St. Michielsgestel, transcriptie protocol Aldehande Actens

St. Michielsgestel, transcriptie protocol Aldehande Actens 1567-1571 - gemaakt door Jan Toirkens -

Oorspronkelijke bron Archiefinstelling: Archief: Inventarisnummer Omschrijving:

Brabants Historisch Informatie Centrum, 's-Hertogenbosch (BHIC) Schepenbank Sint-Michielsgestel 1538-1810 (toegang 5121) 44 Protocol van Aldehande Actens 1567-1571

Transcriptie Gemaakt door: Soort: Datum versie 1 Deze versie: Opmerkingen:

Jan Toirkens, Chili Transcriptie 30 augustus 2011 aangeleverd aan het project 1 De vermelde nummering van de folios is die welke in het protocol met een drukwerkstempel werd aangebracht, al dan niet in de tijd van de secretaris zelf, rechts onderaan de bladzijdes. Om de leesbaarheid te vergroten werden niet alle kantlijnaantekeningen meegenomen. De folios 193-v tot en met 202-r werden niet gefilmd en deze bladzijdes ontbraken daarom bij deze regesten. Eventuele correcties en aanvullingen door derden op de, binnen dit project gepubliceerde, transcriptie worden door de maker(s) verwerkt in een nieuwe versie die weer aan het project kan worden aangeboden. Het kopiëren (downloaden) van dit bestand is toegestaan voor persoonlijk gebruik en voor verspreiding op niet-commerciële basis. Commerciële verspreiding is uitdrukkelijk niet toegestaan. Bij gebruikmaking van gegevens uit deze bewerking ten behoeve van publicaties, in welke vorm ook, moet een adequate bronvermelding naar deze bewerking worden aangegeven.

Beschikbaar gesteld voor het projekt "VAN PAPIER NAAR DIGITAAL" informatiepagina - http://geneaknowhow.net/project-papier-digitaal.htm statuspagina - http://vpnd.nl/

St. Michielsgestel – Protocol Aldehande Actens 1567-1571 – pag. 1

Schepenen in de periode 1567-1571 waren: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Henrick Willems van Beeck (wrsch. presidentschepen ) Jacop Hermans (Janssen) Matheus Gijsbert Pels Henrick Willems Henricks van Griensven Jan zoon Danck Dancken Rut Rutten (=van Griensven, JT) Thonis Joosten van Gerwen Henrick Willem Rutten (= van Griensven?)

Secretaris: meester Adriaen Lonis Bartholomeus van Heeze, tijdelijk ook schout Drossaard/schout: Franchois van Rijswijck, daarna (1570) meester Peter van Middegael


=================001=================== 1-r) Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen van Gestel bij Herlaer verklaren dat voor ons is verschenen Marijken dochter wijlen Willem Robben weduwe van Gielen Janssen van Zelant met haar voogd en heeft haar *clinckend en blinckend* geld aangeboden om beroep te doen op het recht van vernadering inzake een woonhuis, schop, esthuis, tuin, hopland, akkerlanden weiland samen groot ca. 15 lopenzaad, alhier te Gestel gelegen, b.p. Jan Pijnappel en meer anderen, Mercelis Jan Hermans, de gemeenschappelijke straat. Dat huis etc. had Robbrecht zoon wijlen Jan Robben als weduwnaar van zijn vrouw Mechteld dochter van wijlen Jan Walravens die daarvoor was gemachtigd door een testament van deze Mechteld verkocht aan Rutger zoon Jacop Rutten volgens een schepenbrief van Gestel d.d. 7 maart 1567 Luikse stijl, welke Robbrecht dat recht heeft erkend. Datum 26 mei 1567. =================002=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven 1-v) schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Anthonis, Henrick en Gerrit zoons van Mercelis Henricks verwekt bij wijlen diens vrouw Aleijt dochter van Gerrit Peters (?) voor henzelf handelend en voor hun andere broers en zusters en verklaren dat Aernt Gerrits van Vucht en wijlen Jan Huijberts als voogden over genoemde Anthonis, Henrick en Gerrit een goede verantwoording aan hen hebben afgelegd van hun ontvangsten en uitgaves en goed bewijs overlegd. Anthonis, Henrick en Gerrit mede namens huin broers en zuster geven kwijting voor hun beheer en zullen hen daarvoor verder vrijwaren. Datum 26 november 1577. =================003=================== Gerard zoon wijlen Jans van esch belooft als schuldenaar aan Lenaerden Damen die per a.s. St. Jansdag over een jaar een bedrag van 3 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, per a.s. St. Jansdag over een jaar nog een 3 karolusguldens, per a.s St. Jansdag over 2 jaar 3 gulden en per a.s. St. Jansdag over 3 jaar nog een 2-r) 53 gulden. Schepenen hierbij waren Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven. Datum 4 december 1577. =================004=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven schepenen verklaren dat vandaag voor ons is verschenen meester Jacop zoon van wijlen Gerard van Deventher en machtigt hierbij Jan zoon wijlen Jan van Doijenbraecken en geeft hem machtiging en opdracht om namens hem voor schepenen van de stad Den Bosch te verschijnen en daar aan heer


Lamberden Wagemans van Weert (?) die in Oisterwijk woont, een jaarlijkse rente te beloven van 25 karolus gulden aflosbaar met 400 gulden van elk 20 stuivers, steeds vervallend op 11 december en voor de eerste keer per a.s. 11 december over een jaar in Den Bosch te betalen, vrij van alle heffingen etc. op onderpand van een *hoeve* land gelegen in de parochie van Geffen en nog uit een huis, tuin, akker- en land en weiland zoals Jan Joosten als *laat* van die hoeve nu in gebruik heeft. 2-v) De gemachtigde moet alles doen wat de opdrachtgever zelf ook voor ogen gehad zou hebben. De opdrachgtgevers beloven alles na te komen wat daarin door genoemde Jan van Doijenbraecken gedaan zal worden. Datum 11 december 1577. =================005=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven schepenen, verklaren dat voor ons is verschenen Aert van der Ameijden zoon wijlen Daniel van der Ameijden verwekt bij joffrouw Geertruijden dochter wijlen Jans van Vlierden zoals hij zei en machtigt hierbij Franchoijsen van Rijswijck, kastelein van het huis van Oud Herlaer. Aert geeft hem volmacht en opdracht om al zijn bezit, zowel chijnsen, rentes, pachten en bezit te beheren afkomstig van zijn vader Daniel en joffrouw Geertruijd zijnde zijn ouders en om dat bezit in de stad Den Bosch of waar dat nodig is daar te verkopen te belasten etc. 3-r) en daarbij alles te doen dat daarin nodig is volgens stijl van die schrijfkamer en hetgeen de opdrachtgever zelf ook voor ogen gehad zou hebben. De opdrachtgever belooft alles na te komen wat daarin door zijn gemachtigde zal worden gedaan. Datum 16 december 1567. =================006=================== Wij Henrick van Beeck, Jacop Hermans en Henrick Willem van Griensven, schepenen verklaren dat Lenaert Henricks huwelijkse voorwaardes had gemaakt met Aleijt dochter van Jan Aerts (van de Ven), zoals het scheen door heer Willem Willems van Andel d.d. 1559 op 8 mei. Daarin was beloofd dat als Lenaert zou komen te overlijden zonder wettig nageslacht te hbben verwekt bij deze Aleijt, zij een bedrag van 100 karolusguldens zou krijgen waarvan deze Aleijt alleen het vruchtgebruik zou hebben zolang ze leefde. Daarom is vandaag hier verschenen Jan Henricks als voogd van de 4 kinderen van wijlen genoemde Lenaert verwekt bij diens eerste vrouw Anna dochter wijlen Dries van Dool (?) 3-v) en met hem Andries zoons van wijlen genoemde Lenaert en Anne en verklaren voor henzelf en voor de broer en twee zusters voor de jaarlijkse rente van 6 karolusguldens van elk 20 stuivers voldaan te zijn, steeds te


betalen met Kerstmis, welke rente Willem zoon wijlen Jacop Teus (?) had verkocht (=beloofd) aan Hilleken dochter van wijlen Gerits van Beeck volgens een schepenbrief van Gestel d.d. 4 januari 1552. Die rente verkopen ze nu aan Lambert Willems van Asten ten behoeve van genoemde Aleijt, om zolang ze leeft die rente te mogen ontvangen. Jan en Andries beloven de overdracht gestand te doen. Datum 20 december 1567. =================007=================== Al degenen die deze brief zullen zien of lezen, saluut! Wij Willem Henricks van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Henrick zoon wijlen Henrick Rutten oud ca. 40 jaar wonend op Den Dungen in het vrijdom van de stad Den Bosch, die door Cornelis Jan Alaerts (?) vorster van dat dorp is gearresteerd en Jan zoon wijlen Dirck Moons oud ca. 34 jaar, inwoner van dat dorp ook die zijn gedaagd door deze Cornelis en hebben onder ede in gebannen vierschaar een verklaring afgelegd, welke eed is afgelegd in handen van Franchoijsen van Rijswijk als schout op ernstig verzoek van Wouter Henricks als man van Hilleken dochter wijlen Aelbrecht Henricks verwekt bij diens vrouw Mechteld dochter wijlen Aerts van Kessel zo als hij zei en hebben eendrachtig verklaard 4-r) dat een bepaalde herberg.... woonhuis, brouwhuis, paardenstal en ander neerhuis, tuin, hopland en aanliggende erven zoals dat daar in dat dorp is gelegen, b.p. de gemeenschappelijke straat, Willem Jacops, Jacop die Most, verder nog een zeker stuk akkerland van ca. 10 lopenzaad eveneens in dat dorp gelegen aan de Hoogstraat, b.p Clareijns weduwe van Jan Willem Rutten en meer anderen, Jan Jacops, de gemeenschappelijke straat, eigendom is van de 2 kinderen van genoemde Aelbrecht en Mechteld en dat het bezit in het openbaar verkocht zal worden en het geld daarvan bestemd is voor die 2 kinderen of voor hen zal worden belegd, van welk huis zij nu de inkomsten hebben. Actum 20 december 1567. =================008=================== Wij Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen meester Jacop zoon wijlen Gerard van Deventher en machtigt hierbij jonker Goijert van Eijck en Jan van Doijenbracken zowel present als afwezig en geven hen samen of elk de bevoegdheid 4-v) om aan heer en meester Pouwelsen Golt, doctor in de medicijnen voor schepenen waar dat nodig zal zijn, het vierde deel over te dragen van een perceel land gelegen in Bloemendael onder Zevenbergen, in totaal groot 7 en drie vierde bunder, eigendom voor een vierde deel van genoemde Deventer, zoals hij vanwege zijn overleden broer Henrick van Deventer


heeft verkregen en hem in de deling voor schepenen van Den Bosch was toebedeeld. Verder nog zijn rechten die hij heeft ten opzichte van de heer van Aremborch in een bunder land dat deze heer van Aremborg een tijd als tuin heeft ingenomen en een jaar lang zal huren ingaande Kerstmis anno 1567, waarvan genoemde meester Pouwels de huur zal ontvangen van Peeter van den Bogart als schout in Terheijen en van Peter Mathijs Meeren alles volgens het huurcedull. De gemachtigden moeten dit bezit aan de koper overdragen op onderpand van hun persoon en bezit. 5-r) Verder moet de gemachtigden het geld ervan ontvangen, daarvoor kwijting doen etc. en ook de koop laten goedkeuren vanwege het vierde deel van deze Jacop van Deventher zoals die koop eerder gesloten is op 17 december j.l. en alles doen wat in het belang vand zaak is en de opdrachtgever zelf ook gedaan zou hebben. De opdrachtgever belooft alles na te komen wat daarin door zijn gemachtigden zal worden gedaan en hen daarvoor vrijwaren. Maar de gemachtigden dienen hem later wel rekenschap ervan af te leggen. Datum 29 december 1567. =================009=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen meester Jacop van Deventer zoon wijlen Gerit van Deventer en verklaart ter instantie van Henrick Mallants 5-v) dat het waar is dat Henrick van Vinckelroij bij een afrekening aan het sterfhuis van wijlen Jans van Vinckelroij een bedrag van 53 gulden en 18 stuivers een oort schuldig was te betalen en daarvoor een jaarlijkse rente zou beloven tegen de penning zestien en dat Andries van Vinckelroij bij het afsluiten van de rekening een bedrag van 85 gulden en 3 en een halve stuiver schuldig was gebleven waarvoor Andries een rente zou beloven van 5 gulden en 6 stuivers 2 oort zoals alles blijkt uit die afrekening van de boedel in het sterfhuis. Genoemde van Deventer verklaart die afrekening eigenhandig te hebben geschreven op 7 februari 1656 volgens stijl van Brabant, maar daarop in mindering te brengen wat sinds die tijd door Henrick van Vinkelroij en genoemde Andries daarop betaald zouden zijn. In kennis der waardheid etc. opgemaakt op 29 december 1567. =================010=================== Jan Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Anthonis zoon wijlen Reijner Antonis, door deze Reijner verwekt bij diens vrouw Heijlwich, verder Daniel zoon Henrick Wijlens (Willems?) als man van Heijlwich dochter van wijlen genoemde Reijner en Heijlwig en verkopen aan Geritz zoon wijlen Joost Gerits hun rechten in het bezit


6-r) van een huis, tuin en aanliggende erven, gelegen te Gestel te Nieuw Herlaer, rondom aan de gemeenschappelijke straat daar, verder b.p. Gerit zoon wijlen Joost Gerits. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen en ze verklaren hiervoor volledig te zijn betaald. Als er nog onbekende lasten op het bezit drukken zullen ze de koper daarvoor vrijwaren. Datum 30 december 1567. =================011=================== Wij Rut Rutten van Griensven en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Henrick zoon wijlen Jan Peeters Glavimans en verkoopt aan Jan zoon wijlen Jan Hermans een stuk weiland alhier te Gestel gelegen in het Moerschot, b.p. jonker Jan Koenen, de erfgenamen van wijlen Wouter van Beeck, Jan zoon wijlen Jan Hermans. Er is recht van overpad 6-v) over het erf van wijlen Wouters van Beeck zoals ze zeiden. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 10 januari 1568, Luikse tijdsstijl. =================012=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is gekomen Jan zoon wijlen Jan Hermans en verkoopt aan Laureijs zoon Michiel Janssen de helft van een stuk land met de houtopstand zoals ie gelegen in het Gestels Bosch, b.p. het Schildersgastuis van Den Bosch, de rivier de Dommel, de drossaard van Hoogstraten, het klooster van de zusters van Orthen. De verkoper is daarvoor gerechtigd volgens het testament gemaakt bij wijlen Elizabeth dochter van wijlen Gerit Dirck Gijben, waarin zij die helft aan Jan had vermaakt d.d. 19 januari 1561 volgens Luikse tijdsstijl. 7-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen. Datum 10 januari 1568, Luikse stijl. =================013=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Henrick zoon wijlen Willem Pouwels als man van Chatarina dochter van wijlen Dries Gielis en verkoopt aan Henrick zoon Goijaert Hoppenbrouwer een woonhuis, esthuis, tuin, boomgaard, akker en hopland groot ca. 4 lopenzaad, alhier te Gestel gelegen in het Moerschot, b.p. de erfgenamen van wijlen Wouter van Beeck, Henrick van Brouhese, Mathijs van Beeck, de gemeenschappelijke straat. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen


7-v) en alle lasten af te handelen, behalve een jaarlijks rente van 4 ponden paijment aflosbaar met Pinksteren, verder moet de koper de gebuurlijke rechten onderhouden. Datum 16 januari 1568, Luikse tijdsstijl. =================014=================== Henrick zoon Goijaert Hoppenbrouwers en zijn broer Gijsbert beloven samen en hoofdelijk als schuldenaars aan Henrick zoon wijlen Willem Pauwels per a.s. St. Jansdag die een bedrag van 124 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers volgens de ordonnantie en koers van het geld vanwege de koning. Actum als boven. =================015=================== Genoemde Henrick en Gijsbert Hoppenbrouwers uit de vorige akte hebben beloofd om aan Henrick Willem Pouwels ook nog per a.s. Kerstmis een bedrag van 35 karolusguldens 6 stuivers en 3 oort te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================016=================== Genoemde Henrick en Gijsbert Hoppenbrouwers beloven hoofdelijk en samen als schuldenaars om aan Henrick Willem Pouwels per as. Kerstmis over een jaar een bedrag van 8-r) 37 karolusgulden 6 stuivers 3 oort te betalen. Actum als boven. =================017=================== Genoemde Henrick en Gijsbert Hoppenbrouwers uit de vorige akte hebben beloofd om aan Henrick Willem Pouwels per a.s. Kerstmis over twee jaar een bedrag van 39 gulden 6 stuivers 3 oort te betalen tegen de geldkoers van dat moment volgens de ordonnantie van de koning. Actum als boven. =================018=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat Gijsbert zoon Goijaert Hoppenbrouwers met zijn broer Henrick hadden beloofd aan Henrick zoon wijlen Willem Pouwels een bedrag van 236 karolusguldens en een oortstuiver (= 1/4e stuiver) te betalen, elke gulden van 20 stuivers, zoals blijkt uit de voorgaande schuldbrieven. Genoemde Henrick belooft zijn broer Gijsbert voor diens belofte daarin te zullen vrijwaren en dat geld zo te betalen 8-v) dat Gijsbert en zijn nakomelingen daarvoor niet gebonden zijn. Datum 16 januari 1568.


=================019=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is gekomen Lenaert zoon wijlen Roelof Eijmberts en Henricxken dochter wijlen Gerit Henrick Delis als weduwe van Andries Anthonis met haar voogd en hebben een deling gemaakt van een stuk akkerland gelegen te Gestel aan de Hoogstraat hier, dat Lenaert en wijlen Andries eerder samen hadden gekocht. Genoemde Lenaert krijgt de helft van dat stuk land groot ca. 9 lopenzaad, gelegen op de Hogestraat, b.p. Hendrick Adriaen Huijben, Henricxken als weduwe, Adriaen Jacobs. Nog krijgt hij de helft van ca. 6 lopenzaad land, b.p. Jan Jacobs, genoemde Henricxken als weduwe, de gemeenschappelijke straat. 9-r) Uit deze helft moet Lenaert jaarlijks de helft van een aflosbare rente van 10 gulden per jaar betalen. Genoemde Henricxken als weduwe wat betreft het vruchtgebruik en haar 5 kinderen wat betreft erfrecht, krijgt de helft van een akker groot ca. 9 lopenzaad, alhier gelegen op de Hogestraat, b.p genoemde Lenaert, Adriaen Jan Joris, Mercelis Hermans, Adriaen Jacops. Nog krijgt ze de helft van 6 lopenzaad land, b.p. genoemde Lenaert, Aernt Jan Joris, de gemeenschappelijke straat, de weduwe zelf. Uit deze helft moet Henrieksken en haar kinderen jaarlijks de helft van een aflosbare rente van 10 gulden betalen. De delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars bezit en beloven 9-v) met haar voogd en nog Matheus Gijsbert Pels als man van Gerarden, met Anthonis en Wouter als broers en hun zuster Angela met haar voogd, die samen ook nog handelen voor hun zuster Caterina die minderjarig is, allen kinderen van wijlen genoemde Andries en Henricxken, deze deling gestand te doen. Als er op iemands erfdeel meer lasten zouden drukken zullen ze die samen betalen. Men zal elkaar ook overpad verlenen waar nodig. Datum 20 januari 1568. =================020=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat eerder Willem zoon wijlen Aernts Loijen jaarlijks uit zijn bezit onder 10-r) Gestel alhier ter plaatse genoemd op de Plack een derde deel van een rente van 1 pond paijment betaalt aan het kapittel van St. Jan Evagelist in Den Bosch. Voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Laureijs Janssen en


belooft als schuldenaar op onderpand van zijn persoon en bezit om die chijns jaarlijks zo aan het kapittel te betalen dat genoemde Willem daarvoor verder zal zijn gevrijwaard. Datum 24 januari 1568. =================021=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Jan zoon wijlen Danck Dancken en belooft aan Margriet dochter wijlen Evert Aerts ten behoeve van haar zuster Henricxken dochter wijlen Evert Aernts een jaarlijkse rente van 6 karolusgulden, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag en voor de eerste keer per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar, vrij van alle heffingen en belastingen, op onderpand van een weiland groot ca. 4 morgens, alhier te Gestel gelegen in het Moerschot, b.p. Willem Aert Lodewijcks, de erfgenamen van Wouter van Beeck, 10-v) Jan Jan Hermans, Jan Dancken. De schuldenaar belooft de rente steeds te zullen betalen en het onderpand in goede staat te houden voor de betaling ervan. Datum 30 januari 1568. In marge : Op 26 januari 1619 verklaren Aert Wouters van Thijl voor een helft en Jan Rutten Wouters met zijn zwager Aert Michiels voor de andere helft als erfgemnamen van Henricksken dochter wijlen Evert Aerts te zijn betaald door Claes zoon Jan Dancken. De brief ervan is doorgesneden en de zegel ervan afgetrokken als doorhaling ervan. Quod attestor A. Schellens. =================022=================== Genoemde rente uit de vorige akte is aflosbaar met 100 gulden en de achterstallige termijnen tegen de geldkoers van dat moment, mits de aflossung een half jaar vooraf is opgezegd. Actum als boven. =================023=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Barbara dochter wijlen Johannis 11-r) Bax als weduwe van Jacob van Deventher met haar voogd en machtigt hierbij haar zoon Gerard van Deventher en verder jonker Goijaert van Eijck en Johan van Doijenbracken, samen en hoofdelijk om namens haar al haar rentes, chijnsen, pachten en vorderingen die men haar schuldig is te betalen waar dan ook, voor haar te innen en eventueel met rechtsmiddelen in te vorderen. De gemachtigen dienen bij ontvangst daarvoor kwijting te geven en alle kwesties en processsen af te handelen alsof ze daar zelf bij aanwezig zou zijn geweest.


11-v) De gemachtigden dienen ook alle processen voort te zetten zoals wijlen Jacob van Deventher al had aangespannen en die nog onbeslist zijn. De opdrachtgeefster belooft alles na te komen wat daarin door haar gemachtigden zal worden gedaan en zal hen daarvoor vrijwaren, maar die moeten haar later wel verantwoording ervan afleggen. De machtiging geldt tot wederopzeggen. Datum 30 januari 1568. =================024=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren 12-r) dat voor ons is verschenen Geraerdt van Deventher zoon wijlen meester Jacop van Deventher en machtigt hierbij jonker Goijaert van Eijck en Johan van Doijenbraecken, samen en hoofdelijk om al datgene te doen dat in de voorgaande akte staat vermeld. Actum als boven. =================025=================== Gerard zoon Jan van Esch belooft als schuldenaar om aan Gerit Jan Zenis van de Laer per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar de som van 37 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers met nog 12 lopen rogge ten huize van genoemde Gerit Jan Zenis. Schepenen hierbij waren Henrick van Beeck en Jan Dancken. Datum31 januari 1568, Luikse tijdsstijl. =================026=================== Anna dochter van wijlen Rut Rutten weduwe van Jan Robben met haar voogd belooft als schuldenares aan Henrick zoon wijlen Jan Willems per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar 3 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, per a.s. Maria Lichtmisdag over 2 jaar drie en een halve karolusgulden, per a.s. Maria Lichtmisdag over 3 jaar drie en een halve karolusgulden, per a.s. Maria Lichtmisdag over 4 jaar nog een 3 en een halve karolusgulden en per a.s. Maria Lichtmisdag over 5 jaar een bedrag van 53 gulden. Actum als boven. =================027=================== 12-v) Gielis zoon wijlen Jan Damen belooft als schuldenaar om aan Henrick zoon wijlen Jan Willems die per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar een bedrag van 3 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, per a.s. Maria Lichtmisdag over 2 jaar 3 karolusguldens, per a.s. Maria Lichtmisdag over 3 jaar drie karolusguldens, per a.s. Maria Lichtmisdag over 4 jaar drie karolusguldens en per a.s. Maria Lichtmisdag over 5 jaar 53 karolusguldens in lopend geld. Actum als boven.


=================028=================== Christiaen zoon wijlen Laurens Gerits van de Venne belooft als schuldenaar om aan Jan Dancken ten behoeve van de 2 minderjarige kinderen van wijlen Lenaert Dircks die per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar 3 gulden, per a.s. Maria Lichtmisdag over twee jaar ook 3 gulden en per a.s. Maria Lichtmisdag over 3 jaar 53 gulden, lopens geld te betalen. Actum als boven. =================029=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Henrick zoon wijlen Willem van Griensven en verkoopt aan Adriaen Luenis van Heze een stukje land met houtopstand, alhier te Gestel gelegen aan het Hezelaer, b.p. Adriaen Lonissen, genoemde Henrick. 13-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 31 januari 1568, Luijkse tijdsstijl. =================030=================== Wij Henrick Willem van Beeck en Jan Dancken, schepenen, verklaren dat voor ons is verschenen Adriaen zoon wijlen Lonis Bartholomeus van Heeze (=secretaris) en verkoopt aan Goijaert Antonis ten behoeve van Henrick zoon wijlen Merten Peeters een stuk land met houtwas, alhier te Gestel gelegen op het Hezelaer, b.p. de gemeenschappelijke straat, Henrick Mertens, Henrick Willems van Griensven. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Actum als boven. =================031=================== 13-v) Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Adriaen Janssen als man van Mechteld dochter van wijlen Aernt Willems van de Staeck door wijlen deze Aernt verwekt bij diens vrouw Marijken dochter wijlen Henrick de Lepper en verkoopt aan Gerard zoon wijlen Joost Gerits van de Venne een dagmaat hooiland, gelegen te Gestel in de Ruijmelse beemden zoals hij dat in schepenbrieven van Gestel had verkregen d.d. 23 juni 1567 bij een deling, b.p. Joost van Gerwen, het kerkland van Gestel, de zusters van Orthen. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen. Datum 3 februari 1568, Luikse tijdsstijl. =================032=================== Gerard zoon wijlen Joost Gerits (van de Ven) belooft als schuldenaar om aan Jan zoon wijlen Adriaen Janssen die per a.s. Maria Lichtmisdag 106 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers.


14-r) Actum als boven. =================033=================== Wij Henrick Willems van Griensven en Matheus Pels schepenen verklaren dat voor ons is gekomen Hadewijch wettige dochter van Jan Jan Dircks door deze Jan verwekt bij diens vrouw Heijlwich dochter wijlen Aernts van de Hovel samen met haar voogd en machtigt hierbij meester Baneldo (boven de akte staat Baneldus) die in de stad Den Bosch woont en meester Willem Willems van Andel kapelaa in Gestel. samen en hoofdelijk om namens haar alle geschillen op te lossen die ze heeft lopen tegen personen of in gerechten, waar dan ook. De gemachtigden moeten voor haar daarin haar belangen waarnemen en alles doen wat daarbij nodig is. 14-v) De opdrachtgeefster belooft alles na te komen wat daarbij door haar gemachtigden zal worden gedaan. Datum 3 februari 1568. =================034=================== Wij Henrick Willems van Griensven en Antonis Joosten van Gemert, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Danck Dancken en verkoopt aan Jan zoon wijlen Peter Janssen een schepenbrief van Gestel d.d. 20 augustus 1552 inzake een jaarlijkse rente van 3 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag op onderpand van een huis, tuin, schuur, schop, esthuis met een beemdje en hopland, gelegen alhier te Gestel op de Carde (Kaert), b.p. de erfgenamen van Jan van Raveschot. Nog verkoopt hij een schepenbrief van Gestel d.d. 12 mei 1556 over een malder rogge per jaar, maat van Den Bosch, vrij van alle lasten en bedes, binnen Den Bosch te betalen op onderpand van een weiland met 15-r) een hopveldje in de jurisdictie van Schijndel onder de Bodem van Eelde, b.p. de joffrouwe van Campen, Willem Mercelis. Lenaert Willems had die rente en pacht gekocht van Jacop Gerits zoals blijkt uit deze twee schepenbrieven en Jan zoon wijlen Danck Dancken had die weer verkregen van genoemde Lenaert. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen. Datum 7 februari 1568, Luikse tijdsstijl. =================035=================== Jan zoon wijlen Andries Loijen belooft als schuldenaar om aan Servaes zoon Willems Verspanck die per a.s. Maria Lichtmisdag 30 stuivers te betalen en per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar 26


15-v) karolusgulden en 10 stuivers, elke gulden tegen 20 stuivers. Actum als boven. =================036=================== Wij Henrick Willems van Griensven en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Laurens zoon Michiel Janssen en belooft als schuldenaar aan Peter Janssen en aan Elias Peters ten behoeve van Elisabeth dochter van wijlen Gerit Aernts als weduwe van Peter Elias, die per a.s. Maria Lichtmisdag 6 gulden en 10 stuivers te betalen, 20 stuivers voor elke gulden of in lopend geld. Datum 7 februari 1568. =================037=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is gekomen Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp en machtigt hierbij Adriaen Loniszoon van Heeze alhier aanwezig om namens hem al zijn rentes, chijnsen, pachten en vorderingen 16-r) te innen, waar dan ook en indien nodig die met rechtsmiddelen in te vorderen, bij ontvangst daarvan kwijting te doen ect. en eventueel daarover proces te voren voor elk gerechtshof waar dat nodig is. De gemachtigde dient hierbij te handelen zoals hij als opdrachtgever dat voor ogen gehad zou hebben. De opdrachtgever belooft 16-v) op onderpand van zijn persoon en bezit alles na te komen wat daarin door hem wordt gedaan en zal hem daarvoor vrijwaren. Maar de gemachtigde moet hem later wel rekening en verantwoording afleggen. Datum 9 februari 1568, Luikse tijdsstijl. =================038=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Henrick Willems van Griensven en Anthonis Joosten van Gemert, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Gerit zoon Rombout Henricks oud ca. 35 jaar, inwoner alhier daarvoor opgeroepen door onze vorster Cornelis Jan Alarts die eerst de eed heeft afgelegd bij genoemde Cornelis in afwezigheid van Franchoijsen van Rijswijck als onze schout, verder Henrick zoon wijlen Peter Lamberts van St. Oedenrode, die daarvoor aangehouden is en nog Wouter zoon wijlen Wouter Wouters oud ca. 24 jaar die in Boxtel woont ook daarvoor gearresteerd en beedigd is, 17-r) hebben op verzoek van Jan zoon wijlen Willem Henricks Aerts nadat ze hierin zijn ondervraagd het volgende verklaard. Gerit verklaart dat zondagavond 14 dagen geleden hij ten huize was van Henrick Willems te Oerle waar hij zat te drinken met genoemde producent, toen genoemde


Henrick Willems en diens vrouw de deponent benaderden of hij hen in huis zou willen nemen omdat een zekere Mathijs Gijsberts hem producent buiten op stond te wachten die had gedreigd hem producent te zullen slaan. Genoemde Mathijs had daarbij gezegd tegen de producent hem de * keel af te snijden* en dat daarom de producent die avond daar in huis bleef en de andere dag smorgens daar uit huis wilde gaan, waar de zelfde Mathijs nog steeds voor de deur van het huis stond van genoemde Henrick Willems en heeft gepoogd om een steen naar de producent te gooien zoals men hem later had gezegd. Direkt erna heeft hij gezien dat Mathijs een *swertgen* in zijn hand had dat hij uit de schede trok en is daarmee naar de producent toe gelopen waarbij de producent en Mathijs elkaar bij het hoofd hadden en waarbij Mathijs ook nog een *opsteeker* uit zijn mouw had getrokken en hij deponent de arm van de genoemde Mathijs heeft..dacht 17-v) zodat Mathijs de producent niet met de opsteker zou kunnen raken, maar de producent had al een wond in zijn gezicht voordat Mathijs de opsteker had getrokken. Genoemde Henrick zoon wijlen Peter Lamberts verklaart dat Henrick Willems en diens vrouw die zondagavond zich bij genoemde producent voegden en hem zeiden dat hij beter in huis kon blijven omdat genoemde Mathijs hem producent buiten op stond te wachten en hem zou willen slaan.De andere morgen heeft de deponent wat rumoer gehoord tussen genoemde producent en Mathijs die elkaar bij de kop hadden gevat en de deponent heeft hen willen helpen om te stoppen, waarbii Mathijs een opsteker in zijn hand had en dat de producent een wond in zijn gezicht had. Genoemde Wouter verklaart dat hij op die zondagavond 14 dagen terug met de producent in Oerle is geweest en ze hebben daar genoemde Mathijs in de dingbank bevonden en toen heeft deze Mathijs tegen de deponent gezegd dat de producent zijn dochter had verleid en als Mathijs de producent hem zou kunnen krijgen op de straat, hij hem hetzelfde wel zou verleren en toen ging genoemde Mathijs deze producent op staan wachten tot de andere dag toe voor de deur van Henrick Willems. Daar heeft de producent toen geroepen voor de deur te komen en toen de producent daar kwam 18-r) heeft de deponent gezien dat Mathijs de producent een steen op zijn boezem heeft geworpen en daarna is Mathijs met een *swerdeken* op de producent ingelopen, maar toen heeft de deponent deze Mathijs met nog een andere personen dat zwaardje afgenomen en heeft de deponent gezien dat dat de producent gewond was en dat zelfde Mathijs dat zwaardje kwijt was heeft hij direkt daarop een opsteker in zijn hand gehad en de deponent heeft toen niemand anders zien vechten dan alleen deze Mathijs en de producent omdat er verder niemand bij was. Datum 13 februari 1568.


=================039=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Alaert zoon wijlen Mathijs Alaerts en verkoopt aan Gerit Joosten van de Ven het getimmerde woonhuis met zijn wanden, stenen en dak, zoals het alhier onder Nieuw Herlaert staat om af te breken. Gerit van de Venne zal dat huis etc. afbreken en in bezit nemen. Alaert belooft deze verkoop gestand te doen. 18-v) Datum 20 februari 1568. =================040=================== Gerit zoon wijlen Joost Gerits van de Venne heeft beloofd om aan Adriaen Leuniszoon van Heeze ten behoeve van Anna de vrouw van Wouter Mercelis in mindering op een jaarlijks aflosbare rente van 6 karolusguldens, die 26 gulden en 10 stuivers te betalen per a.s. Maria Lichtmisdag tegen de dan lopende geldkoers. Datum 20 februari 1568, Luikse tijdsstijl. =================041=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Lambrecht zoon wijlen Willem van Asten oud ca. 50 jaar inwoner van Gestel en Antonis zoon van genoemde Willem van Asten oud ca. 40 jaar wonend 19-r) te Boxtel daarvoor gearresteerd door genoemde Cornelis en hebben na de eed bij Cornelis te hebben afgelegd vanwege de afwezigheid van Franchoijsen van Rijswijck, het volgende verklaard. Ze verklaren dat er van wijlen Willem van Asten en diens vrouw wijlen Aleijdt dochter van Marcelis Peters zijnde hun ouders, er geen andere kinderen of kindskinderen zijn dan genoemde Lamvrecht en Antonis zelf en hun nog meerderjarige volle zuster Jenneken. Datum 20 februari 1578. =================042=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Jacob Hermans en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Henrick zoon wijlen Steven Godschalck oud ca. 60 jaar inwoner van de stad Den Bosch, Gerit zoon wijlen Jan van de Laer, oud ca. 70 jaar wonend in de vrijheid van St. Oedenrode en Adriaen zoon wijlen Rombout Aernts oud ca. 70 jaar wonend te St. Oedenrode, alle drie daarvoor gearresteerd zijnde door onze vorster Cornelis Jan Alaerts, hebben eerst de eed afgelegd bij deze Cornelis vanwege de afwezigheid van onze schout Franchoijs van Rijswijck, en hebben op verzoek van Adriaen zoon wijlen Evert


19-v) Aernts, na hierover te zijn ondervraagd, het volgende verklaard. Adriaen verklaart dat hij als deponent pachter is geweest van de houtschat voor de vrijheid van St. Oedenrode voor de trijd van 4 achtereenvolgende jaren en per afgelopen St. Bavodag min of meer 5 jaar en daarvoor de tiende penning ontving van alle hout voor alle percelen gerekend vanaf de middelste schoorsteen van het huis van genoemde Adriaen dat eerder was afgebrand, gaande naar de Berzelaer en verder naar Rode toe, zoals Gerit en genoemde Henrick de Raijmaker dat gepacht hadden, deels onder Rode, ten zijnen behoeve voor een helft en ten behoeve van Gielis van Collenburch voor de houtschat van Boxtel voor de andere helft, te ontvangen van de inwoners daar. Genoemde Gerit Janssen verklaart dat Adriaen zoon wijlen Evert Aerts wiens huis destijds is afgebrand, vanaf de middelste schoorsteen gaande naar St. Oedenrode dat voor niet meer daar heeft neergezet en gebouwd dan voor ca. 3 roedes, welk huis hij vandaag heeft bezichtigd en gezien. Genoemde Adriaen zoon wijlen Rombout Aernts verklaart hij op vandaag het huis daar gezien heeft van Adriaen Everts vanaf de middelste schoorsteen van het oude huis, dat niet 20-r) op het gebied van de vrijheid van St. Oedenrode is gezet of gebouwd dan voor een roede lengte in de heerlijkheid van Boxtel. Datum 27 februari 1568. (de oorspronkelijke tekst is zeer verwarrend, JT) =================043=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Arijken dochter wijlen Gielis Hermans weduwe van Gerard Wouters met haar voogd, doet afstand van haar recht van vruchtgebruik inzake een jaarlijkse pacht van 2 zesters rogge, maat van Den Bosch, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag, welke pacht Jan Claes Hoecx had verkocht (=beloofd) aan Gerard Dirck Gijben volgens een schepenbrief van Gestel d.d. 11 mei 1491 en welke pacht genoemde Arijken in haar testament had vermaakt aan Elisabeth dochter van genoemde Dirck Gijben. Ze doet afstand ten behoeve van haar kinderen Gielis en Wouter ten behoeve van henzelf en ook ten behoeve van hun zuster Peter en hun broers Willem en Jan. Arijken als moeder belooft dit afstanddoen altijd na te komen. Nadat dit is gebeurd hebben deze Gielis en Wouter, mede namens hun zuster Peter en hun broers Willem en Jan, deze pacht va 2 zesters rogge weer verkocht aan 20-v) Emont Janssen samen met alle dokumenten ervan. De verkopers beloven deze verkoop gestand te doen en alle lasten daarin namens henzelf en namens hun ouders af te handelen. Datum 16 maart 1578, Luikse tijdsstijl.


=================044=================== Genoemde Emont Janssen uit de vorige akte beloofd als schuldenaar om aan Arijken dochter Gielis Hermans per a.s. oogsttijd die 2 zesters rogge te betalen. Actum als boven. =================045=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Henrick Willems van Beeck, Jacop Hermans, Matheus Pels, Henrick Willems van Griensven, Jan Dancken, Rut Rutten en Thonis Joosten van Gemert, schepenen verklaren dat voor ons in gebannen vierschaar zijn verschenen Peter zoon wijlen Peter Jacobs van de Broeck oud ca. 55 jaar, zijn zuster Anna oud ca. 58 jaar en zijn zuster Anthonia oud ca. 57 jaar, alle drie inwoners te 21-r) Gestel, daarvoor opgeroepen door onze vorster Cornelis Jan Alaerts hebben op verzoek van Henricxken weduwe van Andries Anthonis onder ede die is afgelegd bij onze schout Franchoijsen van Rijswijck, na een ondervraging ervan, verklaard hebben dat zij deponenten hebben gewoond op de hoeve van Jan Pijnappel alhier gelegen op Mughovel en in het laatste jaar al het mest zouden krijgen op die hoeve en hebben dat afgevoerd en voor hun eigen doel gebruikt maar genoemde Pijnappel heeft toen de mest in beslag laten nemen en daarna hebben de deponenten deze Pijnappel daarover voor het gerecht gedaagd. Maar ze willen eigenlijk geen proces voeren en hebben daarom met Pijnappel een overeenkomst gemaakt en willen hem voor die mest 5 gulden geven. Maar Pijnappel wenst meer aanspraken te maken en ze voeren nu aan dat toen ze de hoeve hebben aanvaard er geen mest was maar dat die was afgevoerd door Andries Anthonis die eerder op die hoeve woonde. Datum 20 maart 1578, Luikse tijdsstijl. =================046=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Gijsbert zoon wijlen Henrick Henricks als man van Elisabeth dochter vanw ijlen Ariaen Laurenbs door deze Adriaen 21-v) verwekt bij diens vrouw Jutten, verder Jan zoon Goijaert Jan Adriaens als man van Angele dochter van genoemde Adriaen en Jutten en hebben een deling gemaakt van alle bezit dat ze na dood van hun ouders hebben geerfd alhier te Gestel gelegen. Genoemde Gijsbert krijgt een woonhuis, esthuis, tuin, boomgaard met het land samen groot ca. 14 lopenzaad, gelegen alhier te Tede, b.p. Jan Goijaerts als deler, de gemeenschappelijke straat, de heide van Tede, zoals daar is afgepoaald. Nog krijgt hij de helft van een hooibeemd gelegen in de Theder beemden, b.p. Joosten van Gerwen, de vaarweg


daar, Hillegond weduwe van Adriaen Jan Hermans, de erfgenamen van heer Jacob Zanders zoals ze zeiden. Hieruit jaarlijks als grondchijns twee en een halve stuiver aan de heer van Helmond te betalen. Verder de hooidijk op de Herlaerse dijk te moeten onderhouden. Nog jaarlijks aan het klooster van de Uijlenburg in de stad 22-r) Den Bosch op St. Bavodag 8 gulden en 5 stuivers te betalen, nog jaarlijks 21 stuivers aan Dircxken dochter van Gijsbert van Empel, nog 21 stuivers per jaar aan Aernden van Bruegel of degene die er recht op hebben, nog jaarlijks een mud rogge aan het grote gasthuis in Den Bosch, nog een malder rogge per jaar aan het klooster van Couwenwater. Genoemde Jan krijgt een woonhuis, tuin, boomgaard en akkerland, samen groot ca. 4 lopenzaad, gelegen te Gestel onder Tede, b.p.Laurens Willems, Gerit Gerit Gijsberts, de Clockberg daar, de heide van Thede, samen met de beplanting daar. Nog krijgt hij de schuur bij het grote huis met 2 opgaande eikenbomen die met Pinksteren over een jaar opgeruimd moeten zijn. Nog krijgt hij een stuk akkerland groot ca. 12 lopenzaad ter zelfder plaatse als hiervoor gelegen, b.p. genoemde Gijsbrecht, de gemeijnte daar rondom. Nog krijgt de helft van een hooibeemd gelegen te Gestel in de Thederbeemden, b.p. Joost van Gerwen, de vaarweg daar, Hillegont weduwe bvan Adriaen Jan Hermans, de erfgenamen van heer Jacop Zanders. Hieruit jaarlijks 22-v) 3 guldens op St. Mathijsdag aan Adriaen Luenis van Heeze te betalen, nog jaarlijks op St. Thomasdag 3 gulden, nog aan de koster te Esch 33 stuivers, op Maria Lichtmisdag 1 mud rogge aan Henrick Kuijsten en een malder rogge aan het klooster van de Kruisbroeders in de stad Den Bosch, nog jaarlijks een halve roede dijk te onderhouden te Gestel aan de grote brug. De delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven deze deling gestand te doen. Als iemands bezit minder waard wordt zullen ze dat samen betalen naar gelang ieders deel. Ieder zal verder de lasten op het eigen erfdeel zodanmig betalen dat de erfdelen van de anderen ervoor zijn gevrijwaard. Genoemde Gijsbert zal alle achtersnd van de rentes en chijnsen etc. betalen tot aan a.s. St. Mathijsdag toe. Datum 22 maart 1568. =================047=================== 23-r) Gijsbrecht zoon wijlen Henrick Henricks heeft als schuldenaar beloofd om aan Jan zoon Goijaert Janssen die per a.s. Pinksteren 18 gulden te betalen, elke gulden van 29 stuivers, zonder rente. Actum als boven.


=================048=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat eerder Marijken dochter wijlen Willem Robben als weduwe van Gielis Janssen van Zeland met haar voogd middels vernadering een zeker woonhuis met schop, esthuis, tuin, hopland, akker etc, had gekregen samen groot va. 18 lopenzaad, alhier te Gestel, b.p. Jan Pijnappel en meer anderen, Marcelis Jan Hermans, de gemeenschappelijke straat, volgens een schepenbrief van Gestel d.d. 26 november 1567. Ze verkoopt dit bezit nu aan Robbrecht zoon wijlen Willem Robben en de verkoopster belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen. Datum 27 maart 1568, Luikse tijdsstijl. =================049=================== 23-v) Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Robbrecht zoon wijlen Willem Robben en belooft aan Henrick zoon Goijaert Hoppenbrouwer en aan Jan Walravens als voogden over het minderjarige kind van genoemde Robbrecht verwekt bij zijn vrouw Mechteld dochter van wijlen Jan Walravens een jaarlijkse rente van 10 karolusguldens en 15 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers, vrij van alle hefftingen en belastingen, steeds te betalen op St. Geertruijdadag en voor de eerste keer per a.s. St. Geertruidadag, op onderpand van een woonhuis, schop, esthuis, tuin, hopland en akkerland, samen hroot ca. 18 lopenzaad alhier te Gestel gelegen, b.p. Jan Pijnappels en meer anderen, de gemeenschappelijke straat. De rente is ten behoeve van het genoemde kind, maar Robbrecht behoudt zolang hij leeft hiervan het vruchtgebruik en na zijn dood gaat de rente naar dat kind wat betreft erfrecht. Robbrecht belooft de rente altijd te garanderen en alle lasten daarin af te handelen, behalve uit het bezit 24-r) ca. 16 hoenderen en een oortstuiver grondchijns aan de heer van Herlaer te betalen en aan diverse personen nog ca. 46 gulden elf stuivers. De schuldenaar belooft het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Datum 27 maart 1568. In marge : Deze rente is op 30 december 1611 door Henrick Henrick Goijaerts Hoppenbrouwers aan Gerard Andries van de Auwenhuise als voogd over Lambert en Andries zoons van Rutger Lambrechts afgelost. Actum in aanwezigheid van Herbert Steven Janssen en Jan Gerit Janssen van de Loo, schepenen. =================050=================== Robbrecht uit de vorige akte mag de rente altijd aflossen tegen betaling van 165 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers samen met alle achterstand, mits de aflossing een half jaar vooraf wordt opgezegd. Datum 27 maart 1568.


