VERKEERSVEILIGHEID als onderdeel van WVVP
Auteur(s) Datum Versie Status
RBM / RO 28-11-2006 1.0 Definitief
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
Inhoudsopgave 1. 2.
3.
4.
5.
6. 7.
Visie ........................................................................................................................ Doelstellingen van hogere overheden ........................................................................... 2.1. Rijksoverheid ..................................................................................................... 2.2. Provincie Zuid Holland ........................................................................................ 2 . 3 . S t a d s g e we s t H a a g l a n d e n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gemeentelijke doelstellingen ...................................................................................... 3.1. Pijler 1: Verkeersveilige Infrastructuur. ................................................................. 3.1.1. Beleidsuitvoering: Implementatie Essentiële Herkenbaarheidskenmerken ........ 3.2. Pijler 2: Verkeers educatie/ voorlichting ................................................................ 3.2.1. Acties: educatie/ gedragsbeïnvloeding ........................................................ 3.2.2. Permanente educatie inzet verkeersleerkracht ............................................. 3.2.3. School-thuis route enquête ....................................................................... 3.2.4. Ondersteuning 3VO vanuit gemeente .......................................................... 3 . 2 . 5 . S n e l h e i d s I n f o r m a t i e D i s p l a y/ v e r k e e r s t e l l e r s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 7
3.3. Pijler 3: Handhaving ........................................................................................... 8 Ongevallen analyse ................................................................................................... 9 4 . 1 . O n t wi k k e l i n g v a n o n g e v a l l e n d o o r d e j a r e n h e e n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 4.2. Blackspots ........................................................................................................ 9 4 . 3 . V e r s c h i l l e n p e r we g t yp e . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1 4.4. Verschillen naar bestuurder ............................................................................... 12 4.5. Weersomstandigheden ...................................................................................... 13 4.6. Conclusie ........................................................................................................ 13 Strategie ................................................................................................................ 14 5 . 1 . I n r i c h t i n g v a n d e we g / i n f r a s t r u c t u u r c o n t i n u e r e n e n i n t e n s i v e r e n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 4 5.2. Gedragsbeïnvloeding continueren/ intensiveren. ................................................... 14 5.3. Handhaving ..................................................................................................... 15 Financiering............................................................................................................ 16 Monitoring .............................................................................................................. 16
1
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
1.
Visie
Mobiliteit is niet alleen een drager van economische groei, maar ook een maatschappelijke b e h o e f t e . M o b i l i t e i t i s e e n v e r wo r v e n h e i d , d i e m e n s e n d e k a n s b i e d t z i c h t e o n t p l o o i e n e n te ontspannen. Bestrijden van mobiliteit zou dan ook betekenen: bestrijden van m a a t s c h a p p e l i j k e b e h o e f t e n . D a t i s n o c h g e we n s t n o c h e f f e c t i e f . D a a r o m k i e z e n d e overheden ervoor om de mobiliteitsgroei in goede banen te leiden. Westland is sterk afhankelijk van een goede autobereikbaarheid. Goederenvervoer heeft de h o o g s t e p r i o r i t e i t i n d i t g e b i e d . O m r u i m t e t e h o u d e n v o o r g o e d e r e n v e r v o e r i s h e t we n s e l i j k o m o n n o d i g e m o b i l i t e i t t e v o o r k o m e n . D o o r e e n g o e d f u n c t i o n e r e n d O V - n e t e n f i e t s n e t we r k kan onnodige automobiliteit afnemen. Naast deze goede bereikbaarheid is een verkeersveilige infrastructuur van net zo’n groot belang. M e n s e l i j k h a n d e l e n i s v a n g r o t e i n v l o e d o p d e v e r k e e r s v e i l i g h e i d . B e wu s t wo r d i n g v a n h e t e i g e n g e d r a g i n h e t v e r k e e r i s d a a r o m n o o d z a k el i j k . N a a s t i n v e s t e r e n i n v e r k e e r s v e i l i g e i n f r a s t r u c t u u r e n t e c h n o l o g i s c h e o n t wi k k e l i n g e n b l i j f t h e t v a n g r o o t b e l a n g o m t e i n v e s t e r e n in de mensgerichte kant van verkeersveiligheid.
2.
Doelstellingen van hogere overheden
2.1.
R i j k s o ve r h e i d 1
D e N e d e r l a n d s e o v e r h e i d we r k t a a n e e n p e r m a n e n t e v e r b e t e r i n g v a n d e v e r k e e r s v e i l i g h e i d in een zodanig tempo dat de positie in de top van de Europese Unie behouden blijft. O n d a n k s d e z e k o p p o s i t i e wa s i n 2 0 0 0 4 % v a n d e s t e r f t e t o e t e r e k e n e n a a n v e r k e e r s o n g e v a l l e n . I n d e l e e f t i j d s g r o e p 1 5 - 2 4 j a a r i s h e t z e l f s d e g r o o t s t e d o o d s o o r z a a k 2. T o c h i s N e d e r l a n d g o e d o p we g . T e n o p z i c h t e v a n 1 9 7 0 wa s i n 2 0 0 1 h e t a a n t a l v e r k e e r s d o d e n a l m e t 6 0 % g e d a a l d . M a a r h e t ka n n o g b e t e r . V o o r 2 0 1 0 i s h e t b e l e i d e r o p g e r i c h t h e t a a n t a l d o d e n e n z i e k e n h u i s g e wo n d e n t e r u g t e b r e n g e n t o t r e s p e c t i e v e l i j k 9 0 0 e n 1 7 . 0 0 0 . E e n d a l i n g v a n 1 5 % ( d o d e n ) e n 7 , 5 % z i e k e n h u i s g e wo n d e n t e n o p z i c h t e v a n 2 0 0 2 . D e z e d o e l s t e l l i n g v o r m t g e z i e n d e v e r wa c h t e g r o e i v a n d e m o b i l i t e i t , m e t n a m e i n h e t goederenvervoer, en de vergrijzing van de verkeersdeelnemers een majeure opgave. I n 2 0 0 3 wa r e n e r n o g 1 0 8 8 d o d e n t e b e t r e u r e n . I n 2 0 0 4 v o l g d e e e n s p e c t a c u l a i r e d a l i n g t o t 881 doden. Er is geen verklaring te geven voor deze grote daling. Vooralsnog houdt het SWOV, het rijks-kennisinstituut op het gebied van verkeer, het op ‘toeval’. Dergelijke abrupte dalingen zijn vaker voorgekomen zonder stand te houden. Alle ogen in verkeersveiligheidsland zijn nu gericht op de uitkomst van 2005 om te zien of het een e e n m a l i g e l a g e s c o r e wa s o f e e n n o g n i e t t e v e r k l a r e n t r e n d b r e u k . D e s p e e r p u n t e n v a n h e t r i j k z i j n g e r i c h t o p h et v e i l i g i n r i c h t e n v a n d e i n f r a s t r u c t u u r , h e t beïnvloeden van het gedrag van verkeersdeelnemers via campagnes, het bevorderen van v o e r t u i g t e c h n o l o g i e e n h e t o n t wi k k e l e n v a n i n s t r u m e n t e n v o o r v e i l i g g o e d e r e n v e r v o e r .
1
Bron: Nota Mobiliteit, naar een betrouwbare en voorspelbare bereikbaarheid
2
Bron: CBS doodsoorzakenstatistiek
2
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
2.2.
P r o vi n c i e Z u i d H o l l a n d 3
D e p r o v i n c i e wi l v o o r 2 0 1 0 d e v o l g e n d e d o e l s t e l l i n g r e a l i s e r e n ; H e t a a n t a l v e r k e e r s d o d e n e n – z i e k e n h u i s g e wo n d e n i n 2 0 1 0 m o e t ( v e r g e l e k e n m e t h e t b a s i s j a a r 1 9 9 8 ) i n Z u i d - H o l l a n d afnemen met respectievelijk 34% en 27%. Procentueel lijkt dit meer dan het rijksbeleid door het eerdere basisjaar. Deze taakstelling is voor Zuid-Holland exclusief de k a d e r we t g e b i e d e n . A l s k a d e r we t g e m e e n t e i s h e t W e s t l a n d n i e t g e b o n d e n a a n d e z e taakstelling. D e s p e e r p u n t e n wa a r d e p r o v i n c i e o p i n z e t z i j n i m p l e m e n t a t i e s v a n D u u r z a a m V e i l i g e n inzet op gedragsbeïnvloeding. 2.3.
