Programmabegroting 2012

Programmabegroting 2012

1

Inhoudsopgave 1. Inleiding

3

2. Programmabegroting

5

2.1 Programma Bestuur

5

2.2 Programma Veiligheid

8

2.3 Programma Verkeer, Vervoer en Openbare werken

12

2.4 Programma Economie

16

2.5 Programma Onderwijs

20

2.6 Programma Cultuur, recreatie en sport

23

2.7 Programma Sociale voorz. en maatschappelijke dienstverlening en zorg

28

2.8 Programma Milieu

35

2.9 Programma Bouwen en Ruimte

38

2.10 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

41

3. Paragrafen

44

3.1 Lokale heffingen

44

3.2 Weerstandsvermogen

50

3.3 Onderhoud kapitaalgoederen

57

3.4 Verbonden Partijen

65

3.5 Financiering

71

3.6 Bedrijfsvoering

74

3.7 Grondbeleid

78

4. Financiële begroting

82

4.1 Overzicht van baten en lasten

82

4.2 Financiële positie en toelichting

84

5. Bijlagen

85

2

1. Inleiding Algemeen De begroting is opgebouwd op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Dit besluit is een gevolg van de op 7 maart 2002 in werking getreden Wet dualisering gemeentebestuur. De basis van de begroting 2012 is de raadspuntenprogramma 2010-2014. De begroting moet u als raad nog meer ondersteunen in uw kaderstellende en controlerende rol. Dit heeft op grond van het zojuist genoemde besluit dan ook geleid tot de volgende principes: 1. Iedere doelgroep heeft zijn eigen informatie/document, 2. De raad stelt beleidsuitgangspunten van beheersaspecten en van de lokale heffingen vast. Dat iedere doelgroep een eigen document heeft betekent dat u een begroting vaststelt die is opgebouwd uit de beleidsbegroting (=programma begroting) en de financiële begroting (productenbegroting), waarbij de programmabegroting is opgebouwd uit de programma’s en de paragrafen. Het gaat hierbij om de volgende onderdelen:

Bestuur; Veiligheid; Verkeer, vervoer en openbare werken Economie; Onderwijs; Cultuur, recreatie en sport; Sociale voorzieningen, maatschappelijke dienstverlening en zorg; Milieu; Bouw en ruimte; Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien.

Genoemde programma's zijn onderverdeeld in producten. Deze producten komen terug in de productenraming van het college. De productenraming van het college is het document specifiek voor het college en wordt ook door het college zelf vastgesteld. Programma’s De programma’s bevatten de te realiseren programma's, het overzicht van algemene dekkingsmiddelen en het bedrag voor onvoorzien. Het programmaplan heeft de volgende elementen in zich. De doelstelling, in het bijzonder de beoogde maatschappelijke effecten; De wijze waarop ernaar gestreefd zal worden die effecten te bereiken; De raming van baten en lasten. Het vorenstaande kan ook geformuleerd worden door de zogenaamde drie W-vragen 1. Wat willen we bereiken? 2. Wat gaan we daar voor doen? 3. Wat mag het kosten?

3

Paragrafen In het tweede onderdeel van de programmabegroting zijn in de paragrafen de beleidslijnen met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten vastgelegd, alsmede tot de lokale heffingen. De begroting bevat de volgende paragrafen Lokale heffingen; Weerstandsvermogen; Onderhoud kapitaalgoederen; Financiering; Bedrijfsvoering; Verbonden partijen; Grondbeleid; Financiële begroting De financiële begroting, zijnde het tweede gedeelte van de begroting bestaat uit Het overzicht baten en lasten; De uiteenzetting van de financiële positie en de toelichting. Meerjarenraming De meerjarenraming bevat een raming van de financiële gevolgen voor de drie jaren volgend op het begrotingsjaar, waaronder de baten en lasten van het bestaande en het nieuwe beleid dat in de programma's is opgenomen. Na de vaststelling op 3 november 2011 kan de begroting in overeenstemming met artikel 191, 2e lid van de Gemeentewet voor 15 november 2011 bij Gedeputeerde Staten van Zeeland worden ingediend, zodat voldaan wordt aan de wettelijk gestelde indieningtermijn.

