Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool
Vlissingen dagtekent van eind 12de eeuw. Een tweede Vlissingen (NieuwVlissingen) ontstond eind 13de eeuw. Het ontwikkelde zich vooral voorspoedig nadat graaf Willem III er tussen 1304 en 1308 een haven had laten graven. In 1315 kende hij het beperkte stadsrechten toe. De heerlijkheid ging in 1452 aan het geslacht Van Borselen over en kort daarna aan de op Walcheren zeer gegoede bastaardtak van het Huis Bourgondië, die gedaan wist te krijgen dat Karel V in 1555 de haar toekomende heerlijkheden Vlissingen en Veere tot een markizaat verhief. Dit werd in 1567 aangekocht door Filips II. Na diens ‘verlating’ (1581) werd het als aan de Staten van Zeeland vervallen beschouwd. Deze verkochten het aan Willem van Oranje, die reeds ‘eerste edele’ was en toen door zijn heerlijke positie bijna onbeperkte zeggenschap over twee steden kreeg. Aanhangers van Willem hadden weten te bewerken dat Vlissingen op 6 april 1572 de watergeuzen binnenliet. Tot loon daarvoor kreeg Vlissingen een stem in de Staten. In okt. 1585 werd Vlissingen als een van de pandsteden door een Engels garnizoen bezet; pas in juni 1616 kwam daaraan dankzij Van Oldenbarnevelt een eind. Vanaf de 14de tot midden 18de eeuw was Vlissingen een belangrijk en welvarend centrum van handel en scheepvaart, speciaal van de ‘grote’ visserij, de kaapvaart op de Spaanse koloniën en later van de slavenhandel. Het merendeel van de bewoners was ‘zeevarend’ en menige grote vlootvoogd
was geboortig uit Vlissingen, o.a. Michiel De Ruyter, Joost en Adr. Banckert en de familie Evertsen.Bij het Haags Verdrag van 16 mei 1795 werd ‘de haven van Vlissingen’ een condominium van de Franse en de Bataafse Republiek. Stad en haven van Vlissingen, benevens een rayon van 1800 m rondom de stad, gingen bij Tractaat van Fontainebleau op 11 november 1807 aan Frankrijk over. De Engelse expeditie naar Walcheren in juli–augustus 1809 is daardoor uitgelokt. Na een beleg van bijna veertien dagen gaf de Franse bezetting van Vlissingen zich op 15 augustus aan de Engelsen over, die het korte tijd bezet hielden. In de Tweede Wereldoorlog had Vlissingen tal van zware bombardementen te doorstaan en in okt. 1944 kwam het met bijna heel Walcheren blank te staan. In de eerste dagen van november 1944 werd Vlissingen dankzij geslaagde Britse landingen bevrijd.
1
Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool 2015 Bezienswaardigheden We starten onze stadswandeling bij dit gebouw. Van hieruit vindt o.a. de beloodsing van de schepen plaats. De zeewind waait je tegemoet. Hier klotsen de golven tegen de dijk, met kleine, gekrulde schuimkopjes. Er liggen schepen op de rede - bij eb met de neus richting Antwerpen, bij vloed draaien ze weer langzaam om hun as, en wijzen ze richting zee.
Het landingsmonument Op 1 november 1944 landden de soldaten van het Britse 4e Commando, aangevuld met Nederlandse en Franse manschappen van het 10e Inter-Allied Commando, in het Slijkhaventje dat de codename 'Uncle Beach' droeg. Op deze plek onderaan de Groene Boulevard vindt u een monument ter nagedachtenis aan de bevrijding van Vlissingen die leidde tot de uiteindelijke bevrijding van geheel Walcheren. Oranjekazerne van de soldaten van Willem III. Dit gebouw “De Willem III ” is nu in gebruik als theater, atelier en tentoonstellingsruimte.
De Oranjemolen is een korenmolen, die sinds ca. 1650 op het Oranjebolwerk langs de Westerschelde staat. Het is de dichtst bij zee staande molen van Nederland De Oranjemolen is tot 1957 in bedrijf geweest voor het vermalen van graan tot veevoeder en meel voor menselijke consumptie. De molen is tegenwoordig nog geregeld in bedrijf te zien en werd in 1971 gerestaureerd. In 2001 is de molen een meter opgevijzeld.
2
Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool 2015 Deze nieuwbouw worden in de volksmond “de dobberende doosjes” genoemd.
Het Beeldenhuis. Deze voorgevel stond in eerste instantie op een andere plek maar is voor de sloop gered door hem te verplaatsen.
Het MuZEEum Het schitterend gerestaureerde Lampsinshuis uit 1641 vormt het hart van het muZEEum. In dit voormalige stadspaleisje uit de Gouden Eeuw maak je kennis met de grootse maritieme geschiedenis van Zeeland. Geniet van het adembenemende uitzicht op zee vanaf het dakbalkon met het unieke 17e eeuwse uitkijktorentje.
3
Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool 2015 De Nieuwstraat. Op nummer 13 heeft waarschijnlijk Michiel de Ruyter gewoond. Dit pand heet “De gecroonde liefde”.Ook hier vind je nog enkele karakteristieke panden.
Plein Vierwinden Op de plaats zie je enkele fraai gerestaureerde geventjes. Tijdens de beschieting in 1809 door de Engelsen zijn er in de stad veel gebouwen verloren gegaan. Op de open plekken zijn pleintjes ontstaan.
De Sint Jacobskerk In zijn jonge jaren klom Michiel de Ruyter buitenom de St. Jacobstoren naar de top om zijn moed te bewijzen. En vooral om aan te tonen dat hij dus mans genoeg was om een scheepsmast te beklimmen. Zo graag wilde Michieltje naar zee. Het is een mooie toren. De St. Jacobskerk zelf werd tussen 1308 en 1328 gesticht en werd omstreeks 1500 vergroot tot een kruiskerk; in 1558 werd de kerk nogmaals uitgebreid. Sinds 1572 behoort de kerk aan de Nederlands Hervormde Gemeente. In 1911 werden kerk en toren grotendeels door brand in de as gelegd. De direct daarna begonnen wederopbouw was in 1915 gereed.
4
Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool 2015 Wat door de Vlissingers zelf de Zeemanserve wordt genoemd, heet officieel het Cornelia Quackshofje en is een van de meest rustieke plekjes in Vlissingen. Het in de binnenstad tussen de Spuistraat en Walstraat gelegen hofje ademt de sfeer van serene rust. Het werd in 1643 gesticht door ene juffrouw Quack, die de oorspronkelijke 23 huisjes voor de weduwen van zeelieden en vissers zelf bekostigde. Het hofje bestaat uit rond een binnenerf gebouwde verdiepingloze, aaneengeschakelde huisjes die in de loop der eeuwen herhaaldelijk aan de eisen des tijds zijn aangepast. Je ziet er een eenvoudig bakstenen toegangspoortje uit de tijd van de stichting, een memoriesteen en een wapensteen met de wapens van Zeeland en Vlissingen. Jugendstil villa’s. De vier Belgische loodsenhuizen van Vlissingen zijn te vinden aan de Spuistraat. Deze prachtige jugendstilpanden zijn gebouwd in 1910 in opdracht van het Belgische loodswezen. De panden werden ontworpen door de Antwerpse architect P.F. Smagge. De huizen zijn vernoemd naar de kinderen van de loodsen die er op dat moment woonden. Je hebt Villa Louise, Villa Maria, Villa Blanche en Villa Yvonne. Het Bellamypark. Het park dat begin vorige eeuw op de toen gedempte Koopmanshaven werd aangelegd is vernoemd naar de dichter Jacobus Bellamy (1757-1786) Zijn geboortehuis, in 1880 voorzien van een gevelsteen met zijn beeltenis, staat nog steeds op het Bellamypark nr. 30.
5
Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool 2015 “Mens en Weer” (1983) Dit beeldje staat op het Bellamypark. In de volksmond wordt dit beeldje “Sammy”genoemd naar het gelijknamige liedje van Ramses Shaffy met de tekst “Hoog Sammy, kijk omhoog Sammy…”
Hellebardierstraat Hellebardiers waren soldaten die bewapend waren met een hellebaard, een lange speer met aan het uiteinde een strijdbijl. Ze fungeerden als stadswachten. Halverwege deze straat staat het gemeentearchief Vlissingen. Op nummer 2 vind je het oude Gasthuis.