S t a d s g ew e s t H a a g l a n d e n 4
H e t s t a d s g e we s t v e r t a a l t d e r i j k s d o e l s t e l l i n g u i t d e N o t a M o b i l i t e i t n a a r d e r e g i o e n s t r e e f t naar: − Minimaal 15% reductie van het aantal verkeersdoden in 2010 ten opzichte van 2002; van 36 naar maximaal 31 verkeersdoden per jaar. − M i n i m a a l 7 , 5 % r e d u c t i e v a n h e t a a n t a l z i e k e n h u i s g e wo n d e n i n 2 0 1 0 t e n o p z i c h t e v a n 2002: van 353 naar maximaal 327 per jaar. D e z e d o e l s t e l l i n g e n z i j n o p z i j n m i n s t e e n u i t d a g i n g . A f g e z e t t e g e n h e t a a n t a l i n wo n e r s o f v o e r t u i g k i l o m e t e r s p e r j a a r i s h e t s t a d sg e we s t a l v e e l v e i l i g e r d a n a n d e r e g e b i e d e n i n N e d e r l a n d . D o o r d e d r u k k e r e we g e n z i j n d e p r o b l e m e n b i j i n c i d e n t e n e n d a a r m e e d e maatschappelijke kosten ook groter/hoger. De − − −
s p e e r p u n t e n wa a r h e t S t a d s g e we s t o p i n z e t z i j n : Duurzaam Veilig verder implementeren de verkeerseducatie intensiveren veiliger goederenvervoer.
D a a r t o e o n t wi k k e l t h e t s t a d s g e we s t e d u c a t i e p a k k e t t e n e n s t e l t d e z e t e r b e s c h i k k i n g . T e v e n s o n d e r s t e u n t h e t s t a d s g e we s t i n i t i a t i e v e n m e t s u b s i d i e m o g e l i j k h e d e n .
3
Bron: PVVP 2002-2010 beheerst groeien
4
Bron: Regionale Nota mobiliteit Haaglanden, naar een beter bereikbare regio.
3
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
3.
Gemeentelijke doelstellingen
H e t i s v a n g r o o t b e l a n g d a t h e t v e r k e e r s - e n v e r v o e r s s ys t e e m i n h e t W e s t l a n d v e i l i g e r wo r d t . D e p e r s o o n l i j k e g e v o l g e n v a n v e r k e e r s o n v e i l i g h e i d z i j n i n g r i j p e n d e n d e maatschappelijke kosten hoog. Het verkeersveiligheidsbeleid krijgt vorm op basis van drie pijlers: infrastructuur, e d u c a t i e / v o o r l i c h t i n g e n h a n d h a v i n g . V o o r a l l e d r i e d e p i j l e r s wi l l e n wi j h e t b e l e i d e n d e investeringen intensiveren. Dit is nodig om de doelstelling te kunnen bereiken en vast te houden. −
−
Westland heeft samen met de regionale partners de intentie uitgesproken om ervoor te zorgen dat in 2010 in de regio 15% minder dodelijke slachtoffers vallen en 7.5 % minder s l a c h t o f f e r s i n h e t z i e k e n h u i s h o e v e n t e wo r d e n b e h a n d e l d ( b a s i s j a a r 2 0 0 2 ) . E e n i n t e g r a a l v e r k e e r s - e n v e r v o e r s b e l e i d o p s t e l l e n wa a r b i n n e n p e r m a n e n t e verkeerseducatie een belangrijke plaats inneemt.
De doelstelling van 15% minder dodelijke slachtoffers en 7,5 % minder ziekenhuisopnames i s e n b l i j f t , g e l e t o p h e t f e i t d a t d e a u t o n o m e g r o e i e n i n t e n s i t e i t o p h e t we g e n n e t z a l toenemen (groei personenmobiliteit 2000-2020 + 20% en groei goederenvervoer tussen 40 en 80%), een ambitieuze doelstelling. Sinds de jaren negentig is met de landelijke invoering van het concept Duurzaam Veilig (DV) de inzet voor verkeersveiligheid geïntensiveerd. In de eerste fase DV is met succes e e n g r o o t a a n t a l i n f r a s t r u c t u r e l e p r o j e c t e n u it g e v o e r d . I n d e h u i d i g e t we e d e f a s e l i g t d e focus op de hoofdinfrastructuur en gedragsbeïnvloeding. Duurzaam Veilig blijft voor Westland de rode draad van het beleid. G e l e t o p h e t we d e r z i j d s e b e l a n g v a n v e r k e e r s v e i l i g h e i d we r k e n h e t s t a d s g e we s t , d e provincie Zuid Holland en Westland samen om de doelstellingen te bereiken. 3.1.
P i j l e r 1 : V e r k e e r s ve i l i g e I n f r a s t r u c t u u r .
In 1997 hebben de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de Unie van Waterschappen, het Interprovinciaal Overleg en het Rijk een gezamenlijk akkoord gesloten voor het Startprogramma Duurzaam Veilig Verkeer. Hierin staan afspraken over maatregelen die het verkeer structureel veiliger moeten maken. Een belangrijk onderdeel van dit Startprogramm a i s h e t c a t e g o r i s e r e n v a n we g e n . D i t b e t e k e n t d a t d e we g e n wo r d e n i n g e d e e l d n a a r d e f u n c t i e d i e z i j v e r v u l l e n . E l k e we g c a t e g o r i e h e e f t h a a r e i g e n k a r a k t e r i s t i e k e n q u a snelheidsregime, intensiteiten, risicobeeld. D e v o r m g e v i n g v a n h e t we g e n n e t m o e t b i n n e n D V a a n d r i e v e i l i g h e i d s p r i n c i p e s v o l d o e n : • d e we g i s z o i n g e r i c h t d a t d e z e z i j n f u n c t i e g o e d k a n v e r v u l l e n ; • d e we g i s z o i n g e r i c h t d a t e r d e z e l f d e s o o r t e n v e r k e e r r i j d e n ( o v e r e e n k o m s t i n richting, snelheid en/of massa); • d e we g i s z o i n g e r i c h t d a t d e we g g e b r u i k e r s z i c h v o o r s p e l b a a r g e d r a g e n . H e t i s v a n b e l a n g d a t d e v e r k e e r s i n f r a s t r u c t u u r z o d a n i g wo r d t i n g e r i c h t e n f u n c t i o n e e r t d a t d e k a n s o p e e n o n g e v a l d r a s t i s c h wo r d t b e p e r k t . A l s z i c h e e n o n g e v a l v o o r d o e t , d i e n t d e k a n s o p e r n s t i g l e t s e l z o v e e l m o g e l i j k t e wo r d e n u i t g e s l o t e n . I n e e n v e r t a l i n g v a n t h e o r i e n a a r p r a k t i j k k om t d i t o p h e t v o l g e n d e n e e r . A l s e e r s t e m o e t h e t k a r a k t e r v a n e e n we g d u i d e l i j k z i j n z o d a t z o we l d e we g a l s h e t g e d r a g v a n d e we g g e b r u i k e r s v o o r s p e l b a a r wo r d t . W a a r m e t e e n h o g e s n e l h e i d g e r e d e n wo r d t , d i e n t d e richting en massa van de gebruikers overeen te komen. Als de richting van het verkeer niet e e n d u i d i g i s ( u i t r i t / k r u i s i n g ) d a n d i e n t d e s n e l h ei d ( s v e r s c h i l ) l a a g t e z i j n . W e g e n , wa a r m e t h o g e s n e l h e i d ( 5 0 o f 8 0 k m / u ) wo r d t g e r e d e n , m o g e n g e e n u i t r i t t e n h e b b e n wa a r o n v e r wa c h t
4
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
v e r k e e r u i t k a n k o m e n . U i t wi s s e l i n g v i n d t g e c o n c e n t r e e r d p l a a t s o p k r u i s p u n t e n wa a r d e s n e l h e i d l a a g i s ( r o t o n d e ) o f h e t v e r k e e r i n t i j d wo r d t g e s c h e i d e n ( v e r k e e r s l i c h t ) . W e g e n d i e b e s t e m d z i j n v o o r 3 0 o f 6 0 k m / u m o g e n wel u i t r i t t e n h e b b e n , m a a r m o e t e n e e n d u s d a n i g e v o r m g e v i n g h e b b e n ( z i j n i n g e r i c h t ) d a t d e m a x i m u m s n e l h e i d g e l d e n d v o o r d a t we g v a k b i j e e n n o r m a a l v e r k e e r s g e d r a g n i e t k a n wo r d e n o v e r s c h r e d e n . O m d a t i s g e b l e k e n d a t b e s t u u r d e r s z i c h n i e t l a t e n b e ï n v l o e d e n d o o r b o r d e n i s h e t n o o d z a k e l i j k o m f ys i e k e maatregelen te treffen om het te hard rijden onmogelijk te maken. Naast het inrichten van 30-km-zones in de afgelopen jaren hebben de fietsers, net als in de rest van Europa, komend van rechts voorrang gekregen en zijn de bromfietsers binnen de b e b o u wd e k o m o p d e r i j b a a n g e k o m e n o m d e s n e l h e i d s v e r s c h i l l e n t u s s e n d e verkeersdeelnemers te verkleinen en de voorspelbaarheid van het verkeer te vergroten. H e t we g e n c a t e g o r i s e r i n g s p l a n wa a r i n d e g e we n s t e we g c a t e g o r i e ë n e n s n e l h e d e n aangegeven zijn binnen de gemeente Westland, is bijgevoegd als los document. 3.1.1.