4

2. Programmabegroting

2.1 Programma Bestuur Hoofdkenmerken Het gemeentebestuur is er voor de burger en niet andersom. Daarom vindt de raad het belangrijk dat het bestuur wordt gekenmerkt door transparantie, openheid en betrokkenheid. De dienstverlening aan de burger dient op peil te blijven en waar nodig te verbeteren. Daarvoor is op de eerste plaats een doelmatige organisatie nodig die in staat is te denken in oplossingen, kwaliteit levert en goed communiceert met de omgeving. De gemeenteraad vindt het belangrijk de mogelijkheid om digitale diensten via de elektronische weg aan te bieden maximaal te benutten. De gemeenteraad streeft het behoud van de eigen autonomie na. Uitgangspunt is dat de gemeente zelfstandig blijft. De (kleine) omvang van het ambtelijk apparaat leidt er onder andere toe dat samenwerking met andere gemeenten en instanties voordelen oplevert. Samenwerking dient te worden gezocht waar dat nodig is om de kwaliteit van de dienstverlening en/of de kwaliteit van het beleid te waarborgen of te verbeteren of wanneer samenwerking doelmatig is. De al ondertekende intentieverklaring door de Bevelandse gemeenten geldt hierbij als uitgangspunt. De gemeenteraad streeft er naar om overbodige en onmogelijk te handhaven regels worden geschrapt. De burgers en het bedrijfsleven dienen geen last te ondervinden van regeldruk. De gemeenteraad streeft er naar dat iedere kern een goed functionerende dorpsraad heeft. Dit vergroot de betrokkenheid van de burger bij het bestuur en de burgers kunnen op deze manier meepraten bij de ontwikkeling van voorgenomen plannen. De gemeenteraad ziet in de komende vier jaar grote bezuinigingen op zich afkomen. Daarom is het een reële optie om een kerntaken discussie op te starten. Bestaand beleid • De raad heeft de verordeningen 212, 213 en 213 a vastgesteld als kader voor college en organisatie. • De raad heeft bestuurlijke ondersteuning, inspraak en spreekrecht in verordeningen vastgelegd. • De raad heeft voor de periode 2010-2014 een raadspuntenprogramma vastgelegd. Trends Gemeentelijke organisaties richten zich meer en meer op hun dienstverlenende taak. Vanuit Binnenlandse zaken en de VNG wordt dit proces ondersteund door concepten en instrumentarium aan te reiken. De e-overheid, de vertaling en invoering van het dienstverleningsconcept “ANTWOORD”, deregulering en het zoeken naar samenwerking zijn hoofdstromen voor de beweging in de organisatie. De te verwachten gemeentelijke bezuinigingen i.v.m. het oplopende nationaal begrotingstekort werpen hun schaduw vooruit

5

en geven tegelijkertijd mede richting aan de beweging. Anders zal noodzakelijkerwijs ook vaak goedkoper betekenen. Het aantal “aanwijzingen/verplichtingen” opgelegd vanuit het Rijk lijkt toe te nemen. De mondige burger lijkt steeds vaker participatie op individueel niveau/ maatwerk te eisen. Knelpunten Bij afnemende beschikbaarheid van middelen, bezuinigingen, zal het steeds moeilijker zijn ambities en wensen in balans te brengen met de beschikbare middelen. Individualisering legt meer nadruk op persoonlijke belangen waarbij de animo om maatschappelijk te participeren af lijkt te nemen. Wat willen we bereiken? • de huidige professionele bedrijfsvoering op peil houden en de organisatie bewust maken van verdergaande digitalisering, het concept ”gemeente heeft @ntwoord” (uitvoering NUP-programma’s), minder regeldruk en komende bezuinigingen; • behoud van zelfstandigheid van de gemeente en het versterken van de samenwerking met de Bevelandse gemeenten conform de getekende intentieverklaring; • in iedere kern dient er een goed functionerende dorpsraad te zijn; • kerntakendiscussie opstarten; • actuele en gebruiksvriendelijke gemeentelijke website. Wat gaan we daarvoor doen? • Verder digitaliseren van de organisatie: realisatieplan / Egem-I plan. In dit plan is de planning in tijd en raming kosten opgenomen. Het dienstverleningsconcept @NTWOORD invoeren en verankeren binnen de organisatie. Stapsgewijs zodat uiteindelijk in 2015 samen met anderen vormgegeven kan worden aan een Klantcontactcentrum (KCC) • Verbeteren van de samenwerking met overige Bevelandse gemeenten: samenwerken binnen de Bevelanden conform de intentie verklaring. Gebruikmaken van de gemeenschappelijke regeling en bestuurlijk platform De Bevelanden. • