taal #13 Karin Giphart Alcoholpoli predikt droogstaan pag 8 Rondleiding door sloppenwijk pag 16

okt 2014 > Uiterste verkoopdatum: 15 oktober 2014 > Jaargang 19 > Vaste verkoopprijs: € 2,- (waarvan € 0,65 naar de verkoper)

Karin Giphart

Klare taal

Alcoholpoli predikt droogstaan pag 8

Rondleiding door sloppenwijk pag 16

#13

Advertentie

inhoud #13

Straatnieuws #132014

04 INTERVIEW Karin Giphart De Kessler Stichting zet zich in voor mensen die sociaal kwetsbaar zijn, in het bijzonder dak- en thuislozen, die opvang en/of zorg en begeleiding nodig hebben. Ook ambulante hulp is mogelijk. De stichting beschikt over meerdere locaties in Den Haag. Al ruim honderd jaar is de Kessler Stichting een begrip in de regio. Als gespecialiseerde, professionele instelling stemmen we de hulp af op de hulpvraag, behoeften en mogelijkheden van de cliënt. We hanteren een vernieuwende werkwijze en een motiverende, activerende benadering, waarbij we de vaardigheden van de

cliënten vergroten, zodat zij beter kunnen functioneren in de huidige maatschappij. Daarnaast kijken we met belanghebbende partijen en ketenpartners continu hoe het hulpverleningsaanbod actueel kan worden gehouden en delen we onze kennis hierover actief. Wilt u meer weten over de werkwijze en het hulpverleningsaanbod van de Kessler Stichting of over de samenwerkingen, kijk dan op de website of bel het secretariaat via telefoonnummer 070 8 500 500.

> colofon Straatnieuws wordt verkocht en mede gemaakt door dak- en thuislozen in Den Haag, Rijswijk, Rotterdam, Leidschendam-Voorburg, Westland, Delft, Gouda, Zoetermeer, Wassenaar en de Bollenstreek. De verkopers kopen de krant in voor € 1,35 en verkopen hem op straat voor € 2. Het verschil is een bijdrage in hun levensonderhoud. U herkent de Straatnieuwsverkoper aan de witte pas en het (niet verplichte) rode hesje.

kesslerstichting.nl @dakloos 070 8 500 500 (24/7 bereikbaar)

Donaties Giro 7544612 t.n.v. Stichting Haags Straatnieuws, Den Haag.

Ondersteuning en Rehabilitatie

Oplage 7.000 Adres Redactie Straatnieuws Riviervismarkt 5, 2513 AM Den Haag, 070 363 1821 Email [email protected] Website www.haagsstraatnieuws.nl Advertenties en distributie 070 363 1821 Coördinator Den Haag Arjen Geut: 06 1400 7082 E [email protected] Coördinator Rotterdam Patrick Deliën: 06 3806 9479 E [email protected] Hoofdredacteur Floor de Booys Redacteur Tanya van der Spek Eindredactie Judith Eykelenboom

Woonvoorziening “Straks kan ik weer zelfstandig wonen in een eigen huisje.”

Thuisbegeleiding “Prettig dat onze begeleider in het begin echt de tijd voor ons nam, wanneer dat nodig was.”

Kijk voor meer informatie op www.limor.nl

Financiële begeleiding “Mede dankzij LIMOR heb ik mijn financiën weer op orde.”

Bekende Zuid-Hollandse schrijvers en dichters verwerkten de herinneringen van taalcursisten tot verhalen in begrijpelijke taal.

04

06 COLUMN Robbert pakt een filmpje T NIEUWS LIGT OP STRAAT 07 TAXI Dode in de auto 08 TREND De alcoholvrije puber

De oprichters van de alcoholpoli in Delft propageren no tolerance. 10 TERUG NAAR DE STAD (laatste aflevering!) Ex-vinexwijkbewoonster neemt afscheid. STRAATTEKST Ontbrekende zwerver 11 WERKPLAATS Kunstige kunstogen 12 TIJDSBEELD 1910 Arrestatie van een dronken man 14 GODENSPIJS Vlees in chocoladesaus 15 BAGAGE De tas van een knutselende theaterdocente 16 VERSLAG Rondleiding door de sloppenwijk Straatarme Filippijnen leiden toeristen rond door hun sloppenwijk, naar voorbeeld van de Haagse DownTown Tours. 19 18 BERICHT Zelfredzaamheid in Rotterdamse wijken 19 CULTUUR Kunst aanraken 21 Crypto Puzzel en win het boek ‘De Alcoholvrije Puber’ 23 UITGELICHT De Haagse Bunkerdagen en The Big Draw Rotterdam 24 KAASHELD EN POEPHOOFD slaan ze achterover

Het verhaal

Medewerkers aan dit nummer: Dagmar Bosma, Christiaan Donner, Bertus Gerssen, Suzanne van der Kerk, Annette van Kester, Lamelos, Mathilde Leendertse-Venderbos, Robbert Meijntjes, Diana Mosterd, Suzanne Stam, Mylène Siegers, Mariëtte Storm, Lex Veldhuis, Wim Versluis, Arno van Vugt en Paul Waayers. Ontwerp en opmaak Marieke de Roo Coverfoto Mylène Siegers Druk Wegener Nieuwsdruk Gelderland

Het volgende nummer verschijnt op: donderdag 16 oktober 2014.

door Willem Versluis

3

z

n interview karin giphart


5

De rijkdom van boeken O

Na Utrecht en Overijssel heeft Zuid-Holland nu ook een versie van Lokale Liefde. Dit zijn boekjes voor en door taalcursisten die moeite hebben met lezen en schrijven. Diverse BN-ers werkten mee onder de bezielende leiding van schrijfster en singer-songwriter Karin Giphart (45). tekst Tanya van der Spek foto Mylène Siegers

d

c

> Karin Giphart woont in Amsterdam, maar komt oorspronkelijk uit Dordrecht en is daarom extra trots dat er nu een Zuid-Hollandse editie is verschenen van de serie Lokale Liefde, zegt ze. Ze bedacht het concept en realiseerde nu het derde boekje, onder de vlag van de Stichting Lezen en Schrijven. Taalcursisten hebben persoonlijke en dierbare herinneringen gedeeld met taalvrijwilligers. Die vrijwilligers hebben hun aantekeningen gestuurd naar bekende schrijvers en dichters als Paul van Vliet, Bart Chabot, Justine le Clercq en Karel Kanits. En deze bekendheden hebben er makkelijk leesbare, korte verhalen van gemaakt voor het boek. "Jaren geleden werd ik gevraagd om als schrijver aan een actie mee te doen van Stichting Lezen & Schrijven. Mijn mond viel open. Ik wist echt niet dat er zoveel Nederlanders waren die moeite hadden met taal." Eén op de negen mensen heeft hier moeite mee en in de Randstad wel één op zes. "Dat geeft problemen omdat zoveel belangrijke zaken via geschreven taal worden geregeld. Het is moeilijk om een beter leven voor jezelf te regelen. Betere arbeidsvoorwaarden, zorg, financiën, en dan heb ik het nog niet eens over het missen van de rijkdom van boeken en ondertitelde films en televisie." Toen Giphart aan haar project Lokale Liefde begon en bekende schrijvers vroeg, waren de reacties hartverwarmend. "Iedereen zei meteen ja. Ze vonden het een eer en geven ook graag de liefde voor taal door!" Aan het Zuid-Hollandse boek hebben tien taalcursisten meegewerkt, acht vrijwilligers, een illustrator en acht schrijvers. Velen uit Den Haag, maar ook uit Rotterdam, Vlaardingen en Zoetermeer. "Het verhaal dat me het meest heeft geraakt, is dat van Dolf die in de gevangenis zit en leert lezen en schrijven voor zijn dochters." Ook van de cursussen die Giphart zelf geeft, waarbij veel wordt gelachen en gehuild, zal ze sommige taalcursisten niet snel vergeten. "Bijvoorbeeld een oudere man die spontaan vertelde dat zijn vrouw hem had belazerd met zijn beste vriend en ook nog eens al het geld van de bankrekening had weggesluisd. Zij beheerde het geld aangezien hij niet kon lezen en schrijven. Hij ging meteen op een taalcursus want hij wilde nooit meer afhankelijk zijn van iemand. En op de taalcursus ontmoette hij zijn nieuwe vriendin!"

Analfabeet of laaggeletterd zijn, is een beperking. Karin Giphart kan zich iets voorstellen bij het hebben van een beperking. Die van haar maakte haar tot boekenwurm. "We wisten tot een paar jaar geleden niet dat ik een glutenallergie en lactose-intolerantie heb. In de tijd dat melk 'de witte motor' was en boterhammen met pindakaas en hagelslag de geijkte kindermaaltijd, was ik altijd ziek. Ik lag met krampen op de bank. Spastische darm, niets aan te doen, werd er gezegd. Ondertussen speelden mijn vrienden buiten. Voor mij vormden boeken en stripverhalen mijn redding. Ik verslond ze. Zo leerde ik over het leven, over mensen en allerlei culturen en maatschappijen. Ik werd verliefd op de personages en huilde, lachte en leefde met hen mee. Lezen en schrijven heeft mijn leven zo verrijkt dat ik graag andere mensen motiveer om de stap te nemen zichzelf daarin te verbeteren.

‘Mijn moeder leerde me waardig leven’

Zeker in de huidige, digitale wereld van online belastingen doen, verzekeringen regelen, winkelen, contacten onderhouden en reizen plannen mis je anders zoveel. Zeker als je bijvoorbeeld contact wilt houden met je kinderen of kleinkinderen zul wel digitaal moeten gaan. Mij valt op dat de meeste laaggeletterden zich schamen. Er gaat veel energie zitten in het verborgen houden van hun 'geheim'." Dakloos Karin Giphart combineert haar hele leven al muziek maken met schrijven. Ze heeft Engels gestudeerd, heeft een dichtbundel, twee cd's, twee romans en een boek met korte verhalen op haar naam staan en is bezig aan haar nieuwe boek. "Het gaat over een gijzeling in een asielzoekerscentrum vanuit de beleving van de psychologe die aanwezig was. Voor mijn boek praat ik nu veel met psychologen en asielzoekers. De daklozenproblematiek komt veelvuldig aan orde, want er zijn ten slotte veel ongedocumenteerden die op

a

straat belanden. Ik vind het te achterlijk voor woorden dat we niet beter zorgen voor mensen die het zwaar hebben. Er zijn altijd omstandigheden waardoor mensen dakloos raken, vaak schrijnende omstandigheden. Ik vraag een dakloze die mij aanspreekt altijd om zijn of haar naam. Mensen lopen veel te gemakkelijk om daklozen heen, of erger, zien ze niet eens. Ik zie niet veel verschil tussen een dakloze en mezelf. Ik heb meer geluk gehad, denk ik dan. Ik ben alleenstaande moeder geweest, ik heb gezien dat juist degenen die weinig hebben veel genereuzer zijn dan mensen die teveel hebben. Daarbij, ik heb geen spaargeld, geen pensioen, als mij nu iets overkomt, ben ik al snel bankroet. Hoe lang voordat een woningbouwvereniging mij op straat zet? Terwijl hun CEO nog een extra bonusje op zijn rekening zet?"

