Religieuze vervolging van christenen In voorbereiding van de ‘nacht van gebed’ van vrijdag over acht dagen wil ik vandaag graag iets doorgeven over christenvervolging. De ‘nacht van gebed’ is een jaarlijks terugkomend initiatief van Open Doors, een internationale christelijke organisatie die ondersteuning biedt aan christenen in landen waar christenvervolging plaatsvindt, waar het christen zijn verboden is of in sterke mate maatschappelijk niet geaccepteerd wordt. Interessant is dat Open Doors ook bijhoudt in welke landen christenvervolging het hevigst is. Hun bevindingen publiceren zij jaarlijks in de Ranglijst Christenvervolging, een top 50 van landen met de zwaarste christenvervolging. Wat is vervolging ?
Bij vervolging denken wij direct aan de verhalen over de christenen die in erge mate te lijden hebben onder het geweld van hun verdrukkers, en soms zelfs hun leven moesten geven vanwege hun geloof in Jezus Christus. Het zijn die verschrikkelijke verhalen die opvallen, die een schok bij ons veroorzaken. In de eerste plaats omdat het lijden zo dichtbij komt, omdat het om mensen gaat die net als wij in God geloven en Jezus volgen in hun leven. Zij, met wie we ons zo verwant voelen, worden om hun geloof gevangen genomen, soms gemarteld en gedood. Daarnaast is er ook de schok omdat deze verhalen ons aan het denken zetten : “Wat zou ik in die situatie doen, zou ik ook mijn leven geven of zou ik Jezus verloochenen?”. Zij die bereid zijn te sterven voor hun geloof, de christelijke martelaren, dwingen ons om na te denken over de prioriteiten in ons leven, of we Jezus inderdaad meer liefhebben dan ….ja, misschien zelfs ons eigen leven’. Tegelijkertijd maken deze verhalen van martelaren ons opnieuw bewust van de realiteit van waar het in het christelijk geloof om gaat. Jezus volgen betekent in zijn eigen woorden ‘kruis dragen’ en dat kan kennelijk zelfs levensbedreigend zijn.
De confrontatie met broeders en zusters die dat hebben meegemaakt dwingt ons om opnieuw ‘de kosten te berekenen’. Het zijn juist de martelaren die met hun volharding ons een spiegel voorhouden. Zij krijgen bijna als vanzelf de meeste aandacht. Er is echter ook een nadeel aan de verhalen van mensen die stierven om hun geloof. Doordat ze zo heftig zijn en zoveel indruk maken, dreigen daardoor de vervolgde gelovigen die niet worden gemarteld en gedood, maar die dagelijks in spanning en onder grote druk leven, in hun schaduw te blijven staan. De vervolgde kerk kent zeer veel gelovigen die worden bedreigd, verjaagd, sociaal en economisch achtergesteld vanwege hun geloof. Christenen die erg lijden onder verschillende vormen van vervolging die hen diep raken. Vervolging door de eeuwen heen. Als wij het boek Handelingen lezen zien wij dat christenvervolging eigenlijk al vanaf het begin van de Gemeente bestaat. Al in hfst. 4 en 5 van Handelingen zien wij hoe Petrus en Johannes en de andere apostelen worden aangehouden en voor de Raad moesten komen. In hfst. 7 – hoe Stefanus gestenigd werd omwille van zijn geloof in Jezus. En hfst. 8 begint zo (ik citeer) : “Er ontstond ten dien dage een zware vervolging tegen de gemeente te Jerusalem; en allen werden verstrooid over de streken van Judea en Samaria,…” Wij weten ook dat in de eerste eeuwen onder keizer Nero en onder keizer Domitianus de christenen in het Romeinse Rijk op wrede wijze werden vervolgd en vermoord. Ook de apostelen Paulus en Petrus stierven in de tijd van Nero de marteldood; en in de tijd van Domitianus valt ook de verbanning van de apostel Johannes naar het eiland Patmos. En zo bleef de vervolging door de eeuwen heen maar doorgaan. In een studie van World Christian Trends wordt een schatting gemaakt van in totaal bijna 70 miljoen christenen die sinds de oprichting van de kerk zijn gedood vanwege hun geloof . Bijna 65 % hiervan zou in de vorige, de twintigste eeuw om het leven zijn gebracht. Vervolging is dus ook vandaag nog een wereldwijd probleem. Volgens een recent rapport is er sprake van ‘religieuze vervolging in 64 van de 198 landen in de wereld, dus bijna in een derde van de wereld. Omdat dit landen betreft met de hoogste inwoneraantallen, gaat het volgens dit rapport om 70% van de wereldbevolking die of door de overheid of door sociale vijandigheid wordt belemmerd in hun geloof.
