Spitsbergen

(Ant)arctische gebieden / Spitsbergen

Spitsbergen is een eilandengroep in de Noordelijke ijszee, zo'n 565 Km ten noorden van Noorwegen dat uit drie grotere en meerdere kleine eilanden bestaat. De naam Spitsbergen is gegeven door de Nederlander Willem Barentsz in 1596, toen hij onderweg was naar Novaya Zemlya, op zoek naar een noordelijke route naar oost Azië. Hoewel de naam Spitsbergen algemeen bekend is, geven de Noren de voorkeur aan de naam Svalbard wat 'koude kust' betekent, deze naam is voor het eerst gevonden in een IJslands geschrift uit 1194, het is niet zeker of er ook daadwerkelijk dit land mee bedoeld werd.

land & cultuur

algemeen

Algemeen Spitsbergen is het grootste eiland van een groep eilanden tusen 74° en 81° N.B. en 10° en 35° O.L. die bij elkaar bekend zijn onder de naam Svalbard. Svalbard was nog tot in de 20e eeuw niemandsland, maar in 1920 kreeg 1

17-7-2016 2:06

Noorwegen de soevereiniteit over de eilandengroep toegezegd door de afsluiting van het Svalbardverdrag. Het verdrag werd door 35 landen ondertekend, waaronder Nederland. De ondertekenaars van het het verdrag behielden het recht om op Svalbard delfstoffen te exploiteren. Dankzij deze regeling kon het dorp Barentsburg opgericht worden en was hier van 1920 tot 1932 een Nederlandse kolenmijn. In 1932 werd Barentsburg verkocht aan de Russische kolenmaatschappij Trust Arktikugol, die nu nog steeds een kolenader exploiteert.

landschap & klimaat

algemeen

Algemeen Grote delen van de eilandengroep, speciaal Spitsbergen, bestaat uit machtige, ruige bergen met steile hellingen. In dit berglandschap zijn tal van geologische kenmerken terug te vinden. In het centrale deel van Spitsbergen en verder oostwaarts naar Barentsoya en Edgeoya is het gesteente van sedimentaire oorsprong. De bergen hebben daar een vlakke bovenkant en de dalen zijn erg breed. Aan de westkant van Spitsbergen zijn de bergtoppen juist scherp en hoekig. Dit soort toppen is hier karakteristiek voor metamorfen vulkanisch gesteente. De hoogste toppen van Svalbard liggen in het noordoostelijk deel van Spitsbergen. Newtoppen en Perriertoppen zijn volgens de laatste metingen beide 1717 m hoog. Fjorden De west- en noordkust van Spitsbergen is diep ingesneden door fjorden. De twee grootste fjorden, Isfjorden aan de westkant en Wijdefjorden aan de noordkant, snijden het eiland bijna in twee stukken. Strand op Spitsbergen? Een ander belangrijk kenmerk van het kustlandschap zijn de strandvlakten. Dit zijn uitgestrekte vlakten die voor een deel bedekt zijn met zandafzettingen. Deze vlakten zijn waarschijnlijk ontstaan in de Interglaciale perioden: dit zijn de perioden tussen de ijstijden toen de ijsbedekking minimaal was. De zee, die tijdens deze perioden hoger lag dan het huidige zeeniveau, heeft deze vlakten gevormd door erosie in combinatie met vorstverwering. Nabij de zee komen ook veel terrasafzettingen voor. De hogere terrassen bevinden zich meer landinwaarts en de lagere liggen direct naast de zee. Het verschil in hoogte is veroorzaakt tijdens de vorming van de terrassen in de periode na de laatste ijstijd. Tijdens de ijstijd werd het land door het grote gewicht van het ijs ‘ingedeukt’. Dat wil zeggen, dat de aardkorst een stuk in de vloeibare aardmantel werd gedrukt. Toen het ijs smolt werd het gewicht dat op het land drukte minder, waardoor het land schoksgewijs begon te stijgen. De terrassen, die door de rivieren vlak na de ijstijd op zeeniveau werden afgezet, liggen ten opzichte van het huidige zeeniveau dus het hoogste en het meest landinwaarts. Hoe later de terrassen werden afgezet, hoe dichter zij bij de 2