=================051=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat Aernt zoon wijlen Peter Colen aan Robbrecht Willemn een jaarlijkse pacht van 2 mud rogge had overgedragen, maat van Den Bosch, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag, op onderpand van een veld groot ca. 3 morgens, gelegen in de vrijdom van de stad Den Bosch, op Den Dungen, b.p. Sijmon Delis, de gemeenschappelijke straat, volgens de schepenbrief van Den Bosch d.d. 6 april 1665. Robbrecht verklaart dat de pacht is afgelost. Hij belooft aan Henrick de Hoppenbrouwer en Gerarden Jan Walravens als voogd over het minderjarige kind van Robbrecht en vanwege zijn vrouw Mechteld dochter van wijlen Jan Walraven dat hij geen aanspraken meer zal hebben over deze pacht maar verklaart dat die pacht is afgelost. Actum als boven. =================052=================== 24-v) Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Joost Gerits van den Venne en verkoopt aan jonker Goijaert van Eijck ten behoeve van Barbara dochter van wijlen Jan Bax, weduwe van Jacop van Deventher een stuk land groot ca. 6 en een halve roede, gelegen te Gestel nabij de Santbergh, b.p. deze Santbergh die eigendom is van de erfgenamen van Aelbert en Henrick van Deventer, Mechteld dochter van wijlen Aert Willems van den Staeck, Jan de Wert (?). De weduwe krijgt er het vruchtgebruik van en genoemde van Eijk en haar zoon Gerard krijgen er het erfrecht van. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af handelen. Datum 27 maart 1568, Luikse stijl. =================053=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Robbrecht zoon wijlen Willem Jan Robben en verkoopt aan Rut Jacop Rutten een woonhuis, esthuis, tuin, boomgaard, hopland, akkerland en weiland, alhier gelegen op Mughovel, b.p. Evert Gerits, Jan Pijnappel en meer anderen, genoemde Robbrecht zelf, de gemeenschappelijke straat. 25-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve jaarlijks 16 hoenderen en een oortstuiver aan de heer van Herlaer vanwege grondchijns en nog aan diverse personen 33 guldens 11 stuivers. Verder moeten ze elkaar overpad verlenen. Datum 27 maart 1568. =================054=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven schepenen verklaren dat Robbrecht zoon wijlen Willem Robben aan Henrick zoon Goijaert Hoppenbrouwers en aan Gerard Jan Walravens als voogden over de twee


minderjarige kinderen van genoemde Robbrecht verwekt bij wijlen diens vrouw Mechteld dochter van Jan Walravens een jaarlijkse rente van 10 karolusguldens en 15 stuivers had verkocht, steeds te betalen op onderpand van het woonhuis, schop, esthuis, tuin, akkerland en weiland samen groot ca. 18 lopenzaad, alhier gelegen te Gestel, b.p. Jan Pijnappel en meer anderen, Mercelis Hermans volgens de schepenbrief van Gestel. Genoemde Robbrecht belooft als schuldenaar dat hij deze rente van 10 gulden en 15 stuivers 25-v) en nog een rente van 6 gulden aan heer Gielis Mallants zodanig zal betalen en aflossen uit het huis van genoemde Robbrecht van hiervoor, zijnde 6 lopenzaad, gelegen alhier te Gestel op Mugohovel, b.p. Jan Pijnappel, Marcelis Hermans, Rut Jacops, de gemeenschappelijke straat, dat genoemde Ruth en diens bezit en nakomelingen daarvoor verder gevrijwaard zijn. Datum 27 maart 1568. =================055=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is gekomen Seger zoon wijlen Jacops van Grueningen en Jan zoon wijlen Jan Delis, als naaste vrienden van een minderjarig kind van wijlen Jacop zoon wijlen Jacop van Grueningen, door deze Jacop verwekt bij wijlen diens vrouw Henricxken dochter wijlen Gielis Jan Gielis, die ons hebben verklaard dat het minderjarige kind samen met nog een ander kind van wijlen Jan zoon wijlen Henrick Claes door deze Henrick verwekt bij genoemde Henricxken, bepaalde huisraad en andere meubelen hadden geerfd, die voor deze minderjarigen beter verkocht zouden kunnen worden dan zelf behouden, om het geld ervan aan te wenden voor dit minderjarige kind en de voogden verzoeken daarom goedkeuring daarvoor te krijgen. 26-r) Na dat verzoek hebben wij schepenen, op grond van het aan ons verleende keizerlijk octrooi, met instemmiing van Cornelis Jan Alaerts als onze vorster bij afwezigheid van de schout Franchois van Rijswijk daarin gemachtigd, aan de genoemde voogden Seger die in de vrijdom van de stad Den Bosch woont en daar is gearresteerd en aangehouden, aan Lenarden Glavimans die in Gestel woont, verder aan Gerard Delis die in Gestel woont en is opgeroepen, verder Jan zoon wijlen Jan Delis die in de vrijheid van Den Bosch woont en is gearresteerd, samen op om de genoemde huisraad en roerend bezit openbaar te verkopen na 3 zondagse oproepen en een deling te maken met de voogden van het andere genoemde minderjarige kind. De voogden zijn verplicht om het geld ten behoeve van dat kind te beleggen en een goede verantwoording af te leggen van hun beheer van het bezit etc. zoals goede voogden verplicht zijn te doen.


26-v) Datum 27 maart 1568, Luikse stijl. =================056=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenenn Gerit zoon wijlen Mercelis Peeters door deze Mercelis verwekt bij Dymphna dochter wijlen Joorden van Boningen zoals hij zei en verkoopt aan Peter en Gerit, broers en natuurlijke zoons van Jan van de Loo verwekt bij deze Dymphna, alle roerend en onroerend bezit dat hij heeft geerfd na dood van genoemde Mercelis en Dymphna, alhier gelegen te Gestel of elders, waarvan zijn moeder het vruchtgebruik had behouden. De verkoper belooft de overdracht gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 3 april 1568. =================057=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Peter en Gerit natuurlijke zoons van wijlen Jan van de Loo en Dymphna dochter van Joorden van Boningen uit de vorige akte en beloven als schuldenaars om aan Gerit zoon wijlen Mercelis Peters dat ze samen alle schulden en achterstanden zoals zijn nagelaten door 27-r) hun moeder Dymphna zullen betalen, zodat Gerit daarvoor verder is gevrijwaard. Actum als boven. =================058=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Peter en Gerit, broers en natuurlijke zoons van wijlen Jan van de Loo verwekt door wijlen deze Jan bij wijlen Dymphna dochter van wijlen Joorden van Boningen, beloven als schuldenaars aan Gerard zoon wijlen Marcelis Peters op St. Laurensdag a.s. 25 gulden te betalen, elke gulden van 20 stuivers met een rente van 6 %, met Allerheiligen erna nog 25 gulden zonder rente en met Pasen erna 25 gulden zonder rente. Datum 3 april 1568. =================059=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Gerard zoon wijlen Marcelis Peters die ons heeft meegedeeld dat hij na de dood van Dymphna dochter van Joordaen van Boningen, weduwe van genoemde Mercelis door Mechtelden minderjarige dochter van Jan zoon Jan Janssen door deze Jan verwekt bij wijlen diens vrouw Christiana dochter van wijlen genoemde Mercelis en Dympha, het volgende bezit heeft geerfd, n.l. 27-v) de helft van dat bezit van wijlen deze Dymphna zijnde de helft van 2 woonhuizen, brouwhuis, brouwinstallatie, tuin, hopland en akkerland,


groot ca. 6 lopenzaad, gelegen in de parochie Gemonde alhier te Gestel, b.p. Adriaen Gerits, Eijmert van den Oetelaer, de gemeenschappelijke straat. Nog de helft van een stuk akkerland groot ca. 5 lopenzaad, gelegen te Gestel op het Rullaer, b.p. Dirck de Raet, Peter Henrick Goijaerts, de Varenwech (=rijweg) daar, de erfgenamen van Dympna weduwe van Jan van Ravesteijn. Nog de helft van een stuk akkerland totaal groot ca. 2 lopenzaad, gelegen onder Gestel, b.p. de rector van St. Chatarijnen alhier te Gestel, Steven Janssen, een waterlaat daar. Die helft van al dat roerende en onroerend bezit is eigendom van dat minderjarige kind, maar is wel belast met vele schulden, rentes etc., welk bezit vanwege die lasten beter verkocht zou worden dan behouden. Daarom verzoekt de suppliant (verzoeker) het bezit te mogen verkopen omdat zijn helft van het bezit hij al verkocht had 28-r) maar welke verkoop niet door kan gaan tenzij er toestemming komt van de voogden van dat kind die benoemd moeten worden. Nadat wij als schepenen goede informatie hadden ingewonnen, geven wij de minderjarige volgens oud gebruik en vanwege het octrooi daarin van keizer Karel als hertog van Brabant, met instemming ook van Cornelis Jan Alarts als vorster bij afwezigheid van Franchoijs van Rijswijck als schout hiervoor gemachtigd, hiervoor toestemming en benoemen hierbij Henrick en Claes, broers en zoons van wijlen Jan Janssen vanwege vaderskant welke genoemde Henrick in Boxtel woont en Claes onder Liempde, verder Antonis Willems van Asten ook wonend te Boxtel en nog Joorden Huijberts wonend onder Rode vanwege de moederskant die hiervoor door de vorster zijn gearresteerd. Wij geven hen volmacht om alle roerende en onroerende bezit met de andere erfgenamen te verdelen, het daarna geheel of ten dele in het openbaar na 3 zondagse afkondigingen te mogen verkopen en er een goede overdracht van te doen plaatshebben. 28-v) Het geld van de verkoop moet door de voogden worden gebruikt om de schulden van het kind af te lossen en het resterende geld te beleggen op goede onderpanden ten behoeve van het genoemde minderjarige kind. Verder moeten de voogden nadien goede verwantwoording afleggen van hun beheer voor schepenen van Gestel zoals goede voogden verplicht zijn te doen. De genoemde voogden bekennen zulks te zullen doen en hebben dat onder ede beloofd. Datum 3 april 1568. =================060=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon van Jan Janssen en belooft als schuldenaar dat als zijn dochter Mechteld die hij heeft verwekt bij wijlen Christiana dochter van wijlen Marcelis Peters, eerder sterft voordat ze meerderjarig is geworden, dat Jan dan of diens nakomelingen aan Peter en Gerard broers en natuurlijke kinderen van wijlen Jan van de Loo verwekt door deze Jan


bij Dimphna Joordens van Boningen, 29-r) en Arijken dochter wijlen heer Joosten Smeijers voor een helft en aan Gerit zoon wijlen Mercelis Peters voor de andere helft, de helft van het restant bezit van de minderjarige Mechteld dat die na dood van Dimphna heeft geerfd krijgen en de andere helft van het overblijvende bezit komt toe aan de kinderen van genoemde Jan en diens huidige vrouw Marijken reeds verwekt of nog te verwekken. Maar daarbij is voorwaarde dat als genoemde Gerit Janssen en Arijken overlijden zonder wettig nageslacht dat dan de portie van de minderjarige die ze hebben geerfd, zal versterven op genoemde Gerard Mercelis en op Peter Janssen. Dat is door genoemde Jan ter ener zijde en door Gerit Gerits en Peter ter andere zijde op onderpand van hun persoon en bezit beloofd. Datum 3 april 1568. (Jan Janssen van de Loo had dus 3 relaties met kinderen, JT) =================061=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Jacop Hermans en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Matheus zoon wijlen Gijsbert Pels onze collega-schepen oud ca. 44 jaar en Adriaen Leuniszoon van Heeze, secretaris oud ca. 38 jaar, beiden inwoners en daarvoor opgeroepen door de vorster Cornelis Jan Alarts en hebben ter instantie van Jan zoon wijlen Claes Janssen, onder ede 29-v) welke eed eerder is afgelegd bij het aanvaarden van hun ambt, het volgende verklaard. Genoemde Matheus verklaart dat hij erbij was toen Goijaert Willems van de Merendonck met Jan Claessen had afgerekend over de goederen die Goijaert had gekocht van Jan Claessen en de zelfde Goijaert aan Jan onder andere 50 karolusgulends had gegeven, ter aflossing van een rogpacht van 1 mud rogge afgelost zijnde aan Jan van der Meer en dat die 50 gulden in de rekening van Goijaert staan vermeld en dat Jan van der Meer zelf heeft verklaard dat Goijaert hem voor dat mud rogge had afgelost. Genoemde Adriaen verklaart dat hij erbij was toen genoemde Jan Claessen bij deze afrekening die 50 guldens vanwege genoemde Jan van der Meer in rekening had gebracht, maar dat hij deponent niet meer weet of deze Goijaert die pacht van 1 mud aan genoemde Jan van Meer werkelijk had afgelost of niet. Datum 3 april 1568. =================062=================== Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Anthonis, Henrick en Gerit, broers en zoons van wijlen Mercelis Henricks door deze Mercelis verwekt bij dien vrouw Aleijt dochter wijlen Gerit Peters, voor henzelf


30-r) handelend en voor hun broer Arnt en hun zuster Geertruijt en verkopen al hun rechten in het bezit dat ze van hun ouders hebben gekregen onder St. Michielsgestel aan Henrick zoon Jan de Wit. De verkopers beloven deze verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen. Datum 10 april 1568, Luikse stijl. =================063=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen meester Peeter van Middegael en diens vrouw joffrouw Anna van Brempt, genoemde meester Peter onze inwoner alhier, beiden met instemming van elkaar en machtigen hierbij jonker Johan 30-v) van de Laer en Danielen van Meruwen, samen en hoofdelijk om namens hem en zijn vrouw alle geschillen en processen waar te nemen zowel als eisende als verdedigende partij, voor alle gerechtshoven waar dat nodig is, zowel geestelijk als wereldlijk en daarin alles te doen dat rechtens nodig is. De gemachtigden moeten alles doen dat zij als opdrachtgevers ook voor ogen zou hebben gestaan. De gemachtigden mogen ook weer andere gemachtigden benoemen met de zelfde bevoegdheden. De opdrachtgevers beloven alles hierin na te komen dat door de gemachtigden zal worden gedaan en hen daarvoor vrijwaren. De machtiging geldt tot wederopzeggen. Datum 22 april 1568. =================064=================== 31-r) Henrick zoon wijlen Metken Peeters belooft als schuldenaar aan Cornelis zoon wijlen Coen Janssen die per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar de som van 56 gulden en 5 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers of in ander courant geld tegen de dan geldende koers van de koning. Getuigen als schepenen Henrick van Beeck, Jacop Hermans en Henrick Willems van Griensven. Datum 8 mei 1568. =================065=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems zoon van Griensven, schepenen verklaren dat eerder Gerit zoon wijlen Mercelis Peters door deze Mercelis verwekt bij diens vrouw Dymphna dochter wijlen Joorden van Boningen, alle roerend en onroerend bezit dat Gerard had geerfd van wijlen genoemde Mercelis en Dymphna aan Peter en aan Gerard broers en zoons wijlen Jan van de Loo had opgedragen volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 3 april 1568. Daarom is voor ons verschenen genoemde Peter en draagt al zijn rechten van hiervoor daarin over aan zijn broer Gerard die Peter als schuldenaar


31-v) belooft de overdracht gestand te doen op onderpand van zijn persoon en bezit en alle lasten daarin af te handelen. Datum 14 mei 1568. =================066=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat Peter en Gerit, broers en zoons wijlen Jan van de Loo, door deze Jan verwekt bij Dympna dochter van wijlen Joorden van Boningen, samen hadden beloofd aan Gerard zoon wijlen Marcelis Peters om alle schulden te betalen die waren gemaakt door wijlen hun moeder Dymphna en wel zo dat Gerit en diens bezit daarvoor gevrijwaard zou zijn, behalve voor een kapitaal van 75 gulden met de rente volgens een schepenbrief van Gestel d.d. 3 april 1568. Voor ons zijn nu verschenen Gerit zoon wijlen Jan van de Loo en heeft beloofd die som van 75 gulden met de rente aan genoemde Gerard zoon wijlen Mercelis Peters zodanig te betalen dat Peter en diens erfgenamen en bezit daarvoor is gevrijwaard. Datum 14 mei 1568. =================067=================== 32-r) Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Henrick en Claes, broers en zoons wijlen Jan Janssen, verder Anthonis Willem van Asten en Joorden Huijbert Janssen van Boningen als aangestelde voogden van het minderjarige kind van wijlen Jan zoon wijlen Jan Janssen, door wijlen deze Jan verwekt bij diens vrouw Christien dochter wijlen Mercelis Peters door deze Mercelis verwekt bij diens vrouw Dympna dochter van wijlen Joorden van Boningen, verder Gerit zoon wijlen Jans van de Loo en hebben samen een deling gemaakt van het bezit dat deze minderjarige na dood van Marcelis en Dympha heeft geerfd en dat genoemde Gerit (van de Loo) tegen Gerit zoon wijlen Mercelis Peters en van Peter zoon wijlen Jans van de Loo vandaag had gekocht. Bij deze deling krijgt het minderjarige kind waarbij het lot is gelegd door Walraven Augustijns genoemd van Goor als vorster te Gestel, een woonhuis, met tuin, hopland, akkerland samen ca. 4 lopenzaad gelegen in de parochie van Gemonde, met de halve put en halve voetpad, b.p. genoemde Gerit Janssen, Eijmert van de Oetelaer, de gemeenschappelijke straat, Adriaen Gerits. Nog krijgt zij de helft van 5 lopenzaad land alhier gelegen in de zelfde parochie onder Gestel, b.p. genoemde Gerit, Peter Henrick Goijaerts, de erfgenamen van Jan van Ravesteijn, Henrick Anthonissen. Hieruit jaarlijks aan de heer van Herlaer op St. Michielsdag 7 chijnshoenderen en de helft van 5 risten vlas en de helft van een *slijk lopen evenen* (= krap een lopen haver). nog jaarlijks een pacht van 3 malder rogge, nog een *toegemet* (extra bedrag vanwege egalisatie van erfdeel) in de hoogtijd van


32-v) a.s. Pasen 20 karolusguldens. Dit erfdeel zal jaarlijks op St. Maartensdag een maaltijd genieten zoals de heer jaarlijks verplicht is. Genoemde Gerard zoon wijlen Jan van de Loo krijgt een woonhuis met brouwhuis, brouwinstallatie, tuin, hopland samen groot ca. 2 en een half lopenzaad, gelegen in de parochie van Gemonde onder Gestel, b.p. de gemeenschappelijke straat, het genoemde minderjarige kind, Adriaen Gerits. Nog krijgt hij een slijk zesterzaad akkerland gelegen in de zelfde parochie onder Gestel, b.p. de Woesterhoeve, Steven Jans, een waterloop daar. Nog krijgt hij de helft van ca. 5 lopenzaad gelegen in de zelfde parochie te Gestel, b.p. het genoemde minderjarige kind, Dirck de Raet en meer anderen, Henrick Ravesteijn. Hieruit een pacht van 20 lopen rogge te betalen, nog jaarlijks 20 stuivers, Verder krijgt dit erfdeel van het minderjarige kind 20 karolusguldens. Genoemde delers beloven over en weer afstand te doen van aanspraken op elkaars bezit 33-r) en ze beloven de deling gestand te doen. Indiens iemands erfdeel minder waard wordt zullen ze dat aan elkaar vergoeden. Ieder zal verder de lasten op het eigen erfdeel zo betalen dat het erfdeel van de anderen daarin gevrijwaard blijft. Datum 14 mei 1568. =================068=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij, Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Lenaert zoon wijlen Jan Mercelis oud ca. 50 jaar en Adriaen zoon wijlen Dirck Claessen oud ca. 29 jaar, beiden inwoners in Den Dungen hiertoe opgeroepen door Walraven Augustijn van Goor als onze vorster en hebben bij deze vorster bij afwezigheid van de schout de eed afgelegd op verzoek van de voogden van 33-v) het minderjarige kind van wijlen Jan zoon wijlen Jan Janssen (=van de Loo, JT) door deze wijlen Jan verwekt bij Christiana zijn vrouw, dochter wijlen Mercelis Peters, nadat ze hierover zijn ondervraagd hebben als volgt verklaard. Ze verklaren dat een zeker woonhuis, tuin, hopland en akkerland groot ca. 4 lopenzaad, gelegen in de parochie van Gemonde in de jurisdictie van Gestel, naast het erf van Gerit Janssen en Eijmert van de Oetelaer, de gemeenschappelijke straat en Adriaen Gerits, nog de helft van 5 lopenzaad land in de zelfde parochie en heerlijkheid, b.p. Gerit Janssen, Peter Henrick Goijaerts, de erfgenamen van Jan Ravesteijns, Henrick Anthonis, beter ten behoeve van het minderjarige kind beter verkocht kan worden dan behouden omdat er veel lasten op drukken en een pacht van 3 malder rogge, 7 chijnshoenderen, boven nog


het onderhoud aan het huis. Met het geld daaruit kunnen dan de schulden worden afgelost en wat erover schiet kan belegd worden ten behoeve van het kind.Datum 14 mei 1568. =================069=================== 34-r) Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Adriaen zoon wijlen Gerit Janssen en verkoopt aan heer Eijmbrecht Hoppenbrouwer een stuk land, deels heide en deels weiland en akker land, gelegen in de parochie van Gemonde onder de jurisdictie van Gestel genoemd Trullaer, b.p. Jan van Raveschot, Dirck die Raet, joffrouwe van Campen, welk stuk land Adriaen had gekocht van Peter zoon wijlen Henrick Goijaerts volgens een schepenbrief van Den Bosch d.d. 1 april 1565. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen behalve een jaarlijkse pacht van 12 lopen rogge, nog een rente van 3 karolusguldens en 2 oude groten. Datum 20 mei 1568. =================070=================== 34-v) Heer Eijmbert zoon wijlen Henrick Hoppenbrouwer heeft als schuldenaar beloofd om aan Adriaen Gerits per a.s. Maria Lichtmisdag een bedrag van 100 karolusguldens te betalen zonder rente, nog per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar 58 karolusguldens en 7 stuivers. Datum 20 mei 1568. =================071=================== Al degenen die deze brief zullen lezen of horen lezen, gegroet. Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Henrick zoon wijlen Sijmon Rutten oud ca. 60 jaar en Anthonis Dircks van der Steen, oud ca. 53 jaar wonend onder Den Dungen in de vrijdom van de stad Den Bosch, daarvoor aangehouden door onze vorster Walraven Augustijns van Goor en hebben de eed afgelegd bij Franchoijs van Rijswijck, schout alhier, en hebben op verzoek van Henricxken weduwe van Andries Anthonis na hierover te zijn ondervraagd als volgt verklaard. Ze zijn erbij aanwezig geweest toen een zekere Rutger zoon wijlen Jans Cuijpers die ziek in bed lag in zijn 35-r) huis op Den Dungen, die toen van heer Jan Wagemans rector van de kapel van den Dungen het H. Sacrament van de zieken ontving, toen verklaarde dat hij in het gevecht was betrokken bij wijlen Andries Anthonis die ter dood is gebracht maar Rut verklaarde deze Andries met zijn geweer nooit gekwetst of geslagen te hebben en dat Rut daarop het H. Sacrament ontving en verklaarde daarop * de dood te willen sterven* als het niet waar zou zijn. De deponenten verklaren er zelf bij aanwezig te zijn geweest. Datum 22 mei 1568.


=================072=================== Adriaen zoon wijlen Gijsberts van Veen belooft als schuldenaar per a.s. St. Jacopsdag aan Franchoijsen van Rijswijck en aan Goijerden van der Ameijden ten behoeve van hen en ook ten behoeve van hun andere broer en zuster, kinderen van wijlen Daniel van der Ameijden en van diens vrouw joffrouw Geertruijt dochter van wijlen Jan van Vlierden de som van 13 karolusguldens te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers. Schepenen hierbij waren Henrick van Beeck en Rut Rutten. Datum 22 mei 1568. =================073=================== Wij Henrick van Beeck en Rut Rutten, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Goijaert van der Ameijden zoon wijlen Daneels van der Ameijden door deze Daneel verwekt bij wijlen joffrouw Geertruijd 35-v) dochter wijlen Jan van Vlierden, verder Franchoijs van Rijswijck als man van joffrouw Heijlwig dochter van genoemde Daniel en joffrouw Geetruijt, voor hemnzelf handelend als ook voor hun nadere broers en zusters, als kinderen en erfgenamen van genoemde Daniel en Geertruijt, verkopen aan Jan van Engelant en an Peeter Wouters als voogden over de kinderen van Dirck (of Dinck?) zoon wijlen Dingen Peters een huis, tuin, en verder alle roerend bezit etc., zoals eerder aan Daniel was overgedragen met een schepenbrief van Gestel d.d. 28 april 1548. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 22 mei 1568. =================074=================== 36-r) Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen meester Peter van Middegael en diens wettige vrouw joffrouw Anna dochter van wijlen jonker Herman van Brempt, beiden onze inwoners en hebben met wederzijdse instemming hun testament opgemaakt. Ze beschikken beiden over hun volle verstand en herroepen alle eerdere testamenten en codicillen etc. opgemaakt voor schepenen, notarissen, hetzij voor geestelijke of voor wereldlijke personen gemaakt en willen dat alleen dit huidige testament wordt negekomen ook al zou het op sommige punten in tegenspraak zijn met geldend recht dat ze daarbij dan uitsluiten. Ze vermaken aan hun patroon St. Lambrecht van het bisdom Luik en de patroon van St. Jans Evangelist in de stad Den Bosch en St. Michiel als patroon van de kerk van St. Michielsgestel elk na hun beider dood een stuiver een. 36-v) Verder gebruiken de testateurs hu bevoegdheid die hen is verleend in diverse brieven van octrooi, een d.d. 17 mei 1568, de andere van 21 mei 1568 waarbij de langstlevende de macht is gegeven al hun leenbezit over


te dragen, zonder enige uitzondering, om dat bezit te mogen verkopen etc. Verder krijgt de langstlevende een bedrag van 1000 gulden die naar keuze daarmee mag handelen of er bij testament over beschikken om hun beider schulden en pachten daarmee te betalen. Het resterend bezit na hun beider dood gaat naar hun beider kinderen die ze al hebben of nog zullen krijgen, hoofdelijk te delen. Verder vermaken ze elkaar de langstlevende van hen beiden alle roerend bezit, hetzij leengoed of anderszins. Als de langstlevende wordt lastig gevallen met processen over het bezit 37-r) mag de langstlevende die processen vervolgen. Als er nog meer leenbezit of chijnsbezit is dat ze hebben geerfd en dat hen onbekend is, afkomstig van wijlen joffrouw Elsken van Voirst weduwe van... Middale (?), het vruchtgebruik had behouden, mag de langstlevende van hen beiden dat bezit verkopen en het geld daaruit aanwenden voor hun beider kinderen. Als een van de testateurs door brand, gevangeneming etc. in moeilijkheden komt mag de langstlevendde van hen beiden zoveel van hun bezit verkopen als nodig is. De testateurs behouden zich het recht voor dit testament te kunnen herroepen, er aan toe te voegen of er in te verminderen. Datum 24 mei 1568. =================075=================== Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Dirck zoon wijen Adriaen Wouters die ons heeft meegedeeld dat wijlen Dimpna weduwe van Jan van Ravesteijn is gestorven, met welke dood het kind van Dierck de helft heeft geerfd van alle vaste bezit van genoemde Dimpna en dat dat bezit beter afgedeeld kan worden voor diens portie, zodat de voogden daarvan 37-v) loting kunnen doen. Daarom verzoekt hij dat zulks mag gebeuren. Daarom benoemen wij als schepenen, gebruikmakend van het keizerlijk octrooi daartoe, met instemming hierin van Walraven Augustijns van Goor onze vorster bij afwezigheid van de schout van Gestel, tot voogden van dit kind de genoemde Dirck als vader die in Boxtel woont, Gijsbert zoon wijlen Aert Aerts die in de stad Den Bosch woont en Jan Mertens wonend in St. Oedenrode die door de vorster daartoe zijn aangehouden. Wij geven hen volmacht ten behoeve van het miderjarige kind om met de andere erfgenamen van wijlen Jan van Ravesteijn en Dimphna, een boedeldeling te maken en verder dat de voogden daarna het beheer zullen voeren van het bezit van dat kind en daarvoor later verantwoording afleggen, hetgeen deze voogden hierbij hebben beloofd. Datum 28 mei 1568.


=================076=================== 38-r) Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Adriaen zoon wijlen Dirck Claes als man van Anna dochter wijlen Jan van Ravesteijn, door wijlen deze Jan verwekt bij wijlen diens vrouw Dimpna dochter wijlen Jan van Son Dirkszoon zo men zei, verder Dirck zoon wijlen Adriaen Wouters, Gijsbert zoon wijlen Aert Aerts en Jan Mertens als aangestelde voogden over het minderjarige kind van genoemde Dirck verwekt bij wijlen diens vrouw Aleijt dochter van wijlen Jan van Ravesteijn verwekt bij genoemde Dimpna en hebben een deling gemaakt van het bezit dat ze na dood van Jan van Ravesteijn en Dimpna hebben geerfd, deels onder Gestel en deels onder Boxtel gelegen. Genoemde Adriaen krijgt krijgt het woonhuis, schuur, bakhuis, tuin, hopland en akkerland, groot ca. 8 lopenzaad, gelegen in de parochie van Gemonde in de jurisdictie van Boxtel, b.p. de erfgenamen van wijlen Jan die Raijmaker, het klooster van de predikheren in Den Bosch, de gemeenschappelijke straat, Dirck Laurens. Nog krijgt hij anderhalf lopenzaad akkerland, ter zelfder plaatse als hiervoor gelegen, b.p. de gemeenschappelijke weg, de H. Geest van Den Bosch, een waterlaat daar, het grote gasthuis van Den Bosch. Nog krijgt hij een stuk akkerland, groot ca. een half lopenzaad gelegen onder Boxtel op Hoog Gemonde, b.p. Jan Claessen, de rivier de Dommel, 38-v) genoemde H. Geest, de waterloop. Nog krijgt hij 4 lopenzaad land en houtwas gelegen onder Gestel, b.p. het minderjarige kind, meester Willem van Veen, de vaarweg daar, de kerkmuur van Gemonde. Hieruit jaarlijks de grondchijns van 11 stuivers aan de heer van Herlaer te betalen, nog jaarlijks 19 lopen rogge en 20 stuivers per jaar aan het altaar van de zeven weeën te Gestel. Nog krijgt dit erfdeel 20 opgaande eikenbomen staande bij het genoemde huisje en per *blekkenstijd* om te kappen. Het genoemde minderjarige kind krijgt een woonhuis, schuur, esthuis, tuin, hopland, akkerland groot ca. 7 lopenzaad, gelegen in de parochie van Gemonde onder Gestel, b.p. de gemeenschappelijke straat, Gerard Aert Peeters. Nog krijgt hij ca. 6 lopenzaad akkerland gelegen te Gestel, b.p. de Woestehoeve, Peter Henrick Goijaerts, de vaarweg daar, Dirck de Raet en meer anderen. Nog krijgt het ca. 3 lopenzaad akkerland gelegen onder Gestel, b.p. genoemde Adriaen, 39-r) het kerkenland van Gemonde, de erfgenamen van Goijaert Henricks, de vaarweg daar. Hieruit jaarlijks als grondchijns ca. 7 en een halve stuiver aan de heer van Herlaer te betalen en twee chijnshoenderen. Dit erfdeel krijgt jaarlijks op St. Maartensdag van de heer van Herlaer (een maaltijd


etc.). Verder uit dit erfdeel een pacht van 3 mud rogge aan diverse personen te betalen en 2 zesters rogge. Genoemde delers beloven over en weer afstand te doen van aanspraken op elkaars bezit en ze beloven de deling gestand te doen. Indien er op iemands erfdeel meer lasten blijken te drukken zullen ze die samen betalen. Ieder zal de lasten op het eigen erfdeel zo betalen dat het erfdeel van de andere ervoor gevrijwaard blijft. 39-v) Datum 28 mei 1568. =================077=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Rut zoon wijlen Peter Willems en verkoopt aan Gielis zoon wijlen Christiaen Gielis en aan diens vrouw Heijlwig dochter van wijlen Jan Aerts, die er het vruchtgebruik van krijgen en Marijke zijnde de dochter van genoemde Gielis en Heijlwig daarvan het erfrecht, een rente van 3 keizersguldens, steeds op Maria Boodschapsdag, welke rente Rut heeft verkregen van Willem zoon wijlen Henrick Jacopos volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 1 februari 1564, Luikse stijl. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 31 mei 1568. =================078=================== Christiaen zoon wijlen Laurens Gerits belooft als schuldenaar om aan 40-r) Rut zoon wijlen Peter Willems op Maria Lichmtmisdag a.s. de som van 51 gulden en 15 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Als schepenen waren hierbij aanwezig Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven. Datum 31 mei 1568. =================079=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Peter zoon wijlen Claes Teuwens en verkoopt aan Robbrecht zoon wijlen Willem Jan Robben een stuk akkerland, groot ca. een malderzaad alhier te Gestel te Ruijmel, b.p. de rector van te O.L. Vrouwenaltaar te Gestel, de erfgenamen van wijlen Jan Aerts van den Gasthijs, de erfgenamen van Gerit Wouters en meer anderen, Jan Peters, de gemeenschappelijke straat. Genoemde Peter en met hem Matheus zoon wijlen Claes Teuwens en Gerit zoon wijlen Jan Mertens beloven hoofdelijk en samen de verkooop gestand te doen en alle 40-v) lasten af te handelen, behalve een jaarlijkse ppacht van 5 zesters rogge aan het grote gasthuis in Den Bosch op Maria Lichtmisdag, nog een


jaarlijkse pacht van 2 mud rogge aan de zoon van Jan van den Broeck op Maria Lichtmisdag, nog een jaarlijkse pacht van 1 mud rogge op St. Jacopsdag aan Zebrecht zoon wijlen Peter Zelen, nog een aflosbare pacht van 1 mud rogge op Maria Lichtmisdag aan de erfgenamen van Jan van Geruwen, nog een aflosbare pacht van 1 mud rogge per jaar op Maria Lichtmisdag aan Peter Vuchts in de stad Den Bosch. Robbrecht belooft die pachten steeds zo te gaan betalen of aflossen dat Peter Matheus en Gerit en hun personen daarvoor verder gevrijwaard zijn. Datum 31 mei 1568. =================080=================== Peter zoon wijlen Claes Teuwens belooft als schuldenaar om aan Robbrecht zoon wijlen Willem Robben die per a.s. Maria Lichtmisdag 10 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================081=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensvenne, 41-r) schepenen verklaren dat Matheus zoon wijlen Claes Teuwens en Gerit zoon wijlen Jan Mertens hoofdelijk en samen met Peter zoon wijlen genoemde Claes Teuwens aan Robbrecht zoon wijlen Willem Jan Robben garantie geven voor een stuk akkerland, groot een malderzaad gelegen in Gestel onder Ruijmel, b.p. de rector van het O.L. Vrouwenaltaar te Gestel, de erfgenamen van wijlen Jan Aerts van den Gasthuis, zoals in de schepenbrioef van Gestel van vandaag werd beloofd. Voor ons is verschenen genoemde Peter en heeft beloofd aan genoemde Matheus en Gerard die voor hun belofte daarin te vrijwaren. Datum 31 mei 1568. =================082=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensvenne, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Jacop zoon Claes Jacops en diens vrouw Henricxken dochter wijlen Henrick Claessen, weduwe van Lauwrens Janssen van Beeck en machtigen hierbij Rutger zoon wijlen Peter Willems die de opdracht accepteert om namens hen 41-v) al hun geschillen te behartigen en processen te voeren voor alle gerechtshoven, zowel geestelijke als wereldlijke waar dat nodig is. De gemachtigde dient daarin alles te doen dat rechtens nodig is en hetgeen zij als opdrachtgevers ook voor ogen gestaan zou hebben. De opdrachtgevers beloven alle na te komen wat hierin door hun gemachtigde wordt gedaan en zullen hem daarvoor vrijwaren. 42-r) De machtiging gedt tot wederopzeggen. Datum 31 mei 1568.


=================083=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen jonker Christoffel Spierincks, zoon wijlen Claes Spierincks en machtigt hierbij Adriaen Lueniszoon van Heeze om namens hem al zijn rentes, chijnsen, pachten en vorderingen te innen die men hem schuldig is te betalen, waar dan ook te vorderen. De gemachtigde mag daarbij rechtsmiddelen gebruiken, bij betaling kwiteren etc. Verder dient de gemachtigde in alle geschillen en processen zijn belangen te behartigen. Maar de gemachtigde dient daar later wel rekenschap over af te leggen. De machtiging geldt tot wederopzeggen. Datum 1 juni 1568. =================084=================== Wij Henrecik Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Henriecxken dochter wijlen 42-v) Gerard Henrick Dlelis weduwe van Andries Anthonis (Andries is vermoord, zie 34-v, JT) met haar voogd en machtigt hierbij Matheus zoon wijlen Gijsbert Pels om namens haar al haar rentes, chijnsen, pachten etc. te innen die men haar schuldig is te betalen, waar dan ook zonder uitzondering. De gemachtigde mag daarvoor eventueel rechtsmiddelen gebruiken en hij moet verder voor haar daarin proces voeren en haar belangen verdedigen. De gemachtigde dient haar later wel rekenschap ervan te doen. De machtiging geldt tot wederopzeggen. Datum 5 juni 1568. =================085=================== Ale degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij, Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen, verklaren dat voor ons zijn verschenen heer Willem Willems van Andel, kapelaan in de kerk van Gemonde, oud ca. 44 jaar, 43-r) daartoe opgeroepen door heer Jasper Pouwels vanwege de officiaal van het bisdom van de stad Den Bosch, daarvoor opgeroepen door Franchoijs van Rijswijck onze schout, verder Joachim zoon wijlen Jan Gijsbert Olislager oud ca. 40 jaar inwoner alhier die daarvoor is opgeroepen door Walraven Augustijn van Goor onze vorster te Gestel en die heeft de eed afgelegd bij genoemde Franchois en hebben op verzoek van Henricxken weduwe van Andries Anthonis nadat hen erover was ondervraagd en zoals door ons schepenen daarover is vastgelegd, eendrachtig het volgende verklaard. Ze weten dat meester Jacop Daems en heer Jan Wagemans vanwege genoemde Adriaen en Eijmbert als broers en zoons van wijlen Peter Eijmerts met meer anderen vrienden en familie van Peter de zoon van deze Adriaen ten huize van de Scenetanten (?) te Gestel in vergadering zijn geweest in aanwezigheid van hen als deponenten en


hebben toen aan de vrienden en familie van wijlen Driessen Anthonis voorgesteld dat genoemde Peter en diens vrienden het weer zou worden toegestaan om de vriendschap met de Driessens familie te herstellen. Daarop hadden zij deponenten voor die vrienden van de Driessensfamilie geantwoord waarom zij vriendschap kwamen zoeken nadat Peter had verklaard als misdadiger niet schuldig te zijn aan het overlijden van genoemde Driessen. Daarop had meester Jacop geantwoord dat Peter en Andries en hun vrienden altijd vrienden met elkaar zijn geweest tot aan het overlijden van Andries toe 43-v) maar daarna zijn ze door diverse zaken daarin weerhouden. Meester Jacop en heer Jan namens de vrienden van genoemde Peter hebben nu 60 gulden aangeboden, elke gulden van 20 stuivers om de oude vriendschap weer te herstellen maar niet omdat Peter ergens schuldig aan zou zijn. De vrienden en familie ter beider zijnde hebben daarop elk 2 arbiters gekozen en een bepaalde dag vastgesteld om te kijken of men met elkaar tot overeenstemming kon komen maar op de gestelde dag is met niet tot overeenstemming kunnen komen. Datum 5 juni 1568. ( zie folio 34 verso, daar is een Ruth Jan Cuijpers ook al onschuldig aan de dood van Andries, JT) =================086=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Jan Dancken en Matheus Gijsbrecht Pels, schepenen verklaren dat Laurens en Peter, gebroeders en Hubrecht hun zuster, als wettige kinderen van wijlen Jan Laurens door deze Jan verwekt bij diens vrouw Arijke dochter wijlen Mercelis Goijaerts, verder Jan, Heijlwig, Chatarina en Elisabeth hun zusters als wettige kinderen van wijlen Everit Laureijs door deze Everden verwekt bij diens vrouw Angela dochter van wijlen Jan Everits, zijnde neven en nichten van wijlen Antonis Michiel Janssen door deze Michiel verwekt bij diens vrouw Arijke dochter wijlen Laureijs Janssen, verklaren dat genoemde Jan Laureijssen als vader van genoemde Laureijs, Peter, Heijlwig, Chatarina en Elisabeth een volle broer en zuster is geweest van genoemde Arijken als moeder van wijlen genoemde Antonis. Datum 14 juni 1568. (Arijken Laurens, Jan Laurens en Evert Laurens waren dus kinderen van Laurens Janssen, JT) =================087=================== 44-r) Wij Jan Dancken en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Laurens en Peter, broers en zoons van Jan Laurens, verder Jan zoon wijlen Everit Laurens voor henzelf handelend en ook voor Chaterina en Elisabeth hun zusters, zijnde erfgenamen van wijlen Antonis zoon wijlen Michiel Janssen en machtigen hierbij Goijaert Henricks als man van Heijlwig, dochter van genoemde Everit en verder Henrick zoon wijlen Willem Hagens als man van Huijberden dochter van genoemde Jan


Laurens, zijnde hun mede erfgenamen, om namens hen al hun rentes, chijnsen pachten etc. te incasseren die ze na dood van genoemde Antonis hebben geerfd, waar dan ook. De gemachtigden mogen die eventueel met rechtsmiddelen invorderen en bij ontvangst moeten ze daarvoor kwijting geven, waar dat ook nodig zal zijn. 44-v) De gemachtigden moeten daarin verder alles doen hetgeen rechtens nodig is. De opdrachtgevers beloven alles na te komen wat daarin door hun gemachtigden zal worden gedaan en dat ze zelf als opdrachtgevers voor ogen gehad zouden hebben en zullen de gemachtigden daarvoor vrijwaren. De gemachtigden dienen hen later daarvan wel rekening en verantwoording over af te leggen. De machtiging geldt tot wederopzeggen. Datum 14 juni 1568. =================088=================== 45-r) Wij Matheus Gijsbert Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Gerard en Dirck zoons wijlen Aert van Swaensbergen, zijnde familie van Marijken minderjarige dochter van wijlen AelberT Henricks door wijlen deze Aelbert verwekt bij wijlen diens vrouw Mechteld dochter wijlen Aert van Kessel, die ons hebben verklaard dat Aelbrecht en Mechteld zijn overleden en die hebben een woonhuis nagelaten met brouwhuis, brouwinstrallatie, paardenstal met nog een ander woonhuis, tuin, hopland alhier te Gestel gelegen, b.p. de gemeenschappelijke straat, Jacop Daniels, de erfgenamen van Michiel Rutten en meer anderen. Nog een zeker stuk akkerland groot ca. 10 lopenzaad, gelegen te Gestel op de Hoogstraat, b.p. Chaterina weduwe van Jan Willem Rutten en meer anderen, Jan Jacops, Aert Willems, de gemeenschappelijke straat. Dat bezit had genoemde Marijken na dood van Aelbert en Mechteld 45-v) haar ouders voor een helft ervan geerfd omdat de andere helft toekomt aan Wouter zoon Henrick Peters als man van Hillegond dochter van genoemde Aelbrecht en Mechteld. Ze verklaren dat het bezit van de minderjarige beter verkocht kan worden dan behouden omdat er jaarlijks veel lasten op drukken, behalve de grotere reparaties. Verder is het zo dat de helft van Marijkes recht in het bezit na 3 zondaagse veilingen openbaar zijn verkocht. Omdat Marijke minderjarig is moet ze echter eerst van voogden worden voorzien die de bevoegdheid krijgen om zulks te doen. Daarom verzoeken de comparanten dat hen dit wordt toegestaan etc. Op hun verzoek hebben wij volgens oud gebruik en met daarin de bevoegheid volgens het keizerlijk coctrooi, met instemming van Walravan Augustijn van Goor bij afwezigheid van onze schout Franchoijsen van Rijswijk, als haar voogden genoemde Gerard zoon wijlen Aert van Swaenbergen die in St. Michielsgestel woont benoemd en daarvoor is opgeroepen, verder Dirck van Swaenbergen


46-r) wonend te Berlicum, Jan zoon wijlen Lucas Janssen wonend te Shijndel en Jan zoon wijlen Gijsbert Troost wonend in Den Bosch, die daarvoor werd gearresteerd. Zij krijgen volmacht om de helft van het bezit van het kind te laten veilen en te verkopen en moeten verder het beheer voeren over haar bezit zoals voogden dat verplicht zijn te doen. Het geld van de verkoop moet voor het kind worden belegd en de voogden moeten er later rekening en verantwoording over afleggen voor schepenen van Gestel. Datum 18 juni 1568. =================089=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren 46-v) dat voor ons is verschenen Wouter zoon Henrick Peters als man van Hillegond dochter wijlen Aelbrecht Henricks door deze Aelbrecht verwekt bij diens vrouw Mechteld dochter wijlen Ariens van Kessel, daarin voor de helft, verder Gerard en Dierck, broers en zoons wijlen Aernt van Swaenbergen,verder Jan zoon wijlen Lucas Janssen en Jan zoon wijlen Gijsbert Troost als aangestelde voogden over Marijke dochter wijlen genoemde Aelbrecht en Mechteld, vanwege een voogdijbrief daarin gemachtigd voor de andere helft, verkopen aan Jan Henricks van Dueren een woonhuis, brouwhuis, brouwinstallatie, paardenstal met nog een ander woonhuis, tuin, hopland en aanliggend erf, alles gelegen te Gestel b.p. de gemeenschappelijke straat, Jacop Daniels, de erfgenamen van Michiel Rutten en meer anderen. Nog een stuk akkerland groot ca. 10 lopenzaad, gelegen te Gestel op de Hooghstraat, b.p., Chatarina weduwe van Jan Willem Rutten, Jan Jacops en meer anderen. 47-r) De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve 3 hoenderen als grondchijns aan de heer van Herlaer op St. Michielsdag, aan de kapel van Den Dungen een pond paijment, op St. Jansdag 20 gulden aflosbare rente aan Gerard Brants, nog jaarlijks op St. Gregoriusdag aan het gasthuis van Den Bosch 5 gulden, nog jaarlijks op Maria Lichtmisdag 3 malders rogge, nog aan de H. Geest van Den Dungen jaarlijks 5 pond paijment. Als er meer lasten bliijken te zijn dan zal de koper die lasten zodanig betalen dat het kind of diens bezit daarvoor is gevrijwaard. Zulks is door de koper met diens vrouw Geertruijt dochter van wijlen Frederick Valckeners ook zo beloofd. 47-v) Datum 18 juni 1568. =================090=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon Henrick van Dueren en diens vrouw Geertruijt


dochter wijlen Frederick Valckeners en beloven samen en hoofdelijk aan Gerard en Dirck, broers en zoons wijlen Aernt van Swaenbergen, aan Jan zoon wijlen Lucas Janssen en aan Jan zoon wijlen Gijsbert Troost ten behoeve van Marieke minderjarige dochter van Aelbert Henricks verwekt bij Mechteld dochter wijlen Aerts van Kessel die per a.s. Pinksteren een bedrag van 343 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================091=================== Jan zoon Henrick van Dueren en diens wettige vrouw Geertruijt dochter wijlen Frederick Valckeners verklaren dat ze zijn voldaan vanwege het huis en land dat door hen werd gekocht van de voogden over Marijcken dochter van wijlen Aelbert van Kessel en dat ze 50 gulden hebben ontvangen voor de achterstand van diverse rentes en noodzakelijke reparaties door hen verricht vanwege het genoemde minderjarige kind, 48-r) welk huis Jan Henricks van die voogden had gekocht en ze geven deze Jan en Geertruijt daarvoor kwijting en danken hen daarvoor. Actum als boven. =================092=================== Gerrit en Dirck, broers en zoons wijlen Arnts van Swaenenbergen, verder Jan Lucas Janssen en Jan zoon wijlen Gijsbert Troost als voogden over Marijken minderjarige dochter van wijlen Aelbrecht Henricks door deze Aelbrecht verwekt bij diens vrouw Mechteld, dochter wijlen Aerts van Kessel, beloven aan genoemde voogden op onderpand van het bezit van Marijke per a.s. Pinksteren 343 gulden en 10 stuivers aan Jan Henricks te zullen betalen mits dat hij daarvan 100 gulden op goede onderpanden belegt en aan Marijke daarvoor jaarlijks 6 gulden rente zal betalen, volgens stijl van de Bossche kamer of schepenbank van Gestel. Actum als boven. =================093=================== Jan zoon Henrick van Dueren en diens vrouw Geertruijt dochter wijlen Frederick Valkeners beloven samen en hoofdeloijkaals schuldenaars aan Wouter zoon Henrick Peters die per a.s. Pinksteren de som van 237 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, in goed lopend geld. 48-v) Actum als boven. =================094=================== Wij, Matheus Gijsbert Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Marijke de vrouw van wijlen Rutger zoon wijlen Jan Spierincks met instemming daarin van Lenaert Roelofs van Griensven, Gerard Geerlincks van Orthen, Gerardt Aerts van


Swaenbergen en Niclaes Gerard van Swaenbergen als voogden over de kinderen van wijlen genoemde Rutger en Marijken, dochter van Gerard Aerts van Swaenbergen door deze Gerard verwekt bij wijlens diens vrouw Agneese dochter wijlen Henrick Driessen, verkopen aan Peter zoon Aert Lucas een woonhuis, tuin, akkerland groot ca. 10 lopenzaad, gelegen te Gestel b.p. Henrick Gerrits, genoemde Marijke met de halve sloot daar, de gemeenschappelijke straat, de erfgenamen van wijlen Wouter van Beeck en meer anderen op grond van een bepaald testament gemaakt door heer Jan Wagemans d.d. 13 april 1568. De koper krijgt er het erfrecht van. 49-r) De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve als grondchijns jaarlijks 2 chijnshoenderen aan de heer van Herlaer op St. Michielsdag. Datum 19 juli 1568. =================095=================== Peter zoon Aert Lucas belooft als schuldenaar aan Marijke weduwe van Rut Janssen, dochter van Gerard Aerts van Swaenbergen per a.s. St. Bavodag een bedrag van 8 karolusguldens te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers of ander courant geld en met Pinksteren erna een bedrag van 25 karolusguldens, alles zonder rente. Actum als boven. =================096=================== Peter zoon wijlen Aert Lucas belooft als schuldenaar aan Marijken weduwe van wijlen Rut Janssen, dochter van Gerard Aerts van Swaenbergen die per heden datum over een jaar een bedrag van 331 gulden 49-v) en 10 stuivers te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers, zonder rente. Actum als boven. =================097=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Henrick en Niclaes, broers en zoons wijlen Jan Janssen (=van de Loo, JT), verder Anthonis Willems van Asten en Jordaen Huibert Janssen als aangestelde voogden van het minderjarige kind van wijlen Jan Janssen, door deze Jan verwekt bij diens vrouw Christina dochter van wijlen Mercelis Peters, op grond van een voogdijbrief d.d. 3 april 1568, verkopen aan Gerard Janssen (van de Loo, JT) een woonhuis, tuin, pand, akkerland, groot ca. 4 lopenzaad, gelegen in de parochie Gemonde onder Gestel, met de halve put en de halve voetpad, b.p. Gerard Janssen, Eijmbert van de Oetelaer, de gemeenschappelijke straat, Adriaen Gerits. Nog verkoopt hij de helft van 5 lopenzaad akkerland, aldaar gelegen, b.p. genoemde Gerard, Peter Henrick Goijaerts, de erfgenamen wijlen Jan van Ravesteijn, Henrick Anthonissen.


50-r) De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve 7 chijnshoenderen aan de heer van Herlaer als grondchijns en de helft van 5 risten vlas met nog de helft van een slijk lopenzaad *evene* (haver), nog jaarlijks 3 malder rogge. Datum 25 juni 1568. =================098=================== Gerard en Peter, broers en zoons wijlen Jan van de Loo beloven als schuldenaars om per a.s. St. Bavodag aan de voogden over het kind van wijlen Jan Janssen door deze Jan verwekt bij diens vrouw Christiana dochter wijlen Mercelis Peters, ten behoeve ook van dat kind, een bedrag van 75 guldens, elke gulden van 20 stuivers, nog per a.s. Kerstmis over twee jaar een bedrag van 85 gulden, alles in courant geld. Actum als boven. =================099=================== Wij Henrick van Beeck en Rut Rutten, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Gerit zoon wijlen Jans van de Loo, door deze Jan verwekt bij Dimpna dochter wijlen Joirdaen van Boningen, verkopen aan Henrick Geerlincks een stuk akkerland, groot ca. 5 lopenzaad, gelegen in de 50-v) parochie van Gemonde onder Gestel, b.p. Dirck die Raet en meer anderen, Peter Henrick Goijaerts, Henrick Thonis, de erfgenamen van Dirck Adriaens. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve een jaarlijkse pacht van 1 mud rogge aan het St. Geertruijdenklooster in Den Bosch. Datum 6 juli 1568. =================100=================== Wij Henrick van Beeck en Rut Rutten, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Gerard zoon wijlen Jan van de Loo door wijlen deze Jan verwekt bij Dimpna dochter wijlen Joorden van Boningen, verkoopt Elias Peters ten behoeve van Elisabeth weduwe van wijlen Peter Elias een stuk akkerland, gelegen in de parochie van Gemonde alhier te Gestel, b.p. die Woeste Hoeve, Steven Janssen, een waterlaat. 51-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve jaarlijks een aflosbare rente van 3 pond paijment op Maria Lichtmisdag. Datum 6 juli 1568. =================101=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Matheus zoon wijlen Jan Aerts geboren te Heeswijck, thans bruidegom en Hillegondt dochter wijlen Huijbert Peters weduwe van Adriaen Jan Hermans, thans bruid en hebben


huwelijkse voorwaardes met elkaar gemaakt. Als Hillegond komt te overlijden zonder bij hem wettige kinderen te hebben verwekt, krijgt Mathijs in dat geval uit het bezit van haar 51-v) direkt na haar dood 100 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers en uit haar meest courante bezit te betalen en verder houdt Mathijs zijn leven lang het vruchtgebruik dat zij heeft geerfd van haar moeder gelegen onder Den Dungen, ter plaatse genoemd op de Spoorckt en na zijn dood gaat dat bezit weer terug naar de familie van Hillegonden. Verder is afspraak dat Mathijs na haar dood geen rechten heeft op enige roerende bezittingen van Hillegond behalve voor een bedrag van 50 gulden die direkt na haar dood moten worden uitbetaald. Verder krijgt Mathijs dan van dat roerend bezit en beesten, een van de beste paarden, een van de beste koeien en 8 van de beste schapen en verder niets. Als Mathijs komt te overlijden zonder kinderen bij haar te hebben verwekt, 52-r) krijgt Hillegond van het bezit van Mathijs direkt na zijn dood de som van 100 karolusguldens uit diens meest courante bezit en daarnaast nog haar leven lang het vruchtgebruik van alle andere bezit van Mathijs en na haar dood gaat dat bezit weer terug naar de naaste familie van Mathijs. Beide partijen beloven deze afspraken na te zullen komen. Datum 19 juli 1568. =================102=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Gerard zoon wijlen Joost Gerits van de Venne, Christiaen zoon wijlen Laurens van de Venne en Rutger zoon wijlen Johannes van Kerkoerle als voogden over Joost minderjarige zoon van wijlen Jan Joosten door wijlen deze Jan en wijlen Aleijt 52-v) dochter van wijlen genoemde Johannes van Kerkoerle verwekt, waarbij de voogden zijn gemachtigd middels een voogdijbrief d.d. 16 februari 1566 Luikse stijl en verkopen aan Adriaen zoon wijlen Lonis Bartholomeus van Heeze een weiland alhier te Gestel ter plaatse op Nieuw Herlaer genoemd, b.p. de erfgenamen van Henricxken Aelbrechts van Deventher, de rivier de Dommel, het huis etc. van het minderjarige kind, de gemeenschappelijke straat. De verkopers in hun hoedanigheid beloven alle lasten van hun kant af te handelen. Datum 7 augustus 1568. =================103=================== Adriaen Luenis van Heze belooft als schuldenaar 53-r) om aan Gerard doon wijlen Joost Gerits, aan Christiaen zoon wijlen Laurens van de Venne en Rutger zoon wijlen Johannis van Kerkoerle, als


voogden over het minderjarige kind van wijlen Jan Joosten verwekt bij diens vrouw Aleijdt dochter van wijlen Johannis van Kerkoerle, ten behoeve van dat kind een bedrag van 375 gulden te betalen, waarvan de helft per a.s. Pinksteren en de andere helft met a.s. St. Maartensdag over een jaar samen met de rente van 6 %. Actum als boven. =================104=================== Wij Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Henrick zoon wijlen Mercelis Peeters en met hem diens borg Adriaen Loniszoon van Heeze en beloven hoofdelijk zowel als samen op onderpand van hun bezit vanwege de extraordinare bede van de wagens en andere *uitgeweeghden* voor bepaalde kosten en vacatien van het dorp zoals door hem zijn gepacht, die gelden te ontvangen en genoemde bede zodanig te innen dat het dorp daarvoor verder is gevrijwaard volgens het kontrakt dat daarvan onder de sekretaris berust. Hij moet die bedragen voor a.s. St. Bavodag betalen en wel zo dat het dorp daarvoor is gevrijwaard en moet verantwoording afleggen van zijn ontvangsten etc. Als men dan konstateert dat er meer is ontvangen dan uitgegeven, moet hij dat restitueren 53-v) aan het dorp. Henrick en diens borg beloven het dorp daarvoor te vrijwaren. Datum 17 augustus 1568. =================105=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Michiel zoon Laurens Michiels en belooft als schuldenaar om per heden datum over een jaar aan Gerard Joosten van de Venne als voogd over de 5 kinderen van wijlen Jan Aernts van den Gasthuise ten behoeve van die kinderen de som van 18 karolusguldens 6 stuivers en anderhalf oortstuivers te betalen. Datum 18 augustus 1568. =================106=================== Henrick zoon wijlen Henrick Spierincks belooft als schuldenaar op onderpand van al zijn bezit om aan genoemde Gerard uit de vorige akte ten behoeve van de 5 kinderen van hiervoor, de som van 27 karolusguldens 5 en een halve stuiver te betalen op de genoemde datum. Actum als boven. =================107=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn gekomen Henrick zoon wijlen Henrick Spierincks, Gerard Joostenzoon van de Venne, Michiel zoon Laurens Michiels en genoemde Henrick Willems van Griensven zelf ook als voogd over de minderjarige zes kinderen van wijlen Jan Aerts van de Gasthuis (in de vorige akte waren er nog maar 5 kinderen) verwekt bij wijlen


54-r) diens vrouw Marijken dochter wijlen Christiaen Gerits van de Venne en hebben hun afrekening overlegd van hun voogdijschap van de ontvangsten en uitgaves voor die 6 miderjarige kinderen en het resterende geld is uitgereikt volgens die afrekening. De voogden hebben hun voogdijschap daarmee beeindigd. Actum als boven. =================108=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jacop Hermans, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Matheus zoon wijlen Gijsbert Pels en belooft aan Beatrijs weduwe van Henrick Adam Brant die voortaan een jaarlijkse rente van 3 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen op St. Bartholomeus Aposteldag en voor de eerste keer per a.s. St. Bartholomeusdag over een jaar, op onderpand van een woonhuis, esthuis, tuin, hopland, akkerland, gelegen te Gestel aan de Beeckant, b.p. genoemde Mathijs en meer anderen, de gemeenschappelijke straat, Willem Henrick Jacobs. Beatrijs krijgt daarvan het vruchtgebruik en haar 3 kinderen verwekt bij genoemde Henrick daarvan het erfrecht. Matheus belooft dat hij de rente steeds zal betalen en het onderpand 54-v) in goede staat houden voor de betaling van de rente, behalve dat uit het onderpand jaarlijks als grondchijns 25 stuivers worden betaald aan de heer van Herlaer, nog een pacht van 1 mud rogge aan de H. Geest te Gestel. Datum 21 augustus 1568. =================109=================== De genoemde rente uit de vorige akte van 3 karolusguldens mag Matheus altijd aflossen tegen betaling van 50 karolusguldens samen met alle achterstand ervan, mits hij een half jaar vooraf zal moeten opzeggen. Actum als boven. =================110=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Adriaen zoon wijlen Lonis Bartholomeus van Heeze en verkoopt aan Gerard zoon wijlen Joost Gerits van de Venne een weiland alhier gelegen op Nijewt Herlaer, b.p. de erfgenamen van wijlen Henrick en Aelbrecht van Deventher, de rivier de Dommel, het huis en erf van het minderjarig kind van Jan Joosten, de gemeenschappelijke straat. Dat weiland had Adriaen gekocht van Gerard zoon wijlen Joost Gerits van de Venne, van Jan zoon wijlen Laurens van de Venne en van Rutger zoon wijlen Johannis Kerkoirle 55-r) als voogden van Joostgen minderjarige zoon van wijlen Jan Joosten door deze Jan verwekt bij wijlen diens vrouw Aleijdt dochter van Johannis van


Kerkoirle volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 7 augustus 1568. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 23 augustus 1568. =================111=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat eerder Adriaen Luenis van Heeze als schuldenaar aan Gerard zoon wijlen Joost Gerits, aan Christiaen zoon wijlen Laurens van de Venne en aan Rutger zoon wijlen Johannis van Kerkoirle als voogden over het minderjarige kind van wijlen Jan Joosten door deze Jan verwekt bi wijlen diens vrouw Aleijden dochter wijlen genoemde Johannis van Kerckoer le, een bedrag van 375 karolusguldens had beloofd, voor de helft met Pinksteren a.s. en de andere helft met 55-v) a.s. St. Maartensdag samen met een rente van 6 % zoals blijkt uit de schepenschuldbrief d.d. 7 augustus 1568. Voor ons is verschenen genoemde Gerard en belooft op onderpand van zijn persoon en bezit die bedragen en de rente zo te betalen dat de genoemde voogden daarvoor verder zijn gevrijwaard. Actum als boven. =================112=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Laurens en Peter, broers en zoons van wijlen Jan Laurens door deze Jan verwekt bij diens vrouw Arijken dochter van wijlen Marcelis Goijaerts, verder Henrick zoon wijlen Willem Hagens als man van Huijbert dochter wijlen genoemde Jan en Arijken, nog Jan zoon wijlen Evert Laurens, Goijaert zoon wijlen Henrick Goijaerts als man van Heijlwig dochter van wijlen genoemde Everit en van diens vrouw Angele dochter wijlen Jan Everits, voor henzelf en waarbij Jan en Goijaert nog handelen voor Catherijne en Elisabet hun zusters en dochters van wijlen genoemde Everit en Elisabeth verder nog Elisabeth dochter van wijlen Peeter Aerts met haar voogd verwekt door deze Peter bij diens vrouw Elisabeth dochter van wijlen Laurens Janssen, verkopen samen aan Marijken dochter wijlen Wouter Mercelis als weduwe van Jacop Aert Boeckelmans een woonhuis, tuin akkerland etc. groot een zesterzaad, gelegen te Gestel aan het Hezelaer, b.p. Marijken weduwe van Jacop Boekelmans, 56-r) de gemeenschappelijke straat, Peter Schuermans. Genoemde Marijken krijgt er het vruchtgebruik van en Aernden en Jan als broers en Marijken en Jenneken hun zusters, kinderen van genoemde Jacop Boekelmans krijgen er het erfrecht van samen met de 4 minderjarige kinderen van wijlen Henrick zoon wijlen Merten Peters door deze Henrick verwekt bij wijlen diens vrouw Henricxken dochter van wijlen genoemde Jacop en Marijken. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten


af te handelen, behalve jaarlijks 2 pond paijment aan Jan Peeters. Datum 30 augustus 1568. =================113=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Goijaert zoon wijlen Henrick Goijaerts als man van Heijlwig dochter wijlen Everaert Laurens door deze Everaert verwekt bij diens vrouw Angele dochter wijlen Jan Everits, verkoopt aan Laurens zoon wijlen Jan Laurens zijn rechten van het bezit dat hij heeft geerfd na de dood van Anthonis zoon wijlen Michiels Janssen, zowel roerend als onroerend bezit, waar zich dat ook bevindt. 56-v) Goijaert belooft de overdracht gestand te doen en alle lasten van zijn kant daarin af te handelen. Laurens van zijn kant belooft alle schulden en lasten die verder op het bezit drukken dat afkomstig is van genoemde Antonis van zijn kant af te handelen zodat Goijaert en zijn bezit en nakomelingen daarvoor zijn gevrijwaard. Datum 30 augustus 1568. =================114=================== Voor schepenen is verschenen Michiel zoon wijlen Jan Hermans en verkoopt aan jonker Goijaert van Eijk en aan meester Gerard van Deventher zoon wijlen meester Jacop van Deventher, zijn rechten in een akker genoem de Langecker groot een malderzaad, gelegen onder Gestel bij Herlaer, ter plaatse genoemd Thede, b.p. de gemeenschappelijke straat, de kinderen genoemd de Knodekinderen, Gielen zoon wijlen Willem van Os zoon wijlen Dirck van Os alias van Hees. Dat bezit had hij verkregen van Sweeren van Geruwen volgens een schepenbrief van Den Bosch d.d. 12 maart 1531. 57-r) Michiel belooft de verkoop gestand te doen. Getuigen als schepenen Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven. Datum 31 augustus 1568. =================115=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensvenne, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen heer Jan Heijmans priester en verkoopt aan Lambert Willem Hagelaer een jaarlijkse rente van 3 pond paijment, steeds te betalen op St. Andriesdag. Nog een jaarlijkse rente van 2 pond paijment, welke 3 en 2 ponden deze heer Jan had verkregen van Servaes zoon wijlen Gerard Aerts van den Broeck volgens een schepenbrief van Gestel d.d. 27 januari 1563. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen. 57-v) Datum 30 september 1568.


=================116=================== Lambert zoon Willem Hagelaer belooft als schuldenaar aan heer Jan Heijmans priester per a.s. Maria Lichtmisdag een bedrag van 28 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers of ander gangbaar geld. Actum als boven. =================117=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn gekomen Mathijs, Huijbrecht en Seger, broers, verder hun zuster Elisabeth met haar voogd, zijnde wettige kinderen van wijlen Willem zoon wijlen Zegers Steenbacker door deze Willem verwekt bij wijlen diens vrouw Elisabeth dochter wijlen Lodewijck Huijberts, verder Seger zoon wijlen Jan van Roij als man van Henricxken, Frans Goijaerts de Leuw als man van Lodewijch, verder Aert zoon wijlen Jans Willems als man van Geertruijden, alle drie wettige kinderen van wijlen genoemde Willem en Elisabeth, hebben een deling gemaakt van het bezit en de rentes en pachten die ze van hun ouders hebben geerfd. 58-r) Genoemde Mathijs krijgt de helft van een met schalen (leien) gedekt huis, tuin, akkerland, hopen weiland groot ca. 6 morgens gelegen in Den Dungenb op de Keer, b.p. Jan Jacops, Lucas Huijberts en meer anderen, Elizabeth weduwe van Jacop van Grueninghen. Nog krijgt hij een weiland groot ca. 3 en een halve morgen, gelegen in de vrijheid van de stad Den Bosch in de Buenre, b.p. het kapittel van Den Bosch, Gerit Aerts en meer anderen, Lenaert Roelofs, genoemde Mathijs zelf. Nog krijgt hij een akker groot ca. een malderzaad, 58-v) b.p. het Campzeveld, Wilanken (wrsch. Willemken) Luijcken, het minderjarige kind van Henrick Peters Eijmberts, het klooster van de Eijckendonck, Laurens Janssen van Vechel, de halve pad over de dijk daar, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij jaarlijks een rente van 2 en een halve gulden van de stad Den Bosch te vorderen, nog te ontvangen van Goessen van Heel 75 guldens. Huijbrecht moet hieruit jaarlijks aan de hertog van Brabant als grondchijns 7 en een halve stuiver betalen op St. Maartensdag, nog jaarlijks aan het St. Jans kapittel in Den Bosch 2 Wilhelmustuin. Genoemde Seger krijgt een woonhuis, schuur, twee esthuizen, schop, tuin, boomgaard en hopland, groot ca. 6 lopenzaad, gelegen onder Den Dungen op de Keer, b.p. Henrick Henrick Werners, Goessen Henrick Werners en meer anderen, de gemeenschappelijke straat, Gerit Geerlinckx. Nog krijgt hij een weiland groot ca. 2 morgens, gelegen in Den Dungen in de Buenre, b.p. Lenaert Roelofs, de kinderen van Agnees Roelofs, de gemeenschappelijke straat. Uit dit erfdeel moet


59-r) hij 20 stuivers jaarlijks betalen. Verder zal Seger Willems aan Seger Janssen die 50 karolusguldens betalen, elke gulden van 20 stuivers. Genoemde Elisabeth krijgt een weiland gelegen onder Den Dungen in de Schelenstraat, b.p. Henrick Jan Dijckmans, Hillegont weduwe van Gerit Jan Rutten en meer anderen, de gemeenschappelijke straat. Er is recht van overpad over een gang die eigendom is van genoemde Henrick Dijckmans en nog over een weiland van Aert die Molder en nog over een weiland van Jeronimus Gerits, uitkomend tegenover de *tob* genoemd. Nog krijgt zij een stuk land deels akker en deels hopland en houtwas, groot ca. 6 lopenzaad, gelegen onder Den Dungen in het Campzeveld van Jan Jeronimus, b.p. Adriaen Peter Eijmberts, Jan van de Merendonck, Jan Driessen, met de halve pad langs het erf van Jan Driessen. Nog krijgt zij een heiveld gelegen te Gestel op de Hoochstraat, b.p. Peeter Francken, 59-v) de erfgenamen van wijlen Cornelis Henrick Driessen, Goijaert Hans Goijaerts, Gerart Aerts en meer anderen. Er is recht van overpad over een stuk land eigendom van het kind van wijlen Claes Goijaerts. Nog krijgt zij een pacht van 1 mud rogge maat van Eindhoven te ontvangen van Jan Lonis te Nuenen, nog zal Aert Jan Willems aan Elisabeth die per heden 50 gulden geven, elke gulden van 20 stuivers. Uit dit erfdeel moet Elisabeth jaarlijks een weekmis laten doen en de persoon (pastoor) daarvoor betalen. Genoemde Seger zoon wijlen Jans van Roij krijgt een stuk akkerland gelegen onder Gestel op de Hogestraat, b.p. Martens van de Merendonck, de erfgenamen van Adriaen Sijmans, Claes Vilt, Gijsbert Robben. Er is recht van overpad over het erf van Mathijs en dat van Peter Francken. Nog krijgt hij een hooiveld groot ca. 3 morgens, gelegen in de vrijdom van Den Bosch, b.p. Lenaert Roelofs, Henrick Gielis, Henrick Claessen van Lieshout, het water de Aa. Nog krijgt hij een stuk akkerland groot ca. 2 en een halve lopenzaad, 60-r) gelegen onder Den Dungen in het Campzeveld, b.p. de zoon van Henrick Peters, Mathijsken weduwe van Jan van Os, Laurens Janssen van Vechel, het klooster van de Eijckendonck. Er is recht van overpad door het Kloostersbosch, over het Ijsbrantsland, tot de straat toe. Nog krijgt hij een stuk akkerland groot ca. 2 en een halve lopenzaad, gelegen ter zelfder plaatse als hiervoor, b.p. Mathijs als weduwe, de weduwe van Peeter Mathijs, het klooster van Eijckendonck, Laurens van Vechel. Er is recht over de pad van genoemde Laurens, nog over het erf van Peter Mathijs en over het erf van Jan Jeronimusm dat van Jan Driessen en dat van genoemde Elisabeth als deelster. Nog krijgt dit lot van Goessen van Hedel 100 karolusguldens elke gulden van 20 stuivers en nog 50 gulden


van Seger Willems. Uit dit erfdeel moet jaarlijks een halve weekmis opgedragen worden en daarvoor de persoon te betalen. Nog hieruit jaarlijks een kan wijn te betalen. Genoemde Francen Goijaerts die Leuwe krijgt een stuk land, akker-hopen weiland, groot ca. 2 morgens, gelegen onder Gestel in het Bellenbroeck, 60-v) b.p. Mathijs weduwe van Jan van Os, Gerit Geerlincks, het klooster van St. Geertruijden in Den Bosch, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij een hooiveld groot ca. 3 morgens, gelegen in de vrijdom van Den Bosch op het Boschbroek, b.p het kapittel van St. Jan in Den Bosch, Willemke Luijcken, Henrick Gielis, Henrick Claessen van Lieshout, de gemeenschappelijke straat. Genoemde Arnden krijgt een weiland groot ca. 3 en een halve morgen, gelegen in de vrijdom van de stad Den Bosch op de Merendonck, b.p. Eijmert Peters en meer anderen, Ruth Rutten, de St. Anthonissteeg daar, Jan Driessen. Er is recht van overpad over het erf van Jan Driessen tot aan de nieuwe dijk daar en de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij een stuk akkerland groot ca. 6 lopenzaad, gelegen onder Gestel op de Kere, b.p. Elisabeth weduwe van Jacop van Grueningen, de erfgenamen van Anthonis Goijaerts, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij een hooiveld groot ca. een morgen 61-r) gelegen in de vrijdom van Den Bosch in de Hoijdonck, b.p. meester Henrick Zeben, de weduwe van Jan Henricks, Jan Zeberts, Adriaen Spierincks. Er is recht van overpad over het erf eigendom van genoemde Adriaen en over een pad van Adriaen Gijsbrechts en meester Henrick Zeben. Nog krijgt hij een pacht van een malder rogge van Willem Peeters. Hieruit moet Arnt jaarlijks een pacht van een malder rogge betalen en een chijns van 6 ponden paijment. Verder belooft Arnt aan Elisabeth vandaag een bedrag van 50 karolusguldens te betalen met nog 25 gulden aan het sterfhuis. De delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars bezit en beloven de deling gestand te doen. Als er op iemands 61-v) erfdeel meer lasten blijken te drukken zullen ze die samen betalen. Ieder zal de lasten op het eigen erfdeel zodanig betalen dat de erfdelen van de anderen ervoor zijn gevrijwaard. Verder zal men elkaar overpad verlenen en anderen die daar recht op hebben. Datum 2 oktober 1568.


=================118=================== Genoemde Huijbrecht verklaart dat op zijn erfdeel op het stuk land in het Campzevelt 31 eikenstruiken staan die door de erfgenamen zullen worden verkocht. Elisabeth verklaart dat in haar deel van het Campszevelt 8 eikenstruiken staan die ook samen verkocht zullen worden. Actum als boven. =================119=================== Wij Henrick Willems van Griensven en Henrick van Beeck, schepenen verklaren dat Adriaen zoon wijlen Jan Spierincks zoals hij verklaarde van Jacop Bax rentmeester van van het land van Brabant, de imposten van de 4 specien voor het dorp 62-r) St. Michielsgestel voor de som van 468 karolusguldens had gepacht. Genoemde Aert en met hem Peter zoon Adriaen Peters als zijn borg beloven als schuldenaars op onderpand van hun bezit aan Adriaen Luenis van Heeze, secretaris alhier volgens het uitreksel op de imposten om elk kwartaal daarvan een deel te betalen, op straffe van exucutoriaal beslag. Genoemde Aert belooft daarna weer Peter voor diens borgtocht te vrijwaren. Datum 5 oktober 1568. =================120=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Henrick zoon wijlen Peter Henricks van Vechel en zijn tweede wettige vrouw Henricksken dochter van wijlen Willem Daems, welke Henrick ziek in zijn huis ligt maar wel in het bezit van zijn verstandelijke vermogens zoals eenieder bleek, hebben met wederzijdse instemming 62-v) hun testament opgemaakt. Ze herroepen alle eerdere testamenten van voor deze datum die ze in hun huwelijk gemaakt hebben voor schepenen, secretaris of notaris, voor enig andere geestelijk en wereldlijk persoon en willen dat alleen dit huidige testament wordt nagekomen, ook al zou het op sommige punten in tegenspraak zijn met geldend recht, welke bepalingen ze daarbij uitsluiten. Ze vermaken aan de St. Lambrechtskerk in het bisdom Luik, St. Jan Evangelist in het bisdom Den Bosch, vanwege eventuele begane onrechtvaardigheden ieder een stuiver, na hun beider dood te betalen. De testateurs vermaken elkaar de laatstlevende van hen beiden een zeker woonhuis, schuur, esthuis, tuin, hopland, akkerland samen 3 mudzaad groot, gelegen te Gestel aan de Landweer hier, b.p. Anthonis Dircks en meer anderen, een pad daar, de gemeenschappelijke straat. De langstlevende mag dat bezit geheel of ten delen verkopen, transporteren of belasten


63-r) met een jaarlijkse rente of pacht alof ze beiden als testateurs nog in leven waren geweest en die rentes te laten vastleggen voor de schrijfkamer van de stad Den Bosch of de bank van Gestel. De langstlevende moet met het geld daarvan het kind of kinderen van hen beiden grootbrengen en als uitzet die 200 gulden meegeven. Ze vermaken aan Ansem en aan Tielman, broers en voorkinderen van de testateur verwekt bij zijn eerste vrouw Elisabeth uit het genoemde bezit elk van hen als dat huis wordt verkocht na dood van de eerstoverlijdende en als het niet wordt verkocht na dood van de laatstlevende, een bedrag van 12 gulden 10 stuivers. Verder willen de testateurs dat als hun beider wettige kinderen zonder kinderen komen te sterven, dat het bezit van dat kind 63-v) zal versterven voor de helft op de naaste erfgenamen van Henrick als testateur en voor de andere helft op de erfgenamen van genoemde Henricxken als testarice, waarbij de dode partij met de levende zal delen. Verder vermaken ze genoemde Tielman een bedrag van 70 karolusguldens als huwelijksgift zoals Ansem ook al heeft gehad welk bedrag die zal ontvangen van het geld uit de helft van een hooiveld gelegen onder Empel, b.p. Claes van Erp, de erfgenamen van wijlen Henrick van Deventher, het klooster van St. Geertruijden in de stad Den Bosch. De testateur verklaart aan Mathijs Jan Fredericks een bedrag van 70 of 75 gulden schuldig te zijn die hij in zijn eerste huwelijk heeft gebruikt en hij wil dat Ansem of Tielman dat bedrag van 70 of 75 gulden zullen betalen uit de helft van het genoemde hooiveld. De testateurs vermaken elkaar aan de langstlevende van hen beiden alle verder roerend bezit, waarmee de langstlevende naar keuze mag handelen om 64-r) hun schulden te kunnen betalendie ze in hun huwelijk hebben gemaakt. Verder verklaren de testateurs dat ze een proces hebben openstaan in de stad Den Bosch tegen Henrick Dachuerkes of diens erfgenamen en willen dat als ze daarin hun rechten krijgen, dat Ansem en Tielman daarvan voor de helft zullen profiteren en de andere helft gaat dan naar de langstlevende van de testateurs met hun kind of kinderen, behalve dat die daarvan de proceskosten moeten betalen, elk voor de helft. De testateurs verklaren dat dit hun testament is en behouden zich het recht voor om het te mogen herroepen, zo vaak ze willen. Opgemaakt in het huis van de testateurs te Gestel. Datum 7 oktober 1568. =================121=================== 64-v) blanko


65-r) Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Seger zoon wijlen Jacop van Grueninghen, Lenaert zoon wijlen Jan Glavimans, Jan en Gerit broers en zoons wijlen Jan Delis Gerits als voogden over Jacobken minderjarige dochter van wijlen Jacop zoon wijlen Jacop van Grueninghen, door wijlen deze Jacop verwekt bij diens vrouw Henricxken dochter Gerit Jan Delis, verder Rut zoon wijlen Rut Claessen en Ansem zoon wijlen Jacob Rovers als aangestelde voogden van Marijken minderjarige dochter van Jan zoon Henrick Claesen door deze Jan verwekt bij zijn vrouw Henricxken van hiervoor, hebben een deling gemaakt van het bezit dat deze genoemde jonge kinderen hebben geerfd na dood van hun moeder Henrcixken, alhier te Gestel gelegen. Genoemde minderjarige kind van genoemde Jacop krijgt een woonhuis, schuur, esthuis met tuin, boomgaard, weiland, hopland deels onder Den Dungen en deels onder Gestel, b.p. Rutger zoon 65-v) wijlen Michiel Rutten, genoemde Ansem en meer anderen, de gemeenschappelijke straat, Adriaen Gijsbrechts. Nog krijgt het een boomgaard van een zesterzaad land gelegen te Gestel, b.p. Henrick Sijmons en deels Ancem Jacops, de erfgenamen van Adriaen Sijmans. Nog krijgt het de helft van 10 lopenzaad land gelegen te Gestel in de Muelenstraat, b.p. Ancem Jacops, het minderjarige kind van Jan Henricks, verder aan 2 paden waarvan een helft tot dit stuk land hoort. Er mag geweegd worden over het erf van genoemde Ancem. Uit dit erfdeel jaarlijks een pacht van 1 mud rogge te betalen, nog een rente van 8 karolusguldens 5 stuivers. Genoemde minderjarige kind van Jan zoon Henrick Claes krijgt een weiland alhier gelegen in het Bellebroeck, b.p. Henrick Sijmans en meer anderen, Adriaen Henrick Vilt, 66-r) Jan Delis Weijgergancks, Adriaen Jan Spierioncks. Nog krijgt het een stuk akkerland en hopland gelegen in de vrijheid van Den Bosch in het Campze velt, b.p. Jan Jan Delis, Adriaen Jacops, Jan Driessen, Aleijt weduwe van Jan Henrick Delis. Nog krijgt het de helft van 10 lopenzaad land gelegen te Gestel in de Muelenstraat, b.p. Tuenis Thonis, het genoemde minderjarige kind van Jacop, eindigend bij 2 paden waarvan de helft bij dit erf hoort. Uit dit erfdeel moet jaarlijks de helft van 33 stuivers grondchijns worden betaald aan de heer van Herlaer, nog uit het Bellenbroek jaarlijks 21 stuivers 2 oort, nog jaarlijks 28 stuivers en een aflosbare rente van 12 karolusguldens. Het genoemde Campzevelt moet overpad verlenen aan 2 percelen, dat van Jan Jan Delis en van Segeren Jan Roelofs.


66-v) Genoemde voogden die daarin zijn gemachtigd met een schepenbrief van Gestel d.d. 27 maart 1568 en de andere van de stad Den Bosch d.d. 24 mei 1568, doen uit dien hoofde over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en ze beloven de deling gestand te doen. Als er op iemands erfdeel meer lasten blijken te drukken dan zullen ze die samen betalen. Idere zal de lasten op het eigene erfdeel ook zo betalen, dat het erfdeel 67-r) van de andere ervoor blijft gevrijwaard. Het weiland genoemd de Bellenbroeck zal wegen over twee weilanden van Geertruijd weduwe van Henrick Wernerts zoals van oudsher daar recht op is. Verder is afspraak dat de voogden van het minderjarige kind van wijlen Jacop binnen 4 jaar de rente van 8 karolusguldens en 5 stuivers moeten aflossen en de voogden van het minderjarige kind van Jan Henricks Claessen moeten binnen 4 jaar de rente van 12 karolusguldens aflossen. 67-v) Daarvoor belooft Henrick Claessen aan Rut zoon wijlen Rut Claessen en aan Ansem zoon wijlen Jacop Rovers, hen voor die aflossing van de 12 gulden te vrijwaren. Datum 8 oktober 1568. =================122=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, saluut. Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen, verklaren dat Aert zoon wijlen Jan Spierincks van Jacop Bax als rentemeester van de Staten van Brabant in het kwartrier van Den Bosch, de imposten heeft gepacht voor St. Michielsgestel voor het jaar ingaande 16 oktober 1568 en een jaar later in 1569 eindigend, voor een bedrag van 468 karolusguldens. 68-r) Wij als schepenen verklaren dat genoemde Aert als pachter en met hem diens borg Peter Adriaen Peters Eijmberts financleel sterk genoeg zijn ter betaling van die pachtsom en om de rentmeester te betalen. Datum 11 oktober 1568. =================123=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Willem zoon wijlen Gerit Jan Zeris van de Laer door deze Gerard verwekt bij diens vrouw Elisabeth dochter wijlen Gerits van Beeck, verder Michiel zoon wijlen Jan Robben als man van Mechteld de oudste en Willem zoon wijlen Willem Jan Voets als man van Mechteld de jongste, beiden dochters van wijlen genoemde Gerard en Elisbaeth, en hebben een deling gemaakt van het bezit dat ze na de dood van Gerard en Elisabeth zijnde hun ouders hebben geerfd.


Genoemde Willem krijgt een veld deels heide en deels weiland en houtwas gelegen onder St. Oedenrode, b.p. de gemeenschappelijke straat, 68-v) genoemde Michiel als deler. Nog krijgt hij een stuk akkerland genoemd het Huefken, gelegen onder Gestel, b.p. de gemeenschappelijke straat, Peter Henrick Goijaerts, Dirck de Raet, zijnde driehoekig. Nog krijgt hij een stuk akkerland groot ca. 5 lopenzaad, gelegen in de parochie Gemonde te Gestel, b.p. Dirck die Raet en meer anderen, Eijmert van de Oetelaer, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij 50 karolusgulden een en nog 3 en een halve gulden als rente van Peter Goiaert die Leuwe. Nog 37 en een halve guldens een te ontvangen van de weduwe van Gerit Janssen van Esch met 12 lopen rogge als rente. Uit dit erfdeel jaarlijks als grondchijns een halve stuiver te betalen aan het kapittel van Oirschot. Genoemde Michiel krijgt een stuk akkerland groot ca. 6 lopenzaad, gelegen in de jurisdictie van Boxtel op de Rundtgrave, b.p. de erfgenamen van Evert Aerts, het grote gasthuis van Den Bosch en meer anderen, Jan Henrick Scellekens. Nog krijgt hij een stuk akkerland gelegen onder Boxtel, b.p. de erfgenamen van Evert Aerts, de rector van het O.L. Vrouwenaltaar in de kerk van Gemonde, een waterlaat, Jan Goijaerts die Leuwe. Nog krijgt hij een stuk akkerland gelegen te Gestel op Dochel, b.p. de heer van Herlaer, 69-r) de Woesterhoeve, Wouter Peters van Tuijl, de gemeenschappelijke weg. Nog krijgt hij een stuk weiland gelegen onder Gestel, b.p. Henrick zoon wijlen Henrick Goijaerts, heer Eijmert Hoppenbrouwers en meer anderen, de rector van het St. Catarina altaar in de kerk van Gestel. Nog jaarlijks aan Heijlwich weduwe van Wouter Everts een aflosbare rente van 6 karolusguldens te ontvangen met de lopende termijn. Uit dit erfdeel moet Michiel jaarlijks aan de heer van Boxtel als grondchijns 2 stuivers en 2 penningen betalen. Genoemde Willem Willems krijgt een woonhuis, schuur, bakhuis, esthuis tuin, hopland en akkerland, gelegen onder St. Oedenrode, b.p. de gemeenschappelijke straat, Steven Janssen, Heijlwich weduwe van Wouter Everts. Nog krijgt hij een stuk akkerland groot ca. 3 lopenzaad, b.p. Eijmert van de Oetelaer, de erfgenamen van Peter Gijsberts, de gemeenschappelijke straat, Lenaert Jansen. Nog krijgt hij een stuk hooiland gelegen onder Gestel b.p. de drossaard van Hoogstraten, Aernts van Campen, de kosterij van Gemonde. Nog krijgt hij jaarlijks een rente van 3 en een halve karolusgulden te ontvangen van Henrick thonissen met de lopende termijn. Nog een pacht van een malder rogge van de erfgenamen van Peter


69-v) Gijsberts met de lopende termijn. Nog een jaarlijkse pacht van 4 lopen rogge te ontvangen van Agneeske weduwe van Eijmbert Jacops met de lopende termijn, nog een pacht van 4 lopen rogge te ontvangen van Dircksken weduwe van Merten Meus. Uit dit erfdeel jaarlijks 2 chijnshoenderen als grondchijns te betalen aan de heer van Herlaer. De delers beloven over en weer afstand te doen van aanspraken op elkaars erfdeel en de deling gestand te doen. Als er op iemands bezit meer lasten blijken te drukken dan zullen ze die samen betalen. Ieder zal de lasten op het eigen bezit zo betalen dat het bezit van de andere delers ervoor is gevrijwaard. Verder moet men elkaar overpad verlenen. Datum 23 november 1568. =================124=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren 70-r) dat voor ons is verschenen Matheus zoon wijlen Gijsbert Pels en belooft aan Cornelis zoon wijlen Conraet Janssen die voortaan een jaarlijkse rente van 4 en een halve karolusgulden, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen op St. Dionijsdag en voor de eerste keer per a.s. St. Dionijsdag, vrij van alle belastingen en heffingen. De rente te betalen op onderpand van een stuk akkerland groot ca. 10 lopenzaad, gelegen te Gestel, b.p. genoemde Matheus, de gemeenschappelijke straat, Willem Henrick Jacobs. De schuldenaar zal de rente garanderen en nakomen, behoudens dat hij uit het onderpand jaarlijks aan diverse personen 4 gulden en 5 stuivers moet betalen. Verder zal hij het onderpand in goede staat houden voor de betaling van de rente. Datum 27 november 1568. =================125=================== 70-v) De rente uit de vorige akte is altijd aflosbaar op de vervaldag tegen betaling van 75 karolusguldens, samen met alle achterstand ervan, te betalen in courant geld, mits er een half jaar vooraf is opgezegd. Actum als boven. =================126=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Goijaert en Anthonis, broers en zoons wijlen Anthonis Goijaerts van de Merendonck, door deze Anthonis verwekt bij wijlen diens vrouw Marije dochter wijlen Anthonis Willem Rutten, verklaren dat wijlen hun genoemde ouders verschillend bezit hebben nagelaten met ook rentes en chijnsen die ze niet gemakllijk zouden kunnen delen, omdat hun volle broers Anthonis en Adriaen nog minderjarig zijn en dat het daarom nodig is een voogd te verkrijgen van van vaders en van moederskant, waarbij Anthonis de loting voor Adriaen


zou kunnen doen. Indien Anthonis of Adriaen bezit zou worden toegedeeld 71-r) waarop een schuld rust van 150 gulden, dat het hen wordt toegestaan zoveel van dat bezit te mogen verkopen tot een aan een bedrag van 150 guldens hetgeen zij hierbij verzoeken. Na overwegingen hierover hebben de schepenen volgens oud gebruik en ook vanwege de open brief van octrooi van keizer Karel V, goedgevonden in aanwezigheid van Walraven Augustijns van Goor onze vorster bij afwesigheid van de schout, dat als voogd Goijaert Willems van Merendonck die in Getsel woont als voogd wordt aangesteld die daarvoor is opgeroepen en verder Andries Willem Rutgers van Griensven die op Den Dungen woont. Wij geven hen samen en hoofdelijk de volmacht om een boedeldeling te realiseren en als Anthonis en Adriaen bezit zou worden toebedeeld waarop bepaalde lasten drukken, dat die dan toestemming krijgen om zoveel van dat bezit te 71-v) mogen verkopen of belasten voor die schuld. Deze voogden moeten daarin alles doen dat daarbij nodig is en beheer voeren over hun bezit tot de tijd toe dat Antonis en Adriaen meerderjarig zijn. De voogden hebben gezworen zulks te zullen doen. Datum 1 december 1568. =================127=================== Wij Henrick Wilklems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Goijaert zoon wijlen Anthonis van de Merendonck, door deze Anthonis verwekt bij diens vrouw Marijken dochter wijlen Anthonis Willem Rutten, verder Goijaert Willems van de Merendonck en Andries zoon wijlen Willem Rutgers van Griensven als aangestelde voogden over Anthonis en Adriaen minderjarige klinderen van genoemde Anthonis en Marijken, een een deling gemaakt van het bezit, rentes, etc. 72-r) dat de minderjarigen van hun overleden ouders hebben geerfd. De deling is op straffe van een eventuele een boete van 300 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, volgens het recht. Genoemde Goijaert krijgt het woonhuis, esthuis, schop, tuin, boomgaard en hopland groot ca. 4 lopenzaad, gelegen onder Den Dungen op de Keer, b.p. Adriaen Peter Eijmberts, de gemeenschappelijke straat, Willem Driessen. Nog krijgt hij een stuk akkerland groot ca. 8 lopenzaad, gelegen onder Gestel, b.p. Adriaen Peters, de gemeenschappelijke straat, Adriaen Spierincks en meer anderen, Goossen Henrick Wernerts. Nog krijgt hij een stuk akkerland, groot 1 malderzaad, gelegen onder Gestel op de Keer, b.p. Arnt Jan Willems, Goijaert Goijaerts, de erfgenamen van Jacop van Grueningen, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij een weiland groot ca. 3 morgens gelegen onder Den Dungen, b.p. Jeronimus Gerits,


Mercelis Jan Hermans, Jenneken weduwe van 72-v) Aernt Bernaerts, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij de helft van een heiveld gelegen onder Schijndel, b.p. Adriaen Peters, Adriaen Anthonis, de gemeenschappelijke straat, jonker Jan Koenen. Nog krijgt hij een jaarlijkse rente van 3 karolusguldens van Willem Aert Loijen te ontvangen, nog 3 gulden per jaar te ontvangen van Jan Dancken, nog 3 gulden per jaar van Henrick Jan Weijgergancks, nog 8 pond paijment van de erfgenamen van Goijaert Vreijssen, nog 4 pond paijment van de erfgenamen van heer Lucas te Rode. Genoemde Anthonis kerijgt een stuk land deels weide en deels hopland, gelegen onder Den Dungen, b.p. de erfgenamen van Jan van Raveschot, Jan Janssen, Andries Willems. Nog krijgt hij een hooiveld, gelegen onder Den Dungeb, het klooster van St. Clara, de gemeenschappelijke straat, Seger Henricks. Nog krijgt hij een jaarlijkse rente van 6 karolusguldens van Dirck Otten, nog 3 gulden per jaar van Jan Art Peters, nog 1 mud rogge per jaar van Arnden van Erp, 1 mud rogge van Adriaen Jacops, nog een jaarlijkse rente van 9 gulden te ontvangen van Geerling Lenaerts, en nog 4 gulden per jaar te ontvangen van Jan Shijsen, nog jaarlijks een rente van 3 en een halve gulden te ontvangen van Goijaert Jan Aerts, 73-r) nog jaarlijks 6 gulden van Matheus Pels, nog 3 gulden per jaar van Jan Adriaens, 3 gulden jaarlijks van de erfgenamen van Huijbert van Gerwen, nog 14 gulden jaarlijks van Willem Peter Rutten, nog jaarlijkse een pacht van 20 lopen rogge van Dirck Jan Peters te Roij, nog jaarlijks 4 gulden aan Laurens Michiels, nog 30 stuivers per jaar van de zelfde Laurens, nog 6 pond per jaar van Adriaen Vilt, nog 2 gulden per jaar van de erfgenamen van Adriaen Pels, nog jaarlijkse 6 pond paijment van Ancem Wouters, nog 24 stuivers per jaar van Michiel Jan Hermans, nog 3 pond paijment jaarlijks van Lenaert van Campen. Genoemde Adriaen krijgt krijgt een woonhuis, schuur, bakhuis, schop, tuin, hopen akkerland gelegen te Gestel op het Hezelaer, b.p. de gemeenschappelijke straat, Jan Jan Hermans. Nog krijgt hij een stuk akkerland, gelegen te Gestel op de Speijt, b.p. Jan Spierincks, Aernt van Campen, de Beeckgraaf daar. Nog krijgt hij een heiveld, gelegen onder Schijndel, b.p. de erfgenamen van Corstiaen Koenen, de gemeenschappelijke straat, Henrick van Beeck. Nog krijgt hij de helft 73-v) van een heiveld gelegen onder Schijndel, b.p. Goijaert Anthonissen, Leonart Roelofs, de gemeenschappelijke straat, Willem Driessen. Nog krijgt hij een hooiland in de Ruijmelse en Teeder beemdem die worden gewisseld. Nog krijgt hij een bleekrecht op de Bleecken (ploegrecht). Nog


een jaarlijkse pacht van 1 mud rogge te ontvangen van Laurens Willems, nog 7 pond paijment per jaar te ontvangen van Henrick Janssen de Wit, nog jaarlijks 2 gulden en 5 pond paijment te ontvangen van de erfgenamen van Lanert van Campen. Uit dit erfdeel jaarlijks 9 zesters rogge te betalen, nog jaarlijks 3 pond paijment aan de vicarien te Gestel en jaarlijks een chijnshoen aan de heer van Gestel. Nog moet jaarlijks alle *dijkagien* worden onderhouden en de hekken en andere servituten waarin het bezit is gehouden. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en ze beloven de deling gestand te doen. Als er op iemands erfdeel meer lasten drukken 74-r) zullen ze die samen afhandelen. Ieder zal ook de lasten op het eigen erfdeel zodanig betalen dat het erfdeel van de andere ervoor is gevrijwaard. Verder moet men elkaar overpad verlenen en aan anderen die daar recht op hebben. Datum 4 december 1568. =================128=================== Wij, Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Aert zoon wijlen Jacop Gerits als man van Elisabeth dochter wijlen Aert Wouters en verkoopt aan Jan zoon wijlen Aert Wouters die een jaarlijkse rente van 3 keizersguldens, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag op onderpand van een stuk akkerland groot ca. 3 lopenzaad, gelegen te Gestel aan de Pleijn, b.p. Aleijt weduwe van Mercelis Janssen. Die rente had Aleijt verkocht (=beloofd= aan Jeronimus zoon Daniel Michiels volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 13 februari 1553. De verkoper 74-v) belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 4 december 1568. In marge : Michiel Rut Michiels verklaart voor deze rente te zijn betaald door Willem Willem Moelenbroeck en is derhalve vervallen. Datum 31 mei 1635, getekend B. van der Waerden, secretaris. =================129=================== Voor schepenen is verschenen Aernt zoon wijlen Willem van de Donck, die ons meedeelde dat wijlen Mathijs minderjarige zoon van wijlen Jan Willems van de Donck door deze wijlen Jan verwekt bij diens vrouw Beatrijs dochter wijlen Mathijs Loijen, bepaald bezit heeft nagelaten in het dorp Gestel en elders en daarna was verstorven op Elisabet en Jutten als gezusters en op hun broer Willem. Omdat de porties van genoemde Jutten en Willem niet afgedeeld kunnen worden, omdat die nog minderjarig zijn en dat men daarvoor voogden nodig heeft, vraagt hij om toestemming daarin om een dergelijke deling te kunnen maken.


