Riedsútstel
Ried Status Agindapunt Portefúljehâlder Amtner Taheakke
: : : : : :
Op besjen
:
11 oktober 2012 Besluitvormend 5 K. Antuma E. Plantinga Bijlage 1 TB-M1 - PvdA motie overhead Bijlage 2 TB-M2 - PvdA motie productieve uren -
Underwerp Hoogte overhead en productieve uren tarievenboek 2013 Foech ried/kolleezje: Het college heeft een motie van de raad overgenomen. Aanpassingen aan de motie dienen daarom weer aan de raad voorgelegd te worden. Wy stelle jo foar te besluten om: 1. bij het tarievenboek 2013 gebruik te maken van het actuele percentage aan overhead; 2. bij het tarievenboek 2013 uit te gaan van 1400 direct productieve uren. Ynlieding Bij de behandeling van het tarievenboek 2012 zijn er door de Partij van de Arbeid twee moties ingediend. De ene motie roept het college op om voor de komende jaren in het tarievenboek het overheadpercentage te verlagen naar uiteindelijk 40%. De andere motie verzoekt het college om het aantal productieve uren geleidelijk te verhogen naar 1600 uur. Aangezien ook het college streeft naar een zo laag mogelijk overheadpercentage en zoveel mogelijk productieve uren heeft zij deze motie overgenomen. Op dit moment is het college 'dwaande' om het tarievenboek voor 2013 af te ronden, waarbij het uitvoering wil geven aan bijgevoegde moties. Nu blijkt dat overname van de moties technisch slechts beperkt mogelijk is, en dat daar waar de motie wel uitgevoerd kan worden, dit leidt tot ongunstige en ongewenste neveneffecten. Het college acht het daarom wenselijk om de motie nogmaals met de raad te bespreken, om de strekking van de motie wel te behouden, maar de ongewenste effecten te beperken. Te berikken effekt 1. Het college streeft naar een zo laag mogelijk overheadpercentage en zoveel mogelijk direct productieve uren; 2. Een zo realistisch en transparant mogelijke vastlegging van de hoogte van de lokale lasten.
Ried Punt Side
: : :
11 oktober 2012 5 2
Arguminten 1.1 Voor het tarievenboek geldt een andere berekeningssystematiek dan anders Het college heeft destijds de motie overgenomen, aangezien het de uitgangspunten van de motie onderschrijft: een zo laag mogelijke overhead, en zoveel mogelijk direct productieve uren. Niet alleen in het kader van 'minder regels, meer service', maar uiteraard ook om kosten te besparen. Het percentage overhead en het aantal direct productieve uren zijn bepalend voor de hoogte van het uurloon. Ambtelijk rekent het college met twee soorten uurlonen, één voor de afrekening van subsidies en toerekening aan projecten en dergelijke, en één voor het tarievenboek. Dit onderscheid ontstaat doordat het college voor de bepaling van de hoogte van de toerekenbaarheid van indirecte kosten de door het VNG opgestelde richtlijnen volgt. Deze richtlijnen zijn de algemene leidraad voor het transparant maken van de lokale lasten. Hierin geeft de VNG aan dat een aantal werkzaamheden niet meegenomen mogen worden in de berekeningen. Denk hierbij aan de kosten voor het schrijven van beleid, of de kosten voor advisering richting de politiek. Deze kosten dienen ten laste gebracht te worden van de algemene middelen. Hierdoor ontstaan er twee berekeningssystematieken naast elkaar. Enerzijds het daadwerkelijke aantal productieve uren en overheadpercentage, en anderzijds die voor de berekening van de toerekenbaarheid. In beide gevallen streeft het college naar een zo hoog mogelijk aantal productieve uren, en een zo laag mogelijk overheadpercentage. 