Stichting Harriet Tubman Huis Jaarverslag 2013
"Wat is mijn vrijheid waard als er nog zoveel anderen in onvrijheid leven?" Harriet Tubman (ca. 1820 – 1913)
1
Inhoudsopgave Voorwoord……………………………………………………………………………………………3 Sociaal verslag……………………………………………………………………………………….4 Visie .......................................................................................................... 4 Gasten ....................................................................................................... 5 Wachtlijsten .............................................................................................. 6 Activiteiten ............................................................................................... 6 Samenwerking .......................................................................................... 7 Nazorg....................................................................................................... 8 Vrijwilligers ............................................................................................... 8 Bestuur ................................................................................................... 10 Middelen................................................................................................. 11 Vooruitzichten 2014 ............................................................................... 12 Financieel verslag………………………………………………………………………………..15 Algemene gegevens…………………………………………………………………………….24
2
Voorwoord Voor u ligt het Jaarverslag van het Harriet Tubman Huis over 2013. U kunt in dit verslag enerzijds de wederwaardigheden van de vrouwen en kinderen in ons huis lezen. Anderzijds is het ook het document waarmee de stichting verantwoording aflegt over bestuurlijke, sociale en financiële aangelegenheden. U leest bijvoorbeeld ook over het afscheid van drie bestuursleden en hun opvolging en stellen wij drie nieuwe vrijwilligers aan u voor. Wij zijn erg blij met ieders inzet. Het jaar heeft zich gekenmerkt door enige stabilisatie. Na het overlijden van Claartje Vollebregt in 2011 was het even zoeken op welke wijze we verder moesten gaan. Zij is samen met Thera van der Ven immers erg lang de dragende kracht geweest. We zijn zoveel mogelijk in haar geest verder gegaan, maar hebben natuurlijk ook nieuwe accenten gelegd. Financieel hebben we het gelukkig weer gered, al was daar veel extra actie voor nodig. Wij zijn ontzettend dankbaar voor alle positieve reacties op onze extra oproepen voor financiële middelen. Wij gaan vol goede moed verder en hopen dat u de belangstelling die u voor ons huis getoond hebt in de toekomst zult houden en ons wilt blijven steunen. Wij zullen u van onze kant graag op de hoogte houden. Ed van Cortenberghe, voorzitter (sinds 8 mei 2013) 3
Sociaal verslag Visie Het Harriet Tubman Huis biedt tijdelijk onderdak aan vrouwen en kinderen die nog geen verblijfsvergunning hebben. Zij kunnen bij ons blijven vanaf een maand tot een half jaar en soms zelfs langer. Die looptijd van de procedure duurt erg lang, vaak wel een aantal jaren. Wij gaan er vanuit dat onze gasten zelfstandige vrouwen zijn, die in staat zijn hun eigen zaken te regelen. Door omstandigheden zijn zij in een situatie terecht gekomen waarin zij afhankelijk zijn van derden voor hun onderdak en levensonderhoud. Wij proberen hen in die kwetsbaarheid tenminste een veilig onderdak te bieden en hen tot rust te laten komen, maar willen hen tegelijkertijd zoveel mogelijk aanspreken op hun eigen kracht en verantwoordelijkheid. Wij zien dat sommige vrouwen die zich in 2013 gemeld hebben, de gevraagde zelfstandigheid moeilijk alleen op kunnen brengen. Vier van de acht vrouwen waren min of meer analfabeet en spraken geen of nauwelijks Nederlands. Dat maakt de begeleiding soms intensiever dan bij aanname werd gedacht. Wij proberen met extra vrijwilligers-uren hier meer aandacht aan te geven. Omdat onze opvang tijdelijk is, moeten zij zich voorbereiden op een toekomst waar zij zich in Nederland goed kunnen redden. Daarom willen wij dat zij onze taal leren en onze cultuur accepteren. Voor sommigen echter geldt dat zij terug moeten naar hun land van herkomst. Ook daar proberen wij hen zo goed mogelijk op voor te bereiden. 4
