VOEKS NIEUWS Maandblad van de Vereniging van Oud-Employés der “Koninklijke/Shell” Nr. 6 | juni 2013
Lintje en jubilaris ALV en Bowlingbokaal
colofon Voeksnieuws
Officieel orgaan van de Vereniging van Oud-Employés der ‘Koninklijke/Shell’ 63e jaargang, nr.6, juni 2013 Kopij inleveren De kopij voor het volgende nummer 7/8-2013 dient uiterlijk vrijdag 31 mei 2013 door de redactie te zijn ontvangen. De kopij voor het daarop volgende nummer 9-2013 moet uiterlijk vrijdag 2 augustus 2013 binnen zijn. Inzendingen bij voorkeur per e-mail aan:
[email protected] Redactie Anton Barendregt Marieke van Bork Oscar Franse Eef Hummel Joke Korpershoek Chris Whincup Website www.voeks.nl Webmaster:
[email protected] Aan dit nummer werkten verder mee: Ank Herstel, Willem Scholte, Jim Keulemans, Henk Mentink, Tom Reijers, Ries Teekens, Peter Visser, Pim Visser. Design Shell – Production Centre of Excellence, Den Haag
Redacteur (m/v) gezocht (herhaling) In het vorige nummer kon u lezen dat er binnen afzienbare tijd een lege stoel zal verschijnen aan de redactietafel. Wij zijn nog steeds op zoek naar een man of vrouw die die taak wil overnemen. Ervaring met het uitgeven van drukwerk zou prettig zijn, het kunnen omgaan met een computer is een vereiste. We zoeken iemand die leidinggevende kwaliteiten bezit, anderen rustig van repliek kan dienen en bereid is als een spin het hele web ‘Voeksnieuws’ te bewaken. Mocht u bij al die kwaliteiten ook nog ideeën hebben aangaande de koers die volgens u het blad zou moeten volgen, des te beter! Wie durft? Wij wisselen graag met u van gedachten; ook met diegenen die ervaring hebben op een deelgebied van het uitgeven.
Hulde aan Hilde Tijdens een bijeen komst in Diligentia kreeg onze Voeks vrijwilligster Hilde Homan door de Haagse burger meester Jozias van Aartsen de versier selen opgespeld, horende bij het lidmaatschap van de Orde van Oranje-Nassau. Hilde zet zich al 25 jaar in bij Bureau Voeks, met name door leden schriftelijk te benaderen: voor het conti nueren van het lidmaatschap,
brieven aan partners van overleden Voeksleden, het toesturen van welkomst brieven aan nieuwe leden en het verzenden van felicitatiekaarten aan leden die 70 jaar worden. Hilde vervult deze werkzaam heden met grote toewijdingen precisie. Zij is verder vrijwilligster bij het Museon en bij verpleeghuis Sammersbrug en zij is ook als vrijwilliger van het UVV werkzaamin het Medisch Centrum Haaglanden. Wij wensen Hilde van harte proficiat! Han Kooy, Voorzitter VOEKS
Druk Roto Smeets Grafiservices, Utrecht
FORE! VOEKS Golftoernooi 2013
Oplage 21.450
Let op: gewijzigde datum! Zoals eerder gemeld, wil de Commissie Vitale Zaken, na het grote succes van vorig jaar het VOEKS golftoernooi voortzetten. Dit jaar is het golftoernooi op maandag 29 juli op de fraaie golfbaan van De Efteling. De spelvorm is individueel Stableford met shotgun om 12.00 uur.
© 2013 Voeks Voor het geheel of gedeeltelijk overnemen of bewerken van artikelen uit dit blad is toestemming van de redactie vereist.
Bureau Voeks
Postbus 162 2501 AN Den Haag Tel. 070 – 377 2371 Fax: 070 – 392 4835 E-mail:
[email protected] Voor informatie bereikbaar op maandag t/m donderdag tussen 9 en 12 uur Bankrekening 40508 t.n.v. Voeks te Den Haag
Shell Pensioenfonds
Tel. 070 – 319 9388 Website: www.shell.nl/pensioenfonds
2
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
Wij hebben een aantrekkelijk pakket kunnen afspreken van koffie bij ontvangst, greenfee, vijf consumptiebonnen, bittergarnituur en een driegangen diner met koffie, voor een totaalprijs van € 90.per persoon. Deelname staat open voor leden van VOEKS en hun partners. U dient wel over een NGF handicap te beschikken van ten hoogste 36. Het aantal deelnemers is maximaal 88. Daarom is datum en tijdstip van aanmelding in principe bepalend voor deelname. U kunt zich per email aanmelden bij
[email protected] tot uiterlijk 14 juni onder vermelding van golf 2013, naam, adres, woonplaats, handicap, plus
de naam van een eventuelepartner en handicap. Dit is nog geen definitieve opgave. Allen die zich aanmelden ontvangen rond 18 juni een e-mail van definitieve inschrijving c.q. plaatsing op de wachtlijst met verdere informatie. Deelnemers dienen daarna vóór 1 juli de betaling over te maken aan VOEKS. Er komt een mogelijkheid voor niet-meespelende partners om tegen een aangepaste prijs deel te nemen aan de borrel en het diner. Namens de CVZ, Rob Louwe en Jan Holla
IN ALLE STATEN
Terugblik Gisteren, 1 mei, was het zonnig, onbewolkt en zo’n 27°C in mijn woonplaats Austin (TX). Het water in het zwembad was 25°C. Heerlijk! Helaas is het vandaag 10°C, bewolkt en winderig en vannacht wordt het 5°C. Zo koud is het hier begin mei nog nooit geweest. Zulke extreme temperatuurfluctuaties komen hier veel voor en het zou me niks verbazen als het invloed heeft op de denkpatronen van de bevolking. Er wordt hier namelijk veel gedacht in extremen, zoals ‘zwart of wit’, ‘alles of niets’ en ‘absoluut vóór of pertinent tegen’. Je merkt dat ook heel duidelijk in de politiek, vooral omdat de laatste jaren elk compromis onmogelijk schijnt.
De afgelopen tien jaar heb ik in Voeksnieuws regelmatig hierover verteld en omdat dit mijn honderdste bijdrage is leek het me goed om terug te blikken. Mijn eerste pennenvrucht verscheen in Voeksnieuws nummer 2 van 2003. Aanvankelijk was het de bedoeling dat ik slechts af en toe iets over de situatie in de Verenigde Staten zou schrijven, maar er viel zoveel te melden dat ik vrijwel in elk nummer een bijdrage ben gaan leveren. In het begin schreef ik doorgaans over persoonlijke gebeurtenissen; later meestal over politiek, gezondheidszorg, zwaarlijvigheid, gevangenissen, ongelijkheid, vuurwapens en andere verschijnselen. Met name gebeurtenissen die qua normen en waarden afwijken van wat in Nederland gebruikelijk is. Het leek mij een goed idee om eens te kijken wat professionele schrijvers over de Verenigde Staten hebben geschreven. Ik heb daarbij twee bronnen gebruikt: ‘Amerikanen zijn niet gek’ van Charles Groenhuijsen (uit 2005) en ‘In Alle Staten – Het Amerika’ van Max Westerman. Groenhuijsen was NOS correspondent en woonde twaalf jaar in de Verenigde Staten. Het boek van Westerman verscheen in oktober 2007. Ik heb de negende, geactualiseerde, druk van juni 2010 gelezen. Max Westerman was ruim 25 jaar correspondent voor Newsweek en RTL Nieuws. Beide boeken geven een goed overzicht van dit toch wel merkwaardige land. Het boek van Groenhuijsen geeft uiteraard geen informatie meer over de periode na 2005, maar er is genoeg materiaal dat nog steeds relevant is. De auteur behandelt een heel scala: van religie en liefdadigheid tot goklust, seks en welzijn, van armoede en overvloed tot politiek en economie, van democratie en misdaad tot doodstraf en gevangenissen en van immigratie en vuurwapens tot geweld en oorlog. Hij schrijft vlot en is behoorlijk genuanceerd. Westerman daarentegen gaat ruiger tekeer en spreekt duidelijke taal zonder veel nuance, maar met veel humor; en soms ook verbijstering. Voor de lezer is dat verfrissend en het bevordert de duidelijkheid, hoewel hij hier en daar wel eens iets te kritisch lijkt. Ook hij behandelt een enorm scala van onderwerpen, trends en gebeurtenissen, maar het lijkt net iets minder ‘compleet’
dan Groenhuijsens epistel. Aan de andere kant besteedt Westerman in het hoofdstuk ‘You ain’t much if you ain’t Dutch’ veel meer aandacht aan de vroegere Nederlandse kolonie en de invloed daarvan op dit land. Westerman praat nauwelijks over de vuurwapenproblematiek; mogelijk omdat die vooral in de laatste drie jaar is opgelaaid. Vandaag stond op pagina 5 van onze krant een kort bericht dat mijn aandacht trok. In het plaatsje Burkesville in Kentucky heeft een vijf jaar oud jochie per ongeluk zijn tweejarige zusje doodgeschoten. Het jochie had vorig jaar van zijn ouders een kindergeweer gekregen, ‘omdat hij vroeg moest leren omgaan met zoiets’. Tijdens het spelen met het geweer bleek dat er helaas nog een patroon in zat. Volgens de plaatselijke Officier van Justitie is het heel gewoon dat kinderen op het platteland vuurwapens krijgen. Het was dus een ongeluk. Jammer dan. Een ander recent bericht: in Georgia heeft de gemeenteraad van een klein dorp besloten dat ieder gezin tenminste één vuurwapen in huis moet hebben om zich te kunnen verdedigen… Terug naar mijn terugblik. Onderwerpen als religie, seksualiteit, onderwijs, heb ik altijd gemeden omdat een artikel dan al snel niet meer over de feiten gaat maar over persoonlijke opvattingen. Er zijn zaken waarover discussie nu eenmaal zinloos is. Maar misschien hebben lezers van Voeksnieuws onderwerpen gemist? Laat het even weten, ik sta open voor suggesties! Pim Visser
[email protected]
Honderd maal In Alle Staten! Het jaar 2013 is een rijk jaar in de historie van Voeksnieuws. Vorige maand hebben we de 250ste Babbel van Mr. Jike begroet, deze maand is het de beurt aan Pim Visser, die hier zijn honderdste aflevering in de serie ‘In Alle Staten’ presenteert. Hoewel wij in ons internationaal georiënteerde landje niet hoeven te klagen over gebrek aan berichtgeving uit de VS, zijn het juist de persoonlijke beleving en inzichten van de schrijver en, via hem, van de Amerikanen, die ons een uniek beeld geeft van dat grote land. Wij hopen nog vele van zijn bijdragen te mogen begroeten! A.B. VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
3
VAN DE BESTUURSTAFEL
Impressies van de ALV
De Algemene Ledenvergadering van Voeks wordt normaliter in april in Den Haag gehouden. Maar eens in de vier jaren verkast het hele circus naar de NAM in Assen. Als tegemoetkoming aan die Voeksleden, in het Noorden en Oosten van het land, bij wie bij de gedachte van een reis naar het kille en arrogante Westen de schrik om het hart slaat. Wel, de noordwaarts reizende westerlingen viel een warme ontvangst ten deel! Nee, geen broodjeslunch deze keer. Het was die treinreis, die leek net een woestijnrit door de harde wind en kurkdroge kale akkers. Uw bestuur moest zich het stof uit de kleding kloppen voordat de vergadering een aanvang kon nemen. Na een kleine vertraging door de verlate aankomst van treinreizende westerlingen (‘zeker last van tijdsverschil met het Noorden’, werd er gebromd) nam voorzitter Han Kooy met vaardige hand de leiding van de vergadering op zich. Voordat iemand kon protesteren werden de agenda en notulen vastgesteld, zodat we met de bespreking van het Jaarverslag konden beginnen. Enige zorg sprak wel uit dat verslag, met name waar het onze vertegenwoordiging bij het Pensioenfonds betrof. Met de nieuwe wetgeving (die op z’n vroegst in 2014 zal ingaan) zal de Deelnemersraad ophouden te bestaan en daarvoor zullen twee gepensioneerdenplaatsen in het vijfkoppige Pensioenfondsbestuur in de plaats komen. Die adviesfunctie van de huidige Deelnemersraad werd toch gezien als een groot goed en het is maar de vraag of die twee bestuursposities even invloedrijk kunnen zijn. De voorzitter verzekerde ons dat de VPC de ontwikkelingen met argusogen zal volgen. Een tweede puntje van zorg was de Zorg, de ziektekostenverzekering dus. Ook hier is sprake van ontwikkelingen die met eenzelfde argusblik gevolgd
4
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
dienen te worden. De Shell ziektekostenverzekering is n.l. ge-remodelleerd tot een ‘marktconform’ pakket, waarmee de oude OMS-voorwaarden voorgoed van het toneel zijn verdwenen. Daar staat dan wel weer een zeer scherpe premiekorting tegenover. Maar er moet voor worden gewaakt dat de nadruk van Shell niet al te zeer bij de jonge employees zal komen te liggen, waardoor de belangen van gepensioneerden in het gedrang zouden kunnen komen. Bij het financiële gedeelte van het jaarverslag werd wederom een opmerking gemaakt over de hoogte van onze reserves, de financiële Voeksreserves wel te verstaan. In vroeger jaren werd besmuikt gesproken over ‘een oorlogskas’, voor het geval de ontwikkelingen bij de wetgever juridische actie noodzakelijk zouden maken. De mogelijke noodzaak daarvan lijkt nu toch iets minder te worden. Een ludiek idee uit het publiek was om nieuwe leden een jaar lang gratis lidmaatschap aan te bieden, want met de werving daarvan wil het nog niet vlotten. De huidige ‘organisatiegraad’ van het gepensioneerdenbestand is ongeveer 60%. Bedacht moet worden dat slechts een kwart van de huidige gepensioneerde ‘instromers’ reguliere Shell-employees zijn en de overige dus ‘slapers’, d.w.z. eerder uitgetredenen. De motivatie en het gevoel van verbondenheid van de laatste groep zijn beduidend lager dan die van de eerste. Tot zover het bespiegelende gedeelte van de vergadering. Tijd voor wat ferme besluiten. Een nieuwe kascommissie werd geïnstalleerd, onder dankzegging aan het uitredend lid Robert le Grand. Van het Voeksbestuur
VAN DE BESTUURSTAFEL
werden de heren Schipper en Kooy bij acclamatie bekrachtigd in hun herbenoeming. Applaus! Daarnaast werd onder dank- en huldeblijken afscheid genomen van Wim Hartlieb, die het bestuur negen jaar lang als secretaris en IT-specialist had gediend. Een benoeming tot Erelid van de vereniging was zijn beloning. Nog meer applaus! Na een korte theepauze en het sluiten van de vergadering (in die volgorde!) kwam het woord aan ons Pensioenfonds, te weten Janwillem Bouma (Algemeen Directeur SPN) en Piet Roelandt (Chief Investment Officer SAMCO). Janwillem startte de presentatie. Hij had zijn das thuis gelaten en had er duidelijk zin in. Hoe ging het met onze pensioenpenningen?
