Engelen gearriveerd. LEEUWARDEN - De wereldberoemde. zijn op de vliegbasis Leeuwarden aangekomen. Tijdens de Open Dagen van de Koninklijke

Nummer 23 | 15 juni 2006 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 2 Prijs voor broodjes Paresto

Pagina 4-5 Luchtmacht geeft gas in Canada

Pagina 6-7 Krijgsmacht pakt uit tijdens Joint Caribbean Lion

Pagina 8 Uitzending géén enkele reis PTSS

Minister Kamp: veiligheidssituatie verslechterd DEN HAAG - De veiligheidssituatie in het zuiden van Afghanistan en in Uruzgan in het bijzonder is verslechterd, zoals half april al aan de Kamer is gemeld. Dat stellen de ministers Bot en Kamp in hun brief aan het parlement van vorige week. De verslechtering van de veiligheidssituatie in Zuid-Afghanistan blijkt voor een groot deel uit de stijging van het aantal incidenten. Ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar zijn de incidenten in Uruzgan in de eerste vijf maanden van dit jaar duidelijk in aantal toegenomen. Tot februari 2006 vonden vrijwel alle vijandelijkheden plaats in de districten Shahidi Hassas

en Deh Rawod en in het district Khas Uruzgan van de provincie. Sinds begin februari zijn er ook schermutselingen ten oosten van de hoofdstad Tarin Kowt in het district Chora. Op 30 mei beheersten de Taliban korte tijd dit district maar inmiddels in Chora door coalitietroepen heroverd. Lees verder op pagina 3

Nederlandse militairen naar Congo BRUSSEL - Circa vijftig Nederlandse militairen nemen deel aan operatie EUFOR R.D. Congo in de Democratische Republiek Congo. De ministers van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie zijn vorige week akkoord gegaan met de uitvoering van deze missie. Er doen zo’n tweeduizend Europese militairen aan mee die de VN-vredesmacht MONUC ondersteunen. De versterking heeft te maken met de eerste vrije verkiezingen in Congo in veertig jaar, die vanaf 30 juli worden gehouden. Duitsland en Frankrijk leveren elk circa achthonderd militairen. De Nederlandse regering besloot vrijdag een bijdrage te leveren, waaronder een chirurgisch

team en een peloton infanteristen van 11 Luchtmobiele brigade. Deze eenheid wordt toegevoegd aan een Duitse compagnie die op afroep beschikbaar is in het naburige Gabon. De missie duurt van begin juli tot begin december.●

De eerste zes konvooien van Kandahar naar Tarin Kowt zijn veilig aangekomen.

Foto: Gerben van Es AVDD

SPECIAL FORCES TAAKGROEP GEDECOREERD SOESTERBERG - De militairen van de derde en laatste lichting Special Forces Taakgroep (SFTG) in Afghanistan hebben uit handen van Commandant der Strijdkrachten generaal Dick Berlijn de Nederlandse herinneringsmedaille Vredesmissies ontvangen. Het gaat om circa driehonderd man van alle krijgsmachtdelen. De medaille-uitreiking vond plaats op vliegbasis Soesterberg. De Special Forces hebben vanaf april 2005 voor de duur van een jaar een bijdrage geleverd aan de Operatie Enduring Freedom in Afghanistan. Ze zijn ingezet in een gebied in het zuiden van de

provincie Kandahar. De taakgroep heeft zich vooral gericht op het uitvoeren van verkenningen en het vergaren van inlichtingen. Op deze wijze zijn de politieke, sociale, economische én veiligheidssituatie in het gebied in kaart gebracht. Daarnaast vormden de opbouw van een netwerk onder de plaatselijke bevolking en het winnen van vertrouwen binnen de internationale troepenmacht een belangrijke taak van de eenheid. De kern van de SFTG bestond uit groene baretten van het Korps Commandotroepen, aangevuld met speciale eenheden van het Korps Mariniers. Een helikopterdetachement en stafen logistieke eenheden maakten de taakgroep compleet. Foto: Hennie Keeris●

Engelen ISAF MEDAILLES VOOR gearriveerd LUCHTMACHTDETACHEMENT LEEUWARDEN - De wereldberoemde Blue Angels zijn op de vliegbasis Leeuwarden aangekomen. Tijdens de Open Dagen van de Koninklijke Luchtmacht, morgen en zaterdag, verzorgt het demonstratieteam van de Amerikaanse marine een unieke luchtshow, gevlogen met zes jachtbommenwerpers van het type F/A-18 Hornet.●

KANDAHAR - De Commandant Deployment Task Force, kolonel Henk Morsink, heeft vorige week de eerste ISAF herinneringsmedailles uitgereikt aan een deel van het 1 (NL) Air Task Force ISAF Detachement. In zijn speech benadrukte Morsink de belangrijke taak van het luchtmachtdetachement. ”U doet bijzonder goed werk. Lucht- en landmacht hebben de afgelopen weken al aangetoond een waardevolle combinatie te vormen in de opbouwfase van wat de langste missie in de geschiede-

nis van de Nederlandse krijgsmacht is. De grondeenheden in de provincies Kandahar en Uruzgan kunnen niet zonder u.” Het detachement bewees zijn nut onder meer tijdens het vuurgevecht dat Nederlandse commando’s vorige week met vermoedelijke Taliban-strijders voerden en waarbij de helikopters assistentie verleenden. De Apaches zorgden ervoor dat de vijandelijke strijders zich terugtrokken, de Cougars vlogen nieuwe munitie in. “Mijn complimenten aan u zijn dan ook welgemeend.”●

15 juni | Pagina 2

INTERNE VACATURES DEFENSIE Voor recente vacatures kunt u terecht op de intranetsite van de dienstencentra Psychologisch Advies en Selectie en Medische Keuringen, te benaderen via het intranetportaal (http://intern.mindef.nl) of op internet via www.mobiliteitsbank.nl. Medewerkers die nog geen toegang tot intranet en ook geen internetverbinding hebben, kunnen een beroep doenop de personeelsdienstvan zijn of haar onderdeel. Senior Adviseur, Rijswijk, schaal 13; Senior Projectmanager, Rijswijk, schaal 12; IT Auditor, Den Haag, schaal 12; Senior Onderwijskundige, Den Helder, schaal 12; Senior Adviseur Defensie HRM Academie, Breda, schaal 12; Beleidsmedewerker Financial Control, Den Haag, schaal 11; Senior Medewerker Arbo en Arbeidsveiligheid, Den Haag, schaal 11; Projectmanager, Rijswijk, schaal 11; Adviseur Plannen, Zwolle, schaal 10/11; Architect Technische Infrastructuur Open Source 2X, Rijswijk, schaal 10; System Engineer, Den Helder, schaal 10; Productiemanager, Den Helder, schaal 9; Medior IV-Deskundige, Gouda, schaal 9; Cateringmanager D, Woensdrecht, schaal 8; Hoofdassistent Printkaarten, Den Helder, schaal 7; Medewerker FPA, Utrecht, schaal 7; Technisch Medewerker Elektrotechniek, Soesterberg, schaal 7; Informatiespecialist, Den Haag, medio 2008 Breda, schaal 7; Hoofdtechnicus Printkaarten, Den Helder, schaal 6; Hoofd Werkvoorbereiding, Den Haag, schaal 6; Souschef, ‘t Harde, schaal 5; Cateringmanager A, ‘t Harde, schaal 5; Administratief Logistiek Medewerker, Breda, schaal 5; Cateringmedewerker B 3X, Schaarsbergen, schaal 3.

KANSRIJK Actuele vacatures Kansrijk - Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk. Dus jij weet risico’s goed in te schatten? - De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2006 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Voorlichting zelfstandig ondernemerschap - Kansrijk organiseert op 28 juni weer een voorlichtingsbijeenkomst voor defensiemedewerkers die geïnteresseerd zijn in zelfstandig ondernemerschap. De bijeenkomst staat open voor medewerkers die behoren tot een knelpuntcategorie, herplaatsingskandidaat zijn of dat gaan worden. Tijdens de bijeenkomst komt onder meer het ondernemerschap aan de orde, de begeleiding vanuit Kansrijk en de consequenties voor de wachtgeldregeling. Interesse? Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? - Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie! Meer Kansrijkinfo op intranet Startpagina Personeel en internet www.kansrijk.info

IN HET KORT NIEUWE WEGWIJZER DEN HAAG - De inmiddels zevende uitgave van de Wegwijzer Sociale Zekerheid Defensie is uit. De belangrijkste aanpassingen zijn de gevolgen van de Zorgverzekeringswet, de nieuwe fiscale wetgeving voor VUT en prepensioen en het onderwerp loondoorbetaling bij ziekte. De wegwijzer wordt voortaan twee maal per jaar aangepast, de volgende versie komt dit najaar uit. De nieuwe versie is op internet en intranet te benaderen via het MP-net. Ook is de wegwijzer te benaderen op het MP-net op intranet via de Startpagina Personeel of op internet via www.defensie.nl en ga dan naar Personeel.●

Paresto gepimpt GARDEREN - Het bedrijfsrestaurant van de Generaal-majoor Kootkazerne in Garderen heeft een flinke metamorfose ondergaan. De militairen nuttigen hun maaltijd in een oranje ‘gepimpte’ omgeving, een beloning van een multinational als dank voor de grote omzet aan broodjes uit het fresh and tasty-assortiment. “We besloten mee te doen aan deze wedstrijd en bleken in de vastgestelde periode liefst tweeduizend van deze lekkernijen te hebben verkocht”, vertelt de trotse locatiemanager Paresto, Eric Beumer. Hij schuift alle roem echter naar medewerkster Corrie Durieux, die de grote motivator achter de actie in het restaurant is geweest. Foto’s: Ruben Schipper●

HERDENKING MOSKOU MOSKOU - Op de Vvedenskoye begraafplaats in Moskou werd op 4 mei een herdenking gehouden door de leden van de Nederlandse ambassade en de Nederlandsze gemeenschap in de Russische hoofdstad. Ambassadeur drs. J.P. Dirkse hield een toespraak, gevolgd door een kranslegging bij de gedenksteen voor luitenant (KNIL) Gerrit van der Waals. Die overleed in 1948 in Rusland in gevangenschap van de KGB. De krans werd door Dirkse en defensie-attaché kolonel mr. J.W. Koet. Ambassadeur Dirkse memoreerde in zijn toespraak tevens koopvaardijlid, die in Moermansk is begraven Johannes Terlaak. De gedenkplaat voor luitenant Van der Waals wordt in opdracht van de directie van de begraafplaats in goede staat gehouden. Aan de herdenking deden ongeveer dertig Nederlanders mee.●

NIEUW NUMMER NASSAU DIETZKAZERNE DEN HAAG - Sinds 23 mei 2006 is de telefooncentrale van de Nassau Dietzkazerne in Budel opgenomen in het telefonienetwerk van de ‘Regio Zuid-Oost’. De wijziging in het telefonienetwerk houdt in dat voor de diverse eenheden het MDTN nummer wijzigt in een vijfcijferig nummer. Het KPN telefoonnummer wijzigt niet! Vóór het oude MDTN toestelnummer komt het cijfer ‘9’, bij de volgende eenheden: LFD Budel Liasondet Budel dependance DVD directie Zuid D-cie KMS Voorbeeld: *06 - 686 - 8600 wordt *06 - 686 98600 Bij het cimic komt vóór het oude mdtn toestelnummer het cijfer ‘5’ Voorbeeld: *06 - 686 - 7000 wordt *06 - 686 57000●