75-r) Daarom hebben wij schepenen met instemming hierin van Walraven Augustijns van Goor als vorster alhier bij afwezigheid van de schout volgens oud gebruik, deze Jutten en Willem onder voogdij gesteld en benoemen genoemde Arnden die te Berlicum woont, Adriaen Jan Spierincks en Jan Janssen van der Merendonck die onder Den Dungen wonen en geven hen volmacht om tot deling te komen van het bezit van de minderjarigen en alles daarin te doen dat voogden schuldig zijn. hetgeen deze voogden nu onder ede beloven. Schepenen hierbij waren 75-v) Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven. Datum 13 december 1568. =================130=================== Voor genoemde schepenen van hiervoor zijn verschenen Huijbert zoon wijlen Adriaen Huijberts als man van Elisabeth dochter wijlen Jan zoon wijlen Willem Goijaerts van de Donck, door deze Jan verwekt bij diens vrouw Beatrijs dochter van wijlen Mathijs Loijen, verder Aert zoon wijlen Jan Willem Goijaerts, Adriaen Jan Spierincks en Jan zoon wijlen Jan van de Merendonck als voogden over Willem en Jutten kinderen van wijlen genoemde Jan en Beatrijs en hebben een deling gemaakt van het bezit dat de 3 minderjarigen na dood van wijlen Mathijs zoon van genoemde Jan en Beatrixs zijnde hun broer hebben geerfd. Het lot is gelegd door Walraven Augustijn van Goor. Bij deze deling krijgt Huijbert de helft van een stuk akkerland groot ca. 9 lopenzaad, gelegen te Gestel op de Horrick. b.p. Jan Rut Rutten, Adriaen Peter Eijmberts, de erfgenamen van Laureijs Pelgrom, een rijpad daar. 76-r) Nog krijgt hij een deel uit het deel van Jutten de helft van 25 karolusguldens. Nog krijgt hij de helft van 11 en een halve gulden van landhuur van Jan van de Merendonck, nog de helft van 12 gulden 10 stuivers van een van de minderjarigen, te betalen per a.s. Maria Lichtmisdag. Genoemde Willem krijgt de helft van een stuk akkerland groot 9 lopenzaad, gelegen te Gestel op de Horrick, b.p. Jan Riutten, Adriaen Peter Eijmberts, de erfgenamen van Laurens Pelgrom, de *vaarpad*. Nog krijgt dit deel van Jutten de helft van 25 gulden een, nog de helft van 11 en een halve gulden vanwege landhuur van Jan van de Merendonck, nog de helft van 12 en een halve gulden van de minderjarige per a.s. Maria Lichtmisdag. Genoemde Jutten krijgt een aflosbare rente van 12 karolusguldens, vervallend op Maria Lichtmisdag en aflosbaar tegen 200 guldens die uit


Juttens deel was beloofd aan haar broer Mathijs volgens de schependeelbrief van Gestel d.d. 19 januari 1566, Luikse stijl 76-v) en welke rente van 12 gulden hiermee dus is afgelost. Jutten zal aan Huijbert en aan Willem elk van hen per a.s. Maria Lichtmisdag 12 gulden 10 stuivers betalen. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven deze deling gestand te doen. Indien iemands erfdeel minder waard wordt of er meer lasten op drukken zullen ze die samen betalen. Ieder zal de lasten op het eigen erfdeel zo betalen dat de erfdelen van de anderen ervoor zijn gevrijwaard. Datum 13 december 1568. =================131=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, 77-r) schepenen verklaren dat dat voor ons is verschenen Anna dochter van wijlen Wouter Jacops weduwe van Goessen Peters met haar voogd en doet afstand van haar recht van vruchtgebruik inzake alle bezit dat haar door Goossen is nagelaten, waar dan ook gelegen etc., behalve haar recht in een jaarlijksee rente van 6 gulden die wordt betaald door Jacop van Poppel zolang ze leeft. Ze draagt haar rechten nu over aan Henrick zoon wijlen Merten Peters en aan Jan zoon Jan Mercelis van de Merendonck en belooft de overdracht gestand te doen. Datum 31 december 1568. =================132=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen, verklaren dat voor ons is verschenen Lauwrens zoon Michiel Jan Hermans en verkoopt aan Michiel zoon wijlen Aert Henricks een woonhuis, tuin en hoppland gelegen te Gestel nabij de kerk daar, b.p. de gemeijnte, 77-v) heer Willems van Andel, dat de verkoper had verkregen van de voogden van de minderjarige kinderen van wijlen Bernaert Willems Tijssen volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 27 november 1564. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen, behalve jaarlijks een bedrag van 4 gulden 10 stuivers een half oort. Datum 31 december 1568. =================133=================== Michiel zoon wijlen Aert Henricks belooft als schuldenaar aan Lauwreijs zoon Michiel Jan Hermans die per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar de som van 106 karolusguldens te betalen in courant geld. Actum als boven.


=================134=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven 78-r) schepenen, verklaren dat voor ons is verschenen Adriaen zoon wijlen Lonis Bartholomeus van Heeze en verkoopt aan heer Jasper Pouwels van Helmont een woonhuis, tuin etc. gelegen te Gestel aan de Plaetse daar, b.p. de erfgenamen van heer Adriaen van Griensven, Peeter Schuermans, de gemeenschappelijke straat, de vestgraaf daar. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle alle lasten daarvan af te handelen, behalve een aflosbare rente van 6 guldens aan diverse personen. De koper belooft die rente zo te betalen of af te lossen dat Adriaen als verkoper ervoor blijft gevrijwaard.Datum 31 december 1568. =================135=================== Jan zoon wijlen Henrick Vuchts belooft als schuldenaar om aan Michiel zoon wijlen Jan Robben die per a.s. St. Pouwelsdag over een jaar 78-v) de som van 53 gulden en 10 stuivers te betalen in zilver courant geld. Datum 22 januari 1568, als schepenen hierbij Jacop Herman Janszoon en Jan Dancken. =================136=================== Eerder had joffrouw Yda Millincks als vrouw van Joosten van Gerwen aan haar man toegestaan om hun beider bezit met een obligatie te mogen belastenvoor een bedreag van 107 gulden zoals blijkt uit een obligatiebrief d.d. 27 december 1568. Voor ons schepenen is nu verschenen deze Joost en met hem zijn wettige zoon Lambrecht en beloven als schuldenaars aan Michiel zoon wijlen Jan Robben per a.s. St. Luciendag een bedrag van 107 karolusguldens te betalen elke gulden van 20 stuivers, in zilver courant geld. Actum als boven. =================137=================== Al degenen die deze open brief 79-r) zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen, verklaren dat voor ons is verschenen Gijsbrecht zoon wijlen Aert Aerts wonend in de stad Den Bosch oud ca. 66 jaar en Goijaert zoon wijlen genoemde Aert Aerts wonend onder St. Oedenrode oud ca. 60 jaar beiden daarvoor aangehouden door Walraven Augustijn van Goor als vorster en hebben onder eed op verzoek van Aleijt weduwe van Jacop Gerits nadat ze daarover zijn ondervraagd en zoals was vastgelegd het volgende verklaard. Ze verklaren dat de 6 opgaande eikenbomen staande op een dijk of pad voor het hek dat daar hangt aan de Hoogstraat, welk hek etc.


eigendom is van de erfgenamen van wijlen jonker Jans van Raveschot alhier te Gestel, dat die eiken eigendom zijn van deze weduwe en haar erfgenamen die eigenaresse is van die dijk of pad zijnde het voorhoofd van het land van genoemde weduwe en niet van hogerhand van iemand anders. De deponenten weten zulks omdat het erf eerder eigendom was van Willem Janssen van der Stappen zijnde hun oom en dat die altijd gebruik heeft kunnen maken van dat voorhoofd en dat het bezit daarna 79-v) toehoorde aan hun zuster Jenneken, die toen de gehele aanplant voor die dijk of pad heeft laten omkappen en dat die bomen toen door deze zelfde Jenneken werden geplant (=herplant). Datum 24 januari 1569. =================138=================== Wij Henrick Willems van Beeck en HenricK Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Peterken dochter van wijlen Jan Peter Dircks weduwe van Wouter Peter Andriessen met haar huidige man Mertenen Jans van Empel, die daarin is bevoegd vanwege het testament van wijlen haar eerste man d.d. 26 maart 1557, verkoopt aan Jan zoon Willem Marcelis van de Merendonck een woonhuis, tuin met het land etc., groot ca. 3 lopenzaad, gelegen te Gestel in de parochie van Gemonde aan het Horenhek (?) daar, b.p. het altaar van St. Catarina in de kerk van Gestel, Aernt van Campen, de gemeenschappelijke rijweg. De verkoopster met haar voogd 80-r) beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve jaarlijks de grondchijns van een lopen *evenen* (haver) en 6 risten vlas aan de heer van Herlaer, nog een pacht van 2 zesters rogge aan de weduwe van Jacop Gerits. Daarvoor zal de koper jaarlijks op St. Maartensdag te Gemonde hetgene genieten de heer van Herlkaer daaruit jaarlijks verplicht is te doen (een maaltijd verstrekken, JT). Actum 26 januari 1568, Luikse stijl. =================139=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon Willem Marcelis van de Merendonck en belooft aan Peterken weduwe van Wouter Peters en haar kinderen een jaarlijkse rente van 7 en een halve karolusgulden, steeds te betalen op Maria Boodschapdag en voor de eerste keer per a.s. Maria Boodschapsdag over een jaar, op onderpand van een stuk akkerland groot ca. een zesterzaad, gelegen onder Gestel in de Woubraeck, b.p. 80-v) Agnees weduwe van Eijmert Jacops, Willem Coolen (?), Geerling Lenaerts. De weduwe krijgt er het vruchtgebruik van en haar kinderen van wijlen


Wouter het erfrecht, Jan als schuldenaar belooft de rente te garanderen en het onderpand in goede staat te houden voor de rente. Datum 26 januari 1569, Luikse stijl. In marge : Deze rente is aan Gerard zoon Jacob Gerards en aan Jacob Adriaens van Rode als man van Jenneken dochter van Jacob Gerard afgelost vanwege hun vader Jacob die deze rente had overgedragen volgens een schepenbroef van Den Bosch d.d. 2 maart 1626. Datum 21 maart 1631, getekend A. Schellens, secretaris. =================140=================== Genoemde rente mag altijd op de vervaldag worden afgelost tegen betaling van 125 guldens, met courant geld, samen met de achterstand etc., mits er een halk jaar vooraf is opgezegd. Verder is voorwaarde 81-r) dat als de 4 kinderen van Wouter volwassen zijn geworden en als die de rente afgelost willen hebben, dan moet Jan of diens nakomelingen de rente aflossen hetgeen Jan hierbij belooft. Actum als boven. =================141=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen beloven dat voor ons is verschenen Nicaes zoon wijlen Henrick van Erp en verkoopt aan Jacop zoon wijlen Herman Janssen een stuk akkerland groot een malderzaad, gelegen te Gestel in de hoeve genoemd de Craeckensteijnse hoeve, b.p. de halve graaf daar (sloot) naast die akker, de gemeenschappelijke straat. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten van zijn kant af te handelen. 81-v) Datum 29 januari 1569. =================142=================== Genoemde Jacop uit de vorige akte belooft als schuldenaar om aan Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp die per a.s. St. Jans Baptistdag de som van 92 gulden en 10 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers in courant geld. Actum als boven. =================143=================== Voor de zelfde schepenen is verschenen genoemde Niclaes en verkoopt aan Mathijs zoon wijlen Willems van Beeck een stuk akkerland groot ca. een malderzaad, gelegen te Gestel in de Craeckensteijnse Hoeve, b.p. genoemde Niclaes, de gemeijnte. De verkoper belooft de verkoop 82-r) gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum als boven, getuigen als schepenen Henrick van Beeck en Jacop Hermans.


=================144=================== Genoemde Mathijs (van Beeck) belooft aan Niclaes van Erp die per a.s. St. Jansdag een bedrag van 100 karolusguldens te betalen, zonder rente. Actum als boven. =================145=================== Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat Antonis zoon wijlen Dirck van den Steen voogd is over Peeter zoon wijlen Henrick van Gemert door deze Henrick verwekt bij diens vrouw Heijlwig dochter van wijlen Gerard Goessens, en die heeft het beheer gevoerd over het bezit van deze Peter zoals hij verklaarde. Voor ons is daarom verschenen deze Peter oud zijnde 25 jaar en verklaart dat hem door genoemde Antonis een goede verantwoording overlegd heeft gekregen van diens beheer en ook betaling ervan. Daarom 82-v) geeft hij Antonis en diens nakomelingen kwijting voor deze voogdijschap. Datum 28 januari 1569, Luikse stijl. =================146=================== Genoemde Anthonis belooft als schuldenaar om aan genoemde Peter zoon wijlen Henrick de Gemert die per as. St. Jacop Aposteldag de som van 10 karolusguldens te betalen. Actum als boven. =================147=================== Wij Willem van Beeck en Jacop Hermans, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Claes zoon wijlen Henrick van Erp en verkoopt aan Goijaert Cornelis Cornelissen een veldje land groot ca. 4 morgens gelegen te Gestel in de Liescamp, b.p. Aernt van Campen, Jan Pijnappel, Mercelis Hermans. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve 83-r) de jaarlijkse grondchijns van ca. 7 stuivers. Er is recht van overpad over het ervoor gelegen hooiveld zoals van oudsher. Datum 29 januari 1568, Luikse stijl. =================148=================== Genoemde Goijaert zoon wijlen Cornelis Cornelis belooft als schuldenaar om aan Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp die per a.s. St. Jan Baptistdag 125 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, zonder rente. Actum als boven. =================149=================== Wij, Henrick van Beeck, Jacop Hermans en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp en verkoopt aan Mathijs zoon wijlen Jan Aerts een


veldje land groot ca. 3 morgens, gelegen te Gestel nabij de Pettelaer, b.p. het godshuis van St..... in Den Bosch, Jan Aerts, de verkoper zelf. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en 83-v) alle lasten af te handelen. Er is recht van overpad over een hooiveld waarover het altijd al heeft mogen wegen tot aan de straat toe daar. Datum 29 januari 1569. =================150=================== Genoemde Mathijs uit de vorige akte belooft als schuldenaar om aan Niclaes van Erp die per a.s. St. Jansdag de som van 103 karolusguldens te betalen en per Maria Lichtmisdag a.s. over een jaar nog 132 gulden en 10 stuivers. Actum als boven. =================151=================== Genoemde Niclaes van Erp verkoopt aan Adriaen Luenis Bartholomeus van Heeze een stuk akkerland met de houitwas erop, gelegen te Gestel in de hoeve genoemd de Craeckensteijnse hoeve, genoemd de Hazenbaert, b.p. de gemeijnte, de verkoper zelf. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Actum als boven. =================152=================== 84-r) Genoemde Adriaen uit de vorige akte belooft als schuldenaar om aan Niclaes van Erp die per a.s. St. Jansdag de som van 75 gulden te betalen, en per a.s. Kerstmis ook 75 gulden, courant geld, zonder rente. Actum als boven. =================153=================== Genoemde Niclaes van Erp verkoop aan Jan zoon wijlen Peter Eijkmans (Dijkmans?) een stuk akkerland gelegen te Gestel in de Craeckesteijnse hoeve gelegen, b.p. Jacop Hermans, Mathijs Willems van Beeck, de gemeenschappelijke straat, de verkoper zelf. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 29 januari 1569. =================154=================== Jan zoon Peter Eijkmans uit de vorige akte belooft aan Niclaes van Erp die per a.s. St. Jandag de som 84-v) van 90 karolusguldens en 10 stuivers te betalen en per Kerstmis erna nog eens 90 gulden en tien stuivers, zonder rente. Actum als boven.


=================155=================== Genoemde Niclaes van Erp verkoopt aan jonker Johan van Raveschot een stuk akkerland met de halve pad erbij en houtwas, gelegen alhier in de Craeckensteijnse hoeve, b.p. genoemde halve pad, Mathijs van Beeck, de gemeenschappelijke straat, genoemde Niclaes zelf. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Actum als boven. =================156=================== Genoemde jonker Johan van Raveschot belooft als schuldenaar om aan Niclaes van Erp die op St. Jan Baptistdag a.s. die 97 gulden en 10 stuivers te betalen en met Kerstmis erna nog een 97 gulden en 10 stuivers, zonder rente. Actum als boven. =================157=================== 85-r) Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp en machtigt hierbij Adriaen Loniszoon van Heeze om namens hem aan meester Peter van Middegael voor de helft ervan en aan Adriaen Henricks van der Aa en aan Anthonis Dircks van den Steen voor de andere helft, een veldje land over te dragen gelegen in de jurisdictie van Gestel, nabij de Landweer daar, b.p. de erfgenamen van wijlen Henrick die Ruijther, Henrick Mallants, de gemeenschappelijke straat, Marij weduwe van Wouter van Beeck, Jan Dancken en meer anderen. Hij geeft hen opdracht dat perceel over te dragen voor schepenen van de stad Den Bosch of Gestel en verder alles daarin te doen wat nodig is en hij als opdrachtgever zelf voor ogen gehad zou hebben. 85-v) De opdrachtgever belooft alles na te komen wat daarbij door zijn gemachtigde zal worden gedaan en zal hem daarvoor vrijwaren. De kopers moeten daaruit wel de grondchijns betalen van 2 oude tgroten. Datum 4 februari 1569. =================158=================== Wij Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Henrick Vuchts en belooft aan Aelbert Jacop Willems, aan Gerart Francken Gijsberts en aan Henrick Janssen als voogden opver de minderjarige kinderen van wijlen Franck Janssen door deze Franck verwekt bij diens vrouw Margriet dochter wijlen Jan Henricks, die een jaarlijks rente van 2 en een halve karolusgulden te gaan betalen, elke gulden van 20 stuivers, steesd op St. Niclaes Bisschopsdag en voor de eerste keer per a.s. St. Niclaesdag op onderpand van een weiland gelegen alhier te Gestel te Teede, b.p. Adriaen Dircks, de gemeijnte. De schuldenaar belooft de


86-r) rente te garanderen en alle lasten af te handelen wat betretft het onderpand. Uit het bezit moet jaarlijks 10 stuivers als gebuurchijns worden betaald. Hij belooft het onderpand verder in goede staat te houden. Datum 7 februari 1569. =================159=================== De rente uit de vorige akte is altijd aflosbaar op de vervaldag tegen de som van 39 gulden en 8 stuivers, elke gulden van 20 stuivers, samen met de achterstand, mits de aflossing een half jaar vooraf is opgezegd. Actum als boven. =================160=================== Wij Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat de voogden over de minderjarige kinderen van wijlen Franck Jansen verwekt door deze Franck bij diens vrouw Margriet dochter van wijlen Jan Henricks, op 7 decemnber 1564 aan Cornelis zoon wijlen Jan Alaerts een stuk hooiland hadden verkocht gelegen te Gestel in de Teeder beemden en eerder eigendom van wijlen genoemde Franck toen hij leefde, met de last van jaarlijks een pacht van 1 malder rogge te moeten betalen aan Gerard Roelofs. Daarom is hier verschenen genoemde Cornelis en belooft op onderpand van al zijn bezit die pacht jaarlijks zo te betalen dat wijlen 86-v) Joost zoon wijlen Peter Joosten en diens bezit en nakomelingen daarvoor zijn gevrijwaard. Datum 7 februari 1569. =================161=================== Laurens zoon Michiel Janssen heeft als schuldenaar beloofd om aan Willem zoon wijlen Gerit Jan Zerissen die per a.s. Maria Lichtmisdag een som van 106 karolusguldens te betalen en 5 stuivers, elke gulden tegen 20 stuivers en met courant geld te betalen. Actum als boven. =================162=================== Petronella dochter wijlen Aert Peters weduwe van Gerit van Esch met haar voogd, belooft op onderpand van haar bezit aan Willem zoon wijlen Gerit Jan Zeris die per a.s. Maria Lichtmisdag 37 gulden en 10 stuivers te betalen met 12 lopen rogge. Actum als boven. =================163=================== Cornelis zoon wijlen Jan Alaerts belooft als schuldenaar om aan de voogden over de mninderjarige kinderen van Franck Janssen die deze Franck had verwekt bij diens vrouw Margriet dochter van wijlen Jan Henricks die per a.s. St. Nicolaesdag over een jaar de som van 27 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, lopend geld. Actum als boven.


=================164=================== 87-r) Goijaert zoon wijlen Cornelis Cornelis belooft aan Henrick zoon wijlen Jan Peeters een jaarlijkse rente van 6 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, vrij van alle belastingen etc. te betalen op Maria Lichtmisdag en voor de eerste keer met Maria Lichtmisdag a.s. op onderpand van een weiland groot ca. 4 morgens, gelegen te Gestel in het Moerschot, b.p. vrouwe Raesen, Jan Spierincks en meer anderen, de gemeenschappelijke straat, Willem Aert Loijen. Genoemde Goijaert belooft de rente steeds tijdig te betalen en zal het onderpand in goede staat houden voor de betaling van de rente. Datum 7 februari 1569, Luikse stijl. =================165=================== De genoemde rente uit vorige akte kan altijd worden afgelost tegen betaling van 87-v) 100 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers te betalen in courant geld, mits de aflossing een half jaar vooraf wordt opgezegd. Actum als boven. =================166=================== Ale degenen die dese brief zullen zien of horen lezen, saluut. Wij Jacob Hermans en Matheus Gijbsert Pels, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Jan zoon wijlen Jan Dircks oud ca. 56 jaar en Frans zoon wijlen Peter Henricks Mertens oud ca. 75 jaar, beiden inwoners alhier en zijn daarvoor opgeroepen door Walraven Augustijn van Goor vorster te Gestel, en hebben op verzoek van Henrick zoon wijlen Merten Peeters en Jan zoon wijlen Jan Mercelis eerst de eed afgelegd bij deze Walraven bij afwezigheid van Frans van Rijswijck onze schout, het volgende verklaard. Ze waren erbij aanwezig toen Goessen zoon wijlen Peter Goessens in aanwezigheid van zijn vrouw Anna zijn testament had gemaakt met de volgende inhoud. In het jaar 1558, eerste inductie, in de maand october op de negende dag, 88-r) om 4 uur namiddag tijdens de regering van Paus Paulus IV, in het vierde jaar en in tegenwoordigheid van het H. Sacrament en wij vicecureijt en getuigen is verschenen de eerlijke en distincte man Goossen zoon wijlen Peter Goossens inwoners van Gestel in het bisdom van Luik, in het bezit van hun verstand naar wel ziek van lichaam, maakt met zijn vrouw Anna die hier aanwezig is en met haar instemming ook, zijn testament. Hij beveelt zijn ziel aan bij de almachtige God, en vermaakt aan de fabriek en de kerk van St. Lambrecht te Luik een stuiver eens, de kerk van St. Michielsgestel een stuiver eens. Nog vermaakt hij het altaar van St. Anthonis in de zelfde kerk 5 stuivers, nog aan zijn zoon Goessen een jaarlijks rente van 8 stuivers en een van 25 stuivers vooruit maar


niettemin verder gewoon met de andere kinderen te delen en dat vanwege bepaalde redenen hem daartoe moverende, volgens de schepenbrief die daarover is gemaakt. Nog maakt hij zijn vrouw Anna een jaarlijkse rente van 6 karolusguldens zolang ze leeft en als die rente afgelost zou worden, moet Anna het geld ervan weer op ander goed onderpand beleggen 88-v) en krijgt daarvan het vruchtgebruik, welke rente Jacob van Poppel volgens de schepenbrief betaalt. Nog vermaakt hij zijn vrouw een rode koe waarmee ze naar keuze mag handelen. Verder wil de testateuir dat zijn voor- en zijn nakinderen gelijk op zullen delen, in gelijke parten en hij bevestigt hierbij dat hij al zijn bezit heeft verkregen toen hij weduwnaar was na de dood van zijn eerste vrouw. Opgemaakt in aanwezigheid van de getuigen Jan Dirck Theuwen, Peter Steven Janssen, Frans Peters, Bartholomeus Cornelissen en andere buurlui. (einde) De deponenten verklaren dat zulks zijn testament was en dat genoemde Goessen een zeker woonhuis in bezit had, met schuur, tuin, samen groot ca. een zesterzaad gelegen te Gestel te Haenwijck en nog een ander woonhuis esthuis, met het akkerland en hopland genoemd het Ven, gelegen nabij het andere bezit, met nog 5 lopenzaad land genoemd de Seemelsbergh (?). 89-r) met nog 3 lopenzaad en een slijk lopenzaad akkerland gelegen op de Haenwijkse akkers en dat voor ca. 40 jaar of meer en dat de moeder van genoemde Goessen geleefd heeft na de dood van Angela zijnde de eerste vrouw van genoemde Goessen. Datum 8 februari 1569, Luikse stijl. =================167=================== Voor schepenen zijn verschenen Peter zoon wijlen Henrick Janssen en Jan zoon wijlen Aert Claessen als man van Geriten dochter wijlen genoemde Henrick Janssen en verkopen aan Anthonis zoon wijlen Willem Thomas hun rechten en gedeelte van bezit dat ze hebben geerfd na de dood van Henrick Gerit Goossens zijnde de helft van een huis, tuin met aanliggend land en hooibeemden gelegen te Gestel bij de Hezelaer in de parochie van Gemonde onder Gestel, b.p. jonker Johan Koenen, de erfgenamen van Hubrechten van Geruwen, een pad daar, samen met de lasten die op dat gedeelte drukken, welke lasten Anthonis belooft te zullen betalen. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen. Schepenen hierbij waren Jacop Hermans en Henrick Willems van Griensven. Datum 23.... (wrsch. februari) 1569. =================168=================== 89-v) Gielis zoon wijlen Willem Gielis verkoopt aan Anthonis zoon wijlen Jan Herman Ooms een stuk akkerland, groot ca. 6 lopenzaad, gelegen te


Getsel op Herlaer ter plaatse genoemd op de Locht, b.p. Claes Aernts, Gielis zoon wijlen Jan Delis, de erfgenamen van Cornelis Driessen, Agnes weduwe van Jan van den Gastshuijse. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve jaarlijks 7 stuivers aan Anna weduwe van Gijsbert Tuelinc (?), nog jaarlijks aan de blok van de markt in Den Bosch 2 en een halve gulden. Schepenen hierbij waren Jan Dancken, Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven. Datum 2 maart 1569. =================169=================== Genoemde Anthonis belooft als schuldenaar om aan Gielen zoon wijlen Willem Gielis per a.s. St. Maartesndag 25 stuivers te betalen, per a.s. St. Maartensdag over een jaar nog 25 stuiver en per a.s. St. Maartensdag over twee jaar 26 karolusguldens en 5 stuivers. 90-r) Actum ut supra. =================170=================== Matheus zoon wijlen Gijsbert Pels belooft als schuldenaar op onderpand van al zijn bezit aan Jacoba dochter Goijaert Janssen die op 2 maart a.s. 3 karolusguldens en 26 stuivers te betalen, daarna op 2 maart a.s. over een jaar nog een 53 karolusgulens. Schepenen hierbij waren Jan Dancken en Henrick Willemszoon van Griensven. Actum ut supra. =================171=================== Voor nagenoemde schepenen is verschenen Adriaen zoon wijlen Lonis Bartholomeus van Heeze als gemachtigde voor Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp middels de schepenbrief van Gestel d.d. 4 februari 1569, Luikse stijl en verkoopt aan Adriaen zoon wijlen Hendrick van der Aa een veld heigrond groot ca. 33 lopenzaad, gelegen alhier te Gestel nabij de Landweer daar, b.p. het erf van de verkoper, Henrick Mallants, de gemeenschappelijke straat, Jan Dancken en meer anderen. De verkoper in zijn hoedanigheid belooft de verkoop gestand te doen en 90-v) alle lasten af te handelen, behalve jaarlijks een grondchijns van een halve oude grote aan de heer van Herlaer. Schepenen hierbij waren Henrick van Beeck en Matheus Pels, datum 5 maart 1569, Luikse stijl. =================172=================== Voor de zelfde schepenen is verschenen Adriaen zoon wijlen Luenis Bertholomeus van Heeze als gemachtigde voor Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp, daarvoor gemachtigd met een schepenbrief van Gestel d.d. 4 februari 1569 en verkoopt aan Anthonis zoon wijlen Dirck van der Steen, een stuk heigrond groot ca. 30 lopenzaad, gelegen te Gestel nabij de Landweer b.p. genoemde Niclaes zelf, Adriaen van der Aa, de


gemeenschappelijke straat, Jan Dancken en meer anderen. De verkoper in zijn hoedanigheid belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve een halve oude grote als grondchijns aan de heer van Herlaer. Actum als boven. =================173=================== 91-r) Adriaen zoon wijlen Henrick van der Aa belooft als schuldenaar om aan Adriaen Leunis van Heeze ten behoeve van Niclaes Henricks van Erp die per a.s. Maria Lichtmisdag een bedrag van 150 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================174=================== Anthonis zoon wijlen Dirck van der Steen belooft als schuldenaar aan Adriaen Lonis van Heeze ten behoeve van Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp die per a.s. Maria Lichtmisdag een bedrag van 110 gulden te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================175=================== Wij Henrick van Beeck en Jacop Hermans, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Gijsbrecht zoon Claes Peters van de Broeck en Jan zoon wijlen Andries Loijen als aangestelde voogden over Jan minderjarige zoon van wijlen Adriaen Wouters, door deze Adriaen verwekt bij diens vrouw wijlen Aleijt dochter wijlen Henrick Mathijssen en verkoopt aan Niclaes zoon wijlen genoemde Peter van de Broeck een veld heidegrond, gelegen in de jurisdictie van Gestel ter plaatse genoemd in de Houwe, b.p. Rut Rutten, de gemeenschappelijke straat, Jan zoon wijlen Jan Dircks en meer anderen. Het bezit is na 3 openbare veilingen verkocht zoals gebruikelijk is. 91-v) De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handleen, behalve dat dit perceel overpad moet verlenen aan anderen die daar recht op hebben. Datum 11 maart 1569, Luikse stijl. =================176=================== Niclaes zoon wijlen Peter van de Broeck belooft als schuldenaar op onderpand van al zijn bezit om aan Gijsbrecht Claessen (van de Broeck) en aan Jan zoon wijlen Andries Loijen ten behoeve van Jan zoon wijlen Adriaen Wouters die per a.s. Bossche kermis een bedrag van 18 karolusguldens 10 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================177=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Henreick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Joost van Gerwen als man van joffrouw Yda dochter wijlen Lambrecht Millinck met ook deze Yda hierbij


en verkopen een jaarlijkse rente van 12 rijnsguldens, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen op St. Petrusdag op onderpand van een huis met 20 morgens land gelegen in het gericht van de Wercken, b.p. het erf waarvan meester Claes de erfgenaam van is, oostelijk 92-r) de Kruisbroeders te Woudrichem volgens een brief van de heemraden van de Wercken zoals het scheen en bezegeld d.d. 16 juni 1502. Nog een jaarlijkse rente van 7 rijnsguldens die Jan zoon Jan Balthasars van Gort (?), Adriaen Dircks van DockenBeeck, Wolfaert Leijnenszoon en Baijden Walenzoon beloofd hadden aan Segeren van Weijwech ten behoeve van Lambrecht Millinck, steeds te betalen op St. Jorisdag volgens een schepenbrief van Woudrichem d.d. 12 maart 1501. Ze verkopen beide rentes nu aan samen met alle brieven ervan. (Is geroijeerd, zie verderop, JT). =================178=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Dionijs zoon wijlen Henrick Ijgramans als man van Geertruijd dochter wijlen Wijnant Langoir van Aken, samen hierbij ook met deze Geertruijt, doen afstand van het recht van vruchtgebruik inzake de helft van een woonhuis, tuin met hopland, gelegen in de jurisdictie van Gestel nabij de kerk daar, genoemd de Swaen, b.p. de gemeenschappelijke straat, het Schildersgasthuis uit de stad Den Bosch. Ze dragen dit vruchtgebruik over aan Gijsbrecht 92-v) zoon wijlen Jacob Henrick Matheus en aan Willem zoon wijlen Henrick Jacobs Matheus ten behoeve van de minderjarige dochter wijlen Adriaen natuurlijke zoon van wijlen genoemde Willem Jacops. Dionijs en Geertruijd beloven de overdracht gestand te doen. Datum 15 maart 1569, Luikse stijl. =================179=================== Voor de zelfde schepenen is verschenen Dionijs zoon wijlen Henrick Ijgramans als man van Geertruijd dochter van Wijnant Langoir van Aken, samen daarin voor de helft, verder genoemde Dionijs zoon Gijsbrecht Jacop Henrick Matheus en Willem zoon wijlen Henrick zoon wijlen Jacop Henricks voor de andere helft daarin, verkopen aan Anthonis zoon wijlen Eijmert Marcelis een woonhuis, tuin met hopland etc. gelegen in Gestel nabij de kerk daar, genoemd de Swaen, b.p. de gemeenschappelijke straat, het Schildersgasthuis van Den Bosch. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen 93-r), en alle lasten af te handelen, behalve daaruit jaarlijks 13 stuivers als grondchijns aan de heer van Herlaer op St. Maartensdag, nog 3 zesters


rogge per jaar, nog een rente van 6 gulden per jaar aan het altaar van O.L. Vrouw te Gestel met een termijn die vervalt op a.s. St. Jansdag, nog een jaarlijkse rente van 25 stuivers. Datum 15 maart 1569, Luikse stijl. =================180=================== Matheus zoon wijlen Eijmert Mercelis heeft als schuldenaar beloofd om aan Gijsbert Jan Cocx en aan Willem zoon wijlen Henrick Jacops ten behoeve van de minderjarige dochter van Adriaen natuurlijke zoon van wijlen Willem Jacops, die per a.s. Maria Lichtmisdag de som van 15 karolusguldens en 18 stuivers te betalen in lopend geld. Actum als boven. =================181=================== Eerder heeft Willem zoon wijlen Henrick Jacops als schuldenaar aan Anthonis zoon wijlen Eijmert Mercelis garantie gegeven inzake een woonhuis, tuin en hopland, gelegen in Gestel nabij de kerk, genoemd de Swaen, b.p. de gemeenschappelijke straat volgens de schepenbrief van Gestel van vandaag. Voor ons schepenen zijn daarom verschenen Henrick zoon Dionijs Hendricks en Adriaen zoon wijlen Stans Bernts en hebben 93-v) samen en hoofdelijk op onderpand van al hun bezit beloofd om deze Willem, diens bezit en nakomelingen te zullen vrijwaren voor diens aankoop. Actum als boven. =================182=================== Antonis zoon wijlen Eijmert Mercelis heeft als schuldenaar beloofd op onderpand van al zijn bezit om per a.s. Kerstmis de jaarlijks rente van 6 gulden af te lossen die de kinderen van wijlen Lenaert Henricks jaarlijks betalen uit een zeker woonhuis, tuin, hopland gelegen te Gestel genoemd de Swaen, b.p. de gemeenschappelijke straat. Aflossing zal gebeuren met 100 karolusguldens en zal zodanig gebeuren dat het woonhuis en het bezit van wijlen Willem Jacops daarvoor is gevrijwaard. Actum als boven. =================183=================== Jan zoon wijlen Reijner Aernts heeft als schuldenaar beloofd om per a.s. St. Servaasdag aan Lenaert Damen een bedrag van 26 guldens en 15 stuivers te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers in courant geld. Actum als boven. =================184=================== Jan zoon wijlen Reijnier Arnts verkoopt aan Jan zoon wijlen Peter Arnts een stuk akkerland groot ca. een zesterzaad, alhier te Gestel op de Midacker, b.p. 94-r) Jan Andries Hessels, de erfgenamen van Jan Melis Maes. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen.


Schepenen hierbij waren Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, datum 16 mei 1569, Luikse stijl. =================185=================== Genoemde Jan zoon wijlen Peter Aernts uit de vorige akte heeft genoemde Jan Reijners voor dit stuk akkerland volgens de berekening de som van 53 karolusguldens en 8 stuivers twee oort betaald. Als het stuk land later bij meting volgens het koopceduul meer of minder groot is, zal zal men dat over een weer met elkaar verrekenen voor a.s. 1 april. Actum als boven. =================186=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat 94-v) voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Reijner Arnts en verkoopt aan Michiel zoon Laurens Michiels een stuk hopland, gelegen alhier te Gestel op Mughovel, b.p. Agnees weduwe van Roelof Janssen, Jan van Raveschot, Jan Pijnappel, de gemeenschappelijke straat. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve jaarlijks 4 gulden 10 stuivers. Jan als koper moet per a.s. St. Bavodag een mud rogge en 7 zesters, maat van Den Bosch in Gestel leveren, en nog 18 karolusguldens betalen, elke gulden van 20 stuivers. Als die rogge en het geld niet wordt afgelost mag Laurens dat stuk hopland zolang nog niet gebruiken of de huur ervan ontvangen en pas als er is afgelost krijgt hij het gebruik ervan. Datum 26 maart 1569. =================187=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen 95-r) Jacop zoon wijlen Jan Willems en verkoopt aan aan Anthonis Eijmerts Mercelis een jaarlijkse rente van 25 stuivers, steeds te betalen op Pinksteren op onderpand van een huis, tuin, gelegen te Gestel, genoemd de Swaen, b.p. de gemeenschappelijke straat, het erf van het Schildersgasthuis in Den Bosch, welke chijns Willem zoon wijlen Jacob Matheus eerder had beloofd aan Yda natuurlijke dochter van Aernt Peeters volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 2 juni 1548. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen. Datum 5 april 1569, Luikse stijl. =================188=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen, verklaren dat voor ons is verschenen Henrick zoon wijlen Jan Walravens, *teulman* (landbouwer)


oud ca. 40 jaar en Adriaen zoon wijlen Dirck Colen, oud ca. 30 jaar en koster van de parochiekerk van Gemonde onder Gestel beiden hiertoe opgeroepen door Walraven Augustijns 95-v) van Goor als vorster en hebben op verzoek van Jenneken dochter van wijlen Henrick Goijaerts, weduwe van Jacop Frans Kerszoon, onder de eed die ze hebben afgelegd bij genoemde Walraven bij afwezigheid van Franchois van Rijswijck als schout, na een ondervraging het volgende verklaard. Ze verklaren dat ze erbij aanwezig waren toen ca. 3 jaar geleden, wijlen genoemde Frans Kerszoon in zijn woonhuis onder Gemonde ziek in bed lag, waarvan hij ook niet is genezen, daar met andere personen was waarbij er legaten en andere codiclllen zijn gemaakt voor heer Jan Henricks priester en kapelaan van genoemde parochie, die toen de H. Sacramenten en van de H. Olie toediende en dat codicil vastlegde. Daarbij had Frans aan zijn vrouw Jenneken die al hun beider bezit vermaakt, zowel roerend als onroerend, zodat Jenneken na zijn dood dat bezit mocht verkopen of belasten al naar haar keuze. Datum 23 april 1569. =================189=================== Jan zoon wijlen Merten Eijmerts heeft als schuldenaar beloofd op onderpand van al zijn bezit om 96-r) per a.s. Palmzondag aan Goijaert zoon wijlen Aernt Arnts de som van 56 karolusguldens en 5 stuivers te betalen, elke gulden daarbij voor 20 stuivers, vrij van alle heffingen of belastingen, in courant geld te voldoen. Getuigen hierbij Henrick van Beeck en Jan Dancken, datum 25 april 1569. =================190=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Anna dochter van Alof Aernts van Dommelen met haar voogd, verder Henrick zoon Aernts van Dommelen en Peter Eijmerts als daarvoor gemachtigd volgens een testament van wijlen Alof d.d. 5 april 1569, Romaanse stijl (kerkelijk testament), verkopen aan Jan zoon Dancken Dancken een woonhuis, tuin en aanliggend akkerland, groot ca. 3 lopenzaad, alhier gelegen te Teede, b.p. de gemeenschappelijke straat, Joosten van Geruwen, Christiana dochter van wijlen Jacop Coelborner, welk woonhuis etc. Alof eerder had verkregen van Jan zoon wijlen Danck Dancken volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 4 maart 1566, Luikse stijl. 96-v) De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen, ook namens genoemde Alof zoals voor secretaris en schepenen van de stad Den Bosch was vastgelegd, maar voor niet meer


dan als zodanig. Genoemde Jan Dancken als koper belooft aan Anna, aan Henrick en aan Peter alle jaarlijkse rentes te zullen betalen die op het bezit drukken zodat Alof en diens bezit en erfgenamen daarvoor zijn gevrijwaard. Datum 29 april 1569. =================191=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat eerder Alof zoon Aernt van Dommelen als schuldenaar aan de voogden van de minderjarige twee kinderen van wijlen heer Arnts van Heeze 4 karolusguldens had beloofd, nog eens 4 karolusguldens meer en 68 karolusgulden waarvoor genoemde Jan Dancken, diens bezit en nakomelingen ervoor zouden zijn gevrijwaard 97-r) en aan Jan Dancken nog toen per Maria Lichtmisdag a.s. 2 karolusguldens beloofd en had daarbij aan genoemde Jan Dancken een rente aangewezen van 2 karolusgulden per jaar die aflosbaar was met 30 gulden, volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 4 maart 1566. Voor ons is nu deze Jan Dancken verschenen en heeft verklaard voor alle genoemde beloftes te zijn voldaan en belooft de erfgenamen van genoemde Alof daarover niet meer aan te spreken. Datum 29 april 1569. =================192=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Rijchaut zoon wijlen Gijsber Rijchaerts en Willem zoon wijlen Mercelis van de Merendonck en hebben als schuldenaars beloofd om aan Willem zoon Willem Mercelis die op 29 april a.s. een malder rogge te leveren, op 29 april a.s. over een jaar een malder rogge en op 29 april weer een jaar later nog een malder en nog 25 karolusguldens. Voorwaarde is dat als het gebeuren zou dat Rijchaert 97-v) en Willem Marcelis als voogden over de minderjarige kinderen van wijlen Huijbrecht van Geruwen enig geld krijgen (ter beschikking hebben) en daarover overeenstemming hebben, dat in dat geval deze voogden per 29 april a.s. over een jaar, 25 gulden kunnen betalen met het malder rogge als rente, maar in dat geval moet men elkaar een half jaar vooraf opzeggen. Datum als boven. =================193=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Dirck van Heesch als man van Lucie dochter Frans Henricks door deze Frans verwekt bij diens vrouw wijlen Anna dochter wijlen Willem van Geruwen en verkopen aan Ariken dochter van wijlen Gielis Hermans weduwe van Gerit Wouters van Beeck, de helft van een veld in totaal groot ca. 3 morgens, alhier gelegen ter plaatse genoemd in het Doijbroeck, b.p. Joachim Janssen, de erfgenamen


van wijlen Jan Lievens (Luenens?) de oude, Peter Willem Goijaerts, de gemeenschappelijke straat. De weduwe krijgt daarvan het vruchtgebruik en haar 5 kindere van wijlen genoemde Geraerd het erfrecht. De verkoper belooft 98-r) de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve aan diverse personen de helft van 30 stuivers per jaar. Actum 6 mei 1569. =================194=================== Voor de zelfde schepenen verscheen Jan zoon wijlen Dirck van Heesch als man van Lucie dochter van Frans Henricks door deze Frans verwekt bij dien vrouw Anna dochter van wijlen Willem van Geruwen en verkoopt aan Gielis zoon wijlen Jan Damen de helft van een veld in totaal groot ca. 3 morgens gelegen te Gestel ter plaatse genoemd in het Doijbroeck, b.p. Joachim Janszoon, de erfgenamen van wijlen Jan Levens (?) de oude, Peter Willem Goijaerts, de gemeenschappelijke straat. 98-v) De verkoper belooft de verkoop gestrand te doen en alle lasten af te handelen, behalve de helft van jaarlijks de helft van 35 stuivers te betalen aan diverse personen. Actum als boven. =================195=================== Wij Jacop Hermans en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Henrick zoon wijlen Dirck Henricks die Bever, verder Henrick zolon wijlen Pouwels Dircks de Bever, Henrick Henricks van den Dijck de jonge als man van Marijke dochter wijlen Dirck die Bever, voor henzelf handelend alsook voor de 4 minderjarige kinderen van wijlen genoemde Pauwels door deze Pouwels verwekt bij diens vrouw Anna dochter van Daniels van der Aa, verkopen samen hun recht en achtste deel van een stuk akkerland in totaal groot ca. 10 lopenzaad, gelegen te Gestel bij de Locaert aan Jan zoon Lambert Willems, b.p. 99-r) de genoemde Locaert, de erfgenamen van wijlen Gerit Wouters, de erfgenamen van wijlen Jacops van Grueninghen. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen, behalve uit dat achtste deel een pacht van 5 zesters rogge. Datum 7 mei 1569. =================196=================== Wij Jacop Hermans en Henrick Willems van Griensven schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Matheus zoon wijlen Gijsbert Pels, en verkoopt aan de schout van Helvoirt een vierde deel en de twee derde delen van de helft van een hooibeemdje gelegen te Gestel in de Ruijmelsche beemden, b.p. de schout van Helvoirt meester Peter van Middegael, de kinderen van Peter Goijaerts, de rivier de Dommel.


genoemde Matheus en meer anderen. 99-v) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 9 mei 1569. =================197=================== Voor de zelfde schepenen is verschenen Jan zoon wijlen Henrick Spierinck weduwnaar van wijlen Geertruijt dochter wijlen Wouter Henricks van Beeck, daarin voor het derde deel van de helft, verder Henrick zoon wijlen Henrick Spieoincks als man van Aleijt dochter wijlen Christiaen Gerits voor een derde deel in het vierde deel, verder Jan zoon wijlen Peter Eijkmans als man van Hillegont , nog Jan zoon wijlen Aert Peeters als man van Anna, nog hun zuster Elisabeth en haar voogd, die samen ook nog handelen voor Christiaen en Mechteld als kinderen van wijlen Jan Aernts van den Gasthuijs door deze Jan verwekt bij diens vrouw Marijken dochter wijlen genoemde Christiaen, voor een derde deel van een vierdedeel, verder Gerard zoon wijlen wijlen Joost Gerits van de Venne die handelt namens de twee minderjarige kinderen van wijlen Peter Goijaerts door deze Peter verwekt bij diens vrouw Chatarina dochter van wijlen Lenaert Aerts samen voor een derde deel van een vierdedeel, verkopen aan de schout van Helvoirt een hooibeemdje 100-r) gelegen te Gestel in de Ruijmelsche beemden, b.p. meester Peters van Middegael, de kinderen van wijlen Peter Goijaerts, de rivier de Dommel, Matheus Pels en meer anderen. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen. Datum 9 mei 1569. =================198=================== Voor de zelfde schepenen verscheen meester Peeter van Middegael en belooft als schuldenaar aan Gerard zoon wijlen Joost Gerits van de Venne ten behoeve van de 2 minderjarige kinderen wijlen Peter Goijaerts door deze Peter verwekt bij diens vrouw Chaterina dochter wijlen Lenaert Aerts, dat het derde de deel in een vierde deel van de hooibeemd alhier te Gestel in de Ruijmelsche beemden, dat Gerart vandaag voor schepenen hier heeft verkocht, op hun verzoek als de kinderen meerderjarig zijn of als de voogden van de kinderen dat willen, hij dat perceel weer aan hen terug zal overdragen, los en vrij zoals hij het zelf heeft ontvangen, mits dat men genoemde Middegael dan 100-v) een bedrag van 7 gulden 6 stuivers en 3 oort moet terugbetalen, dat hij er zelf voor heeft betaald. Datum 9 mei 1569.


=================199=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat Aert Huijbrecht Christiaens met instemming van zijn vrouw Henricxken in het jaar 14 juni 1557 zijn testament had gemaakt voor heer Jan Wagemans rector van de kapel van Den Dungen en aan de erfgenamen van Henricxken een aflosbare rente van 35 stuivers, had vermaakt aflosbaar met 25 gulden. Voor ons is verschenen Yda dochter wijlen Gielis Gerits met haar voogd, voor haarzelf handelend en ook voor haar zuster Catarina, nog Hewnrick zoon Laurens Michiels als man van Catarina dochter van Jan Willem Eijmerts door deze Jan verwekt bij diens vrouw Henricxken dochter wijlen Gielis Geris en verklaren van Henricxken weduwe van Aert Huijberts dochter van wijlen Jan van Venne zijnde de tweede vrouw van genoemde Aert, de som van 25 karolusguldens te hebben ontvangen zijnde het kapitaal van de vermelde 35 stuivers per jaar en ze beloven Henricxken daarover niet meer aan te zullen manen 101-r) en geven haar kwijting. Datum 14 mei 1569. =================200=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Gerard en Andries, gebroeders en zoons wijlen Cornelis Henrick Driessen, door deze Cornelis verwekt bij diens vrouw wijlen Anna dochter wijlen Gerard Henrick Delis, verder Jacop zoon wijlen Rut Rutten als man van Chatarina dochter wijlen genoemde Cornelis en Anna, Gerard Aerts van Swaenbergen en Seger Henricks als voogden over de 2 minderjarige kinderen van Jan zoon wijlen Jan Peters door deze Jan verwekt bij diens vrouw Marijken dochter wijlen genoemde Cornelis en Anna, hebben een boedeldeling gemaakt van het bezit dat ze hebben geerfd na dood van Anna dochter van wijlen genoemde Cornelis en Anna. De loten zijn gelegd door de Franchoijsen van Rijswijck als schout alhier. Genoemde Gerard krijgt een stuk akkerland groot ca. 3 lopenzaad, gelegen onder Den Dungen, b.p. Yda weduwe van Gerard Gerards, Aert Jan Delis, de erfgenamen van Philips Eijmerts. Dit erfdeel moet aan Andries per a.s. St. Maartensdag 101-v) de som van 40 karolusguldens betalen. Genoemde Andries krijgt de som van 40 karolusguldens te ontvangen van genoemde Gerard, zijn broer op St. Maartensdag a.s. Nog krijgt hij 60 karolusguldens te ontvangen van de 2 minder jarige kinderen van Jan zoon wijlen Jan Peters per a.s. St. Maartensdag.