b

Paspoort Het sociaalvoelende heeft Karin niet van een vreemde. Haar moeder was PvdA-Tweede Kamerlid Wijnie Jabaaij. "Als kind kwam ik al op het Binnenhof. Ik weet nog hoe mijn moeder vertelde dat ze door de hoerenbuurt liep om met pooiers en prostituees te praten over de legalisering van prostitutie en het aanpakken van vrouwenhandel ineen." Jabaaij zette zich vooral in voor vrouwen en minderheden. Ze protesteerde tegen de kabinetten Lubbers I en II door altijd in rouwkleren in de Tweede Kamer te verschijnen. Legendarisch is de uitspraak die ze deed tijdens de ophef over de uitzetting van zigeunerinnen. Zij zouden hun verdwenen paspoorten verstopt hebben in hun vagina en de heren politici discussieerden of de zigeunerinnen getoucheerd mochten worden. Hierbij interrumpeerde Jabaaij met de opmerking: 'Jongens, jongens, denken jullie nou werkelijk dat het mogelijk is een paspoort in je kut te steken?' Karin: "Ik ben zo ontzettend dankbaar dat ik een vrijgevochten moeder had die me deed opgroeien met zelfvertrouwen en geloof in mijn eigen kunnen. Ik denk dat het daar al vaak mis gaat: ouders die hun kinderen angst voor de toekomst inboezemen. Zingen? Dat kun jij niet. Daar valt geen geld mee te verdienen. Ik had een moeder die in me geloofde, waardoor ik van jongs af dus ook in mezelf bleef geloven. Ik heb van haar geleerd dat je een verantwoordelijkheid hebt ten aanzien van

S

de maatschappij. En dat je werkt om te leven, niet leeft om te werken. Waardig leven, dat heb ik van haar geleerd."

r

Carice van Houten Haar moeder leed aan multiple sclerose en koos in 1995 voor euthanasie. Karin heeft haar tot op het allerlaatst verzorgd. Haar drie jaar oudere broer, schrijver Ronald Giphart, publiceerde in 2000 zijn roman Ik omhels je met duizend armen over het ziekbed en de euthanasie van hun moeder. In 2005 werd het boek verfilmd met Carice van Houten in hoofdrol. Hoe was het voor Karin om de zo persoonlijke geschiedenis op film te zien? "Pijnlijk. Want het was niet mijn leven, maar een aangepaste, humorloze versie van mijn leven. Hoe bizar is het om de sterfscène van je moeder te moeten zien gespeeld door acteurs die het niet eens doen zoals het ging?" Karin is wel trots op haar broer. "Ik had niet anders verwacht dan dat mijn broer groot zou worden met zijn schrijven. Dat wilde hij al sinds hij een broekie was. Daar ben ik ook trots op. Wel irritant is dat als er over me wordt geschreven, er altijd bij staat 'het zusje van'. Maar goed, ik ben ook dochter van. En moeder van, en vrouw van. Het zij zo." Karin heeft een zoon van 21 en een dochter van 16. Na een relatie met de vader van haar kinderen is Karin getrouwd geweest met een vrouw. Nu is ze samen met muzikante en zangeres Michelle Courtens (33), wiens musical Waanzinnig gedroomd binnenkort in première gaat. Courtens heeft als celliste al veel bekende artiesten begeleid en heeft in 2001 deelgenomen aan het Eurovisie Songfestival. Karin en Michelle treden regelmatig samen op als duo And she bites. Karin: "We hadden meteen een enorm gevoel van verbinding, thuiskomen bij elkaar. Toen we elkaar lang geleden voor het eerst ontmoetten, durfden we niet door het leeftijdsverschil. Nu doet dat er niet meer toe. Toen we eindelijk samen kwamen, zei ze: 'Ik ben al zo lang verliefd op je en heb lang moeten wachten, nu is het zo ver.' Als het zo moet zijn, dan gebeurt het. En ik ben er elke dag dankbaar voor."

m

www.taalvoorhetleven.nl

z

6

column robbert

't nieuws ligt op straat

Straatnieuws

#132014

taxi


7

foto Suzanne van der Kerk

> In de taxi met Arno van Vugt. Verhalen van bijzondere ritten in Den Haag.

De wereld van Robbert Lees over de opmerkelijke situaties waarin schrijver Robbert Meijntjes verzeild raakt.

Autistje spelen Voor kunstenaars is dinsdag de beste dag om naar de bioscoop te gaan. Want dan zijn de kaartjes goedkoper. Met name in de middag is het goed toeven. Op de tijden dat normale mensen werken zijn de zalen immers leeg. Met de grootste bak popcorn (gekocht) en een flesje water in mijn binnenzak (meegenomen) stapte ik het halfduister van de zaal binnen. Er pasten 412 mensen in de zaal en er zaten er twee. Een ervan zat op de voorste rij (wie zou dat doen?) en de andere zat achterin (zouden ze ruzie hebben?). Ik ging zitten op een willekeurige plaats. Zodra de lichten werden gedimd en de eerste lading aan reclames mijn zintuigen binnenviel zag ik vanuit mijn ooghoeken de zaaldeur opengaan. Een groot gestalte daalde af in de duisternis. Tussen de flitsen van CocaCola-extase en M&M’s-humor stond het plots naast me: een jongeman met hoog opgetrokken sokken, korte broek, rugzak, rood petje, bril en een zogeheten funshirt waarop een kuikentje stond afgebeeld. “Je zit op mijn plaats,” zei hij. Verbaasd keek ik de zaal rond en gebaarde weids. “Op mijn kaartje staat rij 18, stoel 12. Daar heb ik voor betaald.” “Hé dikke, kun je niet gewoon gaan zitten!” schreeuwde de man achter mij opeens. “Iemand zit in mijn stoel!” riep de dikke terug. “Jezus, huilie. Get a life!” De jongen keek zo bedroefd; ik pakte mijn jas, popcorn en schoof een stoel op. Hij stortte zich op zijn speciale troon. Zijn dikke armen, koud van het vet, duwden de mijne opzij. De vegetarische roti van mijn vriendin borrelde reeds twee dagen in mijn darmkanaal, die ik ter plekke zijn kant op liet waaien. De jongen stond op en verliet de zaal. Vijf euro voor een tijdloze herinnering. En het was ook nog een goede film!

Vluchtelingen in winteropvang

‘Camping Zuiderpark’

In de winteropvang voor Haagse daklozen verblijven nu zo’n zestig uitgeprocedeerde vluchtelingen.

Het Zuiderpark blijkt te worden gebruikt als illegale camping. Dat zegt gemeenteraadslid Arjen Dubbelaar van Groep de Mos. “Ik ben wezen kijken en heb gezien dat er daadwerkelijk mensen wonen in een bungalowtent in het Zuiderpark. Dit had ik nog niet eerder gezien in Den Haag. Dit moeten we absoluut niet goedkeuren.”

De vluchtelingen zochten de laatste anderhalf jaar hun toevlucht in de speciaal voor hen gekraakte Sacramentskerk aan de Sportlaan in Den Haag. Maar burgemeester Jozias van Aartsen liet de kerk onlangs ontruimen, omdat deze volgens de Haagse brandweer niet is toegerust op bewoning door een grote groep mensen. De bewoners konden vervolgens terecht in de winteropvang aan de Zilverstraat. “Het was dat of de straat, dus hebben de meeste van hen uiteindelijk toch maar gekozen voor de straat met een zilver randje”, aldus Frans Ohm, woordvoerder van de vluchtelingen. En dat bevalt. “De winteropvang wordt prima verzorgd door Stichting Dr. Schroeder van der Kolk. Ik hoor vooral tevreden en positieve geluiden.” De opvang van de vluchtelingen door de gemeente is tijdelijk. Per 1 november moet de winteropvang weer beschikbaar komen voor daklozen. Waar de vluchtelingen dan naartoe gaan, is nog onzeker. Ohm: “Driekwart van deze vluchtelingen is namelijk Irakees. En omdat het in Irak nu weer helemaal hommeles is, is de kans groot dat hun asielaanvragen opnieuw bekeken gaan worden. En ook voor de rest, jonge mannen uit Afghanistan, zal er wel een oplossing komen. Het lijkt me sterk dat de gemeente ze de straat opstuurt.”

Volgens het raadslid hebben omwonenden met de politie gesproken en die zou hebben verklaard op de hoogte te zijn dat er op dit moment vijf mensen gebruik maken van ‘Camping Zuiderpark’. Er zou niet tegen worden opgetreden zolang de campinggasten geen barbecue of open vuur maken. “Geen barbecue of vuur, dat interesseert me echt helemaal niks”, zegt Dubbelaar, die bij het stadsbestuur aan de bel heeft getrokken. “Ik vind het oprecht heel vervelend voor deze tentbewoners, zij zullen daar vast niet zomaar terecht gekomen zijn, maar wij moeten dit niet willen in onze stad. Als we dit toelaten dan staat straks de hele speelweide vol met tenten.” Toch is wildkamperen in Nederland niet aan te raden. De boetes zijn niet mals, als je betrapt wordt - en die kans is redelijk groot - betaal je €90. In Nederland is er weinig toegestane gelegenheid en veel van de geschikte plekken zijn in kwetsbare natuurgebieden.

Strijd om vrijplaats De Vloek Krakersbolwerk De Vloek zet alles op alles om de vrijplaats in de haven van Scheveningen te behouden. Wethouder Karsten Klein (CDA) wil dat de culturele broedplaats begin volgend jaar wijkt voor een zeilcentrum, ter versterking van het maritieme karakter van de haven. Volgens de wethouder wisten de krakers dat hun verblijf op

de Hellingweg tijdelijk zou zijn. Maar gebruikers en sympathisanten van De Vloek, met een restaurant, concertzaal, bar, werkruimtes voor kunstenaars en oefenruimtes voor bandjes, verzetten zich daartegen. Woordvoerder Kwinten Keesmaat: “We hebben hier in twaalf jaar tijd, stukje bij beetje, een vrijplaats opgebouwd voor kunstenaars en musici. Waar echt vrijheid is, om

dingen te ontplooien van onderop, zonder druk van geld. Vijf jaar geleden is er al een zeilcentrum tegenover De Vloek gebouwd. Dat staat nog steeds grotendeels leeg. Met de bouw van een nieuw zeilcentrum zal de leegstand alleen maar toenemen, met alle geldverspilling van dien.” De discussie over De Vloek zorgt voor spanning in de Haagse coalitie. Collegepartij de Haagse Stadspartij (HSP) verzet zich tegen de sloop en ook collegepartij PvdA twijfelt aan de noodzaak van de bouw van het topzeilcentrum. Ook oppositiepartijen SP, ChristenUnie/SGP, GroenLinks en de Partij voor de Dieren zien de bestaande leegstand in de haven als belangrijk argument om de vrijplaats te behouden. En dat geeft hoop aan de actievoerders, die onlangs de Scheveningse Pier kraakten om aandacht te vragen voor hun zaak. “Nog maar een zetel en dan is er een raadsmeerderheid voor het voortbestaan van De Vloek”, aldus Keesmaat. “Maar het blijft natuurlijk politiek, dus partijen kunnen altijd nog gaan draaien. Daarom blijven wij, net als de wethouder, lobbyen.” Sympathisanten van De Vloek worden opgeroepen de petitie te tekenen op www.devloek.nl.