Gasten In 2013 vonden in totaal acht vrouwen en hun twaalf kinderen voor kortere of langere tijd onderdak bij ons in het Harriet Tubman Huis op Huigenbos 13, 14 en 15 in Amsterdam Zuidoost. De leeftijden van de kinderen varieerden van nul tot veertien jaar. De vrouwen hebben ieder een eigen slaapkamer voor zichzelf en hun kinderen. Zij delen de huiskamer, de keukens, de badkamers en andere voorzieningen. Eind 2013 vertrokken vier vrouwen en hun vier kinderen. Twee vrouwen zijn met hun zoontjes naar een gezinslocatie verhuisd; een vrouw is dankzij het kinderpardon met zoon en dochter naar Duivendrecht in een eigen flat gaan wonen. Een vierde vrouw is opgenomen in de Medische Opvang Ongedocumenteerden, de psychiatrische afdeling van het Amsterdams Solidariteit Komitee ongedocumenteerde Vrouwen (ASKV) . In het Harriet Tubman Huis woonden 31 december 2013 vier vrouwen en hun acht kinderen. De vier vrouwen zijn allen in hoger beroep wegens het niet verkrijgen van een kinderpardon en/of een medische indicatie. Eén van hen heeft een tijdelijke voorziening voor haar zoontje op medische gronden. De anderen vrouwen zijn dus in een “herhaal”- procedure bezig. Hoewel voor vier vrouwen en hun kinderen kinderpardon was aangevraagd heeft slechts een vrouw het gekregen. De andere drie werden dus erg teleurgesteld. De vrouwen verblijven vaak heel lang in het Harriet Tubman Huis. Ook al heb je bij het begin een half jaar afgesproken, het is toch heel moeilijk om een gezin op straat te zetten zeker wanneer ze in een andere procedure terecht zijn gekomen. Als 5
een vrouw een verblijfsvergunning krijgt kan het nog maanden duren voordat zij kan doorstromen naar een eigen woning. De advocaten die hen bijstaan verdienen grote bewondering voor de vasthoudendheid die zij aan de dag leggen. In financiële zin hebben de vrouwen niet veel kunnen bijdragen aan hun kosten. Eén vrouw kreeg een COAuitkering en heeft daarvan een bijdrage aan ons betaald. Zij ontving geen leefgeld van ons. Een vrouw ontving leefgeld van de instantie die haar naar ons verwees. Zes vrouwen kregen van ons leefgeld voor henzelf en hun tien kinderen.
Wachtlijsten Het Harriet Tubman Huis werkt tot nu toe niet met wachtlijsten. Toch willen wij melden dat de aanvragen sinds half 2013 sterk gestegen zijn. Deels heeft dit te maken met de sluiting van twee voorzieningen in Amsterdam. Deels met de komst van meer vluchtelingen naar Nederland. Gemiddeld kregen wij per maand 10 tot 12 aanvragen waar wij “neen” tegen moesten zeggen. In 2014 werden de aanvragen nog talrijker. Binnenkort zullen wij gaan registreren. De vrouwen komen uit heel Nederland, sommige via een bestaande organisatie voor vluchtelingen, sommige bellen zelf op; anderen komen gewoon aan de deur. Het zijn altijd schrijnende situaties en het lukt ons zelden om hen op een andere plaats te krijgen.
Activiteiten Vrouwen en kinderen moeten bij ons zoveel mogelijk actief blijven, al is dat in hun afhankelijke situatie niet gemakkelijk. Het is officieel niet toegestaan dat zij werken. Daarmee kun je 6
een verblijfsvergunning verspelen. Gebrek aan een zinvolle dagbesteding maakt vaak passief. De vrouwen zijn zelf verantwoordelijk voor het huishouden, met inbegrip van het schoonhouden van eigen en gemeenschappelijke ruimtes. Zij maken wekelijks een rooster met taken voor iedereen. We organiseren binnen- en buitenshuis activiteiten; deze staan grotendeels in de Nieuwsbrief beschreven. Dit jaar kon door een ruime bijdrage van Cordaid Bond Zonder Naam eind 2012, een aantal wensen van het Harriet Tubman Huis in vervulling gaan. In 2013 was er dus Internet en ook een paar laptops, waardoor er nu meer verbinding met de buitenwereld is. Sommige vrouwen konden daar al mee omgaan en sommigen zijn nog bezig met de basisvaardigheden. Ook konden een paar kinderen hun huiswerk beter doen met behulp van de computer. Voor de jongere kinderen hebben we een paar spelcomputers aan kunnen schaffen.