17-7-2016 2:06

huidige kust liggen. Normaal gesproken is de opheffing van het land het grootste op plaatsen waar het gewicht van het ijs het grootste was. In Svalbard waren dit de gebieden in het zuidoosten van de eilandengroep. Daarom liggen de ‘hoogste’ terrassen op Kong Karls Land, circa 130 m boven de huidige zeespiegel. Brakwater-lagunen Langs de kust bevinden zich ook grotere en kleinere lagunen. Deze ondiepe meertjes zijn afgescheiden van de zee door zand- en kiezelbanken, maar door de kiezelbanken heen kan het zeewater de meertjes bereiken. De meertjes zijn gevuld met brak water en het oppervlak varieert met de getijdenwerking.

fauna

Fauna Voor de kust van Spitsbergen komen de warme Atlantische golfstroom, de koude polaire golfstroom en het nutriëntenrijke smeltwater van gletsjers bij elkaar om een rijke voedingsbodem te vormen voor grote hoeveelheden plankton. Het is dit plankton dat weer het voedsel levert voor de enorme aantallen vogels die op Spitsbergen voorkomen. Op het land Op land is het Rendier het meest opvallende zoogdier. Het Spitsbergen Rendier is een ondersoort van het Europese rendier en kenmerkt zich door kortere poten en een kleinere romp. In tegenstelling tot het Europese rendier komt het Spitsbergen Rendier alleen in kleine groepjes voor en laat zich niet temmen. Een ander zoogdier is de Poolvos. Er zijn twee vormen waarvan de bruingrijze de meest algemene is. Eén op de dertig behoort tot de zeldzamere ‘blauwe’ vorm en is egaal donkergrijs. In tegenstelling tot de gewone vorm wordt de laatste niet spierwit in de winter, maar blijft leigrijs. Het voornaamste voedsel van poolvossen in de zomer zijn eieren en vogels. Ze zijn dan ook meestal in de buurt van vogelkliffen te vinden. Vooral als de jonge dikbekzeekoeten uit het nest springen en moeten proberen de veilige zee te bereiken is het een paar dagen groot feest voor de vossen. In de winter volgen de vossen wel ijsberen en leven van de kliekjes. IJsberen Sinds de jacht op ijsberen is stopgezet in 1972 is de ijsberenpopulatie van Svalbard weer toegenomen van 3000 tot circa 5000 stuks, en daarmee is ook de kans op een ontmoeting toegenomen. IJsberen houden zich bij voorkeur op in de buurt van het pakijs, waar ze op zeehonden jagen die vaak op het ijs liggen te rusten. Dat betekent dat zeker in de zomer de meeste ijsberen te vinden zijn aan de oost- en de noordkust, die veel langer in het ijs liggen dan de westkust. De ijsberen aan de westkust zijn meestal solitair rondtrekkende mannetjes. De vrouwtjes en de jongen blijven vaak in het oosten, waar ze overwinteren in sneeuwholen. Tijdens deze periode teert het vrouwtje op haar vetreserves en kan tot bijn 50% van haar lichaamsgewicht verliezen. De belangrijkste streken waar ze hun jongen krijgen, liggen op Edgeøya, 3