Dode in de auto Op een frisse lentemorgen in 1995 stond Skippy bij het Centraal Station. De zon scheen, de hemel was helblauw en de eerste rokjes van het jaar kleurden het straatbeeld van Den Haag. Het beloofde een prachtige dag te worden. tekst Arno van Vugt foto Suzanne van der Kerk

> Toen werd de deur plotseling opengetrokken. “De eerste hulp van het Bronovo Ziekenhuis alstublieft. Ik voel me niet zo lekker.” Skippy startte de auto en keek in de spiegel. De ongeveer 60-jarige man droeg een prachtig maatpak en zag er gezond uit. Onderweg was het stil. De man staarde uit het raam en kuchte af en toe. Op de Bronovolaan legde hij zijn hoofd op de hoofdsteun en sloot zijn ogen. “We zijn er,” zei Skippy voor de ingang van de EHBO. De man reageerde niet. Skippy stapte uit en trok het portier open. Tot zijn grote schrik zag hij een natte plek in het kruis van zijn passagier. Hij rende het ziekenhuis in en alarmeerde het aanwezige personeel, dat de man in allerijl op een brancard naar binnen reed. De man is nooit meer bij kennis gekomen. Skippy heeft die dag lange tijd op het politiebureau doorgebracht, waar hij uitgebreid is verhoord. Pas om vier uur 's middags mocht hij gaan. Hij heeft zijn wagen bij het Bronovo Ziekenhuis opgehaald en hem vervolgens zorgvul-

dig schoongemaakt. Rond etenstijd zat zijn werktijd erop. Streng verboden Ook Leo heeft een keer een dode in zijn taxi gehad. In tegenstelling tot bij Skippy is de passagier echter niet tijdens de rit overleden. Het avontuur begon op een avond

‘Hij werd omringd door twintig hysterische Aziaten’

begin jaren tachtig. Leo had een oproep van de centrale gekregen en parkeerde zijn taxi voor een woning op de 's-Gravezandelaan. Op de stoep stond een grote groep mensen,

waarschijnlijk Indiërs of Pakistanen. Schreeuwend kwamen ze op Leo af, met in hun armen een levenloze, ongeveer 50-jarige man. “Westeinde Ziekenhuis, sjnel sjnel!” Binnen een paar seconden zaten er zes personen in de taxi: twee voorin en drie op de achterbank, met de dode man in een onnatuurlijke houding op hun schoot. Hoewel het natuurlijk streng verboden was om meer dan vier personen te vervoeren, durfde Leo de rit niet te weigeren. Hij werd omringd door bijna twintig hysterische Aziaten. Als hij niet zou rijden, riskeerde hij zijn leven en één dode in de taxi was meer dan genoeg. Vlakke hand Onderweg was het een chaos. De inzittenden krijsten en jammerden onafgebroken in een voor Leo onverstaanbare taal. Wanhopig probeerden ze de dode man tot leven te wekken. Ze schudden hem door elkaar en sloegen met vlakke hand in zijn gezicht. De man reageerde nergens

op. Zijn armen hingen slap langs zijn lichaam en zijn hoofd bungelde heen en weer. Bij het Westeinde gaf hij nog steeds geen teken van leven. De Aziaten stapten uit en trokken de man uit de taxi. Zonder de rit te betalen droegen ze hem het ziekenhuis in. Leo is direct met een noodgang weggereden. De paar gulden die het ritje kostte konden hem gestolen worden. Bovendien wilde hij niet urenlang op het politiebureau zitten voor onderzoek. Hij heeft die nacht een uitstekende omzet gedraaid.

8

trend alcoholvrije puber

Jeugdpsycholoog

Mireille de Visser

Straatnieuws

#132014

9


Nederlandse jongeren zijn de zuipschuiten van Europa. Ze doen van alles om onder de strengere regels uit te komen. Op de alcoholpoli in Delft zien ze daar de schrijnende gevolgen van. tekst en foto’s Lex Veldhoen

Op de alcoholpoli Kinderarts Nico van der Lely

> Kinderarts Nico van der Lely en jeugdpsycholoog Mireille de Visser van het Delftse Reinier de Graafziekenhuis zetten in 2006 samen een alcoholpoli op. Het aantal jongeren, dat bij Spoedeisende Hulp werd binnengebracht vanwege een ‘overdosis’ alcohol, nam destijds sterk toe. Het frustreerde Van der Lely, dat de puber ‘na een nacht klussen’ weer naar huis ging, zonder iets te doen om herhaling te voorkomen. De Visser stelde daarop een nazorgtraject voor en ze schreven samen twee boeken: ‘Onze kinderen en alcohol’ en ‘De alcoholvrije puber’. Inmiddels zijn er twaalf alcoholpoli’s, waaronder een in het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam-Zuid. Het hanteert dezelfde uitgangspunten en behandeling als de Delftse poli in een oud ziekenhuisgebouw aan de rand van Delft. Buiten

Enkele feiten Scholieren drinken gemiddeld op 13,1-jarige leeftijd voor het eerst alcohol. Allochtone jongeren drinken minder. In 2011 vonden onder jongeren tussen de 10 en 25 jaar oud 4100 ongevallen plaats, waarbij alcohol een rol speelde. Vanaf vijf glazen is de kans om helemaal out te gaan groot, zeker voor pubers die niet gewend zijn om te drinken. Vanaf vier tot vijf promille is alcohol dodelijk (tien glazen of meer). ‘De ademhaling kan stokken en het hart kan stilstaan. De puber kan in zijn eigen braaksel stikken.’ Uit: ‘De alcoholvrije puber.’ De auteurs brengen drinken op vier manieren in verband met onvrijheid: 1. veroorzaakt door hersenspoelende alcoholreclame met positieve associaties en rolpatronen: drank is avontuur, cool en sexy. 2. doordat je na drinken niet meer de baas over eigen handelen bent vanwege ontremming, concentratie- en coördinatieverlies (agressiviteit, overschrijdend sexgedrag). 3. het verstoort de hersenontwikkeling. 4. lijdt tot somberheid, minder productiviteit en lusteloosheid.

verrijst nieuwbouw. De poli bevindt zich op de deels al ontmantelde zesde verdieping, waar bouwvergaderingen plaatsvinden en bouwtekeningen aan de muren hangen. Van der Lely vertelt: “In 2007 ging het landelijk gezien om 300 opnames, in 2011 waren dat er 760, in 2012 nam het iets af, 700 en in 2013 was het aantal gestabiliseerd. Landelijk is de leeftijd bij opname verhoogd van iets onder de vijftien jaar tot 15,5 jaar. Dat komt vooral door een beter inzicht bij ouders, kinderen die meer informatie krijgen en de stringentere wetgeving die begin dit jaar werd ingevoerd, waarbij de leeftijd voor het toestaan van alcohol drinken en kopen van 16 naar 18 jaar verhoogd werd.” Schrikeffect De Visser: “Je ziet wel dat bij opnames tegenwoordig sprake is van hogere promillages en langduriger coma’s.” Van der Lely: “Hoewel het aantal acute opnames in Nederland iets afneemt, is het in Delft na een stabilisatie in 2012 vorig jaar weer met 52% toegenomen tot 48 opnames. Dat komt vooral doordat er tot voor kort een gebrek aan samenwerking was tussen politie, gemeente, provincie, huisartsen, ggd’s en scholen. In Hoorn in West Friesland daalt het aantal opnames enorm, mede door veel informatie op lagere en middelbare scholen, terwijl het percentage in de naastgelegen regio Alkmaar-Den Helder, waar ze geen samenwerkingsverband hebben, nog steeds stijgt.” Bij de acute ‘alcohol-opname’ van een jongere wordt eerst eventueel letsel behandeld (na vallen of een ongeluk), waarvan bij 25% van de gevallen sprake is. Urine en bloed worden onderzocht (vaststelling alcoholpromillage en eventueel gecombineerd druggebruik) en een ECG moet uitwijzen of het hart nog goed functioneert. Zo nodig wordt getest op soa en zwangerschap. Er wordt gebruik gemaakt van het schrikeffect

die deze ingrijpende gebeurtenis veroorzaakt. Jongeren voelen zich vernederd als ze bij bewustzijn komen; alleen al vanwege de luier die zij hebben om gekregen, om de ontlasting op te vangen. Als het medisch gezien noodzakelijk is, worden pubers zelfs vastgebonden, omdat ze hun infuusslang doorbijten of ander agressief gedrag vertonen, terwijl vocht- en suikertekort kan leiden tot hersenschade. De roes uitslapen is er niet bij. Om negen uur is het: uit bed voor een gesprek met kinderarts en ouders. Volgens Van der Lely belangrijk, omdat de arts in deze ‘schrikfase’ veel invloed kan uitoefenen op puber en ouders, die dan openstaan voor advies en gedragsverandering. Ouders en kind worden vanwege de nazorg zes weken later terugverwacht voor een tweede gesprek, een uitgebreid lichamelijk en een neuropsychologisch onderzoek, vanwege eventueel blijvende hersenschade. Er worden afspraken gemaakt voor drie consulten bij de psychologe tot zes, acht maanden na de opname. Daarbij wordt eventueel doorverwezen naar andere hulpverleners, zoals bij leer- of schoolproblemen, ADHD, herhaald bingedrinken, psychische klachten of gezinsproblemen. Geil De Visser: “Het komt voor in alle milieus en bij meisjes net zo vaak als bij jongens. Meisjes worden geil van alcohol, waarna ze met jongens dingen doen die ze in nuchtere toestand nooit zouden doen. Er zijn geen duidelijke pieken zoals Oud & Nieuw of de vakantietijd; pubers geven het hele jaar door thuis feestjes. Daar komt het ’t vaakst voor en bij indrinken, voordat ze gaan stappen. Er zitten veel ADHD-ers tussen, veel slimme, leuke, creatieve kinderen. Dat jongeren dakloos worden kom je hier niet vaak tegen. Wel dat door drinken, vooral bij jongeren met psychische of andere problemen, die bijvoorbeeld in

CapiriNhee

een instelling voor jeugdzorg verblijven, de problemen verhevigen.” Ze heeft inmiddels zevenhonderd pubers op de poli zien verschijnen en vertelt dat het vrijwel nooit gaat om doelbewust ‘comazuipen’. “Ze raken in coma nadat ze, zonder vooropgezet plan, een keer teveel drinken.” Volgens Van der Lely komt schade voornamelijk voor bij jongeren die het meerdere keren overkomt.

‘Geen alcohol, geen drugs, gewoon verbieden’

“Die is even erg als wanneer je een honkbalknuppel tegen je hoofd geslagen krijgt. Bovendien daalt 42% van de jongeren, die voor de alcoholvergiftiging meermaals aan bingedrinken heeft gedaan, een of twee schoolniveau’s.” Softpower De Visser is niet blij met de term comazuipen, een nieuw opzienbarend woord dat zo’n verschijnsel bekendheid geeft en de acceptatie versneld. Zij en Van der Lely propageren ‘no tolerance’ onder de achttien, ofwel: Geen druppel. En boven de achttien: voor een meisje hooguit een, voor een jongen hooguit twee glazen drank per gelegenheid. Ze pleiten tevens voor een positieve, aandachtvolle houding naar pubers toe (softpower): geef drie keer zoveel positieve als negatieve feedback en informeer over drankgebruik en een gezonde leefstijl. Zorg voor uitdagingen en kicks

(sport muziek, toneel) en stel eventueel een contract op met een beloning na volgehouden non-alcohol gedrag. Maar ook: toezicht houden bij feestjes thuis en ophalen bij feestjes elders, de drankkast controleren, in plaats van geld een kaartje geven voor een concert en trapsgewijs meer vrijheid geven (behalve qua drank). In het boek ‘De alcoholvrije puber’ staan tevens adviezen voor leerkrachten en hoe je een feestje, soms tamelijk rigoureus, alcoholvrij houdt: “Weiger aangeschoten gasten en gooi meegebrachte drank linea recta in de gootsteen leeg.” Contract Wat kun je als ouder doen om drankmisbruik te voorkomen? De Visser: “Heel simpel: verbieden. Als je kind naar de brugklas gaat een goed gesprek voeren – geen alcohol, geen drugs, niet roken – en eventueel een contract aanbieden met een beloning na volgehouden non-alcohol gedrag. Op middelbare scholen wordt soms in tussenuren gedronken; je kind komt er bijvoorbeeld ook op zo’n manier mee in aanraking. Bij overtreding van afspraken moet je een maand huisarrest opleggen, omdat je kind geen verantwoordelijkheid neemt. Je vraagt je soms af hoe het bestaat dat ouders ermee akkoord gaan, dat hun twaalfjarige dochter op allerlei feestjes en in disco’s komt.” Leidt zo’n totaalverbod en zo’n strenge wetgeving niet juist tot stiekem gedrag en excessen? “Dat is een hardnekkig misverstand, overgebleven uit de tolerante jaren zestig. Uit onderzoek blijkt dat kinderen die iets mogen drinken, buitenshuis ook meer en hogere percentages alcohol drinken. Bij tijdig regels stellen, drinken kinderen pas later en dan ook minder.”