VAKANTIE MET KORTING VOOR DEFENSIEPERSONEEL DEN HAAG - Vakantieplannen en nog niets geboekt? Via Stichting Vafamil (vakantie faciliteiten militairen) kunnen alle defensiemedewerkers (dus ook burgers!) reizen boeken met korting. Afhankelijk van de te boeken reis en accommodatie kan de korting behoorlijk oplopen. Deze korting geldt zelfs voor iedere medereisgenoot als de “hoofdboeker” uiteindelijk maar werkzaam is bij Defensie. Vafamil werkt met nagenoeg alle touroperators samen. Denk hierbij aan Hotelplan, OAD, Neckermann, Vrij Uit, KUONI, Travel Trend, P&O Ferries, Holiday Cars, Evenements Reizen, Sudtours, Arke en anderen. Voor een eerste inventarisatie is het verzoek om een email te sturen met daarin je persoonlijke gegevens en reiswensen naar [email protected]●

MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG Rutgers Nisso Groep

BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT 20.00 UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) 0800-3333673 (GRATIS) +31 (0)71-8807118 WWW.RNG.NL/MELDPUNT

Campagne voor dragen autogordel DEN HAAG - Het Interservice Werkverband Verkeersveiligheid Defensie is begonnen met een intensieve campagne om het dragen van de autogordel nog eens scherp onder aandacht te brengen. “Auto’s worden steeds veiliger. Kreukelzones, kooiconstructies en airbags beschermen de inzittenden. Als je de autogordel draagt, loop je liefst veertig procent minder kans op letsel bij een ongeval”, stelt kapitein van de Marechaussee mr. Willem Regterschot van het werkverband. Iedereen moet in de auto altijd de gordel gebruiken, óók achterin, benadrukt de kapitein nog maar eens. “Voor kinderen onder de 1.35 meter gelden er speciale regels. Zij moeten een goedgekeurd kinderzitje gebruiken.” Als er meer passagiers zijn dan gordels, dan mogen volwassenen en kinderen groter dan 1.35 meter tot 1 mei 2008 zonder gordel vervoerd worden. Vanaf 1 januari dit jaar mogen er geen personen meer worden vervoerd in open of besloten laadruimten van auto’s. De politie en Koninklijke Marechaussee controleren op het gebruik van autogordels. Voor het niet dragen van de autogordel geldt een boete van 75 euro. Ook op militaire terreinen is de Wegenverkeerswet van overeenkomstige toepassing. Er geldt een aantal uitzonderingen. Het komt er op neer dat geen gordel gedragen hoeft te worden tijdens opleiden en trainen buiten de openbare weg, alsmede bij daadwerkelijk operationeel optreden in het buitenland.●

KMar houdt milieu-activisten aan SCHIPHOL - De Koninklijke Marechaussee op Schiphol heeft 2 juni dertig actievoerders van Milieudefensie aangehouden, die zich rond 04.00 uur de toegang hadden verschaft tot de Polderbaan. De actie was een protest tegen de kabinetsplannen om de geluids- en milieu-

regels voor Schiphol op te rekken. De actievoerders van Milieudefensie hadden zich aan elkaar vast geketend. Omstreeks 05.40 uur begon de marechaussee, die al vanaf het begin van de actie massaal aanwezig was, met het afvoeren van de eerste actievoerders. Na het gebruik van slijp-

tollen konden de actievoerders met shovels en steekkarren in groepjes van de baan worden verwijderd. Rond half acht was de taxibaan weer vrij. Een uur later waren alle actievoerders ontdaan van hun ketens en per bus op weg naar het politiebureau. Allen zijn gearresteerd.●

Overste b.d. peddelt voor het goede doel BERLICUM - Luitenant-kolopeddelt De Koning voor het nel b.d. Dick de Koning vindt goede doel. Dat is geld bijeenniet dat hij ten prooi is gevallen brengen voor het Vicki Brownaan een soort aanval van gekte. huis in Den Bosch, een inloopHij heeft eerder een tik opgecentrum voor mensen met kanlopen, grapt hij. Maar dan wel ker en hun naaste familie. De één van een aangename soort. Koning was in zijn eigen familie De voormalige oud-luchtmachtdiverse keren van nabij getuige officier is sinds 6 juni ‘solo’ bevan het lijden van een kankerpazig aan een krachtenverslintiënt. dende fietstocht vanuit zijn De oud-militair doet als sinds woonplaats Berlicum in Noord1998 aan monstertochten per Brabant naar toerfiets. het bedeDaardoor kent vaartsoord Fahij de schatima in Zuidduwzijden van Portugal. Voor het avontuur deze pelgrials geen ander. mage per sta“Ik houd rekelen ros heeft ning met tehij anderhalve genslagen als maand uitgemateriaalpech trokken. De of een ongeval. route loopt Maar gezien niet zonder remijn militaire den via het achtergrond Franse bedeben ik daar vaartsoord niet al te bang Lourdes en voor. Ik heb zijn Spaanse creatief leren equivalent, denken en imSantiago de proviseren. BoCompostela. vendien raak ik “Ik ben al lang Overste b.d. Dick de Koning neemt als niet zo snel in gevangen door paniek.” sinds 1998 deel aan lange afstandde pelgrimstochten per stalen ros. Hij weet dus gedachte, het Wie het goede aardig wat hem allemaal te wachten boetedoen en doel waarvoor staat. Foto Marcel Pulle je geloof beDick de Koning vestigd krijgen”, aldus de 63-jafietst wil steunen, kan een bedrag rige, sinds zijn twintigste vaste overmaken op postbankrekeningklant als het om militaire bedenummer 15.76.738 t.n.v. het Vicki vaarten gaat. Brownhuis. Bron: Marcel Pulle, vliegBehalve om religieuze reden, basis Volkel●

Vulinstallatie na 28 jaar vervangen BATHMEN - De tanks voor de jerrycan- vulinstallatie op het magazijnencomplex Bathmen zijn vervangen. De oude tanks lagen er al vanaf 1978 en zijn afgevoerd om te worden vernietigd. In totaal gaat het om vijf tanks van honderd kubieke meter, één van vijftig en één van twaalf. In de 100m3 tanks zit diesel, kerosine, benzine, contaminaat (reststof, red.) en belastingvrije diesel voor oefeningen in het buitenland, De 50m3 tank is bestemd voor brandstofresten en de 12m3 tank voor spoelkerosine waarmee de jerrycans mee worden schoongespoten. De hele operatie wordt uitgevoerd door Mokobouw Tankinstallaties BV.●

15 juni | Pagina 3

KABINET BEZOEKT NLDA BREDA - De Nederlandse Defensieacademie (NLDA) in Breda vormde afgelopen maandag,12 juni, de startplaats van het werkbezoek van een aantal leden van het kabinet. Voor het eerst sinds het kabinet in 2003 aantrad waaierden alle bewindslieden uit over het land om met met Nederlanders te praten over het kabinetsbeleid. In Breda verzamelden naast minister Kamp en staatssecretaris Van der Knaap, de minister Donner en Remkes en staatssecretaris Schulz van Haegen-Maas Geesteranus. Op de NLDA werd met belangrijke functionarissen van politie, brandweer en gezondheidszorg gesproken over intensivering van de civiel-militaire samenwerking. Daarna vertrok hewt gezelschap per bus voor een rondreis door de provincie Noord-Brabant. ‘s Avonds hebben de leden van het kabinet met elkaar de resultaten van de werkbezoeken besproken. Foto Hennie Keeris●

NAVO verlegt accent naar kleinere operaties BRUSSEL - De NAVO-ministers van Defensie hebben vorige week donderdag, 8 juni, met een nieuwe Ministerial Guidance het ambitieniveau meer in de richting van kleinere operaties gelegd. Minister Henk Kamp verwelkomde deze aanpassing, die hij “meer realistisch” noemde. De bewindslieden concludeerden dat het NAVO-bondgenootschap in de toekomst twee grote operaties en zes kleine missies tegelijk uit moet kunnen voeren. Bij elkaar worden er dan zo’n

300.000 militairen ingezet. Met deze stappen transormeert de NAVO nog verder van ‘koude-oorlogs-organisatie’ naar een op crisisbeheersingsoperaties toegesneden samenwerkingsverband.

Kamp vindt dit een verstandige stap. “Het accent op kleinere operaties is van groot belang. Het heeft namelijk de voorkeur om in een vroeg stadium van een conflict proberen in te grijpen en de

JSF zorgt voor kennisnetwerk DEN HAAG - Slaagt Nederland erin een leidende rol in het onderhoud van de Joint Strike Fighter voor verschillende Europese landen te realiseren, dan levert dat een hoogwaardig kennisnetwerk en veel arbeidsplaatsen op voor Noord-Brabant en Zeeland. Dit constateert een delegatie van onderwijsinstellingen en overheden uit NoordBrabant en Zeeland na hun werkbezoek aan Lockheed Martin en de beide motorfabrikanten Pratt & Whitney en General-Electric/Rolls-Royce in Fort Worth (Texas, USA). Lockheed Martin bouwt momenteel het eerste proefmodel van de JSF, de beoogde opvolger van de huidige F-16. De eerste vlucht is voor dit najaar voorzien. Tenminste negen landen, waarvan zes uit de Europese regio,

willen dit toestel aanschaffen. Eind 2006 moet hierover een overeenkomst worden getekend, waarna voor Nederland het toestel vanaf 2013 gaat vliegen. Met de studiereis wilden Brabantse en Zeeuwse ROC’s, hogescholen, uni-

versiteiten, provincies en gemeenten inzicht krijgen in de gevolgen van de mogelijke komst van dit onderhoud. “We hebben geleerd dat de JSF niet alleen een vliegtuig is, maar dat er een hoogwaardig technologisch en logistiek netwerk achter schuilt”, stelt de gedeputeerde voor Economische Zaken van Noord-Brabant, Onno Hoes. “Voor het onderhoud betekent dat werk voor zowel MBO-technici als HBO- en universitair geschoolde mannen en vrouwen. Een kans die we niet mogen laten liggen, maar dan moeten we zorgen dat mensen kiezen voor een baan in de vliegtuigindustrie.” Afgesproken is om met de belangrijkste belanghebbenden in Brabant en Zeeland een platform op te richten, dat het initiatief neemt voor de te nemen vervolgstappen.● De Joint Strike Fighter (JSF). Foto: Lockheed Martin

INDIENSTSTELLING HR.MS. PELIKAAN GORINCHEM - Defensie heeft maandag 12 juni het nieuwe ondersteuningsvaartuig Hr.Ms. Pelikaan overgedragen gekregen door de werf bij Damen Shipyards in Gorinchem. Daarna is het schip in dienst gesteld van de Koninklijke Marine. Het casco van de Pelikaan is gebouwd in het Roemeense Galati op de werf van Damen. Eind april heeft de bemanning het schip zelfstandig naar Neder-

land gevaren voor de afbouw in Gorinchem. Binnenkort vertrekt de Pelikaan om in het Caraïbische gebied ingezet te worden. Hr.Ms. Pelikaan krijgt daar verschillende taken zoals het ondersteunen van operaties en oefeningen van het Korps Mariniers en de Kustwacht Nederlandse Antillen & Aruba. Verder levert het vaartuig bijstand aan de operaties van het stationsschip van de marine dat permanent in de West is gestationeerd

voor rechtshandhaving, kustwachtoperaties en drugsbestrijding.●

ontwikkeling ten goede te keren.” Verder stond de ministeriele bijeenkomst vooral in het teken van Afghanistan, waar de NAVO met de zogeheten ISAF-missie de grootste operatie sinds zijn oprichting in 1949 uitvoert. Vooral als ISAF volgens planning van 9000 manschappen dit voorjaar naar 25.000 man eind dit jaar gaat. De ministers spraken nogmaals hun steun uit aan hun Afghaanse collega Abdul Rahim Wardak, die speciaal voor deze top van Kabul naar Brussel was afgereisd. Volgens Kamp is er geen twijfel “dat de NAVO slaagt in Afghanistan”. “De Nederlandse militairen zijn er in ieder geval klaar voor. Goed opgeleid en gemotiveerd. Hoewel de veiligheidssituatie is verslechterd, hetgeen overigens te verwachten was, achten we de missie nog steeds uitvoerbaar”.