17-7-2016 2:06

Barentsøya en het verder weg gelegen Kong Karls land. De jongen worden rond de jaarwisseling geboren, maar verlaten het hol pas in maart. De mannetjes houden geen winterslaap en trekken het hele jaar over enorme afstanden rond, van Groenland tot Nova Zembla. Een ontmoeting met een IJsbeer is één van de meest indrukwekkende, maar tegelijkertijd ook de meest zorgwekkende gebeurtenissen tijdens een verblijf op Spitsbergen. IJsberen zijn de grootste carnivoren ter wereld. Een volwassen IJsbeer weegt tussen de 400 en 600 kilo, trekt een sprint van meer dan 40 km per uur, en werkt vervolgens 125 kilo zeehondenvlees weg. Voldoende reden tot enige zorg dus. De meeste ijsberen zijn echter voorzichtig en nieuwsgierig en mensen worden zelden als prooi beschouwd. Zolang je ze niet laat schrikken, zullen de meeste beren er van doorgaan en op een veilige afstand voor beide partijen blijven toekijken. Zeehonden Het voedsel van de IJsbeer bestaat voornamelijk uit zeehonden, waarvan er ondanks de eeuwenlange jacht blijkbaar nog genoeg voorkomen. De meest voorkomende zeehond rond Spitsbergen is de Ringelrob die vaak in groepen wordt gezien. Ook de Baardrob komt vrij veel voor, maar zelden in groepen. Beide soorten worden het meest gezien in de buurt van ijsvelden, maar bij gebrek aan pakijs zijn ze ook vaak te vinden op de kleinere brokstukken bij gletsjers en op in zee aflopende gletsjertongen. De Gewone Zeehond komt op Spitsbergen alleen voor aan de ingang van de Kongs-fjord. De Atlantische Walrus was op Spitsbergen bijna uitgestorven, maar is gered door totale bescherming vanaf 1952. Het eilandje Moffen is een bekende rustplaats voor walrussen en in de vorige eeuw zijn ze hier dan ook bij duizenden afgeslacht. De enige walvissen die rond Spitsbergen nog geregeld kunnen worden gezien zijn de Dwergvinvis en de Bel

flora

Flora Wie naar het Poolgebied trekt met de verwachting een kale woestenij van rots en ijs aan te treffen, komt op Spitsbergen gelukkig bedrogen uit. Ondanks de noordelijke ligging van Spitsbergen komen er bij elkaar 164 soorten hogere planten voor, waarvan zo’n 50 vrij algemeen. Meer dan ergens anders ter wereld op een vergelijkbare breedte, maar nog altijd veel minder dan de ongeveer 500 soorten die 1100 km zuidelijker in Noorwegen voorkomen. De meeste plantengroei is geconcentreerd op de kustvlakten en de brede dalen van Centraal-Spitsbergen. Hier ziet de toendra tijdens de korte poolzomer soms bijna paars van de Steenbreek of geel van de vele soorten boterbloemen. Uitgestrekte tapijten van mossen en korstmossen bedekken de stenige bodem. Weinig hogere planten zijn in staat de barre omstandigheden hoger in de bergen te overleven en daar wordt de flora dan ook gedomineerd door mossen en korstmossen. Permafrost Zoals overal ter wereld wordt ook op Spitsbergen de vegetatie in hoge mate 4

17-7-2016 2:06

beïnvloed door de bodem en de beschikbare hoeveelheid water. Deze twee factoren zijn op Spitsbergen nauw met elkaar verbonden. Dankzij de koude poolwinter is de bodem van Spitsbergen permanent bevroren tot circa 3 m diep. ‘s Zomers ontdooit de permafrostbodem tot een diepte van 0.5-2 m, afhankelijk van de bodemgesteldheid en de ligging. De diepte van de permafrost in de zomer is bepalend voor de hoeveelheid water in de bovenlaag, waar de planten wortelen. Hoe dieper de permafrost, hoe minder water. Andere belangrijke factoren voor de vegetatie zijn de sneeuwbedekking en de blootstelling aan de wind. In de winter vormt de dikke sneeuwlaag een goede bescherming tegen bevriezing, maar het groeiseizoen kan pas goed beginnen na het verdwijnen van de sneeuw. Veel planten zijn goed aangepast aan de korte zomer en staan al in knop, terwijl ze nog onder de sneeuw liggen. Enkele dagen na het verdwijnen van de sneeuw kunnen ze dan al in bloei staan. Andere planten hebben zich aangepast aan de korte zomer door zich te verspreiden door middel van ondergrondse uitlopers of door broedknolletjes zoals de Levendbarende Duizendknoop (Polygonum viviparum) en de Hangende Steenbreek (Saxifraga cernua).

