REGIONALE TRANSFERCENTRA
Samenwerken voor goed werkgeverschap
‘Deelname aan het RTC verruimt mijn blik. Ik ontdek meer mogelijkheden voor de mobiliteit van mijn personeel.’ – Marcel Hermens, Zeister Schoolvereeniging
‘Het doel is om de juiste medewerker op de juiste plaats te krijgen. Doordat we de mogelijkheid hebben om mensen te laten rouleren, kunnen we beter beoordelen waar hun specifieke kwaliteiten het beste tot hun recht komen.’ – Jesse Faber, P&O-adviseur bij Sirius
2
REGIONALE TRANSFERCENTRA
Samenwerken voor goed werkgeverschap Veranderingen op de arbeidsmarkt, meer verantwoordelijkheden voor schoolbesturen en nieuwe wet- en regelgeving vergen meer dan ooit dat schoolbesturen nadenken over hoe zij goed werkgeverschap willen invullen. Dit betekent vooruit kijken, keuzes maken, beleid ontwikkelen én uitvoeren. In deze brochure vindt u informatie over de voordelen van en aandachtspunten bij samenwerken met andere besturen, specifiek voor eenpitters en kleine(re) schoolbesturen.
Veranderingen op de arbeidsmarkt, meer verantwoordelijk heden voor schoolbesturen en nieuwe wet- en regelgeving vergen meer dan ooit dat schoolbesturen nadenken over hoe zij goed werkgeverschap willen invullen. Dit betekent vooruit kijken, keuzes maken, beleid ontwikkelen én uitvoeren. Grote schoolbesturen kunnen de taken die uit deze ontwikkelingen voortvloeien, eenvoudig delen en verdelen. Zij hebben daarvoor vaak eigen stafmedewerkers (bijvoorbeeld een P&O-er) in dienst. De genoemde ontwikkelingen bieden ook vaak kansen en grote besturen hoeven zich minder zorgen te maken over het voortbestaan van het schoolbestuur. Voor eenpitters en kleine schoolbesturen is deze verdeling van taken geen vanzelfsprekendheid. De ontwikkelingen vormen een risico of zelfs een bedreiging voor het voortbestaan van de school. Vaak komt het erop neer dat de directeur al deze vragen solitair moet analyseren en erover moet beslissen, slechts gesteund door een vrijwilligersbestuur. Die vrijwilligers hebben beperkte tijd om de functie uit te voeren en de vele wet- en regelgeving bij te houden. De schooldirecteur is feitelijk een directeur/ bestuurder, zonder de benodigde ondersteuning. Dat brengt de nodige risico’s met zich mee. Samenwerken met andere besturen kan een oplossing bieden. Eenpitters en kleine schoolbesturen kunnen zo gebruikmaken van stafdiensten en specifieke kennis.
Samenwerken voor goed werkgeverschap REGIONALE TRANSFERCENTRA
Kennis en diensten benutten over specifieke onderwerpen Op het gebied van goed werkgeverschap is er een aantal onderwerpen waarbij samenwerken en het delen van kennis eenpitters kunnen helpen: WWZ en ketenbepaling De nieuwe ketenbepaling van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) maakt het organiseren van vervanging in het bijzonder onderwijs een stuk lastiger. Een vervanger moet na 3 tijdelijke benoemingen, ook als die slechts voor één dag zijn, voor onbepaalde tijd in dienst worden genomen. Dit betekent voor de meeste scholen dat de huidige manier van vervanging op de schop moet. Door deel te nemen in een gezamenlijke vervangingspool kunnen schoolbesturen dit vraagstuk het hoofd bieden. Vervangers die structureel in dienst zijn bij een groot bestuur, kunnen dan ook worden ingezet voor een klein(er) bestuur. Maar ook een vervanger die structureel in dienst is bij een eenpitter, kan worden ingezet bij één van de andere deelnemende schoolbesturen. Hierdoor spreidt en verkleint u personele risico’s, kunt u personeel sneller een grotere en zelfs vaste aanstelling geven en kunt u samen met de deelnemende schoolbesturen de kwaliteit van het onderwijs hoog houden. Dit is moeilijker te realiseren voor een kleinere organisatie. Mobiliteit en loopbaanontwikkeling Van schoolbesturen wordt verwacht dat zij personeelsbeleid formuleren waar ruimte is voor professionalisering en loopbaanontwikkeling. Bijvoorbeeld via het (nu nog vrijwillige) lerarenregister, of het schoolleidersregister en andere duurzame inzetbaarheidsmiddelen uit de cao PO. Ook in het kader van de kwaliteit van het onderwijs is het goed om na te denken over een evenwichtige personeels opbouw. Daarom is het interessant om mobiliteit op te nemen als onderwerp in het personeelsbeleid. Door samen te werken met andere besturen voor bijvoorbeeld inkoop van scholing, gebruik te maken van de kennis over personeelsbeleid of het uitwisselen van leerkrachten of interim-functies,
3
‘Voor een goede samenwerking tussen schoolbesturen is het niet nodig om de verschillen weg te poetsen, die zijn juist van belang.’ – Maarten Groeneveld Vereniging voor Christelijk Primair Onderwijs VCPO in Spijkenisse
‘Risico’s en kansen zijn voor eenpitters soms anders dan voor grotere besturen. Door mee te denken maak ik dit zichtbaar en hoop ik dat er straks een RTC staat dat alle belangen dient.’ – Marcel Hermens, Zeister Schoolvereeniging
4