Televisiekok Pierre Wind drinkt geen alcohol meer: “Ik ben van mezelf nogal druk enthousiast. Ook als ik geen drank op had, dachten mensen dat ik straalbezopen was.” Hij ontwikkelde als alternatief Happy Drinks. Recepten zijn te vinden op: www.happydrinks.nl, zoals CapiriNhee, een mix van limoen, sinaasappesap, suiker en sushi azijn. Hij ontdekte dat sushi-azijn in een drankje op rum lijkt. “Naast de CapiriNhee kregen festivalgangers drankjes met rum en whisky te proeven. 90% wees mijn alcoholvrije recept aan als de variant MET alcohol. Dat is toch kikkuh?”

Ontlasting

“Een moeder vertelde dat ze de kleren van haar 14-jarige dochter, die geheel bevuild waren met ontlasting, in de restafvalbak had gedaan, maar weer tevoorschijn had gehaald nadat de puber de volgende dag was thuisgekomen. Als bewijs van het drama hield ze haar dochter die stinkende kleding onder haar neus.” Uit: ‘Onze kinderen en alcohol’

10

column

straattekst

Straatnieuws

#132014


werkplaats haags kunstogen laboratorium

11

> Sleutelen, schaven, (bij)spijkeren. In deze rubriek bezoeken Paul Waayers en Bertus Gerssen werkplaatsen waar oude ambachten herleven. Laatste aflevering d. van Terug naar de Sta r: Vanaf volgende kee rdam Een Haagse in Rotte

Terug naar de stad Verhalen van een ex-vinexwijkbewoonster

In de prehistorie tekenden onze voorouders op rotsen en in grotten; de moderne mens laat boodschappen achter op muren, stoeptegels en wc-deuren. Fotograaf Mylène Siegers legt de meest bijzondere stadse straatteksten vast.

Verhuizen De verhuizing van de Vinex naar het hart van de stad, voelde als het aantrekken van een minirok nadat je jaren een degelijke jurk hebt gedragen. Maar ja, ik ben vorige week 44 geworden en die minirok past nog wel, maar zit niet altijd zo lekker. Uiteindelijk kies ik dus toch voor comfort, rust en ruimte. Ik wil mijn eigen muziek wel weer eens horen zonder het gebonk van muziek uit de cafés van de Grote Markt erdoorheen. Slapen achter een boekenkast in de woonkamer is heel goed mogelijk en misschien zelfs romantisch. Maar ik wil wel weer eens een eigen slaapkamer met privacy. En zo denken mijn zonen – die in mijn stadse appartement een kamer delen – er ook over. De Paleistuin is een heerlijke achtertuin als je tijd hebt om er naartoe te gaan. Maar een kop koffie op je eigen balkon is ook niet weg. U raadt het al, ik ga verhuizen. Na ruim anderhalf jaar stadshitte, vertrek ik naar de Bomen-en Bloemenbuurt. Een van de leukste buurten in Den Haag, als u het mij vraagt. Dichtbij de zee en de stad op een kwartiertje fietsen. Trams voor de deur, winkels in de buurt, scholen om de hoek, maar niet meer elke avond herrie. Een eigen slaapkamer voor iedereen. Een balkon op het zuidoosten. Een rustig straatje waar buren elkaar nog groeten. Een deel van mij haalt opgelucht adem. Maar een ander deel mist het stadse gedruis nu al. Het was bijzonder om in het epicentrum van Den Haag te wonen. De Haagse Toren te horen slaan op de hele en de halve uren, elke tram te kunnen nemen in de tramtunnel en na het avondeten een ijsje te halen bij Florencia. Wat ik niet ga missen is de asociale herrie van café De Vink, de lallende stamgasten van café Fiddlers en de mensen die ’s nachts straal bezopen tegen mijn voordeur pissen of op de grond kotsen. De kleurrijke bezoekers van het Aandachtcentrum daarentegen zal ik wel missen. Het was een mooi avontuur.

Waar: Station Den Haag Centraal Tijdstip: 17.08 uur Datum: 29 augustus 2014 Wachtend op de tram viel mijn blik op dit vastgeketend absurdistisch volgeschreven stuk karton. Ik zocht (hoe geconditioneerd!) als in een reflex naar de bijbehorende zwerver, die er uiteraard niet was. Ik las de teksten in de hoop er logica in te ontdekken. Ook die was er niet en toch bleef ik kijken. Zoals het leven. Onnavolgbaar en desondanks heeft het je volle aandacht! Wilt u reageren op deze straattekst of andere straatteksten onder de aandacht brengen, mail [email protected].

Aanvankelijk wilde Axel Franken diergeneeskunde studeren. Het werd het Haags Kunstogen Laboratorium, ooit opgericht door zijn opa. Van die switch heeft Axel nooit spijt gehad. Integendeel. tekst Paul Waayers foto’s Bertus Gerssen

De Kunst van Kunstogen

> Het lijkt een beetje een griezelig ambacht: het maken van kunstogen. Maar wie eenmaal met Axel in gesprek raakt, komt al snel tot heel andere conclusies. Het maken van kunstogen is een fascinerend ambacht, waarmee mensen echt geholpen zijn. Axel: “Ik werk hier bijna veertien jaar en ga nog iedere dag met veel plezier naar mijn werk. Ik vind werken met mijn handen leuk, en de mensen zijn echt geweldig. Als je al die lieve en aardig mensen dan ook nog kan helpen, dan kan je in mijn geval wel spreken van een behoorlijke dosis arbeidsvreugde.” Tandtechniek Door ongeval, geboorteafwijking of ziekte kan een kunstoog noodzakelijk zijn. En dat kunstoog moet er uiteraard nagenoeg hetzelfde uitzien en bewegen als het goede oog. Axel: “Om dat laatste te bereiken, worden, na de verwijdering van het oog in het ziekenhuis, de oogspieren direct aan een kunststof prothese vastgemaakt. Op die prothese zal het kunstoog zich later door het slijmvlies vastzuigen, waardoor het kunstoog meebeweegt met de bewegingen van het goede oog. Om die oogbalans nog verder op te voeren, besteden wij veel aandacht aan de juiste kleur van het oogwit, de eventuele aanwezigheid van adertjes op dat oogwit en uiteraard de iris. Het

‘Iedere keer is het weer passen en meten’ maken van een kunstoog duurt slechts één dag. ’s Morgens wordt de klant ontvangen in onze ‘paskamer’, waar aan de hand van kunstoog-pasmodellen de oogholtemaat wordt genomen. Van dat model wordt een gipsafdruk gerealiseerd, van waaruit het persoonlijke kunstoog wordt gemaakt. Is dat persoonlijke kunstoog in principe klaar, dan wordt ’ie verder op maat gemaakt met kunsthars. Een andere methode van de maat nemen, is de oogholte opvullen met een speciale pasta. Dit komt erg overeen met het aanmeten van een kunstgebit, waarbij men in gips moet

happen om de juiste gebitsmaatvoering te krijgen. Tandtechniek en oogprotheses hebben qua werkwijze dan ook veel overeenkomsten. Je werkt met ongeveer dezelfde materialen en het komt allebei aan op de afwerking, zodat het goed past. Sterker; mijn oom Rob Franken heeft ooit gewerkt als tandtechnicus, om vervolgens al vrij snel het Haags Kunstogen Laboratorium van mijn opa Adriaan over te nemen; een laboratorium dat zijn roots heeft in… de tandtechniek. Daar zijn we ooit mee begonnen. Na de oorlog kwamen de tandtechnici echter in loondienst bij de toenmalige ziekenfondsen en heeft dit laboratorium zich gespecialiseerd in kunstogen. Ook hebben we nog een tijdje andere gelaatsprotheses gemaakt zoals oren en neuzen. De ontwikkelingen daarin gaan echter zo snel, dat ziekenhuizen met hun uitrusting die ontwikkelingen veel beter kunnen volgen dan wij en zij boeken daardoor veel betere resultaten dan wij ooit zouden kunnen bereiken. En bovendien: kunstogen maken is al moeilijk genoeg.” Kunststof of glas? Het kunstoog is niet nieuw. Axel: “Er zijn mummies opgegraven met kunstogen die onder andere bestonden uit beschilderde schelpen. Daarna nam het glazen oog de fakkel over. Tot 1945, toen een Amerikaanse jachtvlieger beschoten werd en een stukje kunststof plexiglas van zijn cockpitkoepel in het oog kreeg. Ondanks zijn oogbeschadiging bleef een oogontsteking uit. Plexiglas werd daarop als eerste materiaal voor kunstogen ingezet, gevolgd door andere kunststoffen. Na de oorlog was alles wat Duits was, niet erg populair. Dat typisch Duitse glazen oog viel daar ook onder. Toch wordt het glazen oog door een Duits bedrijf nog steeds gemaakt. Want het heeft voordelen. Soms hebben mensen minder last van een glazen kunstoog dan eentje van kunststof. Omdat glas een wat natuurlijker product is.” Naadloos Axel: “Het fascinerende van dit ambacht is dat geen kunstoog hetzelfde is. Iedere keer is het weer passen en meten. En als een mooi kunstoog dan na een dag werken naadloos past in een wat moeilijker oogholte en de mensen er ondanks die moeilijker oogholte geen last van hebben, dan is dat enorm bevredigend.”

12

tijdsbeeld

Straatnieuws

#132014

13


1910 Gedempte Botersloot Op deze foto ziet u ‘het opbrengen’ van een dronken man door de politie op de Gedempte Botersloot in Rotterdam. Opbrengen is een ouderwets woord voor arresteren. Tegenwoordig worden dronken volwassenen of comazuipende jongeren niet meer met een houten kar vervoerd. Wie teveel overlast geeft, gaat mee in een moderne politieauto. Strafbaar ben je als je je ‘in kennelijke staat van dronkenschap op de openbare weg bevindt’. De maximumstraf is twaalf dagen hechtenis of 370 euro boete wanneer je ‘dronken de orde en veiligheid verstoort op de openbare weg’. Meestal worden dronken mensen pas opgepakt of beboet wanneer ze echt overlast veroorzaken. En in de meeste gevallen wordt hen geen openbare dronkenschap ten laste gelegd, maar vernieling, baldadigheid of mishandeling. Als jongere onder de 18 jaar krijg je al een boete voor slechts het bezit van alcohol. Onder de 18 jaar is de boete 45 euro, onder de 16 jaar is de boete 60 euro. Foto uit de "Collectie Stadsarchief Rotterdam"

14

kookrubriek godenspijs

Straatnieuws

#132014

> Dominee Christiaan Donner kookt even graag als dat hij preekt, met goddelijke gerechten als resultaat.

bagage christina


> Mensen dragen nogal wat met zich mee. In deze rubriek leren we stadsgenoten kennen aan (de inhoud van) hun tas.