geografie

Geografie De oppervlakte van Spitsbergen is 39.000 km2, waarmee het net iets groter is dan Nederland. De hoogste toppen liggen in het noordoosten en zijn 1.717 m hoog. Het centrale deel van het eiland wordt gevormd door sedimentaire gesteenten en is veel lager. Nordenskiø ldland, tussen de Van Mijenfjord en de Isfjord in, heeft maar weinig gletsjers die tot de zee doorlopen en is het drukste wandelgebied van Spitsbergen. De bergen zijn er afgeplat en doorsneden met brede dalen die tientallen kilometers het binnenland binnendringen. Meer dan 50% van het eiland is bedekt met ijs dat in kilometersbrede gletsjers naar de kust stroomt. De meeste gletsjers die aan zee eindigen brokkelen direct van land de zee in en vormen gletsjerfronten tot 40 m hoog. Alleen de Negribreen op Oost-Spitsbergen eindigt drijvend op het water. De enorme ijsmassa die bijna heel Nord-Austlandet bedekt, heeft een aaneengesloten ijsfront van 120 km lang en is daarmee het langste gletsjerfront op het noordelijk halfrond. Mijnwerkers en onderzoekers Op het ogenblik zijn er vijf permanent bewoonde nederzettingen op Spitsbergen. Longyearbyen is de administratieve hoofdstad van Svalbard met ongeveer 1800 inwoners die voornamelijk hun brood verdienen in de mijnbouw en het toenemende toerisme. Barentsburg en Pyramiden zijn Russische mijnwerkersdorpen en hebben samen zo’n 2000 inwoners. Het Noorse Ny Ålesund aan de Kongsfjord is het noordelijkste dorp ter wereld en kent geen mijnbouw meer na een serie ongelukken, waarbij tientallen mijnwerkers het leven verloren. Op het ogenblik is het een centrum voor arctisch onderzoek dat ‘s zomers plaats biedt aan enkele honderden mensen en ‘s winters aan enkele tientallen. Tenslotte is er Sveagruva aan de van Mijenfjord, een grotendeels verlaten Noors mijnwerkersdorp. De mijn wordt echter nog steeds 5

17-7-2016 2:06

door een vijftiental mensen onderhouden voor het geval dat de kolenprijs ooit weer stijgt. Verder zijn er nog permanent bewoonde radio- en weerstations aan de monding van de Isfjord en op het eiland Hopen. In de Hornsund ligt een Pools onderzoeksstation dat het hele jaar door in gebruik is.

