SUCCESFACTOREN VOOR DUURZAME INZETBAARHEID BIJ KRIMP EN FLEXIBILISERING Tinka van Vuuren HR in de Zorg 2 december 2014
EVEN VOORSTELLEN… • Loyalis in de Zorg: een deskundige partner voor werkgevers • Ontstaan uit de wereld van pensioen en sociale zekerheid • Perfecte aanvulling op wat er al geregeld is in pensioen, wet en cao • Daar waar we gaten in het inkomen zien, vullen we aan • We bieden kennis en diensten op de deelthema’s vitaliteit & werkbeleving, vertrek & ontslag, en verzuim & preventie 2
MAATWERK IN DE SECTOREN • • • •
Overheid en onderwijs Energie en Nutsbedrijven Bouw Zorg en Welzijn
• Loyalis is van oudsher al partner van alle 8 de UMC’s • Deze kennis en expertise zetten we graag in bij andere zorginstellingen 3
HTTP://M.925.NL/ARCHIEF/2009/03/05/ANGSTVOOR-ONTSLAG-LEGT-PRODUCTIVITEIT-LAM • Er is namelijk niets zo funest voor de werksfeer als onzekerheid; niet weten waar je aan toe bent. Veel werknemers zeggen dat ze liever vandaag horen dat het einde oefening is, dan nog een maand in onzekerheid te zitten.
4
INHOUD • Wat is duurzame inzetbaarheid? • Wat zijn gevolgen van krimp en flexibilisering voor de werknemers? • Is krimp en flexibilisering in de zorg een bedreiging of een kans voor de duurzame inzetbaarheid?
5
Vitaliteit Werkvermogen
Employability
DUURZAME INZETBAARHEID:
IN STAAT ZIJN OM HUIDIG EN TOEKOMSTIG WERK UIT TE KUNNEN EN WILLEN BLIJVEN VOEREN
VITALITEIT
energiek, veerkrachtig, gemotiveerd en met doorzettingsvermogen
8
WERKVERMOGEN: MATE WAARIN MENS FYSIEK, PSYCHISCH EN SOCIAAL IN STAAT ZIJN OM TE WERKEN • Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk gebreken. (Wereldgezondheids-organisatie (WHO 1948) • Gezondheid is het vermogen van mensen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven (Machteld Huber, 2011)
9
EMPLOYABILITY • de kansen en ervaren mogelijkheden voor mensen om met plezier aan het werk te komen en aan het werk te blijven
10
GEVOLGEN VAN KRIMP EN FLEXIBILISERING
11
HTTP://WWW.ARBO.NL/NIEUWS/ONDERZOE K-VAKBOND-FNV-REORGANISATIESBEINVLOEDEN-GEZONDHEIDWERKNEMERS • Onderzoek vakbond FNV: Reorganisaties beïnvloeden gezondheid werknemers • Bij 41% van de werknemers die de afgelopen twee jaar een reorganisatie meemaakten, leidde het veranderingsproces tot gezondheidsklachten.
12
GEVOLGEN VOOR PSYCHISCHE DISBALANS (MONTIZAAN & VAN VUUREN, 2014: TVA) • Inkrimping organisatie leidt bij blijvers tot meer disbalans • Disbalans bij grote inspanning, maar geen voldoende beloning – Inspanningen: o.a. tijdsdruk, taakinterrupties en fysieke inspanning – Beloningen: o.a. salaris, waardering, statusbehoud en promotiekansen en baanzekerheid
• Disbalans vermindert gezondheid en de baantevredenheid van werknemers. 13
GEVOLGEN VOOR BAAN- EN WERKZEKERHEID (VAN VUUREN, 1991) • Krimp en flexibilisering in de zorg leiden tot • meer onzekerheid over de arbeidsplaats: bezorgdheid over het toekomstig voortbestaan van de arbeidsplaats (baanonzekerheid) • meer onzekerheid over het behouden, vinden en scheppen van betaald werk nu en in de toekomst (werkonzekerheid)
14
TIJDBALK • 3 fasen: ontslagdreiging
anticipatie ontslag
ontslag aanzegging
15
ontslagdatum
verliezen arbeidsplaats
ONZEKERHEID: EEN SUBJECTIEVE ERVARING • Onzekerheid is een subjectieve beleving van iemands objectieve situatie • Personen in dezelfde situatie verschillen in de mate van onzekerheid • Subjectieve beleving staat niet los van de objectieve situatie
16
GEEN DUIDELIJKHEID OVER ONTSLAG • Onzekerheid gaat vooraf aan het daadwerkelijk verliezen van de arbeidsplaats • Aankondiging van verlies vermindert in ieder geval een belangrijke oorzaak voor stress, de onzekerheid is dan ten einde • Gevolgen onzekerheid zijn erger dan het verlies van de baan
17
OVERZICHT VAN GEVOLGEN ONZEKERHEID OVER ARBEIDSPLAATS Individueel gericht
Organisatie gericht
Korte termijn
Werkbeleving Werktevredenheid Betrokkenheid bij het werk
Houding tov organisatie Binding aan de organisatie Vertrouwen in leiding
Lange termijn
Gezondheid
Werkgerelateerd gedrag Prestatie Verloopintentie
Fysieke gezondheid Mentale gezondheid
18
GEVOLGEN VOOR MOBILITEIT EN ONTWIKKELINGSKANSEN • Meer verloopintentie • Meer verloop bij kansrijke werknemers • Meer nadenken over scholing en ontwikkeling
19
STELLING 1 Krimp en flexibilisering leiden niet tot harder werken maar alleen tot harder praten
20
STELLING 2 Krimp en flexibilisering maken dat mensen meer open staan voor (persoonlijke) ontwikkeling.
21
STELLING 3 Krimp en flexibilisering maken dat mensen alleen nog maar denken aan hun eigen belang
22
IN BEWEGING KOMEN • Wat maakt dat men in beweging komt? • Wat zijn de voor- en nadelen om wel of niet in beweging te komen? • Wat is het belang van de werknemers?
23
24
DREIGING VOOR DUURZAME INZETBAARHEID • Slecht voor gezondheid en psychisch welbevinden • Apathisch worden; toeschrijven aan eigen falen en geen mogelijkheden zien om situatie te veranderen • Goede mensen vertrekken • Productiviteit daalt
25
KANSEN VOOR DUURZAME INZETBAARHEID • • • •
26
Stimulans voor employability en vitaliteit: Uit comfortzone komen Zetje voor mobiliteit en scholing Meer toekomen aan wat je werkelijk belangrijk vindt, waar je goed in bent en wat je leuk vind
SUCCESFACTOREN • • • •
Communicatie en dialoog Sociaal plan: Hard en kort, niet zacht en slepend Faciliteiten om te scholen Van werk naar werk: Geen vangnet, maar een trampoline • Niet alleen numerieke, maar ook functionele flexibilisering
27
MEER WETEN? • Doe mee aan onze workshop en bezoek de collega’s op de Loyalis stand
28
DANK VOOR UW AANDACHT! Tinka van Vuuren Loyalis Kennis & Consult