Beleidsuitvoering: Implementatie Essentiële Herkenbaarheidskenmerken
D e p r a k t i j k l e e r t d a t v e e l we g g e b r u i k e r s n i e t we t e n we l k s n e l h e i d s r e g i m e e r o p e e n t r a j e c t h e e r s t e n d a a r d o o r o o k v a a k t e s n e l r i jd e n . S n e l h e i d i s e e n b e l a n g r i j k e o n g e v a l o o r z a a k . N a a s t a c t i e v e i n z e t o p s n e l h e i d s h a n d h a v i n g i s l a n d e l i j k a f g e s p r o k e n d a t a l l e we g e n v a n z g n . E s s e n t i ë l e h e r k e n b a a r h e i d s k e n m e r k e n ( E H K ’ s ) v o o r z i e n wo r d e n . D a a r m e e i s a a n d e we g m a r k e r i n g h e t s n e l h e i d s r e g i m e a f t e l e z e n . 3.2.
P i j l e r 2 : V e r k e e r s e d u c a t i e / vo o r l i c h t i n g
E e n t we e d e p i j l e r v a n h e t v e r k e e r s v e i l i g h e i d s b e l e i d i s e d u c a t i e e n v o o r l i c h t i n g . I n f r a s t r u c t u r e l e m a a t r e g e l e n b e r e i k e n n i e t h e t g e we n s t e e f f e c t a l s v e r k e e r s d e e l n e m e r s d e m a a t r e g e l e n n i e t b e g r i j p e n o f a c c e p t e r e n . D e m en s e l i j k e f a c t o r i n h e t v e r k e e r i s v a n g r o o t belang. Het overgrote deel van de verkeersongevallen is het gevolg van menselijk falen. De k e n n i s , d e v a a r d i g h e i d e n d e h o u d i n g v a n d e i n d i v i d u e l e we g g e b r u i k e r v e r d i e n t o n z e aandacht. Om die kennis, vaardigheid en houding te beïnvloeden is het zinvol om naast een actieve opstelling op het gebied van de infrastructuur ook actief in te zetten op de g e d r a g s b e ï n v l o e d i n g v a n d e i n d i v i d u e l e we g g e b r u i k e r . H e t i s we n s e l i j k o m z o v e e l m o g e l i j k alle leeftijdscategorieën te benaderen voor verkeersveilig gedrag. D e k e u z e s v o o r d e t e b e n a d e r e n d o e l g r o e p e n w o r d t o p b a s i s v a n e e n r a t i o n e l e a f we g i n g g e m a a k t . D a a r b i j wo r d t e r o p h e t g e b i e d v a n e d u c a t i e e n p r a k t i s c h e v a a r d i g h e d e n v o o r a l ingestoken op educatie bij scholieren. Dit is de groep die het langste voordeel heeft van de extra kennis en kunde en die het makkelijkst te bereiken is via de scholen. B i j d e k e u z e v o o r d e i n t e z e t t e n m i d d e l e n e n m e t h o d e n s t a a t e f f e c t i v i t e i t v o o r o p : wa t i s d e meest effectvolle en aansprekende manier om de doelgroep te bereiken? Voor jonge k i n d e r e n wo r d t h e t l e s m a t e r i a a l m e e r s p e l e n d e r wi j s a a n g e b o d e n , b i j o u d e r e k i n d e r e n g a a t h e t m e e r o m d e i n f o r m a t i e e n b i j o u d e r e n wo r d t e r v o o r a l g e l e t o p d e v o o r h e t a u t o r i j d e n b e n o d i g d e c a p a c i t e i t e n e n i n g e s l e t e n g e wo o n t e s . E e n e f f e c t i e f e d u c a t i e b e l e i d v r a a g t o m m o n it o r i n g o m v a s t t e s t e l l e n o f c a m p a g n e s e n p r o j e c t e n e f f e c t h e b b e n v o o r wa t b e t r e f t h e t b e r e i k e n d e g e we n s t e v e r a n d e r i n g i n h o u d i n g en gedrag.
5
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
3.2.1.
Acties: educatie/ gedragsbeïnvloeding
K i n d e r e n ( b a s i s o n d e r wi j s )
Jongeren (16-19 jaar)
19 tot 55 jaar
Ouderen vanaf 55 jaar
het fietsverkeerexamen (theorie en praktijk)
Brom normaal
opfriscursus theorie examen
BROEM-dagen
de actie trapvaardig straatspeeldag verkeersmysteriespel dode hoek project Verkeersleerkracht Verkeersouders Verkeerskalender Schoolbrengdag
O m h e t g e d r a g o p d e we g t e b e ï n v l o e d e n z i j n e r l a n g s d e g e m e e n t e l i j k e we g e n o o k c a m p a g n e b o r d e n g e p l a a t s t . D e z e wi s s e l e n o m d e z o v e e l m a a n d e n . D e c a m p a g n e s wa a r i n h e t W e s t l a n d o p wo r d t i n g e z e t z i j n d e v o l g e n d e : A : W i j g a a n we e r naar school
B: Gordels en snelheid
C: Alcohol BOB
D: Verlichting
In 2005 heeft de gemeente alle campagneborden met bijbehorende frames geharmoniseerd. D i t h e e f t g e l e i d t t o t k o s t e n r e d u c t i e b i j d e a f d e l i n g B O R e n b e n a d r u k t d e b o o d s c h a p d i e we a l s we g b e h e e r d e r u i t s t r a l e n . 3.2.2.
P e r m a n e n t e e d u c a t i e i n ze t v e r k e e r s l e e r k r a c h t
De verkeersleerkracht is geen vakleerkracht die zelfstandig een vak uitoefent, maar een leerkracht die met een speciale taak en aanstelling aanvullende activiteiten verricht. Hij/zij
6
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
o n d e r wi j s t i n p r a k t i s c h e v e r k e e r s e d u c a t i e . D e v e r k e e r s l e e r k r a c h t k a n b i j v o o r b e e l d m e t d e kinderen de school-thuis route oefenen of andere gevaarlijke punten bij o.a. sportverenigingen. De verkeersleerkracht is sinds februari 2005 actief op de scholen De Gantelhof te Poeldijk e n d e E b e n - H a ë z e r s c h o o l t e ' s G r a v e n z a n d e . D e e e r s t e 3 j a a r wo r d t d e v e r k e e r s l e e r k r a c h t v a n u i t H a a g l a n d e n g e s u b s i d i e e r d , n a 3 j a a r wo r d t h e t p r o j e c t g e ë v a l u e e r d e n z a l i n d i e n n o d i g e e n b i j d r a g e v a n d e g e m e e n t e g e v r a a g d wo r d e n . 3.2.3.