geologie

Geologie Svalbard wordt een geologisch plaatjesboek genoemd, waarin alle belangrijke geologische tijdperken kunnen worden bekeken, van het Precambrium tot aan het Kwartair. Door de afwezigheid van een dikke begroeiingslaag kan overal waar geen gletsjers zijn, geologisch onderzoek worden verricht. Mede door de goede bereikbaarheid van grote delen van de eilandengroep kan het plaatjesboek goed bekeken worden. De geologisch opbouw van Spitsbergen en de omringende eilanden kan eenvoudig onderverdeeld worden in een aantal geologische tijdperken. Van jong naar oud zijn dit: Tertiair De jongste gesteente formaties, uit het Tertiair, bevinden zich in het centrale zuidelijke deel van Spitsbergen. Deze formaties vormen de kern van een laagte die zich uitstrekt van Isfjorden naar Storfjorden in het zuiden. Trias, Jura en Krijt Naast de jongste formaties liggen afzettingen uit de geologische ‘Middeleeuwen’ (Trias-, Jura- en Krijttijdperk, circa 240 tot 65 miljoen jaar oud). Deze afzettingen liggen voornamelijk aan de oostkant van de eilandengroep en strekken zich uit tot Edgeoya, Barentsoya en Kong Karls Land. Carboon en Perm Ten westen en ten noorden van deze ‘Middeleeuwse’ afzettingen liggen de formaties uit het Carboon en Perm (circa 350-250 miljoen jaar oud). Devoon Afzettingen uit het Devoon zijn te vinden tussen Isfjorden en de noordkust van Spitsbergen in een door breuken versneden landschap dat ontstaan is tijdens de laatste fase van de Caledonische orogenese (= gebergtevormende periode, circa 400 miljoen jaar geleden). Precambrium, Cambrium en Ordovicium De oudste formaties (het Precambrium, Cambrium en het Ordovicium) liggen als een band langs de westkust van Spitsbergen, in het noordoostelijk deel van Spitsbergen in een groot gebied tussen de Wijdefjorden en Hindelopenstretet, maar ook in het noordelijke deel van Noraustlandet en in het zuidelijk deel van Bjornoya. Tijdens de Caledonische orogenese werden deze formaties geplooid en gemetamorfoseerd (herrangschikken van de kristalstructuur onder invloed van temperatuur en druk). Tegelijkertijd ontstonden er in Noord-Spitsbergen en Noordaustlandet ook plaatsen waar 6

17-7-2016 2:06

graniet aan de oppervlakte kwam. Deze systemen van metamorf- en stollingsgesteenten heten in Svalbard ‘Hecla Hoek’ en hebben de al eerdergenoemde scherpe en hoekige bergtoppen. In de gebieden die bestaan uit jonge, horizontale sedimentformaties treffen we de typische plateaubergen aan met een vlakke top en steile hellingen.

klimaat

Klimaat De unieke ligging van Spitsbergen tussen het relatief warme water van de Noord-Atlantische golfstroom en het pakijs van de Noordpool zorgen voor klimatologische condities die nergens anders ter wereld op dezelfde breedtegraad worden gevonden. ‘s Winters is het er met een gemiddelde temperatuur van circa -12° C aan de westkust een stuk warmer dan op dezelfde breedtegraad op bijvoorbeeld Groenland of Nova Zembla. De laagste temperatuur ooit gemeten is -46.3° C. In de zomer zorgen een aftakking van de Noord-Atlantische golfstroom en westelijke en zuidelijke luchtstromingen voor een relatief warm klimaat waarbij de temperatuur tijdens een lokale hittegolf in het binnenland kan oplopen tot 20° C. Toch is het niet echt noodzakelijk om een korte broek mee te nemen want ondanks het broeikaseffect is de gemiddelde temperatuur aan de westkust voor juli en augustus ongeveer 5° C. Aangezien de zon in die periode dag en nacht schijnt zijn de temperatuurverschillen tussen ‘dag’ en ‘nacht’ niet meer dan een paar graden. Meeste neerslag in Oost-Spitsbergen Tijdens de warmste tijd van de poolzomer in juli en augustus vriest het maar zelden en dan nog niet meer dan 4 à 5° C. De koude lucht is niet in staat veel waterdamp te bevatten en de jaarlijkse hoeveelheid neerslag is dan ook veel lager dan in gematigde streken. De gemiddelde neerslag in Longyearbyen is slechts 200 mm per jaar. De westkust is minder droog met een gemiddelde neerslag van 400 mm per jaar. Zware regenval komt bijna niet voor, maar met een beetje pech kan het dagenlang motregenen. Op de berghellingen van Oost-Spitsbergen kan de jaarlijkse neerslag, voornamelijk in de vorm van sneeuw, oplopen tot meer dan 1000 mm per jaar. Hier bevinden zich dan ook de grootste gletsjers. Onvoorspelbare, soms harde wind Bij lage temperaturen is de wind één van de belangrijkste factoren die de ‘gevoelstemperatuur’ bepalen. Bij windstil weer en een lekker zonnetje is het bij 5° C goed uit te houden, maar in natte sneeuw of regen en windkracht 6 is het onaangenaam vertoeven buiten de tent. Stormen doet het op Spitsbergen voornamelijk ‘s winters, maar ook tijdens de zomermaanden juli en augustus kan het af en toe stevig waaien. De windrichting is echter uiterst onvoorspelbaar, zeker in de buurt van hogere bergruggen en gletsjers. Het klimaat tijdens de zomer valt te vergelijken met een zachte winter in Nederland. Voor kampeerders geldt hetzelfde als bij trektochten in het hooggebergte. Zolang je in beweging bent hou je jezelf wel op temperatuur 7