De toegenomen aanwezigheid van de Taliban onderstreept volgens Kamp juist het belang van de missie voor stabiliteit in Uruzgan. “We hebben besloten deze missie voor twee jaar uit te voeren en we blijven dus ook twee jaar. Indien nodig zijn we in staat robuust op te treden.” Wardak meent overigens dat de veiligheidssituatie in het zuiden van Afghanistan in de toekomst zal verbeteren. “De Taliban probeert misbruik te maken van de overgang van Amerikaans naar NAVO-commando. Ze willen de Europese hoofdsteden testen.” Kamp noemde de opvatting van Wardak belangrijk, maar zei verder dat Nederland “er rekening mee houdt dat het een moeilijke tijd kan worden: de hele periode van twee jaar dat we er zitten. Ik reken me niet rijk.”●

Braziliaanse taakgroep bezoekt Curaçao WILLEMSTAD - Vijf schepen van de Braziliaanse marine zijn afgelopen zaterdag, 10 juni, in Willemstad afgemeerd. De taakgroep is op de terugreis vanuit Haïti. Daar heeft het goederen en personeel van de Braziliaanse landmacht afgeleverd voor humanitaire hulpverlening. Het bezoek aan Curaçao was informeel, zodat de bemanningen een vrij weekend op het eiland konden genieten. De schepen zijn gisteren, woensdag 14 juni, richting Rio de Janeiro vertrokken. De Braziliaanse taakgroep staat onder leiding van vice-admiraal Francisco Antonio de Magalhães Laranjeira. Het vlootverband is samengesteld uit twee amfibische transportschepen, twee fregatten en een bevoorradingsschip en telt in totaal 1326 bemanningsleden. Het amfibisch transportschip Rio de Janeiro (G31) lag ook afgemeerd. Dit is een Landing Ship Dock Helicopter (LSDH) van de Cearaklasse. Het schip is 155,5 meter lang en 25,6 meter breed. De be-

manning bestaat uit 345 personen. Aan boord bevindt zich een Super Puma helikopter. Het amfibisch transportschip Mattoso Maia (G28) is een zogenoemd Large Landing Ship’ van de Newport-klasse. Het schip is 159,2 meter lang en 21,2 meter breed. De bemanning bestaat uit 257 personen. Het schip beschikt over twee helikopters: een Aerospatiale 355F2 Ecureuil 2 en een Bell jet Ranger III. De Independencia (F44) en Niteroi (F40) zijn beide geleidewapenfregatten van de Niteroi-klasse. Dit type fregat is 129,2 meter lang bij een breedte van 13,5 meter. Beide schepen zijn bemand door 209 opvarenden. De Independencia is uitgerust met een Westland Super-Lynx helikopter. Aan boord van de Niteroi staan een Aerospatiale 355F2 Ecureuil 2 en een Bell jet Ranger III. Het bevoorradingsschip Almirante Gastao Motta (G23) meert af aan de Nieuwe Werf. Deze bevoorrader is 135 meter lang, 19 meter breed en wordt bemand door 209 bemanningsleden.●

Uruzgan Vervolg van pagina 1

DEN HAAG - Volgens de ministers Bot en Kamp hoort de verslechtering van de veiligheidssituatie bij het voorjaar. Ook zijn er meer contacten met vijandelijke strijders omdat het aantal troepen in Zuid-Afghanistan door de komst van ISAFIII fors stijgt. Er komen nu immers militairen op plaatsen waar eerder nauwelijks of geen westerse en Afghaanse troepen kwamen. Ten slotte mocht verwacht worden dat de vijand juist deze periode zou gebruiken om de nieuwe troepen te testen. Toch is de geografische uitbreiding van Taliban-activiteiten en invloed in het centrale deel van de provincie Uruzgan reden tot zorg. “De Deployment Task Force is adequaat toegerust en beveiligd om de ontplooiingsactiviteiten te kunnen uitvoeren”, stellen de ministers. De voornaamste dreiging tegen het optreden van de coalitie bestaat nog steeds uit bomaanslagen, hinderlagen, zelfmoordaanslagen en aanvallen op helikopters. “Robuust optreden, zoals toegepast tijdens diverse operaties door de coalitie, laat echter zien dat de Taliban terugwijkt voor vastberaden en goed georganiseerd optreden”, schrijven de bewindslieden. Nederlandse militairen van de Deployment Task Force zijn enkele malen in gevechtscontact gekomen met (vermoedelijk) Talibanstrijders. Het laatste gevechtscontact vond plaats op 7 juni 2006. Hierbij zijn aan Nederlandse zijde geen slachtoffers gevallen. Of aan vijandzijde slachtoffers zijn gevallen is niet bewezen, maar is wel zeer aannemelijk. Kolonel Morsink, commandant van de Deployment Task Force schat het totale aantal tot dusver zelfs op ‘enkele tientallen’. De reactie van de Nederlandse militairen en de inzet van Apaches heeft het gewenste effect gehad. “Ook de tot op heden ongehinderde verplaatsing van de goed beschermde Nederlandse konvooien van Kandahar naar Tarin Kowt toont aan dat de Taliban rekening houdt met doeltreffende beveiligingsmaatregelen”, aldus de ministers Bot en Kamp.●

MARINE VERWELKOMT DEELNEMERS OCEAN RACE ROTTERDAM - Hr.Ms. Van Galen heeft afgelopen zaterdag, 10 juni, de deelnemers aan de Volvo Ocean Race in de Nederlandse wateren verwelkomd. De Rotterdamse burgemeester Ivo

Opstelten en de commandant det Zeestrijdkrachten, vice-admiraal Jan Willem Kelder, fungeerden als gastheren aan boord van het multipurpose fregat. De Van Galen was met een aan-

tal gasten vanuit Rotterdam de zeiljachten van de Volvo Ocean Race tegemoet gevaren. In de middag finishte de ABN AMRO 2. Dit zeiljacht werd met vier saluutschoten door het fregat wel-

kom geheten, uitgevoerd door de beide gastheren. Afgelopen zondag lag de Van Galen afgemeerd aan de Wilhelminakade te Rotterdam en mocht door belangstellenden worden bezocht.●

15 juni | Pagina 4

COLD LAKE - Er zijn in de militaire luchtvaartwereld twee oefeningen waarin op zeer grote schaal in coalitieverband kan worden geoefend: het wereldberoemde Amerikaanse Red Flag en het Canadese Maple Flag. Aan beide oefeningen neemt de Koninkijke Luchtmacht graag deel, omdat ze toonaangevend zijn voor de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van Air Power. Vanaf half mei neemt de KLu met drie Bezoekende Eenheden (BE’s) van ieder twee weken deel aan alweer de 39ste aflevering van Maple Flag op de vliegbasis Cold Lake in de Canadese provincie Alberta.

Links: Maple Flag 39 kende tijdens de oefenperiode van Bezoekende Eenheid 1 een extra grote deelname van de Canadese strijdkrachten, waaronder deze startende CF-18A.

MAPLEFLAG NOG STEEDS TOONAANGEVEND VOOR ONTWIKKELINGEN ‘AIRPOWER’

Trainen in coalitieverband

TEKST EN FOTO’S: WILLEM HELFFERICH

De oefening Maple Flag sluit aan op een periode van zes weken. Daarin voeren F-16’s van de vliegbases Volkel en Leeuwarden nachtmissies uit vanaf dezelfde Canadese basis. Dat gebeurt om (vooral) nachtelijk geluid naar plaatsen buiten Nederland te exporteren. Deze nachtvluchten zijn noodzakelijk voor het jaarlijkse oefenprogramma. Ditmaal doen aan Maple Flag (lucht)strijdkrachten van Canada, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Nieuw-Zeeland, Singapore, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Zweden en de NAVO mee. Nederland neemt deel met KLu-personeel van de vliegbases Leeuwarden en Volkel, het AOCS Nieuw Milligen en KL-personeel van 11 Luchtverdedigingscompagnie. De aanwezigheid van zoveel deelnemers maakt het mogelijk grote formaties samen te stellen onder de aanduiding big package. Traditioneel worden daarbij twee groepen gevormd die elkaars tegenstander zijn: Blue Air en Red Air. Blue Air omvat de jachtbommenwerpers die tot taak hebben gronddoelen aan te vallen, maar ook transportvliegtuigen die troepen moeten afzetten. Escorterende

jachtvliegtuigen moeten de formatie beschermen tegen Red Air dat met jachtvliegtuigen Blue Air wil onderscheppen. Ook kan het daarbij gaan om grond-lucht geleide wapens die de jachtbommenwerpers moeten weten te omzeilen of te bestrijden. FORMATIES

De verschillende typen vliegtuigen van de diverse landen worden in principe steeds in formaties van vier ingezet, onder leiding van een fourshiplead (FL). De hele missie staat onder leiding van een mission commander (MC). Een van de belangrijke doelen

voor de KLu is dan ook het upgraden van combat ready vliegers naar een hoger niveau, bijvoorbeeld tot leider van een formatie van twee vliegtuigen, van vier vliegtuigen of een heel package. Voor het laatste waren door de eerste BE vier slots aangevraagd en drie toegewezen, omdat ook andere landen graag hun vliegers naar een hoger niveau willen brengen. Andere doelen van de oefening waren voor de KLu het trainen in het gebruik van de targeting pod (TGP) in combinatie met het werpen van inerte bommen, het vliegen in grote formaties met bijbehorende tactieken,

Ondanks de slechte weersomstandigheden gat deze F-16AM van de KLu toch van dek.

het gebruik van de Link-16 datalink en het evalueren van de standaardprocedures zoals de planning en de gebruikte methoden. GELEERDE LESSEN

Een verandering ten opzichte van voorgaande Maple Flags is, dat nu de planning steeds een dag vóór de missie wordt gedaan. “Vroeger waren we gedwongen heel snel te plannen, nu hebben we zeeën van tijd, maar daardoor wel meer mensen nodig,” vertelt de commandant van het 96 personen omvattende detachement, luitenant-kolonel Frank Chubby den Edel. Na afloop wordt er natuurlijk gebriefd. “Voor je eigen flight moet je je lessons learned eruit halen. In de mass debrief komen airto-ground en air-to-air samen om de resultaten te bespreken en te vergelijken met de doelen van de mission commander”, aldus overste Den Edel. Met sommige landen is het samenwerken makkelijker dan met andere, bijvoorbeeld omdat die het Engels niet goed spreken of over andere vliegtuigtypen beschikken. “We kunnen heel goed samenwerken met de Amerikanen,” stelt de Detco. Hij verhaalt met trots over de expert van de National Datalink Management