Het culturele seizoen is weer gestart en de nieuwe tas van theaterdocente Christina Schutte staat nog heel wat te wachten: ontmoetingen met vele cursisten en een avontuur in Suriname.

Zo nu en dan ga ik naar een kerk, die Kerk met Stip geworden is. Zulke kerken zijn deel van een netwerk door het hele land, zeventig in totaal inmiddels. Van protestants en rooms-katholiek tot evangelisch en Leger des Heils. Ze doen heel bewust wat eigenlijk iedere kerk zou moeten doen: mensen opvangen die vrijkomen uit een gevangenis.

tekst Suzanne Stam foto’s Diana Mosterd

In de schijnwerpers

tekst Christiaan Donner beeld Henriëtte Guest/Annette van Kester

Met stip op 1 > Dat is niet iets zonder haken en ogen, vandaar dat we er een aparte naam voor hebben bedacht. Die ‘stip’ zetten zwervers vroeger op huizen waar ze een bak soep en een bed konden vinden. Als een kerk de stip verdient, kom ik daar een plaquette brengen. Die hangen we dan feestelijk bij de deur. Vorig jaar was ik daarom in het Westland. De mensen die wisten waar het om ging kwamen me enthousiast begroeten met: “We hebben er al één!”

nodig (voor 4 personen) 4 hamlappen, magere varkenslappen of karbonades 2 tomaten 2 rode paprika’s 1 rode peper 4 tenen knoflook rasp van 1 sinaasappelschil 120 gr donkere chocolade (72% cacao) 1 kleine tl chilipoeder 1 kleine tl nootmuskaat 1 kleine tl kruidnagel zout en zwarte peper gemalen 600 ml kippenbouillon 50 ml zonnebloem- en/of olijfolie 1 el honing

De ex-gevangene in kwestie schaamde zich er niet voor en schroefde meteen voor ieders oog samen met mij dat bordje aan de deur. Nu, een jaar verder, is hij getrouwd met een jonge vrouw die uit de verslavingszorg vrij kwam toen hij de bajes uitliep. In die tijd hebben ze samen een organisatie op poten gezet die jongeren en volwassenen gaat opvangen als ze uit de gevangenis of uit de GGZ komen. Heel laagdrempelig: er komen toegankelijke plekken door

het land waar mensen terecht kunnen. Als ze buiten staan is er meteen een noodpakket. Ook zijn er vrijwilligers die meelopen op die moeilijke weg van pasverworven vrijheid. Ik heb nog nooit zo snel iets van de grond zien komen, maar het staat als een huis. En niet op drijfzand, maar met als fundering geloof, liefde, trouw en fantastische inzet. Begin oktober presenteren ze zichzelf in Naaldwijk. Eens kijken of ze de pers halen.

Gekke recepten Je hebt vreemde en ronduit gekke recepten. Een keer moet het er van komen hier: de Latijns-Amerikaanse specialiteit van vlees in chocoladesaus. Ik ken ‘m al heel lang, notabene van een Tsjechisch kookboek uit m’n vorige leven. Terwijl ik dit schrijf hebben we het net met z’n vijven geproefd en de reacties waren onverdeeld positief.

Vlees met chocoladesaus Bereidingswijze • Verwarm de oven voor op 200°C. • Verhit olie in een grote braadpan (die met deksel in de oven kan) en bak de fijngesneden knoflook even aan. • Wrijf het vlees in met zout en peper en braad het in de pan tot het mooi bruin. Haal het vlees uit de pan, laat rusten. • Doe bij het bakvet de fijngesneden paprika’s, rode peper en tomaten, bak die al omscheppend 3 minuten. Meng er chilipoeder door en voeg de bouillon toe. • Laat een min. of 5 koken tot de saus iets indikt. • Nu de in stukjes gebroken chocola, de sinaasappelrasp, nootmuskaat en kruidnagel en eventueel de honing erbij. Schep het vlees erdoorheen en zet in de oven met de deksel op de pan. Minuut of 40 stoven. Enkele van onze tafelgenoten vonden het wat bitter: die lepel honing kan daartegen helpen. Geef er rijst bij, maar hou die apart van de chocoladesaus, ze gaan niet lekker samen.

Salade:

1 rode ui 2 tomaten 2 paprika’s ½ komkommer kleinsnijden maïs uit een blikje erdoor 2 handen rucola.

Mexicaanse mixsalade • Dressing van rode wijnazijn, citroen, fijngewreven knoflook, cayennepeper, zout, beetje suiker. Laat minstens 2 uur opstijven in de koelkast, stort daarna uit op een groot bord.

15

tte, docent Naam Christina Schu eatermaker theater bij SKVR & th Leeftijd: 28 jaar met Woont: in Rotterdam vriend en kind ntine SKVR Locatie interview: ka

Wat een vrolijke, grote tas, hoe kom je daar aan? “Ik was een paar weken geleden in Zeeland en wilde per se iets kopen. Toen zag ik deze tas. Misschien trok de grootte me aan. Maar eigenlijk is het een beetje raar want ik koop nooit nieuwe tassen, alleen maar tweedehands. Ik ben ook van de fair trade producten en dat is deze tas niet. Maar wat ik vooral zo handig vond, was dat er een binnentas inzit. Die kan je eruit halen en dan hou je een grote tas over.” Jouw tas ontmoet zeker veel mensen? “In de korte tijd dat hij bij mij is, heeft hij al veel mensen ontmoet. Zo geef ik les op scholen voor SKVR, bij de SKVR jeugdtheaterschool All Stars, en voor volwassenen de improvisatielessen ‘De vloer op’ en de basiscursus Theater. Ook geef ik workshops voor kinderen in de Children’s Zone in de Tarwewijk. Al mijn cursisten hebben de tas al gezien.” Wat zit er allemaal in een tas van een theaterdocent? “Heb je even? Natuurlijk mijn iPod, daarop heb ik allemaal muziekjes en spannende, enge en rare geluiden verzameld die ik gebruik in mijn lessen. Verder flyers van SKVR die ik aan

mensen kan geven. Een plattegrond van de watertaxi. En omdat ik heel erg van knutselen houd, paperclipjes in de vorm van een eekhoorntje, kleurig plakband en kaartjes om bijvoorbeeld een cadeautje mee op te fleuren. Ook een mapje met afgedrukte foto’s, lekker ouderwets. Verder voor elke voorstelling waar ik mee bezig ben, een apart boekje waar ik mijn aantekeningen in opschrijf. En natuurlijk veel boeken om inspiratie op te doen. Ik ben nu bezig met een voorstelling met als thema groepen. Het prachtige boek ‘Allemaal mensen’ van illustrator Blexbolex en natuurlijk het fotoboek Exactitudes van het Rotterdamse duo Ari Versluis & Ellie Uyttenbroek.” Maar ik zie daar ook wat aparte dingen… “Ja, 2 cassettebandjes. Mijn vriend en ik hebben pas een oud autootje gekocht en daar zit nog zo’n ouderwetse cassettespeler in. Mijn vriend koopt altijd heel de kringloopwinkel leeg. Daar heeft hij ook de brillen vandaan. Die gebruik ik weer voor mijn cursisten in de lessen. Als je zo’n bril ophebt, glij je vanzelf in een rol. En verder rare sieraden die ik gebruik in mijn lessen of als ik speel.”

Je nieuwe tas heeft nog niet zoveel avonturen meegemaakt? “Gelukkig nog niet want ik ben wel iemand die altijd haar tassen laat staan. Op mijn veertiende ging ik op reis naar Polen en had ik mijn leukste kleren ingepakt. Toen ik de tas vergat, zat ik 2 weken zonder kleren en bril. Eenmaal thuis mocht ik allemaal nieuwe kleren kopen van mijn moeder. Wonder boven wonder is mijn tas gevonden en kregen we hem terug. Vooral mijn moeder was superblij omdat mijn bril er nog inzat. Maar ik vond het stiekem minder leuk omdat ik graag een nieuwe bril wilde!”

Dus je nieuwe tas staat nog heel wat te wachten? “Vooral leuke dingen hoor! De SKVRlessen zijn weer volop begonnen en we zijn druk aan het repeteren. Dat zijn zulke leuke en mooie momenten, waar de tas ook bij is. Tussen de middag gaat het grote buitenste deel mee met de cursisten om boodschappen te doen, dan zit hij vol met brood en lekkere dingen. En over een paar weken ga ik tien dagen naar Suriname met mijn vriend en dochtertje. De tas gaat ook mee dus dat wordt dan inderdaad wel spannend voor hem…”

16

verslag rondleiding door de sloppenwijk

Straatnieuws

#132014

Enjoy the slums Straatarme bewoners leiden toeristen rond door hun sloppenwijk. De succesvolle organisatie Smokey Tours op de Filippijnen, opgezet door de Nederlandse Juliette Kwee (40), is mede geïnspireerd op de Haagse DownTown Tours.

tekst Tanya van der Spek foto's Inna Cristobal

> Zeven jaar geleden vertrok ze. Weg uit het rijke Nederland waar ze een goede baan had, om vrijwilligerswerk te doen in de sloppenwijken van de Filippijnse hoofdstad Manilla waar twintig miljoen mensen wonen. "Ik ging erheen om te helpen in een opvanghuis met negentien voormalige straatkinderen. Ik kende de cultuur niet en sprak geen woord Filipijns. Maar ik raakte zo geïnspireerd door de mensen dat ik ben gebleven," vertelt Juliette Kwee. En dat heeft de bevolking geen windeieren gelegd. Want met behulp van verschillende organisaties richtte Juliette 'Smokey Tours' op, waarbij bewoners geld verdienen door toeristen rondleidingen te geven. De tours zijn vernoemd naar de 'Smokey Mountain', een enorme stortplaats die er al veertig jaar bestaat en waar dertigduizend mensen omheen wonen en leven van afvalverwerking. "Smokey Tours zijn niet zomaar rondleidingen, het zijn ervaringen die je diep raken.” Toeristen kunnen kiezen uit vier verschillende tours. De bekendste is de wandeltour door de sloppenwijken van Manilla. Je ziet hoe de bewoners werken afval recyclen. En hoe ze in kleine zelfgebouwde hutten wonen, meestal zonder veel elektriciteit en water. "Dit is echt een hele andere wereld, niets van wat je thuis gewend bent." Er is

ook een tour door het oude gedeelte van Manilla, de wijk rond de Quiapo kerk, waarbij je de markt bezoekt. Genezende kruiden, kippen, vis, fruit, bloemen en digitale producten. Hier zie je het authentieke Filipijnse leven en bezoek je ook de kleine, Islamitische wijk met haar moskee. Tijdens de derde tour zie je een hanengevecht. "Of je het nou goed of fout vindt dat dit gebeurt, 'sabong' zoals hanengevechten worden genoemd, is hier een miljoenenindustrie. Het draait om eer. Vaak wordt de grap gemaakt dat Filipijnse mannen beter voor hun haan zorgen dan voor hun vrouw!" De vierde en laatste tour wordt per fiets gedaan. "Een fiets kan natuurlijk niet ontbreken bij rondleidingen die zijn bedacht door een Nederlandse. Hierbij zie je het alledaagse leven en de arme wijken van Manilla." Alle tours duren tussen de twee en drie uur en kosten omgerekend tussen de twaalf en veertien euro per persoon. Heftige aanrader Juliette is trots dat Smokey Tours bij Tripadvisor, de grootste reiswebsite ter wereld die toeristen adviseert over rondleidingen, vluchten en hotels, op nummer één staat als tip. Nog trotser is ze op de impact die de rondleidingen blijken te hebben. De recensies op de Tripadvisor website liegen er niet om.