Samenwerking Wij werken samen met verschillende organisaties. Landelijk doen we dat met het Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt (LOS) en Defence for Children, die veel voor ons belangrijke kennis hebben. In Amsterdam werken we o.a. samen met het Amsterdams Solidariteits Komitee Vluchtelingen (ASKV), het Wereldhuis en het Jeanette Noëlhuis, voor uitwisseling en doorverwijzing van vrouwen. Verder met de diaconale instelling Stap Verder voor Nederlandse les en computerles. En tenslotte met 7
ziekenhuizen, vooral het Academisch Medisch Centrum (AMC) en het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis (OLVG). In september hebben we het initiatief genomen een aantal van de hierboven genoemde organisaties gezamenlijk uit te nodigen om de samenwerking nog eens onder de loep te nemen. Dit is positief ontvangen. Ook is er in september contact geweest met de heer Simon Bontekoning, ambtenaar van de gemeente Amsterdam die het vluchtelingenbeleid in zijn portefeuille heeft. Het leidde tot een constructief overleg waarin de heer Bontekoning ons vertelde dat hij in 2014 meer samenwerking wil met de diverse organisaties in onze branche. Dit sloot zeer aan bij onze wensen. Het Breed Stedelijk Overleg Ongedocumenteerden, georganiseerd door het ASKV, van 26 november j.l. was daarin een belangrijke eerste stap.
Nazorg Na afloop van hun verblijf in het Harriet Tubman Huis blijft er soms contact bestaan met de vrouwen en de kinderen. Wij zien graag hoe het met hen verder gaat en hopen dat zij zich kunnen handhaven in hun nieuwe vaderland.
Vrijwilligers Het Harriet Tubman Huis draait op de inzet van vrijwilligers. Ieder zet zich in op taken die haar het beste liggen en die ondersteunend zijn naar de gasten. Zij mogen geen taken overnemen van de vrouwen, maar kunnen hen wel helpen en stimuleren. De vrijwilligers hebben eenmaal per twee maanden een overleg. Zij bespreken hierin de situatie van de vrouwen en de 8
kinderen, de voortgang van hun procedures, de activiteiten en er vindt over en weer afstemming plaats. We hebben dit jaar afscheid genomen van een vrijwilliger die in 2013 in het Harriet Tubman Huis gewerkt heeft, Maaike Belder. Zij hielp ons van januari tot en met augustus. Daar waren wij natuurlijk heel blij mee. De nieuwe vrijwilligers waren naast Maaike, Esther Seeleman en Sarah Barsom. De hoofdtaken van de vrijwilligers in 2013 zijn de volgende: -
-
-
-
Maria Buijen is coördinator en begeleidde enkele vrouwen met kinderen. Hannie van der Maat deed wekelijks de onderhoudsklussen. Eva Heezemans begeleidde twee vrouwen en twee kinderen. Van september tot januari heeft zij tijdelijk op haar werk in Den Haag voor zwangerschapsverlof ingevallen en was zij niet beschikbaar voor het Tubmanhuis. Gelukkig konden we haar wel af en toe voor advies opbellen. Carla Brünott begeleidde een vrouw en haar twee kinderen, bereidde activiteiten voor, notuleerde in 2013 het vrijwilligersoverleg en deed tot oktober het beheer en de bedankjes van de donateurs. Hanneke Hofman begeleidde een vrouw met kind en werkte enige tijd samen met Carla aan de bedankjes voor de donateurs. Maaike Belder begeleidde een vrouw met drie kinderen. Zij verliet ons eind augustus om in het buitenland te gaan kijken voor een vaste baan. 9
-
-
-
Esther Seeleman (sinds januari 2013) gaf Nederlandse les aan twee vrouwen en doet soms activiteiten met de kinderen. Van augustus tot en met december was zij in het buitenland voor een cursus Frans, ook zij is in januari gelukkig weer teruggekomen. Sarah Barsom (sinds september 2013) heeft de taken van Esther overgenomen en notuleert sindsdien het vrijwilligersoverleg. Thera van der Ven verzorgde incidenteel een “ladies night”, een avond met de vrouwen waarin zij samen gezellige dingen doen, zoals sieraden maken, breien, knutselen.