Cell van het AOCS die de Amerikaanse AWACS en de F-15C’s op het Link-16 netwerk heeft kunnen aansluiten. “Dat lukte de Amerikanen eerst niet, zonder dat duidelijk was waarom. Onze expert heeft dat wel voor elkaar gekregen.” Luitenant-kolonel Den Edel heeft niet het idee dat het met Stinger luchtdoelraketten uitgeruste team van de KL veel succes heeft. Maar daar blijken ze in het team zelf toch heel anders over te denken. “We hebben al diverse Hawks, F-16’s, Mirages, CF-18’s, Herculessen en Transalls ‘neergehaald’,” stelt korporaal Sander Handstede van 11 Luchtmobiel. Het bewijs? “We hebben alles op video vastgelegd.” “Die beelden kunnen behoorlijk confronterend zijn voor een vlieger,” stelt commandant majoor Adrie Batenburg met understatement. “De Stinger is een passief systeem, dus de vlieger heeft ook geen enkele voorwaarschuwing.” Ter verdediging van de vlieger moet worden aangevoerd dat deze in werkelijkheid ook pas

actie zou ondernemen als hij de witte pluim van de raketmotor zou zien, wat hier niet het geval is, omdat er geen Stingers worden afgeschoten. HANGAR QUEEN

De Nederlandse technische dienst heeft onderdak gevonden in hangaar 6. Schilder sergeant 1 Arjan Wolf van het Leeuwardense 920 Squadron is er bezig de rain-erosion coating op de voorranden van de vleugels en de staartvlakken van enkele F-16’s met tweecomponenten kit bij te werken. Over die kit komt dan nog een speciale tape, zodat de randen optimaal tegen erosie worden beschermd. De J-623 is bijna een echte hangar queen: de F-1 tank moet vervangen worden, omdat deze lekt. De vervanging is geen aantrekkelijk karwei, omdat in een hele kleine ruimte moet worden gewerkt en het lang duurt, ongeveer anderhalve week, aldus sergeant-majoor Henk den Belder. Omdat de J-879 een scheurtje in de speedbrake heeft, vervangt kor-

15 juni | Pagina 5

Rechts: Sergeant 1 Michel Dol is op de vleugel van een F-16 bezig. Links: De J-623 is bijna een echte hangar queen: de F-1 tank moet vervangen worden: een lastig en langdurig karwei. Sergeant-majoor Peter van Loo haalt allerlei kostbare elektronische onderdelen uit de muurbloem, die vervolgens nauwkeurig gelabeld worden.

Boven: Een van de Franse deelnemers, een Mirage 2000N, maakt met zijn nabrander een zodanig steile start dat het water van de baan wordt geblazen.

Links: Tegenstand in de lucht Red Air wordt onder meer geleverd door de in een afwijkend camouflageschema gespoten F-16C’s van het 64 Agressorsquadron, afkomstig van Nellis AFB in Nevada.

poraal 1 Jeroen Douma deze remklep door die van de J-623. Ook andere onderdelen van de tragische muurbloem worden onbarmhartig verwijderd. Sergeant-majoor Peter van Loo sleutelt als een chirurg allerlei kostbare elektronische onderdelen uit de patiënt, die vervolgens nauwkeurig gelabeld worden. Sergeant 1 Michel Dol is dan weer op de vleugel bezig platen vast te zetten, dan weer ingewikkelde verbindingen in de motorruimte aan het los of vast maken. Er wordt soms tot 12 uur ’s nachts gesleuteld om een kist weer in de vaart te krijgen, want “alle vlieguren zijn ingekocht en het zou zonde zijn om ze niet op te maken.” MAINTENANCE CONTROL

Adjudant Jan Bruinsma is van maintenance control en houdt de zogenoemde staggerline bij. Hierbij wordt geprobeerd alle toestellen van de vloot ongeveer evenveel vlieguren te laten maken. Om deel te kunnen nemen aan een zesweekse oefening als Ma-

Links: Vliegers maken hun planning met behulp van laptops. Detco luitenantkolonel-vlieger Frank ‘Chubby’ den Edel (links) lijkt kritisch toe te kijken.

ple Flag moet een F-16 nog tenminste 140 uur over hebben, berekent Bruinsma: iedere week twintig uur vliegen plus twee oceaan-oversteken van ieder tien uur. De kunst is om het aantal uren dat de motor nog heeft te gaan tot de volgende grote beurt daarop af te stemmen. “We hebben vooraf een aantal motoren moeten ‘omswoppen’ zoals wij dat noemen, omdat de uren niet overeenkwamen. Ik begin al drie maanden van tevoren met plannen: ik wil díe motor dáárin hebben.” Op basis van het aantal ingekochte vlieguren zijn elf toestellen naar Cold Lake overgevlogen: vijf F-16AM2’s en zes M3’s. “Voor elke sortie willen we vijf toestellen klaar kunnen zetten waarvan er dan vier gebruikt worden. Gaat er dan een kapot, dan kan de vlieger snel overstappen op een andere om de missie nog te redden,” licht adjudant Bruinsma toe. Een van de mission commanders is kapitein vlieger Ward Croky van Lingen, die in 2005 als pro-

jectofficier ervaring heeft opgedaan bij Frisian Flag. Nu moet hij een package van maar liefst 55 vliegtuigen in goede banen leiden. “Het bespreken met alle formaties heeft me ongeveer drie uur gekost,” verhaalt de kapitein aan de vooravond van wat voor hem het hoogtepunt van zijn verblijf op Cold Lake moet worden. De volgende dag wacht hem en de andere deelnemers echter een grote teleurstelling. Nadat de ochtendwave al vanwege het slechte weer is gecancelled, deelt de oefenleiding tijdens de mass briefing mee dat ook de door Van Lingen voorbereide middagwave om dezelfde reden is afgelast. Even gloort nog hoop als de beoogde Canadese missiecommandant van de volgende dag bereid blijkt zijn plaats op te geven, zodat kapitein Van Lingen alsnog zijn upgrade van FL tot MC zou kunnen halen, maar ook die dag worden alle missies vanwege het weer gecancelled. Dat betekent helaas voorlopig het einde voor Van Lingens aspiraties om die felbegeerde status te behalen.●

Boven: Het F-16 detachement neemt ongeveer de helft van hangaar 6 in beslag. De rest is bestemd voor de CH-146 Griffon helikopters van de Canadese Search and Rescue (SAR).

Links: Korporaal 1 Jeroen Douma bezig met een pneumatisch aangedreven schroevendraaier.

Onder: Mission Commander kapitein-vlieger Ward ‘Croky’ van Lingen besteedde meer dan drie uur aan het briefen van de verschillende formaties die samen een package moesten vormen van maar liefst 55 vliegtuigen.

Links: ‘Sarah van ATC’ vertelt tijdens de massbriefing over welke banen in gebruik zijn en welke uitwijkvliegvelden beschikbaar zijn.

Rechts: Het bezoek van de IGK werd afgesloten met een barbecue in hangaar 6. Inspecteur-generaal Ad van Baal ging bij diverse mensen aan tafel zitten en wilde alles weten over het werk en eventuele knelpunten.

15 juni | Pagina 6

JOINT CARIBBEAN LION, EEN UNIEKE OEFENING MAAR:

‘HET ZOU VANZELFSPREKEND WILLEMSTAD (CURAÇAO) - ZwemNederlandse F-16’s scheren laag badblauw zeewater kabover om de vijand op de grond te laten weten belt rustig op het hageldat het menens is. witte strand van Grote Knip, aan de westkust van Curaçao. Een vredig tafereeltje. Hoe schijn ook hier weer bedriegt blijkt echter snel. Voor de kust verschijnt ineens Hr.Ms. Rotterdam. Met de rust is het snel gedaan. Joint Caribbean Lion, de grote internationale oefening waaraan alle vier de krijgsmachtdelen meedoen, is in volle gang.

Boven: Seahawks bezorgen de mariniers hun 120 mm mortieren.

TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: SJOERD HILCKMANN, RUUD MOL, PETER BIJPOST-AVDD

Landing Craft for Vehicles and Personnel (LCVP’s), afkomstig uit de buik van de Rotterdam, varen richting strand om Special Forces, Forward Air Controllers (FAC’ers) en ander personeel af te zetten. Landing Craft Utility’s (LCU’s) volgen met materieel, waaronder een mattenlegger waarover een tank en een YPR aan land gaan. Om zo heimelijk mogelijk een bepaald gebied te betrekken, hadden militairen eventueel ook gedropt kunnen worden vanuit bijvoorbeeld een extra Fokker60, naast de beide toestellen die de luchtmacht voor kustwachttaken op het eiland heeft gestationeerd. Vanuit een onderzeeboot personeel aan land krijgen, behoort eveneens tot de opties. Dit keer gebeurt het echter per LCVP’s, beveiligd door Lynx heli’s. Deze toestellen zijn daar niet voor bedoeld, maar Apache gevechtsmachines nemen niet aan Joint Caribbean Lion deel. En dan

moet je toch wat. Zodra eenheden aan land gaan, is het strand beveiligd, evenals de kuststrook, die eerder werd gecontroleerd op eventuele explosieven. Mariniers van de op Texel gestationeerde amfibische Beachunit en huzaren van 43 Gemechaniseerde Brigade werken samen onder het toeziend oog van majoor der mariniers Theo Mestrini. “Prima kerels, die mannen van Mechbrig”, merkt hij en passant. Ondertussen verplaatsen mariniers 120 mm mortieren die door Amerikaanse Seahawks op het strand zijn gezet. Een taak die oorspronkelijk was gepland voor Cougars van de luchtmacht, maar die moesten helaas afhaken vanwege een echte missie, die in ZuidAfghanistan. SPIERBALLENGEDRAG

Op het strand hebben de mannen inmiddels ook al een rookgordijn gelegd, om binnenko-

mende eenheden en schepen uit het vizier van de vijand te houden. Luchtbeelden, gemaakt door bijvoorbeeld F-16’s of Unmanned Aerial Vehicles, tonen immers aan dat de situatie ter plekke geen reden biedt tot enige vrolijkheid. Sterker nog, het ziet er onheilspellend uit. Jachtvliegtuigen voldoen aan het verzoek om vijandelijke milities de stuipen op het lijf te jagen. Met een hels kabaal vliegen ze over Grote Knip, waarbij flares de hemel doorklieven. Het spierballengedrag maakt weinig indruk; de vijand verroert zich niet. Daarop krijgen de F16’s opnieuw een verzoek, dit keer tot een minder vriendelijke actie. De Forward Air Controllers praten de jachtvliegers naar een aantal geselecteerde doelen. Met hier en daar een bom wordt over het algemeen wel het beoogde resultaat bereikt. Het contact tussen FAC’er en vlieger valt, via een speaker, op de grond goed te volLinks: Rebelerende milities maken het de marechaussee soms knap lastig, maar uiteindelijk weten de mannen van het crowd en riot-peloton de orde toch weer te herstellen.