kunnen ook eenpitters en kleine schoolbesturen een robuust personeelsbeleid ontwikkelen en invulling geven aan loopbaanontwikkeling. Verzuim en verlof Het ministerie van OCW is voornemens de verplichte aansluiting bij het Vervangingsfonds te laten vervallen. Ook zijn er andere en nieuwe voorwaarden bij het fonds en kunnen schoolbesturen – onder ruimere voorwaarden – kiezen om eigenrisicodrager (ERD) te worden. Dit betekent dat schoolbesturen moeten gaan nadenken over risico’s en wellicht ook over vormen van herverzekeren voor situaties waarin eigen personeel afwezig is wegens ziekte of verlof. Bijvoorbeeld over de financiële risico’s bij langdurig en/ of hoog verzuim van onderwijzend en niet onderwijzend personeel. Denk ook aan verbetering van uw ziekte- en verzuimbeleid waarbij u inzet op maximale inzetbaarheid van uw personeel. Dit zijn complexe opgaven waarbij u soms hulp nodig hebt van een collega schoolbestuur. Eenpitters kunnen door samen te werken gebruik maken van de specifieke kennis dat bij een ander bestuur aanwezig is. Mogelijk kunt u in gezamenlijkheid tot oplossingen komen. Voordelen Mogelijk twijfelt u als eenpitter of klein schoolbestuur over samenwerken met grotere schoolbesturen. Samenwerken betekent echter niet direct dat u alle autonomie opgeeft. Hoe u het onderwijs inricht, blijft bijvoorbeeld aan u. Voor andere vraagstukken kan samenwerken uw school en het onderwijs dat u biedt voordelen brengen. De voordelen (kunnen) zijn: Betere oplossingen voor huidige en toekomstige ontwikkelingen Zoals het organiseren van een gezamenlijke vervangings pool, het gezamenlijk uitvoeren of uitbesteden van ondersteunende diensten, waarschuwingsfunctie ketenbepaling, gezamenlijke zorg voor en invulling van afspraken uit de cao. Gezamenlijke inkoop Ook op het gebied inkoop van diensten en producten biedt samenwerken schaalvoordelen. Denk bijvoorbeeld aan een incompany-training waarvoor u anders te weinig deelnemers zou hebben, of de gemiddelde kosten van een opleiding waar voor u door gezamenlijke inkoop volumekorting kunt krijgen. Focus op kerntaken directeur/bestuurder Wanneer u als eenpitter besluit samen te werken voor een specifiek vraagstuk, kunt u de taken verdelen en gebruik maken van stafdiensten en specifieke kennis. Denk bijvoorbeeld aan de inhuur van stafmedewerkers (control, P&O, huisvesting), en participeren in ICT-afspraken (hardware, IT-diensten). Leren als organisatie Door samen te werken met andere besturen hebt u toegang tot praktijkvoorbeelden en kunt u onderling van elkaar leren. Samen weet u meer en komt u verder.
Samenwerken voor goed werkgeverschap REGIONALE TRANSFERCENTRA
Bouwen aan vertrouwensrelatie Door samen te werken op verschillende niveaus, leert u andere besturen kennen en kunt u gemakkelijker een vertrouwensrelatie opbouwen. Hierdoor kunt u later gemakkelijker een beroep op elkaar doen en elkaar helpen. Denk hierbij ook aan andere functies zoals IB-ers en P&O. Kansen voor personeel Samenwerken op het gebied van personeel biedt kansen voor uw medewerkers. Uw medewerkers kunnen groeien en zich ontwikkelen door uitwisseling, detachering of interimfuncties bij andere besturen. Hogere kwaliteit onderwijs Door betere contacten, het eenvoudiger een beroep kunnen doen op diverse (buitenschoolse) collega’s hoeft u minder vaak zelf het wiel uit te vinden. Er kan meer focus liggen op de eigen onderwijspraktijk. Goede voorbeelden en enthousiaste verhalen van anderen geven nieuwe energie. Aandachtspunten Alles alleen moeten oplossen heeft ook voordelen. U bent niet van anderen afhankelijk en u kunt zelfstandig beslissingen nemen. Om uw autonomie te bewaken wanneer u met grotere schoolbesturen gaat samenwerken, is het goed om aandacht te hebben voor de volgende thema’s: Zeggenschap Een veel genoemde zorg bij een gezamenlijke vervangingspool is het verlies van zeggenschap wie er benoemd wordt voor een (vervangende) functie. U geeft inderdaad een deel van uw autonomie op. Maak met de samenwerkende schoolbesturen goede samenwerkingsafspraken en zet deze op papier zodat u vastgelegd hebt waar u zeggenschap en invloed op heeft en houdt. U krijgt er echter ook wat voor terug. Door het grotere volume heeft u voor uw vacatures ook meer aanbod. En heeft u meer te kiezen. Bovendien kunt u uw invallers door samenwerking mogelijk een regulier contract bieden. Afrekening van inzet Als u een medewerker bij een ander schoolbestuur heeft ingezet voor vervanging van bijvoorbeeld rechtspositioneel verlof, ontvangt u hierover inkomsten van dat andere schoolbestuur. Dit noemt men onderling verrekenen van de inzet. Iemand die anders boventallig op uw school zou zijn ingezet staat nu voor de klas en genereert inkomsten voor uw school. Vervangingsystemen Er zijn vervangingsadministratiesystemen op de markt die samenwerkende schoolbesturen kunnen helpen bij het verrekenen van de inzet. Het sectorplan PO heeft de bekendste vervangingssystemen op een rij gezet en met elkaar vergeleken. Download het witboek op www.sectorplanpo.nl.
