regie
thema uit eerdere adviezen van de Leidse Milieuraad
Jan Pieters Bijeenkomst Wonen, 4 februari 2014, Nieuwe Energie, Leiden
Leidse Milieuraad • Onafhankelijk adviesorgaan van B&W • Eerdere adviezen over wonen of energie, of beide: • Windmolens op Leids grondgebied; Duurzaamheidagenda; Nota Wonen; Afval • Website: www.leidsemilieuraad.nl
• In deze presentatie worden thema’s uit deze eerdere adviezen toegelicht • LMR adviseert over “Duurzaamheid” • Met name de adviezen over de Duurzaamheidagenda en de nota Wonen relevant
Deze presentatie loopt niet vooruit op mogelijke toekomstige advisering.
04/02/2014
Jan Pieters LMR
2
Duurzaamheid (LMR) • “People, planet, profit”, en “power”) • PPP is bekend. De LMR voegt daar in navolging van “Urban Development: the State of the Sustainable Art” 1) • “power” = de bevolking in de gelegenheid te stellen een actieve rol in de besluitvorming te spelen = goed gebruik te maken van kennis, en de wil bij de bevolking en bedrijven = een gezamenlijke aanpak van problemen. 1) Roorda, Chris; M. Buiter, J. Rotmans, M. Bentvelzen, N. Tillie, R Keeton (2011), Urban Development: the State of the Sustainable Art, an international benchmark of sustainable urban development. Het rapport is opgesteld door DRIFT, Urgenda, TU-Delft en INTI, in opdracht van de gemeente Almere, de provincie Flevoland en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.
04/02/2014
Jan Pieters LMR
3
In eerdere LMR-adviezen • Energiebesparing is vooral belangrijk in woningen van mensen met een kleine beurs.
• Armoedebestrijding. (belang goedkope sociale huurwoningen van goede kwaliteit ) • De ‘eigen’ economie; “laat het geld niet wegvloeien”
• Er is meer gemeenteregie nodig
(is dat niet ook de strekking van de motie Scheffer?)
• Gemeente kan en moet vele partijen bij elkaar brengen • Meerdere opties denkbaar; gezamenlijk kiezen, uitwerken en uitvoeren. Steun lokale initiatieven • Financieringsopties verkennen
• Ambitieuze afspraken maken (er is technisch heel veel mogelijk) • Liefst kwantificeerbaar • Rapportage, evaluatie
04/02/2014
Jan Pieters LMR
4
‘Green Deals’
Energieregie (motie Scheffer) Vele partijen kunnen/moeten een rol spelen. Woonlastenwaarborg Som van Huur+ overige lasten; (energiekosten) is begrensd . • • • •
Lagere energiekosten (in €) groter of gelijk aan een huurverhoging: Situatie specifiek
Corporatie als financier? Pensioenfondsen, andere? Overheidsgaranties? Gemeente zelf?
Lage rentelasten voor overheden en corporaties De tijd is rijp / banken ? 04/02/2014
•
technologieaanbieders, • opleidingsinstellingen; • bouwbedrijven
• Gemeente invloed op de energiekosten: (termijn?) • Afvalbeleid; waterbeleid • Energieopwekking bij overheidseigendommen. • Stimulans lokale energiecorporaties • Duurzaamheidsfondsen Jan Pieters LMR
5
Makelen en schakelen • Vraag en aanbod woningbehoefte • De vraag is gedifferentieerd, en varieert ook naar beïnvloedingsopties
• Technologieën. • Energiebesparing; isolatie, zuinige apparatuur, energiezuinige materialen • Alternatieve energieopwekking; zon, wind, vergisting • Korte termijn oplossingen ondergeschikt aan lange termijn (?)
• Partijen • Aanbieders: Bouwers; technologiebedrijven; onderwijs en opleiding; Lokale initiatieven (bv. energiecorporaties) • Vragers: Woningbouwcorporaties, particulieren bewoners en verhuurders 04/02/2014
Jan Pieters LMR
6
Meerjarenplan (1)
kader voor prestatieafspraken
Meerjarenplan energiebesparing, Conform doelstelling voor Leiden • • • • • • •
Corporaties Particuliere huursector Energiecorporaties Bouwsector Technische bureaus
Prestatieafspraken
• Plannen , gebaseerd op voorgenomen investeringen • Doelstelling E-akkoord = gemiddeld label B • Verkoop label b • En, inspanningen van de gemeente! Technische opties Financieringsopties (banken e.a)
04/02/2014
Zelf investeren?
Jan Pieters LMR
7
Meerjarenplan (2)
kader voor prestatieafspraken • De energiedoelstelling voor de corporaties is gegeven • Energieakkoord (in 2020: gemiddeld label B. Dit stelt eisen aan de vernieuwbouw —bij 4.000 woningen, alle label A.
• Er zijn ook andere doelstellingen/wenselijkheden • Energiedoelstellingen voor andere groepen dan corporaties (bv. particuliere huurders) • Relevante niet-energiedoelstellingen zoals armoedebestrijding, milieu
• Vele technische opties (vaak situatie gebonden): • Beperken zich niet altijd tot één groep; schaalvoordelen wijk WKO, synergie in gebruik van restwarmte
• Verkenningen opstellen en Plannen; - - - een optie? • Verenigen van partijen met belangen • Korte termijn niet de vijand laten zijn van de langer(re) termijn • Coalitions of the willing 04/02/2014
Jan Pieters LMR
8
Over de afspraken (1) energie/materialen/groen • Algemeen: • Proces: • Initiatief bij de gemeente ? • Planvorming, doelstellingen met toetsingscriteria en tijdbepalingen, • Zoveel mogelijk vergelijkbare afspraken met de corporaties • Monitoring voortgangscontrole • Procesbewaking (bij wie?) • Reikwijdte • Vaststelling van de inhoudelijke, technische en financiële onderwerpen voor afspraken. • Is er behoefte om ook andere partijen bij de prestatieafspraken met de corporaties te betrekken? 04/02/2014
Jan Pieters LMR
9
Over de afspraken (2) energie/materialen/groen • Corporaties • Bijdragen aan een integrale aanpak • Onderling vergelijkbare plannen; • Hoeveel woningen, wanneer; • verkennen van technische opties voor complexen; • Identificatie ‘leveringen’ door anderen; technologietrajecten verkennen en afspreken met bedrijven.
• Wat te doen met warmtenet (groot gat als dat wegvalt!) • Bij verkoop minimaal label B • Materialen • Nakomen van akkoorden (label B, 2020: = 4.000 label A) • Toetsingscriteria voor de gemaakte afspraken verbeteren? • Labels, of GPR voor bestaande bouw (en nieuwbouw) 04/02/2014
Jan Pieters LMR
10
Over de afspraken (3) energie
• Ook een rol van de gemeente? • Toch maar een soort gemeentelijk energiebedrijf ? • Decentrale energieopwekking, wind, zon, vergisting, geothermie (?) regelgeving, samenhang! • Zelf stroom aanbieden? (Amsterdam, Nijmegen) • Garantiestellingen? • Steun aan lokale energiecorporaties (?) • Aanpassing regelgeving (?) • Zelf bouwen? (Assen, Rijswijk andere gemeenten?) • Projecten samen met • particuliere woningbezitters, • Particuliere energieproducenten 04/02/2014
Jan Pieters LMR
11
Vele partijen, vele opties, vele belangen die niet altijd parallel lopen, kortom:
Er is regie nodig (en soms moet er ook iets gedaan worden)
04/02/2014
Jan Pieters LMR
12