Rechts: Voor een brandje schrikt de marechaussee, waarvan er ongeveer zestig aan Joint Caribbean Lion deelnemen, niet terug.

gen. “Niet gebruikelijk natuurlijk”, aldus luitenant-kolonel der mariniers Jarst de Jong, planningsofficier in de staf van de commandant Netherlands Maritime Force, commandeur Hank Ort. “Het doorgeven van de coördinaten behoort in stilte te gaan, en bovendien veilig. Dat laatste kan nu niet, daarvoor zijn de verbindingen te primitief. Maar er wordt aan gewerkt. Stil kan wel, maar deze versie met geluid is speciaal zo gedaan voor de VIP’s.”

TACTISCH

Die VIP’s, onder wie de Kamerleden Mat Herben (LPF) en Szolt Szabo (VVD), de gouverneur van de Nederlandse Antillen Frits Goedgedrag, de Inspecteur-generaal der Krijgsmacht luitenantgeneraal Ad van Baal, commandant Commando Dienstencentra Paul de La Chambre, en de operationele commandanten vice-admiraal Jan Willem Kelder en zijn

15 juni | Pagina 7

Links: Rotterdam in het zwembadblauwe water voor de kust van Grote Knip. Rechts: Een van de tanks is net per LCU op het strand afgeleverd onder toeziend oog van de amfibische Beachunit.

Rechts: VIP’s op Grote Knip om zich een beeld te vormen over Joint Caribbean Lion. Grote foto: Apaches doen dit keer niet mee, daarom simuleren Lynx-helikopters de rol van beveiliger.

MOETEN ZIJN’ luchtmachtcollega luitenant-generaal Hans de Jong en plaatsvervangend operationeel commandant Landstrijdkrachten generaal-majoor Lex Oostendorp, zijn speciaal naar het Caraibische gebied gereisd om in korte tijd een zo goed mogelijke indruk op te doen van Joint Caribbean Lion. Een hoofdrol is daarbij niet alleen weggelegd voor Ort, maar tevens voor brigadegeneraal Ton van Loon, commandant van de landcomponent. Samen werken ze aan een geïntegreerd optreden op tactisch niveau, waarbij het vooral draait om landoperaties vanuit zee. Daarvoor is heel wat op de ‘mat’ gebracht. Naast het Landing Platform Dock Hr. Ms. Rotterdam, zijn ook het bevoorradingsschip Hr.Ms. Zuiderkruis, het luchtverdedigings- en commandofregat Hr.Ms. De Ruyter, het Multi Purpose fregat Hr.Ms. Van Nes, de onderzeeboot Hr.Ms. Zeeleeuw en het opnemingsvaartuig Hr.Ms Snellius in de strijd geworpen. En dan hebben we het alleen nog maar over Nederlandse schepen. Want ook België, Canada, Frankrijk en de Verenigde Staten hebben varend materieel meegenomen naar Joint Caribbean Lion. Daarnaast is de bataljonstaakgroep, met een vertegenwoordiging van alle eenheden van de gemechaniseerde brigade, inclusief het Crowd and Riot peloton van de marechaussee, ruim aanwezig met personeel en materieel. Het gaat dan om onder meer vier Leopard A6 tanks, één bergingspantser, acht Fennek verkenningsvoertuigen, 26 YPR’s en nog een compleet wagenpark aan MB’s, viertonners en busjes. De luchtmacht ondersteunt de eenheden met zes F-16’s en een Fokker-60 voor onder meer het droppen van parachutisten. Al met al een uniek gebeuren, want nooit eerder oefenden de vier krijgsmachtdelen op zo’n grote schaal samen, ver van huis en met lange aanvoerlijnen. Gene-

raal Van Loon vindt het echter maar niks dat aan Joint Caribbean Lion het woord uniek wordt gekoppeld. “Dit zou vanzelfsprekend moeten zijn. Het gaat allemaal best lekker, maar deze manier van samenwerking is nog lang geen routine. Dat zou het wel moeten zijn, daarover ben ik volstrekt helder.” De generaal geeft daarbij aan dat het eens per jaar houden van een dergelijke oefening geen overbodige luxe is. “En daarnaast nog wat vaker op kleinere schaal”, vult hij aan. “Dit is het soort training waar bovendien een motiverende werking vanuit gaat. Mensen praten er over als ze weer thuis zijn. Dat heeft een positief effect op de werving.” Die nieuwelingen willen natuurlijk wel optimaal kunnen werken met de beste middelen. Nou kun je in dat geval uitstekend terecht bij de Nederlandse krijgsmacht, behalve op het ge-

bied van communicatiemiddelen. Binnen één bepaald krijgsmachtdeel valt het allemaal erg mee. Maar zodra meer ‘kleuren’ met elkaar willen praten, blijkt dit moeizaam te gaan. Van Loon: “Command- and Controlsystemen moeten we naadloos op elkaar zien te krijgen.” Dat idee is ook bij de minister in vruchtbare grond gevallen. Hij heeft de communicatiesystemen op zijn knelpuntenlijstje gezet en dit aan de Tweede Kamer aangeboden. Wat LPF-kamerlid Mat Herben betreft verdient dit zeker de aandacht.

hoeft niet en dat beveiligen dus ook niet. Militairen die overdag druk bezig zijn geweest op het land kunnen dan ’s avonds rustig bijkomen, eten en douchen.” Klinkt wat Van Loon betreft best goed. “Maar er kan geen sprake zijn van een ‘óf óf’ situatie, wel van een ‘én én’. Aanwezigheid op het land blijft van belang. Je kunt niet overdag patrouilleren, contacten leggen, een land opbouwen en een gevoel van veiligheid bieden, als je ’s avonds weer vertrekt. Het grootste effect bereik je als er constant een compound op het land is.” Herben meent vooral dat elk krijgsmachtdeel zijn eigen identiteit moet behouden en trekt de vergelijking met Ajax, PSV en Feyenoord, teams die elkaar bestrijden in de voetbalcompetitie. “Maar als het er op aankomt, staat er wel een Nederlands elftal.”●

SEABASING

Van intensieve samenwerking tussen de krijgsmachtdelen toonde Herben zich altijd al voorstander. Dus als dat beter kan met betere middelen, is hij de laatste die dat zal tegenhouden. Hij constateert dat de wil tot integreren echt is. “Dat de marine bij de luchtmacht tegenwoordig bijna smeekt om Cougars, dat was vijf jaar geleden ondenkbaar. De marine was altijd met het gezicht naar zee gericht, oftewel met de rug naar Nederland. De zeemacht huurde nog liever een Sea King bij de Britten, dan dat zij gebruik maakte van een Cougar van de luchtmacht. Wat dat betreft is de omslag wel gemaakt.” Vice-admiraal Kelder maakt vervolgens een opmerking die deze visie beaamt. “Ik zou - uiteraard als de uitvoering van

LCVP’s droppen personeel op het strand van Grote Knip.

de operatie het toelaat - graag zien dat troepen in de toekomst aan boord van een schip komen. Seabasing. Je moet het zien als

een compound op zee, analoog aan een onderkomen op land. Dat scheelt een enorme logistieke operatie. Een kamp bouwen

15 juni | Pagina 8

DOORN - Volgens drs. Jan Schoeman van de stichting Veteraneninstituut ervaren de meeste militairen een vredesoperatie in het algemeen als een unieke belevenis. Ze komen er geestelijk sterker uit tevoorschijn, vinden ze. Zonder dat iemand het zelf in de gaten heeft, kan het echter ook fout lopen. Met als onaangename consequentie een post traumatische stressstoornis (PTSS). Dat gaat zo sinds militairen worden uitgezonden en zal nooit veranderen. Ook Uruzgan-gangers lopen straks de kans. Het Veteraneninstituut in Doorn biedt mensen met onder meer een post traumatische stressstoornis de helpende hand met nazorg. Ook hun thuisfront is welkom.

Als missies die bovengemiddeld veel PTSS tot gevolg hadden, noemt Schoeman United Nations Interim Forces in Lebanon (UNIFIL) van eind jaren zeventig en Srebrenica (foto), tien jaar terug. “De betrokkenen voelden en voelen zich miskend en onbegrepen, met alle negatieve gevolgen van dien voor hun functioneren.” Foto: Archief Defensiekrant

VETERANENINSTITUUT ZET ONTSPOORDE (EX)-MILITAIREN WEER OP GOEDE SPOOR

‘Uitzending géén enkele reis post traumatische stressstoornis’ Links: Volgens Jan Schoeman loopt slechts een minderheid van de veteranen, circa vijf procent, naar aanleiding van een uitzending tegen geestelijke problemen op. “Het is dus fout om de hele groep te vereenzelvigen met post traumatische stressstoornis.” Foto: Hennie Keeris

over een snelweg rijden. Als vuistregel geldt dat twintig procent van de uitgezonden militairen vroeg of laat met geestelijke klachten te maken krijgt. Vijf procent kan die niet de baas en heeft behoefte aan professionele hulp. Of iederéén bij ons aanklopt? Was het maar waar! Veteranen zijn meesters in het ontkennen van psychische proble-

TEKST: JACK OOSTHOEK

Schoeman constateert dat er de nodige misverstanden over de status van een veteraan circuleren. Om die te krijgen, moet je in militaire dienst onder oorlogsomstandigheden hebben gewerkt, of in daarmee gelijkgestelde situaties. Ook dien je te zijn afgezwaaid. Duidelijke zaak allemaal, maar toch hoor je zo af en toe dat de huidige beroepsmilitair de status van veteraan zou moeten krijgen, zegt Schoeman. “Ook die heeft in vredesmissies van alles meegemaakt.” Het aantal oud-strijders in ons land ligt rond de 140.000. Ze vochten onder Nederlandse vlag in de Tweede Wereldoorlog of maakten deel uit van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger. Ook afgezwaaide Bosnië-,

Irak of Afghanistangangers vallen onder de noemer veteraan, al past het traditionele beeld niet echt bij de laatste groep, erkent Schoeman, hoofd van de afdeling Communicatie van het Veteraneninstituut. “Een oud-strijder wordt meestal gezien als een oude man in een blauwe blazer met medailles. Begrijpelijk, maar dus verkeerd.” KORT LONTJE

Hoe dan ook, de nazorg van het Veteraneninstituut geldt voor alle categorieën. Schoeman noemt deze vorm van hulpverlening een aspect van zorgvuldig personeelsbeleid, waar Defensie zich ook na iemands dienstverlating verantwoordelijk voor acht. Onder het motto ‘samen sterk’ werkt het instituut daarom samen met andere civiele en mili-

taire instellingen voor geestelijke gezondheidszorg. In het geval van Defensie gaat het om de afdeling Individuele Hulpverlening van de landmacht, de Maatschappelijke Dienst Defensie en het Centraal Militair Hospitaal. De aanleiding voor nazorg varieert van mens tot mens, legt Schoeman uit. “Militairen uit dezelfde eenheid reageren vaak geheel verschillend op een uitzending. De één komt gestresst terug; een ander niet of nauwelijks. Zit iemand vol spanning, dan merk je dat bijvoorbeeld aan zijn korte ‘lontje’, of ‘vluchtgedrag’ in drank en gokken. Anderen gedragen zich hyperactief, disfunctioneren in privé-kring, vertonen risicovol gedrag. Het laatste uit zich in het bijvoorbeeld op een motorfiets met gesloten ogen zolang mogelijk

men. Voor een deel houdt dat verband met de machocultuur in bepaalde delen van de krijgsmacht. Een post traumatische stressstoornis is daar iets voor watjes. Gelukkig valt een keer ten goede te bespeuren. Militairen lijken steeds makkelijker voor hun geestelijke problemen uit te komen. En het thuisfront zoekt tegenwoordig contact met ons als het met de betrokken veteraan, bijvoorbeeld een oudBosniëganger, bergafwaarts gaat. Verder sturen civiele hulpverleners militaire klanten vaker naar ons door. Overigens moet dit nog veel vaker gebeuren.” Als missies die bovengemiddeld veel PTSS tot gevolg hadden,

noemt Schoeman United Nations Interim Forces in Lebanon (UNIFIL) van eind jaren zeventig en Srebrenica, tien jaar terug. “De betrokkenen voelden en voelen zich miskend en onbegrepen, met alle negatieve gevolgen van dien voor hun functioneren.” LOUTERENDE WERKING