Wel, 2012 was een goed beleggingsjaar, met een gemiddeld rendement van 17%, waarmee ons fonds de vergelijking met andere Nederlandse pensioenfondsen glansrijk kon doorstaan. Tip: Griekse Staatsobligaties en Japanse aandelen zijn hot! En de dekkingsgraad steeg van 111% naar 119% aan het einde van het jaar. Het ‘I’-woord zag men door de zaal zweven, maar niemand durfde het uit te spreken! Wachten dan maar tot 1 juli. Toch waren ook hier een paar puntjes van zorg. Allereerst de Pensioenverplichtingen, zoals u weet het ‘contant’ gemaakte totaal van de pensioenaanspraken. Janwillem waarschuwde ons dat de voorsprong in levensverwachting van Shell gepensioneerden ten opzichte van de rest van Nederland aan het afnemen was. Voeksleden, let op uw saeck! En blijf luisteren naar de goede adviezen van de CVZ! Verder waren er diverse kapers op de kust die met gretige ogen naar de rijk gevulde Nederlandse pensioenkassen begonnen te staren. In ons eigen land zou het nieuwe Financieel Toetsingskader vanaf 2015 een verhoging van de eis voor indexering met terugwerkende kracht (van 125% naar 130% dekkingsgraad?) kunnen inhouden. En moet ons pensioenfonds werkelijk in moeilijke hypotheken gaan beleggen? Brussel dreigt ook al met draconische maatregelen. Alsof die andere eurolanden het zo goed voor elkaar hebben! Kortom, opletten blijft de boodschap en een goede belangenvertegenwoordiging wordt steeds belangrijker. Wordt en blijft dus allen Voekslid!
Van de Voeks Pensioen commissie Zoals u weet, wordt het Pensioenfonds per 1 juli a.s. gesloten voor werknemers die op of na 1 juli a.s. in dienst treden. Voor deze werknemers zal een nieuwe regeling gelden, waarvan de inhoud niet bekend is bij de DR (althans niet bekend bij de gepensioneerde leden van de DR). Formeel gezien is dat niet zo vreemd: de DR houdt zich immers uitsluitend bezig met het huidige Pensioenfonds. De nieuwe regeling zal worden uitgevoerd door een separaat opgericht pensioenfonds, met een apart bestuur. Het Bestuursbureauvan ons Pensioenfonds zal wel een aantal ondersteunende activiteiten voor het nieuwe fonds ondernemen. Voor ons gepensioneerden is uiteraard van belang wat de eventuele gevolgen van deze sluiting zullen zijn. Dit onderwerp is vorig jaar al enkele malen besproken, maar nu de DR het advies moet uitbrengen over de voorgenomen sluiting is nog een extra vergadering tussen Deelnemersraad en Directie aan dit onderwerp gewijd. De uitvoeringsovereenkomst tussen de werkgever – Shell – en het Pensioenfonds – SSPF – geeft de werkgever het recht om te bepalen wie lid kan worden van het Pensioenfonds, of om in de termen van de Uitvoeringsovereenkomst te spreken, wie ‘tot een toegelaten categorie behoort’, en dat is ook vastgelegd in het Reglement. Tevens verplichten de Statuten het Bestuur de Uitvoeringsovereenkomst na te leven. Het Bestuur kan dus niet veel anders doen dan aan het verzoek van de werkgever voldoen om het Pensioenfonds te sluiten voor nieuwe werknemers. Uitgebreid is weer gesproken over de gevolgen van de sluiting. De Directie heeft nogmaals verzekerd dat de sluiting geen nadelige gevolgen heeft voor onze pensioenen en de indexatie daarvan. De zienswijze van het Bestuur is niet veranderd: de analyses die vorig jaar zijn uitgevoerd blijven ongewijzigd. Zelfs wanneer de uitgangspunten van deze studie zouden worden herijkt, dan nog zou de conclusie dezelfde zijn. Ten tijde van het schrijven van dit stukje had de DR zijn advies nog niet bepaald. Namens de VPC Dick Swier
A.B.
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
5
Volksuniversiteit – juist voor u! ‘Ouder worden + Bezig blijven = Scherp zijn’, de optelsom die ieders gepensioneerdenleven zou moeten beheersen. Vorig jaar heeft in uw lijfblad Voeksnieuws van de hand van zowel Tim van Kooten als van die van Pim van der Maas (beiden Commissie Vitale Zaken) een stukje over de Volksuniversiteit gestaan, met algemene aankondigingen over cursussen en lezingen. Omdat u ongetwijfeld bekend is dat het stimuleren van onze grijze cellen gunstig is voor het tot op hoge leeftijd alert blijven (‘use it or lose it’!), willen wij in een reeks artikelen aandacht gaan geven aan specifieke cursussen die u aan een Volksuniversiteit kunt volgen. We willen iedere keer contact opnemen met een docent en/of een cursist en een cursus nader bekijken. Het aanbod is enorm gevarieerd, van talen (een geliefd onderwerp) tot meditatie, van computer- tot kooklessen. De Volksuniversiteit vindt haar oorsprong in Engeland in de tweede helft van de negentiende eeuw. Een kleine groep wetenschappers maakte zich zorgen over de ‘verborgen tweedeling in de maatschappij’, tussen een kleine groep wetenschappelijk geschoolden en de grote groep ‘van het volk’, de groep van de onwetenden. Kennis en ervaring opgedaan binnen de universiteiten moesten ten dienste komen van de hele maatschappij. Kennisoverdracht zonder druk van examens. Al snel volgden Duitsland, België en Denemarken dit voorbeeld. In Nederland was echter een andere kijk op armenzorg ontstaan: elk probleemgeval moest op zich bekeken worden (individualisatie). In links-liberale kring pleitte men voor meer invloed van de staat om een harmonische samenleving te bevorderen, een waarin ieder individu tot ontplooiing kon komen. Aan deze visie zaten twee kanten: enerzijds maakte men zich zorgen over de wantoestanden onder de arbeidende bevolking, anderzijds vond men dat een ‘verheven’ arbeider een belangrijke factor in de economische vooruitgang zou betekenen. De oprichter, de sociaal geograaf Professor Steinmetz, koos voor de naam Volksuniversiteit om verschillende redenen. Onder het ‘volk’ verstond hij iedereen, ongeacht politieke of religieuze achtergrond, dus ook diegenen voor wie
hoger onderwijs niet toegankelijk was. En het begrip ‘universiteit’ gebruikte hij in zijn meest oorspronkelijke betekenis. ‘Universitas’ betekent: een harmonisch, systematisch geheel van wetenschappen. Zo lezen wij in de statuten: ‘het doel der Volksuniversiteit is voor de Amsterdamsche burgerij van alle klassen de gelegenheid tot meer algemene ontwikkeling en hogere beschaving te openen, door cursussen op velerlei gebied te doen houden, waarbij schoolsheid en dwang geheel zijn buitengesloten’. Honderd jaar geleden, in 1913, ontstond in Amsterdam de eerste Volksuniversiteit. Al snel volgden Groningen (1914), Tilburg (1915), Assen en Den Haag (1916), Rotterdam en Utrecht (1917). In 1918 richtten de zeven Volksuniversiteiten de Bond van Nederlandse Volksuniversiteiten op met als doel het intensiveren van hun onderlinge samenwerking. Kort na de tweede wereldoorlog kende dat Volksuniversiteitswerk een bloeiperiode: het aantal groeide naar 65. Met name talencursussen, speciaal voor (toekomstige) emigranten, waren erg populair. In de tweede helft van de jaren vijftig komt die groei tot stilstand, onder andere onder invloed van televisie en de vele vormen van vrijetijdsbesteding die ontstaan. In 1965 werd die stagnatie doorbroken: Volksuniversiteiten gingen zich richten op maatschappelijke ontwikkelingen. Met steun van extra rijkssubsidie werden vele cursussen ontwikkeld: alfabetisering, Nederlandse taal voor gastarbeiders, speciale cursussen voor mensen met alleen lager onderwijs, cursussen op het gebied van de vrouwenemancipatie en op het creatieve vlak. Inmiddels zijn er ongeveer 100 Volksuniversiteiten in Nederland, waarvan 85 aangesloten zijn bij de Bond van Nederlandse Volksuniversiteiten (BNVU). In het totaal bereiken deze Volksuniversiteiten jaarlijks circa 180.000 cursisten. Het is echter moeilijk om een beeld te geven van ‘De’ Volksuniversiteit in Nederland. Daarvoor zijn de verschillen te groot. Er zijn grote Volksuniversiteiten met duizenden cursisten per jaar zoals Amsterdam, Amstelveen, Den Haag, Rotterdam en Utrecht; middelgrote, zoals in Arnhem, Tilburg, Groningen en Breda, en kleine Volksuniversiteiten, meestal gevestigd in kleine steden en dorpen, met enkele honderden cursisten. Om ergens te beginnen heb ik een afspraak gemaakt met Mark Vermin, directeur van de Volksuniversiteit Den Haag. Hij weet te vertellen dat ook de Volksuniversiteiten het in deze tijd van crisis zwaar hebben. Samenwerking met andere instanties, programma’s afstemmen en cursisten doorverwijzen moeten ervoor zorgen dat een zo breed mogelijk aanbod blijft bestaan. Hij zegt zijn medewerking toe: ‘We moeten het sowieso hebben van mond-tot-mond reclame.’ Ik bedenk dat bespreken van cursussen een win-win situatie zal zijn: goed voor de Volksuniversiteit, maar ook voor ons gepensioneerden. Mocht u meer over een specifiek onderwerp willen weten, laat het dan weten, dan komt die cursus snel aan de beurt. MvB
6
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
EVEN BIJBABBELEN
Rijtoer met de directeur Tot mijn blijde verrassing las ik in het vorige Voeksnieuws dat de rekenmeesters van de redactie hadden uitgedokterd dat mijn bijdrage aan dat nummer mijn 250ste verhaaltje in ons blad was. Met enige strelende woorden en een foto van mijn hoogbejaarde hoofd werd dit feit gememoreerd. Redactie, bedankt! Overigens is het de tweede keer dat aandacht werd besteed aan een door mij bereikt aantal verhaaltjes in een Shell-blad. De eerste keer gebeurde dat in april 1976 en ik was daar toen zelf schuldig aan. In de ShellPost, het toenmalige personeels blad van het Haags Centraal Kantoor, fantaseerde ik in mijn 300ste Bataafse Babbel (door de jaren heen heb ik die cursiefjes zelf genummerd) dat ik best, samen met de directeur van ons kantoor, in een open rijtuig zou worden rondgereden. En dat de hoogste Shell-baas, de heer Wagner, me op het bordes zou verwelkomen... Nou, dat heb ik geweten. Op de ochtend van de publicatie zat ik rustig te werken, in het redactiekantoor, op de tweede verdieping van ons Shell-pand, toen ik buiten hoorngeschal hoorde. Ik keek uit het raam en voor de deur stond een koets met daarin de directeur van het Haags Centraal Kantoor Otto Fischer, altijd ‘in’ voor een stuntje. Op de bok naast de koetsier zat mijn mederedactrice Trix Maltha, als palfrenier verkleed, en achterop een uit de Shell-Harmonie gerekwireerde jachthoornblazer. Bedrijfsfotograaf Bram Lamboo stond met zijn camera in de aanslag.