Bestuur Het bestuur bestond in 2013, tot 8 mei, uit: - Paulien van der Ploeg, voorzitter - Maria Buijen, vice voorzitter - Bram van Mill, penningmeester - Jeanette Kortman, secretaris - Rudolf Korn, lid - Hannie van der Maat, lid Met een bescheiden afscheid en veel dank is afscheid genomen van de voorzitter, de secretaris en de vice voorzitter. Besproken is dat de dubbel-functie van Maria Buijen, zowel bestuurslid als coördinator niet gewenst was. Zij heeft het lidmaatschap van het bestuur toen laten vallen. Het bestuur heeft dit bekrachtigd. De volgende personen zijn toegetreden tot het bestuur: 10
-
Ed van Cortenberge is de nieuwe voorzitter. In het dagelijks leven Interim Raad van Bestuur. - Helen Passchier is secretaris, de functie die zij jarenlang in grote organisaties heeft bekleed. Sinds eind 2013 is zij zelfstandig professional. - Jenneke van Veelen is als lid het bestuur komen versterken; zij is normaliter werkzaam bij Stek in Den Haag, een vluchtelingenorganisatie. Zij is vooral inhoudelijk goed op de hoogte. Zij had al eerder als vrijwilliger bij ons gewerkt. Het nieuwe bestuur komt tweemaandelijks bij elkaar. Daarnaast zijn er zo nodig tussentijdse contacten. De penningmeester overlegde gemiddeld een keer per maand met de coördinator over de financiën.
Middelen Het jaar 2013 was financieel een moeilijk jaar. Ondanks enkele grote giften en onze trouwe particuliere donateurs kwamen we veel geld tekort. We zijn zeer zuinig geweest, maar zagen al in april dat we met een financieel tekort zouden eindigen als we niet iets zouden doen. Met vereende krachten is een brief met verzoek om (extra) donaties opgesteld. Deze brief is verzonden naar onze trouwe donateurs en ook naar een aantal nieuwe mensen. Ongeveer 400 brieven zijn uitgegaan naar fondsen en particulieren. Het resultaat was geweldig. Een aantal fondsen gaven ons tussen de 1000 en 10.000 euro; sommigen van hen hebben op ons verzoek hun gift eerder gestort. Onder hen waren de Stichting Aan het Roer (nu opgeheven) die ons 3000.euro gaf. Diverse Diaconiëen schonken ons meer dan 3500 euro. Ook verschillende Caritas 11
instellingen deden mee. Van de Haëlla Stichting kregen wij 4000 euro voor leefgeld, het Maria Stroot Fonds stortte 5000 euro voor deel exploitatiekosten evenals de Stichting de Rotonde die hetzelfde deed. De Hélène de Montigny Stichting gaf 4000 euro voor leefgeld en de Konferentie Nederlandse Religieuzen gaven 10.000 euro als Solidariteitsbijdrage van de gezamenlijke religieuzen in Nederland(PIN). Wij weten dat ook de fondsen last hebben van de financiële crisis, des te blijer waren wij met hun giften. De particulieren donateurs hebben mede gezorgd voor een geweldig resultaat. Ieder gaf wat hij of zij kon. Thera van der Ven, oud oprichter van het Harriet Tubman Huis, breidt al jarenlang kinderkleertjes. Die verkoopt zij regelmatig op de markt. In 2013 haalde zij hier ruim 800 euro voor op. Behalve financiële hulp kregen we ook vaak kleding, meubilair en voedsel. Naast alle oude getrouwen die altijd al aan ons denken, brachten nieuwe relaties ook weer nieuwe spullen. Ook kerken hebben ons regelmatig ondersteund. Daarnaast krijgen nu alle vrouwen voedselpakketten van de voedselbank. Eén brief van het Harriet Tubman Huis deed in dit opzicht wonderen. We hebben het gered. Wij bedanken op deze plaats iedereen heel hartelijk.