School-thuis route enquête
Om inzicht te krijgen in de school-thuisroute van schoolgaande kinderen van de basisscholen in de gemeente Westland houdt de gemeente een enquête onder deze doelgroep. Het doel hiervan is om een bijdrage te leveren aan de inventarisatie van v e r k e e r s o n v e i l i g e s i t u a t i e s d i e d o o r o u d e r s e n / o f v e r z o r g e r s e n k i n d e r e n wo r d e n e r v a r e n . H e t v e r h o o g t h e t b e wu s t z i j n v a n o u d e r s e n l e e r l i n g e n o v e r d e g e v a r e n v a n h e t v e r k e e r e n biedt soms tevens de mogelijkheid om met relatief eenvoudige oplossingen knelpunten op te lossen. In de enquête komen vooral de volgende vragen aan bod: Hoe vindt u de aandacht van de school / gemeente ten aanzien van de verkeersveiligheid? Kent u het begrip verkeersouder en zijn/haar taken? Waarvan ondervindt u hinder op de route of in de directe schoolomgeving? Wat vindt u gevaarlijk op de route of in de directe schoolomgeving? Wat s c h a t u i n a l s m o g e l i j k e o p l o s s i n g e n ? D e r e s u l t a t e n wo r d e n m e t d e s c h o o l b e s p r o k e n wa a r n a i n d i e n n o d i g m a a t r e g e l e n wo r d e n g e t r o f f e n o m d e r o u t e v e i l i g e r t e m a k e n . 3.2.4.
Ondersteuning 3VO vanuit gemeente
Binnen de gemeente Westland zijn een dertigtal verkeersouders actief op het gebied van verkeersveilige schoolomgeving. De verkeersouder is een project van 3VO. Verkeersouders vormen voor de school, de ouders en de gemeente en politie een aanspreekpunt over v e r k e e r s z a k e n . M i d d e l s v e r k e e r s o u d e r s wi l l e n w e d e v a a r d i g h e d e n e n h e t v e r k e e r s g e d r a g v a n k i n d e r e n e n d e b e t r o k k e n h e i d e n b e wu s t wo r d i n g v a n o u d e r s s t r u c t u r e e l v e r b e t e r e n . Tevens geven ze ondersteuning van de theoretische en praktische verkeerseducatie op de scholen. 3.2.5.
Snelheids Informatie Display/verkeerstellers
Omdat de ingezetenen van een voertuig door diverse maatregelen (o.a. airbag) steeds beter wo r d e n b e s c h e r m d , wo r d t i n e e r s t e i n s t a n t i e i n g e z e t o p b e s c h e r m i n g v a n d e z wa k s t e verkeersdeelnemers; kinderen, ouderen en fietsers. Het voorkomen van ongevallen en het beperken van de gevolgen van een ongeval door lagere snelheden is hierbij het belangrijkste oogmerk. Een visuele snelheidsvermelding die ook voor omstanders zichtbaar is, is een effectief middel voor het vergroten van de verkeersveiligheid. D e s n e l h e i d s i n f o r m a t i e d i s p l a y h e e f t e e n t we e l e d i g e f u n c t i e : − B e s t u u r d e r s wo r d e n e r o p g e a t t e n d e e r d d a t z e t e h a r d r i j d e n . D e o m s t a n d e r s z i e n d i t o o k wa a r d o o r s o c i a l e c o n t r o l e m o g e l i j k wo r d t . D i t we r k t v o o r a l wa n n e e r e e n b e p e r k t e g r o e p g e b r u i k m a a k t v a n d e r o u t e z o a l s b i j s c h o l e n o f i n wo o n s t r a t e n . − De display heeft de mogelijkheid om alle verzamelde gegevens via de computer uit te l e z e n . Z o k r i j g e n we i n f o r m a t i e o v e r d e v e r k e e r s i n t e n s i t e i t e n i n d e s t r a a t e n h e t percentage dat te hard rijdt. D e g e m e e n t e W e s t l a n d h e e f t i n 2 0 0 5 e e n t we e d e d i s p l a y a a n g e s c h a f t e n z a l v o o r a l o p d e e r f t o e g a n g s we g e n e n s c h o o l r o u t e s d i t i n s t r u m e n t g e b r u i k e n o m b i j a u t o b e s t u u r d e r s d e snelheid aan te geven. Daartoe rouleren de displays over vele locaties.
7
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
D e v e r k e e r s t e l l e r s g e v e n i n f o r m a t i e o v e r h e t a a n t a l v e r k e e r s b e we g i n g e n . D a a r b i j k a n n i e t a l l e e n d e h o e v e e l h e i d m a a r o o k d e s n e l h e i d e n s o o r t v a n h e t v e r k e e r g e m e t e n wo r d e n . D e z e g e g e v e n s wo r d e n g e b r u i k t v o o r v e r k e e r s p r o g n o s e s e n g e l u i d s b e r e k e n i n g e n . O o k d e politie maakt gebruik van deze gegevens om gericht te kunnen controleren. 3.3.
P i j l e r 3 : H a n d h a vi n g
De derde pijler van het verkeersveiligheidsbeleid is de handhaving. De gemeente heeft geen directe invloed op de prioriteitsstelling van politie en justitie. Op het gebied van de verkeershandhaving spelen de politie Haaglanden, het Bureau Verkeershandhaving Openbaar Ministerie (BVOM, landelijk) het Openbaar Ministerie in H a a g l a n d e n ( O M ) e n d e we g b e h e e r d e r s e e n b e l a n g r i j k e r o l . D e s t a r t v a n h e t R e g i o n a a l H a n d h a v i n g s t e a m V e r k e e r ( R H T V ) H a a g l a n d e n i n 2 0 0 0 h e e f t d e s a m e n we r k i n g t u s s e n p o l i t i e H a a g l a n d e n , B V O M , O M , we g b e h e e r d e r s e n s t a d s g e we s t H a a g l a n d e n v e r s t e r k t . D e extra inzet voor verkeershandhaving binnen het RHTV bovenop de normale inzet verkeer b i n n e n h e t k o r p s H a a g l a n d e n h e e f t g o e d e r e s u l t a t e n o p g e l e v e r d e n wo r d t d e k o m e n d e v i e r j a r e n v o o r t g e z e t . W e s t l a n d i s e v e n a l s d e a n d e r e we g b e h e e r d e r s i n d e r e g i o l i d v a n d e s t u u r g r o e p R H T V . I n d i t g r e m i u m wo r d t a f g e s p r o k e n o p we l k e t r a j e c t e n d e e x t r a h a n d h a v i n g i n z e t z i c h g a a t r i c h t e n e n wo r d e n d e r e s u l t a t e n t e r u g g e k o p p e l d . Het verhogen van de verkeersveiligheid en het terugdringen van het aantal verkeersongevallen, zal ook in 2006 en volgende jaren prioriteit hebben bij de verkeershandhaving door de politie. Lokale behoeften zullen leidend zijn voor de inzet van de politie. Door de gebiedsgebonden teams en het Regionaal Verkeershandhavingsteam ( R V H T ) z a l o p d e z o g e n a a m d e ‘ b l a c k s p o t s ’ i n t e n s i e f e n e f f e c t i e f g e c o n t r o l e e r d wo r d e n . Daarnaast zullen de verplichte landelijke trends (verkeerscampagnekalender), de landelijke speerpunten en het handhavingsconvenant met het Openbaar Ministerie (alcohol, gebruik g o r d e l s , b r o m f i e t s , a g r e s s i e f r i j g e d r a g / a f s t a n d h o u d e n , f i e t s v e r l i c h t i n g ) n a u wg e z e t wo r d e n toegepast. Daarbij zal er een koppeling zijn tussen de inspanningsverplichtingen op districtsniveau en de beschikbare controlemiddelen. T e v e n s wo r d t e r i n 2 0 0 6 n a a r d e m o g e l i j k h e d e n g e k e k e n o m s a m e n m e t d e a f d e l i n g handhaving positieve gedragsbeïnvloeding bij sportcomplexen en scholen uit te voeren.