koerierster de zaal in om mij een spoedmissive te over handigen. Het was een met de hand geschreven briefje, dat luidde: ‘Jammer dat niemand mij ooit iets vertelt, anders zou ik met uitgestoken hand vóór het kantoor hebben gestaan. Van harte proficiat en nog vele Bataafse Babbels, ook tot genoegen, lering en vermaak van uw lezer, G.A. Wagner.’ Mijn aanzien in de vergadering was plotseling gestegen en één van mijn collega’s merkte op: ‘Met dat briefje in je hand moet je toch gauw twee jobgroepen hoger kunnen klimmen.’ Dat is me niet gelukt, maar heb ik de heer Wagner wel uitgenodigd voor een borrel die ik thuis gaf voor alle snode deelnemers aan de rijtuigstunt. Dat resulteerde in een tweede briefje, waarin onder andere stond: ‘Vriendelijk dank voor uw uitnodiging maar ik kan er echt geen gevolg aan geven. Morgen hebben wij onze jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders en dat betekent voor mij dat ik vandaag nog enig huiswerk te doen heb. Dit zal ongetwijfeld later op de dag moeten gebeuren; Voorburg moet ik derhalve laten schieten.’ Het was natuurlijk jammer, maar het klonk als een redelijk excuus… Mr. Jike
Ik moest naast Fischer gaan zitten en zo maakten we een ronde langs de Shell-gebouwen aan de Carel van Blylandtlaan en de Oostduinlaan. Door een circulaire gewaarschuwde collega’s stonden wuivend, lachend of schouderophalend achter de ramen. Er waren spandoeken, er werd gevlagd, met serpentines en slierten toiletpapier gegooid en sommigen kwamen naar buiten om het rijtuig te omringen. Ik voelde me zowel gefêteerd als in de boot genomen. Bij het hellinkje naar gebouw Oostduin dreigden de twee paarden op hol te slaan. ‘Straks halen we de voorpagina van ‘De Telegraaf’, zei ik, maar dat grapje werd niet gewaardeerd. De koetsier wist het span gelukkig in bedwang te houden. Terug op kantoor, werd het geheel op de kamer van mijn chef afgerond met koffie en een feestelijke taart. Het werk ging weer door en een uur of wat later zat ik in een vergadering op het Rijswijkse laboratorium. Daar kwam plotseling een speciale
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
7
GLOBETROTTER
De Ierse eilanden Overal waar je kijkt zie je schapen, en heb je het geluk om de streek in het voorjaar te bezoeken, dan zie je dartele lammetjes huppelen. Bezoekers aan de eilanden voor de Ierse Atlantische kust moeten dus tegen het nodige gemekker bestand zijn. Wie langer dan een dag op Inishbofin, Inish Turk of Clare Island doorbrengt, weet zich verzekerd van een gezonde nachtrust: ondanks de enorme hoeveelheid aanwezige mekkeraars is schaapjes tellen niet nodig om in slaap te vallen, De lucht is puur, de stilte is louterend. De enige afleiding op deze eilanden zijn de schapen en de overweldigende weidsheid van het landschap. Clifden is het vertrekpunt voor een hop-on hop-off trip langs drie, bijna verlaten eilanden. Onze gids is archeoloog Gerry Mccloskey. Hij komt hier al dertien jaar tijdens zijn Connemara Safari’s, www.walkingconnemara.com. Gerry weet zijn toehoorders te boeien met Britse humor en de juiste dosis informatie.
De enig aanwezige auto’s op het eiland Inishbofin zijn die van de bewoners, 200 in de zomer, in de winter slechts 35. Die bewoners leven van visserij en het fokken van schapen. Inishbofin schijnt een geliefde bestemming te zijn voor mensen die even ‘van de wereld’ willen zijn. www. inishbofinislandsdiscovery.com. Vlak bij de haven passeren we een kasteel uit de tijd van Oliver Cromwell, een van de meest gehate figuren uit de Engelse
8
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
geschiedenis. In de 16e eeuw werden hier de katholieke geestelijken gevangen gezet, voordat ze naar de Caraïben werden verscheept om als slaven verkocht te worden. Het kasteel ziet er in de ondergaande zon een beetje mysterieus en spookachtig uit. De eigenaresse van het hotel waar we de nacht verblijven, staat ons op de kade op te wachten om de bagage te vervoeren. Het is een kwartiertje lopen naar het hotel en onderweg zien we de eerste schapen; de zee ruist en bruist. De kleur van de ondergaande zon belooft echter niet veel goeds voor de volgende dag. De avond is er één zoals die alleen in Ierland kan zijn. Als we naar de naastgelegen pub gaan, zitten daar twee mannen Ierse Folkmuziek te maken. Muzikanten duiken hier soms zomaar ergens op om te spelen, puur voor hun eigen plezier. Als we ’s morgens achter Gerry aanlopen is het bewolkt en druilerig. Het landschap maakt echter veel goed: er is geen enkele boom op Inishbofin te vinden en dat geeft het een surrealistische aanblik. Heuvels met rotsblokken, doorkijkjes die er steeds anders uitzien; woeste golven en strandjes. En schapen, schapen en schapen. Bij elke bocht die je omgaat staat een nieuwe verrassing te wachten. Sommige stukken vertonen zo’n scherpe gelijkenis met een desolaat maanlandschap, dat je elk moment
verwacht een stel astronauten tegen te komen. Het ene moment is er alleen begroeiing maar even verderop lijkt het of een reus in een boze bui duizenden rotsblokken over het veld heeft neergegooid. Tijdens het wandelen vertelt Gerry allerlei anekdotes over de bewoners en de geschiedenis van Inishbofin. Met alleen het geluid van de wind en de zee, verzonken in onze eigen gedachten, lopen we verder tot het tijd is om te lunchen. De rugzak van Gerry blijkt verrassend veel lekkernijen te bevatten. En... aan het einde van de ochtend constateren we tevreden dat we slechts één kort buitje hebben gehad.
Een bootje brengt ons in een half uur naar het volgende eiland: Inish Turk. Ook hier is autorijden uitsluitend aan het handjevol bewoners voorbehouden. Er zit dus niets
GLOBETROTTER
anders op voor de komende nacht dan te lopen naar ons onderkomen. Onze spieren voelen het verschil met Inishbofin meteen: het terrein is behoorlijk heuvelachtig. Het uitzicht op de diepliggende baaien is adembenemend. Inish Turk is slechts 5 x 2,5 kilometer. Er zijn twee gemarkeerde wandelingen uitgezet. Als doorsnee toerist ben je snel uitgekeken, maar het eiland wordt druk bezocht door ‘botaniseerders’ en vogelaars.
De volgende morgen vaart een schip van O’Malley Ferries ons naar de laatste bestemming van deze reis: Clare Island. Dat de schepen van deze rederij ook te boeken zijn voor liefhebbers van diepzeevissen, is binnen goed te zien. Aan het dak van het schip hangen rekken met hengels in alle soorten en maten. Op Clare Island is één hotel, meerdere Bed & Breakfasts en er worden vakantiehuizen verhuurd. Er is er zelfs een yoga- en meditatiecentrum. En dat voor een eiland van nog geen acht vierkante kilometer. Wie de complete kustlijn wil aflopen, moet rekenen op een 21 kilometers lange tocht. Meteen bij de havenmonding ligt het kasteel van Grace O’Malley, de piratenkoningin uit de 15e eeuw. Het ziet er somber en ongenaakbaar uit. Er doen veel verhalen over deze legendarische Ierse heldin de ronde. Zo zou zij de Britse koningin Elisabeth I het leven behoorlijk
zuur gemaakt hebben, door schepen te kapen, die Elizabeth op het oog had om haar oorlog tegen Frankrijk te bekostigen. Er doen sappige verhalen de ronde over het feit dat Grace, op gevorderde leeftijd, een 15-jarige Spaanse ‘toyboy’ er op na hield. Grace zelf houdt wijselijk haar lippen stijf op elkaar. Haar resten liggen sinds haar dood in 1600 in de abdij die is gesticht door de monniken van Abbeyknockmoy in County Galway. De ruimte waarin de resten liggen, is gedecoreerd met fresco’s. De tand des tijds heeft deze bijna onzichtbaar gemaakt, maar met enige fantasie is nog wel het één en ander te ontdekken, zoals ridders te paard, worstelaars en draken. Een stevige wandeling van zo’n 12 kilometer over heuvels en dalen laat alle kanten van dit vriendelijke eiland zien. Halverwege komen we aan bij de nering van Patie O’Malley, de eigenaar van de enige winkel annex postkantoor op Clare Island. In zijn winkel kun je koffie en thee drinken, van het toilet gebruik maken en natuurlijk boodschappen doen. Patie is
per ongeluk, zoals hij zelf zegt, eigenaar van de winkel geworden. ‘In 1994 dreigde de winkel gesloten te worden en de gemeenschap besloot min of meer dat ik de zaak maar moest overnemen’, lacht hij mysterieus. Hoe de vork precies in de steel zit, laat Patie in het midden. De ruige en onherbergzame eilanden van zuidwest Ierland zijn een perfecte bestemming voor mensen die niet van
drukte, winkelen, feesten of warmte houden. De beste tijd om de eilanden te bezoeken is juni, juli en augustus, maar de temperatuur zal nooit hoger dan 22 graden zijn. De inwoners zijn bijzonder hartelijk en gastvrij en doen hun best om je het aan niets te laten ontbreken. Voor vogelaars en liefhebbers van vissen en duiken zijn de eilanden een paradijs. Dit gebied is uitstekend te bereiken is met het openbaar vervoer, www.ierland.nl. Ank Herstel
[email protected]
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
9
FIETSEN DOOR EUROPA
Naar de Noordkaap In de zomer van 1959 besluiten Ries Teekens en zijn broer Piet om het fietsstuur te wenden naar het Noorden, om precies te zijn, naar de Noordkaap. Heen gaan ze via Denemarken, Zweden en Finland en terug langs de kust van Noorwegen. Alles bij elkaar zo’n 7200 km, slechts 300 km minder dan hun tocht naar Turkije in het voorgaande jaar. Het zou hun laatste grote fietstocht worden, maar dat wisten ze toen nog niet. Hier volgt hun relaas. De fietstochten van voorgaande jaren hadden ons via de kranten nogal wat publiciteit bezorgd. Dat had voordelen: de fietsenwinkel van Wout Verhoeven stelde ons twee superkarretjes van het type ‘Paris-Brest-Paris’ ter beschikking voor de Noordkaapreis, met 2x5 derailleurs. Aanvankelijk hadden we een beetje twijfel over het mooie aanbod, want we waren bang dat ze misschien te licht voor de vaak ongeplaveide en stoffige wegen zouden zijn. Gelukkig bleek dat mee te vallen zolang we de kettingen regelmatig met ruim motorolie overgoten, een gewoonte die we in Italië hadden opgepikt. En voor het geval we toch panne kregen lieten we reserveonderdelen vooruitsturen, naar Narvik en Oslo. Voor regen hoefden we ook niet bang te zijn, want via de Noorse firma Helly Hansen kregen we prima regenkleding gratis tot onze beschikking. Na nog wat wijze lessen van beroeps renner Jo de Haan over het schakelen met de derailleurs waren we op 23 juni klaar om te vertrekken.