17


Helene schrijft: 'Smokey Tours zijn tours die perspectief brengen in hoe mensen met weinig middelen een bestaan proberen op te bouwen. Het is geen rooskleurig verhaal als je ziet hoe veel Filippijnen in deze armoedige omstandigheden moeten leven, maar wel een belangrijk en ontroerend verhaal om te horen. Een verhaal dat verspreid moet worden, zodat deze mensen een stem krijgen en zodat zij geholpen worden.' 'Een heftige aanrader', noemt Evi de tour. En Chloe schrijft: 'Na mijn bezoek was ik zo dankbaar voor mijn leven en het veranderde veel in mijn manier van denken op een positieve manier. Het is belangrijk om elkaar te helpen.' En helpen doe je, wanneer je je laat rondleiden door een bewoner. Want het geld gaat naar de organisatie Bahay at Yaman ni San Martin de Porres (BYSMP) die allerlei projecten organiseert, waaronder onderwijs voor kinderen. In een jaar kunnen zo'n vijfduizend kinderen en 1700 volwassenen uit de armste wijken van Manilla profiteren van Smokey Tours. En daarvoor hoeven er maar ruim tweehonderd toeristen deel te nemen aan een toer. Juliette: "Ik hoor weleens van mensen die hebben deelgenomen: ik denk er sindsdien elke dag aan." Vrijwilligerswerk Hoe is het allemaal begonnen? Juliette werkte in Nederland als psycholoog, maar dat maakte haar niet blij. "Ik zat achter een bureau met stapels rapporten. Dan keek ik een dossier in en

dacht ik: 'Huh? Heb ik deze persoon vorige week nog gesproken?'. Dat was het moment waarop ik wist: er gaat iets mis. Toen ben ik iets anders gaan doen. Stichtingen en verenigingen adviseren in Den Haag. Een van die stichtingen zocht iemand die op de Filipijnen vrijwilligerswerk wilde gaan doen. Dat wilde ik wel. " De bevolking is straatarm, elf miljoen mensen woont

‘Je hebt geen iPod nodig om gelukkig te zijn’ in sloppenwijken. Juliette ontmoette veel bijzondere mensen en realiseerde zich: "Hier wonen de mensen letterlijk en figuurlijk tussen het vuilnis en toch zijn ze blij. Je hebt geen iPod nodig om gelukkig te zijn. Waar het leven hier om draait is een dak boven je hoofd, veiligheid, eten en liefde. In het Westen staan we denk ik te ver van de basis af." Zelf woont Juliette in een appartementje in de wijk Cubao. Ze leeft van een onkostenvergoeding. "De enige luxe die ik heb, is een Mac computer voor mijn werk." DownTown Het zaadje voor Smokey Tours werd geplant in januari 2011. Toen besloot

Juliette Kwee om iets te doen voor de mensen in de sloppenwijken van Tondo en organiseerde ze een fototrip door de sloppenwijk om in beeld te brengen hoe de kinderen daar leven. Twintig lokale fotografen gingen als vrijwilliger mee en doneerden de gemaakte foto’s aan Juliette. De foto’s werden gebruikt voor tentoonstellingen en geprint op kaarten die vervolgens verkocht werden. De opbrengsten hiervan werden gebruikt om het project Bahay at Yaman ni San Martin de Porres te ondersteunen. Tijdens deze fototrip ontdekte Juliette het talent van de inwoners van de sloppenwijken. "Ze vertellen vol trots en met passie de verhalen over hun buurt en vinden het leuk om deze verhalen met gasten te delen." Geïnspireerd door de slumtours ('slum' betekent sloppenwijk) in India en Brazilië en de DownTown Tours in Den Haag ontstond het idee om een slumtour in Manilla te ontwikkelen. Bij de DownTown Tours van Brijder Verslavingszorg nemen Haagse thuislozen en (ex-)gebruikers groepen mensen mee voor een rondleiding in de nachtopvang, bij dagactiviteiten, werkprojecten en de verslavingszorg. Dit kunnen studenten zijn, toeristen of nieuwe medewerkers in het maatschappelijke veld. De DownTown Tours zijn opgezet door Frans Pas, nu interim teammanager bij de nachtopvang, Soepbus en kortdurende opvang jongeren bij de Kessler Stichting in Den Haag en voormalig bestuurslid van Straatnieuws. Juliette leerde Frans kennen toen ze achttien jaar was en als vakantiekracht werkte in een project waar hij actief was. Hij heeft Manilla bezocht en Juliette geadviseerd bij het opzetten van Smokey Tours. Impact De mensen die rondleidingen geven, moeten uiteraard Engels kunnen spreken. Gelukkig spreken veel Filippijnen dat wel. Dat is ook een reden dat Juliette nog niet vloeiend

Filipijns spreekt, lacht ze. "Daar word je een beetje lui van. De werkwoorden vervoegen in het Filipijns is ook heel moeilijk." Door haar uiterlijk, Juliette heeft Chinees bloed, denken mensen soms wel dat ze één van hen is. "De mensen vragen weleens de weg aan mij." Wil je nooit terug naar Nederland? "Tuurlijk mis ik mijn vrienden en familie, vooral om een kopje thee te drinken en even langs te gaan als het goed gaat of minder goed. Maar ik ben zo trots op wat ik hier heb neergezet, dan is het heel moeilijk om voorgoed terug naar Nederland te gaan. Als je ziet hoe de tours de levensomstandigheden van de mensen verbeteren, dan doet dat veel met je." Juliette heeft voor het educatieve televisieprogramma Bureau Ambitie bij het Leger des Heils in Den Haag gewerkt en ze kent de opvang van de Kessler Stichting. "De opvang in Nederland is heel luxe als je het vergelijkt met de sloppenwijken hier. Maar de sfeer is echt anders. Ik heb wel eens als test vier nachten bij het Leger des Heils geslapen. Je voelt je niet zo veilig, je schoenen kunnen zo worden gestolen. In de Filipijnen is veel armoede, maar als de zon schijnt, schijnt de zon." Ook al woont ze er nu al zeven jaar, Juliette wordt nog regelmatig opnieuw geraakt door de Filipijnse mensen die ze ontmoet. "Ik zie de slumtour als vehikel om weer tot het diepe besef te komen hoe goed ik het heb. Soms komt die realisatie heel hard binnen: wat ben ik eigenlijk blij met wat ik heb en hoe goed het met mij gaat. De mensen zijn oprecht, gastvrij en vriendelijk. Ze hebben niets, maar ze hebben wel tijd. Filipinos zijn de gelukkigste mensen die ik ken." Eén vrouw zal Juliette nooit vergeten. "Een oudere vrouw, ze had helemaal niets, maar ze had een ei. Dat is heel wat waard. Dat gaf ze zomaar aan mij. Zonder haar af te wijzen, heb ik het ei niet aangenomen, het was een veel te groot cadeau."

Studenten tussen 18 en 25 jaar die willen helpen in Manilla, kunnen 'Wereldsupporter' worden en eind dit of begin volgend jaar helpen met de Smokey Schooltour. www.smokeytours.com / www.downtown-tours.nl

18

bericht zelfredzaamheid in rotterdam

Straatnieuws

#132014

cultuur kunst aanraken


19

Samen doen in 010 Economische zelfredzaamheid op wijkniveau

Rotterdammers werken steeds meer samen op wijkniveau. Althans, dat ziet de organisatie achter de Wijkcoöperatie graag gebeuren. “Door met elkaar te werken aan economische zelfredzaamheid, kunnen we zowel trots op onszelf zijn als op de stad.” > Begin dit jaar startte Wijkcoöperatie Afrikaanderwijk in Rotterdam-Zuid. Onlangs is daar Wijkcoöperatie Rotterdam-Noord bij gekomen. De wijkcoöperatie is een samenwerking van bewoners van een wijk, voor een wijk. Met een sterke wijkeconomie als doel. “In elke wijk gaat veel geld om, bedoeld voor de wijk en haar bewoners. Helaas blijkt veel van het geld bestemd voor haar bewoners, niet bij de bewoners zelf terecht te komen”, aldus de organisatie. “Door talenten en producten uit eigen wijk te gebruiken, wordt overbodig werk-woonverkeer en duur transport vermeden. Bovendien wordt werkgelegenheid in de wijk gecreëerd.”

De coöperatie wil ook informele uitwisseling van goederen en diensten stimuleren, bijvoorbeeld door het organiseren van repair cafés, LETS ruilsystemen en moestuinprojecten. “Vanuit de Wijkcoöperatie Rotterdam, gaan wij de bewoners bij elkaar brengen en ideeën faciliteren. Of je nu directeur bent, werkzoekend, ondernemer, student, gepensioneerd of huisvrouw, wij dagen iedereen uit zijn of haar talent in te zetten om Rotterdam Noord tot bloei te brengen.” Aanmelden kan via het contactformulier op de website www.wijkcooperatierotterdam.nl

zoekt sponsors!

Deze bedrijven zijn onlangs al sponsor van de krant geworden. En zoals u ziet, is er nog genoeg ruimte voor het logo van uw bedrijf of organisatie.

Aanraken geboden Mensen met een visuele handicap mogen in Museum Beelden aan Zee in Scheveningen bij tentoonstellingen die daar geschikt voor zijn, bijna alle kunstwerken aanraken, maar soms moeten er handschoenen aan. tekst Mariette Storm foto Mylène Siegers

uw logo?

uw logo?

uw logo?

Straatnieuws is dé straatkrant van Den Haag: een eigenzinnige, betrokken krant die wordt verkocht bij supermarkten, winkels en stations door in totaal 175 dak- of thuislozen. Zij verdienen daarmee een kleine maar welkome aanvulling op hun bescheiden inkomen. De krant wordt volledig subsidievrij gemaakt.

uw logo?

uw logo?

Wel zoekt Straatnieuws sponsors: organisaties en bedrijven die betrokken zijn bij de krant én bij wat leeft in de stad. Zij krijgen een flinke korting op advertenties en advertorials en een eervolle en dankbare vermelding op deze sponsorpagina. Daarnaast worden sponsors uitgenodigd voor de jaarlijkse Straatnieuwslunch, samen met de Haagse burgemeester

én Straatnieuws-ambassadeur Jozias van Aartsen. Interesse? Neem contact op met het campagneteam van Straatnieuws via [email protected], en uw logo kan in de volgende editie van de krant al op deze pagina staan.