8
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
4.
Ongevallen analyse
D o o r m i d d e l v a n d e o n g e v a l l e n r e g i s t r a t i e d i e d e p o l i t i e b i j h o u d t e n v e r we r k t wo r d t d o o r d e rijksoverheid, is het mogelijk om de ongevallen binnen de Gemeente Westland te analyseren. De analyse biedt een goede steun in het concretiseren van de grootte van de p r o b l e m e n . O v e r h e t a l g e m e e n wo r d e n a l c o h o l i n h e t v e r k e e r , t e h o g e s n e l h e i d e n s l e c h t z i c h t a l s d é v e r o o r z a k e r s v a n o n v e i l i g h e i d g e z i e n . N u k a n d u i d e l i j k g e m a a k t wo r d e n we l k e rol deze elementen in het verkeer hebben. Aan de hand van deze analyse kan ook effectief wo r d e n i n g e z e t o p c a m p a g n e s e n h a n d h a v i n g . B i j d e a n a l y s e m o e t r e k e n i n g g e h o u d e n wo r d e n m e t d e b e p e r k i n g e n v a n h e t s y s t e e m . W a t niet is opgegeven tijdens de beschrijving van het ongeval, komt ook niet terug uit de analyse. Zo kan het voorkomen dat het totaal van alle ongevallen bij alle snelheden anders i s d a n h e t t o t a a l v a n a l l e o n g e v a l l e n b i j a l l e we e r s o m s t a n d i g h e d e n . I n d i e n b i j é é n v a n b e i d e k e n m e r k e n g e e n wa a r d e i s g e n o t e e r d , d a n z a l d e z e o o k n i e t m e e r i n d e a n a l ys e v o o r k o m e n e n k u n n e n e r a f wi j k i n g e n o p t r e d e n . E e n a n d e r p r o b l e e m b i j e e n d e r g e l i j k e a n a l ys e i s d a t ‘ t o e v a l ’ e e n g r o t e r e r o l s p e e l t a l s d e a a n t a l l e n k l e i n e r wo r d e n . B i j d e g r o t e a a n t a l l e n v a n b l i k s c h a d e ( U m s i n d e o v e r z i c h t e n ) , v a l t d e r o l v a n h e t t o e v a l t e g e n z i c h z e l f we g . D e ‘ f o u t ’ wo r d t e v e n v a a k n a a r b o v e n a l s n a a r b e n e d e n g e m a a k t . B i j k l e i n e a a n t a l l e n i s d i t e c h t e r n i e t h e t g e v a l wa a r d o o r e e n t r e n d v e e l m o e i l i j k e r wa a r t e n e m e n i s .
4.1.
O n t w i k k e l i n g va n o n g e va l l e n d o o r d e j a r e n h e e n
De landelijke trend van een daling in het aantal ongevallen is ook in het Westland zichtbaar. Het totale aantal ongevallen is zelfs spectaculair gedaald tot maar 1/3de in 2003 t e n o p z i c h t e v a n 1 9 9 9 . D i t wo r d t e c h t e r v o o r h e t g r o o t s t e g e d e e l t e v e r o o r z a a k t d o o r e e n daling in blikschade. Het aantal ongelukken met letselschade is gehalveerd. Bij de dodelijke o n g e l u k k e n i s d o o r d e v a r i a t i e i n a a n t a l l e n n o g g e e n t r e n d wa a r n e e m b a a r . T a b e l 1 : V e r l o o p o n g e va l l e n n a a r j a a r t a l Verloop ongevallen naar jaartal Jaar ongeval
4.2.
Dodelijk Letsel Ums Ongevallen
1999
7
107
614
728
2000
5
109
529
643
2001
.
97
457
554
2002
1
81
378
460
2003
5
55
199
259
Ongevallen
18
449
2177
2644
Blackspots
B l a c k s p o t s z i j n we g v a k k e n o f k r u i s i n g e n wa a r b e d u i d e n d m e e r d a n n o r m a a l o n g e l u k k e n plaatsvinden. De definitie van een blackspot onder de diverse organisaties varieert op het p u n t v a n d e we e g f a c t o r e n t u s s e n d o d e l i j k e , l e t s e l e n b l i k s c h a d e o n g e v a l l e n . D o d e l i j k e o n g e v a l l e n wo r d e n z wa a r d e r g e s c h a t d a n b l i k s c h a d e , m a a r h o e v e e l z wa a r d e r i s e e n p u n t van discussie. I n d i t s t u k wo r d t e e n b l a c k s p o t g e d e f i n i e e r d a l s e e n we g v a k o f k r u i s i n g wa a r , i n d e l a a t s t e 3 j a a r , 6 o n g e v a l l e n ( wa a r v a n 3 o f m e e r m e t l e t s e l ) p l a a t s h e e f t g e v o n d e n .
9
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
T a b e l 1 a : O ve r z i c h t b l a c k s p o t s W e s t l a n d , m e e t p e r i o d e 2 0 0 1 - 2 0 0 3 straatnaam
straatnaam
Middel Broekweg
Middel Broekweg
wegvak
Provincie
Laan van
Kruising
Provincie
Wippolderlaan
soort
Wegbeheerder
Dode-
Let-
lijk
sel
UMS
Totaal
3
21
24
5
12
17
3
11
15
Wateringse veld Wippolderlaan
Veilingroute
Kruising
Provincie
1
Burg Elsenweg
Oranjesluisweg
Kruising
Provincie
3
11
14
Burg. Elsenweg
Dijkweg
Kruising
Provincie
4
9
13
Nieuwe weg
Nieuwe weg
Wegvak
Provincie
6
6
12
Nieuwe weg
Nieuwe weg
Wegvak
Provincie
3
8
11
Secr.
Anjerlaan
Kruising
Gemeente
3
8
11
Naaldwijkseweg
Naaldwijkseweg
Wegvak
Provincie
5
5
10
Burg. Vd Goesln
Burg. Vd Goesln
Wegvak
Provincie
3
7
10
Anjerlaan
Kruisweg
Kruising
Gemeente
3
7
10
Naaldwijkseweg
Galgeweg
Kruising
Provincie
3
6
9
Verhoeffweg
Galgeweg
Galgeweg
Wegvak
Provincie
3
6
9
Grote achterweg
Grote Woerdlaan
Kruising
Provincie
3
6
9
Burg. Elsenweg
Oranjesluisweg
Kruising
Provincie
3
6
9
Middel Broekweg
Middel Broekweg
Wegvak
Provincie
3
5
8
Maasdijk
Maasdijk
Wegvak
Provincie
4
4
8
Grote Woerdlaan
Verspycklaan
Kruising
Gemeente
3
4
7
Maasdijk
Wouterseweg
Kruising
Provincie
4
3
7
Ambachtsweg
Noordweg
Kruising
Gemeente
3
4
7
Dr. Weitjenslaan
Nieuwe weg
Kruising
Provincie
4
2
6
Irenestraat
Nieuwe weg
Kruising
Provincie
4
2
6
Koningin
Monsterseweg
Kruising
Provincie
3
3
6
Julianaweg
H e t o v e r g r o t e d e e l v a n d e b l a c k s p o t s b e v i n d t z i c h o p d e p r o v i n c i a l e we g e n . D i t i s n i e t o p m e r k e l i j k o m d a t o p d e z e we g e n d e m e e s t e v e r k e e r s b e we g i n g e n p l a a t s v i n d e n . D e z e p u n t e n wo r d e n m e e g e n o m e n i n o v e r l e g m e t d e P r o v i n c i e . D e A n j e r l a a n v a l t o p o m d a t d e z e l a a n a a n b e i d e a a n s l u i t i n g e n m e t h e t o v e r i g e we g e n n e t een blackspot heeft. De ongelukken die hier plaatsvonden komen voornamelijk uit 2001, v l a k v o o r d e h e r i n r i c h t i n g v a n d e we g . N a d e h e r i n r i c h t i n g i s h e t a a n t a l o n g e l u k k e n aanmerkelijk afgenomen. Van 5 en 4 ongelukken in 2001 naar 2 en 2 ongelukken in 2003. O p v a l l e n d i s d a t s l e c h t s t we e v a n d e p u n t e n e e n r o t o n d e z i j n . H e t a a n t a l o n g e l u k k e n o p d e k r u i s i n g A m b a c h t s we g / N o o r d we g i s z o d a n i g a f g e n o m e n n a d e a a n l e g v a n d e r o t o n d e d a t deze kruising voor de periode 2002-2004 niet meer op de lijst zal voorkomen. Het punt met Grote Woerdlaan/Verspycklaan vergt meer onderzoek voordat hier meer over gezegd kan wo r d e n . W e l i s d u i d e l i j k d a t h e t o v e r g r o t e d e e l v a n d e o n g e l u k k e n i n 2 0 0 1 h e e f t plaatsgevonden. Met een voortzetting van de aantallen van 2002 en 2003 is er niet meer sprake van een blackspot.