5
‘Voor kleine besturen is het niet altijd gemakkelijk een goed scholingsaanbod te creëren. Het complete aanbod van het RTC is voor iedereen binnen de deelnemende organisaties beschikbaar’ – Eric Reekers, directeur TCOZ
6
Piekperiodes Drukke periodes zoals tijdens een griepgolf is qua inleen van personeel toch voor iedereen gelijk zult u mogelijk denken. Deels is dit waar. Bij een piekperiode kunt u via een gezamenlijke vervangingspool de overheadkosten van de flexibele schil delen. Door het samen te doen kunt u gebruik maken van schaalvoordeel. Een griepgolf is altijd vervelend, maar de wet van de grote getallen zorgt ervoor dat de kans groter is dat u wel een vervanger beschikbaar heeft. Kwaliteitseisen personeel Als eenpitter wilt u zich natuurlijk onderscheiden van andere scholen en stelt u mogelijk eisen aan uw personeel op gebied van bijvoorbeeld onderwijsvorm of denominatie. Zorg er samen voor dat de benodigde differentiatie voldoende aanwezig is in de pool. En denk aanvullend na over algemene competenties van uw personeel. Ondanks specifieke eisen kan iemand alsnog geschikt zijn voor vervangingswerk.
Regionaal transfercentrum Een regionaal transfercentrum (RTC) is een vorm van bovenbestuurlijk samenwerken op het gebied van personeelsinzet en mobiliteit. Er zijn ook andere vergelijkbare vormen van bovenbestuurlijk samenwerken, zoals bijvoorbeeld De Brede Selectie uit Amsterdam, PON in de Achterhoek en mobiliteitscentrum Voorne-Putten. Een RTC heeft als hoofddoel werkbehoud voor boventallige leraren te realiseren. Vaak doet een RTC dat via een gezamenlijke vervangingspool. Een gezamenlijke vervangingspool bestaat uit een vaste schil van leerkrachten in dienst bij een van de deelnemende besturen en een flexibele schil van oproepkrachten. Bij ziekte of verlof vervangt een leerkracht in principe eerst binnen haar eigen bestuur, maar kan ook worden uitgeleend aan een ander deelnemend bestuur. De vervangingspool kan ook ingezet worden als instrument voor loopbaanontwikkeling. Via vervangingen kunnen medewerkers kennis maken met een andere onderwijsmethode, andere bouw of speciaal vak gebied. En door vacatures met elkaar te delen, krijgen medewerkers die ambitie hebben om directeur of specialist te worden, de kans om bij een ander bestuur zijn of haar droom te verwezenlijken. Loopbaanontwikkeling kan ook ‘gewoon’ een nieuwe werkomgeving zijn op een andere school. Sommige RTC’s werken ook samen op het gebied van gezamenlijke inkoop van opleidingen, of de ontwikkeling van een mobiliteitscentrum of talentenbank waarin zij samen gebruik maken van loopbaanadviseurs. Kennisuitwisseling tussen hr-adviseurs of verantwoordelijken voor P&O is ook een samenwerkingsvorm van een van de RTC’s. Besturen kiezen in overleg de organisatievorm van het RTC.
Meer informatie Kijk voor meer informatie over regionale transfercentra of een bovenbestuurlijke samenwerking bij u in de buurt op www.sectorplanpo.nl Of stel uw vraag via
[email protected]
Samenwerken voor goed werkgeverschap REGIONALE TRANSFERCENTRA
7
Colofon Februari 2016 Uitgever: Uitvoerders Sectorplan PO Vormgeving: Proforma visual identity Drukwerk: Print Garden