> Afblijven, nergens aankomen. Kijken doe je met je ogen. Wie heeft dat als kind niet te horen gekregen? Bij Museum Beelden aan Zee in Scheveningen gaat dat anders. Daar worden mensen met een visuele handicap juist aangemoedigd om de beelden aan te raken. In de eerste zaal wordt het werk van Yubi Kirindongo (Curaçao, 1946) driftig betast door een groep visueel gehandicapte mensen. Sommigen zijn blind, lopen met een taststok of worden begeleid door hun geleidehond. Anderen zijn slechtziend, zien bijvoorbeeld hun omgeving als het ware door een koker en moeten voorwerpen ‘scannen’ om het geheel te kunnen zien. Weer anderen zien de wereld om hen heen met grote zwarte gaten erin. Voor een bank gemaakt uit prachtig glimmende autobumpers moeten katoenen handschoenen worden aangetrokken. Eerst herkent de groep het kunstwerk als bank, pas daarna worden de bumpers die van een vuilstort komen, ontdekt. “Op Curaçao spoelt door de passaat veel materiaal aan”, legt de gids uit, “en dat

sprak de jonge Yubi erg aan.” Hij was een opstandige en heetgebakerd tiener, ging op 19-jarige leeftijd als verstekeling aan boord van een schip naar Europa en kwam door vechtpartijen in gevangenis Veenhuizen terecht. Later werd hij wat rustiger en wist hij zijn energie positief te gebruiken. Blokletters Een Chevrolet Camaro uit 1986, zonder bumpers, zit volgeplakt met originele automerken van andere auto’s waardoor de kleur van de auto haast niet meer te zien is. Een vrouw voelt letter voor letter welk van de honderden automerken ze voor zich heeft. “Moeilijk hoor”, is haar conclusie bij het voelen van de verschillende schrijfstijlen. “Blokletters kan ik wel lezen, maar dit is moeilijk.” Een mini-auto uit 1978 waarvoor Jan des Bouvrie belangstelling zou hebben, wordt met beide handen afgetast. Het is het eerste ruimtelijke werk van Kirindongo en helemaal gemaakt van bumpers. “O, nu begrijp ik waarom er op de Chevrolet geen bumpers zitten”, merkt een man droog op.

Fashion Woman uit 1999 is vervaardigd uit autobanden. Het formaat en de verwerking van het grove materiaal wekt verbazing en bewondering. Wat verderop in het museum staat werk van Caspar Berger (1965). Een schedel, een glas, kruik en fles op een tafel zijn helemaal bedekt met zegellak. Het lijkt of het geheel onder een dikke laag kaarsvet ligt. Helaas kan de groep dit werk niet aanraken omdat het, nadat bezoekers er stukjes vanaf braken, nu achter glas staat.

‘Soms is het leuk om blind te zijn’ Van kunstenaar Nick Ervinck (1981) is er een kleine solotentoonstelling, en ook in deze zaal staat een tas met handschoenen klaar voor de bezichtiging en betasting. Een vrouw roept verrast: “Het is hout, je voelt de naden.” Wonderlijk dat mensen die slecht of

helemaal niet kunnen zien, zaken opmerken waaraan je als goedzienden voorbijgaat. Het ontwerp gemaakt in 3D is groter uitgewerkt in multiplex en lijkt op een gedrocht, vindt een andere bezoeker. “Je gaat dat erin zien, hoewel het abstract is”, is de conclusie. Geen rotzooi Marianne Poppenk, zelf beeldend kunstenaar, vindt de expositie boeiend. “Het werk van Kirindongo is allemaal gemaakt van afval”, zegt ze, “maar het is mooi, het is beslist geen rotzooi. En het aanraken is prettig. Bij de werken gemaakt van autobanden kon je bijvoorbeeld het vlechtwerk voelen.” Het aanraken van de kunstwerken voegt echt iets toe, vindt een andere bezoeker. “Het is alleen jammer dat de handschoenen die we kregen, zo dik waren. Daardoor kon je geen details voelen. Is het een idee om een volgende keer chirurgische handschoenen te nemen, maar daar ga je misschien weer in transpireren. Het museumbezoek is zeker voor herhaling vatbaar. Soms is het best leuk om blind te zijn.”


240

door Mariëtte Storm

crypto 240

1

4

2

21

3

5

6

7

5

4

8 15

9 14

10 11

M a a t j e sge z o c h tv o o r w i nk e l e n,w a nd e l e no f k o f ﬁ e d r i nk e n

Horizontaal 2 Ruzie om zo’n beestje (3) 6 Komt uit die andere stad (6) 7 Het draait om hem bij Feyenoord (4) 8 Wie zo valt, is geslaagd (3) 9 Vanuit Den Haag moet je de andere kant op voor het festival (5+2+4) 11 Balletrokje van een bisschop (4) 12 en 16 Gebeurde met een Westlandse kasplant en met een kind dat zich drukt (3+2+3+6) 15 Aanhankelijke blazer (3) 16 Zie 12 18 Voor een schunnig twintiger-jaren-hoofd moet je aan de Nieuwe Binnenweg zijn (7) 22 Nu kunst aan de Dennenweg (5) 24 en 27 Rotterdammer die zijn naam liever geen eer aan doet, tijdens zijn werk (5+8) 25 Moederborst (5) 26 Wat doet die Westlandse politievrouw op de tennisbaan? (3) 27 Familie van de warme keien (8) 28 Verkoopgebied van Straatnieuws (5) 29 De doden zien er het zelfde uit (5)

12

13 6

14 15

16 11

8

17 9

18

19

20 1

21

22

3

23 2

24 25

26 13

7

27 10

28 12

29

240

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Aandacht en persoonlijk contact doen iedereen goed. En juist mensen bij wie het niet altijd op rolletjes loopt. We zoeken daarom maatjes voor mensen die zelfstandig wonen met begeleiding van het Leger des Heils. Interesse? Bel 070-3044416 of mail [email protected].

w w w . l e ge r d e s h e i l s d e nh a a g. nl

Verticaal 1. Zeegroene bloem (6) 3. Wat Van Aartsen is voor Den Haag, is Aboutaleb voor Rotterdam (5) 4. Dirigeerstokje van Yannick Nézet-Seguin (8) 5. Klinkt als een zacht orgaan (4) 6. Trek zaterdag je kousen uit, rol je broek op, voor Haagse cultuur (6) 7. Ordinaire jongen, vindt de jeugd (7) 10 Dit been dichtte in Abtswoude (4) 13 Eindeloze periode die nauwkeurig begrensd is (4) 14 Zeven jaar geleden waren ze nog enthousiast aan de bal (5) 17 Bloedgang (4) 19 Zie 20 20 en 19 Vond het (Haagse) leven verrukkulluk (5+7) 21 Zit de bankpresident met de handen in het haar? (4) 22 Des Indes of New York (5) 23 Probleemplek (4) 24 Muziekinstrument dat je kunt trekken (6) 27 Hier zitten ze op je geld (4)

Uitgepuzzeld?

Als u bent uitgepuzzeld ziet u in de gekleurde hokjes de naam van de schrijver van een ‘schandelijk’, doch goed verkocht boek. Stuur uw oplossing vóór maandag 6 oktober naar: Straatnieuws, Nutshuis Riviervismarkt 5, 2513 AM Den Haag of mail naar [email protected]. Straatnieuws verloot onder de winnaars het boek De alcoholvrije puber – een praktische gids van Nico van der Lely, Mireille de Visser en Joke Ligterink.

De winnaar van crypto 239 is Marcel Langevoort uit Vaassen. Deze drukker van Wegener in Apeldoorn leest Straatnieuws altijd vers van de pers en maakt dan ook weleens de puzzel. De cd van Elle Bandita wordt toegestuurd.

OPLOSSING CRYPTOVILLE 239: Het Vrije Volk Festival V A L * * * * * * R * * * * * * * *

* L * * * C I P I E R S * P * * * *

A L S * H * N * * E * P A R K * * *

* E * C O N C E R T * I * O * * * *

* E * * S * E * E * E N G E L S * *

* N E P T U N U S * * R * V * T * *

* * * * E * S * E * * A C E * I * *

F * * V L I E G T U I G * N O P * *

E * U * D * * A * R * * H * S * * *

Z U I D E R P A R K * J O O S T * P

* * T * M * * F * * G * O * I * * I

* K R A A I * * Z E E S P I E G E L

* * U * F * S * * * L * * N * A * *

* * I N K T M O P * D A A D * R * *

* * L * E * O * I * E * * I C O O N

* * * D E D O E L E N * * E * E * Y

* * * * S * R * S * * * * * E D E L

* * * * * * * * * * * * * * * A * *

Straatnieuws geeft adresgegevens niet door aan derden, maar gebruikt deze incidenteel voor eigen mailings.

22

agenda sept/okt

Straatnieuws

#132014

23


eerde Straatnieuws select ratis uit de agenda twee g or u. of goedkope uitjes vo Struinen langs kraampjes met boeken, kunst, antiek, brocante en handmade-koopwaar. Gratis. www.wroyaardsplein.nl 12.00 Hart Beach Surfschool: Beach Clean Up. SeaFirstFoundation organiseert in samenwerking met Hart Beach Surfschool de Beach Clean Up! Gratis. www.seafirstfoundation.nl 12.00 Scheveningen Strand: Internationaal Vliegerfestival. Scheveningen ziet ze vliegen tijdens het grootste internationale vliegerevenement van Nederland! Tijdens het festival zijn de meest bijzondere vliegers uit alle hoeken van de wereld te bewonderen. Gratis. www.vliegerfeestscheveningen.nl

Den Haag do 25 september 12.00 Binnenstad Den Haag: Analog 2014. Analog 2014 vindt plaats in de maand september. Centraal staat het bedrukken en bewerken van stof met diverse technieken en materialen. Er is veel ruimte voor experiment en uitwisseling van ideeën. Variabele prijzen. www.analog2014.nl 21.00 Musicon: Salsadansen. Deze gezellige en voor iedereen gratis toegankelijke Salsadansavond is inmiddels al meer dan tien jaar een begrip in Den Haag. Gratis. www.musicon.nl vr 26 september 20.00 Parkhotel Den Haag: Blues matters! Live bluesmuziek. Parkhotel Den Haag organiseert elke laatste vrijdag van de maand een bluesavond, waarbij maandelijks een wisselende band komt spelen. Gratis. www.parkhoteldenhaag.nl 23.00 Rootz: Club Dieper Club Dieper staat voor een intiem feestje met een vrolijke en gezellige vibe, maar bovenal natuurlijk héérlijke Deephouse, UK house & techno. Line Up: Mr. Belt & Wezol, The Tailors Djs, Nomadd en Larrykoek. € 5,www.facebook.com/clubdieper

1

za 27 september 11.00 Den Haag: Haagse Bunkerdag. Bezoekers krijgen een dag lang de kans om elementen van de Atlantikwall in Den Haag en omgeving, die normaal gesloten zijn, van dichtbij te bekijken. € 5,- jeugd € 2,50 www.bunkerdag.nl 12.00 Koorenhuis: Haagse Makersbeurs. De Haagse Makersbeurs is hét podium voor uitvinders, ambachtslieden, hackers, nerds, kunstenaars en creatief ondernemers om een jonge generatie te inspireren hun creativiteit te benutten. Ruim twintig makers geven demonstraties en workshops aan kinderen tussen de 8 en 13 jaar oud. € 5,www.haagsemakers.nl 16.00 Anna Vastgoed & Cultuur: Stasi Rock - De Cultuurbrouwerij. Locatietheater met live muziek. Ditmaal is de Cultuurbrouwerij neergestreken in het voormalige Europolgebouw aan Raamweg 47. De voorstelling voert u langs meerdere plekken in/om dit bijzondere gebouw. € 10,www.decultuurbrouwerij.nl zo 28 september 09.00 Winkelcentrum Willem Royaardsplein: Boekenkunst- antiekmarkt.