17-7-2016 2:06

maar zodra je stil zit, krijg je het snel koud. Goede thermische onderkleding, een paar truien, een poolvest en een winddichte jas zijn dan geen overbodige luxe. Het weer kan hier snel omslaan. Vergeet niet hoe dicht je hier bij de Noordpool zit.

ontdekken

feesten & festivals

Feesten & festivals Noorwegen/Spitsbergen kent in vergelijking met Nederland enkele afwijkende feestdagen: Š Š Š

Š Š Š Š

Š

Š

06 januari: Driekoningen (Epifanie); 21 februari: Verjaardag Koning Harald V; 08 maart: Zonnefeest, de hele week rond 8 maart wordt de terugkeer van de zon gevierd; 17 april: Witte Donderdag; 18 april: Goede Vrijdag; 01 mei: Dag van de Arbeid; 17 mei: Dag van de Grondwet - Nationale Feestdag (Noorwegen wordt weer een onafhankelijk koninkrijk (1905); 23 juni: St. Hans (Jonsok) - Midzomernacht (vreugdevuren en muziek in heel Noorwegen); 29 juli: St. Olav's Dag, beschermheilige van Noorwegen.

adressen

Adressen Ambassade van Nederland in Noorwegen Oscars gate 29 N-0244 Oslo, Noorwegen Telefoon: + 47 23 33 36 00 Noodgevallen (buiten kantooruren): + 47 23 33 36 00 Website: Ambassade van Nederland E-mail: [email protected] Openingstijden Ambassade/Consulaire afdeling: maandag t/m vrijdag van 10.00 tot 14.00 uur (alleen op afspraak) Telefonische inlichtingen: maandag t/m vrijdag van 09.00 tot 10.00 uur E-mail: [email protected]

8

17-7-2016 2:06

Nederlandse consulaten in Noorwegen Er zijn consulaten van Nederland in Bergen, Bodo, Hammerfest, Kristiansand, Larvik, Stavanger, Tromso en Trondheim (voor adressen, telefoonnummers, email, zie de website van de Nederlandse Ambassade).

lezen

Lezen Service SNP SNP heeft in samenwerking met de gerenommeerde reisboeken & landkaartenwebshop van De Zwerver een handige bestelservice. De manier om snel en gemakkelijk de juiste reisboeken en kaarten voor uw reis in huis te krijgen. Deze postorderservice en de bijbehorende voorwaarden kunt u via internet gratis raadplegen. Op onze website zoekt u de reis van uw keuze en met twee eenvoudige klikken verschijnt een bestelformulier met de juiste selectie behorende bij uw bestemming. U kiest vervolgens welke boeken of kaarten u wilt bestellen. Normaliter is de levertijd 3 werkdagen. Per verzending wordt va. € 2,95 verzendkosten in rekening gebracht en uw bestelling thuisbezorgd.