10
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
Ook dit jaar hadden we ons ‘ingegeten’ om het te verwachten gewichtsverlies te compenseren. Met een lichaamsgewicht van respectievelijk 102 en 95 kg, plus zware bagage (16 kg elk, winterkleding!) gingen we op pad. Onze wielen waren weliswaar groter dan die van onze oude fietsen (28 i.p.v. 26 inch), maar de banden waren dunner. Als dat maar goed bleef gaan! Gelukkig hielden de wielen het beter dan onze benen. Vooral in Duitsland hadden we veel tegenwind en dan breekt dat extra gewicht je op. ‘Pap in de benen’ was de beste manier om het gevoel te beschrijven. Voor het eerst werden we wat bang dat we de Noordkaap misschien niet zouden halen... en dat na al die publiciteit! Gelukkig ging het gaandeweg beter, uiteraard geholpen door de training en het gewichtsverlies. Omdat we al gauw merkten dat ’s avonds koken teveel luxe was, stuurden we ons kookgerei netjes weer naar huis en leefden vrijwel uitsluitend op brood, worst, rauwkost, fruit en veel melk. Met af en toe wat soep of een geritselde warme maaltijd. De bezorgde raadgevingen van onze moeder (poste restante gestuurd door onze vader) negeerden we maar. Via de veerpont Grossenbrode-Gedser kwamen we in Zeeland en Kopenhagen. Tivoli, het zeemeerminnetje, de Nyhavn, allemaal bekende plekken die we voor het eerst konden aanschouwen. Daarna staken we bij Helsingør de Sont over naar
Zweden. Daar reden ze in die dagen nog links (in 1967 gingen ze om) en dat was vooral bij vertrek ‘s morgens nog wel eens wennen! Die Zweden waren trouwens (in onze ogen) overdreven hygiënisch. Iedere avond een sauna en zo, terwijl wij in die tijd een wasbeurt nog wel eens oversloegen. Ze maakten er zelfs grapjes over dat ze in het buitenland dikwijls ziek waren omdat ze geen weerstand hadden tegen al die vreemde bacillen. Ook de Zweedse gereserveerdheid viel ons op. Terwijl we in zuidelijke landen zodra we met onze fietsen ergens stopten vrijwel onmiddellijk aanspraak hadden keken de Zweden niet op of om. Eén keer konden we via een Nederlandse vakantiewerker overnachten in de studiezaal van een
FIETSEN DOOR EUROPA
ging het naar Ivalo en Inari, totdat we bij het Noorse plaatsje Karasjok de grens overgingen. Allemaal via niet al te beste wegen. Weinig asfalt (dat vroor ’s winters toch maar kapot) en veel grintwegen, met olie-achtig bitumen bespoten tegen het stuiven.
universiteitsgebouw waarvan, naar ons bleek, geologiestudenten de volgende morgen gebruik zouden maken. Met onze pyjama’s nog aan voelden we ons wel een beetje ‘out of place’, maar nogmaals: de Zweden lieten niets merken! En de goede Zweedse zakenrelatie van onze vader, die we de hartelijke groeten moesten doen, liet tijdens ons telefoongesprek duidelijk merken dat we niet langs hoefden te komen. De uitzondering leek een boer te zijn, op wiens land we mochten kamperen en die ons ’s morgens een uitgebreid ontbijt gaf... tot hij ons vroeg hem na thuiskomst een pakketje bloembollen op te sturen… Na een korte bezichtiging van Stockholm namen we de pont naar Helsinki. Dat ging nog niet zo eenvoudig. De loopplank bleek te smal te zijn voor onze breed bepakte fietsen! Gelukkig bracht een hijskraan uitkomst. Eenmaal in Finland zouden we vele malen aan de oevers van idyllische meertjes kamperen. We waren gewaarschuwd voor muggen die ’s zomers gemeen konden steken, maar dat
het zó erg zou zijn wisten we (nog) niet. Totdat Ries een flesje antimuggen concentraat uit z’n bagage viste. Het was een nog niet in de handel gebracht middel dat hij van iemand van Pakhuismeesteren had gekregen. Stinken dat het deed! De muggen staken ons niet meer, maar ze bleven wél op een afstandje om ons heen zweven en zoemen, dus van slapen kwam niet zo veel. De Finnen waren overigens wel gastvrijer dan de Zweden. Regelmatig konden we onze tent bij een vriendelijke boer opzetten. Geen muggen, maar het verplichte rondje sauna ’s avonds was soms wel eens wat teveel! De route die we volgden ging in een rechte lijn naar het Noorden, langs plaatsen met soms onuitspreekbare namen: Helsinki, Jyväskylä, Viitasaari, Kärsämäki, Oulu (aan de Botnische Golf), dan Kemi en Rovaniemi. De laatste plaats lag op de Poolcirkel, maar dat realiseerden we ons eigenlijk pas vele kilometers verder. Aan Santa Claus en beweg wijzering deden ze daar nog niet. Door
Al gauw kwam de Noordkaap in zicht. We moesten nog met de boot van Russenes naar Honningsvåg (nu ligt er een mooie weg en een tunnel), maar een dag later stonden we dan toch bij die kaap. In de middernachtzon, natuurlijk. Tegenwoordig is er een compleet circus gebouwd, met grote parkeerterreinen voor de kampeerauto’s en 200 Noorse Kronen toegangsprijs. Je kunt er nu in de zomer over de hoofden lopen, maar in die tijd stond er alleen een kleine snackbar. Ries Teekens
[email protected]
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
11
VOEKS BOWLINGBOKAAL
Terugblik Voeks Bowlingtournooi Het jaarlijkse Voeks bowlingtoernooi, dit jaar georganiseerd door Amsterdam, vond woensdag 17 april 2013 plaats in Bowlingcentrum Chandra te Nieuwegein. Er waren deelnemers gekomen uit Rotterdam, Den Haag en Amsterdam. Als beginnend en erg onervaren bowler kreeg je gelukkig een hele hoge handicap, zodat je uiteindelijk toch op een aardige middenscore uitkwam. Na een lekker kopje koffie met gebak, de calorieën zouden tijdens het bowlen wel verbrand worden, zochten de deelnemers van de ochtendgroep hun baan op. Het was wel weer even wennen aan de baan, de drukte en de spanning. Met drie deelnemers per baan en zelfs één baan met twee deelnemers, was het flink doorwerken. Uiteindelijk zag je dat de meeste bowlers hun ritme snel hadden gevonden. De onervaren bowlers kregen van de ervaren gooiers goede adviezen en dat hielp soms wel. Nadat de eerste ploeg klaar was konden wij aanschuiven aan gezellig gedekte tafels voor een lekkere lunch. Rond een uur of twee ging de tweede groep met de ballen aan de rol en zag je net als tijdens de eerste ronde diverse stijlen; zachtjes glijden, met een bochtje, met een hupje, met een dribbeltje, met of zonder split en ook nog heel af en toe met meer dan 30 km per uur. Uitblinker was Eddy, die op baan 7 wel zes keer achter elkaar een strike gooide, heel professioneel.
Er is gespeeld om drie games, met handicap, met uiteindelijk de volgende prijswinnaars. Bij de dames ging de eerste prijs naar Nel Abrahamse uit Amsterdam met 550 pins, de tweede prijs naar Vicky van Belois uit Rotterdam met 518 pins en de derde prijs naar Elly van Noord uit Amsterdam met 514 pins. Bij de heren werd Ed de Gruiter uit Den Haag eerste met 613 pins, de tweede prijs ging naar Piet Huizing uit Rotterdam met 579 pins en de derde prijs naar Jan de Voogd uit Rotterdam met 541 pins. Hoogste score van de scratch bij de dames had Tiny de Neling met 197 pins en bij de heren Ed de Gruiter met 244 pins. De bokaal gaat dit jaar opnieuw naar Rotterdam.
12
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
BOEKBESPREKING
Amerika vóór Columbus In een vorig nummer bespraken we het boek van Charles Mann (‘1493’), waarin hij ontwik kelingen in de wereld beschrijft na de ontdekking van Amerika door Columbus. In een tweede boek van zijn hand, enigszins verwarrend ‘1491’ genaamd, gaat dezelfde schrijver dieper in op de geschiedenis van de bewoners van Amerika vóór hun ontdekking door Columbus. Van de bewoners van Amerika vóór de vijftiende eeuw weten we weinig. Onze kennis stamt voornamelijk uit archeologisch onderzoek, aangevuld met de spaarzame geschriften die Europese kolonisten (Spaans, Portugees, Frans, Engels en Nederlands) over hen hebben nagelaten. Die Amerikaanse volken, met uitzondering van de Midden Amerikaanse Maya’s en Azteken en misschien de ZuidAmerikaanse Inca’s, kenden namelijk geen schrift, en wat aan historische opschriften bewaard is gebleven is nog niet of niet volledig ontcijferd. Maar de laatste decennia groeit het archeologisch inzicht en voortgaand onderzoek heeft duidelijk gemaakt dat de Midden-Amerikaanse en Andesculturen vlak voor de komst van Columbus, onafhankelijk van ontwikkelingen elders op aarde, grote hoogten bereikt hebben. In het stroomgebied van de Mississippi – Missouri rivieren en in de halfwoestijnen van westelijk Noord-Amerika vindt men imposante landschappen waarin ook vele cultuurresten en menselijke invloeden te vinden zijn. Dat is eveneens het geval langs de Amazone, in delen van westelijk Brazilië en aan de oevers van de Rio de la Plata. Verder komen cultuurresten voor langs de Atlantische kust van Noord- en Zuid-Amerika, op Caraïbische eilanden en in het hoge noorden van Canada.
is gedacht dat slechts sprake was van ongerept natuurlandschap. Dat schudt wakker, net als de beschrijving van de stedelijke samenlevingen van Midden- en Zuid-Amerikaanse samenlevingen; en die van rond de grote rivieren van NoordAmerika. Mann brengt een pleidooi voor verstandig beheer van zulke halfnatuurlijke landschappen; ook voor voortgaand onderzoek naar de culturen die er gebloeid hebben. Hij is daarbij niet over één nacht ijs gegaan zoals blijkt uit 53 pagina’s met voetnoten en meer dan 1100 referenties.
1491; New revelations of the America’s before Columbus, door Charles C. Mann 2e editie, 2011,Vintage Books, New York, ISBN978-1-4000-3205-1. 553 pp. vaak grondig vernietigden. Gelukkig bleven enkele ervan bewaard en zijn gedocumenteerd, zij het slechts spaarzaam. Met al deze gegevens past Mann ons wereldbeeld aan, bijvoorbeeld door erop te wijzen dat er cultuurland schappen liggen langs de Amazone. Lang
Dit pionierswerk rekent grondig af met het onjuiste inzicht dat ‘paradijselijk Amerika’ niet door mensenhanden was aangeraakt en klaar lag voor Europese kolonisten. Pas nu beginnen we te ontdekken hoe de Indianen hun leefgebied aan hun eigen behoeften aanpasten en hoe ze in balans met de natuur leefden. Helaas is dat paradijs verloren gegaan maar het groeiende inzicht kan ons veranderen. Dit uitstekende boek, dat bij uitkomen terecht tot het beste boek van het jaar werd uitgroepen, wordt van harte aanbevolen aan een ieder die geïnteresseerd is in een beter begrip van de nieuwe wereld. Tom J.A. Reijers
[email protected]
Gebruik makend van genoemde archeologische bronnen heeft journalist Charles Mann een zo volledig mogelijk overzicht gegeven van die culturen, hun samenhang of zelfstandigheid en hun interactie met Europese kolonisten die veel van die cultuurresten niet herkenden en
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
13
HERINNERINGEN
Overnachten in een sneeuwhol Enige tijd geleden verkondigde onze Minister van Defensie, met gepaste trots, dat ze op dienstreis door Noorwegen in een sneeuwhol had geslapen. Toen Willem Scholte dat las moest hij aan zijn eigen sneeuwholervaring denken, meer dan veertig jaar geleden. Het was mijn eerste winter bij Norske Shell en mijn langlaufervaring was zeer beperkt. Toch vond Ole, een Noorse collega van me, dat geen belemmering toen hij mij voorstelde om met zijn tweeën een overlevingscursus te gaan volgen, een ‘sneeuwholcursus’. Mijn bezwaar, dat ik nog nooit op de fjell had gelanglauft werd luchtigjes weggewuifd. Het bleek dat we met een sleeplift naar boven konden. Dat maakte het nog geen sinecure, want in die jaren waren langlaufski’s nog van hout en aanzienlijk breder dan tegenwoordig. Nu zie je die latten alleen nog in een museum.
We gingen van start met twee avonden cursus, gevolgd door een weekend praktijk. Sneeuwholen berusten op het principe dat de sneeuw in zo’n hol door de lichaamstemperatuur gaat smelten, zodat de temperatuur van de wanden naar nul graden stijgt. Er zijn twee soorten sneeuwholen. Wanneer je je heel snel in moet graven, bijvoorbeeld bij plotselinge omslag van het weer, is er de éénpersoonssoort van ongeveer twee meter lang en een halve meter diep en breed. Een dergelijk hol wordt niet gegraven, maar er worden blokken sneeuw uitgezaagd. Vervolgens ga je languit in het gat liggen, trekt de langlauflatten over je heen en daaroverheen komen de sneeuwblokken. Zo’n hol kun je in ongeveer 20 minuten maken! Het hol waar onze minister gebruik van maakte moet van een groter type geweest zijn, b.v. 2 x 2 x 2 meter en dat vergt een paar uur zagen èn graven. Je werkt daarbij paarsgewijs. Beide holbewoners graven 2 meter van elkaar, in een vrij steile, met sneeuw bedekte, helling. De laag sneeuw moet een stevige dikte van minstens een
14
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
op de rand van het plateau, keken we uit over een geweldig mooie licht golvende sneeuwwoestijn waarop het prima langlaufen was. paar meter hebben. Je begint elk met een ‘deur’ uit te zagen. De blokken worden opzijgelegd om later die ‘deur’ weer mee te kunnen afsluiten. Vervolgens graaf je ca. 1,5 meter diep de helling in, waarna één persoon van de linker deur naar rechts gaat graven en de ander van de rechter deur naar links. Doorgaans kom je elkaar dan tegen. Het hol wordt afgemaakt door de rest van de sneeuw naar buiten te werken. Wanneer je beide ‘deuren’ met blokken afdicht heb je een prima meerpersoons onderkomen voor de nacht. De tweede cursus ging over het te gebruiken materiaal. Daartoe behoorde kleding, een zaag, een lichtgewicht schep, een fluitje, een reserve skipunt van aluminium (essentieel wanneer een punt van je ski afbreekt), en een borsteltje om de sneeuw van je kleding te borstelen (anders worden bij het smelten je kleren nat). Ook is het belangrijk om een tweede paar lange sokken mee te nemen. Het eerste, natte paar bind je gewoon om je lijf om ze te laten drogen! En toen de praktijkoefening! Met z’n allen in de bus die ons in een paar uren naar het gebergte Blefjell reed, omhoog tot het punt waar de skihelling begon. Daarna zouden we verder gaan met de lift. Maar helaas, die was in het ongerede geraakt! Wat was er gebeurd? Een paar cursisten vóór ons waren min of meer tegelijk met hun zware bepakking van de lift gesprongen, waardoor de kabel een dusdanige zwiep gekregen had dat hij van het wiel was geschoten. Als een deels opgekrulde slang lag hij in de witte sneeuw. De later gearriveerde cursisten (onder wie ik dus) waren ‘not amused’, want we moesten een paar honderd meter klimmen, in ‘paralleltred’, stapje voor stapje, mét bepakking! Eenmaal boven gekomen,
Maar we waren er nog niet. De beoogde helling lag nog zeker vijf kilometers vóór ons. Na een sprookjesachtig mooie tocht konden we eindelijk beginnen met zagen en graven. Noren zijn niet erg spraakzaam, dus we werkten gestaag en zonder veel te zeggen voort. Op het eind van de middag waren we klaar en mochten we een maaltijd klaarmaken en verorberen. Toen kwam het moment om één van de twee ‘deuren’ met een deel van de sneeuwblokken dicht te maken. De buitentemperatuur was inmiddels gezakt naar min 12 graden. Ole had speciaal een thermometer meegebracht en tot onze opluchting liep de temperatuur inderdaad zachtjes omhoog naar nul graden zodra de tweede ‘deur’ ook dicht was. We staken één van onze skistokken door de buitenwand, om nog wat verse lucht in het hol te krijgen en legden ons teruste. Op de rotsgrond, begroeid met heide. Af en toe viel een druppel op ons gezicht (lekkend plafond?).