Vooruitzichten 2014 Eind 2012 werd nieuw beleid, het zogeheten “kinderpardon” aangekondigd. Vele vrouwen hoopten dat zij en hun kinderen daaronder zouden vallen. Dat viel echter geweldig tegen. Drie van de vier aanvragen uit ons huis zijn afgewezen, de 12
advocaten zijn wel meteen in beroep gegaan. De regels zijn zeer streng opgesteld en het is de vraag hoeveel vrouwen het uiteindelijk zullen redden. Wij kunnen niet anders dan afwachten wat de advocaten van de vrouwen voor elkaar krijgen. Bij het schrijven van dit jaarverslag staat de kinderpardonregeling opnieuw in de belangstelling. Zowel een initiatief van de burgemeesters (inmiddels meer dan 300) als organisaties voor vluchtelingenwerk proberen de staatssecretaris te bewegen de regeling ruimer toe te passen dan tot nu toe. Ook de politiek lijkt zich in grote meerderheid hierachter te scharen. Onze opvang blijft nodig, ons beleid blijft hetzelfde. Wij zullen veel moeite moeten blijven doen om voldoende geld te werven en hopen dat ons dat, net als verleden jaar, toch weer zal lukken. Maria Buijen, coördinator
13
14
Financieel verslag In het voorjaar van 2013 bleek, bij de financiële afschatting van het boekjaar, dat we op een exploitatieverlies afstevenden. Net als in het voorgaande jaar. Dit feit is binnen het bestuur en daarbuiten omstandig besproken en het overleg heeft ertoe geleid dat er een mailing kwam van circa 400 brieven. Daar heeft u massaal positief op gereageerd. Met het prachtige gevolg dat we dit boekjaar 2013 weer afsluiten met een positief resultaat en deze keer met wel € 9.400,=. De kascommissie heeft bij brief van 25 april 2014 laten weten akkoord te gaan met de balans per 31 december 2013. Daarnaast is de staat van baten en lasten over 2013 met de toelichting bekeken en in orde bevonden. Op de volgende pagina's volgen de balans per 31 december 2013 en de staat van baten en lasten over 2013, met de toelichting daarop. Waarna het financieel verslag afsluit met de begroting voor 2014. Het zal wederom een zware dobber worden om de exploitatiekosten van € 53.950,= in deze begroting te financieren. Wij mogen gelukkig al rekenen op een bedrag van € 31.950,=. De begroting vermeldt het verschil onder het kopje "Nog te werven"; een bedrag van € 22.000,=. Bram van Mill, Penningmeester
15
Balans Stichting Harriet Tubman Huis (na resultaatverwerking) 31-12-2013 31-12-2012 € € Activa Kortlopende vorderingen Leningen aan gasten Overige te ontvangen pstn
1.877 770 2.647
1.221 1.221
11 3.018 32.000 15.031 50.060
7 2.036 17.851 14.675 34.569
52.707
35.790
Geldmiddelen Kleine kas NL10 INGB 0008 3306 85 ING Bank spaarrekening ASN Bank spaarrekening
16
31-12-2013 €
31-12-2012 €
32.180 9.400 41.580
28.550 3.630 32.180
7.000
-
4.127
3.610
52.707
35.790
Passiva Reserves Continuïteitsreserve Resultaat boekjaar
Voorziening onderhoud flats Kortlopende schulden Te betalen bedragen
17
Stichting Harriet Tubman Huis Staat van baten en lasten 2013 2013 2013 2012 Werkelijk Begroot Werkelijk € € € Baten Giften Fondsen en instellingen Particulieren Nog te werven Overige baten Bijdragen bewoners Rentebaten
Lasten Huisvesting Huur Servicekosten Energie en water Belastingen, heffingen Onderhoud Kabelaansluiting
45.105 20.615 65.720
10.000 12.000 33.100 55.100
31.720 18.142 49.862
1.488 372 1.860
2.000 450 2.450