wo 1 oktober 17.00 Fokker Terminal: Art The Hague. Vernieuwende kunstbeurs met een combinatie van beeldende kunst, design, muziek en culinaire activiteiten in een inspirerende industriële omgeving. € 10,www.artthehague.nl do 2 oktober 20.30 SuperMarkt: Katie Pollock & Wunderbar. Singer-songwriter Katie Pollock en gitarist Daniel Yves Dudok bundelen hun liefde voor Duitse Jazz-pop en begonnen zo met schrijven. Gratis. www.supermarktdenhaag.nl vr 3 oktober 20.00 Sweatshop: Binckhorst fase 1. In de documentaire-reeks ‘binckhorst’ portretteren filmmakers Marsel Loermans en Wilma Marijnissen ‘bewoners’ van het Haagse industrie en bedrijventerrein de Binckhorst. € 7,50 www.binckhorstdefilm.nl 21.00 De Boterwaag: Oktoberfest Boterwaag. Het gezelligste OktoberFest van Den Haag met de beste Schlagers, Bier, Bratwurst en vooral Spaß, viel Spaß! Dát is het Oktoberfest in de Boterwaag. Met o.a. Bosch und Knop, die Rabatzfreunde und Stroatbloazers! Gratis. www.gmdh.nl

za 4 oktober 11.00 Filmhuis Den Haag: Dieren Film Festival. Hou je van dieren en van films? Kom dan op dierendag naar de eerste editie van het Dieren Film Festival in Filmhuis Den Haag: een festival over dieren én mensen. Variabele prijzen. www.dierenfilmfestival.nl zo 5 oktober 15.00 Theater aan het Spui: Leo en Lena door NT Jong. Twee verwende pubers komen in opstand als ze voor het eerst in hun leven door hun ouders tot iets worden gedwongen. (9+) € 10,uitpas € 8,50 jeugd € 7,50 www.ntjong.nl za 11 oktober 18.00 Theater de Veste; Delftse Boekenbende. In het kader van de Kinderboekenweek organiseren Theater de Veste en DOK op en rond het Vesteplein in Delft één groot kinderboekenfeest. € 7,www.delftseboekenbende.nl zo 12 oktober 12.00 Haags Historisch Museum: Gevangenpoortlezing. Serie lezingen waarin prominente sprekers maatschappelijke en juridisch actuele onderwerpen aan het voetlicht brengen. Eigen rechter? Over de rol van de rechten, door Walter Hendriksen. € 10,www.haagshistorischmuseum.nl ma 13 oktober 10.00 Park Clingendael: Japanse Tuin openstelling. De kwetsbare Japanse Tuin op landgoed Clingendael is voor een korte periode geopend. Gratis. www.denhaag.nl/japansetuin

Rotterdam vr 26 september 20.00 Erasmus MC & Museumpark: New Horizons Festival. Voorheen Discovery Festival Rotterdam - is het spannende cross-over festival tussen science, art en muziek. Het thema van dit jaar is Big Data. € 7,- t/m € 10,www.newhorizonsfestival.nl za 27 september 14.00 Bergwegplantsoen: Koken

in het Groen. Buitenkeuken kampioenschappen. Gedurende de maand september koken per tuin vier bijzondere teams van hobbykoks de sterren van de hemel. Bezoekers kunnen een strippenkaart kopen voor drie euro per stuk en daarmee drie gerechtjes zelf proeven. Entree gratis. www.groeneloper010.nl 20.00 WORM: Get a Room! Rotterdam: Express Yourself. Film en gespreksavond over seksualiteit in de breedste zin van het woord. Een ode aan de seksuele vrijheid. Onderdeel van Rotterdam Pride. € 6,www.worm.org do 2 oktober 14.00 LantarenVenster: Camera Japan Festival. Grootste festival voor Japanse film en anime in de Benelux. Met lezingen, exposities en een kijkje in de Japanse keuken. T/m 5 oktober. Variabele prijzen. www.camerajapan.nl vr 3 oktober 14.00 Theater Walhalla: Honger naar Jou. Honger naar jou is een nieuwe tekst die Peer Wittenbols schreef voor John Buijsman en gitarist Cok van Vuuren. Samen op jacht naar een man die op jacht is naar een hersenschim. € 10,www.johnbuijsman.nl 19.30 Maaspodium: Het verhaal van de getallen. In deze voorstelling verdwalen de mensen in getallen en andersom. Een absurd logische, beeldende vertelling met animatiefilmpjes, muziek en wonderlijke raadsels. € 8,www.maastd.nl

2

za 4 oktober 11.00 Museum Boijmans van Beuningen: The Big Draw. Het grootste tekenfestival ter wereld, The Big Draw, komt in het weekend va 4 en 5 oktober naar Rotterdam. Het festival heeft een belangrijk doel en dat is iedereen aan het tekenen krijgen. Gratis. www.thebigdraw.org 15.00 Fenixloodsen: Rauwkost. Rauwkost is een uniek, eigentijds eetfestijn, waar je in een dag ziet, ruikt en proeft wat er in Rotterdam op culinair gebied gebeurt. Tien Rotterdamse topchefs

gaan de uitdaging aan. Vanaf € 7,50 www.rauwkost.eu wo 8 oktober 10.00 Studio de Bakkerij: Roodknopje en het ontembare verlangen erop te drukken. (2+) Wie kent het niet? Doen wat eigenlijk niet mag, maar toch doen want wie wel durft, belandt in een wonderlijke wereld waar eieren vliegen en draakjes dansen. Poëtische voorstelling, verteld door middel van dans, circus en poppentheater. € 5,www.corduamagnus.nl 21.00 Rotterdamse Schouwburg: Zwarte Voeten. Theatermaker en ex-profvoetballer Rory de Groot debuteerde twee jaar geleden met Hand in hand: een verhaal van een belofte. Zwarte Voeten verbindt voetbal, oorlog en politiek. Een voorstelling over de Franse schrijver en filosoof Albert Camus. € 9,www.rorydegroot.nl vr 10 oktober 20.00 Studio de Bakkerij: Havenloods Live. Oma Greet leest elke week de Havenloods. Soms zou ze wel eens willen praten met de mensen achter de krantenartikelen. Tijdens Havenloods Live kan dat. Een avond vol nieuws, kunst en met stadsdichter Daniel Dee, die er live op los dicht. € 3,50 www.studiodebakkerij.nl

tip 1 za 27 september > Haagse Bunkerdag De bunkers zijn daarvan nog de stille getuigen. Maar de aanleg van de Atlantikwall had nog veel ingrijpendere gevolgen. Hele woonwijken moesten wijken voor een kilometerslange tankgracht. En meer dan honderdduizend bewoners werden gedwongen hun huizen te verlaten en elders onderdak zoeken. Nu er steeds minder mensen zijn, die zich de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog herinneren, worden de bunkers in Den Haag en de duinen van Scheveningen steeds belangrijker als historisch monument en gedenkplaats. In Den Haag zijn nog veel sporen te vinden van de Tweede Wereldoorlog. De meest in het oog springende overblijfselen zijn de bunkers die als onderdeel van de Atlantikwall zijn gebouwd. Normaal zijn deze fascinerende betonnen kolos-

Den Haag en Scheveningen veranderden tijdens de Duitse bezetting letterlijk in een vesting.

Kom naar de Bunkerdag en bezoek niet alleen de bunkers, maar ervaar ook het onbekende verhaal van de sloop en evacuatie van Den Haag. De activiteiten op deze dag laten bezoekers de verborgen verhalen van dit bijzondere erfgoed beleven en

tip 2 za 4 en zo 5 oktober > The Big Draw Rotterdam

zo 12 oktober 14.15 Theater Zuidplein: Post voor Simon. (4+) Simon zit in groep 2 en hij kan prachtig tekenen. Hij tekent alles wat hij ziet. Dit speelse en lichtvoetige drama met een verrassend einde wordt ondersteund door geluiden en mooie liedjes. €8,50 www.ageethdehaan.nl di 14 oktober 20.30 Rotterdamse Schouwburg: Studio Erasmus. Een nieuwe maandelijkse talkshow van de Erasmus Universiteit. Topwetenschappers gaan met presentator Geert Maarse in gesprek over economie, politiek, mens en maatschappij. De actualiteit op zijn kant, dwars en diepgaand. Volkomen begrijpelijk, maar altijd academisch verantwoord. Gratis. www.eur.nl/sgec

sen gesloten voor het publiek, maar op zaterdag 27 september zijn de bunkers in Den Haag voor één dag open!

Het grootste tekenfestival ter wereld The Big Draw komt in het weekend van 4 en 5 oktober naar Museum Boijmans Van Beuningen. Het festival heeft één belangrijk doel en dat is iedereen aan het tekenen krijgen. Het festival is een ode aan de tekening. Bezoekers worden uitgedaagd om met hun ideeën aan de slag

te gaan en zelf te tekenen. Gedurende het weekend zijn er verschillende masterclasses, is er tekenen op muziek, zijn er workshops voor jong en oud en zijn er rondleidingen door de collectie van het museum.

Ruskin (1818 - 1900). Ruskin geloofde dat tekenen ons helpt denken, creëren en communiceren. The Big Draw vond al plaats in in steden in meer dan 20 landen, zoals Berlijn, Barcelona, Los Angeles, Chicago en New York.

Deelnemende vormgevers, illustratoren, muzikanten en kunstenaars zijn onder anderen Vincent Cardinaal, DJ: Jorn Konijn, Studio Urrebuk, S.P.A.M van Griensven, Bruno Ferro Xavier da Silva, Johan Kleinjan en Gees Voorhees. In dit weekend tekent heel Rotterdam. The Big Draw vindt ook plaats in Showroom MAMA, TENT en Witte de With.

Het tekenfestival bestaat uit diverse onderdelen. Zo is er de workshop Kids Dreamworld, waarin kinderen hun eigen fantasiedier kunnen tekenen, geïnspireerd op de surrealistische schilderkunst in de collectie van het museum. Illustrator S.P.A.M van Griensven neemt de kinderen mee naar een droomwereld vol fantasiedieren en helpt bij het tekenen. Deelnemers kunnen ook hun eigen button maken samen met buttonkunstenaars Johan Kleinjan en Gees Voorhees. Tekenen op de beats van een DJ kan tijdens de workshop Music ’n Draw. Vincent Cardinaal, onder ander bekend van het online tijdschrift Vers Beton, zal iedereen op geheel eigen wijze begeleiden.

De eerste editie van The Big Draw vond in 2000 plaats in London en was direct een groot succes. Het event werd georganiseerd door The Campaign of Drawing, welke is ontstaan uit het St-George gilde. De grondlegger van het St-George gilde was kunstenaar en schrijver John

Den Haag maken hen bewust van wat het betekende om in een bezette stad aan de frontlinie te leven. Na een start in Den Haag, is de schaal van de Atlantikwall een uitnodiging om deze dag ook (inter)nationaal uit te breiden. Gebouwen, objecten en plaatsen die onderdeel zijn geweest van de Atlantikwall en waar men normaal aan voorbij gaat, worden gedurende een dag opengesteld om dit specifieke deel van de geschiedenis te belichten. Verschillende activiteiten in en rond de bunkers geven inzicht in de gebeurtenissen van die tijd en maken de bunkerdag tot een spannend dagje uit voor jong en oud. Een passe-partout om alle objecten te bezoeken kost € 5,-. Kinderen onder 12 jaar en veteranen mogen voor € 2,50 naar binnen.

Rotterdam Je kunt tekenen op papier, maar ook op bijvoorbeeld glas! In de Kunst Studio van het museum wordt de glazen pui omgetoverd tot tekenblok! Geïnspireerd op het museum en de kunstwerken in de collectie maakt illustrator Bruno Ferro Xavier van het Rotterdamse kunstenaarscollectief KAMP HORST alvast een begin met de tekening. Tijdens de workshop tekenanimatie leer je tekeningen tot leven te brengen. Je maakt je eigen filmpje. Sander Alt en Michiel Wesselius van Studio Urrebuk leiden de workshop en zorgen voor een fantastisch eindresultaat.

taal #13 Karin Giphart Alcoholpoli predikt droogstaan pag 8 Rondleiding door sloppenwijk pag 16

Recommend Documents