Wie bij het Veteraneninstituut aan de bel trekt, kan als eerste stap op een gesprek met een maatschappelijk werker rekenen. Deze inventariseert de thematiek en maakt in samenspraak met de cliënt een plan van aanpak. Niet zelden blijken in dat stadium de klachten mede Schoeman: “Ook afgezwaaide Bosnië-, Irak of Afghanistangangers vallen onder de noemer veteraan, al past het traditionele beeld niet echt bij de laatste groep. Een oudstrijder wordt meestal gezien als een oude man in een blauwe blazer met medailles. Begrijpelijk, maar dus verkeerd.” Foto: Ruud Mol-AVDD

15 juni | Pagina 9

hun oorsprong te vinden in privé-problemen als een scheiding, drugsgebruik, schulden. Of die vloeien juist voort uit een post traumatische stressstoornis, vertelt Schoeman. Betreft het een geval van kortdurende hulp, dan blijft de cliënt onder de hoede van het Veteraneninstituut. “Soms is aandacht voor iemand voldoende om hem weer op de rails te krijgen. Ook het contact met lotgenoten kan louterend werken.” Als een cliënt geestelijk in zwaar weer verkeert en langdurig hulp behoeft, wat overigens weinig voorkomt, dan wordt met zijn toestemming een externe deskundige ingeschakeld. Schoeman: “Wij volgen hem gedurende de hele behandelperiode via de maatschappelijk werker. Zolang als nodig is, wat jaren kan duren. Want hoewel de meningen van de deskundigen uiteenlopen, genees je nooit van een post traumatische stressstoornis. Wel kun je het hanteerbaar maken. Als je weet dat je gedrag voortkomt uit PTSS, leer je ermee omgaan en kun je het een plek in je leven geven. In bijna alle gevallen loopt het zo. Overigens kampt slechts een minderheid van de veteranen, circa vijf procent, met het probleem. Het is dus fout om ze allemaal te vereenzelvigen met post traumatische stressstoornis. Dat werkt zeer ten onrechte stigmatiserend voor de totale groep. Een uitzending is géén enkele reis ptss. Van dit beeld moeten we echt af.” UITERLIJK VERTOON

Hoewel het Veteraneninstituut, dat zich ook beijvert voor maatschappelijke erkenning van veteranen, veel voor hen kan betekenen, erkent Schoeman dat het systeem van nazorg niet zaligmakend is. “Op niemand rust de verplichting om zich met zijn psychische problemen bij ons te melden. Meewerken gebeurt geheel vrijwillig. Besluit je toch te komen, dan moet je met de billen bloot. En dát willen sommigen nou juist net niet. Daarom zullen er altijd mensen tussen wal en schip vallen. Aan de andere kant kan ons zorgsysteem de toets der kritiek ruimschoots doorstaan. In bijvoorbeeld de Verenigde Staten en Groot-Brittannië is het veteranenbeleid veel meer gebaseerd op uiterlijk vertoon. In plaats van de overheid, dragen collega’s van oudstrijders vaak oplossingen aan voor de gerezen problemen. Ik ben daarvan geschrokken. Zoals wel vaker is het gras bij de buren dus bepaald niet groener.” Vooruitblikkend op de missie naar Uruzgan, laat Schoeman alvast een voorzichtige waarschuwing uitgaan. Vallen er onder de militairen slachtoffers, dan beïnvloedt dat de gesteldheid en het gedrag van Nederlandse veteranen die de hinderlijke naweeën ondervinden van hun inzet in een vredesoperatie, waarschijnlijk nadelig. “Zij zullen hun ervaringen ‘herbeleven’ en merken dat ze zichzelf nog steeds niet helemaal in de hand hebben. Mijn advies: wees eerlijk voor jezelf en zoek hulp.”● Het Veteraneninstituut is een samenwerkingsverband van het Ministerie van Defensie en de Bond van Nederlandse Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers (BNMO). Meer informatie op www.veteraneninstituut.nl●

TASK FORCE URUZGAN OP KOERS

URUZGAN - De werkzaamheden van de Deployment Task Force in Uruzgan zijn in volle gang. Het zesde grote konvooi is vorige week veilig teruggekeerd in Kandahar. De transporten zijn nodig om de grote hoeveelheden materieel over te brengen. De konvooien, die gepaard gaan met uitgebreide veiligheidsmaatregelen, verliepen tot dusver zonder problemen. Twee van de drie schepen die de bulk van het materieel vervoeren, zijn inmiddels aangekomen in Karachi. Daar worden ze ontladen en vervolgens gaan de spullen met lokaal vervoer verder naar de basis in Kandahar. In totaal zijn nu ongeveer duizend containers in Kandahar gelost, waarvan driehonderd weer zijn vervoerd naar Tarin Kowt. De opbouw van Kamp Holland in Tarin Kowt komt nu ook goed op gang. In de afgelopen weken zijn daar veel genisten aangekomen. Het benodigde beton wordt aangekocht bij een plaatselijke aannemer, die speciaal voor deze grote opdracht een nieuwe betoncentrale in dienst heeft gesteld. Het biedt werk aan 150 mensen. Op dit moment werken er 950 militairen in Zuid-Afghanistan, van wie ongeveer 440 in Tarin Kowt. De verkenningseenheden van de DTF stuiten af en toe op vijandelijke eenheden. Het laatste incident dateert uit de nacht van 7 op 8 juni. Een patrouille raakte ten noorden van de stad Tarin Kowt in gevecht, waarbij ook luchtsteun is verleend. Daarbij kwamen echter geen Nederlandse vliegtuigen in actie. Er vielen geen gewonden aan Nederlandse kant. Of er aan vijandelijke zijde slachtoffers zijn, is nog niet duidelijk, maar kan niet worden uitgesloten. Foto’s: Gerben van Es-AVDD●

15 juni | Pagina 10

Nieuwe landmachtsite ‘on line’ UTRECHT - Overzichtelijk, visueel aantrekkelijk en altijd het laatste nieuws op de homepage. De landmachtsite heeft een ware metamorfose ondergaan. Zowel qua uiterlijk als qua inhoud is er veel verbeterd. Al zal het voor vaste bezoekers in het begin misschien wel even wennen zijn. Door de nieuwe menustructuur en een standaard zoekveld op elke pagina, kan je sneller vinden wat je zoekt. Het nieuwe content managementsysteem Tridion maakt het gemakkelijker om informatie te plaatsen of te wijzigen. Handige functies, zoals de RSS-feeds, zijn gebleven. Al met al kan de landmacht zich met de nieuwe site nóg beter presenteren. Nog niet alles is echter af. Zo werkt de Sectie Communicatie

van het Commando Landstrijdkrachten hard om de informatie over missies en landmachtmaterieel helemaal up-to-date te krij-

Intranet voor CZSK en KMar

gen. Ook zullen er de komende tijd nieuwe site-onderdelen worden toegevoegd. Welke dat zijn, wordt op termijn aangekondigd in de E-zine, het elektronisch magazine van www.landmacht. nl. Wat de vormgeving betreft, sluit de nieuwe landmachtsite naadloos aan bij www.werkenbijdelandmacht.nl, die op 1 januari van dit jaar live ging. Voor bezoekers vormen deze twee sites nu één geheel: algemene landmachtinformatie is te vinden onder de tab ‘Over de landmacht’ en wervingsinfo onder ‘Werken bij de landmacht’. Dit vergroot de herkenbaarheid van de organisatie. Op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen rondom de landmachtsite? Surf dan naar www.landmacht.nl en meld je aan voor de E-zine. Vragen en opmerkingen over de nieuwe landmachtsite kun je sturen naar [email protected] Bijdrage Rosa Bos●

Burgers ook in voeding bij Vierdaagse NIJMEGEN - Burgermedewerkers van Defensie die meelopen in de Nijmeegse Vierdaagse kunnen voortaan gratis voeding krijgen op de militaire rustplaatsen. Wel moeten zij zich hiervoor opgeven via www.landmacht.nl/vierdaagse. Dit kan vanaf dinsdag 13 juni tot en met zondag 2 juli middernacht. Militairen die in militair tenue lopen en starten en finishen op Kamp Heumensoord kunnen al vele jaren gratis gebruik maken van de faciliteiten op de militaire rustplaatsen. Ook voor burgermedewerkers van Defensie was er al de mogelijkheid tot gratis medische verzorging (blarenprikken) op de rustplaatsen. Zij konden echter nog niet gebruik maken van de gratis voedingsfaciliteiten, zoals hun militaire collega’s. Met ingang van dit jaar hebben dus ook burgermedewerkers recht op gratis voeding. Omdat de CVM-organisatie nog niet uit

ervaring weet hoeveel burgermedewerkers gebruik zullen maken van de voeding op de militaire rustplaatsen en tevens een goede controle mogelijk te maken dienen burgermedewerkers zich hiervoor wel aan te melden. Men krijgt dan een voedingskaart toegezonden op vertoon waarvan men de gratis voeding ontvangt op de militaire rustplaatsen. Zonder deze kaart kunnen burgermedewerkers geen gebruik maken van gratis voeding. Burgermedewerkers die gebruik maken van deze verzorging dienen er rekening mee te houden dat niet alle militaire rustplaatsen aan de civiele wandelroutes liggen. Deze regeling is niet van toepassing op militairen die met een civiel startticket en dus in civiele kleding deelnemen aan de Nijmeegse Vierdaagse. Foto: Peter Wiezoreck●

Duitse waardering voor Hollandse spuitgasten DEN HELDER/DEN HAAG “De trossen zijn los!” riep de projectleider CZSK Intranet, Hans Baanstra, enthousiast. Samen met voorzitter van de Intranet Coördinatieraad, kapitein-ter-zee Huub Geilenkirchen, sneed hij woensdag 31 mei een feestelijk versierde taart aan als symbolische opening van de nieuwe CZSK Homepage (foto boven). “We gaan nu varen, al zijn we nog niet gevechtsgereed”, benadrukt Baanstra. “De fundatie is klaar. De volgende stap is de vulling.” In het openingswoord omschreef Geilenkirchen de defensiebrede intranetsite van de Koninklijke Marine als ‘efficiënt, herkenbaar en doelmatig’. “Ik heb er een goed gevoel over”, aldus de voorzitter. “Maar we zijn er nog niet. Aan boord van sche-

pen moet op dezelfde manier als aan wal gebruik kunnen worden gemaakt van het nieuwe Intranet.” Eind 2006 is de site volledig operationeel. Zo’n twee weken eerder ging de ernieuwde intranetsite van de Koninklijke Marechaussee live. De opening werd verricht door chef kabinet, kolonel Enrico Mulder. Met een ferme houw van zijn klewang sneed hij de KMar intranet taart aan (foto onder). Het KMar intranet is nu zichtbaar ‘paars’ geworden, waarmee is aangesloten bij de defensiebrede vormgeving. Dat betekent een betere herkenbaarheid en gebruiksvriendelijkheid. De onderwerpen komen op een vaste plaats terug, wat de bediening gemakkelijker moet mak en gewenning kan bevorderen.●

De voorzitter van het Kreisfeurwehrverband van Bremervörde, Hans-Jürgen Behnken (links), reikte de eremedailles uit. Rechts naast hem kazernecommandant overste Robert Boer. Daarnaast v.l.n.r. de hoofdbrandwachten Raymond Blom en Ton de Goeij en brandmeester Ron Slokker.