2.250 465 2.715
67.580
57.550
52.577
16.812 4.328 3.880 677 7.422 440 33.559
16.700 6.000 3.500 800 750 600 28.350
16.297 3.675 3.067 898 1.040 531 25.508
18
2013 2013 2012 Werkelijk Begroot Werkelijk € € € Lasten (vervolg) Gasten Leefgeld Medische zorg Educatie Ontspanning Overige kosten gasten
Organisatie Kantoor en administratie Telefoon Bijscholing vrijwilligers Onkostenverg vrijwilligers Externe communicatie Verzekeringen algemeen
Resultaat boekjaar
18.705 234 50 672 25 19.686
19.500 750 1.500 1.500 250 23.500
13.720 133 1.727 1.223 1.410 18.213
972 494 1.251 1.580 638 4.935
1.050 750 500 1.900 900 600 5.700
927 1.111 1.397 1.212 579 5.226
58.180
57.550
48.947
9.400
-
3.630
19
Toelichting op de Balans Leningen aan gasten. Dit betreft uitgeleend geld voor door de gasten gemaakte persoonlijke kosten. De leningen worden terugbetaald met een klein bedrag per week. Geldmiddelen. Deze staan ter vrije beschikking. De rente op de spaarrekening bij ASN Bank is 1,50 % en bij de ING Bank 1,35 % Reserve. Deze bedraagt per einde boekjaar € 41.580,= De reserve proberen we in stand te houden. Zij dient als buffer in tijden van tegenspoed. Voorziening onderhoud flats. Aan het interieur der flats is, noodgedwongen, in de afgelopen jaren weinig onderhoud gepleegd. Omdat het nodig is om de flats van binnen degelijk op te knappen, is een voorziening geboekt van € 7.000,= ten laste van het boekjaar. De kosten, die in 2014 in dit verband zullen worden gemaakt zullen ten laste van deze voorziening worden geboekt. Te betalen bedragen. Verschuldigd over het boekjaar 2013 of eerder.
20
Toelichting op de Staat van Baten en Lasten Giften: Dankzij uw genereuze giften hebben wij een fors bedrag als baten mogen boeken. U ontving daarvoor reeds onze dankzegging. Wij zijn verguld met uw bijdragen. Servicekosten: Deze zijn wederom laag omdat op de doorbereke-ning ervan over 2012 door de verhuurder in 2013 een correctie werd aangebracht. Onderhoud: Op deze rekening werd ook de voorziening ad € 7.000,= geboekt. Leefgeld: Voor eten en drinken ontvangen onze gasten € 40,= per week voor een vrouw en € 15,= per kind. Daar waar mogelijk dragen gasten naar vermogen bij. Externe communicatie: Dit betreft de kosten voor mailings, nieuwsbrieven en jaarverslag.
21
Vooruitzichten 2014 De begroting voor 2014 ziet er als volgt uit: € Baten Donaties Fondsen en instellingen Particulieren Nog te werven Bijdragen bewoners Rentebaten Overige baten
15.000 15.000 22.000 1.500 400 53.900
Lasten Huisvesting Huur Servicekosten Energie en water Onderhoud en kleine aanschaf Belastingen, heffingen Kabelaansluiting
17.350 6.000 3.750 250 800 500 28.650
22
€ Lasten (vervolg) Gasten Leefgeld Medische zorg Educatie Ontspanning Overige kosten gasten
18.000 500 1.000 1.000 250 20.750
Organisatie Administratie, kantoor Telefoon Bijscholing vrijwilligers Onkostenvergoeding vrijwilligers Mailings, nieuwsbrief en jaarverslag Verzekeringen algemeen Overige kosten organisatie
900 500 250 1.250 900 650 50 4.500 53.900
Resultaat boekjaar
-
23
Algemene gegevens Adres: Huigenbos 14, 1102 KA Amsterdam Email:
[email protected] Website: www.harriettubmanhuis.nl Kamer van Koophandel: 34122238 Erkend als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) IBAN: NL10INGB0008330685 t.n.v. Stichting Harriet Tubman Huis, Amsterdam 24