2.1 Het berekende overheadpercentage en de berekende direct productieve uren geven een realistisch beeld van de toe te rekenen kosten In 2010 heeft het college een start gemaakt met het transparant maken van de toe te rekenen kosten op het gebied van lokale lasten. In het zogenaamde tarievenboek laat het college zien welke kosten toe te rekenen zijn, welke kosten zij daadwerkelijk onder het tarief plaatst en in welke mate de onderliggende egalisatiereserve wordt aangesproken. Dat het tarievenboek in een vraag voorziet, was te merken aan de intensiteit van de discussie in de raad tijdens de behandeling van het tarievenboek. Het tarievenboek is opgesteld conform de de strakke richtlijnen van de VNG. Hierbij is de speelruimte voor de toerekening van de tarieven beperkt. In de kostprijsberekening worden uren die worden besteed aan bijvoorbeeld het maken van beleid, het maken van college- en raadsvoorstellen, etc. niet als uren gezien die direct aan een product gekoppeld kunnen worden en dus als improductief aangemerkt. Dit zijn wel degelijk productieve uren, maar niet in de terminologie voor de kostprijsberekening. Het onderzoek van Deloitte in het kader van het rekenkameronderzoek naar de kostentoerekening en de kostendekking van de tarieven onderschrijft dit. Daar komt bij dat Deloitte aangeeft dat de kostendekkendheid gebaseerd moet zijn op een adequate begroting, en daarmee een reëel beeld dient te presenteren. Ieder jaar streeft het college er dan ook naar om een reële inschatting te maken van het overheadpercentage en het aantal direct productieve uren. Het aantal direct productieve uren is in het tarievenboek 2012 op 1400 uur gezet. Hierbij is het college uitgegaan van 1558 totaal beschikbare uren (1872 uren in een jaar, minus 180 vakantieuren, minus 84 ziekteuren, minus 36 uren feestdagen en 14 uren opleiding). Dit is het maximum aantal uren dat direct productief kan zijn. In de praktijk is het echter zo dat er ook nog een aantal indirect productieve uren zijn, zoals werkoverleg.
Ried Punt Side
: : :
11 oktober 2012 5 3
Daarnaast kunnen in de kostprijsberekening conform de richtlijnen van de VNG een aantal direct productieve uren niet worden meegeteld (zoals beleid maken en ondersteunen van raad en college). Een uitgangspunt van 1400 uur is daarmee niet alleen realistisch, maar ook het maximale aantal uren dat kan worden toegeschreven. Dit wordt onderschreven door het ministerie van Financiën. Het ministerie stelt jaarlijks een handleiding op over de hoogte van overheidstarieven. Daarin noemt het ministerie ook het aantal productieve uren. Voor 2012 heeft het ministerie dit op 1374 uur per jaar gesteld. De aanname van 1400 productieve uren in ons tarievenboek is daarmee hoger dan de handleiding van het ministerie. Bij het indienen van de motie werd aangegeven dat 1400 te laag is, omdat in het bedrijfsleven 1600 de norm is. Nu heeft men in het bedrijfsleven veelal een 40-urige werkweek, oftewel 2088 uren per jaar. Uitgaande van 1600 uur is daarmee 76,6% van de uren productief. De overheid hanteert een 36-urige werkweek. Dit houdt in dat 74,5% van de uren productief is. Rekening houdend met gemeentespecifieke activiteiten die we niet toe kunnen rekenen is 1400 uur daarmee goed vergelijkbaar met het aantal productieve uren in het bedrijfsleven. Verder blijkt uit het rekenkameronderzoek van Deloitte dat ook de berekening van het overheadpercentage een reële is. Alhoewel de berekening een grove is, is deze wijze één die 'door veel gemeenten en ook in de rechtspraak gevolg' wordt. Het college voert jaarlijks deze berekening uit, zodat verlagingen in de bedrijfsvoering ook meteen doorwerken in de tarieven. Voor het tarievenboek van 2013 zal het overheadpercentage licht stijgen (van 55,42% naar 56,58%), wat grotendeels veroorzaakt wordt door de hogere lasten voor huisvesting, aangezien