De volgende morgen was onvergetelijk. Het had ’s nachts wat gesneeuwd en we keken uit over een doodstille wereld; een grandioos uitzicht met slechts twee kleuren, het stralende wit van de sneeuw en het alles overkoepelende blauw van de hemel. Wat een ervaring! Willem Scholte
[email protected]
bridge
Voorouders Ter gelegenheid van Kerstmis vorig jaar wilden we iets anders doen om ons uitgebreide nageslacht bezig te houden. Mijn vrouw opperde dat het misschien leuk zou zijn om de goegemeente iets te vertellen over onze voorouders en wat die zoal deden en hadden gedaan. De voorbereidingen kostten nogal wat tijd: er moesten foto’s worden opgescharreld en vervolgens worden gescand en gegroepeerd. Het ging om ons beider ouders en grootouders. Voor de techniek hadden we de hulp van onze schoonzoon ingeroepen en ik had een beamer geleend om de foto’s op groot formaat op de muur te projecteren. Zo kon de groep ‘nakomelingen’ (ruim 30 in getal) kennisnemen van een grootvader die tijdens de eerste wereldoorlog was ingedeeld bij de beginnende ‘luchtmacht’. Opa zat op de foto in zo’n houtje-touwtje vliegtuig waar hij echt mee gevlogen heeft. Er waren ook foto’s bij van familie in Indië, uit het begin van de vorige eeuw. Mijn moeder was te zien als een klein vrouwtje als dirigent voor een groot mannenkoor, in die tijd nog aanleiding tot veel hilariteit! Een groot succes, vooral omdat dit deel van onze familie onbekend was! Het bijgaande spel kwam onlangs voor in onze Butlercompetitie en was velen te machtig. Het spel is dan ook geen gesneden koek. Er zijn niet voldoende vaste slagen om klein slem te maken. De twee lange kleuren moeten uitkomst brengen en als de schoppen niet al te beroerd zitten komen daar misschien nog extra slagen uit. We beginnen met het nemen van de uitkomst in noord om een extra entree in zuid te bewaren. Nu eerst maar eens de schoppen testen. Met klaveren naar zuid en dan een kleine schoppen naar de vrouw – voor de heer van oost. Ruiten terug voor de vrouw van zuid die nu schoppen 10 op tafel legt. De leider speelt afhankelijk van wat west doet klein of de aas. Op de laatste schoppen is west in de problemen, hij (of zij) moet minimaal 3 harten en 3 klaveren vasthouden. Als hij een klavertje loost worden alle klaveren bij de tegenpartij hoog. Hij gooit dus een harten bij. Nu speelt de leider de laatste ruiten. West móet nu wel een klaver wegdoen. En zo maakt de leider drie slagen in schoppen, twee in harten, drie in ruiten en vier in klaveren voor contract. Als west in plaats van de klaver toch een tweede harten neergelegd zou hebben dan speelt de leider aas en heer van harten en keert terug in zuid met klaveren heer voor de vrije harten voor eveneens contract. Slechts één ander paar bood klein slem, maar ging down. Henk Mentink
[email protected] Zin in nog meer bridge? Zie de website van regio Leiden!
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
15
regionieuws
Regioactiviteiten 29 05 11 11 18 19 26 27 08 09 14 04
mei Wandelen Rijnmond juni Wandelen Twente juni Zeeuwse koffietafel Het Zuiden/ Goes juni Muiderslot Het Sticht juni Rondrit Achterhoek Arnhem juni Bustocht Twente juni Dinerclub Leiden juni BBQ Rijnmond aug Orchideeën hoeve Haarlem/Alkmaar aug Gemaal De Cruquius Leiden aug Diavoorstelling Het Noorden sept Dagtocht Het Noorden
de vier bekende manen Io, Europa, Ganymedes en Callisto observeren. In 1610 ontdekte Galileo Galilei met een telescoop deze vier grootste manen van Jupiter, nu bekend als ‘de Galileïsche manen’. Anno 2013 konden wij, met behulp van twee moderne telescopen, met onze eigen I-phone, BlackBerry, etc. hetzelfde wonder observeren en fotograferen. Zie voor een uitgebreider verslag en o.a. een foto van Jupiter met de vier manen, gemaakt door Wim Groen -met de I-phone-, onze website www.voeksamsterdam.nl Zie ook: www.volkssterrenwachtorion.nl voor de Orion volkssterrenwacht in Bovenkarspel.
Amsterdam Website www.voeksamsterdam.nl Secretariaat Wilma Whincup, Parelmoervlinder 1, 1113 KV Diemen, tel. 020-6959502,
[email protected] Penningmeester Bankrek. 43.12.58.538 t.n.v. Voeks te Zunderdorp Welzijnswerk Henny Ham-Kokshoorn, tel. 020-4000631,
[email protected] ZKA-consulent Frits Terweij, tel. 036-5319749,
[email protected] Activiteiten Marijke Koerts, tel. 022-8542711,
[email protected]
Aftreden voorzitter Beste Voeksleden, tot onze spijt heeft Hans Visser besloten om, voornamelijk vanwege problemen in de privé sfeer, zijn functie als voorzitter van onze regio neer te leggen. Zijn taken zullen voorlopig door de overige bestuursleden worden waargenomen. In de komende maanden gaan we op zoek naar een nieuwe voorzitter. Mocht u deze functie ambiëren of kent u iemand anders die hiervoor geschikt zou zijn laat het ons dan s.v.p. even weten. Wij hopen met ingang van het nieuwe seizoen weer met een volledig bestuur van start te kunnen gaan. Met vriendelijk groet, het huidige bestuur Terugblik Orion volkssterrenwacht Zaterdag 30 maart werd het even spannend. Wordt het een bewolkte avond of twinkelen de sterren ons tegemoet… het was gelukkig het laatste! Veertien zeer geïnteresseerde Voeksleden lieten de avond vóór Pasen voor wat hij was en bezochten de Orion volkssterrenwacht in Bovenkarspel. Een onbekende locatie voor de meeste van ons, maar het ‘Streekbos’ was goed te vinden. In het planetarium gaf de voorzitter van Orion ons een uiteenzetting over de ontstaansgeschiedenis van Orion, het nieuwe gebouw, het planetarium en de telescoop-koepel. Indrukwekkend was hoe de uiteindelijke ‘montering’ van beide telescopen en de beweegbare koepel tot stand was gekomen. Voordat bewolking kwam opzetten kreeg iedereen de gelegenheid om door beide telescopen in de koepel naar o.a. Jupiter te kijken. Jupiter is vanaf de zon de vijfde en tevens grootste planeet van ons zonnestelsel. We konden met gemak
16
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
Apeldoorn Secretariaat B.N. de Moel, Asselsestraat 303, 7312 CW Apeldoorn, tel. 055-3561825,
[email protected] Penningmeester Bankrek. 3625930 t.n.v. Voeks te Apeldoorn Activiteiten J. Oostervink, tel. 055-5223729,
[email protected] Welzijnswerk Mw. L.M.J. Hupkens-Jorna, tel. 055-5064498,
[email protected] ZKA-consulent Joop Hamer, tel. 0341-417178,
[email protected]
Welzijnswerk Het welzijnswerk blijft uiteraard een belangrijke en dankbare taak. We hebben momenteel twaalf welzijnswerkers in onze regio, die vorig jaar een totaal van 229 bezoeken hebben afgelegd aan Voeksleden die 75 jaar werden of 80 jaar en ouder zijn. Er is nog één vacature, voor een klein rayon in de kop van Overijssel, omgeving Staphorst. Neemt u vooral contact op met onze welzijnscoördinator (zie colofon) als u informatie hierover wilt hebben. Activiteiten Het Voeksseizoen 2012/2013 is wat betreft activiteiten weer bijna voorbij. Het is voor onze regio een succesvol seizoen geweest. We zijn erg blij met de deelname bij onze bijeenkomsten en uitjes, de laatste jaren stijgend, terwijl het ledenaantal langzaam afneemt. Het afgelopen seizoen waren gemiddeld meer dan 30 mensen aanwezig, bij het kerstdiner zelfs 45 deelnemers. Ook de deelname aan de dinerclub na afloop van de bijeenkomsten was goed. Voor dinsdag 20 augustus staat een gezellige dag midgetgolf gepland. Details hierover in de volgende editie van Voeksnieuws.
regionieuws
Onze activiteitencommissaris heeft opnieuw afspraken gemaakt met twee van onze vaste presentatoren: de heer Renner, die het seizoen 2013/2014 zal openen, en de heer van Zutphen, die het jaar 2014 zal inluiden. Het bestuur van de regio Apeldoorn wenst u een fantastische zomer.
Arnhem Secretariaat W. van Seters, Schependomlaan 14, 6542 RM Nijmegen, tel. 024-3770765,
[email protected] Penningmeester Bankrek. P1021912, t.n.v. Voeks regio Arnhem, Doorwerth Welzijnswerk B. van der Hoeven-Smits, tel. 026-4422515,
[email protected] ZKA-consulent Ton van Seters, tel. 024-3770765,
[email protected]
Rondrit Dinsdag 18 juni 2013 maken we met eigen auto’s een tourrit naar de Achterhoek. We verzamelen om 10 uur in hotel Van der Valk in Arnhem Noord, Amsterdamseweg 505. Na een kopje koffie met gebak rijden we via een toeristische route naar Winterswijk om een bezoek aan Rosenhaege Living Gardens te brengen. Die begint met een stevige lunch om daarna de tuin en de shop te bekijken. Aan het eind van de dag rijden we zoveel mogelijk binnendoor terug naar Arnhem voor een afsluitend driegangenkeuzediner, bij Van der Valk. Als u deel wilt nemen dient u € 35 over te maken op rekening van de penningmeester (zie colofon). Jaarlijkse BBQ De jaarlijkse BBQ in Herenboerderij ‘De Hucht’ Stationsstraat 24 in Elst vindt plaats op dinsdag 10 september. Noteert u deze datum vast in uw agenda. Aanvang 17 uur in de tuinkamer. De bijeenkomst zal tot plusminus 20 uur duren. Nadere gegevens vindt u in het juli/aug nummer.
van woensdagochtend 13 maart jl., is door Bram de Groen geschreven, maar het is aan mij, Antoinette van der Maas, om over de welzijnswerkersbijeenkomst van die middag te berichten. Helaas was de nieuwe coördinator, Leo Tan, door ziekte geveld. De afscheidnemende Corneel Honhoff kon daardoor nog een keertje ‘optreden’. Nadat de jubilerende welzijnswerkers, Marja Hirschfeld en Ine van der Weijst, door Kees van Gelder in het zonnetje waren gezet, was de beurt aan Corneel om toegesproken te worden. Dat was ook ’s ochtends al gebeurd, maar er was geen kwestie van ‘voor de voeten weggemaaid gras’, want Hennie van Roode en ik hadden al weken ervoor zitten brainstormen over de vorm die we eraan zouden geven. Uiteindelijk kwamen we uit op een dialoog, die zou leiden tot een acrostichon op een schoolbord, wat ingewikkelder klinkt dan het bleek te zijn. Zichtbaar verguld hoorde Corneel een en ander aan en hij was blij met het toepasselijke boek over Te Werve, dat nog niet zo lang geleden verschenen is. De volgende spreker, Michiel den Oudsten (Coördinator nieuwe Alzheimer Cafés Alzheimer Nederland, afdeling Haaglanden) bleek even zoeken te zijn, wat ons de gelegenheid gaf even na te praten en voorpret te hebben. Toen hij er eenmaal was werd de kleine vertraging ruimschoots goed gemaakt. We hebben een bijzonder geslaagde middag gehad, dank zij Michiels heldere en plezierig gepresenteerde verhaal vol interactieve momenten. De opluchting dat de vergeetachtigheid, waar we allemaal wel eens last van hebben, geen voorspellende waarde voor de toekomst heeft, was in de zaal te proeven; iedereen ging, ondanks de zwaarte van het onderwerp, vrolijk de deur uit. De heer Den Oudsten kan ook een lezing over mantelzorg aanbieden, dus hierbij alvast een tip voor Leo Tan: zeker uitnodigen volgend jaar!