Genoemde Jacop krijgt een stuk akkerland gelegen te Gestel aan de Hoochstraat, b.p. genoemde Geraerd, Claes Vilts, Jan Aernts van de Huevel, de erfgenamen van wijlen Elisabeth van de Merendonck. Hieruit jaarlijks 5 stuivers te betalen aan de heer van Herlaer op St. Maartensdag. Genoemde 2 minderjarige kinderen krijgen een hooiveld gelegen onder Den Dungeb te Hintham, b.p. het St. Anthoniuscamp, de H. Geest van de stad Den Bosch, de gemeenschappelijke straat, Dirck van Zuemeren. Hieruit moeten ze aan Andries per as. St. Maartensdag de som van 60 carolusguldens geven. 102-r) De delers doen over en weer afstrand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven de deling gestand te doen. Als er op iemands erfdeel meer lasten blijken te drukken zullen ze die samen betalen. Ieder zal de lasten op het eigen erfdeel zo betalen dat de erfdelen van de anderen ervoor zijn gevrijwaard. Datum 20 mei 1569. =================201=================== Gerard en Andries, broers en zoons wijlen Cornelis Henrick Driessen door deze Cornelis verwekt bij diens vrouw Anna dochter wijlen Gerard Henrick Delis, verder Jacop zoon wijlen Rut Rutten als man van Chaterina dochter van genoemde Cornelis en Anna, beloven hoofdelijk en samen aan 102-v) Geraerd Aernts van Swanbergen en Seger Henricks ten behoeve van de 2 minderjarige kinderen van Jan zoon wijlen Jan Peters door deze Jan verwekt bij diens vrouw Marijken dochter van genoemde Cornelis en Anna, die de som van 6 gulden 5 stuivers te betalen als die meerderjarig zijn geworden of komen te trouwen. Actum als boven. =================202=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Andries van Aerckel als man van joffrouw Mechteld dochter van wijlen Niclaes Spierincks, samen met deze joffrouw Mechteld ook, verkopen aan Adriaen Leuniszoon van Heeze een rentebrief van Gestel d.d. 20 oktober 1534 inzake een rente van 3 karolusguldens, steeds vervallend op Allerheiligendag op onderpand van een stuk akkerland, groot een malderzaad, gelegen alhier op de Hezeacker, b.p. Claes Jans Mercelis, de erfgenamen van Willem van Beeck en meer anderen. Die rente hadden Wouter en Gerit, broers als wettige kinderen van wijlen Wouter van Beeck beloofd aan Catarinen dochter wijlen Thomas Mercelis volgens de schepenbrief.


103-r) De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen. Andries en diens vrouw mogen de rente altijd aflossen en weer terugkopen tegen betaling van 40 karolusguldens en 2 stuivers 2 oort en de achterstand ervan zoals Adriaen dat hierbij ook erkent. Datum 27 mei 1569. =================203=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Michielk zoon Laurens Michiels als man van Aleijt dochter wijlen Jan Aernts van den Gasthuijs door deze Jan verwekt bij diens vrouw Hillegondt dochter wijlen Lambrecht Janssen van Liempde, verder Jan zoon wijlen Aert Voochts als man van Anne dochter wijlen genoemde Jan Aerts (van den Gasthuijs), door wijlen deze Jan verwekt bij diens vrouw Merijken dochter wijlen Christiaen Gerits, verder Elisabeth dochter van wijlen genoemde Jan Aernts en Marijke met haar voogd, voor henzlef handelend en genoemde Michiel, Jan Aert Voochts en Elisabath 103-v) nog samen handelens voor Christiaen, Margriet en Mechteld hun zusters alle drie ook kinderen van genoemde wijlen Jan Aerts van den Gasthuijs en wijlen Marijken, hebben samen machtiging gegeven aan Jan zoon wijlen Peter Eijkmans om namens hen alle processen te voeren en hun geschillen te behartigen zowel als eisende partij als verdedigende partij, voor welk gerechtshof dan ook, geestelijk of wereldlijk. De gemachtigde moet daarin alles doen wat in de zaak nodig is en hetgeen zij zelf als opdrachtgevers ook voor ogen gehad zouden hebben. Verder moet de gemachtigde namens hen ook alle rentes, chijnsen en vorderingen etc. ontvangen waarvoor de gemachtigde kwijting moet geven 104-r) en als het nodig is die met rechtsmiddelen invorderen. De gemachtigde mag ook weer andere gemachtigden benoemen. De opdrachtgevers zullen alles nakomen wat daarin door hun gemachtigde zalworden gedaan en zullen hem daarvoor vrijwaren. Maar de gemachtigde moet later wel rekenschap van zijn handelen afleggen. De machtiging geld alleen voor deze opdracht en niet langer. Datum 4 juni 1569. =================204=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Joost van Geruwen als man van joffrouwe Yda dochter wijlen Lambrceht Millinck ook hierbij deze Yda zelf en verkopen aan Adriaen Lueniszoon van Heeze ten behoeve van Jenneken Janssen zijnde een weeskind en nog minderjarig, een jaarlijkse rente van 12 rijnsguldens, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen op St. Petersdag op onderpand van


104-v) een *huisgestate* met 20 morgens land gelegen in het gericht van Wercken, b.p. het erf waarvan meester Claes de erfgenaam is aan de oostkant, de kruisbroeders te Woudrichem westwaarts, volgens een schepenbrief van richters en heemraden van Wercken die bezegeld scheen te zijn d.d. 16 juni 1502. Nog een jaarlijkse rente van 7 rijnsguldens die Jan Balthasar van Goor, Adriaen Diercks van Dockenbeeck, Wolfaert Leijnenszoon en Aeijden (?) Walenzoon eerder hadden beloofd aan Seger van Weijborch ten behoeve van Lambrecht Millinckvolgens de schepenbrief van Woudrichem d.d. 12 maart 1501. Beide verkopers beloven de verkoop gestand te doen. Datum 8 juni 1569. =================205=================== 105-r) Wij, Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Henrick Vuchts en belooft als schuldenaar per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar aan Jan Andries Loijen ten behoeve van de 2 minderjarige kinderen van heer Aernt Henricks van Heeze die 3 carolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Datum 11 juni 1569. =================206=================== Wij Henrick van Beeck, Jacop Hermans en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Reijner Aerts en verkoopt aan Aert zoon wijlen Jan Mercx, een stuk hopland met houtopstand, gelegen te Gestel ter plaatse genoemd op Mughovel, b.p. jonker Johan van Raveschoth, de erfgenamen van wijlen Agnees Jan Adriaens, Jan Pijnappel, de gemeenschappelijke straat. De verkoper belooft 105-v) de verkoop gestand te doen en alle laste daarin af te handelen, behalve een aflosbare pacht van 1 mud rogge per jaar en een aflosbare rente van 2 gulden 15 stuivers. Datum 20 juni 1569. =================207=================== Wij Matheus Pels en Anthonis Joosten van Gemert, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Willem met zijn zusters Peterken en Mechteld met hun voogden, welke Peterken en Mechteld kinderen zijn van wijlen Aert Willems verwekt door deze Aert bij wijlen diens vrouw Marijken dochter wijlen Henrick die Lepper, verder Peter zoon wijlen Wouter Heesacker als man van Marie, verder Jan Adriaens als man van Mechteld en Adriaen Jan Goijaerts als man van Henricxken alle dochters wijlen genoemde Aernt en Marijken, voor henzelf handelend alsook voor hun broer heer Anthonis en machtigen hierbij Willem Verschout die afwezig is, om voor hen alle kwesties te behandelen en processen te voeren voor alle rechtbanken hetzij geestelijke of wereldlijke, zowel als


eisende als verdedigende partij. 106-r) De gemachtigde moet verder alles doen wat in de zaak nodig is en hetgeen zij zelf als opdrachtgevers voor ogen gestaan zou hebben. De opdrachtgevers beloven alles na te lkomen wat daarin door hun gemachtigde zal worden gedaan en zullen hem daarvoor vrijwaren. Deze machtiging geld zolang die moet duren en langer niet. Datum 25 juni 1569. =================208=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Reijner Aerts en verkoopt aan Michiel zoon Lauwrens Michiels, zijn rechten en part in zijn boekweit, gerst, haver en hopoogst zoals zijn eigendom is staande op 106-v) het land van Michiel zoon Lauwrens Michiels, deels onder Gestel en deels onder St. Oedenrode. De overdracht is vanwege de 18 karolusgulden en 15 zester rogge die Jan aan Michiel schuldig is. Michiel is verplicht dat als de oogst meer opbrengt dan de schuld, dat hij dat aan Jan zal restitueren en als de oogst niet genoeg opbrengt, dan zal Jan zoon wijlen Peter Aerts (moet zijn Jan zoon wijlen Reijner Aerts) dat bijbetalen. De oogst moet tegen de beste prijs worden verkocht. Datum 27 juni 1569. =================209=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Peter Aernts en heeft kontant geld aangeboden waarvan hij zegt dat het zijn eigendom is om beroep te doen op het recht van vernadering inzake een stuk hopland met de houtwas, gelegen te Gestel ter plaatse genoemd op Mughovel, b.p. jonker Johan van Raveschot, de erfgenamen van wijlen Agnees 107-r) Jan Adriaens. Dat perceel had Jan zoon wijlen Reijner Aerts eerder verkocht aan Aernden zoon wijlen Jan Mercx volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 20 juni 1569. Genoemde Aernt heeft dat recht van naderschap erkend. Datum 27 juni 1569. =================210=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Robbrecht zoon wijlen Willem Robben en Jan zoon wijlen Reijnder Aernts en hebben samen en hoofdelijk beloofd als schuldenaars aan Henrick Henricks wat betreft het vruchtgebruik en ten behoeve van het een minderjarige kind van wijlen Aert Reijnders door wijlen Aernt verwekt bij diens vrouw Anna dochter


van wijlen Claes Teuwens, de som van 53 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers gerekend. Actum als boven. =================211=================== Jan zoon wijlen Reijner Aernts draagt aan Robbrecht zoon wijlen Willem Robben de som over van negen karolusguldens, elke gulden van twintig stuivers die Rut Jacobs moet betalen, nog 8 karolusguldens die Aert Peter Colen hem schuldig is, nog een bedrag van 2 gulden 17 en een halve stuiver die 107-v) Jan zelf van Willem Goossen te vorderen zal hebben en die bedragen komen alle in mindering op een bedrag van 53 gulden en 10 stuivers, die Robbrecht en Jan samen vandaag hadden beloofd te geven ten behoeve van een minderjarig kind van wijlen Aernt Reijners. Actum als boven. =================212=================== Wij Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Lsmbrecht zoon wijlen Merten die Berckel, als man van Clara dochter wijlen Lambert van Bottel ook wel Swerts genoemd.en verkoopt aan Jacop Herman Janssen (= schepen, JT) een jaarlijkse chijns van zes pond paijment, volgens de koers in Den Bosch te betalen op Maria Lichtmisdag op onderpand van een huis tuin en aanliggend erf, groot ca. 9 lopenzaad, gelegen onder Gestel bij Herlaer ter plaatse genoemd Ruijmel, b.p. de erfgenamen wijlen Andries Loijen, Niclaes Janssen, de gemeijnte daar. Die rente had Aert zoon wijlen Dirck van de Broeck verkocht aan heer Huijberden Swerts ook wel Bottel genoemd, priester volgens een schepenbrief van Den Bosch d.d. 7 februari 1511. 108-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, ook namens wijlen heer Huijbrecht. Datum 27 juni 1569. =================213=================== Wij Jacop Hermans en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp en verkoopt aan Gielis zoon wijlen Jans van der Steen een stuk akkerland, groot ca. 3 en een halve lopenzaad en 3 roedes, gelegen te Gestel aan de Brantsche heijde met de helft van de sloot daar, b.p. genoemde Claes, de gemeenschappelijke straat, Henrick Henricks. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 27 juni 1569. 108-v) blanko


109-r) Anno 1569 (dienstaantekening) 109-v) blanko 110-r en v-) blanco =================214=================== 111-r) Wij Jacop Hermans en Jan Dancken, schepenen, verklaren dat voor ons is verschenen Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp en verkoopt aan Henrick zoon wijlen Jan Eijkmans een stuk akkerland, groot ca. 3 lopenzaad en 6 roedes, gelegen te Gestel aan de Brantsche heijde, met de halve sloot daar, b.p. Gielis Janssen van den Steen, genoemde Niclaes zelf, de gemeenschappelijke straat, Henrick Henricks. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Actum 27 juni 1569. =================215=================== Genoemde Niclaes (van Erp, JT) verkoopt aan Lenaert zoon wijlen Dirck Willems een stuk akkerland groot ca. 3 lopenzaad en 6 roedes, 111-v) gelegen te Gestel aan de Brantsche heijde, met de halve sloot daar, b.p. de gemeenschappelijke straat, Henrick Jan Eijckmans, Henrick Henricks. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Actum als boven. =================216=================== Genoemde Gielis zoon wijlen Jan van de Steen en Lenaert zoon wijlen Dirck Willems hebben hoofdelijk en samen beloofd om aan Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp per a.s. St. Bavodag de som van 53 karolusguldens en 4 stuivers te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers. Actum als boven. =================217=================== Henrick zoon wijlen Jan Eijckmans belooft als schuldenaar aan Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp 112-r) die per a.s. St. Bavodag een bedrag van 28 karolusguldens en 4 stuivers te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers. Actum als boven.


=================218=================== Eerder hebben Gielis zoon wijlen Jan van der Steen en Lenaert zoon wijlen Dirck Willems hoofdelijk en samen beloofd om aan Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp die per a.s. St. Bavodag een bedrag van 53 karolusguldens en 4 stuivers te betalen, volgens de brief daarover van vandaag. Gielis en Lenaert beloven over een weer elkaar voor die belofte te zullen vrijwaren. Actum als boven. =================219=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Beatrix dochter wijlen Jan Hornkens, weduwe van Peeter Aernts en haar voogd en doet afstand van haar recht van vruchtgebruik inzake alle bezit dat haar door wijlen Peter Aernts werd nagelaten 112-v) op welke plaats ook wordt bevonden zonder uitzondering. Ze draagt dit vruchtgebruik over aan Jan zoon wijlen Peter Aernts en aan Adriaen zoon wijlen Jan Roelofs. Beatricx belooft de overdracht gestand te doen. Datum 5 juli 1569. =================220=================== Jan zoon wijlen Peter Arnts en Adriaen zoon wijlen Jan Roelofs hebben als schuldenaars beloofd om aan Beatricx weduwe van Peter Arnts binnen de komende 8 dagen 6 guldens 13 stuivers 1 oort te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers gerekend, en met Allerheiligen erna nog eens 6 gulden 13 stuivers 1 oort en met Pinkstren daarna 6 gulden 13 stuivers 1 oort, verder nog een mud rogge Bossche maat op aanwijzing van genoemde Beatricx te leveren. Actum als boven. =================221=================== Jan zoon wijlen Peter Arnts en Adriaen zoon wijlen Jan Roelofs 113-r) beloven hoofdelijk en samen aan Beatricx weduwe van Peter Arnts zolang ze leeft haar een jaarlijkse rente van 8 karolusguldens te betalen en een malder rogge en een steen vlas te leveren, steeds met Kerstmis en voor de eerste keer per a.s. Kerstmis. Actum als boven. =================222=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn gekomen Goijaert, Wouter en Adriaen, broers en zoons wijlen Henrick Wouters van de Dooleggen, door wijlen deze Henrick verwekt bij diens vrouw Anna dochter wijlen Goerts van de Merendonck, verder Lauwrens zoon Michiel Jan Hermans als man van Yda dochter wijlen genoemde Henrick en Anna, en machtigen elkaar over en weer om al hun zaken en kwesties te behartigen die er nu al lopen of nog zullen


komen in de toekomst, zowel als eisende of als verdedigende partij, voor alle rechtbanken hetzij geestelijk of wereldlijk. Als het nodig is mogen ze ook weer andere gemachtigden 113-v) benoemen. De gemachtigde moet daarin alles doen dat rechtens nodig is en zoals de opdrachtgevers dat samen ook voor ogen zou hebben gestaan. Verder moet de gemachtichde ook hun rentes, pachten en vorderingen innen, daarvoor kwijting te geven en als het nodig is daarbij rechtsmiddelen gebruiken. Ze beloven als opdrachtgevers alles na te komen wat door een van hen als gemachtigde zal worden gedaan 114-r) en zullen die daarvoor vrijwaren. De gemachtigde moet later wel rekenschap afleggen van de ontvangsten en gevoerde administratie. De machtiging geldt tot wederopzeggen en niet langer. Datum 12 juli 1569. =================223=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensvenne, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Joost van Gerwuwen die ons heeft verklaard dat wijlen Jan Dircks een dcochter heeft nagelaten genoemd Jenneke die minderjarig is dat deze Jan heeft verwekt bij diens vrouw Elisabeth en dat genoemde Jenneken een voogd nodig heeft om het beheer te voeren over haar en over haar bezit en daarom verzoekt Joost dat wij een voogd zullen aanstellen. Volgens het gebruik en ook vanwege de authorisatie volgens het octrooi van de keizer als hertog van Brabant, met instemming van Walraven Augustijns van Goor onze vorster bij afwezigheid van de schout, hebben wij aan Jenneken 114-v) als voogd heer Jaspaer zoon Pouwels Pouwels aangewezen die daarvoor is opgeroepen door de vorster en geven hem de macht om het bezit van dat minderjarige kind te beheren, de ontvangsten te innen etc. en alles te doen wat het kind als het meerderjarig zou zijn geweest, gedaan zou hebben. Genoemde Jasper is verplicht daar later verantwoording over af te leggen op bezoek van het kind. Zulks is door heer Jasper beloofd waarbij hij als priester zijn hand op de borst legde. Datum 19 juli 1569. =================224=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen heer Jaspar zoon Pouwels Pouwels als aangestelde voogd over Jenneken minderjarige dechter van wijlen Jan Dircks en machtigt hierbij Lambrecht Huijberts om namens hem al de zaken en bezit van het minderjarige kind te behartigen


115-r) en processen te voeren etc. met de zelfde bevoegheden als in de voorgaande akte. Actum als boven. =================225=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Goijaert zoon wijlen Goossen Henricks en verkoopt aan Henrick van Zochel en aan Michiel Jan Robben de helft van een stuk akkerland groot ca. 6 lopenzaad gelegen in de parochie van Gemonde te Gestel, b.p. het grote gasthuis van Den Bosch, Henrick van Zochel, de gemeenschappelijke rijweg, de kerkmuur van Gemonde. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, 115-v) behalve de helft van een rente van 3 gulden. Datum 19 juli 1569. =================226=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Henrick zoon Goijaert Hoppenbrouwers en verkoopt aan Henrick zoon wijlen Willem Pouwels een woonhuis, esthuis, tuin, boomgaard, akkerland, hopland etc. groot ca. 4 lopenzaad, gelegen te Gestel in het Moerschot, b.p. de erfgenamen van wijlen Henrick van Brouheeze, Mathijs van Beeck, de gemeenschappelijke straat, zoals de verkoper dat bezit heeft verkregen van Henrick zoon wijlen Willem Pouwels volgens de schepenbrief van Gestel d.d. d.d. 16 januari 1568 volgens Luikse stijl. 116-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 5 augustus 1569. =================227=================== Willem zoon Jan van Vlijmen draagt aan Niclaes zoon Henrick van Erp al zijn paarden, koeien, schapen en varkens over en alle verdere horenvee, nog ook al zijn granen, kolen, gemaaid en ongemaaid en wel voor de som van 45 karolusguldens 5 stuivers en 2 oort. Verder nog voor 2 mud rogge en 3 lopenzaad boekweit door genoemde Wilmen aan Niclaews te betalen per a.s. St. Maartensdag. Als de betaling daarvan is gebeurd belooft Niclaes de schapen en beesten weer terug te leveren, hetgeen ze aan elkaar hebben beloofd op onderpand van al hun bezit. 116-v) Schepenen hierbij waren Henrick van Beeck en Hendrick Willems van Griensven. Datum 8 augustus 1569.


=================228=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen heer Willem zoon wijlen Willem Goijaerts van Andel, verder Ermgaerdt en Adriana zijn zusters als kinderen van wijlen genoemde Willem met de voogden van deze Ermgaert en Adriana, machtigen hierbij Arnden zoon wijlen Willem Arnts, om namens hen al hun zaken en kwesties te behartigen die ze nu hebben lopen of nog in de toekomst zullen hebben, zowel als eisende partij als verdedigende partij voor alle geestelijke of wereldlijke rechtbanken. De gemachtigde moet daarin alles doen dat rechtens nodig is en 117-r) de opdrachtgevers zelf ook voor ogen gehad zouden hebben. Verder moet de gemachtigde ook alle renten, pachten en vorderingen innen. Datum 8 augustus 1569. =================229=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat Beatricx dochter wijlen Jan Hornkens als weduwe wijlen Peter Aernts met haar voogd afstand heeft gedaan van haar recht van vruchtgebruik inzake alle bezit dat door wijlen Peter Arnts is nagelaten en ze eerder had overgedragen aan Jan zoon van wijlen genoemde Peter en aan Adriaen zoon wijlen Jan Roelofs volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 5 juli 1569. Voor ons zijn verschenen genoemde Jan zoon wijlen Peter Arnts en verder genoemde Adriaen als man Aleijt dochter van wijlen genoemde Peter en Beatricx en hebben een deling gemaakt van het bezit dat ze na dood van hun vader Peter hebben geerfd en waarvoor hun moeder Beatricks afstand van haar recht van vruchtgebruik heeft gedaan. 117-v) Genoemde Jan krijgt een stuk akkerland groot ca. 5 en een halve lopenzaad, gelegen te Gestel op de Midackers, b.p. het erf van de zusters van Orthen, Anthonis Joosten, de rijweg daar, Marij weduwe van Christiaen van Roij. Nog krijgt hij een stuk akkerland, groot een lopenzaad, ter zelfder plaatse als hiervoor gelegen, b.p. Jan Andries, Rut Rutten. Nog krijgt hij ca. anderhalfdlopenzaad land ter zelfder plaatse gelegen, b.p. Henrick Spierincks, Joost die Bruijn, de erfgenamen van wijlen Peter Goijaerts, de gemeenschappelijke weg. Nog krijgt hij ca. anderhalf lopenzaad land ter zelfder plaatse als hiervoor gelegen, b.p. Jan Andriessen, genoemde Joost, de gemeenschappelijke weg. Nog krijgt hij ca. 3 lopenzaad land gelegen op de Haenwijcxe akkers, b.p. het genoemde klooster, de gemeenschappelijke weg. 118-r) Nog krijgt hij het derde deel van een bleekrecht op de Bleecken (ploegrecht). Uit dit bezit moet hij jaarlijks 1 mud rogge betalen, nog jaarlijks aan diverse personen 4 pond paijment.


Genoemde Adriaen krijgt een woonhuis, schuur, esthuis, schop, tuin en hopland gelegen te Gestel op Ruijmel, groot ca. 3 lopenzaad, b.p. de rivier de Dommel, de gemeenschappelijke straat, de erfgenamen van Peter Goijaerts. Nog krijgt hij een stuk akkerland groot ca. 2 en een halve lopenzaad gelegen te Gestel op de Haenwijckse akkers, genoemd de Melsberch, b.p. Jan Henricks, de erfgenamen van wijlen Willem van Beeck, de rijweg. Nog krijgt hij het vierde deel van een bleekrecht op de Bleecken. Hieruit moet Adriaen jaarlijks aan het klooster van de zusters van Orthen 1 mud rogge betalen, nog aan Peter de Zeeldraijer 2 gulden per jaar. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel 118-v) en beloven deze deling gestand te doen. Indien er op iemands erfdeel meer lasten blijken te drukken zullen ze die samen betalen. Ieder zal ook de lasten op het eigen erfdeel zodanig betalen dat het erfdeel van de andere daarvoor is gevrijwaard. Verder moeten ze samen een hek onderhouden dat aan de Midackker hangt onder Ruijmel. Verder zullen ze samen het leenbezit *afwinnen* van de heer van Keerbergen dat vandaag aan genoemde Jan was toebedeeld en de kosten ervan (leenverhef) zullen ze samen dragen tot aan die dag toe, maar niet langer dan totdat het bezit in het leenboek is vastgelegd. 119-r) Verder moet Adriaen jaarlijks de dijk onderhouden op de Herlaerse dijk. Datum 8 augustus 1569. =================230=================== Voor schepenen zijn verschenen Henrick zoon wijlen Willem Pouwels als man van Chatarina dochter wijlen Dries Gielis en verkoopt aan Aernt zoon wijlen Jan Mercks een woonhuis, esthuis, tuin, boomgaard, akkerland, hopland samen groot ca 4 lopenzaad gelegen te Gestel in het Moerschot, b.p. de erfgenamen van Henrick van Brouheeze, Mathijs van Beeck, de gemeenschappelijke straat. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve daaruit jaarlijks met Pinksteren 4 pond paijment te betalen die na dood van Anna vrouw van Gijsbert Janssen aflosbaar is met 24 guldens, in 2 termijnen. 119-v) Schepenen hierbij waren Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven. Datum 9 augustus 1569.


=================231=================== Aernt zoon wijlen Jan Mercx heeft als schuldenaar beloofd om aan Henrick zoon wijlen Willem Pouwels per a.s St. Jacobsdag die de som van 75 gulden te betalen, elke gulden van 20 stuivers zonder rente. Actum als boven. =================232=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Gerard zoon Aert van Swaenbergen, meester Peeter van Middegael, Joachim Janssen en Jan Henrick Vuchts, samen als arbiters in het geschil tussen Jan Henrick Spierincks ter ener zijde en Marie dochter van wijlen genoemde Henrick Spierincks ter andere zijde. Ze machtigen elkaar zowel de ene persoon of twee van hen om in de Raad van Brabant te verschijnen vanwege deze Marij als gedaagde en daar hetgeen goed te keuren 120-r) alsof ze daar samen bij aanwezig zouden zijn geweest. Daarbij mogen er ook weer andere gemachtigden worden benoemd met de zelfde bevoegdheden. Datum 12 augustus 1569. =================233=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, saluut. Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Marij dochter Jan Claessen oud ca. 33 jaar, inwoonster te Gestel hier toe opgeroepen zijnde en heeft de eed afgelegd bij Walraven Agustijns van Goor als vorster alhier, bij afwezigheid van de schout en is daarna ondervraagd vanwege Jan Spierincks en verklaart het volgende. Wijlen Andries Janssen die destijds vorster te Gestel was, is toen bij haar vader gekomen en zij heeft toen gehoord dat deze Andries tegen haar vader zei, dat hij Andries Wouters van Beeck in het Moerschot behoorlijk persoonlijk in kennis had gesteld van het verzoek van Jan Spierincks, waarbij zij als deponente zag dat deze Andries toen een wit *festeijnen * wambuis droeg. Datum 12 augustus 1569. =================234=================== 120-v) Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Adriaen zoon wijlen Jan Roelofs als man van Aleijt dochter wijlen Peter Aernts, door wijlen deze Peter verwekt bij Beatris dochter wijlen Jan Hornkens, verkoopt aan Jan zoon wijlen Peter Aernts een woonhuis, schuur, esthuis, schop tuin en hopland groot ca. 3 lopenzaad, gelegen te Ruijmel, b.p. de rivier de Dommel, de gemeenschappelijke straat, de erfgenamen van wijlen Peter Goijaerts. Nog een stuk akkerland groot ca. 2 en een halve lopenzaad gelegen te Gestel op de Haenwijkse akkers, genoemd de T(F?)emmelsberg, b.p. Jan Henricks, de erfdgenamen van wijlen Willem van Beeck, de vaarweg daar.


Nog verkoopt hij een vierde deel van een bleekrecht op de Bleecken. Dat bezit had genoemde Adriaen middels een deling verkregen volgens de schepenbrief van Gestel 121-r) d.d. 8 augustus 1569 in de deling met Jan zoon wijlen Peter Aernts. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 16 augustus 1569. =================235=================== Jans zoon wijlen Peter Aernts heeft als schuldenaar beloofd aan Adriaen zoon wijlen Jan Roelofs per a.s. Kerstmis over een jaar een bedrag van 106 gulden te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Als het gebeurt dat 121-v) het geld voor 3 jaar langer wordt geleend, dan mag Jan dat geld zo lang nog onder zich houden tot en met het jaar 1571, mits hij daarvoor jaarlijkse een rente van 6 gulden betaalt. Verder is afgesproken dat als Jan die genoemde 100 karolusguldens voor einde 1572 wil aflossen, dat zulks moet gebeuren met die zelfde honderd gulden en een rente van 6 guldens, mits hij dat een half jaar vooraf opzegt. Actum als boven. =================236=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat 122-r) voor ons is verschenen Catarina wettige dochter van wijlen Jan Aernts weduwe van Jan Willem Rutten met haar voogd hierin, gezond van lichaam en in het bezit van haar vijf zintuigen en verstand, zoals iedereen kan zien. Ze beseft de vergankelijkheid van het menselijk bestaan en dat er niets zekerder is dan de dood en wil daarom eerst haar testament hebben opgemaakt. Ze herroept alle eerdere testamenten die ze heeft gemaakt voor schepenen, voor een notaris of voor enige geestelijke of wereldlijke persoon en wil dat alleen dit huidige testament wordt nagekomen ook al zou het op sommige punten in tegenspraak zijn met geldend recht, welke beplaingen ze hierbij uitgesloten wil hebben. Ze 122-v) vermaakt aan haar patroon St. Johan Evangelist van den Bosch, de St. Michielskerk te Gestel en de vier biddende ordes die in Den Bosch zijn vertegenoordigd, elk van hen na haar dood een stuiver eens. Ze verklaart dat haar zoon Aernt ten hare behoeve een perceel land of hooiland had gekocht van Henrick zoon wijlen Dirck Gielis als wettige man van Barbara dochter van wijlen Gerard Josephs, groot ca. 4 morgens gelegen in de parochie van Schijndel ter plaatse genoemnd in het Wout, b.p. Willem Goijaerts, Jacop Jan Spierincks, Mathijs zoon Henrick Goijaerts, de gemeenschappelijke weg volgens een schepenbrief van Den Bosch d.d. 16


juili 1562. Nog de helft van een weiland gelegen in Schijndel in het Doncker Wout, b.p. Henrick Peters, Aernt Huijben, Adriaen Huijben, Nog de 123-r) helft van een akker groot ca. 4 en een halve lopenzaad, gelegen te Gestel bij Herlaer op de Hoochstraat, b.p. Jacoba weduwe van Jacob van Vaerle, b.p. Peter Geraerts, welke helften van het weiland en van de akker Aernt had gekocht van Aernt van Dinther zoon wijlen Lambert Dircks volgens een schepenbrief van Den Bosch d.d. 31 december 1561. Dat eerstgenoemde weiland en nog de helft van het weiland en de helft van de akker, hoewel zij als testatrice eerrt had gemeend dat haar zoon Aernt daarvan de *veste* ten hare behoeve had laten maken omdat die percelen met haar eigen geld waren betaald, had Aernt echter die percelen op zijn eigen naam lasten registreren zonder dat zij als testatrice daarin was gekend. Ze wil daarom dat genoemde Aernt dat weiland en de genoemde andere helften na haar dood, vrij van enige lasten, eerst zal inbrengen zoals hij het eerder zelf had verkregenvan genoemde Henrick zoon wijlen Dirck Gielis en van Aernden van Dinther zoon wijlen Lambert Dircks ten behoeve van hemzelf en ten behoeve van de andere kinderen van de testatrice en haar kindskinderen danwel dat haar zoon Aernt in de deling van alle bezit van de testatrice zolang 123-v) niet zal meeparten totdat ieder van haar kinderen of kindskinderen die daarbij in de plaats staan van hun ouders, ieder ook evenveel in waarde gehad zullen hebbem als dat vermelde weiland en de genoemde helften. Verder verklaart de testatrice dat boven de uitzet van koeien, paarden ze aan Aernden en diens broers Willem en Anthonis en aan Henricksken hun zuster, zijnde kinderen van de testatrice, elk een stuk akkerland heeft gegeven, gelegen te Gestel ter plaatse genoemd in de Muelenstraat, en aan haar zoon Rutger, Yda, Mechteld, Jenneken, Margriet en Marijken boven hun uitzet nog elk een bedrag van 200 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, en ze wil als testatrice dat al haar kinderen die bezittingen en huwelijksuitzetten eerst in de erfenis zullen inbrengen zodat alles in gelijke porties verdeeld kan worden 124-r) en de een niet meer krijgt dan de andere. Ze benoemt haar kinderen als haar universele erfgenamen, waarbij als een van haar kinderen daarin is overleden en geen kind of kinderen heeft nagelaten dat dat kind of kinderen in de plaats komt of komen van hun overleden ouders, zodat de dode partij met de levende deelt. De testatrice verklaart nog dat zij een tijdlang Marijke als natuurlijk kind van haar zoon in de kost en kleding heeft gehad, en ze wil dat de andere kinderen en kindskinderen ten opzichte van deze genoemde Anthonis niet meer zullen opeisen dan voor hetgeen zij tot nu toe aan dat kind heeft besteed en dat ze dat kind ook


tot haar sterfdag wil blijven onderhouden en dat zulks in mindering komt op het erfdeel van deze Anthonis. Indien een van haar kinderen of kindskinderen zich tegen haar testament verzet, sluit ze die daarbij van al haar bezit uit met een oude grote. Ze behoudt zich het recht voor dit testament deels of geheel te 124-v) herroepen zo vaak ze wil. Ze verklaart dat dit haar testament is en wil het als zodanig hebben uitgevoerd. Aldus geschied ten woonhuize van Jan Henrick van Dueren staande in het hart (?) onder St. Michielsgestel. Datum 17 augustus 1569. =================237=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Henrick van Beeck, Jan Dancken, Henrick Willems van Griensven en Anthonis Joosten van Gemert, schepenen van Gestel verklaren dat eerder Aernt zoon wijlen Jan Spierincks van Jacop Bax als rentmeester van de Staten in het kwartier van Den Bosch de imposten had gepacht van de 4 *specien* in het dorp Gestel voor het a.s. jaar ingaande 16 oktober 1569 en eindigend 15 oktober 1579 voor een bedrag van 448 karolusguldens 10 stuivers, elke karolusgulden tegen 20 stuivers. Wij als schepenen verklaren dat Aernt en met hem Peter zoon Adriaen Peters 125-r) als zijn borg financieel voldoende draagkrachtig zijn voor deze impost en voor dat bedrag van de pacht. Datum 10 september 1569. =================238=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, gegroet. Wij Henrick Willems van Griensven en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen jonker Johan Koenen van Segewerp eerder drossaard van het land en graafschap van Hoogstraten oud ca. 62 jaar en inwoner alhier te Gestel daartoe opgeroepen door onze vorster Walraven Augustijns van Goor, en heeft op verzoek van Melchior Bolckmans onder ede die hij bij Walraven heeft afgelegd bij afwezigheid van onze schout Franchoijs van Rijswijck, het volgende verklaard. Hij als comparant heeft in aanwezigheid van Philips van Prouvelle (?) als huidige hofmeester van de gravin van Hoogstraten in het jaar 1560 of daaromtrent, op verzoek van die gravin waarbij deze Melchior aanwezig was verklaard dat hij de gravin toen ten behoeve van haar *bouwerij * zou vrijwaren 125-v) voor de Germelsche (?) Tiende in het land van Hoogstraten, die deze Melchior had gepacht van de heren kanunikken van O.L. Vrouw te Antwerpen, die deze Melchior ten behoeve van de gravin *accordeerde* op voorwaarde dat de gravin deze Melchior zou vrijwaren en Melchior ook zou betalen voor hetgeen Melchior zou moeten betalen, ingaande ca. het


jaar 1566. Datum 26 september 1569. (de gravin laat dus Mechior deze tiendes pachten, JT) =================239=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Niclaes zoon wijlen Henrick Claes Rutten van Griensven en Jan zoon wijlen Jan Delis Weijgergancks en machtigen hierbij Peeter van Doren, procureur die in Den Bosch woont, om 126-r) namens hen als hun zaken, kwesties en processen te behartigen die ze nu hebben lopen of nog zullen hebben lopen, voor alle rechtbanken zowel geestelijke als wereldlijke, in welke plaats dan ook, hetzij als eisende partij of als verdedigende partij en alles daarin te doen wat rechtens nodig is en speciaal ook hetgene dat is vastgelegd in het vonnis dat werd afgegeven door de wethouders van de stad Den Bosch d.d. 30 september j.l. in de zaak tussen de opdrachtgevers en een zekere Peter Franck Jacops. De gemachtigde moet alles daarin doen dat ze als opdrachtgevers voor ogen gehad zouden hebben. 126-v) De gemachtigden mogen ook weer andere gemachtigden benoemen en de opdrachtgevers beloven alles na te komen wat door hun gemachtigde daarin gedaan zal worden en zullen hen daarvoor vrijwaren. Datum 3 oktober 1569. =================240=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Rut Rutten van Griensven als schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Peter Janssen en machtigt hierbij Anneken dochter van Coenraerts van de Staeck zijnde diens wettige vrouw die hierbij aanwezig is en nog Gijsbert Jan Loekemans die afwezig is om samen of apart namens hem zijn rentes, pachten en vorderingen te innen die al opeisbaar zijn of nog zullen worden. De gemachtigden mogen het geld ontvangen, daarvoor kwijting geven en 127-r) alles doen dat hij als opdrachtgever zelf ook gedaan zou hebben. Verder moeten ze namens hem al zijn zaken, kwesties en processen waarnemen zowel als eisende partij of als verdedigende, voor alle gerechtshoven zowel geestelijk als wereldlijk en daarin alles doen dat rechtens nodig is en hetgeen hem als opdrachtgever ook voor ogen gestaan zou hebben. De gemachtigden mogen daarbij ook weer andere gemachtigden benoemen. De opdrachtgever belooft alles na te komen wat daarin door zijn gemachtigden zal worden gedaan


127-v) en zal hen daarvoor vrijwaren. De gemachtigden moeten hem daarvan later wel rekenschap en verantwoording afleggen. De opdracht geldt tot wederopzeggen en niet voor langere tijd. Actum 8 oktober 1569. =================241=================== Laurens zoon Michiel Jan Hermans belooft hierbij als schuldenaar aan Johan zoon wijlen Henrick Aernts die per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar de som van 54 karolusguldens te betalen, elke gulden voor 20 stuivers of lopend geld. Getuigen Jan Dancken en Henrick Willem Rutten als schepenen, datum 8 oktober 1569. =================242=================== Jacop zoon wijlen Herman Janssen belooft als schuldenaar om aan Jan zoon wijlen Henrick Aernts die per a.s. MariaLichtmisdag over een jaar een bedrag van 54 karolusguldens te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers en in courant geld. Actum als boven. =================243=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen 128-r) verklaren dat eerder Gerit zoon wijlen Henrick Gerit Peters had verzocht aan Anthonis Dircks van de Steen en aan Aernden Gerits zijnde zijn voogden dat hij van zijn roerend en onroerend bezit waar dan ook, daarover zelf het beheer zou mogen hebben om dat te verhuren, de huur ervan te ontvangen maar dat hij die zelfde bezittingen niet zou verkopen of vervreemden. Daarom staan deze voogden aan Gerard toe en stellen het bezit aan hem ter beschikking en Gerard op zijn beurt vrijwaart zijn voogden en hun bezittingen en hun erfgenamen tot aan vandaag de dag toe. Gerard dankt hen voor hun voogdijschap en beheer en verklaart dat hij van hen een goede afrekening heeft ontvangen en ervoor is betaald. Datum 15 oktober 1569. =================244=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Robbrecht zoon wijlen Willem Robben en verkoopt aan Cornelis zoon wijlen Jan Dircks een schop met een stuk hopland groot ca. 6 lopenzaad, gelegen te Gestel ter plaatse genoemd op de Horrick, b.p. Jan Pijnappel, Goessen Henricks en meer anderen, Rut Jacops, Frans de Leuwe. Er is recht van overapod over het erf van Ruth Jacops. 128-v) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten hierin af te handelen, behalve jaarlijks een aflosbare rente van 6 karolusguldens aan


heer Gielis Mallants. Verder moet dit perceel overpad verlenen aan een erf eigendom van genoemde Rutten. Datum 17 oktober 1569. =================245=================== Cornelis zoon wijlen Jan Robben heeft als schuldenaar beloofd om aan Robbrecht zoon wijlen Willem Robben die per a.s. St. Geertruijdendag over een jaar de som van 165 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, met nog 10 gulden als rente. 129-r) Verder moet Cornelis per St. Geertruijdendag terzake van deze 165 karolusgulden daarvoor jaarlijks op onderpand een jaarlijkse rente aan Robbrecht beloven van 10 karolusguldens die daarvan het vruchtgebruik krijgt en na de dood van Robbrecht en diens vrouw Mechteld dochter van Jan Walraven krijgt hun beider kind het erfrecht voor een rente van 10 gulden en nog 15 stuivers, aflosbaar met 165 gulden. =================246=================== Genoemde Cornelis belooft aan Robbert die per a.s. St. Geertruijdag over een jaar een bedrag van 26 en een halve karolusgulden te betalen, maar op dat moment moet Robbrecht aan Cornelis een losbrief overhandigen van een jaarlijkse rente van 6 gulden, die wordt ontvangen door Jan Mallants. Actum als boven. =================247=================== 129-v) Wij Willem Henricks van Beeck en Matheus Pels schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Willem en Aernt, broers en zoons van wijlen Willem Goerts van de Donck, verder Adriaen zoon wijlen Jan Spierincks en Jan zoon wijlen Jan van de Merendonck, allen als voogden over Willem minderjarige zoon van Jan Willems van de Donck, door deze Jan verwekt bij wijlen diens vrouw Beatris dochter wijlen Mathijs Loijen, verkopen aan Huijbrecht zoon wijlen Adriaen Huijben, de helft van een stuk akkerland, groot ca. 9 loponzaad, gelegen te Gestel ter plaatse genoemd op de Horrick, b.p. Jan Rut Rutten, Adriaen Peter Eijmberts, Jan van der Merendonck, de rijweg daar. De voogden elk voor een vierde part beloven de verkoop gestand te zullen doen en 130-r) alle lasten van hun kant af te handelen. Afspraak is echter dat de voogden ten behoeve van deze Willem die helft altijd zullen mogen aflossen en terugkopen met een bedrag van 127 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, mits die voogden dat een half jaar vooraf opzeggen. Datum 19 oktober 1569.


=================248=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, saluut. Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat vandaag voor ons is verschenen Adriaen zoon wijlen Henrick Vilt oud ca. 54 of 55 jaar en Anna dochter wijlen Floris Janssen weduwe van Willem Zegers oud ca. 54 jaar, beiden inwoners van Gestel die daarvoor zijn opgeroepen door onze vorster Walravan Augustijns van Goor en hebben voor hun verklaring de eed afgelegd bij genoemde Walraven bij afwezigheid van Franchois van Rijswijck als onze schout. Nadat 130-v) ze daarover zijn ondervraagd op verzoek van Jan Dircks, Thomas Wouters en Catarina weduwe van Jan Willem Rutten hebben ze het volgende verklaard. Ze weten dat een zeker stuk akkerland dat nu eigendom is van Aernden Janssen gelegen onder Gestel op de Hoochstraat, b.p. de gemeenschappelijke straat en nog een ander stuk akkerland dat daarbij ligt en nu eigendom is van genoemde Catarina, dat die 2 percelen altijd voor meer dan 35 jaar al, overpad hebben gehad over een zeker stuk akkerland dat daarbij ligt en dat eerder eigendom was van wijlen Aernden Wouters en nu van Agnees dochter van genoemde Aernt, weduwe van Jan Herman Ooms, zonder dat de gebruikers daarover ooit zijn lastiggevallen. Datum 22 oktober 1569. =================249=================== Wij Henrick van Beeck en Matheus Gijsbert Pels, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Mathijs, Willemn en Jacop, broers en zoons van Henrick Willem Delis door deze Henrick verwekt bij wijlen diens eerste vrouw Goessen dochter wijlen Mathijs Christiaens en hebben een deling gemaakt van het bezit, rentes etc. deels gelegen in de vrijdom van de stad Den Bosch en waarvan sommige 131-r) rentes en pachte betaald worden uit onderpanden te Gestel, welke bezittingen ze deels hebben geerfd na dood van genoemde Henrick en Goeswina zijnde hun ouders. Genoemde Mathijs krijgt een woonhuis, schop, esthuis, tuin, boomgaard, hop en akkerland, groot ca. 11 lopenzaad, gelegen onder Den Dungen genoemd op de Sporckt, b.p. Aert Jan Joris en meer anderen, Jan Shijsen. de gemeenschappelijke straat, Adriaen Brock. Nog krijgt hij de helft van een stuk land deels boomgaard en deels akkerland, groot in totaal ca. 7 lopenzaad, gelegen in de vrijdom van Den Bosch, b.p. de gemeenschappelijke straat, genoemde Jan Shijsen, Jan Janssen. Hieruit moet Mathijs jaarlijks de helft van 2 mud rogge betalen, nog jaarlijks de helft van 2 gulden en 5 stuivers.


Genoemde Willem krijgt een niet aflosbare pacht van een Bosch mud rogge te betalen uit onderpand van een 131-v) zeker bezit in St. Oedenrode op de Coveringe daar volgens de schepenbrief ervan met de lopende termijn die per a.s. Maria Lichtmisdag vervalt. Nog krijgt hij een jaarlijkse rente van 21 stuivers uit onderpanden te Geffen, nog een jaarlijkse aflosbare rente van 6 karolusguldens uit onderpanden te Gestel van Anthonis Dircks van der Steen, aflosbaar met 100 karolusguldens met de achterstand ervan. Nog een jaarlijkse rente van 6 gulden aflosbaar met 100 karolusguldens, in Driel te ontvangen van de weduwe van Cristiaen Mathijsen en haar kinderen samen met de achterstand vervallen per afgelopen St. Petersdag. Nog een bedrag van 106 karolusguldens te ontvangen van Jacop Rutten op a.s. St. Jacopsdag. Genoemde Jacop krijgt de helft van een woonhuis, schop, esthuis, tuin, boomgaard, hopland en akkerland, in totaal groot ca. 11 lopenzaad, gelegen in de vrijdom van Den Bosch, op de Dungen, b.p. Aert Jan Joris en meer anderen, Jan Shijsen, de gemeenschappelijke straat, Adriaen Brock. 132-r) Nog krijgt hij de helft van een stuk land deels boomgaard en deels akkerland, in totaal groot ca. 7 lopenzaad, gelegen in de genoemde vrijdom, b.p. de gemeenschappelijke straat, genoemde Jan Shijsen, Jans Janssen. Uit dit bezit moet Jacop jaarlijks de helft van een pacht van 2 mud rogge betalen, nog de helft van een jaarlijkse rente van 2 gulden 5 stuivers. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven deze deling gestand te doen. Ieder zal de lasten uit het eigen erfdeel zo betalen dat de 132-v) erfdelen van de anderen daarvoor zijn gevrijwaard. Indien er op iemands erfdeel meer lasten blijken te druikken zullen ze die samen betalen. Datum 29 oktober 1569. =================250=================== Wij Henrick van Beeck en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Henrick zoon wijlen Willem Henricks van Griensven en verkoopt aan Adriaen zoon wijlen Henrick Janssen een stuk akkerland, gelegen te Gestel op het Hezelaer, b.p. Adriaen zoon wijlen Henrick Janssen, de gemeenschappelijke straat. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 31 oktober 1569.


