen geschiedenis en de achterdocht die ze met zich heeft meegebracht. Zo pas kan hun nationale leuze: "eenheid in verscheidenheid" waargemaakt worden. Dit alles in een sfeer van wederzijds respect en waardering voor de prachtige tradities en culturen die in deze streek aanwezig zijn. Baie voorspoed Suid-Afrika! Amathamsanqa Umzansti Afrika! Ngikufisela iwela iNingizimu Afrika! Good luck South Africa! Stijn Hanssens
9
Vlaamse jongeren ontdekken Zuid-Afrika in (onze) zomer – er zijn nog plaatsen vrij ! Minder regelmatig, maar even voorspelbaar als de zwaluwentrek, vindt sinds straks dertig jaar een andere trek plaats: om het andere jaar van zuid naar noord en van noord naar zuid, en met als trekvogels met dienst studenten uit Zuid-Afrika, Namibië, Nederland en Vlaanderen – het Jongerenproject van de VlaamsZuidafrikaanse Cultuurstichting en de Nederlands-Zuidafrikaanse Vereniging. Nogal wat leden van onze Stichting hebben in het verleden al een handje toegestoken bij de opvang van de studentengroepen uit Zuid-Afrika, en bij de jongere leden van de Stichting maakte meer dan één kennis met Zuid-Afrika dankzij het Jongerenproject. Reden genoeg dus om ook aandacht te besteden aan het Jongerenproject dat deze zomer, meer bepaald op 17 juli, richting Zuiden vertrekt. De term “ontdekkingsreis” is in deze context absoluut niet misplaatst, omdat de deelnemers de gelegenheid krijgen kennis te maken met zo goed als elk aspect van de samenlevingen van Zuid-Afrika en Namibië. Of het nu indrukwekkende landschappen of wildparken met Afrikaanse dieren zijn, of een bezoek aan een goudmijn – of het nu gaat om een gesprek met leeftijdsgenoten aan een universiteit, of met rechters, parlementsleden of bewoners van een “plakkerskamp”, het Jongerenproject beoogt even divers te zijn als de bezochte landen zelf. Steden als Windhoek, Johannesburg, Kaapstad, Pretoria, Bloemfontein, Stellenbosch en Potchefstroom komen aan bod, maar ook het weidse platteland. Als de groep op 16 augustus terugkeert, zal meer dan één deelnemer betreuren dat de reis “al” voorbij is. Hoewel de reis zeker wel een studiereis is, biedt ze ook de gelegenheid om plezier te maken met leeftijdsgenoten uit Zuid-Afrika, Namibië, Nederland en Vlaanderen. Meer dan één vriendschap (of zelfs meer) ontstond dan ook tijdens het Jongerenproject. Wie komt in aanmerking om deel te nemen ? Al wie studeert in het hoger onderwijs, en bereid is actief deel te nemen aan de formule van het Jongerenproject. Dat wil zeggen dat men de reis onderneemt met een open geest en een brede interesse, en zich ervan bewust is dat het reizen in groep bepaalde verplichtingen met zich meebrengt, die er niet zijn als men alleen reist. De deelnemers betalen per persoon een deelname in de kosten van 1950 €. Dit bedrag dekt zo goed als de gehele reiskost (binnen- en buitenlandse vluchten, binnenlands vervoer, alle overnachtingen, zo goed als alle maaltijden) op enkele maaltijden en persoonlijke uitgaven na. Indien deze prijs een obstakel is voor deelname, kan gezocht worden naar een oplossing in overleg met de Stichting. Meer informatie over de reis is te vinden op de webstek www.studireis-za.nl of bij Frank Judo (
[email protected]). Wie wil deelnemen, kan dat melden op hetzelfde e-adres. Graag ook persoonlijke gegevens meegeven, gegevens over 10
de eigen studies en een motivering om deel te nemen aan de reis, inclusief informatie over de eigen kennis van of ervaring met Zuid-Afrika. Deelnemen aan het Jongerenproject is een unieke ervaring – een kans die je nu kan grijpen. Frank Judo
‹‹
››
www.vzacs.be
11