Waar is vervolging ? Islam De bekendste gebieden met christenvervolging zijn de landen waar de islam de dominante godsdienst is. De grootste moslimlanden zijn Indonesië (245 miljoen inwoners waarvan 86% moslim), Pakistan (187 miljoen waarvan 95% moslim) en Bangladesh (158 miljoen inwoners waarvan 89% moslim). Saoedi-Arabië heeft 26 miljoen inwoners die volgens de officiële gegevens allemaal moslim zijn (100%). Binnen de islamitische wereld wordt de Islam gezien als superieur boven alles wat christelijk is. Christenen kunnen dan ook geen volwaardige burgers zijn. Daar komt bij dat het christelijk geloof in veel moslimlanden wordt gezien als een westerse godsdienst en dat de christenen dus wel sympathie moeten hebben voor de in hun ogen verderfelijke westerse cultuur. Binnen de Islam krijgen de conservatieve stromingen steeds meer de overhand, hetgeen ook een verharding betekent van de houding ten opzichte van de christenen. Hindoeïsme Daarnaast zijn er de landen waar het hindoeïsme de alles bepalende religie is. Het bekendste hindoeïstische land is India, met 1,1 miljard inwoners het op een na grootste land ter wereld. 80% van de Indiërs is Hindoe. Overigens is India een zeer complex land als het om religie gaat, omdat naast de grootste hindoe populatie, India ook qua aantal de op twee na grootste moslimbevolking heeft. Boven India ligt Nepal (waar Martine Muczerniuk jarenlang gewerkt heeft), en waar ook 80% van de 29 miljoen inwoners Hindoe is. Ook in het hindoeïsme ontstaan er steeds meer extreme stromingen. Boeddhisme Een derde groep landen waar vervolging is, zijn de boeddhistische landen. Het boeddhisme is staatgodsdienst in landen als o.m. Sri Lanka en Thailand. Het boeddhisme staat bekend als vreedzame religie, maar het wordt niet geaccepteerd als iemand van het boeddhisme christen wordt. Communisme Een laatste categorie landen waar vervolging voor komt zijn de communistische landen. Bovenaan staat sinds jaar en dag Noord-Korea met haar 24 miljoen inwoners. Dit is het meest gesloten land ter wereld. China is uiteraard het grootste (1,3 miljard inwoners) en meest bekende communistische land dat zichzelf atheïstisch of Goddeloos noemt.
In dit immense land zijn officieel 3 à 4% geregistreerde christenen. Daarnaast is er een onbekend aantal huiskerken. Zij laten zich niet registreren en vallen daardoor onder de noemer van ‘sekte’. Verder denken we hierbij aan Centraal Azie, waar de vele voormalige Sovjet Unie staten nu zelfstandig en dikwijls dictatoriaal worden bestuurd door communistisch georiënteerde leiders. Maar ook landen waarvan wij het minder zouden verwachten (bvb Vietnam) komen in beeld. In veel landen met een staatgodsdienst bestaat de vervolging van andere gelovigen uit een combinatie van overheidsmaatregelen en sociale druk van de directe omgeving, de streek of het dorp waar men woont, de buren, de familie, het eigen gezin. Dit maakt de christenen in die landen bijna vogelvrij. Hoe vaak gebeurt het dat iemand die christen wordt door ouders of broers of zusters verstoten wordt en in erger geval zelfs gedood. Het komt ook regelmatig voor dat in een land een deel van de christenen wel en een deel van hen niet vervolgd wordt. De oorzaak van het verschil in dreiging die christenen binnen hetzelfde land kunnen ervaren, heeft te maken met de mate waarin men openlijk of meer verborgen getuigt van Jezus. Je mag christen zijn achter je voordeur, in de privé sfeer, maar zodra je erover spreekt en getuigt in het openbaar of in gezelschap van niet-christenen, zullen ze proberen om je op alle mogelijke manieren monddood te maken. Islamitisch extremisme Een bijzondere vorm van vervolging vindt plaats door het islamitisch extremisme. Het is een internationale beweging, gefinancierd met oliegeld en gericht op het vestigen van een islamitische wereldorde. Deze extremisten vervolgen christenen omdat zij de verspreiding van de Islam in de weg staan. Geen grotere schande dan dat een persoon, een gezin of familie zich bekeert tot het christelijk geloof. Zij zien hun aanvallen op christenen dan ook als het heroveren van terrein wat de Islam toebehoort. Ze motiveren dit vaak vanuit de koloniale tijd, de christelijke overheersers en de goddeloze seculiere cultuur die daarbij hoort. Strijd tegen christenen is voor hen ook strijd tegen een in hun ogen zondige westerse cultuur. Ze gooien dat allemaal op één hoop en richten daar hun haat en geweld tegen : ontvoeringen, verkrachtingen, gedwongen huwelijken, martelingen en moord.