=================251=================== Genoemde Adriaen( Janssen) uit de vorige akte belooft aan Henrick zoon wijlen Willem Henricks van Griensven die steeds 10 jaar lang op St. Jacopsdag en voor de eerste keer per a.s. St. Jacopsdag over een jaar 133-r) ten huize van genoemde Henrick een pacht te betalen van 1 mud rogge, maar dat mud rogge moet Adriaen aan het einde van die 10 jaar en niet eerder aflossen met een bedrag van 60 karopluisguldens, elke gulden van 20 stuivers. Als Adriaen aan het einde van die 10 jaar dat mud rogge dan niet wil aflossen, maar erna moet hij dat daarna een half jaar vooraf opzeggen. Actum als boven. =================252=================== Genoemde Adriaen (Janssen) heeft als schuldenaar beloofd om aan Henrick zoon wijlen Willem van Griensven die per a.s. St. Maartensdag over een jaar de som 21 karolusguldens en 5 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers in courant geld. Actum als boven. =================253=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, saluut. Wij Jacop Hermans en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Willem zoon wijlen Jans van Vlijmen, verder Henrick, Jan en Joost als broers zijnde zijn wettige kinderen van hem en van zijn vrouw Chatarine, inwoners van St. Michielsgestel, daarvoor opgeroepen zijnde door Walraven Augustijn van Goor onze vorster, en hebben de eed afgelegd bij deze Walraven bij afwezigheid van de schout, op verzoek van Spronck van Brienen en van Vos van Raesvelt, eerder soldaten te voet 133-v) geweest zijnde in het regiment van degraaf van Meegen onder het vaandel van hoptman Roor en hebben als volgt verklaard. Noch Willem noch een van zijn zoons volgens hun kennis ervan, hebben ooit beslag gelegd of laten doen op de door de beide soldaten verdiende soldij of het loon dat ze van genoemde hoptman hadden verdiend vanwege Hare Hoogmogendheid, maar dat genoemde Spronck en Vos aan genoemde Joosten wel vanwege diens linker arm wel wat hadden gegeven en overeenstemming daarover hadden bereikt. Willem en zijn 3 zoons beloven deze Spronck of Vos of hun bezit en nakomelingen ter zake daarvan, nooit verder te zullen lastigvallen. Datum 4 november 1569. (zie verderop oevr de vechtpartij folio 135-v) =================254=================== Wij Jacop Hermans en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Geerling zoon wijlen Lenaert Scelleken en Peter zoon wijlen Willem Goijaerts van de Merendonck en hebben een deling gemaakt van


een weiland gelegen onder Schijndel in het Wout daar, waaarvan de ene helft door Geerling was gekocht van 134-r) Goijaert zoon wijlen Willem Goijaerts van der Merendonck en de andere helft deze Peter had geerfd na dood van Elisabeth van de Merendonck. Genoemde Geerling krijgt de helft van het genoemde weiland met de houtopstand, b.p. genoemde Peter, Adriaen Henrick Wouters, de gemeenschappelijke straat, Henrick Henrick Rutten. Het bezit is vrij van lasten. Genoemde Peter krijgt de andere helft van het genoemde weiland, met de houtwas erop, b.p. genoemde Geerling, Elisabeth Moll, de gemeenschapopelijke straat, Henrick Henrick Rutten. Hieruit moet Peter jaarlijks 4 pond paijment betalen aan het Carthuizerklooster. Verder moet Peter over zijn helft overpad toestaan aan anderen die daar rechten in hebben. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven 134-v) de deling gestand te doen. Ieder zal de lasten op het eigen erfdeel zo betalen dat de erfdelen van de anderen ervoor zijn gevrijwaard. Datum 5 november 1569. =================255=================== Wij Jacop Hermans en Jan Dancken, Henrick Willems, Teuwen Pels en Rut Rutten als schepenen, verklaren dat eerder Willem zoon Jan van Vlijmen, verder diens zoons Henrick, Jan en Joosten door hem verwekt bij diens vrouw Catarina dochter wijlen Henrick Goijaerts een zekere Spronck van Brienen en Vos van Raesvelt als soldaten in het regiment van de graaf van Meegen onder hoptman Roer, met elkaar hadden gevochten zoals ze verklaarden. Daarom staan hier nu deze Spronck en Vos met ook Willem en zijn kinderen en verklaren over dit gevecht een minnelijke overeenkomst te hebben gesloten. Genoemde Spronck en Vos beloven op onderpand van alle bezit dat ze genoemde Willem en zijn kinderen voor dat gevecht nu of nooit verder zullen lastigvallen of laten lastigvallen, noch het bezit van Willem en zijn kinderen of nakomelingen. Datum 5 november 1569. =================256=================== 135-r) Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, saluut. Wij Willem van Beeck en Henrick Willems van Griensven, verklaren dat voor ons zijn verschenen Jan zoon wijlen Henrick Vuchts oud ca. 50 jaar en Goijaert


zoon Mathijs van Beeck oud ca. 24 jaar, beiden inwoners van Gestel die hiertoe zijn opgeroepen door onze vorster Walraven Augustijns van Goor en hebben bij de vorster eerst de eed afgelegd bij afwezigheid van onze schout en na ondervraging vanwege genoemde Matheus het volgende verklaard. Ze verklaren dat ze op Maria Magdalenadag anno 1568 het huis en de schuur van genoemde Matheus hebben zien afbranden staande te Gestel en dat zij er als eerste bij aanwezig waren om in dat huis alle dingen er uit te helpen dragen en dat ze erbij waren van begin tot einde en toen nimmer helpen *vliegen* (uitdragen) noch ook te zien *vliegen* dan alleen een zilveren vogel (?), wat kleren en een bed en daarbij hebben ze verder geen enkele schepenbrief of andere schriftelijk dokument er uit zien *vliegen*. Datum 9 november 1569. =================257=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon Henrick Roelofs van Dueren als man van Geertruijden dochter van wijlen Frederick Valckeners, welke Geertruijd hierbij ook aanwezig is 135-v) en verkopen (=beloven) aan Jan zoon wijlen Lucas Jan Mathijssen ten behoeve van Marijke dochter wijlen Aelbert Henricks door deze Aelbert verwekt bij diens vrouw Mechteld dochter van wijlen Aernts van Kessel, een jaarlijkse rente van 20 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen met Pinksteren en voor de eerste keer per a.s. Pinksteren op onderpand van 2 oude woonhuizen, stal, brouwhuis, tuin, boomgaard en hopland groot ca. 6 lopenzaad, gelegen te Gestel nabij Den Dungen, b.p. de Dungense straat, de gemeenschappelijke straat, Willem Jacops, de erfgenamen van wijlen Michiel Rutten. Nog op onderpand van een stuk akkerland, groot 10 lopenzaad, ook gelegen te Gestel op de Hoochstraat, b.p. Jan Jacops, de erfgenamen van Chaterina weduwe van Jan Willems, de gemeenschappelijke straat, Jan Rutten en meer anderen. 136-r) De schuldenaars beloven garant te staan voor de rente en alle lasten af te handelen behalve de grondchijns van 3 hoenderen per jaar aan de heer van Herlaer uit het onderpand te St. Michielsdag, nog aan de kapelaan van den Dungen een pond paijment, jaarlijks 20 gulden aan Gerard Brants, nog jaarlijks 5 gulden aan het gasthuis van Den Bosch en een jaarlijkse pacht van 3 malders rogge, nog aan de H. Geest van Den Dungen jaarlijks 5 pond paijment. Verder beloven de schuldenaars het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Datum 12 november 1569. =================258=================== Genoemde Jan en zijn nakomelingen zullen de rente uit de vorige alkte zaltijd mogen aflossen met de som van 332 karolusguldens, elke gulden


van 20 stuivers samen met alle achterstand, 136-v) mits men een half jaar vooraf heeft opgezegd. Actum als boven. =================259=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Laurens en diens zuster Peterken, kinderen van wijlen Michiel Jan Hermans door deze Michiel verwekt bij wijlen diens vrouw Mechteld, dochter van wijlen Aert de Vorster, die ons verklaarde dat wijlen hun vader behalve hen ook nog een minderjarige zoon Henrick heeft nagelaten verwekt bij wijlen diens tweede vrouw Agnees dochter wijlen Jan Beeckmans, en dat hun vader diverse bezittingen heeft nagelaten die hij volgens diens testament d.d. 6 september 1569 door goede mannen getaxeerd wilde laten worden en te verdelen. Maar er kan niet eerder gedeeld worden dan nadat genoemde Henrick als zoon van een voogd wordt voorzien, hetgeen ze bij deze verzoeken. Daarom hebben wij als schepenen 137-r) volgens het gebruik hierin en vanwege het keizerlijk octrooi daarbij en in aanwezigheiod van Walraven Augustijn van Goor als vorster bij afwezigheid van de schout, als voogden Jan Jan Hermans benoemd, verder Jacop zoon wijlen Herman Janssen die in Gestel wonen en daartoe zijn opgeroepen, verder Merten en Gerard, broers en zoons van genoemde Jan Beeckmans die in Boxtel wonen en daarvoor zijn aangehouden en wij geven hen samen de bevoegdheid met ook Laurens en Peterken volgens het genoemde testament om een deling te maken van het bezit van de minderjarigen en daarin alles te doen wat nodig is en verder het beheer over dat bezit te voeren. De voogden moeten later op verzoek van de minderjarigen voor schepenen van Gestel daarover verantwoording afleggen, zoals 137-v) deze voogden onder ede hebben beloofd. Datum 19 november 1569. =================260=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Lauwrens en zijn zuster Peterken met haar voogd, kinderen wijlen Michiel Jan Hermans door deze Michiel verwekt bij wijlen diens vrouw Mechteld dochter wijlen Aernt de Vorster, verder Jan zoon wijlen Jan Hermans, Jacop zoon wijlen Herman Janssen, Merten en Gerit broers en zoons wijlen Jan Beeckmans als aangestelde voogden over Henrick minderjarige zoon van wijlen genoemde Michiel verwekt bij diens tweede vrouw Agnees dochter wijlen Jan Beeckmans, hebben een deling gemaakt van het bezit dat wijlen deze Michiel in diens testament d.d. 6 sptember 1569 door goede mannen wilde laten schatten


en na zijn dood daarna te doen verdelen. Genoemde Laurens en Peterken samen krijgen een woonhuis, esthuis, een omgevallen schuur, tuin hopland en 138-r) akkerland gelegen te Gestel onder Teede rondom aan de gemeenschappelijke straat. Hieruit jaarlijks aan de heer van Herlaer 18 hoenderen en een halve stuiver als grondchijns te betalen en nog 2 stuivers als gebuurchijns, nog jaarlijks aan de heer Ygram van Wel 31 stuivers een oort of aan degene die daar recht op heeft, nog jaarlijks een pacht van 1 mud rogge. Nog krijgen ze samen een stuk land deels hopland en deels akkerland, gelegen te Gestel onder Ruijmel, b.p. de erfgenamen wijlen Jan Aerts, de erfgenamen van wijlen Gerit Wouters, de *vaarweg* en meer anderen. Daaruit jaarlijks een malder rogge te betalen, nog een half chijnshoen aan de heer van Herlaer, nog een aflosbare rente van 24 stuivers. Genoemde Henrick krijgt een stuk akkerland, gelegen te Gestel onder Ruijmel, b.p. 138-v) de erfgenamen van Jan Aernts, Peeter Hermans, de Leetzestraat (?), genoemde Laurens en Peterken. Nog krijgt hij volgens een schatting een stuk akkerland gelegen te Gestel op de Hezeakker, b.p. Dirck Schuermans, Geertruijt weduwe van Willem Jacops, meester Jan Conincks, de erfgenamen van wijlen Willem van Beeck. Hieruit jaarlijks een lopen rogge en twee Wilhelmustuin als chijns te betalen. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars bezit en beloven deze deling gestand te doen. Als er 139-r) op iemands erfdeel meer lasten blijken te drukken, zullen ze die samen betalen. Ieder zal ook de lasten op het eigen erfdeel zo betalen dat het erfdeel van de andere ervoor is gevrijwaard. Datum 20 november 1569. =================261=================== Genoemde Laurens uit de vorige akte belooft als schuldenaar aan genoemde voogden ten behoeve van Henrick minderjarige zoon van Michiel Janssen (Hermans) die per a.s. Maria Lichtmisdag een bedrag van 18 karolusguldens en 15 stuvers te betalen, elke gulden van 20 stuivers, verder per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar een bedrag van 18 gulden en 15 stuivers met een rente van 6 %. Actum als boven.


=================262=================== Genoemde Petronella met haar voogd belooft als schuldenaresse de genoemde voogden uit de vorige akte ten behoeve van 139-v) Henrick minderjarige zoon van Michiel Janssen (Hermans) per a.s. Maria Lichtmisdag die een bedrag van 18 karolusguldens en 15 stuivers te betalen en per Maria Lichtmisdag een jaar later nog eens 18 gulden en 15 stuivers, samen met een rente van 6 %. Actum als boven. =================263=================== Lauwrens zoobn wijlen Michiel Jan Hermans belooft op onderpand van al zijn bezit aan Jan zoon wijlen Jan Hermans dat hij per a.s. Maria Lichtmisdag de jaarlijkse rente van 24 stuivers zal aflossen die worden ontvangen door de erfgenamen van Anthonis Goijaerts van de Merendonck, zodanig dat het bezit van deze Jan daarvoor is gevrijwaard. Actum als boven. =================264=================== Voor de zelfde schepenen zijn verschenen Lauwrens zoon wijlen Michiel Jan Hermans en zijn zuster Peterken, kinderen van wijlen genoemde Michiel verwekt bij dien vrouw Mechteld dochter wijlen Arnts de Vorster en hebben een deling gemaakt van het bezit dat ze na de dood van hun vader Michiel hebben geerfd. 140-r) Genoemde Lauwrens krijgt een woonhuis, esthuis, een omgevallen schuur, tuin, hopland,weiland en akkerland gelegen te Gestel onder Teede, rondom aan de gemeenschappelijke straat. Daaruit moet jaarlijks aan de heer van Herlaer 18 chijnshoenderen worden betaald en nog een halve stuiver, verder 2 stuivers als gebuurchijns. Nog jaarlijks 31 stuivers een oort, nog een pacht van 1 mud rogge. Genoemde Peterken krijgt een stuk land, deels akker- en deels hopland, gelegen te Gestel onder Ruikmel, b.p. de erfgenamen van wijlen Jan Aernts, de erfgenamen van wijlen Gerard Wouters en meer anderen, de *vaarweg*. Hieruit jaarlijks een half chijnshoen aan de heer van Herlaer te betalen, nog een pacht van 1 malder rogge per jaar en een rente van 24 stuivers per jaar aan diegenen die er recht op heeft. Genoemde delers beloven de gebruikelijke bepalingen. Actum als boven. =================265=================== 140-v) Genoemde Lauwrens uit de vorige akte belooft als schuldenaar om aan zijn zuster Peterken die per a.s. Maria Lichtmisdag een bedrag van 50 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers in courant geld.


Daarna heeft genoemde Peterken met haar voogd als schuldenaresse aan Lauwrens beloofd dat hij daarop zoveel geld in mindering mag brengen waarmee hij aan de erfgenamen van Anthonis Goijaerts de jaarlijkse rente van 24 stuivers zal hebben afgelost, zoals in de deling van hiervoor staat vermeld. Actum als boven. =================266=================== Genoemde Lauwrens en Peterken met haar voogd hebben als schuldenaars beloofd aan Jan zoon wijlen Jan Hermans en aan Jacop zoon wijlen Herman Janssen en aan Merten en Gerard als zoons van wijlen Jan Beeckmans zijnde voogden over Henrick minderjarige zoon van wijlen Michiel Janssen, om alle restanten van vorderingen etc. mee te helpen innen, 141-r) die men zal bevinden in de nalatenschap van wijlen genoemde Michiel, om daarmee de schulden af te betalen van de zelfde Michiels nalatenschap. Als er daarna wat van overschiet zal dat door de 3 erfgenamen van wijlen genoemde Michiel hoofdelijk worden verdeeld. Actum als boven. =================267=================== Wij Jacop Hermans en Matheus Gijsbert Pels, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Anthonis zoon wijlen Eijmert Mercelis en diens wettige vrouw Peterken dochter wijlen Gerard Wouters door deze Gerard verwekt bij diens vrouw Arijken dochter wijlen Gielis Hermans. Ze hebben met wederzijdse instemming hun testament opgemaakt en herroepen alle eerdere testamenten of dokumenten die ze eerder voor schepenen, een notaris of voor andere geestelijke of wereldlijke personen zouden hebben gemaakt en willen dat uitsluitend dit huidige testament zal worden nagekomen ook al zou 141-v) het op sommige punten in tegenspraak zijn met geldend recht of gebruik, in dat geval sluiten ze die bepalingen daarbij uit. Ze vernaken aan hun patroons van de St. Lambrechtskerk te Luik, aan de St. Jan Evagelistkerk in Den Bosch en de St. Michielskerk te Gestel, vanwege eventuele begane onrechtvaardigheden elk een stuiver eens, na hun dood te ontvangen. Verder vermaken ze aan de 4 biddende ordes die in Gestel zijn vertegenwoordigd, elk een halve stuiver eens. Genoemde Peterken ligt ziek in haar huis maar is wel in het bezit van haar 5 zintuigen en verstand zoals het scheen en iedereen kan zien. Ze geeft aan haar man Anthonis de bevoegdheid om hun beider woonhuis, tuin, hopland etc. genoemd de Swaen, gelegen te Gestel aan de kerk naast het erf van het Schildersgasthuis, verder grenzend aan de gemeenschappelijke straat en aan de kerk van Gestel, te mogen verkopen of te belasten. Nog ook al haar andere bezit, rentes en pachten etc. die


142-r) afkomstig zijn van haar man Anthonis en dat bezit behoorlijk te transporteren in de secretarie van Den Bosch of in de schepenbank van Gestel. Met het geld daarvan mag Anthonis naar eigen goeddunken handelen, maar hij moet daarvan wel aan hun beider wettige zoons na dood van Anthonis een bedrag van 100 karolusgulden laten toekomen. Als Anthonis eerder komt te overlijden dan Peterken, vermaakt hij in dat geval dat huis etc. genoemd de Swaen aan zijn vrouw, die dat bezit op de zelfde wijze mag verkopen zoals hiervoor vermeld en daarvan voor 100 karolusgulden naar haar believen mag handelen en het overblijvende geld moet ze beleggen en ze krijgt daarvan het vruchtgebruik en het erfrecht gaat daarvan naar hun beider zoon. Als uitvoerders van hun testament en als voogd over hun zoons benoemen ze Adriaen Eijmert Mercelis en Gerard Driessen die 142-v) ze hun testament willen laten uitvoeren. De testateurs behouden zich het recht voor om dit testament later deels of geheel te herroepen zo vaak ze willen. Datum 20 november 1569. =================268=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen, verklaren dat voor ons is verschenen Willem zoon wijlen Jan Andriessen met zijn wettige vrouw Marijken dochter wijlen Jan Dircks en machtigen hierbij Wouter Janssen Pijnappel, om namens hen de voogdijrekening af te horen die de voogden van het minderjarige kind van wijlen Goijaert Henricks verwekt bij de genoemde Marijke Jan Dircks zullen overleggen inzake het beheer van het bezit van dat kind. De gemachtigde moet die afrekening goedkeuren en en daarin verder alles doen dat rechtens nodig is en hetgeen de opdrachtgevers zelf ook voor ogen gestaan zou hebben. Daarbij 143-r) moet de gemachtigde namens hen zowel in als buiten rechte handelen. De opdrachtgevers beloven alles na te komen wat daarin door hun gemachtigde zal worden gedaan en zullen hem daarvoor vrijwaren. De machtiging geldt alleen voor deze opdracht en niet langer. Datum 26 november 1569. =================268=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Anthonis zoon wijlen Dirck van den Steen en verkoopt aan Peter zoon Adriaen Aerts een stuk heide groot ca. 30 lopenzaad, gelegen te Gestel nabij de Landweer, b.p. Niclaes Henricks van Erp, Adriaen Henricks van der Aa, de gemeenschappelijke straat, Jan Dancken en meer anderen, welk perceel Anthonis eerder had gekocht van Adriaen zoon wijlen Luenis Bartholomeus van Heeze als gemachtigde voor


genoemde Niclaes volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 5 maart 1569. 143-v) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen. Datum 28 november 1569. =================270=================== Voor de zelfde schepenen zijn verschenen Henrick zoon Goessen Zegers als wettige man van Jenneken dochter wijlen Henrick Dircks van de Steen door wijlen deze Henrick verwekt bij diens vrouw Elisabeth dochter wijlen Jan Eijmerts en verkopen aan Anthonis Dircks van de Steen het derde deel van een stuk akkerland, in totaal groot ca. 11 lopenzaad, gelegen alhier te Gestel op de Locht, b.p. de erfgenamen van Heijlwig van de Steen, Cornelis Jan Robben en meer anderen, de erfgenamen van Aernt Peters, Claes Aernts. 144-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen behalve jaarlijks het derde deel van 5 en een halve oude grote aan de heer van Herlaer. Verder moet er overpad aan anderen worden verleend die er recht op hebben. Datum 28 november 1569. =================271=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Anthonis zoon wijlen Dirck van den Steen en Dirck zoon wijlen Henrick van de Steen en hebben een deling gemaakt van een stuk land groot ca. 11 lopenzaad, zoals te Gestel gelegen op de Locht, dat door Anthonis voor twee derde deel is gekocht en Dirck voor een derde deel na de dood van zijn ouders heeft geerfd.. Bij deze deling krijgt Anthonis ca. de twee derde delen van het genoemde perceel, gelegen te Gestel 144-v) b.p. de erfgenamen van wijlen Heijlwig van den Steen, genoemde Dirck, de erfgenamen van wijlen Aernt Peters, Claes Aernts en meer anderen. Hieruit jaarlijks aan de heer van Herlaer als grondchijns 5 en een halve oude grote te betalen. Genoemde Dirck krijgt ca. het derde deel van het genoemde akkerland. gelegen te Gestel, b.p. genoemde Anthonis, Cornelis Jan Robben, de erfgenamen wijlen Aernt Peters, Claes Aernts en meer anderen, het perceel is onbelast. De delers doen over een weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven de deling gestand te doen. Indien iemands bezit minder waard wordt of als er meer lasten op blijken te drukken,


145-r) zullen ze die samen betalen. Verder zal ieder de lasten op het eigen gedeelte zo betalen dat het deel van de ander daarvoor is gevrijwaard. Verder zal men elkaar overpad verlenen zoals dat van oudsher is geweest. Datum 28 november 1569. =================272=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ions is verschenen Gerit zoon wijlen Joost Gerits van de Venne en verkoopt aan Jan zoon wijlen Jan Dircks ca. een dagmaat hooiland gelegen te Gestel in de Ruijmelsche beemden. b.p. Joosten van Gerwen, de kerk van Gestel, de zusters van Orthen. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. 145-v) Datum 29 november 1569. =================273=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan van Nimwegen (?) zoon wijlen Peter Willems als man van Hillegondt dochter wijlen Henrick Henricks door deze Henrick verwekt bij wijlen diens vrouw Chatarina dochter wijlen Peters op ten Brant en verkoopt aan Jasper Lambert Henricks een jaarlijkse rente van 5 en een kwart stuivers, uit een rente van 5 karolusguldens jaarlijks te betalen aan Jenneken genoemd aan die Brugge en uit een jaarlijkse rente van 3 karolusguldens jaarlijks te betalen aan Hilleken Peter Deenis, steeds op Maria Lichtmisdag. De verkoper belooft de rentes te garanderen en alle lasten daarin af te handelen. Datum 29 november 1569. =================274=================== 146-r) Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Gerard zoon wijlen Jan van de Loo en belooft aan Peter zoon wijlen Jans van de Loo ten behoeve van Arijken minderjarige dochter van wijlen heer Joost Smeijers, door deze heer Joost verwekt bij Margriet dochter van wijlen Mercelis Peters een jaarlijkse rente van 20 stuivers, steeds te betalen met Kerstmis en voor de eerste keer per a.s. Kerstmis, op onderpand van twee woonhuizen, tuin, hopland, brouwhuis etc. gelegen in de parochie van Gemonde onder Gestel, b.p. Adriaen Gerits en meer anderen. De schuldenaar belooft de rente te garanderen en alle lasten van het onderpand af te handelen behalve jaarlijks een grondchijns van 7 chijnshoenderen aan de heer van Herlaer met nog 2 en een halve rist vlas en een slijk (krap) lopenzaad evenen.(=haver). Nog jaarlijks drie malders roggen en 5 karolusguldens. De schuldenaar belooft verder het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente.


146-v) Verder is afspraak dat Gerard of zijn nakomelingen deze rente altijd mogen aflossen tegen betaling van 16 karolusguldens, samen met alle achterstand ervan, mits dat men een half jaar vooraf heeft opgezegd. Datum 2 december 1569. =================275=================== Wij Henrick van Beek en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen meester Peter van Middegael en zijn vrouw joffrouw Anna dochter van wijlen Herman van Breempt, inwoners van St. Michielsgestel en hebben samen met wederzijdse instemming en in het bezit van hun 5 zintuigen en verstand hun testament opgemaakt. Ze herroepen alle eerdere testamenten, codicillen etc. die ze voor deze datum hebben gemaakt, hetzij voor schepenen en secretaris, notaris of voor een andere geestelijk of wereldlijk persoon en willen dat uitsluitend dit huidige testament wordt nageleefd zoals een christelijk mens 147-r) zijn of haar testament mag opmaken. Ze sluiten daarbij alle rechtsbepalingen uit die enigermate in strijd zouden zijn met dit testament. Ze vernaken aan de St. Lambrechtskerk in het bisdom Luik, de St. Jan Evangelistkerk in Den Bosch en de St. Michielskerk te Gestel elk een stuiver eens, na hun dood te betalen. Verder maken de testateurs gebruik van diverse octrooien die hen door de koning als hertog van Brabant zijn verleend, n.l. een van 20 augustus 1569, nog een van 17 mei en een van 21 mei beide van het jaar 1568, zoals ons schepenen hierbij is gebleken, waarbij ze elkaar aan de langslevende al hun beider bezit vermaken, waar dat bezit zich ook bevindt. De langstlevende mag dat bezit verkopen, geheel of ten delen, of het belasten of overdragen etc. hetzij met een testament door de langstlevende daarover te beschikken. De langstlevende mag met het geld naar eigen keuze handelen tot een bedrag toe van 1000 147-v) karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers en met het andere geld daarmee alle rentes en pachten en schulden afbetalen. Het resterend geld door de langstlevende te beleggen die daarvan het vruchtgebruik houdt en waarvan hun beider kinderen die ze nu al hebben of nog zullen krijgen het erfrecht hebben, welk geld of bezit door de kinderen hoofdelijk zal worden verdeeld. De langstlevende moet na dood van de eerstoverlijdende aan hun 2 oudste zoons een som van 200 karolushguldens betalen. Verder willen ze dat de langstlevende vrijelijk mag beschikken over alle roerend bezit en meubilair en ook het gebruik houdt van alle leenbezit. De langstlevende krijgt ook alle houtopstand. Als de langstlevende wordt lastiggevallen met processen, geven de testateurs de langstlevende van hen beiden de bevoegdheid om zoveel van het


leenbezit te mogen verkopen dat die processen daarmee betaald kunnen worden. Als de testateurs meer bezit zouden hebben geerfd meer dan ze nu weten, hetzij leengoed of chijnsgoed, na de dood van joffrouw Elsbene van Vorst weduwe van Middel (?), geven de testateurs aan de langstlevende van hen beiden daarin de bevoegdheid om dat bezit te mogen verkopen en het geld voor hun kinderen aan te wenden. Als het gebeurt dat een van de testateurs wordt getroffen door brand, gevangenneming of ander onheil, dat mag de langstlevende van hen beiden zoveel van hun bezit verkopen dat die daarmee het probleem kan verhelpen. De testateurs behouden zich het recht voor om dit testament te wijzigen. Datum 19 december 1569. =================276=================== 148-r) Wij Johan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn gekomen Michiel zoon wijlen Jan Tielmans en diens vrouw Margriet dochter wijlen Michael Wouters en machtigen hierbij elkaar om door en van hen een stuk akkerland te mogen verkopen, overdragen, geheel of ten dele, welk stuk akkerlans is gelegen in Herpen in het vorstendom van het land van Kleef nabij de Coelwijck daar, b.p. Aelbert die Smit, de hoeve van Wolligendael, Jan Peters, de heide daar. Ze geven elkaar de bevoegdheid om het perceel aan andere personen te mogen verkopen, daarvoor garant te staan, volgens gebruik daarin te Herpen. Ze beloven elkaar de een en de ander om alles na te komen wat daarin door een van hen wordt gedaan. De gemachtigde moet daarvan het geld ontvangen, kwiteren etc. Datum 24 december 1569. =================277=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Gerard zoon wijlen Joost Gerits van de 148-v) Venne en verkoopt aan Jan Adriaens (=Elias) een stuk akkerland, groot een zesterzaad, gelegen alhier te Gestel onder Teede, b.p. genoemde Gerard zelf, Beatris weduwe van Henrick Adam Brants, de gemeijnte daar, Jan Adriaens. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 29 december 1569. =================278=================== Jan zoon wijlen Adriaen Elias uit de vorige akte belooft aan Gerard Joosten Gerits van de Venne die per a.s. Pasen de som van 45 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers in courant geld. Datum 29 december 1569.


=================279=================== Jan zoon wijlen Danck Dancken belooft als schuldenaar op onderpand van zijn bezit aan 149-r) Peter zoon wijlen Wouter Erberts ten behoeve van Anna dochter van wijlen Jan Goossens die per a.s. Kerstmis over een jaar zijnde 1571, de som van 56 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers, in courant geld. Getuigen als schepenen Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, datum 31 december 1569. =================280=================== Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, saluut. Wij Henrick Willems van Beeck en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenenn Adriaen zoon wijlen Dirck Jacops oud ca. 56 jaar, Michiel zoon wijlen Aernt Henricks oud ca. 30 jaar, Lambrecht zoon Adriaen Aernts oud ca. 25 jaar, Jan zoon wijlen Michiel Janssen oud ca. 48 jaar en Henrick zoon Jan Claessen oud ca. 35 jaar, alle inwoners van Gestel en zijn opgeroepen door onze vorster Walraven Augustijns van Goor, en hebben bij deze Walraven bij afwezigheid van Franchoijsen van Rijswijk de eed afgelegd en verklaren op verzoek van joffrouw Yda dochter wijlen Lambrecht Millinck, wettige vrouw van Joosten van Gerwen, nadat ze daarover zijn ondervraagd als volgt. Genoemde Adriaen als deponent 149-v) verklaart dat afgelopen St. Barbaravond hij als dienaar van genoemde Joost van Gerwen in het huis van deze Joost is gekomen en hem daar niet had gevonden en toen hij aan de dienstmaagd vroeg waar hij was, verklaarde zij dat niet te weten en daarna heeft hij op diverse plaatsen genoemde van Gerwen gezocht en hem gevonden, staande op de grote brug te Gestel, blootshoofds, waar hij vanaf wilde springen in het water en de deponent heeft hem toen bij zijn benen gevat en hem omhoog getrokken en naar zijn huis geleid. Toen hij voor het *bouwhuis* van van Gerwen kwam om de deur daar te openen, is genoemde van Gerwen hem ontlopen waarbij de deponent dacht dat hij zich wilde verdrinken *en te kort doen* (zijn leven eindigen) en toen Adriaen dat zag is hij deze van Gerwen in het water nagelopen die tot tot aan zijn hals in het water stond en om hulp riep en dat werd gehoord door Michiel die Raijmaker en meer anderen die Adriaen te hulp zijn gekomen en hebben geholpen om van Gerwen uit het water te trekken en naar zoijn huis te leiden. Toen van Gerwen uit het water was zei die tegen de deponent *Adriaen wat hebt gij mij te cort gedaan*. Genoemde Michiel 150-r) en Lambert verklaren dat ongeveer een maand geleden, zij genoemde Adriaen hebben horen roepen en ze zijn toen naar het huis van genoemde van Gerwen gegaan bij het bouwhuis en hebben daar deze van Gerwen in


het water zien liggen en gezien dat Adriaen deze van Gerwen bij zijn lijf heeft gevat en Adriaen daarbij toen hebben geholpen om van Gerwen uit het water te trekken en in zijn woonhuis te helpen brengen en uitkleden. Genoemde Lambert verklaart nog gehoord te hebben dat de dienstmeid van van Gerwen vroeg aan van Gerwen *heerschap hoe comet gij er toe* en dat van Gerwen toen zei *omdat ik aldus gekweld wordt*. Genoemde Jan Michiels en Henrick Jan Claessen verklaren dat op de avond van St. Barbaradag zij hebben gezien dat van Gerwen in het water lag en dat Adriaen, Michiel en Lambrecht hem daar uittrokken, en hebben van Gerwen toen naar diens huis gebracht en toen ze binnen waren hebben ze van Gerwen horen zeggen tegen genoemde Adriaen *Adriaen wat hebt ghij mij te cort gedaan dat ghij mij nijet en hebt laten bewordden, gij waert godtlijck ende behopelijk is* (?) etc. Datum 3 januari 1570, Luikse stijl. =================281=================== 150-v) Al degenen die deze brief zullen zien of horen lezen, saluut. Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Jan Hermans, teulman oud ca. 49 jaar wonend te Gestel en daarvoor is opgeroepen door onze vorster Walraven Augustijn van Goor en heeft bij deze Walraven de eed afgelegd bij afwezigheid van Franchoijs van Rijswijck onze schout en heeft op verzoek van joffrouw Yda Millinck wettige vrouw van Joost van Gerwen, na daarover te zijn ondervraagd het volgende verklaard. Voordat genoemde van Gerwen zich wilde verdrinken, had die tegen de deponent geklaagd en gezegd *gij doet mij grote omgemecht (?) aan of ik mij zelve over te corte dede en zullen zij aldan hennen wille nijet hebben maer zullen zoe wel om hen goet comen als ick zal*, zonder dat hij daarbij iemand met name noemde. Datum 7 januari 1570. =================282=================== Al degenen die deze brief zullen zien of hiern lezen, saluut. Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Willem zoon Henrick Willems oud ca. 33 jaar en Aelber zoon wijlen Gerit Hack oud ca. 34 jaar, beiden wonend in de vrijdom van Den Bosch daarvoor gearresteerd door Walraven 151-r) Augustijn van Goor onze vorster en hebben bij hem de eed afgelegd vanwege afwezigheid van Franchoijs van Rijswijck onze schout en hebben op verzoek van Henrick Janssen nadat ze daarover zijn ondervraagd, het volgende verklaard. Ze weten dat op de derde Kerstdag 3 (?) jaar geleden zij deponenten met genoemde Henrick Janssen naar Helvoirt zijn gegaan en vandaar uit terugkomend nabij de Dijstelberch in een herberg daar met meer andere personen een zekere Dirck Meus hebben aangetroffen die hen vanwege een merriepaard een restant van 15 stuivers schuldig


was en dat de deponenten dat geld voor de helft *in de buidel* wilden hebben en de andere helft bij het verteer zou worden betaald. Toen heeft een zekere Thonis Gerits die erbij zat toen die dat hoorde, er zich mee bemoeid of het zich aangetrokken zoals werd gezegd door andere lieden en is er nog meer gezegd zodat de deponenten genoemde Anthonis voor zijn kop wilden slaan. Daarop zijn deze Anthonis en met hem Gerard Verhauten (?) uit het huis gelopen waarbij ze.. die ze voor de deur hadden staan, zeggend tot genoemde deponenten en degenen die daar binnen waren *compt eruit dat gij uw moeder bruijen moet* of andere dergelijke leijke woorden. Willem als deponent ging toen buitenshuis en de andere bleven binnenshuis, waarna genoemd Henrick Janssen ook uit huis is gekomen en Willem heeft toen gezien dat Anthonis deze Henrick terstond met een kaardelstok (=degen) stak en hem in het midden van zijn lijf raakte omtrent zijn borst en Willem zag toen ook en de anderen niet, dat Henrick Janssen een *roijer* (roer =geweer) in zijn hand had en de genoemde 151-v) Anthonis daarmee toen heeft beschoten. Datum 9 januari 1570. =================283=================== Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Dirck en Jacop, broers en zoons wijlen Peter Schuermans door deze Peter verwekt bij diens vrouw Jutta dochter wijlen Dirk Janssen die Hemeler, die ons verklaard heeft dat hun ouders zijn overleden en diverse bezittingen hebben nagelaten te Gestel en dat ze dat niet eerder kunnen verdelen dan nadat voor hun minderjarige zuster Barbara er een voogd wordt benoemd, hetgeen ze hierbij verzoeken. Wij als schepenen volgens jarenlang gebruik hierbij waarvoor we door een keizerlijk octrooi van Karel V zijn gemachtigd, in aanwezigheid van Walraven Augustijn van Goor onze vorster bij afwezigheid van Franchoijs van Rijswijck onze schout, benoemen hierbij Jan zoon wijlen Jan Schuermans en Jan Huijberts, beiden inwoners van het dorp Esch, die hiervoor zijn gearresteerd 152-r) en wij geven hen als voogden volmacht om tot een deling te komen met de andere broers en zusters en daarbij alles te doen wat rechtens nodig is. Verder moeten de voogden het beheer voeren van het bezit van Barbara en de inkomsten en uitgaves voor haar regelen en later moeten ze daarvan voor schepenen van Gestel goede verantwoording afleggen zoals deze voogden onder ede hebben beloofd. Datum 9 januari 1570, Luikse stijl. =================284=================== Wij Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Dirck en Jacop, zoons wijlen Peter Jan Schuermans door


deze Peter verwekt bij diens vrouw Jutta dochter wijlen Dirck de Hemeler, verder Jan zoon wijlen Herman Janssen als man van Henricxken, Jan zoon wijlen Aert Pels als man van Aleijt, Aert zoon Jacop Aerts als man van Anna, allen dochters en kinderen van wijlen genoemde Peter en Jutta, verder Jan zoon wijlen Jan Schuermans en Jan zoon wijlen Huijbrecht 152-v) Willems als aangestelde voogden over Barbara minderjarige dochter van wijlen genoemde Peter en Jutta en hebben een deling gemaakt van het bezit dat ze na dood van hun ouders hebben geerfd. Genoemde Dirck krijgt een woonhuis, een herd (?), brouwinstallatie, brouwhuis, schop, varkenskooi en tuin, gelegen te Gestel nabij de kerk, b.p. heer Jaspar Pouwels, Faes de Smit, de gemeenschappelijke straat, de vestgraaf daar. Nog krijgt hij een kolentuin, gelegen op Hezecker, b.p. Christoffel Spierincks, het kerkenland van Gestel, de rivier de Dommel, Marij Spierincks. Hieruit jaarlijks een grondchijns van 5 chijnshoenderen te betalen aan de heer van Herlaer, nog een aflosbare rente van 9 karolusguldesn, nog een rente van 6 pond paijment aan het klooster van St. Andries in Den Bosch. Verder moet het hek mee worden onderhouden met de posten bij de brug naar Hezeacker, nog jaarlijks een mis te laten opdragen voor het jaargetijde van heer Rutger van Erp, verder per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar aan genoemde Jan Aert Pels en Barbara elk 12 karolusguldens te betalen. Nog moet dit erfdeel aan Aernt en Jacop die elk 6 karolusguldens geven. Genoemde Jacop krijgt 153-r) de helft van een stuk land, deels hopland en deels akkerland, totaal groot ca. een malderzaad, gelegen te Gestel bij het Hezelaer genoemd de Stempels, b.p. de H. Geest in Den Bosch en meer anderen, jonker Johan Koenen, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij eenmalig van zijn broer Dirck per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar zonder rente 6 guldens. Uit dit etrfdeel moet Jacop de helft van 16 stuivers betalen, nog aan Jan zoon wijlen Herman Janssen per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar zonder rente een bedrag van 50 gulden. Genoemde Aernt krijgt de helft van een stuk land deels hopland en deels akkerland in totaal groot een malderzaad, gelegen te Gestel op het Hezelaer genoemd de Stempels, b.p. de H. Geest van Den Bosch, jonker Johan Koenen, de gemeenschappelijke straat. Nog krijgt hij van zijn zwager Dirck per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar, de som van 6 gulden. Uit dit erfdeel moet hij de helft van 6 stuivers per jaar betalen. Nog moet hij aan Jan zoon wijlen Herman Janssen per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar 50 gulden betalen zonder rente.


Genoemde Jan zoon wijlen 153-v) Herman Janssen krijgt van Jacop en Aernt elk 50 gulden, elke gulden van 20 stuivers per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar zonder rente. Genoemde Jan zoon wijlen Aernt Pels krijgt de helft van een stuk land deels akker- en deels hopland, totaal groot ca. 10 lopenzaad, gelegen te Gestel te Teede in het Donderswijck, b.p. Gerard Joosten en meer anderen, de erfgenamen van Jan Joosten, Joost van Geruwen, de gemeenschappelijke rijweg. Nog te ontvangen van genoemde Dirck per a.s. Maria Licgtmisdag over een jaar zonder rente de som van 12 gulden. Uit deze helft jaarlijks aan Jan Dirckx te Haenwijck een pacht van een malder rogge te betalen en een rente van 2 en een halve gulden. Genoemde Barbara krijgt de helft van een stuk land deels akker en deels hopland, totaal groot ca. 10 lopenzaad, gelegen te Gestel te Teede in het Donderswijck, b.p. Gerard Joosten 154-r) en meer anderen, de erfgenamen van wijlen Jan Joosten, Joosten van Geruwen, de gemeenschappelijke rijweg. Nog te ontvangen van genoemde Dirck per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar de som van 12 gulden zonder rente. Uit dit erfdeel moet Barbara jaarlijks aan Jan Dircks te Haenwijck een pacht van een malder rogge betalen en een aflosbare rente van twee en een halve gulden. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven de deling gestand te doen. Als er op iemands erfdeel meer lasten drukkn dan nu bekend is, zullen ze die samen betalen. Ook zal ieder de lasten op het eigen erfdeel zodanig betalen dat de erfdelen van de anderen daarvoor zijn gevrijwaard. Datum 11 januari 1570, volgens het schrijven van het Hof van Luik. =================285=================== 154-v) blanko 155-r) Anno 1570 (dienstaantekening ) 155-v) blanko 156-r) Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Roelof zoon wijlen Gerits van Empel


weduwnaar van Catarina dochter wijlen Peter van de Venne en doet afstand van zijn recht van vruchtgebruik ten behoeve van zijn zoon Jan verwekt bij genoemde Catarina inzake een hopveld, gelegen onder de parochie van Gemonde te Gestel op de Hezelaer samen met de dijk die erbij hoort, b.p. Adriaen Henricks, jonker Johan Koenen. Roelof belooft deze overdracht gestand te doen en alle lasten van zijn kant af te handelen. Datum 27 januari 1570. =================286=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat Roelof zoon wijlen Gerit van Empel weduwnaar van Catharina dochter wijlen Peter van de Venne, afstand heeft gedaan van zijn recht van vruchtgebruik inzake een hopveld gelegen in de parochie van Gemonde onder Gestel bij het Hezelaer 156-v) b.p. Adriaen Henricks, jonker Johan Koenen samen met de dijk die erbij hoort. Dat vruchtgebruik was overgedragen aan diens zoon Jan zoals blijkt uit de schepenbrief van Gestel van vandaag. Verschenen is nu deze Jan zoon Roelof Gerits van Empel en verkoop dat hopveld nu aan Peter zoon wijlen Jan van de Loo. Jan als verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve daaruit jaarlijks de helft van het hek te moeten onderhouden aan de gemeenschappelijek straat gaande naar de Slijbeeckakkers. Datum 27 januari 1570. =================287=================== Peter zoon wijlen Jans van de Loo heeft als schuldenaar beloofd om aan Roelof zoon wijlen Gerits van Empel die per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar de som van 80 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================288=================== Genoemde Peter uit de vorige akte heeft als schuldenaar beloofd om aan Jan zoon 157-r) Roelof Gerits (van Empel) per a.s. Maria Lichtmisdag de som van 53 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================289=================== Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Mercelis en Adriaen, broers en hun zuster Elisabeth met haar voogd, zijnde kinderen van wijlen Aert Peters door deze Aernden verwekt bij diens vrouw Erken dochter wijlen Gerits van Vucht, verder de zelfde Mercelis en meester Peter van Middegael, Henrick zoon wijlen Henrick Rutten en Lucas zoon wijlen Huijbert van de Merendonck als aangestelde voogden over Anthonia minderjarige dochter wijlen Jacop


zoon wijlen genoemde Aernts en Erken, welke Anthonia door deze Jacop is verwekt bij diens vrouw Mechteld dochter w ijlen Henrick Rutten van Griensven, hebben samen een deling gemaakt van het bezit dat ze na de dood van Peter de oude en van Peter de jonkste hun broers volgens het testament van hun vader en moeder d.d. 9 oktober 1551 was vermaakt en ze na dood 157-v) van genoemde wijlen deze Peter en Peter na een codicil van wijlen Aerden en Erken weer was vermaakt aan genoemde Mercelis, Adriaen, Catarina en Anthona als minderjarige dochter, zoals blijkt uit het codicil d.d. 13 juli 1554. Genoemde Mercelis krijgt een veld hooiland of weiland in de vrijdom van den Bosch ter plaatse genoemd in de Buender, b.p. het klooster van de Eijckendonck, de gemeenschappelijke straat, het klooster van Coudenwater. Nog krijgt hij ca. 3 lopenzaad akkerland in een veld alhier te Gestel, b.p. Heijlwig Jan Teuwens, Francken Pijnappel, Henrick Mallants, een pad daar genoemd de Locht. Hieruit jaarlijks de helft van een chijns van 15 pond paijment te betalen, nog jaarlijks van de bede voor het dorp van Gestel voor zover 158-r) het veld verplicht is in de bede aan de koning. Genoemde Adriaen krijgt een heiveld van ca. 2 morgens in de grote beemd gelegen in de vrijdom van de stad Den Bosch, naast het water daar genoemd de Aa, b.p. Aernt Gerits, het klooster van de Predicaren (=Preekheren). Nog krijgt hij 2 strepen akkerland gelegen in een andere veld onder Gestel, b.p. Heijlwig Jan Teuwens, Francen Pijnappel, Henrick Mallants, een pad daar genoemd de Locht. Hieruit jaarlijks een pond paijment en nog een andere pond paijment te betalen, nog moet hij het hek jaarlijks onderhouden hangend bij de twee strepen land, zodat de andere delers daarvoor zijn gevrijwaard. Nog jaarlijks het derde deel van de bede te moeten betalen met het dorp van Gestel voor zover dit veld daarin is gehouden. Genoemde Catarina krijgt de helft van een veld hooiland of weiland gelegen in de vrijdom van Den Bosch, ter plaatse genoemd in de 158-v) Buender, b.p. het kloooster van de Eijckendonck, de gemeenschappelijke straat, de klooster van Coudenwater. Nog krijgt ze een stuk ongemaaid land gelegen in een ander veld alhier te Gestel, b.p. Heijlwig Jan Teuwens, Francen Pijnappel, Henrick Mallants, een pad daar genoemd de Locht. Hieruit moet Catarina jaarlijks de helft van een rente van 15 pond paijment betalen, nog jaarlijks het derde deel van de beden die het dorp


Gestel moet betalen voor zover dit veld mee moet bijdragen aan de koningsbede. Het genoemde minderjarige kind krijgt een stuk weiland genoemd de Langen Camp, gelegen in de vrijdom van de stad Den Bosch, in het Leechbroel daar, b.p. de H. Geest van Den Bosch, het St. Geertruijdenklooster in Den Bosch, de gemeenschappelijke straat, het klooster van de Claren. Hieruit jaarlijks 5 159-r) pond paijment te betalen. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven de deling gestand te doen. Indien er op iemands erfdeel meer lasten blijken te drukken zullen ze die samen betalen. Ieder zal ook de lasten op het eigen erfdeel zodanig betalen dat de erfdelen van de anderen daarvoor blijven gevrijwaard. Verder moet men elkaar met de minste overlast overpad verlenen. Datum 30 januari 1570, Luikse stijl. =================290=================== Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp en verkoopt aan meester Peter van Middegael een heiveld 159-v) gelegen onder Gestel nabij de Landweer, b.p. de erfgenamen van Henrick Gerit Peters, Peter zoon Adriaen Aernts, de gemeenschappelijke straat, Jan Dancken. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten hierin af te handelen, behalve een oude grote jaarlijks als grondchijns aan de heer van Herlaer. Datum 3 februari 1570. =================291=================== Voor de zelfde genoemde schepenen is verschenen meester Peter van Middegael en verkoopt aan Jan zoon wijlen Rutgh Janssen van Griensven een stuk heiveld, gelegen in de jurisdictie van Gestel nabij de Landweer, b.p. genoemde Peter zelf, de erfgenamen van wijlen Henrick Gerit Peters, de gemeenschappelijke straat, Jan Dancken. 160-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen, behalve jaarlijks aan de heer van Herlaer als gronchijns een halve oude grote te betalen. Datum 3 februari 1570, Luikse stijl. =================292=================== Jan zoon wijlen Henrick Vuchts belooft als schuldenaar aan Michiel zoon wijlen Jan Robben die per a.s. St. Pouwelsdag een bedrag van 53 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers, in


courant zilvergeld. Getuigen hierbij Jacop Hermans en Jan Dancken als schepenen, datum 4 februari 1570, Luikse stijl. =================293=================== Wij Henrick van Beeck en Matheus Peter Pels, schepenen verklaren dat eerder Adriaen zoon wijlen Lonis Bartholomeus van Heeze als gemachtigde voor Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp aan Adriaen zoon wijlen Henricks van der Aa een veld heidegrond had verkocht, groot ca. 33 lopenzaad, gelegen te Gestel nabij de Landweer, b.p. genoemde Claes zelf, 160-v) Henrick Mallants. Daaruit jaarlijks aan de heer van Herlaer als grondshijns een halve oude grote te betalen volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 5 maart 1569. Voor ons nu verschenen deze Adriaen zoon wijlen Leonis Bartholomeus (van Heeze) en belooft dat als er enige lasten meer zouden zijn dan genoemde halve oude grote, dat hij die lasten namens genoemde Niclaes zal afhandelen en als zekerheid daarvoor stelt Adriaen zijn huis in onderpand net schuur, bakhuis, tuin, weiland en hopland gelegen te Gestel nabij de kerk, naast de gemeenschappelijke straat, b.p. Lauwrens Michiels, de rivier de Dommel. Datum 6 februari 1570. =================294=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Lambrecht zoon Willem Hagelaer en verkoopt (= in de betekenis hier belooft) aan zijn broer Henrick zoon Willem Hagelaer een jaarlijkse rente van 8 karolusguldens, elke gulden tegen 20 stuivers, steeds te betalen met Pasen en voor de eerste keer per a.s. Pasen, op onderpand van een stuk 161-r) akkerland groot ca. een malderzaad, gelegen te Gestel op de Herelaerse Akkers, b.p. de erfgenamen van wijlen Jacop van Deventher, de gemeenschappelijke straat, het Loo, de erfgenamen van wijlen heer Jacob Zanders. De schuldenaar belooft zijn broer de rente tijdens diens leven te garanderen en het onderpand daarvoor in goede staat te houden. Datum 14 februari 1570, Luikse stijl. =================295=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Henrick zoon wijlen Merten Peters weduwnaar van Henrcxken dochter van wijlen Jacop Beeckmans als gemachtigde daarvoor zoals het leek middels een testament door wijlen deze Henricxken gemkaat d.d. 4 oktober 1567, verkoopt aan Lambert zoon wijlen Willem van Asten een stuk akkerland, groot een zesterzaad, 161-v)


gelegen te Gestel nabij de Wiel, b.p. Gerart Aernt Peters, de vaarweg daar, de rector van het altaar van St. Catharina te Gestel. De verkoper op grond van het vermelde testament belooft alle lasten af te handelen, behalve dat de koper de voorste post van een hek moet onderhouden hangend bij het genoemde akkerland. Datum 18 februari 1570, Luikse stijl. =================296=================== Lambrecht zoon wijlen Willem van Asten belooft als schuldenaar om aan Henrick zoon wijlen Merten Peters die per a.s. Maria Lichtmisdag een bedrag van 27 en een halve gulden te betalen, in courant geld volgens de geldkoers van de koning. Actum als boven. =================297=================== 162-r) Wij Jacop Hermans, Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat Jacop zoon wijlen Herman Janssen als schuldenaar had beloofd om aan Jan zoon wijlen Henrick Spierincks als weduwnaar van Geertruijden dochter wijlen Wouter van Beeck een jaarlijkse rente van 12 florijnen karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, steeds vervallend op Maria Lichtmisdag op onderpand van een huis, herd, schuur, bakhuis, tuin en erbij liggend erf, groot ca. 3 malderzaad, b.p. Jan Hermans, Aert van Raveschot, Aernt Jacops, de gemeenschappelijke straat, de erfgenamen van wijlen Wouter van Beeck, volgens de schepenbrief van Den Bosch d.d. 26 februari 1561. Voor ons is nu gekomen genoemde Jan zoon wijlen Henrick Spierincks en heeft bekend dat de helft van die rente met alle achterstand ervan door Jan zoon wijlen Jan Hermans nu aan hem is afgelost en betaald en geeft daarvoor kwijting. 162-v) aan Jan zoon wijlen Jan Hermans en aan Jacop zoon wijlen Herman Janssen en zal hen daarvoor vrijwaren. Datum 21 februari 1570, Luikse stijl. =================298=================== Wij Jacop Hermans en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Marijke dochter wijlen Govart die Louwe, met haar man Joachim zoon wijlen Jacop Henricks en doet afstand van haar recht van vruchtgebruik inzake een stuk land, deels akker en deels hopland, groot ca. een malderzaad gelegen te Gestel op de Hoochstraat, b.p. Henrick Zijmans, Rut Rutten, Jan Rutten, MariJ Hermans. Ze draagt dat vruchtgebruik over aan haar zoon Rutger verwekt bij haar eerste man wijlen Jan Henricks. Marijke en haar man beloven de overdracht gestand te doen. 163-r) Datum 1 maart 1570, Luikse stijl.