Defensieteams lopen duizenden euro’s bijeen ROTTERDAM - Het Pinksterweekend namen vijf teams van Defensie, van DMO, CDC, en OTCMAN deel aan de Roparun. De Roparun is de langste non-stop estafetteloop ter wereld, van Parijs naar Rotterdam en kent vijfduizend deelnemers. Ieder team wordt gemotiveerd om zich het gehele jaar in te zetten om geld bijeen te brengen voor goede doelen. Een team heeft acht lopers die deze afstand in estafettevorm met elkaar afleggen. Naast de lopers bestaat een Roparunteam uit chauffeurs, kaartlezers, cateraars, fysiotherapeuten tot aan fietsers die de lopers begeleiden. Alle Defensieteams hebben de tocht volbracht maar veel belangrijker nog: ze hebben duizenden euro’s opgehaald voor datgene waarvoor de Roparun is bedoeld: “trachten leven toe te voegen aan de dagen, waar geen dagen meer kunnen worden toegevoegd aan het leven”.● KLu, OTCRIJ

Met ruim 530 kilometer in de benen zien we hier het Roparunteam van de Defensie Materieel Organisatie finishen op de Coolsingel in Rotterdam.

SEEDORF (D) - De hoofdbrandwachten Raymond Blom en Ton de Goeij en brandmeester Ron Slokker van de bedrijfsbrandweer van de legerplaats Seedorf, hebben de eremedaille gekregen van het Kreisfeuerwehrverband van Bremervörde. Daarmee bracht die haar waardering tot uitdrukking voor de jarenlange samenwerking tussen de kazernebrandweer en die van de omliggende gemeenten. Sinds 1996 stonden ze gezamenlijk gereed om uit te rukken bij branden en andere calamiteiten. Ook kazernecommandant luitenant-kolonel Robert Boer kreeg de eremedaille. Dank zij zijn inbreng konden de genoemde brandweerkorpsen op het terrein van de intussen gesloten kazerne oefenen. De uitreiking had plaats tijdens de viering van het tienjarig jubileum van de Seedorfse bedrijfsbrandweer.●

15 juni | Pagina 11

VROUWENVOETBALELFTAL OP KOERS VOOR WERELDSPELEN

‘MET DEZE PLOEG KUNNEN WE VOOR DE DAG KOMEN’ Boven: Een uitgelaten aanvoerster Rebecca Tousalwa ontvangst de ‘alternatieve wereldbeker’ uit handen van de aanstaande commandant van het Regionaal Militair Commando Noord i.o., kolonel Ben Hendriksen.

Rechts: Volgens chef d’ equipe Broman vormt het militair elftal een hecht collectief dat voor elkaar door het vuur gaat. Foto’s: Marco Kuis

ASSEN - “De meiden verdienen een groot compliment. Niet alleen vanwege het vertoonde voetbal, maar ook door de sterke mentale instelling. Het zijn vechtsters die voor elkaar door het vuur gaan. De begeleiding verdient ook een pluim. Met deze ploeg kunnen we voor de dag komen.” In bijna lyrische bewoordingen blikt majoor Douglas Broman terug op de jongste prestaties van het militair damesvoetbalelftal in een internationaal toernooi in Friesland, Drente en Groningen. En hij kan het weten, want als chef d’ equipe stond hij er met de neus bovenop.

Motor‘coureurs’ trotseren Brits modderbad

De Nederlanders op hun motorfietsen van het type KTM bleven zonder noemenswaardige kleerscheuren overeind.

LONGMOOR (ENG.) - De Landmacht heeft zich in Longmoor, Engeland, goed geweerd in Enduring Help, een jaarlijkse 24 uurs wedstrijd voor militaire motorrijders. Als beste van de Nederlandse afvaardiging kwam team één van 11 Luchtmobiele Brigade Air Assault uit de bus met een gouden medaille in de NATOklasse. Daarin komen rijders uit met een andere, dan de standaardmotorfiets van de Britse krijgsmacht. De rode baretten boekten nog een succes: ze legden de meeste ronden overall af. Ook de equipe van het Opleidingscentrum Initiële Opleidingen (OCIO) viel in de prijzen met een tweede plaats in de NATO-klasse. De overige Nederlandse ploegen, vier van ‘luchtmobiel’ en één van het Opleidings- en Trainingscentrum Rijden, behaalden eveneens een goede score. In een veld van ongeveer honderd rijders, eindigden ze in de voorste gelederen van het eindklassement. Maar gelet op het zware parcours deden eigenlijk alle ‘coureurs’ het goed. Regen en veel modder stelden mens en materieel danig op de proef. De Nederlanders op hun motorfietsen van het type KTM hielden het hoofd dus moeiteloos boven water. Ook hun optreden in het algemeen viel in positieve zin op. Het leverde het voltallige detachement de Spirit of Event Award op. Deze prijs gaat naar de groep rijders die de doelstellingen van Enduring Help het beste tot uiting brengen. Dat zijn geld inzamelen voor goede doelen, sportiviteit, collegialiteit, doorzettingsvermogen. Ploegleider majoor Peter Hageman kreeg de trofee uit handen van de in Engeland bekende Billy Bexter. Deze tijdens de operaties van de NAVO-vredesmacht Bosnië-Herzegovina blind geraakte militair, baarde onlangs opzien door in het tv-programma Top Gear op een motorfiets een snelheid van maar liefst 275 km/u te bereiken. Zonder begeleider achterop wel te verstaan… De afgezwaaide Bexter wordt ondersteund door het St. Dunstan’s Fonds, dat zich het lot van blinde oud-militairen aantrekt. Een deel van de opbrengst van Enduring Help gaat naar de kas van het St. Dunstan’s Fonds.●

Het toernooi in Nederland diende als alternatief voor het wereldkampioenschap voor militaire teams, dat in mei in Frankrijk zou worden gehouden. Ter elfder ure echter gaf de organisatie tot verbazing van vriend en vijand aan haar toezeggingen niet te kunnen waarmaken. Gelukkig waren de deelnemende ploegen tijdig op de hoogte en konden ze de tickets, op voorstel van het Nederlandse Bureau Internationale Sport (BIMS), naar ons land omboeken. Zo kon er dit jaar toch nog sprake zijn van een internationaal voetbalkampioenschap voor militaire damesteams. Aan het toernooi namen Frankrijk, Duitsland, Canada en de Verenigde Staten deel, plus onder de naam ESALO een combinatieteam uit Namibië en Zuid-Afrika. Nederland begon voortvarend met een 4-0 zege op Frankrijk. De ‘trein’ van trainer-coach kapitein Corné Oomens en zijn assistent sergeant-majoor Jan Stijger denderde vervolgens gewoon door. Tegen Canada werd het 6-0. MEESLEPEND

Als poulewinnaar kreeg de Oranjebrigade vervolgens in de halve finale te maken met Duitsland, dat in de andere groep door een minder doelsaldo tweede was geworden achter Amerika. Het werd een meeslepend voetbalgevecht met kansen over en weer. Uiteindelijk trok Nederland in de verlenging met 21 aan het langste eind. In de andere halve finale bedwong Amerika Frankrijk met 4-3. In de eindstrijd in Assen tegen de Verenigde Staten bewees Nederland opnieuw over een sterke ploeg te beschikken. De Yanks konden weinig potten breken en gingen met 2-0 onderuit. Vanaf komend najaar gaan de dames zich voorbereiden op de wereldspelen, volgend jaar in Hayderabad, India. Daar moeten ze de twee jaar geleden in de Verenigde Staten behaalde wereldtitel verdedigen. Chef d’ equipe Broman: “De recente toernooiwinst geeft alle vertrouwen.”● STATISTIEKEN: Groep A: Nederland - Frankrijk 4-0; Frankrijk - Canada 3-2; Canada - Nederland 0-6. Groep B: ESALO - Duitsland 0-11; Duitsland - USA 2-2; USA - ESALO 12-0. Halve finales: Nederland - Duitsland: 2-1 (na verlenging); USA - Frankrijk: 4-3. Finale: Nederland - USA: 2-0. Derde en vierde plaats: Frankrijk - Duitsland: 4-6 (na verlenging). Vijfde en zesde plaats: Canada - ESALO: 2-1 (na verlenging). Selectie: Kpl 1 (KL) Petra Dugardein, cadet (KL) Daisy Jansen, wmr (KMar) Leonie Tromp, sld 1 (KL) Kelly v. Hassel, wmr 1 (KMar) Judith Kuipers, wmr 1 (KMar) Loes Oostrom, wmr 1 (KMar) Rebecca Tousalwa, wmr (KMar) Kelly Mauer, kan 1 Nathalie Donkersloot, wmr (KMar) Sonja Lenting, sgt (KL) Nicolle van Tuel, huz1 Elizabeth Negerman, matr 1 Danielle Jongbloed, kpl 1 (KL) Lieke Hofman, wmr (KMar) Marlies Buiting, ow (KMar) Mildred Brouwer, sgt (KLu) Trienke de Jong, sld 2 (KL) Jessica Torny.●

DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.