10
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
4.3.
Verschillen per w egtype
H e t s o o r t we g i s v a n i n v l o e d o p d e o n g e v a l c i j f e r s . D e s n e l we g e n z i j n r e l a t i e f v e i l i g o m d a t iedereen dezelfde kant op rijdt met ongeveer de zelfde snelheid en massa. Maar als het fout gaat, gaat het door de hoge snelheid relatief vaker ook echt fout. 3 0 k m - z o n e s z i j n r e l a t i e f v e i l i g . H e t v e r k e er r i j d t d wa r s d o o r e l k a a r m a a r m e t e e n l a g e s n e l h e i d wa a r d o o r e r v a k e r e e n o n g e l u k g e b e u r t , m a a r m e t m i n d e r g e v o l g s c h a d e . D e z e a l g e m e n e wa a r h e d e n g e l d e n o o k v o o r h e t W e s t l a n d . D e 6 0 / 7 0 e n 8 0 k m - we g e n v e r we r k e n m e e r v e r k e e r d a n d e a n d e r e we g e n , m a a r s c o r e n q u a a a n t a l o n g e l u k k e n l a g e r d a n d e 5 0 k m we g e n . D i t k o m t o o k t e r u g b i j d e s p l i t s i n g t u s s e n d e o n g e v a l l e n b i n n e n e n b u i t e n d e b e b o u wd e k o m . E e n z e e r v e r k l a a r b a a r e f f e c t o m d a t d e s p l i t s i n g t u s s e n 5 0 k m / u e n h o g e r p r a k t i s c h a l t i j d h e t v e r s c h i l t u s s e n b i n n e n e n b u i t e n d e b e b o u wd e k o m g r e n s a a n g e e f t . T a b e l 2 O n g e va l l e n e n d o d e n b i n n e n e n b u i t e n d e b e b o u w d e k o m 1 9 9 9 - 2 0 0 3 Bebouwing
Dodelijk Letsel Ums Ongevallen
Binnen bebouwde kom
9
187
1139
1335
Buiten bebouwde kom
9
262
1038
1309
Ongevallen
18
449
2177
2644
T a b e l 3 O n g e va l l e n n a a r s n e l l h e i d s r e g i m e 1 9 9 9 - 2 0 0 3 Maximum snelheid Dodelijk Letsel Ums Ongevallen . . 1 1 Woonerf 15-20 km/u
.
.
17
17
30 km/u
1
13
205
219
40 km/u
.
9
3
12
50 km/u
6
183
1011
1200
60-70 km/u
2
41
158
201
80 km/u
7
194
732
933
90 km/u
.
.
.
.
100 km/u
2
6
31
39
120 km/u
.
3
19
22
18
449
2177
2644
Ongevallen
Bij lage snelheden blijft het meestal tot blikschade beperkt. Dit is één van de belangrijkste wi n s t p u n t e n v o o r h e t p r i n c i p e v a n D u u r z a a m V e i l i g e n d e i n s t e l l i n g v a n 3 0 - z o n e s h e e f t ruimschoots bijgedragen aan het verminderen van het aantal ongevallen met letsel of dodelijke afloop. H e t v e r s c h i l i n we g b e h e e r h a n g t b i n n e n d e g e m e e n t e g r e n z e n o o k s a m e n m e t d e v e r s c h i l l e n i n s n e l h e i d s r e g i m e s e n k o m g r e n z e n . O o k h i e r k o m t we e r n a a r v o r e n d a t o p we g e n m e t hogere snelheden minder, maar relatief ernstiger ongelukken gebeuren. T a b e l 4 o n g e va l l e n n a a r w e g b e h e e r d e r 1 9 9 9 - 2 0 0 3 Soort beheerder Dodelijk Letsel Ums Ongevallen 6 183 1131 1320 Gemeente Provincie
10
258
993
1261
Rijk
2
8
53
63
Waterschap
.
.
.
.
Onbekend
.
.
.
.
Ongevallen
18
449
2177
2644
11
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
4.4.
Verschillen naar bestuurder
B e h a l v e h e t s n e l h e i d s r e g i m e e n d e i n r i c h t in g s v o r m v a n d e we g , i s e e n g e d e e l t e v a n d e veiligheid in het verkeer afhankelijk van de menselijke factor. Hoe gedraagt men zich in het verkeer? É é n v a n d e f a c t o r e n i s d e m a t e wa a r i n m e n a a n h e t v e r k e e r d e e l n e e m t . D e m e n s i s i n z i j n algemeenheid het meest mobiel vanaf de tienerjaren tot aan het 40ste levensjaar. Dit komt terug in het risico dat men heeft op de betrokkenheid bij een ongeluk. In de onderstaande t a b e l wo r d t d e b e t r o k k e n h e i d b i j e e n o n g e l u k a a n g e g e v e n o n g e a c h t o f m e n v e r o o r z a k e r o f s l a c h t o f f e r wa s . H i e r d o o r v a l l e n a l l e c i j f e r s h o g e r u i t m a a r o n t s t a a t e r g e e n v e r d u b b e l i n g omdat er ook eenzijdige ongelukken (met een boom, lantarenpaal of verkeerslicht) plaatsvinden. T a b e l 5 o n g e va l l e n n a a r l e e f t i j d b e s t u u r d e r s Groep Afloop
0 - 11 12 - 15 16 - 17 18 - 24 25 - 39 40 - 49 50 - 59 60 - 69 70 e.o. Onbekend Alle objecten
Dodelijk
1
1
5
13
3
1
2
3
9
38
6
39
63
168
290
147
96
52
37
100
998
Ums
8
29
50
572
1274
495
382
183
112
1573
4678
Alle objecten
14
69
114
745
1577
645
479
237
152
1682
5714
Letsel
O p h e t e e r s t e g e z i c h t l i j k t h e t d a t d e g r o e p v a n 2 5 t o t 3 9 j a a r v e r r e we g h e t m e e s t e a a n t a l ongelukken overkomt. Na een deling door het aantal jaren van de leeftijdsklasse komt er echter een genuanceerder beeld naar voren, zie tabel 5a. T a b e l 5 a G e m i d d e l d a a n t a l o n g e va l l e n n a a r l e e f t i j d s k l a s s e p e r l e e f t i j d s j a a r Groep
0-11
12-15
16-17
18-24
25-39
40-49
50-59
60-69
# jaar
12
4
2
7
15
10
10
10
Letsel/jaar
0.5
9.8
31.5
24
19.3
9.6
5.2
3.7
Ongeval/jaar
1.2
17.3
57
106.4
105.1
64.5
47.9
23.7
Nu blijkt dat de mensen in de leeftijdsklasse 18 tot 24 zelfs nog meer risico lopen op een ongeluk. Daarbij is de verhouding tussen de aandelen in letselschade en dodelijke afloop o o k i n h e t n a d e e l v a n d e j o n g e r e g r o e p e n . H i er b i j we r k t d e k we t s b a r e p o s i t i e v a n d e (brom)fiets duidelijk mee in de statistieken. Ook voor de groep 16-17 geldt dit probleem, wa a r b i j d e o v e r s t a p o p d e b r o m f i e t s e e n n e g a t i e v e s c h o k i n d e v e i l i g h e i d b e t e k e n t . Er is ook onderzoek gedaan naar de vaak genoemde onveiligheidoorzaken s n e l h e i d s o v e r t r e d i n g e n e n a l c o h o l i n h e t v e r k e e r . H e t a a n t a l o n g e v a l l e n wa a r b i j a l c o h o l e e n rol speelde is verrassend laag. Alcohol is in de gemeten 5 jaar duidelijk van mindere betekenis voor de verkeers(on)veiligheid in het verkeer. T a b e l 6 o n g e va l l e n o p o o r z a a k a l c o h o l Afloop
Nvt Geen alkohol Wel alk geen art 8 Art 8 wvw Onbekend Ongevallen
Dodelijk
.