Bowlen Er wordt door een aantal Voeksleden elke maand gebowld in Arnhem-Noord aan de Schelmseweg. Nadere inlichtingen bij de heer Krahmer, tel. 0317-357309. In de maanden juni, juli en augustus wordt niet gebowld, data voor het najaar komen in het volgende Voeksnieuws.
Den Haag Website www.voeks-regio-denhaag.nl Secretariaat A.W.J. de Groen, Gen.Eisenhowerplein 186, 2284XW, Rijswijk-ZH, tel. 070-3943918,
[email protected] Penningmeester Bankrek. 3491658 t.n.v. Voeks te Den Haag Activiteiten N.J. van Soldt, tel. 015-2575237,
[email protected] Welzijnswerk L. Tan, tel. 070-2164916 of 06-12285125,
[email protected] ZKA-consulent F.M. van der Veen, tel. 070-3687168,
[email protected]
Bijeenkomst welzijnswerkers Het verslag van de Algemene Ledenvergadering van onze regio,
Marja Hirschfeld
Ine van der Weijst
Activiteiten Het seizoen van onze maandelijkse activiteiten is voorbij. Er ligt een zomer voor u waarin u zelf invulling aan tweede donderdagen van de maand (juni, juli en augustus) moet geven. In september of oktober hebben wij weer een aantal interessante onderwerpen verzameld waaraan u kunt meedoen. Bijvoorbeeld twee series met computercursussen; te beginnen in oktober en in januari, voor beginners en voor gevorderden. Onze laptops werken met zowel Windows 7 als met Windows 8. Houd de aankondigingen hierover in de gaten. Dat kan zowel Voeksnieuws zijn als op de website www.voeks-regio-denhaag.nl.
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
17
regionieuws
Het Noorden Website www.voekshetnoorden.nl Secretariaat Wim Huizing, Bremstraat 233, 9404 Assen, tel. 0592-310932,
[email protected] Leden Adm. Mw. G. van Rossum, Norbruislaan 5, 7761 CG Schoonebeek, tel. 0524-532162,
[email protected] Penningmeester Bankrek 13.17.95.635 t.n.v. Voeks regio Het Noorden te Borger Activiteiten Art Timmer, tel. 0592-331800,
[email protected] Welzijnswerk Mw. M.J. van Os,
[email protected] ZKA-consulent Ton Vas, tel. 0592-346208,
[email protected]
Terugblik Jan Plezier Dit keer, op woensdag 24 april 2013, vertrok de boottocht vanuit de Friese stad Sneek. Een totaal van 99 Voeksleden namen deel aan deze activiteit; het weer werkte geweldig mee. Vanaf de kade voer de ‘Jan Plezier’ door de stad richting IJlst. De kapitein moest alles in het werk stellen om daar een haakse bocht te maken maar het ging allemaal zonder probleem. Na een perfecte lunch werd de reis voortgezet naar Grouw, waar werd aangelegd. We konden dit oude Friese stadje uitgebreid bewonderen. Op de weg terug naar Sneek werd van het Chinese buffet genoten. Op de kade applaudisseerden we voor de bemanning van de Jan Plezier, die ons een prachtige tocht hadden bezorgd.
naar ‘Beeld en Geluid’ in Hilversum . Wij worden ontvangen met koffie/thee en een TV-gebakje. Daarna volgt een rondleiding door ‘Beeld en Geluid’ en in de Theaterzaal een filmpresentatie in vogelvlucht van de parels uit het televisieamusement. Deze ‘Parel Entertainment’ is een arrangement voor de liefhebbers van cabaret, comedy, satire, en spel- en showprogramma’s. Tijdens de rondleiding maakt u kennis met het moderne gebouw en u krijgt een indruk van de gigantische omvang van de archieven. Ook ziet u hoe 700.000 uur aan beeld en geluid voor de toekomst wordt bewaard. Aansluitend gebruiken wij in het Atrium (middenplein) de lunch. Daarna vertrekken we naar het paleis Het Loo in Apeldoorn. We sluiten de dag af met een diner op de terugweg. Alleen bij de secretaris, Wim Huizing, (zie colofon) kunt u zich opgeven, vóór 15 augustus a.s. Na bevestiging van uw deelname kunt u uw bijdrage, voor deze dagtocht € 55 per persoon, overmaken naar onze penningmeester (zie colofon) o.v.v. ‘Dagtocht 4/9’ . Bij annulering uwerzijds, vanaf twee weken vóór 4 september, vindt in principe geen teruggave plaats, zulks ter beoordeling van het regiobestuur. We vertrekken vanaf de parkeerplaats bij Rapide Tours, Stationsstraat 25, Tynaarlo, om 7:15 uur. De volgende opstap is de Carpoolplaats bij Assen Zuid vertrek 7:30 uur en Motel Hoogeveen om 7:45 uur. Vermeldt bij uw opgave de opstapplaats en een eventueel dieet.
Haarlem/Alkmaar Website www.voekshaarlemalkmaar.nl Secretariaat W.J. van Beest, Madelievenlaan 19,
2111 ZJ Aerdenhout, tel. 023-5245855,
[email protected] Penningmeester Bankrek. 56.15.01.386 t.n.v. Voeks Haarlem-Alkmaar te Heemstede
Activiteiten P. Versluis, tel. 06-28154190,
[email protected] Welzijnswerk Mw W. van Beest–Feijen, tel. 023-5245855,
[email protected] ZKA-consulent M. Visser, tel. 072-5124545,
[email protected]
Diavoorstelling Op woensdag 14 augustus zal de heer Jan Geerdink uit Hengelo een diavoorstelling in restaurant-zalen Van Veen verzorgen, Witterhaar 14 in Witten. Aanvang 14 uur. Het betreft een driedimensionale diaserie, hetgeen betekend dat u de dia’s ‘beleeft’, u ervaart het alsof u er zelf loopt. De dia’s worden met twee camera’s tegelijk op één scherm geprojecteerd. Hiervoor heeft u een polarisatiebril nodig (aanwezig in de zaal). De toegang is gratis en wij zorgen voor een kopje koffie/thee met iets lekkers. Wilt u deelnemen, dan wordt u verzocht zich vóór 10 augustus aan te melden bij de secretaris Wim Huizing (zie colofon). Aansluitend kunt u deelnemen aan een buffet. De kosten voor dit buffet zijn € 20 per persoon. Uw aanmelding is definitief door overmaking van de eigen bijdrage €20,00 naar de penningmeester ( zie colofon) o.v.v. Buffet 14 augustus. Ook vóór 10 augustus. Uiteraard kunt u deze middag ook bijwonen zonder deelname aan het buffet. Wij verwachten een grote opkomst. Dagtocht Hilversum en paleis Het Loo Op woensdag 4 september organiseren wij een dagtocht
18
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
Dagtocht Orchideeënhoeve Luttelgeest Op donderdag 8 augustus gaan we met Apollo op stap. De reis start in Schagen en gaat naar de orchideeënhoeve Luttelgeest. Deze hoeve staat bekend als de ‘altijd mooi weer’ accommodatie. Er is een tropische tuin waar 3000 botanische, wilde orchideeën uit de hele wereld groeien, zo natuurlijk mogelijk, tussen watervallen, beekjes, bomen en stronken. Er zijn diverse tuinen waaronder een van 1500 m2 met duizenden vlinders. Er zijn genoeg bankjes en stoelen zodat u zelf kunt kiezen of u veel of weinig gaat lopen. Ook zittend valt er heel veel te genieten. We vertrekken om 8 uur vanuit Schagen, vanaf de P&R achter het NS station. Om ± 8:30 uur is de bus bij het winkelcentrum De Hoef in Alkmaar en de laatste opstapplaats is bij het NS station in Bloemendaal waar de bus om ongeveer 9 uur zal arriveren. We krijgen onderweg koffie met gebak en bij aankomst in Luttelgeest een broodmaaltijd. Na die lunch krijgen we tekst en uitleg over de orchideeën en aansluitend kunnen we zelf de tuinen bekijken. De planning is dat we rond 18 uur terug zijn in Bloemendaal. De kosten voor de dagtocht bedragen € 36 voor leden en € 45 voor introducés. Met een
regionieuws
zullen we in het volgende nummer berichten. U kunt zich nog aanmelden! Concertkamer Een kijkje op de website van de Concertkamer over het volgende seizoen is zeker de moeite waard (www.concertkamer.nl/ programma). De details van de diverse voorstellingen zullen tijdig worden aangekondigd.
Rijnmond telefoontje of e-mail aan de secretaris of activiteitencommissaris en door storting van het verschuldigde bedrag op rekening van de penningmeester (zie colofon), wordt u genoteerd voor deelname, gaarne vóór maandag 29 juli 2013. Op de website www.orchideeenhoeve.nl kunt u uitgebreid kennis maken met het moois dat op deze locatie te zien is. Prinsjesdag 2013 Opgave voor de dagtocht naar Den Haag op 17 september (Prinsjesdag) is nog mogelijk. Op 1 mei waren er bijna 40 aanmeldingen. We hebben 45 plaatsen op de tribune aan het Lange Voorhout kunnen reserveren. Daar zal de passage van onze nieuwe Koning goed te zien zijn. Er wordt nog gewerkt aan verdere invulling van de dag en de bijgaande kosten. Daarover meer in VN 7/8 die rond 25 juni a.s. bij u op de mat zal liggen.
Leiden Website www.voeks-leiden.nl Secretariaat L.A. Bijl, ’t Lange Rack 9, 2162XX Lisse, tel. 0252418296,
[email protected] Penningmeester Bankrek. 42.63.00.947 t.n.v. Voeks te Leiderdorp Activiteiten R. Le Grand, tel. 06-44239515,
[email protected] Welzijnswerk Mw. L. de Graaf-Wijsman, tel. 0252-216139,
[email protected] ZKA-consulent P. Zipp, tel. 071-4025138,
[email protected]
Dinerclub Op woensdag 26 juni gaan we voor de derde keer naar het restaurant Paerdeburgh, Oud Adeselaan 1, 2375 XA, Rijpwetering. U wordt daar rond 18 uur verwacht; we krijgen een verrassingsmenu van chef Hans Vergeer voorgeschoteld. Dit jaar, om meer kans te hebben op mooi weer in de tuin van Paerdeburgh, organiseren we de avond een maand later. De kosten zijn € 36 voor leden; introducés betalen € 44. De prijs is inclusief twee glazen wijn plus koffie. Aanmelden is door betaling van het verschuldigde bedrag aan de penningmeester (zie colofon) o.v.v. ‘Diner juni’. Gastheer is Fred Geiger.