de afschrijving op de verbouw van het gemeentehuis dan meegenomen wordt. Voor de jaren daarna verwacht het college een lichte daling van het percentage, gezien de voorstellen die worden gedaan in de programmabegroting op het gebied van de bedrijfsvoering. Het college wil verder benadrukken dat de hoogte van het percentage weinig zegt over de zwaarte van de bedrijfsvoering. De berekening van het percentage berekent namelijk de kosten van bedrijfsvoering ten opzichte van de loonkosten van de lijnafdelingen. Deze laatste wordt grotendeels beïnvloed door de mate waarin een gemeente haar regiefunctie uitvoert. Zo heeft de gemeente Achtkarspelen taken op het gebied van afvalinzameling en –verwerking, groenonderhoud en sociale werkvoorziening bij externe partijen ondergebracht. Dit zorgt voor een verlaging van de loonkosten van de lijnafdelingen, maar slechts in mindere mate tot een daling van de kosten van bedrijfsvoering. Wanneer deze taken weer door de gemeente zelf worden uitgevoerd, zal het overheadpercentage dalen, terwijl er op het gebied van bedrijfsvoering vermoedelijk meer kosten worden gemaakt. 2.2 Het overnemen van de motie leidt tot negatieve neveneffecten Bij het overnemen van de moties was zowel de raad als het college zich niet bewust van onbedoelde neveneffecten die de moties met zich meebrengen. Door een hoger aantal productieve uren, en een lager overheadpercentage aan te houden, dan die realistisch toe te rekenen zijn uit de richtlijnen van de VNG, ontstaat een lager uurloon. Echter, de loonsom van de betrokken medewerkers gaat niet omlaag. Deze kosten dienen daardoor op een andere wijze gedekt te worden. Dit loopt op in 2015 tot € 149.000.
Ried Punt Side
: : :
11 oktober 2012 5 4
Daar komt bij dat de afvalstoffenheffing en de rioolheffing dalen door deze lagere uurtarieven. Doordat het college uitgaat van de totale lastendruk, wat inhoudt afvalstoffenheffing, rioolheffing en onroerende zaak belasting, leidt dit ertoe dat deze daling gecompenseerd wordt via een stijging van de ozb. Voor de komende drie jaar zou dat inhouden dat de ozb jaarlijks met minimaal 8% stijgt. Het college acht deze structurele stijging ongewenst. Kanttekenings 2.1 Een daling van de afvalstoffenheffing en de rioolheffing leidt tot voordeel voor mensen met een huurwoning Mensen met een huurwoning betalen alleen afvalstoffenheffing en rioolheffing. Het doorvoeren van deze motie leidt ertoe dat mensen met een huurwoning de komende jaren minder gemeentelijke belastingen (plusminus € 10 per jaar per woning) hoeven te betalen. Finânsjes Het uitvoering geven aan de moties van de PvdA leidt in 2013 tot een tekort van € 73.000, in 2014 € 116.000 en in 2015 € 149.000. Dit raadsvoorstel leidt ertoe dat deze tekorten niet ontstaan. Boargerpartisipaasje Burgerparticipatie vindt op dit moment op dit onderdeel niet plaats. Kommunikaasje N.v.t. Ferfolchtrajekt Na besluitvorming verwerkt het college het besluit in het tarievenboek, waarna dit besluitvormend voorgelegd wordt aan de raad op 1 november.
Buitenpost, 27 september 2012 het college van burgemeester en Wethouders van Achtkarspelen, secretaris,
wnd. burgemeester,
mr. E. van der Sluis
P. Adema
Riedsbeslút De raad van de gemeente Achtkarspelen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders d.d. 27 september 2012, punt nr.: 5; Beslút: 1. bij het tarievenboek 2013 gebruik te maken van het actuele percentage aan overhead; 2. bij het tarievenboek 2013 uit te gaan van 1400 direct productieve uren.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Achtkarspelen van 11 oktober 2012.
De griffier,
De voorzitter,
mr. R. van der Heide
P. Adema