WONINGEN Te koop: Goed onderhouden 4-kamer TOP appartement (2e etage) gelegen in gezellige wijk in Voorburg. Vrij uitzicht over plein. Nabij de Frederikkazerne. Sfeervolle woonkamer/keuken, moderne badkamer, wirlpool/douche. Het gehele huis is voorzien van CV. kunstoffen kozijnen/dubbel glas en laminaat. Vr.pr. 135.000,- euro Info; www.belderbos.nl 070 - 368 94 96. Te koop: IJhorst, Bakkerslaan 59, Nabij legerplaats Havelte, zeer goed onderhouden helft van dubbele woning met heel veel extra’s, op een perceel van 482m2. Een bezichtiging is meer dan de moeite waard. Vr. pr. 228.500 euro Bel of mail voor een afspraak: 06 - 206 148 47 b.g.g. 06 - 512 057 24 of [email protected] Te koop: Drunen - Donauring 131: Op ca. 25 autominuten van Breda en Gilze-Rijen en aan de rand van Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen gelegen modern geschakeld woonhuis met royale garage. Inhoud ca 500m3. Perceeloppervlak 239m2. Vraagprijs 337.500 euro kosten koper. www. bartgerbranda.nl Te koop: Vooroorlogse, halfvrijstaande woning met garage, grenst aan een park in een rustige woonomgeving op 336 m2. Woonkamer, en middels schuifpui toegang tot tuinkamer/serre. Badkamer, bijkeuken, 3 slaapkamers en zolderruimte. Zeer rustig gelegen, onderhoudsvriendelijke en privacy biedende achtertuin (19 m diep) met 2 terrassen, vijver en nieuw tuinhuis. Woning is voorzien van zonwering en alarminstallatie. Vraagprijs 315.000 eurokk, telefoon 0651 - 15 38 51. Te koop: Breda, Kapucijnenhof 20, zeer luxe 3- kamer appartement met parkeerplaats, berging en grote loggia in centrum. Het complex is gesitueerd op een schitterende woonlocatie naast stadspark, in de nabijheid van casino, theater,station en uitvalswegen. Vraagprijs 299.500.-; info: C.T.S. van den Heuvel 076 - 571 03 75 of 06 - 416 538 80. Te koop: Zoetermeer, Meerzicht, Belvedèrebos 172, ruim 4-kamer appartement op 4e etage. Vrij uitzicht op park, ruime parkeergelegenheid, berging op begane grond, politieveilig keurmerk. Nabij winkelcentra, openbaar vervoer en goede uitvalswegen. Zonnig balkon op westen. Actieve VVE. Vr.pr. 139.500,- euro k.k. Info www.funda.nl of 06 - 212 522 93. Te koop: Vlijmen, Calslaan 5. Vr.pr. 299.000 euro k.k. bj. ‘93. Goed onderhouden 2-kapper met afsluitbare carport en vrijstaande stenen schuur/praktijkruimte met zolder, hydrolische brug etc. eigen oprit geschikt voor 2 auto’s. Entree/hal en woonkmr. v.v. lichte parketvloer. Keuken en bijkeuken v.v. tegelvloer. 1ste verd. 3 slpk + badkamer, 2de verd. zolder en opstelplaats droger, wasmachine en CV HR combiketel 2001 (Nefit) v.v. laminaat en 4de slpk. Centraal gelegen t.o.v. Vught, Volkel en Gilze-rijen. Info: www. funda.nl, 06 - 517 451 83, [email protected]

Te koop: Biddinghuizen, goed onderhouden twee-onder-een-kap woning met garage en 5 slaapkamers. Uitgebouwde keuken voorzien van moderne inbouwapp, badkamer voorzien van douche, hoekbad, 2e toilet en badmeubel. HR verwarming bj 2002. Inhoud woning 450 m3, Slechts 20 km verwijderd van kazernes in ‘t Harde en 25 km van kazernes in Ermelo. Vr. pr. 224.500,- euro Info: www.woltjer.nl telnr: 0321 - 31 75 40. Te huur gevraagd: Gezocht: kamer voor CIOS-student (1e jaars) Haarlem. Voorkeur voor kost/inwoning (hospita situatie), echter elke aanbieding welkom. Periode: tenminste 1 studiejaar (aanvang augustus 2006). Reacties: 0223 - 64 65 40 of [email protected] Te huur: Te huur wegens plaatsing in buitenland: Compleet gemeubileerd appartement (70m2) in Utrecht. Periode: 1 juli 2006 - 1 juli 2007. Rustige ligging nabij snelweg, openbaar vervoer en winkels. 06 463 960 63.

DIVERSEN Gezocht: In verband met onderzoek naar Dapperheidsonderscheidingen ben ik op zoek naar Naam- en Ranglijsten der Officieren. Wie kan me daaraan helpen. H.J. Huisman, Dintel 26, 5172 CA Kaatsheuvel. Telefoon 0416 - 28 25 99.

RECREATIE Te huur: 6-persoonsvakantiehuis, Lago Maggiore, Italië. Gratis gebruik van div. faciliteiten als zwembad, tennisbanen en midgetgolf. Nog beschikbaar vanaf 12-08-2006. Bel voor info 06 - 446 06 316 of mail naar [email protected]

REÜNIE Reünie brigade Koninklijke marechaussee Leeuwarden. Wij willen in verband met de reorganisatie alle (ex)collega’s, die deze brigade vertegenwoordig(d)en, in de gelegenheid stellen samen te komen. Dat zal gebeuren op 29 september 2006 van 13.30 tot 18.30 uur in het multifunctioneel centrum (gebouw K 97) op de vliegbasis Leeuwarden. Opgave vóór 1 september 2006 bij het organiserend comité door N 7,50 p.p. te storten op rekening nummer: 293946388 t.n.v. J.D. Oosterhof inzake reünie Koninklijke marechaussee Leeuwarden. Bij bijzonderheden graag adres en woonplaats vermelden. Voor informatie: e-mail: [email protected] of [email protected]. Telefoon: 058 - 267 82 00. De Vereniging Oud Leden 1(NL) UN Signal Battalion houdt, op veler verzoek, op zaterdag 23 september haar algemene leden vergadering (ALV) gevolgd door een reünie. De ALV en reünie wordt gehouden op de Generaal Spoorkazerne te Ermelo. U kunt zich aanmelden voor de ALV en de reünie bij de secretaris: Peter van der Meulen, Waardeel 55, 8332 BC Steenwijk Tfn: 0251 - 51 31 54, e-mailadres: [email protected] of via het aanmeldingsformulier op onze website: www.signalbn.nl●

15 juni | Pagina 12

NIEUW DEEL EERSTE WERELDOORLOG DEN HAAG - Bij uitgeverij Aspekt in Soest is onlangs deel elf in de serie ‘De Grote Oorlog. Kroniek 1914-1918’ verschenen. Het principe van de serie is bekend en goed bevonden: per deel worden tussen de vijf en tien onderwerpen belicht door deskundigen met de Eerste Wereldoorlog als rode draad. In deze uitgave, dat hierop geen uitzondering is, wordt aandacht geschonken aan de smokkelhandel aan de grens met Duits-

land en België, de invloed van de Duitse keizer op het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog, de zware gevechten in de Argonnen bij Verdun, de geschiedenis van het Victoria Cross (de hoogste Engelse dapperheidonderscheiding), de strijd in Kongo, Prins Heinrich van Beieren en zijn eenheid, de filosofische zin van de Eerste Wereldoorlog in het werk van Ernst Jünger en het einde van de keizerlijke marine in Scapa Flow. Het is

25 Jaar geleden Goed nieuws voor alle ambtenaren in de Defensiekrant van 18 juni 1981. Na veel geharrewar en getouwtrek waren de bonden er na een lange en zwoele zomeravond met de regering dan eindelijk uitgekomen. Het beloofde aanvankelijk politiek gezien een lange hete zomer te gaan worden, maar op de voorpagina van deze editie stond dan eindelijk het goede nieuws te lezen dat het overheidspersoneel per 1 juli 3,73% meer salaris tegemoet konden zien. De zomervakantie begon immers en dit was natuurlijk een leuke opsteker voor het hardwerkende ambtenarenkorps. Met het vakantiegeld erbij kon een goede en verdiende vakantie naar een ver en zonnig land dus geboekt gaan worden. Verder maakte de krant op de voorpagina melding van de benoeming van een nieuwe plaatsvervangend UNIFIL-commandant. Generaal Woerlee, op dat moment commandant 43 Pantserinfanterie in Havelte, zou deze functie gaan betrekken. Kolonel Tjassens zou het stokje van hem overnemen. Ook niet onbelangrijk was het nieuws van wachtmeester 1 van de marechaussee Jacob Boele, die op het nationaal kampioenschap van de Nederlandse Bond van de Diensthond samen met zijn Mechelse herder Tarzan in Veendam beslag had weten te leggen op een knappe tweede plek. Het had net zo makkelijk goud kunnen worden volgens Boele. Een oefening verliep echter niet helemaal vlekkeloos. Boele’s hond, genoemd naar de held uit de boeken van Burroughs, bleef tijdens dit onderdeel teveel naar zijn baas kijken terwijl dit absoluut niet conform de regels was. “Ach, het is jammer dat ik het uiteindelijk op punten heb verloren. Inderdaad bleef Tarzan mij maar aankijken, maar dat heb ik hem dan ook ook geleerd. Toch ben ik trots op deze mooie tweede plaats”, aldus de 32jarige in hondensport gespecialiseerde wachtmeester. De goede prestaties van Tarzan leken ook de cabaretière Tineke Schouten niet te ontgaan. Enkele jaren erna was de hond Tarzan het middelpunt van haar hit ‘Lenie uit de Takkestraat’. Ook een berichtje in deze krant over de eerste ‘secretaresse-cursus’ die met veel succes door negen vrouwelijke militairen was afgerond. De cursus die werd gegeven bij het Opleidingscentrum Militaire Administratie in Middelburg, had een maand geduurd. De dames werden bijgespijkerd omtrent hun kennis voor zaken op

het gebied van dienstcorrespondentie, reizen en verplaatsingen en rechtspositionele aangelegenheden. De opleiding kwam voort uit het feit dat er meer behoefte bestond aan vrouwelijk administratief militair personeel. Er ontstonden namelijk veel vacatures voor allerlei functies, mede als gevolg van de integratie van de Milva Algemene Dienst. Op de achterpagina tenslotte de aankondiging voor de ‘Open dag’ van de landmacht en de ‘Nationale Vlootdagen’ van de marine. De weersverwachtingen waren goed, en verwacht werd dat het wederom een drukte van belang zou worden. Frans Limbertie●

Colofon

iedere keer weer verbazingwekkend dat er zaken onderbelicht zijn gebleven en waarover nu nog wordt gepubliceerd. De serie kent slechts een serieus manco en dat zijn de kaarten die bij de essays, zoals dit maal over de gevechten in de Argonnen, worden gebruikt. Ze zijn vaak onoverzichtelijk en soms volstrekt onleesbaar. Daaraan zou door de redactie meer aandacht moeten worden gegeven, want nu is iemand die het gebied niet door en door kent al snel letterlijk en figuurlijk de weg kwijt. Als de redactie op dat punt nu eens verbeteringen doorvoert, valt er op de serie weinig meer aan te merken. ‘De Grote Oorlog. Kroniek 19141918. Essays over de Eerste Wereldoorlog’ staat onder redactie van Hans Andriessen, Martin Ros en Perry Pierik. Deel elf telt 232 pagina’s en is geïllustreerd met kaarten en zwartwitfoto’s. Het boek kost 24,95 euro. ISBN: 9805911-293-8●

De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofdredactie: drs. Bert van Elk Eindredactie: Evert Brouwer Redactie: Jack Oosthoek, Monique van RijenBos en André Twigt Foto’s: Hennie Keeris (staffotograaf), AVDD e.a Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl

Defensie Evenementenkalender De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: 16 en 17 juni: Open dagen luchtmacht, Leeuwarden 17 juni: ‘Queen in Concert’ door het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht op het Enschede Muziek Festival, Enschede 21 juni: Themarondleiding en AV-presentatie op landgoed Bronbeek, Arnhem

29 juni: Nationale Veteranendag, Den Haag 4 juli: Relatieconcert ‘Summertime’ door het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Rhenen 5 juli: Eindexamenconcert met Vera de Bree en het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Amersfoort Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

NIEUWSBEELD

E-mail: [email protected] Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde laten van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 45.000 Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: Tijl Offset, Zwolle ISSN: 0167-0808

De oranjegekte heeft ook buiten Nederland toegeslagen. In Afghanistan (boven) en Bosnië (onder) leefden de militairen mee met het Nederlands elftal. Foto boven: Gerben van Es-AVDD