Website http://voeksrijnmond.nl Secretariaat W.A. Meijnen, Terborchdreef 10, 3262 NB Oud-
Beijerland, tel. 0186-615905,
[email protected]
Penningmeester Bankrek. 320149 t.n.v. Voeks Rotterdam, Vlaardingen Activiteiten Mw. Gerda Burger, tel. 078-6733993,
[email protected] Piet Groen, tel. 06-46717731
[email protected] Welzijnswerk Mw.H.E. Doorneveld-Letterman, tel. 078-6762010,
[email protected] ZKA-consulent W.A. Vogelaar, tel. 0186-617760,
[email protected]
Wandelen met Piet van Mil Opnieuw organiseert Piet op woensdag 29 mei een wandeling langs de molens in Kinderdijk. Maximaal anderhalf uur lopen in een rustig tempo. Het bestuur trakteert u op een kopje koffie. Mogelijk komt de vermelding in dit Voeksnieuws te laat, maar het is altijd mogelijk om mee te lopen. Eén telefoontje, naar Gerda Burger of Piet Groen (zie colofon), is voldoende. We weten dan dat u van de partij zult zijn zodat we niet zonder u zullen vertrekken. Interregionale Ontmoeting We organiseren op 16 oktober de Interregionale Ontmoeting in Landsmeer met deze keer een heel uitgebreid programma. Houdt de agenda op de website in de gaten. Daar zullen we u nader informeren. Terugblik Keukenhof Op 25 april jl. zijn we met 31 Voeksleden -met introducésvertrokken voor een onvergetelijke dag naar ‘de Keukenhof’. Wat hebben we het getroffen met het weer! Heerlijk! Na een tussenstop in Katwijk aan Zee, voor koffie met gebak, kwamen we om 12 uur aan. Het nieuwe concept, om geen diner te organiseren, maar voor een lunchpakket te zorgen en ieder zijn eigen middag in te laten invullen, kan bijzonder geslaagd genoemd worden. De enige verplichting was om 17:15 uur op het verzamelpunt terug te zijn. Leuk was dan ook de reactie van één van de deelnemers die wij mochten ontvangen: ‘Mijn
Activiteiten Bij het verschijnen van deze editie van Voeks nieuws is het bezoek aan Duivenvoorde achter de rug; in het volgende nummer zullen we daarover berichten. Wat betreft het voorgenomen bezoek aan gemaal De Cruquius, dat op vrijdag 9 augustus a.s. om 14 uur zal plaatsvinden: we gaan de balans opmaken betreffende het aantal aanmeldingen om te kunnen bepalen wat de uiteindelijke kosten zullen zijn. Ook daarover
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
19
regionieuws
hartelijke dank voor alle moeite die u voor ons gedaan hebt om ons een onvergetelijke dag in de Keukenhof te bezorgen. Als ik nu naar buiten kijk heeft u ook wat het weer betreft, de juiste dag uitgezocht!‘ BBQ Even ter herinnering! Heeft u zich al opgegeven voor de Barbecue op donderdag 27 juni? Dat kan via de website www.voeksrijnmond.nl of rechtstreeks via een email of telefoontje naar Gerda Burger of Piet Groen. (zie colofon). Het wordt vast een hele mooie dag en heel gezellig! De kosten bedragen € 20 voor leden en € 27,50 voor introducés. We ontvangen u vanaf 16:30 uur in de Polderpoort te Vlaardingen. Graag tot ziens!
Het Sticht Website www.voekshetsticht.nl Secretariaat W.G. Reman, Flits 14, 1231 SN Loosdrecht, tel. 035-5823161,
[email protected] Penningmeester Bankrek. 502138 t.n.v. Voeks regio Het Sticht te Huizen Activiteiten H.H. Holsboer, tel. 035-6916872,
[email protected] Welzijnswerk J. van Berkel, tel. 06-53841190,
[email protected] ZKA-consulent J.H. Eekhof, tel. 0348-423015,
[email protected]
Excursie Muiderslot De laatste activiteit voor de zomervakantie, een bezoek aan het Muiderslot, zal op dinsdag 11 juni zijn. Programma: Uiterlijk 10:30 uur wordt u bij het Muiderslot verwacht op parkeerplaats P1 (P+R) bij de A1 (gratis parkeren). U wordt opgevangen door bestuursleden en samen wandelen we in ca. 15 min. naar het slot. Parkeren in de buurt van het Muiderslot is zeer beperkt mogelijk, tegen betaling van € 2.40 per uur (contant of chip). Er zijn enkele (gratis) invalide parkeerplaatsen bij de ingang. Om 10:45 uur melden we ons bij de ingang. Er is ontvangst in de Taveerne met koffie/thee en cake aan een gereserveerde ‘Voekstafel’, waarna een rondleiding door het Slot met een gids volgt. Ca. 12:15 uur lunchen we opnieuw aan de Voekstafel. Na de lunch is gelegenheid tot wandelen door de historische tuinen, begeleid door ons regiolid Nannette (vrijwilligster bij de Muiderslot Warmoezeniers). Het slot is helaas moeilijk toegankelijk voor minder validen, het kasteel zelf is helemaal
20
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Kosten incl. koffie, rondleiding en lunch voor leden en partners € 25,40. Met een museumkaart (wel meenemen!) betaalt u € 15,40. Introducés/ niet-leden € 31,75 (met museumkaart € 19,25). Aanmelden bij Hans Holsboer, zie colofon. Betaling aan de penningmeester, zie colofon. In verband met de rondleiding en reservering van de Taveerne is het maximum aantal deelnemers 25. Deelname,uiteraard op volgorde van aanmelding. Voor informatie over het slot kunt u terecht op de website: www.muiderslot.nl Na de vakantie zal onze eerste excursie gaan naar Kasteel Amerongen. Op 10 september. Noteert u dat alvast in uw agenda. Terugblik Om te luisteren naar een presentatie van Peter Spaans van Zilveren Kruis Achmea op 9 april jl. was het vroeg aantreden in Driebergen. Het onderwerp was de zorg in Nederland en dan specifiek de relatie tussen Shell en ZKA. Een onderwerp dat duidelijk leeft, want we hadden een volle zaal. De combinatie zorgverzekering ZKA en Shell dateert van de invoering van de zorgverzekeringswet in 2006. Recent is daar, als gevolg van continue aanpassingen en nieuwe inzichten, verandering in gekomen. Belangrijk punt is hierbij de aandacht voor het vitaal ouder worden. Ook een aandachtspunt binnen Voeks. Al met al een zeer informatieve presentatie. Het is de bedoeling de presentatie op de Voeks website van Het Sticht te plaatsen.
Twente Website www.voekstwente.nl Secretariaat J.W. te Kiefte, An der Muest 2, D-48455 Bad Bentheim, tel. 00-49- 5922 6236,
[email protected] Penningmeester Bankrek. 54.90.09.744 t.n.v. Voeks regio Twente te Hengelo Activiteiten H.Freiboth, tel. 0546-492944,
[email protected] Welzijnswerk Mw.B.Feunekes-Spruijt, tel. 053-4614598,
[email protected] ZKA-consulent J.Sizoo, tel. 053-4365398,
[email protected]
Wandelingen Op woensdag 5 juni wandelen we onder leiding van Hoekon en Ageeth Danoesastro. De wandelroute van ruim een uur voert ons vanaf ’t Maatveld langs De Doorbraak van Waterschap Regge en Dinkel, door het Dikkersbos en Nijreesbos. Goede wandelschoenen zijn nodig, vooral na regen. We verzamelen om 10 uur bij restaurant ’t Maatveld, Tusveld 31 – 33, 7627 NX Bornerbroek. Tel. 074 3841409. Routebeschrijving: vanaf de N35/A35 neemt u de afslag (30) Almelo Zuid, daarna richting Almelo. Bij de volgende verkeerslichten rechtsaf richting Bornerbroek. In Bornerbroek de rotonde ¾ rond (vanuit Delden 1e afslag) richting Borne. Na het viaduct 1e weg links, het Tusveld. Deze weg links aanhouden, bij de kruising rechtdoor. Na ca. 250 meter is links het restaurant. De wandeling op woensdag 3 juli wordt georganiseerd door Ton en Trees Heitkamp. Daarover in het volgende Voeksnieuws meer.
regionieuws
Bustocht Giethoorn Op woensdag 19 juni vertrekken we om 8:30 uur met de bus vanaf de parkeerplaats van hotel Van der Valk, Bornsestraat 400, 7556BN Hengelo, richting Giethoorn. Na het vertrek rijden we
Na de rondvaart heeft u de tijd om Giethoorn op eigen gelegenheid te verkennen. Om 16 uur verlaten we Giethoorn en rijden naar Twente. Om 18:30 uur zijn we terug in Hengelo. De kosten zijn voor leden € 38 p.p. en voor niet-leden € 47. Dit bedrag kunt u overmaken op de rekening van de penningmeester, zie colofon, o.v.v. Bustocht Giethoorn. U kunt zich aanmelden tot 6 juni bij Hans Freiboth, zie colofon.
Het Zuiden
via een toeristische route noordwaarts. Via de schitterende streek van de Beerze Bulten rijden we naar het oude Hanzestadje Ommen. Hier worden wij bij een sfeervol restaurant verwacht voor het gebruik van een kopje koffie met gebak. Vervolgens begeven we ons door het prachtige stroomdal van het riviertje de Reest naar IJhorst, bekend van de ooievaars; en naar Staphorst, het markante dorp met z’n groene en blauwe kleuren. We zijn dan in de Kop van Overijssel waarna we via het schilderachtige Zwartsluis naar Giethoorn, rijden. In het hart van het pittoreske Giethoorn bezoeken we Museum ‘De Oude Aarde’, al sinds 1969 de inspirerende thuisplaats voor één van Nederlands mooiste collectie mineralen en fossielen. Bij een restaurant in het centrum worden we om 13 uur verwacht voor een goed verzorgde koffietafel, inclusief kroket. Aansluitend kunt u tijdens een één uur durende rondvaart genieten van het moois dat Giethoorn te bieden heeft. Door vervening ontstonden rondom het dorp plassen en meren. Om turf te vervoeren groef men vaarten en sloten. Vele huizen zijn als het ware op eilandjes gebouwd, en alleen via bruggetjes te bereiken. De meeste van de meer dan 176 bruggen zijn privé-eigendom. Vanwege de vele grachten en karakteristieke vlonders en boogbruggetjes wordt het dorp ook wel het ‘Hollandse Venetië’ genoemd.
Website www.voeksregiozuid.nl Secretariaat A.A.M. Sanders, Kapucijnenhof 66, 4904 RB Oosterhout, tel. 0162-433253,
[email protected] Penningmeester Bankrek. 3307404 t.n.v. Voeks regio Het Zuiden te Oosterhout (NB) Activiteiten (Vacant) Welzijnswerk A.H. Don, Hoge Vaartkant 128 4873LL Etten-Leur, tel. 076- 5018065 of 06-24396021,
[email protected] ZKA-consulenten Brabant & Limburg: J. van Beusekom, tel. 076-5218259,
[email protected], Zeeland & Limburg: L. v,,an Zon, tel. 0113-270144,
[email protected]
Bijeenkomsten Goes. Het seizoen sluit op dinsdag 11 juni. Aansluitend op die soos-ochtend organiseren we de jaarlijkse Zeeuwse Koffietafel in Hotel Terminus. De kosten zijn €10 per persoon. Verdere info bij de soos-voorzitter Ary Wesplate tel 0164-610791. In de maanden juli en augustus is er geen soos. Zevenbergen. Sociëteit iedere eerste woensdag van de maand van 10 tot 12 uur in Hotel Van der Hooft. Inlichtingen Cees van Terheijden tel 0164-643144. Welzijnswerk Albert Don is nog steeds op zoek naar een welzijnswerker voor de regio Noord Limburg. Hij wacht met belangstelling op uw telefoontje (06-24396021). VOEKS regio Het Zuiden website is er! Ga eens kijken op www.voeksregiozuid.nl
✁
Als er in de maand januari géén contributie is betaald of ingehouden van uw pensioen bent u géén lid van Voeks! Bent u geïnteresseerd in de behartiging van uw belangen, activiteiten voor Voeksleden of Voekswelzijnswerk? Dan zegt u:
JA, NATUURLIJK WORD IK LID VAN VOEKS! Ondergetekende, de heer/mevrouw Adres
Postcode
Geb.datum
Laatste maatschappij
Telefoon
E-mail
Ingangsdatum Shellpensioen
Woonplaats
Betaalnr
Naam echtgeno(o)t(e) /partner
.Geb.datum partner
meldt zich hierbij aan als lid van Voeks en gaat ermee akkoord dat de contributie (€ 20) in januari met het pensioen wordt verrekend. NB: Indien de aanmelding in het loop van het jaar wordt gedaan, zal éénmalig een acceptgiro worden toegezonden. Indien uw pensioen nog niet in betaling is, wordt ieder jaar een acceptgiro toegezonden. Datum
Handtekening
In envelop zonder postzegel aan: Bureau Voeks, Antwoordnummer 1964, 2501 VC Den Haag N.B. U kunt zich ook aanmelden via onze website www.voeks.nl!