17
1
.
.
18
Letsel
.
428
6
12
3
449
173
1574
12
35
383
2177
Ongevallen 173
2019
19
47
386
2644
Ums
12
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
D i t k a n n i e t g e z e g d wo r d e n v a n d e f a c t o r s n e l h e i d s o v e r t r e d i n g e n . E e n t e h o g e s n e l h e i d wa s de hoofdoorzaak van 3 van de 18 dodelijke ongelukken. Het aandeel blikschade en letselschade is daarbij vergeleken bijzonder laag. T a b e l 7 o n g e va l l e n n a a r s n e l h e i d Afloop
Oorzaak te snel rijden
Dodelijk
3
Letsel
8
Ums
8
Ongevallen
19
4.5.
Weersomstandigheden
A l s l a a t s t e wo r d t d e o m s t a n d i g h e i d b e n o e m d wa a r we h e t m i n s t e i n v l o e d o p k u n n e n uitoefenen, de lichtfactor. Er vinden evenveel dodelijke ongelukken plaats bij een slechte lichtfactor als bij een goede. Het aantal letselongevallen en blikschades zijn overdag echter beduidend hoger. De eerste conclusie zou zijn dat het veiliger is om ’s nachts aan het v e r k e e r d e e l t e n e m e n d a n o v e r d a g . D i t v a l t e c h t e r we g a l s we n a a r h e t a a n t a l v e r k e e r s d e e l n e m e r s k i j k e n . T u s s e n 7 e n 1 9 u u r wi k k e l t z i c h 8 0 % v a n h e t v e r k e e r a f 5. D a t b e t e k e n t d a t d e 6 0 8 o n g e v a l l e n d o o r 2 0 % v a n h e t v e r k e e r v e r o o r z a a k t wo r d e n . D i t z o u overeen komen met 608*4=2432 ongevallen in het daglicht. Voor de dodelijke ongevallen betekent het zelfs dat men ’s nachts een 4 keer zo grote kans heeft op een dodelijk ongeluk als overdag. Tabel 8 slachtoffers naar dagdeel/lichtgesteldheid
Lichtgesteldheid Dodelijk Letsel Ums Ongevallen 9 330 1435 1774 Daglicht 1 21 86 108 Schemer 8 91 401 500 Duisternis . 7 255 262 Onbekend 18 449 2177 2644 Ongevallen
4.6.
Conclusie
D e v e r l a g i n g v a n d e s n e l h e i d i n wo o n wi j k e n h e e f t b i j g e d r a g e n a a n d e p o s i t i e v e o n t wi k k e l i n g v a n d e a f g e l o p e n j a r e n . D e m e e s t g e v a a r l i j k e we g e n z i j n d e 5 0 k m we g e n . H e t i s d a n o o k het meest effectief om de inrichting daarvan vanaf nu prioriteit te geven. De effecten van de h e r i n r i c h t i n g v a n g e b i e d s o n t s l u i t e n d e we g e n e n d e s n e l h e i d s b e p e r k i n g e n o p d e e r f t o e g a n g s we g e n b u i t e n d e b e b o u wd e k o m v a n 8 0 n a a r 6 0 k m / u z i j n n o g n i e t z i c h t b a a r v e e l van deze maatregelen zijn na 2003 ingevoerd, maar zullen zeker effect hebben op de ernst en het aantal van de ongevallen. V e r k e e r s e d u c a t i e e n v o o r l i c h t i n g l i j k t u i t d e a n a l ys e h e t m e e s t z i n v o l b i j d e r i s i c o - g r o e p e n j o n g e k i n d e r e n e n 1 6 - 1 7 j a r i g e n . D e j o n g e v e r k e e r s d e e l n e m e r s , d i e n e t a l l e r l e i n i e u we vormen van verkeer onder de knie krijgen, vormen de grootste risicogroep. Daarbij verdienen extra controle-acties op fietsverlichting voor de donkere uren en brommervaardigheid de nodige aandacht.
5
Bron: ASVV 2004, CROW 13
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
5.
Strategie
O m d e d o e l s t e l l i n g t e h a l e n d i e n t a c t i e f o p d e 3 s p e e r p u n t e n i n g e z e t t e wo r d e n . D a a r v o o r i s het nodig dat Westland deze zal continueren en/of intensiveren. Om optimaal gebruik te k u n n e n m a k e n v a n b e s t a a n d e s u b s i d i e r e g e l i n g e n i s h e t we n s e l i j k d e m i d d e l e n v o o r verkeersveiligheid als volgt in te delen; 70% infrastructuur, 30% gedragsbeïnvloeding. 5.1.
I n r i c h t i n g va n d e w e g / i n f r a s t r u c t u u r c o n t i n u e r e n e n i n t e n s i ve r e n .
H e t i s n i e t m o g e l i j k o m a l l e we g e n v a n d e h o o f d i n f r a s t r u c t u u r g e l i j k a a n t e p a s s e n c o n f o r m h e t we g e n c a t e g o r i s e r i n g s p l a n v a n d e g e m e e n t e W e s t l a n d . D a a r o m wo r d t d e v o l g e n d e strategie ingezet. Binnen de bebouwde kom Vooralsnog is de insteek om de aanpassing zeer sober te doen door alleen de aansluitingen v a n 3 0 e n 5 0 k m / u we g e n v a n e e n p o o r t c o n s t r u c t i e t e v o o r z i e n e n e v e n t u e l e d r e m p e l s i n 30-zones in het herbestratings/onderhoudsprogramma mee te nemen. D e 5 0 k m / u we g e n v e r d i e n e n e x t r a a a n d a c h t . A a n s l u i t i n g e n t u s s e n 5 0 k m / u we g e n wo r d e n b i j v o o r k e u r u i t g e v o e r d i n e e n r o t o n d e o f e e n V R I . H e t v e r k e e r wo r d t z o v e e l m o g e l i j k gescheiden door - conform het fietsbeleid- fietsstroken aan te leggen. Buiten de bebouwde kom De aanpassingen zullen sober en doelmatig zijn. In eerste instantie zal alleen belijning en b e b o r d i n g w o r d e n a a n g e b r a c h t . I n 6 0 k m g e b i e d e n wo r d t t e r u g h o u d e n d m e t d r e m p e l s omgegaan, andere snelheidsremmers hebben de voorkeur. Rond scholen R o n d o m s c h o l e n wo r d t h e t p r o j e c t “ E e n V e i l i g e S c h o o l t h u i s r o u t e g e c o n t i n u e e r d . H e t v e r b l i j v e n s t a a t h i e r c e n t r a a l i n d i e n n o d i g z ul l e n h i e r e x t r a f y s i e k e m a a t r e g e l e n wo r d e n g e t r o f f e n o m d e m a x i m u m s n e l h e i d a f t e d wi n g e n .
5.2.
G e d r a g s b e ï n vl o e d i n g c o n t i n u e r e n / i n t e n s i ve r e n .
1.
Westland zal de huidige projecten op het gebied van verkeerseducatie op basisscholen continueren.