Hofje De Pauw In dit deels gerestaureerde en vernieuwde hofjes woonden de vroeger de vissers van Vlissingen.
6
Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool 2015 Een heel oud straatje tussen Hofje de Pauw en de Beursstraat.
Het Beursgebouw en de toren van de St. Jacobskerk boven de daken uitstekend.
Beloodsing. Vanaf de boulevard kan je prima zien hoe de kleine loodsbootjes langzij de enorme passerende tankers komen. Als een spin klimt de loods tegen de scheepswand omhoog. Vooral spectaculair tijdens harde wind.
Door deze gang van het Kerizersbolwerk loop je naar de “De loodsensteiger” vanwaar je een mooi uitzicht hebt over de stad. De echte waaghalzen lopen helemaal door tot aan het eind!
7
Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool 2015 De beroemdste Vlissinger aller tijden is en blijft natuurlijk Michiel de Ruyter. 1607 – 1676. Michiel Adriaenszoon (later de toevoeging 'De Ruyter' voerend), Nederlands - en misschien wel 's werelds - grootste vlootvoogd aller tijden, zou als onbekend man de geschiedenis en de vergetelheid zijn ingegaan als hij er in 1652 in geslaagd was zijn voornemen de zee vaarwel te zeggen, uit te voeren. Hij was weliswaar een uitstekend zeeman, maar zo waren er velen en die gingen allen naamloos de geschiedenis in. Het zijn de activiteiten die hij na 1652 ontplooide die hem zijn internationale faam bezorgden. De Boulevards. Nergens in Europa zie je de zeeschepen zo dicht onder de kust varen als vanaf de Vlissingse Boulevards. Je kunt er ruim 2 km lang flaneren langs de zee met talloze terrassen om even lekker te zitten en uit te rusten onder het genot van een drankje. Als het niet zulk mooi weer is lenen de boulevards zich voor een stevige wandeling. Als het stormt zeker een aanrader.
Frans Naerebout (1748-1818) had als VOC-loods de taak schepen veilig in en uit de Scheldemonding te begeleiden. Het was dezelfde Frans Naerebout die in juli 1779 meer dan 80 opvarenden van een zinkende Oost-Indiëvaarder, 'De Woestduyn', wist te redden.
Halverwege Boulevard De Ruyter vindt u De Gevangentoren, in de volksmond ook wel de 'Bomvrije' genoemd. Het is een restant van een aan het eind van de 15e eeuw gebouwde stadspoort. Aan de landzijde is een deel van de poort in 1812 afgebroken voor de bouw van een bomvrije kazerne die na de tweede wereldoorlog is gesloopt. De toren werd rond 1960 geheel gerestaureerd.
8
Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool 2015 De vissershaven. Vroeger lagen hier de schepen van de vissersvloot van Arnemuiden en Vlissingen. Thans is het er even druk maar wordt er weinig meer gevist.
Het Arsenaal. Thans een maritieme attractie, op de plek waar Napoleon een militair hospitaal had willen bouwen. Ter opvrolijking hangen er piratenfiguren uit de ramen.
Het Arsenaal, op de plek waar Napoleon een militair hospitaal had willen bouwen bouwde de Nederlandse krijgsmacht een wapendepot. Het vroeger tamelijk veronachtzaamde, pakhuisachtige gebouw is nu de topattractie van Vlissingen geworden. 'Beleef het allemaal, in het Arsenaal.' Er is een 65 meter hoge uitkijktoren naast gebouwd.
9
Stadswandeling Vlissingen Frans Naereboutschool 2015 Paddeltje in z'n scheepswant, als aanvulling op het plechtige standbeeld van admiraal Michiel Adriaansz. De Ruyter, boven op het Keizersbolwerk. Paddeltje was de scheepsjongen van Michiel de Ruyter.
Copyright © 2015 Frans Naereboutschool Vlissingen
10