souvenirs

Souvenirs In toeristische centra vind je souvenir- en de zogenaamde ‘husfliden’ (huisvlijt)winkels met producten uit eigen land als Noorse truien, trollen van hout in diverse maten, houtsnijwerk, zilveren sieraden, rendiervellen, eland- en rendiergeweien en vele levensmiddelen als gerookte zalm, rendierworst, elandenbief e.d. CITES De Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES; 1975) is een internationale overeenkomst tussen overheden. De doelstelling van CITES is de handel in wilde dieren en planten zodanig te reguleren, dat deze door overmatige exploitatie en verlies van hun leefomgeving niet in hun voortbestaan of zelfs met uitsterven worden bedreigd. Ook de handel in dierlijke en plantaardige producten, zoals voedingsmiddelen, huiden, bont, tassen, hout, houten (muziek)instrumenten, toeristische souvenirs en medicijnen van tegenwoordig meer dan 30.000 dieren plantensoorten vallen onder CITES. Invoer souvenirs Kijk voor de meest actuele informatie over CITES, het invoeren van voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke op de website van de Nederlandse douane.

9

17-7-2016 2:06

taal & etiquette

Taal & etiquette De officiële taal in Spitsbergen is het Noors, maar bijna alle inwoners spreken ook Engels. De voertaal aan boord van expeditieschepen is Engels, met soms een mogelijkheid waarbij ook Duits gesproken wordt.

van belang

reisdocumenten

Reisdocumenten Spitsbergen (Svalbard) hoort bij Noorwegen. Voor een verblijf op Spitsbergen/in Noorwegen hebt u een paspoort of Nationale Identiteitskaart nodig, die tenminste geldig zijn voor de duur van uw verblijf. N.B. Wijziging van bovenstaande informatie is altijd mogelijk! Neemt u daarvoor contact op met de ambassade of een consulaat van Noorwegen (zie nuttige adressen). Ook wanneer u niet de Nederlandse nationaliteit bezit, kunnen afwijkende bepalingen gelden. Medisch paspoort Een Europees Medisch Paspoort (EMP) is geen geldig grensdocument! Maar het is wel erg handig voor mensen die met regelmaat medicijnen (moeten) innemen. Het is verkrijgbaar bij oa. huisarts, apotheek, medisch specialist of GGD. Op het EMP vermeldt de arts gegevens over ziekte en de benodigde medicijnen. Met dit document voorkomt u problemen bij de douane. Meer informatie vindt u op EMP en douane. Voor het meenemen van medicijnen die onder de Opiumwet vallen, is een aparte vergunning nodig (zie medicijnen Opiumwet).

Visum

Visum Voor een verblijf op Spitsbergen/in Noorwegen hebt u geen visum nodig. Daarnaast moet u over terug- of doorreistickets, over een reserveringsbevestiging voor uw eerste accommodatie(s) en tijdens uw verblijf aantoonbaar over voldoende financiële middelen beschikken. N.B. Wijziging van bovenstaande informatie is altijd mogelijk! Neemt u daarvoor contact op met de ambassade of een consulaat van Noorwegen (zie nuttige adressen). Ook wanneer u niet de Nederlandse nationaliteit bezit, kunnen afwijkende bepalingen gelden.