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
21
Personalia
De volgende leden heten wij welkom: E. van den Bos, 161bis, Rue du General de Segur, 77810 Thomery, Frankrijk, ex UK Mw. N.H. DouwesMartijn, Diependaalselaan 337, 1215 KG Hilversum L. Heijes, Lienstukken 3, 9444 PS Grolloo, ex NAM
J. Hilgen, Wilhelmina Druckerstraat 30, 3207 SC Spijkenisse, ex SNR D.W.C. de Jonge, Kruisnetlaan 596, 3192 KG Hoogvliet, ex SNV D. Kok, Wittenburgergracht 13, 1018 MT Amsterdam, ex NAM
J.F. Looij, Parklaan 12, 3208 DL Spijkenisse, ex SNR Mw. H. van der SlootUijtdeboogaardt, Rio Grandestraat 55, 3207 NJ Spijkenisse G.A.M.J. Smeenk, Wildwal 2, 7213 BE Gorssel, ex SIEP
J.A.A. Stoops, Vennetje 2, 7841 GH Sleen, ex NAM H.P.M. Weyenberg, Vivaldistraat 20, 5481 LW Schijndel, ex SDSI
Met leedwezen geven wij kennis van het overlijden van onze leden: P.J. Bakker, ex SNR, 3/04, 82 jr; Willem de Zwijgerlaan 2, 3136 AS Vlaardingen A. Boersma, ex SNR, 1/04, 88 jr; Eringalaan 8-246, 9285 TR Achtkarspelen Mw. T.M. BonnermanBoudier, (SIPM), 6/04, 90 jr; Willem III straat 36, 2552 BR Den Haag Mw. M. BrinkmanDriessen, (SIPM), 3/04, 81 jr; Endegeesterlaan 4, 2342 CZ Oegstgeest Mw. M.T. BrouwersSchellings, (Indonesië), 8/04, 80 jr; Koperslagersdreef 19 A, 6216 SN Maastricht J. Cornelissen, ex KSLA, 18/04, 89 jr; Corr.adr. Esplanade de Meer 34, 1098 WL Amsterdam Mw. J.H. van Dijk-Sprong, (KSEPL), 13/04, 92 jr; Oostsingel 66, 2612 HD Delft A.K. Edenburg, ex SNR, 9/04, 92 jr; Irenestraat 68, 2991 BG Barendrecht P. Evertsen, ex Curaçao, 22/04, 92 jr; Corr.adr. Sassenheimstraat 38, 6843 MK Arnhem Mw. A.E. FranssenHakkaart, (SNR), 22/04, 90 jr; Claudius Civilislaan 40, 3132 JB Vlaardingen Mw. G. van GamerenZoutendijk, (SNR), 31/03, 89 jr; Dirk de Derdelaan 49, 3132 HB Vlaardingen D.M.W. te Groen, ex SIPM, 22/04, 92 jr; De Caascoper 9, 1531 PZ Wormer A. de Jong, ex UK, 11/04, 87 jr; Jan Muschlaan 132, 2597 VB Den Haag A. de Jong, ex SNR, 12/04, 78 jr; Eendenwad 12, 4761 HD Zevenbergen 22
Mw. J. Keurhorst-van Zelm, (SIPM), 12/04, 95 jr; Huis te Landelaan 346, 2283 SR Rijswijk Mw. M. Klinkert-Beumer, (SNV), 28/03, 82 jr; Goetlijfstraat 5, 2596 RH Den Haag K. Kooijman, ex SI, 5/04, 71 jr; Corr.adr. Ad Patres, Frederik Hendriklaan 7, 2582 BP Den Haag A.M. Kop, ex SN, 2/04, 85 jr; Purmerendstraat 137, 2547 JC Den Haag H.W. Kouwenhoven, ex KSLA, 4/04, 82 jr; Nijenburg 18, 1081 GG Amsterdam Mw. M.H. Krielen-van der Spek, (SNV), 27/04, 87 jr; Corr.adr. Beijerscheweg 72, 2821 NJ Stolwijk M. Krukziener, ex SIRM, 10/04, 90 jr; Vredehofstraat 30 104, 3761 HC Soest G.W. Langstraat, ex SNR, 9/04, 74 jr; Mozartlaan 112, 3335 AJ Zwijndrecht Mw. J.J. van LeeuwenSpierenburg, (Curaçao), 17/04, 87 jr; Rembrandtstraat 34, 3781 EC Voorthuizen J. Lincklaen Arriëns, ex SIPM, 31/03, 94 jr; Jonkerlaan 90, 2242 EX Wassenaar P. van der Linde, ex SNR, 14/04, 66 jr; Thorbeckelaan 54, 4463 VB Goes Mw. M.J. Linneman-Bruin, (NAM), 20/04, 85 jr; Schutselaan 26 C 03, 7741 AP Coevorden
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
Mw. C.C.A. MaarschalkerweerdOostveen, (Venezuela), 5/04, 89 jr; Schrijnwerkershof 1, 3981 TP Bunnik L.L. Mattens, ex SIPM, 31/03, 83 jr; Thomas Jeffersonlaan 325, 2285 AL Rijswijk S.W. Noordermeer, ex SIPM, 16/04, 94 jr; Toon Dupuisstraat 10, 2552 SB Den Haag Mw. L. Ottens-Strijker, (NAM), 6/04, 91 jr; Prunusplantsoen 88, 2982 NC Ridderkerk M. Pronk, ex Shell Tankers, 16/04, 80 jr; Loevesteinlaan 899, 2533 CB Den Haag Mw. C.H.A. Sirks-van den Elshout, (SIPM), 3/04, 90 jr; Van Barenstraat 35, 2628 LC Delft K.C.J. Steeksma, ex Indonesië, 1/04, 96 jr; Schout de Walestraat 36, 5062 AV Oisterwijk H. Stobbe, ex Shell Tankers, 24/04, 82 jr; IJsbaan 25, 3362 KA Sliedrecht A.J. Tap, ex KSLA, 9/04, 95 jr; Bies 25, 1273 CG Huizen J. Verheij, ex SIPM, 18/04, 84 jr; Palissanderhout 57, 2719 KX Zoetermeer Mw. A.J. de VriesSchuitema, (SIPM), 8/04, 91 jr; Park Boswijk 571, 3941 AM Doorn Mw. C.H.W. WevelsHoijtema van Schoot, (SIPM), 9/04, 94 jr; Zaagmolenstraat 96, 2265 WZ Leidschendam
L.H. Wiltenburg, ex SIRM, 13/04, 90 jr; Keiweg 52, 4901 JA Oosterhout Mw. G.M. WolseMuntjewerf, (Shell Tankers), 30/03, 83 jr; Van Houtenkade 3, 1814 DE Alkmaar
Familieberichten: Mw. I.G.S. DekkerVermaat, 8/04, 66 jr; echtgenote van K. Dekker (SNR), Christinastraat 8, 4328 CB Burgh-Haamstede Mw. J. HoeverWiedemeijer, 18/04, 94 jr; echtgenote van E.W. Hoever (SNR), Eksterlaan 592, 3136 SP Vlaardingen Mw. J. Kruijs-’t Lam, 23/04, 61 jr; echtgenote van J. Kruijs (SNR), Zijpschekreek 3, 4675 RW Anna Jacobapolder Mw. L.H. Mos-Bruggink, 12/04, 83 jr; echtgenote van R. Mos (NAM), Hornerheide 1, 6085 NM Horn Mw. F.A. van OfferenEeltjes, 8/04, 90 jr; echtgenote van H.A. van Offeren (SIPM), Santpoorterplein 6, 2023 DN Haarlem Mw. J.C.M. Versluis-de Greef, 22/04, 93 jr; echtgenote van D.J. Versluis (SNC), Segbroeklaan 422 H, 2565 EK Den Haag Mw. E.M.F. van der Wiel-Kousbroek, 6/04, 88 jr; echtgenote van A. van der Wiel (KSLA), Harmoniehof 68, 1071 TD Amsterdam
POST
Comodoro Rivadavia
Bovenstaande naam zal niet veel mensen iets zeggen, maar de oud-Argentiniëgangers onder u zullen weten dat dit een van de oudste en grootste olievelden in Argentinië is en tevens de naam van de kuststad die daar is ontstaan. De naam is die van een legerkapitein die zich heeft ingespannen om de regio en de olievelden tot ontwikkeling te brengen.
Een nieuwe Grondwet? Door Klaas van der Poel, klaas@imme. nl werden wij onlangs gewezen op de publicatie van een pleidooi voor een grondige vernieuwing van onze Nederlandse Grondwet. Het boek is van de hand van mede-Voekslid Pieter Bijlard en de volledige titel is: ‘Hoogste tijd voor een democratische Grondwet’. In zijn beschouwingen voert Pieter aan dat de 165 jaar oude Grondwet niet meer beantwoordt aan de mondigheid van de huidige burger. Belangrijke beslissingen moeten via referenda aan die burgers voorgelegd worden. Het boek is verkrijgbaar via www.boekscout.nl Etiquette en Omgangsvormen Voeksleden die zakelijk nog actief zijn kunnen wellicht hun voordeel doen met het boek van een ex-Shell medewerker, Jan Jaap van Weering: ‘Zakelijke (Internationale Etiquette & Omgangs vormen’. Het boek is verkrijgbaar via www.distinguished.nl/boek.details. html.
Van Nicolette Gastkemper (
[email protected]) ontvingen we een aantal foto’s genomen rond 1950 toen haar vader daar werkte voor Shell Oil. Nicolette is daar geboren. Er is één foto bij van het uitrijden van een Rentispijplijn (een op land in elkaar gelaste pijplijn, die bij laag water naar het platform op zee wordt gesleept). Een andere foto is van (vermoedelijk) lokale werknemers en een foto van een aantal Shell-employees, waarschijnlijk bij het afscheid van de heer Gastkemper in Buenos Aires, vóór zijn vertrek naar Comodoro Rivadavia. Namen bij de foto van dat afscheid zijn: Zurendonk, Moret, Kosidowski, de Vos, Van der Heijden, Stheeman, Wessels, Johnson, Van Beek, De Haan, Sonneveldt, De Best, Goedhart, Gastkemper, Van Beek, Weissenfeld. Nog bekenden voor u?
VoeksNieuws | nr. 6 | juni 2013
23
VOEKSKRONKEL
Beste Kronkelkrakers, Deze keer is het weer de beurt van een kronkel voor de cryptogrammenliefhebbers onder u. Kronkel 42 leverde niet al teveel problemen op gezien het aantal inzenders. Het bijgevoegde plaatje van die Kronkel had natuurlijk betrekking op de draak uit 4 verticaal. Ook nu weer een afbeelding van een van de gevraagde oplossingen uit deze kronkel. U kunt uw oplossing van de Voeksbalk V-43 sturen naar: P.J. Visser Sparrendal 552 3142 LR MAASSLUIS
De oplossing van Kronkel 42 luidt: HORIZONTAAL: 2 Bloedvorm; 7 Boezeroen; 13 Amerika; 15 Malaria; 17 Eiervla; 19 Galbakken; 20 Elfmetertrap; 21 Nipt; 22 ABBA; 25 Smak; 27 Spar; 31 Uitzonderlijk; 34 Appelscha; 38 Soldaat; 39 Gasolie; 41 Skibond; 42 Engelenhaar; 44 Diabolo. VERTICAAL: 1 Slangenhuisje; 2 Boenlap; 3 Ooilam; 4 Draak; 5 Ommen; 6 Melk; 7 Bijrol; 8 Erasmus; 9 Elektra; 10 Never; 11 Klappertanden; 18 Ebro; 23 Bedstel; 24 Asregen; 28 Piccolo; 29 Toga; 30 Albino; 32 Talie; 33 IJssla; 34 Arend; 35 Pasja; 37 V.l.n.r. Voeksbalk 42 luidt: LIMOENSAP Corné haalde de volgende namen uit de goede inzenders:
of naar
[email protected] Onder de goede inzendingen mag ik weer een drietal cadeaubonnen van € 12,50 verloten, dus een reden temeer om uw oplossing in te sturen. En….meedoen is belangrijker dan winnen (Maar een cadeaubon is ook leuk meegenomen…!)
1 - K. Anzenhofer - Buitengaats 26 2 - W. Poot - Schiedam 3 - W.G. Weisbeek - Zwartewaal Van harte gefeliciteerd en tot de volgende Kronkel Peter
VOEKS NIEUWS
Horizontaal: 1 Visgerei waar hij vanaf moet blijven! (9); 7 Vissengedicht over vogels (12); 14 Meesteres (7); 15 Die muzikale pook is wonderbaarlijk (7); 16 Stevige lijfwacht uit Artis? (7); 17 Hij kletste over snoep (9); 19 Het voertuig voor landverhuizers (13); 21 Voor het venster in België (4); 22 Tussen nooit en nimmer (4); 25 Als zij uitbarst, berg je dan maar…(4); 27 Zure bak (4); 32 Die leerling reist nogal deftig (13); 35 Ik sport sinds kort en sta in het midden van het veld (9); 37 Wordt gezocht om aan werk te komen (7); 40 Beursbijdrage (7); 41 Snauwerige ouwe panda (7); 42 Meetkundig systeem in Drenthe (12); 43 De finale voor boksers en wielrenners (9). Verticaal: 2 Die vrucht geeft karakter aan een Turk (7); 3 Verblijven van verwaande meisjes (6); 4 Onderwerp van ‘t warenhuis (5); 6 Waterdrager die in de put zit (5); 7 Werelds element (5); 8 Toon een uitblinker in het paleis (5); 9 Aankomende eenheid (7); 10 Plaats een wapen voor de kijker om het binnen te halen (7); 11 Kikkers onderzoeken (6); 12 Buiteling voor acteurs (3); 13 Verpleegster met een deeltijdbaan? (10); 14 Vrolijke twijgen aan de voet (10); 18 Hij geeft opdracht tot monnikenwerk (3); 23 Hondjes die in brand staan (7); 24 Hierin zie je buiten wat ze binnen hebben (7); 26 Afslagplaats van een internationale trein (3); 28 Bedrijf waarover Engelsen zich zorgen maken (7); 30 Vers gemaakt van halmen en ijzer (6); 31 Dit apparaat is geen jaknikker (6); 33 De frisdrank van een meisje in Essen (5); 34 Dit is echt een dier aan de maat (5); 35 Een stuk touw voor ‘t meisje (5); 36 ‘n Aantal schepen komt dichterbij (5); 38 Zoëven ging hij tussen de bergen door (3).
VOEKSBALK V-43
U kunt inzenden t/m 20 juni 2013