−
Verkeersleerkracht (4-12 jaar). Hieronder vallen o.a. het Project Motorische F i e t s v a a r d i g h e i d v o o r g r o e p 4 e n h e t p r o j e c t F i e t s e n i n d e wi j k v o o r g r o e p 6 ; Verkeersouders (4-12 jaar); Verkeersexamen (4-12 jaar); Groot Verkeersmysteriespel (4-12 jaar); Verkeerskalender groep 1 tot en met 8; Schoolbrengdag (4-12 jaar); Dode hoek voor groep 7; Trapvaardig voor groep 8.
− − − − − − − 2.
Westland streeft ernaar de projecten op het gebied van verkeerseducatie op middelbare s c h o l e n ( 1 2 - 1 6 j a r i g e ) t e i n t e n s i ve r e n .
I n h e t v o o r t g e z e t o n d e r wi j s ( VO ) k r i j g t v e r k e e r m i n d e r d e a a n d a c h t d a n i n h e t p r i m a i r o n d e r wi j s . H e t V O k e n t g e e n m i n i s t e r i ë l e v er p l i c h t i n g o m i n h e t r o o s t e r a a n d a c h t t e besteden aan verkeer.
14
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
Eventuele speciale aandacht voor de bromfiets is mede afhankelijk van de door de minister v o o r g e n o m e n z g n . “ r i j b e wi j s r e v o l u t i e ” . V o o r a l s n o g wi l l e n we s t a r t e n m e t t we e p r o j e c t e n • D o d e h o e k , i n h e t v o o r t g e z e t o n d e r wi j s ; • Bromfiets vaardigheid. 3.
Westland zal de huidige projecten op het gebied van verkeersvoorlichting voor 25-60 jarigen continueren. • •
Opfriscursus verkeerstheorie; Broemdag;
4.
W e s t l a n d z e t z i c h i n e e n p i l o t t e s t a r te n o m v e r k e e r s e d u c a t i e o p v o o r s c h o o l s e p e r i o d e (0-4 jarigen) te starten O p a d v i e s v a n h e t R O V e n d e o n d e r wi j s b e g e l e i d i n g s d i e n s t e n i n H a a g l a n d e n i n v e n t a r i s e e r t h e t s t a d s g e we s t i n e e n p i l o t d e m e e r wa a r d e v a n v e r k e e r s e d u c a t i e i n d e z e l e e f t i j d s g r o e p e n in de buitenschoolse opvang. Na de evaluatie bekijkt ze of deze pilotprojecten structureel r e g i o b r e e d u i t g e v o e r d g a a n wo r d e n , W e s t l a n d z a l k i j k e n o f 1 v a n d e n a s c h o o l s e o p v a n g l o c a t i e s h i e r a a n m e d e we r k i n g wi l v e r l e n e n . 5.
Westland sluit zich aan bij Haaglanden om de veiligheid van goederenvervoer/vracht- en bestelverkeer te vergroten. De landelijke Nota Mobiliteit vraagt de decentrale overheden om zich in te zetten voor de veiligheid rond het goederenvervoer. Kijkend naar de regio Haaglanden is het goederenvervoer voor de verkeersveiligheid, de bereikbaarheid, economische vitaliteit van de regio en met name het Westland van groot belang is. Op landelijk niveau en in R O V - v e r b a n d wo r d e n i n s a m e n we r k i n g m e t d e k o e p e l s g o e d e r e n v e r v o e r i n s t r u m e n t e n e n m a a t r e g e l e n o n t wi k k e l d . E e n v o o r b e e l d d a a r v a n i s d e a a n p a k “ S a f e t y C u l t u r e ” (veiligheidscultuur: verkeersveiligheid een plek geven binnen de organisatie). Safety C u l t u r e l a a t d e b e d r i j v e n e n m e t n a m e h e t m a n a g e m e n t z i e n we l k e ( f i n a n c i ë l e ) v o o r d e l e n zij kunnen behalen door structureel aandacht te besteden aan verkeersveiligheid. In a a n s l u i t i n g o p e e r d e r e i n i t i a t i e v e n v a n u i t h e t m i n i s t e r i e b e k i j k t h e t s t a d s g e we s t s a m e n m e t W e s t l a n d wa a r e v t . k a n s e n z i j n o p h e t s n i j v l a k t u s s e n v e i l i g h e i d e n b e r e i k b a a r h e i d , b i j v . e e n i n c e n t i v e - a c h t i g e a a n p a k o p t r a j e c t e n wa a r d e b e r e i k b a a r h e i d e e n k n e l p u n t vormt.
6.
Westland zal het huidige project van 3VO/ de verkeersouder continueren.
Ter versterking van de band tussen de gemeente en de verkeersouders onderling is het we n s e l i j k d a t e e n s t r u c t u r e e l o v e r l e g ( 1 x a a n h e t b e g i n v a n h e t s c h o o l j a a r ) m e t 3 V O e n d e v e r k e e r s o u d e r s wo r d t o p z e t o m d e o n d e r l i n g e b e k e n d h e i d t e b e v o r d e r e n e n e e n n e t we r k t e vormen.
5.3.
H a n d h a vi n g
O p h e t g e b i e d v a n h a n d h a v i n g z a l W e s t l a n d d e s a m e n we r k i n g i n h e t R H T V c o n t i n u e r e n . S a m e n m e t P o l i t i e H a a g l a n d e n , b u r e a u W e s t l a n d , z a l g e k e k e n wo r d e n n a a r m o g e l i j k h e d e n o m d e v o o r l i c h t i n g s c a m p a g n e s m e t h a n d h a v i n g s c a m p a g n e s t e c o m b i n e r e n . D a a r b i j wo r d t vooral ingezet op snelheid, gordelgebruik, helmgebruik, fietsverlichting, alcohol en agressief rijden/afstand houden.
15
VERKEERSVEILIGHEID
GEMEENTE WESTLAND
6.
Financiering
Financiën verkeersveiligheid: 50% subsidie Haaglanden reserveert uit de BDU in totaal € 24.5 miljoen voor de periode 2005–2011 voor v e r k e e r s v e i l i g h e i d p r o j e c t e n . U i t d i t b u d g e t d r a ag t H a a g l a n d e n 5 0 % p l u s 1 6 % V A T - k o s t e n b i j a a n h e t a a n p a k k e n v a n v e r k e e r s v e i l i g h e i d p r o j e c t e n v a n we g b e h e e r d e r s i n H a a g l a n d e n . ( B i j d e g e d r a g s b e ï n v l o e d i n g k u n n e n v o o r r e g i o n a l e p r i o r i t e i t s p r o j e c t e n a f wi j k e n d e s u b s i d i e p e r c e n t a g e s v a s t g e s t e l d wo r d e n i n d e V i e r j a r e n p r o g r a m m a ’ s . ) H a a g l a n d e n g a a t vooralsnog uit van het voortzetten van het huidige beleid voor de periode 2012–2015 e.v. en reserveert € 20 miljoen subsidiebudget op basis van de aangegeven percentages.
7.
Monitoring
D e g e m e e n t e h e e f t z e l f v e r a n t wo o r d e l i j k h e i d h o e h e t g e l d i n g e z e t z a l wo r d e n . E c h t e r o o k h e t s t a d s g e we s t a l s s u b s i d i e v e r l e n e r i s v e r a n t wo o r d e l i j k v o o r d e i n z e t v a n d e g e l d e n e n d e resultaten. Monitoring is daarbij een belangrijk instrument. Monitoring moet inzicht geven of h e t v e r k e e r s v e i l i g h e i d s b e l e i d v r u c h t e n a f we r p t , o f d e b e l e i d s a c c e n t e n g e h a n d h a a f d o f b i j g e s t e l d m o e t e n wo r d e n , wa a r e n h o e d e o n g e v a l l e n g e b e u r d z i j n e n i n we l k e m a t e e r a a n d e g e d r a g s b e ï n v l o e d i n g a c t i v i t e i t e n wo r d t d e e l g e n o m e n . O p l a n d e l i j k e n o p R N M - n i v e a u wo r d e n d e r e s u l t a t e n v a n a l l e v e r k e e r s v e i l i g h e i d i n s p a n n i n g e n o p h o o f d l i j n e n g e v o l g d : Westland zal niet zelf monitoren, maar zal meeliften op de monitor van Haaglanden.
16