Meer en meer christenen in landen in het Midden-Oosten (Afghanistan, Syrië, Irak), maar vooral in Afrika (Nigeria, Centraal-Afrikaanse Republiek, Ethiopië, Eritrea, Soedan,…) lijden onder de terreur van radicale moslimgroepen. Al Qaida, Taliban, Boko Haram, Moslimbroeders, zijn terreurgroepen die bijna dagelijks het wereldnieuws halen. Hét voorbeeld van de laatste tijd komt uit Nigeria met de ontvoering door Boko Haram van de +/- 200 voornamelijk christen schoolmeisjes tussen 15 en 18 jaar oud. Zij werden verplicht om zich tot de islam te bekeren. Zij die weigerden worden verkocht als sexslavinnen. Seculiere intolerantie Ik wil ook iets zeggen over iets wat niet direct ‘vervolging’ kan genoemd worden maar wat toch ook onze aandacht vraagt. De laatste tijd wordt er steeds meer gesproken over wat in onze westerse wereld bekend staat als de ‘seculiere intolerantie’. Dit is de ontwikkeling in een samenleving waarbij de mening doordringt dat iedere godsdienstige beleving tot het privé domein behoort en dus niet publiek tot uiting gebracht mag worden. Het is het terugdringen van godsdienst achter de voordeur van de kerken en huizen van gelovigen. Omdat een meerderheid zelf niet meer godsdienstig is, wil ze daar door een gelovige minderheid ook niet meer mee geconfronteerd worden. De seculiere samenleving verdraagt geen godsdienstige uitingen meer om zich heen. Christenen worden steeds vaker geweerd uit maatschappelijke gebieden die te maken hebben met het maken van morele keuzes, zoals bepaalde medische disciplines. Ook wordt het onder invloed van seculiere intolerantie steeds lastiger om de Bijbelse morele waarden openlijk te mogen uiten, zoals de moeite met homosexuele relaties, met ongeremde sexuele uitspattingen, en met abortus en euthanasie. Voorstanders van al die zaken komen steeds uitdrukkelijker aan bod in de media en halen steeds meer hun gelijk. En dit wordt meer en meer vertaald in nieuwe wetten. Daarnaast constateren wij dat er door de overheid onder het mom van discriminatie steeds vaker wordt ingegrepen in interne zaken van kerken en christelijke organisaties, bvb in het personeelsbeleid. Ditzelfde zien we gebeuren in het christelijk onderwijs. Eigenlijk is dit allemaal nog geen vervolging in de zin van ‘doelbewuste vijandigheid in woord en daad jegens christenen vanwege hun geloof in Christus’. Maar toch is het belangrijk om deze ontwikkelingen te volgen want de seculiere intolerantie zal het steeds moeilijker maken om als christen openlijk te geloven en als Gemeente of Kerk te functioneren in de samenleving.
In de Europese grondwet en in onze Belgische wetgeving wordt elke verwijzing naar het christelijke gebannen. In veel openbare lokalen worden kruisbeelden en andere christelijke symbolen verwijderd. De laatste jaren werden ook in ons land tal van wetten gestemd die ingaan tegen Gods Woord en waar wij als christen moeite mee hebben. Zo was er een paar maanden geleden nog de uitbreiding van de euthanasiewet. Hiermee is België het eerste land ter wereld geworden waar euthanasie ook voor alle minderjarigen mogelijk is. Een volgende stap is wellicht een verdere aanpassing van de wet om euthanasie bij ouderen en dementerenden legaal te maken. Het is belangrijk om deze ontwikkelingen te volgen en vooral te bidden opdat wij een in Europa, in België, en in Vlaanderen overheden zouden krijgen die in hun beleid rekening houden met Gods Woord. Gebed verbindt "Bid voor ons." Dit is vaak wat vervolgde christenen vragen wanneer ze door een christen uit een vrij land worden opgezocht. Hoewel ze hun vertrouwen en oog op God gericht houden, slaat bij hen vaak ook de angst en vertwijfeling toe. Dagelijks worstelen velen met verdriet en uitzichtloosheid. Maar in hun nood kunnen ze niet anders dan zich tot Hem wenden die alle macht heeft. Zij vragen ons om naast hen te komen staan in gebed, om samen God te vragen om een keer in hun situatie. Gebed overstijgt de grenzen en opent gesloten deuren.