=================299=================== Wij Jacop Hermans en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat Marijke dochter wijlen Govart de Louwe met haar man Joachim zoon wijlen Jacop Henricks aan haar zoon Rutger die ze bij haar eerste man Jan Henricks had verwekt, het recht van vruchtgebruik had overgedragen in een stuk land, deels akker- en deels hopland, groot ca. een malderzaad, gelegen te Gestel op de Hoochstraat, b.p. Henrick Sijmans, Rut Rutten, Jan Rutten, Marij Hermans, volgens de schepenbrief van Gestel van vandaag. Voor ons is nu deze Rutger verschenen en belooft als schuldenaar aan het grote gasthuis in Den Bosch een pond paijment per jaar te betalen zodanig dat de erfgenamen van wijlen Mechteld dochter wijlen Rut Rutten daarvoor verder zijn gevrijwaard. Datum 1 maart 1670, Luikse stijl. =================300=================== 163-v) Wij Jacop Hermans en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Rut zoon wijlen Michiel Rutten en Jacop zoon wijlen Rut Rutten en beloven samen als schuldenaars aan jaarlijks op St. Jacopsdag apostel de rente van 3 pond paijment te gaan betalen die Mechteld dochter wijlen Rut Rutten in haar testament had gelegateerd aan de rector en koster van de kapel van St. Jacop op den Dungen en wel zodanig dat de erfgenamen van wijlen Govarden die Louwe daarvoor verder gevrijwaard zijn. Datum 1 maart 1570, Luikse stijl. =================301=================== Emont zoon wijlen Jan van den Berg heeft als schuldenaar beloofd om aan Driessen zoon wijlen Lenart Henricks ten behoeve van zijn broer Rijchalts per a.s. 2 maart de som van 17 gulden te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Getuigen als schepenen Jan Dancken en Matheus Pels. Datum 3 maart 1570. =================302=================== Jan Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Willem zoon wijlen Dirck Janssen als man van Marijcke dochter wijlen Jan Willems van de Venne, door wijlen deze Jan verwekt 164-r) bij diens vrouw Elisabeth dochter wijlen Goessen Dirck Gijben, verder hierbij Yda dochter wijlen genoemde Jan Willems en Elisabeth met haar voogd, elk daarin voor een zestiende part inzake een stuk land groot ca. 7 lopenzaad, gelegen te Gestel in de Heijstraat genoemd de Pellenecker, b.p. Joosten van Geruwen en meer anderen, de gemeenschappelijke straat, welke delen ze hadden geerfd na dood van wijlen Elisabeth weduwe van Jan Willem die Raijmaker, verkopen die gedeeltes ervan aan


Lauwrens zoon wijlen Willem Dircks. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten van hun kant af te handelen, behalve jaarlijks een aflosbare pacht van 1 lopen rogge aan de H. Geest te Gestel. Datum 7 maart 1570. =================303=================== Wij Henrick Willems van Griensven en Anthonis Joosten van Gemert, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Willem zoon wijlen Mercelis van de Merendonck, weduwnaar van Arijken dochter wijlen Jan Gerits van de Loo daarin gemachtigd middels het testament van wijlen zijn vrouw d.d. 30 december 1569, 164-v) verkoopt aan Henrick zoon wijlen Jan de Wit een stuk akkerland, groot ca. 5 lopenzaad, gelegen te Gestel ter plaatse genoemd ten Hezelaer, b.p. Geerling Lenaerts, de gemeenschappelijke straat. Rut Peters. De verkoper belooft op grond van het genoemde testament de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve daaruit de jaarlijkse grondchijns van 6 stuivers en 2 en een halve oort aan de heer van Herlaer. Datum 5 april 1570. =================304=================== Henrick zoon Jans de Wit heeft als schuldenaar beloofd om aan Willem Marcelis van de Merendonck die per a.s. St. Maartensdag de som van 50 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, en 8 dagen voor Maria Lichtmisdag daarna een bedrag van 52 karolusguldens, zonder rente. Actum als boven. In marge : want er heeft vernadering plaatsgevonden.(zie folio 215-v, JT) =================305=================== Mathijs zoon wijlen Willems van de Merendonck heeft als schuldenaar beloofd om aan de voogden over de minderjarige kinderen van wijlen Jacop zoon wijlen Jacop van Grueningen en ten behoeve ook van die minderjarige kinderen die a.s. Maria Boodschapsdag de som van 80 karolusguldens te betalen. Actum als boven. =================306=================== 165-r) Mathijs Janssen van Nistelroij heeft als schuldenaar beloofd om aan Rutger zoon wijlen Rut Rutten die per a.s. 17 april een bedrag van 26 karolusguldens en 15 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers, lopend geld. Schepenen waren Henrick Willem Rutten en Jacop Hermans, datum 22 april 1570. =================307=================== Wij Jacop Hermans, Rut Rutten en Anthonis Joosten van Gemert, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Willem zoon wijlen Aert


Lodewijks en verkoopt een schepenbrief van Den Bosch die melding maakt van een pacht van een malder rogge, maat van Den Bosch, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag op onderpand van een akker, groot 11 lopenzaad, gelegen in de parochie van Gemonde onder Gestel, b.p. Arijken weduwe van Gerard, Aleijt weduwe van Jacop Gerits, Lenaert die Boeckmaker (?), Dirck die Raet. Die pacht had genoemde Willem gekocht en verkregen van Willem zoon wijlen Mercelis van de Merendonck volgens de vermelde schepenbrief d.d. 26 januari 1563 en hij verkoopt die nu aan Adriaen zoon wijlen Leonis Bartholomeus (=de secretaris) met alle rechten daarin. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen 165-v) en alle lasten af te handelen. Datum 22 april 1570, Luikse stijl. =================308=================== Wij Jacop zoon wijlen Hermans Janssen en Henrick Willems van Griensven als schepenen verklaren dat eerder Herman zoon wijlen Jan Hermans aan Willem zoon wijlen Aernt Lodewijks een zeker huis, erf, tuin, hopen akkerland had verkocht gelegen te onder Gestel ter plaatse genoemd op de Plack, b.p. de gemeenschappelijke straat. Maar Willem had bij de overdracht verzwegen dat er jaarlijks een pacht van een zester rogge op drukt, te betalen aan de rector van het altaar van O.L. Vrouw in de kerk van Gestel. Voor ons is daarom nu verschenen genoemde Willem en heeft beloofd om de vermelde pacht van 1 zester rogge jaarlijks te gaan betalen op onderpand van stuk heiveld, gelegen te Gestel op de Brantse heide, b.p. genoemde Brantse heide, genoemde Willem, Jan Anthonissen. Hij zal die pacht zo betalen dat de weduwe van genoemde Hermans en haar nakomelingen daarvoor is gevrijwaard. 166-r) Datum 24 april 1570. =================309=================== Jan en Peter, broers en zoons wijlen Herman Janssen, verder Dirck zoon wijlen Peter Schuermans als man van Marijken dochter van genoemde Herman Janssen, hebben samen en hoofdelijk beloofd om aan Willem zoon wijlen Aert Lodewijks die per a.s. St. Jacopsdag de som van 9 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers tegen de dan geldende koers. Actum als boven. =================310=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp eerder aan Henrick Willems van Beeck een zeker weiland had verkocht groot ca. 6 morgens, gelegen in de jurisdictie van Schijndel in het Wout daar, met nog 3 andere percelen weiland daarbij liggend. Die percelen zijn mede onderpand voor een jaarlijkse rente van 33 karolusgulden te betalen aan de erfgenamen van


wijlen jonker Johan van Raveschot. Voor ons is daarom nu verschenen Adriaen zoon wijlen Leonis Bertholomeus van Heeze en heeft als schuldenaar beloofd op onderpand van al zijn bezit dat als er problemen zouden zijn en Henrick daardoor schade oploopt 166-v) over deze jaarlijkse rente op zijn 6 morgen weiland dat hij Henrick daarvoor zal vrijwaren. Datum 25 april 1570. =================311=================== Jan zoon wijlen Jan Hermans heeft als schuldenaar beloofd op onderpand van zijn bezit om aan Adriaen Leonis van Heeze die per a.s. Maria Lichtmisdag de som van 35 gulden en 15 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers, lopend geld. Schepenen hierbij waren Henrick van Beeck en Henrick Willem Rutten. Datum 25 april 1570. =================312=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Rut zoon wijlen Jan Henricks en verkoopt aan zijn moeder Marijke zijnde nu de vrouw van Joachim zoon wijlen Jacop Henricks de helft van een stuk akkerland, behalve het hopland, gelegen te Gestel op de Hoochstraat, b.p. Henrick Zijmans, Rut Rutten, Jan Rutten, Marij Hermans. Zij krijgt hiervan het vruchtgebruik zolang ze leeft maar niet langer. Rutger belooft de overdracht gestand te doen op onderpand van al zijn bezit. 167-r) Hierbij is afgesproken dat genoemde Marij uit deze helft jaarlijks een chijns van 2 en een halve gulden zal blijven betalen, zodanig dat de andere helft van het genoemde perceel daarvoor blijft gevrijwaard. Nadat dit is gebeurd heeft Rutger beloofd voor de andere helft van het perceel een jaarlijkse rente van 3 gulden te betalen en wel zodanig dat de andere helft die in bezit is van Marijken ervoor is gevrijwaard. Datum 25 april 1580. =================313=================== Rut zoon wijlen Jan Henricks door deze Jan verwekt bij diens vrouw Marijken dochter van wijlen Govaerts die Louwe belooft aan Joachim zoon van Jacop Henricks en diens vrouw Marijken dat ze de gehele oogstopbrengst krijgen van het hiervoor genoemde stuk akkerland per a.s. oogsttijd en als compensatie beloven Joachim en Marijke aan genoemde Rut een *verse* (vaarskoei) die ongeveer 7 carolusguldens waard is, elke gulden van 20 stuivers. Schepenen als boven, datum 25 april 1570.


=================314=================== 167-v) Ariken weduwe van Gerard Wouters dochter van wijlen Gielen Hermans met haar voogd, draagt aan Gielis en Willem als kinderen van Gerard Wouters en van genoemde Ariken al haar roerend bezit en meubilair over van welke aard dan ook en waar dan ook. Ariken belooft de overdracht gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 5 mei 1570, getuigen Matheus Pels en Dancken. =================315=================== Eerder heeft Arijken weduwe van Gerard Wouters dochter wijlen Gielis Hermans met haar voogd aan haar zoons Gielis en Wouter al haar roerend bezit en meubilair overgedragen, van welke aard dan en en waar dan ook zoals blijkt uit de schepenbrief van Gestel van vandaag. 168-r) Voor schepenen zijn nu verschenen deze Gielis en Wouter en beloven op onderpand van al hun bezit dat bezit weer aan haar over te dragen zodra een bedrag van 52 karolusguldens zal zijn afgelost en betaald die zijn verschuldigd zijn aan Daneels Reijner Loijen (=Tempelaars, JT). Actum als boven. =================316=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Peter Damen en machtigt hierbij meester Jan Cornelis, chirurg die in de stad Den Bosch woont en hij geeft hem volmacht om al zijn kwesties, geschillen en processen te behartigen die hij nu heeft lopen of nog zullen gaan lopen in de toekomst, voor alle rechtbanken, geestelijk of wereldlijk en waar dan ook. De gemachtigde moet daarin alles doen wat rechtens nodig is. De gemachtigde mag zelf ook weer andere gemachtigde benoemen. 168-v) De opdrachtgever belooft alles na te komen wat daarin door zijn gemachtigde zal worden gedaan en zal hem daarvoor vrijwaren. Datum 5 mei 1570. =================317=================== Al degenen die dezebrief zullen zien of horen lezen, saluut. Wij Henrick Willems van Beeck en Matheus Gijsbert Pels, Jan zoon wijlen Danck Dancken en Henrick zoon wijlen Willem Henricks van Griensven, schepenen verklaren dat meester Peeter van Middegael, die in St. Michielsgestel woont wel gegoed is en schout en officier is van de heerlijkheid Helvoirt voor ongeveer 9 of 10 jaar en nog steeds in funktie is en dat hij een vroom en oprecht man is en goed bekend staat en eerlijk leeft. Wij hebben daaromtrent nooit anders gehoord


169-r) dan dat hij het genoemde schoutambt altijd eerlijk heeft uitgeoefend. Datum 12 mei 1570. =================318=================== Wij Matheus Gijsbert Pels en Henrick Willems van Griensven. schepenen verklaren dat voor ons is verschenen jonker Lambrecht Joostens van Geruwen door deze Joosten en joffrouw Yda dochter van Lambrecht Millinck samen verwekt en verkopen aan Lambert zoon wijlen Peter Mathijs Stoters, hun rechten inzake een zeker *omgraven* (met grachten) leienwoonhuis met zijn woningen, duifhuis, bakhuis, twee boomgaarden en tuinen met houtopstand etc. alles binnen Gestel nabij de kerk, b.p. Aernts van Campen en meer anderen, de gemeijnte, de erfgenamen van heer Adriaen van Griensven, de rivier de Dommel. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en 169-v) alle lasten af te handelen. Datum 12 mei 1570. =================319=================== Wij Henrick van Beeck en Matheus Pels schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Willem zoon wijlen Willem Voets als man van Mechteld de jongste dochter wijlen Gerard Jan Zeriszoon van de Laer en verkoopt aan Michiel zoon wijlen Jan Robben van den Oudehijs een schepenbrief van Gestel d.d. 17 mei 1566, melding makend van een jaarlijkse rente van 3 en een halve karolusgulden, elke gulden van 20 stuivers, vrij van alle belastingen en steeds te betalen op Heren Hemelvaartsdag, op onderpand van een stuk akkerland, groot 6 lopenzaad, gelegen in de parochie van Gemonde onder Gestel nabij de kerk, b.p. de minderjarige kinderen van wijlen Henrick Goijaerts, meester Willemen van Veen. Die rente had Willem na de dood van genoemde Gerard in een schependeelbrief van Gestel toebedeeld gekregen. 170-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten daarvan af te handelen. Datum 23 mei 1570. =================320=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Jacob Hermans, schepenen, verklaren dat ons vanwege Emont (?) en Jenneken minderjarije dochters van wijlen Mathijs Merttens, door wijlen deze Mathijs verwekt bij diens vrouw Catharina dochter wijlen Joost Henricks, te kennen is gegeven dat Mathijs is komen te overlijden en dat deze kinderen vanwege het overlijden van de zoon van wijlen Jan Mertens bezit hebben geerfd, te weten een huis en tuin met ca. 3 lopenzaad land gelegen te Gestel in de parochie van Gemonde, b.p. de gemeenschappelijke straat, Dirck die Raet, welk huis etc. nu wordt gebruikt door Jaspaer Wouters. Nog een stuk akkerland


groot ca. 4 lopenzaad gelegen te Gestel. Nog een stuk akkerland gelegen te Gestel 170-v) in de Stempels, b.p. de erfgenamen van wijlen Peter Schuermans, Jan Hermans. Dat bezit zou beter verkocht moeten worden ten behoeve van de minderjarige kinderen om daarmee de schulden af te kunnen losssen en zulks is de kinderen niet mogelijk niet vooraleer er voogden zijn benoemd hetgeen hierbij wordt verzocht. Daarom hebben volgens oud gebruik en ook vanwege het ons verleende octrooi van de keizer, met instemming van Adriaen Luenisoon van Heeze onze schout die voorlopig als zodaning is benoemd, wij schepenen als voogden Joosten zoon wijlen genoemde Joostens..... Peters benoemd die in Gestel woont en daarvoor door Walraven Augustijns van Goor als vorster is opgeroepen, verder Henrick Willem Damen die in Den Bosch woont, Leonis zoon wijlen Joost Henricks die te Hintham woont en nog Joosten zoon wijlen genoemde Joosten die in St. Oedenrode woont, welke laatste 3 daarvoor zijn gearresteerd door Walraven als vorster. Wij geven deze voogden volmacht om 171-r) genoemde percelen ten behoeve van deze minderjarigen, wier bezit beter verkocht dan behouden wordt, dat na 3 zondagse veilingen (aankondigingen) in het openbaar te doen verkopen, daarvoor aan de koper goede waarborgen te doen etc. volgens de stijl van de schrijfkamer in Den Bosch of de schepenbank van Gestel. Verder moeten de voogden het bezit van de kinderen verhuren etc. en hun zaken behartigen, zoals goede voogden schuldig zijn te doen. Naderhand moeten de voogden aan schepenen van Gestel verantwoording afleggen van dat beheer en hun administratie zoals de voogden hierbij hebben beloofd. Datum 3 mei 1570. =================321=================== Wij Henrick van Beeck en Jacop Hermans, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Leonis en Joost, broers en 171-v) zoons van wijlen Joost Henricks, verder Bartholomsues Goijaert Arnts als man van Chatarina dochter wijlen genoemde Joost, en machtigen hierbij Jan Custers en Dirck die Wit, samen en hoofdelijk om al hun zaken te behartigen en hun kwesties, processen etc. die ze hebben lopen of ze nog zullen hebben in de toekomst, zowel als eisende partij of als verdedigende, voor alle rechtbanken zowel geestelijk als wereldlijk waar dat ook nodig zou zijn. De gemachtigden moeten daarin alles doen dat rechtens nodig is en ook zodanig dat ze zelf als opdrachtgevers voor ogen gehad zouden hebben. Ze beloven de genachtigenden daarvoor te vrijwaren. Actum als boven.


=================322=================== 172-r) Niclaes zoon wijlen Gerrit Arnts heeft als schuldenaar beloofd om aan Jan Henrick Vuchts die per as, Kerstmis de som van 71 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers en vrij van belastingen of heffingen. Schepenen hierbij waren Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, datum 3 juni 1570. =================323=================== Wij Henrick van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Peter Eijckmans als man van Hillegond dochter wijlen Jan Aernts van den Gasthijs door wijlen Jan verwekt bij wijlken diens vrouw Marijken dochter wijlen Christiaen Gerits, verkoopt aan Henrick zoon wijlen Henrick 172-v) Spierincks en aan Jan Aernts ten behoeve van Christiaen, Elisabeth, Anna, Grietgen en Mechteld, kinderen van wijlen genoemde Jan Aernts en Marijken het zesdsde deel van alle roerend en onroerend bezit, van welke aard dan ook en waar zich ook bevindend, dat Hillegond na de dood van haar ouders had geerfd, zoals hij zei. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen voor dat zesde deel. Datum 7 juni 1570. =================324=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Dirck en Huijbrecht broers en zoons van wijlen Adriaen Huijben door wijlen deze Adriaen verwekt bij wijlen diens vrouw Yda dochter van wijlen Zegeren van den Camp, verder Aert zoon wijlen Willem Henrick Houbraecken als man van Hillegond dochter an wijlen genoemde Adriaen en Yda en hebben een deling gemaakt van het bezit dat na de dood van Henrick zoon wijlen Adriaen 173-r) en genoemde Yda hebben geerfd. Genoemde Dirck krijgt een zesde deel van een stuk akkerland, groot ca. 11 lopenzaad, gelegen onder Gestel op de Hoochstraat, b.p. Leonart Roelofs, Jan Anthonis. Daaruit moet Dirck jaarlijks aan de heer van Herlaer als grondchijns op St. Michielsdag ca. 6 en een halve stuiver betalen, nog jaarlijks aan Goessen Henerick Werners een aflosbare rente van 12 karolusguldenss, elke gulden van 20 stuivers. Genoemde Huijbrecht krijgt een stuk hopland groot ca. 4 lopenzaad, gelegen in de vrijdom van Den Bosch op Den Dungen, ter plaatse genoemd op ten Poeldonck, b.p. de erfgenamen van Agnees dochter Jan Adriaens, Aernt Willem Houbraecken, de erfgenamen van Aernt Peters,


Jan Sijmans. Hieruit jaarlijks 173-v) 3 pond paijment te betalen. Genoemde Aernden krijgt een morgen hooiland, gelegen in de vrijdom van Den Bosch op de Poeldonck, b.p. genoemde Huijbrecht, het klooster van de Kartuizers te Vught, Jan Sijmans, de erfgenamen van Aernt Peters. Hieruit jaarlijks aan de hertog van Brabant de grondchijns van ca. 5 stuivers volgens het cjijnsboek van de hertog te betalen. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven deze deling gestand te doen. Indien iemand erfdeel minder waard wordt of er meer lasten op blijken te drukken zullen ze die samen betalen. 174-r) Ieder zal verder de lasten op het eigen erfdeel zo betalen dat de erfdelen van de anderen ervoor zijn gevrijwaard. Verder zal men elkaar overpad verlenen en aan alle anderen die er recht op hebben. Datum 16 juni 1570. =================325=================== Dirck en Huibrecht zoons wijlen Adriaen Huijben hebben elk beloofd aan Aernt zoon wijlen Willem Henrick Houbraecken per a.s. Kerstmis de som van 50 karolushudlens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, dus in totaal 100 karolusguldens. Daarmee zal een rente worden afgelost van 6 karolusguldens die Huijbrecht nu jaarlijks betaalt. Actum als boven. =================326=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Dirck zoon wijlen Adriaen Huijben en verkoopt aan Hillegond dochter van wijlen Adriaen Huijben, wettige vrouw van Aernt zoon wijlen Willem Henricx een stuk akkerland, groot ca. 11 lopenzaad, gelegen te Gestel op de Hoochstraat, b.p. 174-v) Leonart Roelofs, Jan Anthonis. Dat stuk land had Dirck na dood van wijlen zijn broer geerfd en was hem in den deelbrief van Gestel vandaag toebedeeld. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen behalve jaarlijks de grondchijns op St. Michielsdag van ca. 6 en een halve stuiver aan de heer van Herlaer. Nog een jaarlijkse rente van 12 karolusguldens aan Goessen Henrick Werners, elke gulden van 20 stuivers. Verder moet de koper overpad aan anderen verlenen die er recht op hebben. Actum als boven.


=================327=================== Wij Jacop Hermans en Jan Dancken, schepenen verklaren dat 175-r) voor ons is verschenen Adriaen zoon wijlen Henrick Janssen als man van Maria dochter wijlen Claes Janssen van Gael, door wijlen deze Claes verwekt bij diens vrouw Hadewijch dochter wijlen Roelof Doits (?), verkopen aan meester Peter van Middegael een stuk hooiland groot een halve morgen, gelegen te Gestel in de Ruijmelsche beemden, b.p, het Vorsterijland te Gestel, Anthonis Joosten en meer anderen, de rivier de Dommel, Henrick Spierincks. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve jaarlijks het zesde deel van 4 gulden 10 stuiver. Datum 3 juli 1570. =================328=================== Adriaen zoon wijlen Henrick Janssen heeft als schuldenaar beloofd om aan Niclaes zoon wijlen Henrick Janssen (=van Erp?, JT) die per a.s. Pinksteren over een jaar een bedrag van 90 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================329=================== 175-v) Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Tielmans zoon wijlen Henrick Peters en verklaart van Henricxken weduwe van Henrick Peters een bedrag van 12 karolusguldens en 10 stuivers te hebben ontvangen, welk bedrag diens vader Herndrick Peters in zijn testament voor schepenen van Gestel d.d. 7 oktober 1568 had vermaakt vanwege diens aandeel in een zeker woonhuis, schuur, esthuis, tuin, hopland, akkerland, samen groot ca. 3 mudzaad, gelegen te Gestel aan de Landweer, b.p. Anthonis Dircks, een pad daar. Tielman geeft hierbij kwijting aan deze Henrcixken en haar nakomelingen en belooft deze kwijting gestand te doen. Datum 8 juni 1570. =================330=================== Wij Henrick van Beeck en Matheus Pels, schepenen 176-r) verklaren dat voor ons is verschenen Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp en verkoopt aan Jan Dircks 4 lopenzaad land, gelegebn te Gestel in de Craeckensteijnse hoeve daar, b.p. Jacop Hermans, de verkoper, de gemeenschappelijke straat. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 24 juli 1570.


=================331=================== Jan Dircks uit de vorige akte belooft als schuldenaar om aan Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp die per a.s. Maria Lichtmisdag een bedrag van 43 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers. Actum als boven. =================332=================== Niclaes zoon wijlen Henrick van Erp verkoopt aan 176-v) Rut zoon wijlen Rut Rutten een stuk akkerland, gelegen te Gestel in de Craeckensteijnse hoeve, b.p. Jacop Hermans, genoemde Niclaes zelf, Jan Dircks, de gemeenschappelijke straat. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 24 juli 1570. =================333=================== Al degenen etc. Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Gerit zoon wijlen Jan Delis oud ca. 60 jaar, Jan Wouter Francen oud ca. 40 jaar, Jan Dircks oud ca. 40 jaar, alle 3 inwoners alhier die zijn opgeroepen door onze vorster Walraven Augustijn van Goor, verder Rut zoon wijlen Michiel 177-r) Rutten oud ca. 42 jaar, wonend op Den Dungen, die daarvoor is gearresteerd door deze Walraven en hebben op verzoek van Willem zoon wijlen Jacop van Doren de eed afgelegd bij Adriaen Leonijs van Heeze voorlopig als schout aangesteld en hebben nadat ze er over zijn ondervraagd het volgende in de vorm van een *turbe* (groepsverklaring) verklaard. Zij als deponenten hebben vele jaren lang als buren van genoemde Willem, een zekere Heusken van den Dungen gekend zijnde de zoon van vermelde Willem Jacops van Doren en hebben noot gehoord dat deze Heusken bij de afgelopen troebelen en oproer van de R.K. kerk, enige beelden zou hebben omgeworpen of in stukken geslagen, noch hebben ze ooit gehoord dat dat hij door enige nieuwe sekten of ketterij *besmet* zou zijn geweest (beeldenstorm 1566, JT), maar hebben altijd gehoord dat deze Heusken als soldaat in het leger van de koning van Spanje heeft gediend. Actum 27 juli 1570. =================334=================== Al degenen etc. Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat vandaag 177-v) is verschenen Leonaert zoon wijlen Jan Glavimans oud ca. 50 jaar en Dirck zoon wijlen Peter Schuermans oud ca. 35 jaar, beide inwoners alhier en daarvoor opgeroepen door onze vorster Walraven Augustijns van Goor, hebben eerst de eed afgelegd bij Adriaen Leonis van Heeze als voorlopig benoemde schout hier, op verzoek van Jan zoon wijlen Dancken Dancken


het volgende verklaard, nadat ze daarover zijn ondervraagd. Zij zijn erbij aanwezig geweest toen een zekere Dirck in de Gulden Kerre die in Den Bosch op de Vuchterdijk woont, van Jan Dancken al diens hopgewassen van afgelopen jaar heeft gekocht en nadat de hop met de *gezworen meter* zijnde Gijsbert Lucas was gewogen, die hop toen was geleverd, waarbij bij aflevering voor elk mud 2 en een halve karolusgulden zou worden betaald, elke gulden van 20 stuivers. Destijds heeft Dirck toen aan Jan kontant een gouden kroon gegeven en er was afgesproken dat als Dirck de hop zou hebben ontvangen met de Dungensche maat, 178-r) dat Jan dan voor elk mud hop een stuiver minder zou betalen. Datum 31 juni 1570. =================335=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Peterken wettige dochter van wijlen Michiels Janssen door deze Michiel verwekt bij diens vrouw Mechteld dochter wijlen Arnts de Vorster met haar voogd hierbij en verkoopt aan Lauwrens zoon wijlen Michiel Janssen de helft van een jaarlijkse rente van 20 stuivers, steeds te betalen met Kerstmis uit een grotere rente van 4 gulden die Heijman zoon wijlen Willem van de Oever had verkocht aan Michiels zoon wijlen Jan Hermans volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 13 december 1535. De verkoopster met haar voogd belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 5 augustus 1570. =================336=================== 178-v) Wij Willem van Beeck, Matheus Pels, Jan Dancken, Henrick Willems en Thonis Joosten verklaren dat Peter zoon wijlen Aernt Wouters, Willem Geeverts, Willem Claessen en Jan Janssen de Wit voogden zijn over de twee minderjarige kinderen van wijlen Aernden zoon wijlen Roelof Spierincks door deze Aernd verwekt bij wijlen diens vrouw Hilleken dochter wijlen Daem Henricks en dat deze voogden aan Willem Mercelis van de Merendonck een woonhuis met schuur, tuin, akkerland, hadden verkocht gelegen te Gestel in de parochie van Gemonde, genoemd Themelrijck, b.p. Henrick Mercelis en anderen. Daaruit jaarlijks aan Dircken Dienaer 3 pond paijment te betalen en aan de erfgenamen van Huijberden Aernts van de Broeck (?) 20 stuivers volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 15 mei 1543. Daarom is hier verschenen genoemde Willem zoon wijlen Mercelis van de Merendonck en heeft bekend dat hij de vermelde 3 pond paijment en de rente van 20 stuivers per jaar 179-r) jaarlijks zodanig uit het genoemde bezit zal betalen, dat Henrick en Marijcken diens zuster, zijnde kinderen van wijlen Aert Roelofs en ook wijlen genoemde Aernt en Hillegonden daarvoor zijn gevrijwaard. Datum


2 september 1570. =================337=================== Jacop Henrick Peters belooft als schuldenaar om aan Henrick Bartholomeus die per a.s St. Bavodag de som van 4 en een halve karolusgulden te betalen, elk gulden van 20 stuivers, in lopen geld. Datum 2 september 1570, getuigen als boven. =================338=================== 179-v) Matheus zoon wijlen Goijaert Gijsberts heeft aan Jan zoon wijlen Schalck Janssen als schuldenaar beloofd om die per a.s. Kruisverheffingsdag over een jaar een bedrag van 23 en een halve stuiver te betalen, nog per a.s. Kruisverheffingsdag over twee jaar een bedrag van 17 karolusguldens en 17 stuivers. Getuigen hierbij waren Henrick Willems van Griensven en Jan Dancken als schepenen. Datum 12 september 1570. =================339=================== Wij Henrick Willems van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Peter zoon wijlen Zebert Jacops door deze Zebert verwekt bij diens vrouw wijlen Heijlwig dochter wijlen Henrick Comans, verder Mathijs Adriaen Janssen Spierincks als man van Oda dochter wijlen genoemde Zebert en Heilwich en hebben een een deling gemaakt van het bezit dat ze na dood van Zebert en Heijlwig hebben geerfd en hen was toebedeeld in de deling van 20 juni 1567, 180-r) deels gelegen in de vrijdom van Den Bosch en deels onder Gestel. Genoemde Mathijs krijgt een woonhuis, schuur, esthuis, schop, tuin, hopland, boomaard samen groot ca. 9 lopenzaad, gelegen in de vrijdom op de Sporckt, b.p. een pad daar eigendom van Hilleken Roelofs, genoemde Peter zelf, genoemde Hillegond, de gemeenschappelijke straat en meer anderen. Nog krijgt hij een hooibeemd groot ca. een bunder, gelegen in de genoemde vrijdom, b.p. Jan Michiels, Jan Dircks, meester Henrick Zeben en meer anderen. Nog krijgt hij het derde deel can een heiveld, in totaal groot ca 5 morgens, gelegen aan de gemeenschappelijke weg te Gestel aan de Landweer, b.p. Adriaen Peter Eijmberts, de weduwe van Henrick Peters, Anthonis Dircks. Hieruit jaarlijks aan de 4 biddende ordes samen 4 lopen rogge te betalen, nog jaarlijks 10 gulden en anderhalvbe stuiver aan Christoffel van Balen, nog jaarlijks aan het O.L. Vrouwenaltaar op den Dungen 35 stuivers en aan het Hoogaltaar daar jaarlijks 7 stuivers 180-v) en aan Dirk Dircks jaarlijks 2 gulden en 6 stuivers.


Genoemde Peter krijgt een stuk land, deels hopland en deels akkerland, samen groot ca. 20 lopenzaad, gelegen in de vrijdom ter plaatse genoemd op de Sporckt en nog een hooiveld genoemd de Leegen beemd met de pad die erbij hoort, ter zelfder plaatse als hiervoor gelegen, b.p. genoemde Mathijs, Hilleken Roelofs en meer anderen, Heijlwig Henrick Gerits en het water genoemd de Aa, Elisabeth dochter van wijlen genoemde Zebert en Heijlwig. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven de deling gestand te doen. Als er 181-r) op iemands erfdeel meer lasten blijken te drukken, zullen ze die samen betalen. Ieder zal ook de lasten op het erigen erfdeel zo betalen dat de erfdelen van de anderen ervoor zijjn gevrijwaard. Verder is afspraak dat alle sloten die tusen de percelen liggen half en half eigendom zullen zijn. Verder moet ieder de jaarlijkse gebuurlijke plichten nakomen en de *schouwtuijnen* waterlopen etc. onderhouden, zoald de percelen daartoe zijn verplicht. Ook moet men overpad aan elkaar verlenen te weten dat het nieuwe land weg heeft hetzij met mest om naar dat nieuwe land te brengen met de *pleijten* (boten) en ook de vruchten (oogst) uit het nieuwe land. Verder zal ook niemand op het toebedeelde erfdeel heesters of opgaand hout mogen planten dan alleen *schaarhout* voor 6 of 7 jaar lang. Verder moet elk de weg die tegen het eigen erfdeel ligt zelf onderhouden zodat de anderen daarover kunnen wegen. Datum 13 oktober 1570. ================340=================== 181-v) Wij Willem Henricks van Beeck en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat er een kwestie is ontstaan tussen twee partijen. De ene partij is Matheus Gijsbert Pels, Jan zoon wijlen Aert Pels, Jacop, Jan en Peters als zoons van wijlen Herman Janssen door deze Herman verwekt bi zijn vrouw Elisabeth dochter wijlen Adriaen Pels, Dancken Schuerman als man van Marie dochter wijlen genoemde Herman en Elisabeth voor henzelf handelen en genoemde Jacop, Jan en Peter als broers, genoemde Danck en Jan Pels nog namens Aernden Pels en voor Henrick zoon wijlen Jan de Wit als man van Sophia dochter van wijlen Aernt Pels. De partij ter andere zijde zijn Jan zoon wijlen Henrick Spierincks als man van Geertruijt dochter wijlen Wouter van Beeck, voor henzelf handelend en ook namens de erfgenamen van wijlen Yda dochter wijlen genoemde Wouter, verder Adriaen Janssen als man van Heijlwig voor henzelf en namen alle andere kinderen van wijlen Jan Peters, verder Henrick Peters van Os, voor henzelf en voor Catharina Colen, nog voor Henrick en


Wouter als zoons van wijlen Wouter van Beeck nadat hun moeder Marij afstand van haar recht van vruchtgebruik had gedaan ten behoeve van haar kinderen, zowel voor henzelf als voor hun broers en zusters, verder Gielis en Willem als zoons wijlen Gerard Wouters voor henzelf handelend en voor hun broers en voor het minderjarige kind van hun zuster Peterken, verder Wouter Andries Cornelis, Jan Willem Geverts als man van Heijlwig, Servaes Gerits als man van Elisabeth dochters van wijlen genoemde Andries Cornelis voor henzelf en ook namens Gerard Driessen en het minderjarige kind van wijlen Jan Lauwrens, allen erfgenamen van wijlen Wouters van Beeck ter tweede zijde. Verder Jan Wouter Driessen, Jan zoon wijlen Lambert Janssen en Jan Roelofs als man van Marie (?) dochter wijlen genoemde Lauwrens, 182-r) alle erfgenamen van wijlen Geritgen weduwe van genoemde Wouter Driessen als partij ter derde zijde. Het konflikt handelt over een jaarlijkse rogpacht van 4 mud rogge, maat van Den Bosch en daar ook te leveren uit het bezit van wijlen Gerard van Liemd, gelegen onder St. Michielsgestel. Voor schepenen zijn daarom nu verschenen genoemde Jacop, Jan en Peter als broers, Dirck Peter Schuermans en Jan zoon wijlen Aernt Pels, voor henzelf als voor degenene waarvoor ze optreden en hebben als schuldenaars beloofd om vanwege de genoemde 4 mud rogge aan diegenen die daar recht op hbben, twee mud en 5 lopenzaad rogge te gaan betalen met nog een vierde deel van een lopen rogge en wel zo dat de erfgenamen van wijlen Wouter van Beeck , de erfgenamen van wijlen Wouter Driessen, Matheus Gijsbert Pels en de erfgenamen van wijlen Arnden Pels en hun bezit en nakomelingen daarvoor verder zijn gevrijwaard. Genoemde Jan Henrick Spierincks en de zijnen, voor henzelf en ook namens degenen waarvoor ze optreden, beloven op onderpand van hun bezit vanwege de genoemde 4 mud rogge aan de erfgenamen van Bruesten of diegeen die er recht op hebben daarvoor jaarlijks 13 en een half lopen rogge te betalen en wel zo dat de erfgenamen van wijlen Wouter Driessen, de erfgenamen van wijlen Arnt Pels en de erfgenamen van Adriaen Pels en Matheus Pels en hun bezit daarvoor zijn gevrijwaard. Genoemde Jan Wouter Driessen, Jan zoon wijlen Lauwrens Janssen en Jan Roelofs hebben beloofd om vanwege de genoemde 4 mud rogge aan de erfgenamen van Bruesten of diegenen die er recht op hebben 13 en een half lopen rogge te betalen en wel zo dat de erfgenamen van wijlen Wouter van Beeck, de erfgenamen van wijlen Adriaen Pels en van Aernt Pels en Matheus Gijsbert Pels en hun bezit daarvoor is gevrijwaard. Datum 14 oktober 1570. =================341=================== 182-v) Al degenen die deze etc. Wij, Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Bartholomeus Nierens (Merens?) oud ca. 40 jaar en Adriaen zoon Dirck Colen oud ca. 31 jaar, beiden


inwoners van de parochie Gemonde onder Gestel die hiervoor zijn opgeroepen door onze vorster Walraven Augustijns van Goor, en hebben bij deze Walraven de eed afgelegd bij afwezigheid van onze schout Peter van Middegael en hebben daarna op verzoek van Robbrecht zoon wijlen Jan Robbrechts van Oudenhuijs nadat ze daarover zijn ondervraagd het volgende verklaard. Bertholomeus verklaart dat hij meer dan dan 13 jaar geleden en genoemde Adriaen meer dan 9 jaar geleden, dat deze Robbrecht die in deze parochie Gemonde is geboren, hem hebben gekend als een goed en oprecht eerlijke jongeman afkomstig van een goede familie en met een goede reputatie. Ze hebben nooit gezien dat Robbrecht zich in slecht gezelschap heeft opgehouden maar hem altijd als een goed christelijke jongeman hebben beschouwd en ook nooit hebben gehoord of gezien dat hij tot de nieuwe religie heeft behoord. Datum 18 oktober 1570. =================342=================== 183-r) Voor de zelfde schepenen zijn verschenen Robbrecht zoon wijlen Jan Robbrechts van den Oudenhuijs en machtigt hierbij zijn broer Michiels zoon wijlen Jan Robbrechts en geeft hem volmacht om namens hem al zijn rentes, pachten en vorderingen te innen, voor de ontvangst kwijting te doen en eventueel daarbij rechtsmiddelen toe te passen. Verder dient de gemachtigde voor hen als zijn zaken en kwesties of processen te behartigen die hij nu heeft lopen of nog zal hebben, zowel als eisende of verdedigende partij voor alle rechtbanken, geestelijk of wereldlijk. De gemachtigde moet daarbij handelen alsof de opdrachtgver er zelf bij aanwezig zou zijn geweest. De opdrachtgever belooft 183-v) alles na te komen wat daarbij door zijn gemachtigde zal worden gedaan en zal hem daarvoor vrijwaren. De machtiging geld tot wederopzeggen. Verder krijgt de gemachtigde volmacht om tot een boedeldeling te komen van al zijn geerfd of nog te erven bezit en daarin alles te doen dat nodig is. Maar de gemachtigde moet hem later wel rekening en verantwoording afleggen. Datum 18 oktober 1570. =================343=================== Voor schepenen zijn verschenen meester Peter van Middegael en verkoopt aan Jan zoon wijlen Rut Janssen van Griensven een heiveld, gelegen onder Gestel genoemd Sheerenheijde, b.p. Jan 184-r) zoon wijlen Rutger Janssen van Griensven, Peter Adriaens, de gemeenschappelijke straat, Jan Dancken en meer anderen. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve de jaarlijkse gronchijns van een halve oude grote aan de heer van Herlaer. Schepenen hierbij waren Jacop Hermans, Jan Dancken, Rut


Rutten en Thonis Joosten. Datum 11 oktober 1570. =================344=================== Genoemde Jan uit de vorige akte belooft meester Peter (van Middegael) die per a.s. Maria Lichtmisdag de som van 158 gulden te betalen, vrij van alle belastingen etc., elke gulden van 20 stuivers, lopend geld. Actum als boven. =================345=================== 184-v) Wij Henrick Willems van Beeck, Jacop Hermans, Matheus Pels, Jan Dancken, Henrick Willems van Griensven, Rut Rutten en Anthonis Joosten van Gemert, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Anthonis Dircks zoon van der Steen en Aernt Gerits als aangestelde voogden over Jenneken minderjarige dochter van Henrick Gerit Peters door deze Henrick verwekt bij diens vrouw Jenneken dochter Dirck van der Steen en hebben aangetoond dat Jenneken onder andere het derde deel van een stuk akker en heiland toebehoort, gelegen te Gestel groot ca. 2 mudzaad, b.p. Jan Rutten en Peter Arnts, de gemeenschappelijke straat, de erfgenamen van Wouter van Beeck. Verder dat Gerit Henricks en Henrick Dirck Aernts (=van Vaerle, JT) als man van Henricxken dochter van genoemde Henrick en Jenneken, voor hun twee derdedelen van dat perceel 185-r) van mening zijn dat het derde deel dat eigendom van het minderjarige kind is beter samen verkocht kan worden dan behouden en dat het geld ervan dan belegd zou worden op goede onderpanden hetgeen zijn zouden willen aantonen. De verkoop van het totale bezit kan alleen plaatshebben dan nadat er daarvoor decreet is afgegeven door ons als schepenen en ze verzoeken zulks aan ons. Gezien het voorgaande en daarin datgene geverifieerd hebben bij Francen Goijaerts de Leuw en Adriaen Henricks van der Aa, verklaren wij dat het genoemde derde deel samen met de twee andere derde delen beter verkocht kan worden en het geld daarvan belegd dient te worden volgens de oude gewoontes hierin en ook vanwege het aan ons verleende keizerlijke octrooi van Karel V. (+1556). Met instemming van onze schout Peter van Middegael hebben wij als voogden Anthonis Dircks benoemd die op den Dungen woont in de vrijdom van Den Bosch, verder Aernt Gerrits die in Vught woont, beiden daarvoor gearresteerd zijnde door 185-v) onze vorster Walraven Augustijns van Goor en geven hen de bevoegheid om het genoemde een derde deel te verkopen samen met Gerard Henricks en Henrick Dirck Aernts na 3 afkondigingen en openbare verkoop na het uitgaan van de brandende kaars. Verder daarbij het transport zoals gebruikelijk te laten plaatsvinden en het geld daarna met het meeste


profijt te beleggen voor het kind. Verder moeten de voogden het beheer voeren van het bezit van dat kind en er later rekenschap over afleggen voor schepenen van Gestel zoals deze voogden alhier onder ede hebben beloofd. Daum 4 november 1570. =================346=================== 186-r) Voor schepenen zijn verschenen Gerard zoon wijlen Henrick Gerit Peters door deze Henrick verwekt bij diens vrouw wijlen Jenneken dochter wijlen Dirck van den Steen, verder Henrick zoon wijlen Dirck Aernts van Vairle als man van Henricxken dochterwijlen genoemde Henrick en Jenneken, verder Anthions zoon wijlen genoemde Drick van de Steen en Aernt zoon wijlen Gerit Peters als voogden over Jenneken minderjarige dochter van wijlen genoemde Henrick en Jenneken, daarvoor gemachtigd met een schepenbrief van Gestel d.d. 4 november 1570, verkopen aan Aernt zoon wijlen Jan Mercx een stuk akkerland groot ca. 4 lopenzaad, gelegen te Gestel nabij de Landweer, b.p. Peter Aernts, de verkopers zelf, de gemeenschapopelijke straat. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen, behalve 186-v) als grondchijns 2 chijnshoenderen op St. Michielsdag. Datum 22 november 1570, getuigen als schepenen Matheus Pels en Jan Dancken. =================347=================== De zelfde verkopers uit de vorige akte verkopen aan de zelfde Aert (van Vairle) een stuk akkerland met een pad eraan, gelegen te Gestel bij de Landweer, b.p. Aernt Jan Mercx, Jan Rutgers van Griensven, de verkopers Gerit en Henrick, de gemeenschappelijke straat. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve dat er over die pad 2 andere percelen mogen wegen 187-r) die eigendom zijn van Henrick zoon wijlen Peter Eijmberts. Datum 22 november 1570, getuigen als boven. =================348=================== Aernt zoon wijlen Jan Mercx heeft als schuldenaar beloofd om aan Gerarden zoon wijlen Henrick Gerits per a.s. Maria Lichtmisdag die de som van 67 karolusguldens te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers in lopend geld. Actum als boven. =================349=================== 187-v) blanko