10

17-7-2016 2:02

gezondheid

Gezondheid Als u op reis gaat, dient u goed uitgerust te zijn en over een goede gezondheid en conditie te beschikken. Hebt u speciale aandoeningen, dan is het zeer aan te raden een codicil/talisman te dragen en een medicatielijst en voldoende medicijnen vanuit Nederland mee te nemen. N.B. Let u daarbij op mogelijke voorwaarden bij de invoer daarvan. Gezondheidszorg Houdt u er rekening mee dat u in een zeer afgelegen gebied reist en dat medische hulp niet altijd direct bij de hand is. In Longyearbyen is een ziekenhuis. Op de schepen is een medische post en er gaat een dokter mee aan boord. Heeft u een reis geboekt, dan sturen we u een zogenaamd Personal Information Form. Dit formulier met gegevens over uw gezondheid is verplicht voor reizen naar zeer afgelegen gebieden. N.B. Zorg dat u niet vertrekt zonder een uitgebreide ziektekosten- en/of reisverzekering. Zeeziekte Zeeziekte is waarschijnlijk de meest voorkomende ziekte op de reizen naar Spitsbergen. Indien u weet dat u gevoelig bent voor zeeziekte kunt u het beste voor vertrek uw huisarts raadplegen. EHBO U dient zelf te zorgen voor enkele EHBO-spullen, oa. pijnstillers, pleisters, compeed, jodiumtinctuur, sporttape, rekverband, evenals een reservebril, zonnebrand, zonnebril, ed.

vaccinatie

Vaccinatie Voor een bezoek aan Spitsbergen heeft u geen vaccinaties nodig.

veiligheid

Veiligheid De expeditieleiders hebben speciale toestemming om aan land te gaan. Zij bepalen vooraf of het veilig is om aan land te gaan. Aan land dragen de gidsen een wapen en houden ze de omgeving in de gaten. Indien u zich niet van de groep verwijderd kunt u veilig wandelen met de groep. Uiteindelijk is het geweldig om op een veilige manier een ijsbeer te kunnen zien. Meestal gebeurt dat vanaf het schip.

11

17-7-2016 2:02

handig

douanebepalingen

Douanebepalingen De douanekantoren aan de belangrijkste routes zijn dag en nacht geopend. Overige kantoren 8.30-22.00 uur, ook op zon- en feestdagen. Invoer van alcohol Š Š

2 liter wijn en 2 liter bier (vanaf 18 jaar); 1 liter sterke drank, 1 liter wijn en 2 liter bier (vanaf 20 jaar).

Invoer van alcoholische dranken van boven 60% is verboden. Medicijnen Medicijnen voor eigen gebruik dient u in uw handbagage mee te nemen en te voorzien van een doktersverklaring. Medicijnen die onder de Opiumwet vallen (medicijnen Opiumwet), mag u maar voor 5 dagen meenemen. Ze moeten vergezeld zijn van een medisch paspoort. Voor een hoeveelheid voor meer dagen moet u toestemming vragen bij: Š

Apotekkontoret

c/o Helsebirektoratet Postboks 8128 dept. Oslo 1 Noorwegen In deze brief moet u aangeven hoeveel dagen u in Noorwegen wilt bijven, welke medicijnen u wilt meenemen, aangeven welke ziekte de patiënt heeft en over welke grens u binnenkomt. U moet ook het medisch paspoort (ondertekend door de arts) bij de aanvraag insluiten. In- en uitvoer Voor alle in- en uitvoerbepalingen voor Nederland van oa. wilde dieren en planten en ervan afgeleide producten (CITES), voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke verwijzen wij u naar de website van de Nederlandse douane.

geldzaken

Geldzaken Noorse Kroon en Ore De munteenheid op Spitsbergen (Noorwegen) is de Noordse kroon die is onderverdeeld in 100 ore. Er zijn munten in omloop van 50 ore, 1, 2, 5, 10 en 20 kronen en bankbiljetten van 50, 100, 200, 500 en 1000 kronen.

12

17-7-2016 2:02

Creditcards Creditcards zoals Eurocard/Mastercard, Visa, American Express en Diners worden algemeen en ook aan boord geaccepteerd. Vaak heeft men zelfs een voorkeur voor betaling per creditcard in plaats van cash in €'s. Pinautomaten Op Spitsbergen zijn geen geldautomaten, behalve in Longyearbyen. Travellercheques (in euro) worden bij banken geaccepteerd. Koersinformatie

overig

Electriciteit Voor het type stopcontact, stekker, netspanning en frequentie, zie de website wereldstopcontacten.nl.

13

17-7-2016 2:02