188-r) blanko 188-v) Anno 1570 en 1571 189-r) Voor schepenen zijn verschenen Aernt zoon iwjlen Jan Mercx en verkoopt (=beloofd, JT) aan Henrick zoon wijlen Dirck Aernts van Vairle een jaarlijkse rente van 4 karolusgulden en 5 stuivers, elke gulden van 20 stuivers gerekend, steeds te betalen op St. Catharinadag en voor de eerste keer per a.s. St. Catharinadag over een jaar, vrij van alle beslatingen en heffingen. De rente te betalen op onderpand van een stuk akkerland, groot ca. 4 lopenzaad, gelegen te Gestel op de Hoochstraat, b.p. Thonis Jan Willems, Jan van de Hovel, de gemeenschappelijke straat. De schuldenaar belooft de rente te garanderen 189-v) en alle lasten op het onderpand af te handelen, behalve daaruit jaarlijks twee Wilhelmustuin te betalen. Verder belooft hij het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Aernt of zijn nakomelingen mogen de rente altijd aflossen tegen betaling van 71 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers samen met alle achterstand van de rente, mits er een half jaar vooraf is opgezegd, zoals Henrick hier heeft toegezegd. Datum 22 november 1570, schepenen hierbij waren Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven. =================350=================== Voor de zelfde schepenen zijn verschenen Aernt zoon wijlen Jan Mercx en belooft aan Anthonis Dircks van de Steen en Aernden Gerits ten behoeve van Jenneken minderjarige dochter van wijlen Henrick Gerit Peters, een jaarlijkse rente van 4 karolusguldens en 5 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers gerekend, steeds te betalen op St. Catharinadag en voor de eerste keer per a.s. St. Catharinadag over een jaar, 190-r) vrij van alle beslatingen en heffingen. De rente te betalen op onderpand van een stuk akkerland, groot ca. 4 lopenzaad, gelegen te Gestel op de Hoochstraat, b.p. Thonis Jan Willems. Jan van de Huevel, de gemeenschappelijke straat. De schuldenaar belooft de rente te garanderen en alle lasten op het onderpand af te handelen, behalve daaruit jaarlijks twee Wilhelmustuin te betalen en een jaarlijkse rente van 4 karolusguldens en 5 stuivers aan Henrick zoon wijlen Dircks van Vaerle. Verder belooft hij het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Aernt of zijn


190-v) nakomelingen mogen de rente altijd aflossen tegen betaling van 71 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers samen met alle achterstand van de rente, mits er een half jaar vooraf is opgezegd, zoals hier Anthonis en Aernt hebben toegezegd. Actum als boven. =================351=================== Voor de zelfde schepenen zijn verschenen Gerard zoon wijlen Henrick Gerit Peters door deze Henrick verwekt bij diens vrouw wijlen Jenneken dochter van wijlen Dirck van de Steen, verder Henrick zoon wijlen Dirck Aernts van Vaerle als man van Henricxken dochter wijlen genoemde Henrick en Jenneken, nog Anthonis zoon wijlen genoemde Dirck van den Steen en Aernt zoon wijlen Gerit Peters als aangestelde voogden over Jenneken minderjarige dochter van genoemde Henrick en Jenneken, daarin gemachtigd door een voogdijbrief van Gestel d.d. 4 november 1570, verkopen aan Henrick zoon wijlen Peter Eijmberts een stuk akkerland en deels heide groot ca. 12 lopenzaad, gelegen te Gestel nabij de Landweer, b.p. Jan Rutteh, Peter Aernts, 191-r) de erfgenamen van wijlen Wouter van Beeck, Aernt Jan Mercx. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Het perceel zal wegen over een pad daar die eigendom is van Aernt Jan Mercx. Datum 22 november 1570. =================352=================== Henrick zoon wijlen Peter Eijmberts belooft als schuldenaar aan Gerard zoon wijlen Henrick Gerit Peters die per a.s. Maria Lichtmisdag de som van 52 karolusguldens en 13 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers. lopend geld, zonder rente. Actum als boven. =================353=================== 191-v) Voor de zelfde schepenen zijn verschenen Henrick zoon wijlen Peter Eijmberts en verkoopt (=belooft) aan Henrick zoon wijlen Dirck Aernts een jaarlijkse rente van 3 karolusguldens en 3 stuivers 2 oort te betalen, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen op St. Catharinadag en voor de eerste keer per a.s. St. Catharinadag over een jaar, vrij van alle belastingen, op onderpand van een akker groot ca. een malderzaad gelegen in de heerlijkheid Gestel, b.p. Jan Pijnappel, Jacop Rutten, Jan Henricks. de gemeenschappelkijke straat. De schuldenaar belooft de rente te garanderen en alle lasten op het onderpand af te handelen, behalve een jaarlijkse grondchijns van 3 en een halve stuivers 192-r) en belooft het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Genoemde Henrick of zijn nakomelingen mogen de rente altijd


aflossen tegen betaling van 52 karolusguldens en 13 stuivers een oort samen met alle achterstand ervan, mits er een half jaar vooraf is opgezegd. zoals Henrick als koper (geldschieter) heeft toegezegd. Datum 22 november 1570. In marge : Mij als secretaris te St. Michielsgestel is middels een kwitantie van J. van den Bergh als rentmeester van het grote gasthuis van Den Bosch de aflossing gebleken middels een brief d.d. 24 oktober 1673. Actum 10 november 1673, P. Duercant, secretaris. =================354=================== Voor de zelfde schepenen is verschenen Henrick zoon wijlen Peter Eijmberts en belooft aan Anthonis Dircks van de Steen en aan Aernden Gerrits ten behoeve van Jenneken dochter wijlen Henick Gerit Peters een jaarlijkse rente van 3 karolusguldens en 3 stuivers 2 oort, steeds te betalen op St. Catarinadag en voor de eerste keer per a.s. St. Catarinadag over een jaar, vrij van alle belastingen, op onderpand van een akker groot ca. een malderzaad, 192-v) gelegen in de heerlijkheid Gestel, b.p. Jan Pijnappel, Jacop Rutten, Jan Henricks, de gemeenschappelkijke straat. De schuldenaar belooft de rente te garanderen en alle lasten op het onderpand af te handelen, behalve een jaarlijkse grondchijns van 3 en een halve stuivers en behalve een jaarlijkse rente van 2 gulden en 3 en een halve stuiver aan Henrick Dirck Aernts. De verkoper (=schuldenaar) belooft het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Genoemde Henrick of zijn nakomelingen mogen de rente altijd aflossen tegen betaling van 52 karolusguldens en 13 stuivers een oort samen met alle achterstand ervan, verder volgens de condities als in voorafgaande akte. Actum als boven. =================355=================== Wij Jan Dancken en Dirck Willems van Griensvenne, schepenen verklaren dat Arnt zoon wijlen Jan Mercx eerder aan Henrick zoon wijlen Dirck Aernts van Vaerle een jaarlijkse rente van 4 karolusguldens en 5 stuivers had beloofd, elke gulden 193-r) van 20 stuivers, steeds te betalen op St. Catarinadag op onderpand van een stuk akkerland groot ca. 4 lopenzaad, gelegene onder Gestel op de Hoochstraat, b.p. Thonis Jan Willems, Jan van de Huevel. Verder had Henrick zoon wijlen Peter Eijmberts aan genoemde Henrick zoon wijlen Dirck van Vaerle een rente verkocht (=beloofd) van 3 gulden 3 stuiver en 2 oort, steeds te betalen op met St. Catarinadag op onderpand van een malderzaad land gelegen te Gestel, b.p. Jan Pijnappel, Jacob Rutten, volges twee verschillende schepenbrieven van Gestel van vandaag. Genoemde Henrick Dircks van Vaerle verkoopt beide rentes nu aan


Anthonis zoon wijlen Dirck van der Steen en aan Aernden Gerits ten behoeve van Henricxken zijnde de vrouw van Henrick Dircks. (van Vaerle, JT). De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en... (slotstuk van de akte is niet gefilmd) 193-v) niet gefilmd 194-r tot en met 202-r niet gefilmd. =================356=================== 202-v) ... (voorste deel van de akte is niet gefilmd).... Jan Melis en meer anderen, het huis van van Deventher, de erfgenamen van Peter van Eijck. Nog een stuk akkerland genoem de Dorenecker (?) ter zelfder plaats als hiervoor gelegen, b.p. de erfgenamen van Arnt van Giersbergen, de Zandberch daar, de rijweg. Nog een stuk hooiland genoemd de Stijlbeemd gelegen in de Tederbeemden, b.p. Joachim Janssen, Joost van Geruwen, Lauwrens Peters en meer anderen. Hij verkoopt deze percelen nu aan jonker Goijaert van Eijck als man van joffrouw Elisabeth dochter wijlenJacop van Deventher en aan genoemde Barbara, ten behoeven van henzelf en ook ten behoeve van Gerit zoon van wijlen Jacop van Deventher en genoemde Barbara. Genoemde Barbara met haar voogd beloooft de overdracht gestand te doen. (afstand vruchtgebruik). Daarna is hier voor ons verschenen jonker Goijaert van Eijk als man van joiffrouw Elisabeth daarin voor zichzelf en als voor genoemde Gerarden van Deventher en verkopen het vermelde woonhuis met schuur en alle land etc. nu aan 203-r) aan Christiaen zoon wijlen Lauwrens Gerarts van de Venne. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen behalve jaarlijks de grondchijns van 3 oude groten aan de heer van Herlaer, nog 7 kapoenen, nog een aflosbare rente van 2 gulden en een rente van 4 gulden en 10 stuivers, met nog 2 mud rogge per jaar aan diverse personen. De koper moet verder de burenplichten onderhouden, de schouwtuinen, waterlopen etc. Datum 5 januari 1571, Luikse stijl. =================357=================== Christiaen zoon wijlen Lauwrens Gerrits (van de Venne, JT) belooft als schuldenaar om aan jonker Goijaert van Eijk ten behoeve van hemzelf en ten behoeve van Lambert en Gerard uit de vorige akte die per a.s. Maria Lichtmisdag de som van 100 karolusgueldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers en met St. Bavodag erna een bedrag van 200 karolusguldens, zonder rente, verder per a.s. St. Bavodag over een jaar de som van 212 en een halve karolusgulden en met a.s. St. Bavodag over twee jaar de


som van 225 gulden. Actum als boven. =================358=================== Cornelis zoon wijlen Jan Arnts heeft als schuldenaar beloofd om aan Willem Hagelaer ten behoeve van de kinderen van wijlen Franck Janssen die per a.s. St. Bavodag de som van 28 guldens 3 stuivers te betalen, elke gulden van 20 stuivers in lopend geld. Schepenen hierbij waren Jacop Hermans, Pels en Griensven. Datum 9 januari 1571. =================359=================== 203-v) Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Leonaert zoon wijlen Gijsbert Aernts en verkoopt (=belooft) aan Cornelis zoon wijlen Jan Dircks een jaarlijkse rente van 3 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen met Driekoningen en voor de eerste keer per a.s. Driekoningendag a.s., op onderpand van een stuk akkerland, groot ca. 7 lopenzaad, gelegen te Gestel in de Muelenstraat, b.p. Seger Jacops, Henrick Sijmans en meer anderen, de gemeenschappelijke straat, Aernt van Raveschot. De schuldenaar belooft de rente te garanderen en alle lasten op het onderpand af te handelen, behalve daaruit jaarlijks 4 stuivers en een half oort aan de heer van Herlaer te betalen en 3 en een half pond paijment aan diegene die er recht op hebben. Verder belooft de schuldenaar het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Datum 10 januari 1570. =================360=================== De rente uit de vorige akte kan altijd worden afgelost tegen betaling van 50 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, samen met alle achterstand ervan, mits de aflossing een half jaar vooraf wordt opgezegd. Actum als boven. =================361=================== Voor de zelfde schepenen is verschenen Jan zoon wijlen Henrick Vuchts als 204-r) man van Emken dochter wijlen Gerit Arnts van Swaensberge, door wijlen deze Gerit verwekt bij diens vrouw Elisabeth dochter wijlen Roelof Herberts, verder Elisabeth weduwe van Alaert Henricks en Marijken weduwe van Ruth Janssen, beiden dochters van wijlen genoemde Gerard verwekt bij wijlen Agnees Henrick Driessen, verkopen aan Nicolaes zoon wijlen Gerit Aernts (van Swaensberge) een woonhuis, schuur, brouwhuis, brouwinstaallatie, schop en tuin gelegen te Gestel b.p. de gemeenchappelijke straat, de weduwe van Adriaen Jacops, de erfgenamen van Joost Henrick Peters. Dat huis etc. hadden ze geerfd na dood van hun vader Gerard elk daarin voor een vierde part. De verkopers


beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve jaarlijks 7 en een halve gulden. Datum 10 januari 1571, Luikse stijl. =================362=================== Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Rut zoon Jacop Rutten en verkoopt aan Willem Janssen van Berckel een woonhuis, esthuis, tuin, hopland, akker- en weiland groot ca. 8 lopenzaad, gelegen te Gestel op Mughovel, b.p. Jan Pijnappel, de kinderen van Anthonis Goijaerts en meer anderen, de kinderen van Anthonis Goijaerts, Cornelis Janssen, de gemeenschappelijke straat. 204-v) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen, behalve een jaarlijkse grondchijns van 16 chijnshoenderen aan de heer van Herlaer en een oortstuiver, nog jaarlijks aan het kapittel van Den Bosch 3 pond paijment te betalen, nog jaarlijks aan Christoffel Jan Hack en aan Adriaen Peters samen 10 karolusguldens, nog aan Jan van Engelant 10 karolusguldens, aan Sophia Eijnders (?) 12 gulden en 10 stuivers per jaar. Verder moet er overpad worden verleend aan een stuk land eigendom van Cornelis Janssen. Verder heeft dit huis etc. zelf overpad over dit zelfde erf van Cornelis Janssen. Willem als koper belooft de jaarlijkse lasten zodanig te betalen dat Rut als verkoper en diens nakomelingen daarvoor zijn gevrijwaard. Datum 11 januari 1571. =================363=================== Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Willem zoon wijlen Jans van Berckel en belooft aan Rutger zoon wijlen Jacop Rutten een jaarlijkse rente van 30 stuivers, elk jaar te betalen op Maria Lichtmisdag en voor de eerste keer per a.s. Maria Lichtmisdag ocer een jaar, op onderpand van een huis, brouwhuis, 205-r) hopland, gelegen te Gestel b.p. Claes Henrick Claessen, de gemeenschappelijke straat, Aernt Janssen, Peter Goijaerts. De schuldenaar belooft de rente te garanderen en alle lasten op het onderpand af te handelen, behalve jaarlijks 2 chijnshoenderen en een rente van 7 karolusgulden. Verder belooft hij het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Datum 11 januari 1571, Luikse stijl. =================364=================== De rente uit de vorige akte is altijd aflosbaar tegen betaling van 25 karolusguldens, samen met alle achterstanden, mits de aflossing een half jaar vooraf wordt opgezegd. Actum als boven.


=================365=================== Genoemde Willem (van Berckel) uit de vorige aklte belooft aan Rut zoon Jacop Rutten die per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar de som van 50 karolusguldens en 10 stuivers te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers, in lopend geld. Actum als boven. =================366=================== 205-v) Ale degenen die deze brief zullen zien etc. Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Mathijs Mathijs Willems van Beeck oud ca. 78 jaar, jonker Johan Koenen van Segewerp oud ca. 63 jaar, Geerling Lenaerts oud ca. 70 jaar, Frans Peter Matheus oud ca. 70 jaar, Willem Geverts van Asten oud ca. 74 jaar, Willem Hagelaer oud ca. 68 jaar, Willem Aert Lodewijks oud ca. 60 jaar, Jan zoon wijlen Jan Dircks oud ca. 57 jaar, Jan Cornelis Jan Alaerts oud ca. 50 jaar en Adriaen Leonis van Heeze secretaris alhier oud ca. 40 jaar, allen inwoners van Gestel die daartoe door onze vorster Walraven Augustijn van Goor zijn opgeroepen. Ze hehben eerst de eed afgelegd bij Peter van Middegael onze schout en hebben nadat ze daarover zijn ondervraagd op verzoek van de edele heer Johan van Merode als heer van St. Michielsgestel de volgende verklaringen afgelegd. Jonker Johan Koenen verklaart dat deze heer van Merode als heer van Gestel bij vererving de hoge, middel en lage jurisdictie heeft en dat hij weet dat ongeveer 56 jaar geleden Marten van Campen die toen kastelein en schout van Gestel was een genoemde broeder Gerard alhier te Gestel 206-r) met het koord (ophanging) toen terecht heeft laten stellen. Genoemde Mathijs Willems van Beeck verklaart dat hij weet dat de heer van Merode in de tijd dat hij deze heer heeft gediend hier altijd de hoge jurisdictie heeft gehad in criminele delicten, aangaande lijf en goed en zoals door zijn officieren hierin werd gehandeld waarbij de delinquenten werden veroordeeld of vrijgesproken, zonder dat hij als deponent ooit heeft gehoord dat de heer van Gestel en Herlaer iemand anders zich daarmee bemoeid heeft. Hij weet ook nog dat ongeveer 56 jaar geleden toen Marten van Campen, die genoemde broeder Gerard als gevangene naar de gevangenis heeft geleid en dat die toen tegen de deponent zei, als zijn vader die toen op de hoeve van het Schildersgasthuis woonde die daarin verplicht was zoals tot nu ook nog het geval is, om wagens en paarden te leveren om alle misdadigers in deze heerlijkheid te brengen om recht te spreken, * vijer perden, wel ghij sult corten werck hebben* en dat de zelve broeder Gerard met de wagen van de vader van de deponent, ter gerechtstelling werd vervoerd en dat hij deze broeder toen terecht heeft zien stellen. Genoemde Geerling verklaart dat hij deze heer van Merode als heer van Herlaer en Gestel in de hoge rechtspraak en criminele zaken


206-v) heeft gediend aangaande zaken van lijf en goed tot aan vandaag de dag toe en daarin door diens officieren beschikkingen zijn gemaakt en de misdadidgers daarvan in kennis heeft gesteld zondar dat hij als deponent ooit heeft gehoord dat deze heer van Gestel daarin *geturbeert* is geweest. Hij weet ook nog dat een zekere Joachim Janssen die de persoon van Claes Demers ter dood had gebracht, dat had *verzoend* aan wijlen heer Henrick van Merode als heer van Gestel. Genoemde Frans verklaart aangaande de hoge justitie dat hij de zelfde mening daarin heeft als de verklaring van genoemde Mathijs. Hij verklaart verder dat ongeveer 57 jaar geleden Jan Claessen een een zekere Heijn Stevens om het leven had gebracht en dat de vader van deze Jan toen een akker had verkocht en dat deze Jan toen met geld daarvan bij de heer van Gestel en Herlaer is gekomen om die moord te verzoenen met dat geld. Genoemde Willem Geverts verklaart aangaande de hoge jurisdictie dat hij het eens is met de verklaring daarover van genoemde Mathijs. Hij weet verder nog dat een zekere Emont die de persoon van Jan Raveschot om het leven had gebracht die alhier woonde toen daarin heeft verzoend met de heer Henrick van Merode als heer van Gestel en Herlaer. Genoemde Willem Hagelaer verklaart aangaande de hoge justitie en criminele zaken akkoord te zijn met de verklaring van Mathijs van Beeck. Hij weet ook nog dat hij indertijd timmerman was van de molens van de heer van Gestel en Herlaer, dat hij de galg heeft gemaakt waarna genoemde broeder Gerard is terechtgesteld en zelf heeft gemaakt ongeveer 56 jaar geleden 207-r) en dat hij ook deze broeder toen terecht heeft zien stellen. Genoemde Willem Aernt Lodewijks verklaart aangaande de hoge rechtspraak over criminele en civiele delicten, het eens te zij n met de verklaring van genoemde Mathijs. Hij weet ook nog dat een zekere Jan Henricks alhier te Gestel de persoon van Peter Anthonis om het leven had gebracht en dat die zich toen had verzoend met wijlen heer Henrick van Merode. Genoemde Jan zoon wijlen Jan Dircks verklaart aangaande de hoge justitie etc. het eens te zijn met de verklaring van genoemde Mathijs. Hij weet ook nog dat ongeveer 50 jaar geleden, een zekere Pouwels Spierionks de persoon van Roelof Mertens om het leven had gebracht en zich had verzoend met genoemde Merten van Campen als kastelein en schout en dat hij als deponent het *remies* (remissie=vrijspraak) gezegeld heeft gezien. Verder weet hij ook dat omstreeks 46 jaar geleden de schout van de stad Den Bosch, in de jurisdictie van Getsel en Herlaer, beroep had aangetekend inzake iemand uit Den Bosch genoemd Weltgen en dat die hem naar Den Bosch had gebracht op de poort daar en dat de schout van Den Bosch toen de zelfde gevangene weer moest terugbrengen naar deze heerlijkheid in handen van Daneelen van der Ameijden, schout en kastelein van de heerlijkheid van Herlaer alhier en deze Weltgen hier met het zwaard terecht heeft laten stellen. Genoemde Cornelis verklaart aangaande de hoge rechtspraak in crimele en civiele


delicten dat hij het eens is met de verklaring hierover door genoemde Mathijs. Hij weet nog dat hij vorster is geweest omstreeks het jaar 1556 en dat hij toen vanwege criminele feiten de persoon van 207-v) Frans Janssen gevangen heeft gezet en in handen gesteld van genoemde Daneelen van der Ameijden als schout destijds. Genoemde Adriaen Leonis van Heeze als secretaris verklaart aangaande de hoge rechtspraak het eens te zijn met de verklaring van genoemde Mathijs. Hij weet ook nog dat wijlen heer Henrick van Merode als heer van Gestel en Herlaer hij deponent op verzoek van Daneel van der Ameijden als schout voor hem als secretaris diverse *remissien* vanwege doodslagen heeft geschreven en gemaakt en dat binnen deze heerlijkheid nu afgelopen november een zekere Goijart van Horssen vanwege heer Johan van Merode als heer van Gestel en Herlaer met het koord terecht is gesteld waarvoor hij als deponent ook het vonnis heeft geschreven. Datum 13 januari 1571, Luikse stijl. =================367=================== Wij Jacop Hermans en Rut Rutten, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Dirck Gerit Vilts en verkoopt aan Jan en Gerard zoons van wijlen Peeter Pouwels een woonhuis, esthuis, tuin, hopland samen groot ca. 12 lopenzaad, alhier gelegen aan de Pleijn, b.p de gemeenschappelijke straat, Jan Driessen, Jan Henricks, welk huis etrc. Jan middels vernadering had verkregen in schepenbrieven van Gestel d.d. 17 november 1564. 208-r) De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten daarin af te handelen. Datum 11 januari 1571, Luikse stijl. =================368=================== Wij Jacop Hermans en Rut Rutten, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Jan en Gerard, broers en zoons van wijlen Peter Pouwels door deze Peter verwekt bij diens vrouw Elisabeth dochter wijlen Gerit Vilts en hebben een deling gemaakt van het huis, etc. gelegen te Gestel aan de Pleijn dat zij vandaag hebben gekocht van Jan zoon wijlen Dirck Gerit Vilts volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 11 januari 1571. Genoemde Jan krijgt het woonhuis, esthuis, tuin, boomgaard en hopland groot ca. 4 lopenzaad alhier gelegen, b.p. Jan Andriessen, genoemde Gerard, de gemeenschappelijke straat. Hieruit jaarlijks aan Henrick de Vratselaer de helft van 9 gulden te betalen en aan de H. Geest in Den Dungen de helft van 30 stuiver. Genoemde Gerard krijgt een stuk hopland groot ca. 4 lopenzaad, gelegen


208-v) ter zelfder plaatse als hiervoor, b.p. de gemeenschappelijke straat, Jan Peters, Jan Henricks. Hieruit jaarlijks aan Henrick die Vraetzelaer (Waetzelaer?) de helft van 9 guldens te betalen en de helft van de rente van 30 stuivers aan de H. Geest in Den Dungen. Genoemde delers doen over en weer afstand van aanspraken op elkaars erfdeel en beloven de deling gestand te doen. Als er op iemands deel meer lasten blijken te drukken dan nu bekend is dan zullen ze die samen betalen. Ieder zal ook de lasten op het eigen erfdeel zo betalen dat het erfdeel van de anderen ervoor is gevrijwaard. Datum 13 januari 1571. =================369=================== Wij Jacop Hermans en Rut Rutten, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jan zoon wijlen Peter Pouwels en diens vrouw Henricxken dochter wijlen Peter Henricks en hebben met wederzijdse instemming hun testament opgemaakt. Ze herroepen alle eerdere tesamenten, codicillen etc. die ze samen eerder 209-r) voor schepenen, secretaris, notaris etc., voor een geestelijk of wereldlijk persoon hebben gemnaakt en willen dat uitsluitend dit huidige testament wordt nagekomen ook al zou het op sommige punten in tegenspraak zijn met geldend recht en in dat geval sluiten ze die bepalingen daarbij uit. Ze vermaken aan de St. Lambrechtskerk in het bisdom Luik, de St. Janskerk in Den Bosch en de St. Michielskerk te Gestel en de 4 biddende ordes die alhier te Gestel zijn vertegenwoordigd vanwege begane onrechtvaardigheden elk een halve stuiver, na hun beider dood te ontvangen. De testateurs vernakenm de langstlevende van hen beiden al hun bezit dat ze nu hebben, dat die langstlevende met advies van de uitvoerders mag verkopen of belenen met een jaarlijks rente, tot een bedrag toe van 150 gulden. De koper moet in dat bezit worden bevestigd volgens de stijl van de schrijfkamer van Den Bosch of van de schepenbank van Gestel. Met het geld ervan moet de langstlevende de schulden betalen en het resterend geld beleggen waarvan de langstlevende dan het vruchtgebruik krijgt en hun beider kinderen 209-v) het erfrecht krijgen. Als execeuteurs van dit testament benoemen ze Jacop Hermans (schepen, JT) en Gerard Peter Pouwels en verzoeken hen bij de uitvoering van dit testament hen bij te willen staan. De testateurs verklaren dat dit hun testament is en behouden zich het recht voor om het deels of geheel te herroepen. Aldus gepasseerd in hun woonhuis in Gestel aan de Pleijn. Datum 13 januari 1571, Luikse stijl.


=================370=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Jacop zoon wijlen Herman Janssen en verkoopt aan Henrick zoon wijlen Mertens Peters de helft van een jaarlijkse chijns van 6 pond paijment, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag op onderpand van een huis, tuin en aanliggend land, groot ca. 9 lopenzaad, gelegen te Gestel nabij Herlaer ter plaatse genoemd Ruijmel, b.p. de erfgenamen van wijlen Andries Loijen, Niclaes Janssen, de gemeijnte. Die rente had Jacop verkregen van Lambert zoon wijlen Merten die Bercker volgens een schepenbrief van Gestel d.d. 210-r) 27 juni 1569. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Datum 15 januari 1571, Luikse stijl. =================371=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Jacop zoon wijlen Herman Janssen (=schepen, JT) en verkoopt het vierde deel en het achtste deel van een jaarlijkse rente van 6 pond paijment, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag op onderpand van een huis, herd, tuin en aanliggend land groot ca. 9 lopenzaad, gelegen te Gestel ter plaatse genoemd Ruijmel, b.p. de erfgenamen van wijlen Andries Loijen, Niclaes Janssen, de gemeijnte daar. Die chijns had Jacob verkregen van Lambert zoon wijlen Mertens de Bercker volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 27 juni 1569. Hij verkoopt het genoemde vierde deel ervan 210-v) aan Peter zoon wijlen Herman Janssen en het genoemde achtste deel verkoopt hij aan Jan zoon wijlen Hermans Jan Hermans. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten van zijn kant af te handelen. Datum 15 januari 1571, Luikse stijl. =================372=================== Peter zoon wijlen Jans van de Loo verkoopt aan Peter Damen en aan Anthonis Willems van Asten als kerkmeesters ten behoeve van de kerk van Gemonde voor een weekmis, een jaarlijkse rente van 3 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag en voor de eerste keer per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar, vrij van alle belastingen etc. op onderpand van een stuk hopland groot ca 3 lopenzaad met de dijk, gelegen te Gestel op het Hezelaer, b.p. Adriaen Henricks, jonker Johan Koenen. 211-r) Die rente was eerder aan de kerk gelegateerd door wijlen Meijs Goijaerts van Overbeeck, zoals hij zei. De schuldenaar belooft de rente steeds te betalen op onderpand van het genoemde perceel en dat onderpand


daarvoor in goede staat te houden. Datum 26 januari 1571. Als schepenen hierbij Griensven en Matheus Pels. (Dit is een geldlening van de kerk, waarbij de oude rente van Meijs is afgelost en door een nieuwe wordt opgevolgd, JT) =================373=================== Genoemde rente uit de vorige akte mag altijd worden afgelost tegen betaling van 50 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers samen met alle achterstand ervan, mits de aflossing een half jaar vooraf is opgezegd. Actum als boven. =================374=================== Voor de zelfde schepenen is verschenen Peter zoon wijlen Jans van de Loo verkoopt (=belooft) aan Anthonis Willems van Asten een jaarlijkse rente van 30 stuivers, steeds te betalen op St. Petersdag ad Catedra en voor de eerste keer per a.s. St. Petersdag ad Catedra over een jaar, vrij van alle belastingen etc., op onderpand van het stuk hopland uit de vorige akte. 211-v) De schuldenaar belooft de rente te garanderen en alle lasten op het onderpand af te handelen behalve aan de kerk van Gemonde voor een weekmnis 3 karolusguldens per jaar. Verder belooft de schuldnaar het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Datum 26 januari 1571, Luikse stijl. =================375=================== Genoemde rente uit de vorige akte mag altijd worden afgelost tegen betaling van 25 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers samen met alle achterstand ervan, mits de aflossing een half jaar vooraf is opgezegd. Actum als boven. =================376=================== Henrick zoon wijlen Henrick Rutten belooft als schuldenaar om aan Juuyta weduwe van Henrick Willems die per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar een bedrag van 3 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers en per a.s. Maria Lichtmisdag over twee jaar 53 karolusguldens, lopend geld. Schepenen hierbij waren 212-r) Henrick van Beeck en Griensven. Datum 31 januari 1571, Luikse stijl. =================377=================== Henrick zoon wijlen Henrick Rutten belooft als schuldenaar om aan Beatris dochter wijlen Willem Dircks die per as. Maria Lichtmisdag over een jaar 3 karolusguidelns te betalen, elke gulden van 20 stuivers, per a.s. Maria Lichtmisdag over twee jaar een bedrag van 3 karolusguldens en per a.s. Maria Lichtmisdag over 3 jaar een bedrag van 53 karolusguldens. Actum


als boven. =================378=================== Jan zoon wijlen Ruth Janssen van Griensven heeft als schuldenaar beloofd om aan Jan Rutten ten behoeve van Claes zoon wijlen Aernt Christiaens die per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar de som van 106 karolusguldens te betalen, elke gulden tegen 20 stuivers in lopend geld. Actum als boven. =================378=================== Voor schepenen is verschenen jonker Christoffer Spierincks weduwnaar van joffrouw Margriet dochter van wijlen Christiaens Koenen als gemachtigde vanwege een bepaald testament zoals ons is gebleken d.d. 16 februari 1564, Luikse stijl en verkoopt (=belooft) aan Henrick zoon wijlen Jan Willems een jaarlijkse rente van 6 en een halve karolusgulden, elke gulden van 20 stuivers, tteeds te betalen op Maria Lichtmisdag en voor de eerste ker per a.s. Maria Lichtmisdag, vrij van alle belastingen etc. op 212-v) onderpand van een huis, schuur, stal, bakhuis, tuin, boomgaard, akkerland weide en hooiland, gelegen te Gestel genoemd den Berzelman, b.p. de rivier de Dommel, de erfgenamen van Wouter van Beeck, de gemeenschappelijke straat, de erfgenamen van wijlen Peter Schuermans, jonker Aernt van Raveschot. De verkoper belooft de rente te garanderen en alle lasten op het onderpand af te handelen, behalve daaruit jaarlijks 18 chijnshoenderen en nog 19 karolusguidlens per jaar. Verder belooft hij het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Datum 3 februari 1571, Luikse stijl. Getuigen als schepenen Beeck en Dancken. =================379=================== De rente uit de vorige akte is altijd aflosbaar tegen betaling van 100 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers in goed geld samen met alle achterstand, mits 213-r) dat men bij aflossing een half jaar vooraf moet opzeggen. Datum als boven, getuigen Beeck en Dancken. =================380=================== Jan zoon wijlen Henrick Vuchts belooft als schuldenaar om aan Michiel zoon wijlen Jans van Oudenhuijs die per a.s. St. Poowelsdag over een jaar de som van 57 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers in zilver courant geld. Getuigen Henrick van Beeck en Jan Dancken. Datum 3 februari 1571, Luikse stijl.


=================381=================== Wij Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons zijn verschenen Aernt zoon Jacop Aernts als man van Anna dochter wijlen Peter Schuermans door deze Peter verwekt bij diens vrouw Jutta dochter wijlen Dirck die Hemeler en verkoopt (=belooft) aan Rut Rutten van Griensven die voortaan een jaarlijkse rente van 5 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers, steeds op St. Thomasdag Aposteldag te betalen en voor de eerste keer per a.s. St. Thomasdag, vrij van alle belastingen, op onderpand van een akker groot ca. 4 lopenzaad, gelegen te Gestel genoemd de Stempels, b.p. de H. Geest, jonker Johan Koenen en meer 213-v) anderen, de Braeckstraat daar, Jacop Schuermans. Aert als schuldenaar belooft de rente te garanderen en alle lasten op het onderpand af te handelen, behalve de helft van 15 stuivers per jaar. Verder belooft hij het onderpand in goede staat te houden voor de betaling van de rente. Datum 3 februari 1571, Luikse stijl. =================382=================== De genoemde rente uit de vorige akte is altijd aflosbaar tegen betaling van 75 karolusgulden, elke gulden tegen 20 stuivers, samen met alle achterstand ervan, mits er een half jaar tevoren is opgezegd. Actum als boven. =================383=================== Adriaen zoon wijlen Jan Goessens, Gijsbrecht zoon wijlen Michiel Verweijen met Petronella dochter wijlen Michiels Jan Hermans als toekomend vrouw van deze Gijsbert beloven samen en hoofdelijk op onderpand van al hun bezit om aan Gijsbert zoon wijlen Henrick Henricks die per a.s. Maria Lichtmisdag een malder rogge te betalen, Bossche maat, 214-r) te leveren in het huis van Gijsbrecht Henricks en per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar nog een malder rogge, zelfde maat met nog 26 karolusguldens, elke gulden van 20 stuivers. Schepenen hierbij waren Henrick Willem Rutten en Matheus Pels. Datum 5 februari 1571, Luikse stijl. =================384=================== Eerder had Adriaen zoon wijlen Jan Goessens als schuldenaar beloofd om aan Gijsbert Henriks een malder rogge te betalen per a.s. Maria Lichtmisdag, nog een ander malder rogge per a.s. Maria Lichtmisdag over een jaar en nog 26 karolusguldens samen met Gijsbert Michiels en met Petronella dochter van Michiel Jan Hermans volgens de schepenbrief van Gestel van vandaag. Voor ons is verschenen genoemde Petronella met haar voogd en belooft op onderpand van al haar bezit deze Adriaen en


zijn nakomelingen voor die belofte te zullen vrijwaren. Actum als boven. =================385=================== Jacop zoon wijlen Hermans Janssen heeft als schuldenaar beloofd om op onderpand van al zijn bezit dat hij nu heeft of nog zal hebben per a.s. Maria Lichtmisdag aan Hillegond weduwevan Henrick Geerlijcks, dochter van wijlen Roelof Janssen, de som van 53 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers, lopend geld. Actum als boven. =================386=================== Voor de zelfde schepenen is verschenen Geerling zoon 214-v) wijlen Leonaert Scellekens en verkoopt aan Hillegond dochter van Roelof Janssen als weduwe van Henrick Geerlings, zijn rechten die genoemde Geerling Leonaerts en zijn zuster Arnolde (?) als kinderen van genoemde Geerling (moet zijn Leonaert, JT) verwekt bij diens vrouw Margriet dochter wijlen Aernt Elias, hebben inzake een stuk akkerland groot ca. 4 en een halve lopenzaad, gelegen te Gestel ter plaatse genoemd Trullaer, b.p. Dirck die Raet, Peter Henrick Goijaerts, de erfgenamen van Jan van Ravesteijn, de *grave* daar. Geerling belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Actum als boven. =================387=================== Wij Matheus Pels en Jan Dancken, schepenen verklaren dat eerder Willem Zegers van de Camp, Willem zoon wijlen Goessen Peters, Jan zoon wijlen Ruth Janssen en Gerard zoon wijlen Joost Gerits van de Vennen als voogden waren aangesteld over Govarden en Rutten als zoons wijlen Lambert Lambrechts van Cuijck door wijlen deze Lambert verwekt bij wijlen diens vrouw Yda dochter wijlen Govarts die Louwe. Genoemde Gerard hefet echter het beheer gehad van de ontvangsten en uitgaves van het bezit van beide minderjarige broers 215-r) en de andere drie voogden hebben geen bemoeienis met die ontvangsten etc. gehad. Voor ons schepen zijn daarom verschenen genoemde Govart die nu ouder is dan 24 jaar en heeft bekend dat Gerard hem van al diens ontvangsten en uitgaves goed verantwoording heeft afgelegd tot aan vandaag de dag toe over het bezit van genoemde Govart en Rutten en geeft deze Gerard hiervoor kwijting, ook namens zijn broer Rutten en zij zullen Gerard daarover niet meer lastigvallen en hem volledig vrijwaren. Datum 10 februari 1571, Luikse stijl. =================388=================== Wij Henrick van Beeck en Jan Dancken, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Willem zoon Willem Mercelis van de Merendonck en heeft kontant geld aangeboden waarvan hij beweert dat het zijn eigendom is en


doet beroep op het recht van vernadering 215-v) bij afwezigheid van Henrick zoon Jan de Wit inzake een stuk akkerland gelegen te Gestel op de Hezelaer, groot ca. 5 lopenzaad, b.p. Geerling Leonaerts, de gemeenschappelijke straat, Rut Peters. Dat perceel had genoemde Henrick de Wit gekocht van Willem zoon wijlen Mercelis van de Merdendonk volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 5 april 1570. Datum 7 februari 1571, Luikse stijl. (Zie folio164-v, JT) =================389=================== Willem zoon w}Willem Mercelis van de Merendonck belooft als schuldenaar aan Hendrick zoon wijlen Jan de Wit en diens nakomelingen die te vrijwaren voor de belofte die genoemde Henrick eerder heeft gedaan aan Willem Mercelis van de Merendonck, inzake en stuk akkerland gelegen te Gestel op de Hezelaer volgens de schuldbrief van Gestel d.d. 5 april 1570. Actum als boven. . =================390=================== Adriaen zoon wwijlen Jan Goessens belooft als schuldenaaa aan Henrick Janssen de Wit die per a.s. St. Jans Baptistdag de som van 27 karolusguldens te betalen, elke gulden van 20 stuivers in lopend geld. Getuigen Jacop Hermans, Jan Dancken en Henric k Willems van Griensven. Datum 21 februari 1571, Luikse stijl. =================391=================== Wij Jan Dancken en Henrick Willems van Griensven, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Ida dochter 216-r) wijlen Gielis van Ghael met haar voogd en verkoopt aan Dirck zoon wijlen Adriaen Huijben een stuk akkerland groot ca. een zesterzaad, gelegen te Gestel in de Muelenstraat, b.p. Willem Jacops, Leonaert Roelofs, Aernt van Raveschot, Roelof Janssen. De verkoopster belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten van haar kant af te handelen. Datum 25 februari 1571, Luikse stijl. =================392=================== Matheus zoon wijlen Gijsbert Pels belooft als schuldenaar aan Lenaert zoon wijlen Jan Willems ten behoeve van de 3 kinderen van Lenaert Jan Willems die deze Lenaert heeft verwekt bij wijlen diens vrouw Anna dochter wijlen Henrick Henrick Peters, die per a.s. 2 maart de som van 26 karolusguldens 12 stuivers en 2 oort te betalen, elke gulden van 20 stuivers in courant geld. Getuigen als schepenen Dancken en Griensven, datum 2 maart 1571, Luikse stijl.


=================393=================== Wij Matheus Pels en Henrick Willems van Griensven, schepenen 216-v) verklaren dat voor ons is verschenen Elisabeth dochter van wijlen Adriaen Aernt Pels weduwe van Herman Janssen met haar voogd en doet afstand van haar recht van vruchtgebruik inzake een akker groot ca. 3 lopenzaad, gelegen te Gestel te Brekelen, b.p. de gemeenschappelijke straat, Jan Dancken, Goert Cornelis. Nog haar recht in een perceel hooiland gelegen te Gestel in de Ruijmelsche beemden dat met andere wordt gewisseld. Ze doet er afstand van ten behoeve van haar kinderen Jacop, Jan en Peter die ze bij wijlen genoemde Herman heeft verwekt en ten behoeve van Dirck Schuermans als man van Marie ook dochter van genoemde Elisabeth en Herman. Elisabeth belooft de overdracht gestand te doen. Datum 10 maart 1571, Luikse stijl. =================394=================== Voor de zelfde schepenen zijn verschenen Dirck zoon wijlen Peter Schuermans als man van Marie dochter wijlen Hermans Janssen door deze Herman verwekt bij diens vrouw Elisabeth dochter wijlen Adriaen Aert Pels en doet afstand van zijn rechten inzake akker groot ca. 3 lopenzaad, gelegen te Gestel ter plaatse genoemd ten Brekelen, b.p. de gemeenschappelijke straat, 217-r) Jan Dancken, Goert Cornelis. Nog zijn recht in een perceel hooiland, gelegen te Gestel in de Ruijmelsche beemdem dat met andere wordt gewisseld. Hij doet er afstand van ten behoeve Peter zoon wijlen Herman Janssen. Dirck belooft de overdracht gestand te doen. Actum als boven. =================395=================== Voor de zelfde schepenen zijn verschenen Henrick zoon wijlen Merten Peters daaron voor een helft, verder Jacop en Jan, broers en kinderen van wijlen Herman Janssen elk voor een achtste deel ervan en Peter zoon wijlen genoemde Herman voor het vierde deel ervan en verkopen aan Jan Dancken een stuk akkerland groot ca. 3 lopenzaad, gelegen te Gestel te Brekelen, b.p. de gemeenschappelijke straat, Jan Dancken, Goijaert Cornelis. De verkopers beloven elk voor hun deel de verkoop gestand te doen 217-v) en alle lasten af te handelen, behalve dat de koper hieruit jaarlijks als grondchijns 2 hoenderen en het derde deel van een hoen aan de heer van Herlaer moet betalen op St. Michielsdag. Datum 10 maart 1571, Luikse stijl.


=================396=================== Jan zoon wijlen Dancken Dancken uit de vorige akte belooft aan Jacop Hermans die een bedrag van 33 karolusguldens 18 stuivers en 3 oort te betalen, de helft ervan met a.s. Kerstmis en de andere helft met a.s. Kerstmis over een jaar in lopend geld. Actum als boven. =================397=================== Voor de zelfde schepenen zijn verschenen Jacop en Jan, elk voor een vierde deel en Peter zoon wijlen genoemde Herman voor een zelfde vierde deel van de drie vierde delen en verkopen aan Henrick zoon wijlen Merten Peters hun rechten inzake een perceel hooiland gelegen te Gestel in de Ruijmelsche beemden, dat met andere percelen wordt gewisseld. De verkopers beloven de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Actum als boven =================398=================== 218-r) Voor de zelfde schepenen verscheen Peter zoon Herman Jansen en verkoopt aan Dirck zoon wijlen Peter Schuermans een jaarlijkse pacht van anderhalf lopen rogge uit een pacht van 3 zesters rogge of uit 6 zesters rogge, maat van Den Bosch, steeds te betalen op Maria Lichtmisdag op onderpand van een bepaalde hofstad genoemd Schijlenborch gelegen te Gestel ter plaatse genoemd de Tederheijden, b.p. Jacop van de Wiel, de gemeijnte van Tede volgens de schuldbrief van Den Bosch d.d. 20 februari 1426. Die anderhalf lopen rogge was Peter toebedeeld na dood van zijn vader Herman. De verkoper belooft de verkoop gestand te doen en alle lasten af te handelen. Actum als boven. =================399=================== Voor de zelfde schepenen is verschenen Peter zoon wijlen Herman Janssen en heeft als schuldenaar beloofd op onderpand van een bepaald stuk land groot een zesterzaad gelegen te Gestel onder Ruijmel, b.p. Henrick Michiels, Jan Hermans, Gijsbert Michiels, de gemeenschappelijke straat, een bepaalde halve roede dijk te zullen onderhouden, voor de helft gelegen aan de hoibriug richting Herle en 218-v) voor de andere helft aldaar richting Gestel. Hij zal die halve roede dijk zo onderhouden dat een akkerland van 3 lopenzaad te Gestel onder Brekelen eigendom van Jan Dancken, b.p. de gemeenschappelijke straat, Henrick zoon wijlen Merten Peters en de erfgenamen van wijlen Herman Janssen, daarvoor is gevrijwaard. Actum als boven. =================400=================== Wij Jacob Hermans en en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons in de jurisdictie van Schijndel is verschenen Claes zoon wijlen Peters van de Broeck waarvoor door de schout toestemming is verleend en verkoopt


aan Gijsbert zoon Claes van de Broeck een stuk land, gelegen in de jurisdictie van Gestel ter plaatse genoemd de Houwe, b.p. Rut Rutten. Dat stuk land gad Claes verkregen van Gijsbert zoon genoemde Claes en van Jan zoon wijlen Andries Loijen volgens de schepenbrief van Gestel d.d. 11 maart 1569, Luikse stijl. De verkoper belooft alle lasten van zijn kant af te handelen. Datum 13 maart 1571, getuigen als voor. =================401=================== 219-r) Wij Jacop Hermans en Matheus Pels, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen jonker Johan van Werdenburch als man van joffrouwe Jenne dochter van wijlen jonker Jan van Raveschot en machtigt hierbij Adriaen Leonis van Heeze, om namens hem al zijn rentes, pachten en vorderingen etc. te innen die men hem achterstallig is of zullen worden. De gemachtigde moet daarover aanmanen, kwijting geven bij betaling en verder alles doen dat daarbij rechtens nodig is voor alle rechtbanken, geestelijke of wereldlijke en alles doen dat hij als opdrachtgever zelf ook gedaan zou hebben. De opdrachtgever belooft alles na te komen wat daarbij door zijn gemachtigde zall worden gedaan. Datum 13 maart 1571, Luikse stijl.

Het project "VAN PAPIER NAAR DIGITAAL” is een onderdeel van Geneaknowhow.net


St. Michielsgestel, transcriptie protocol Aldehande Actens

Recommend Documents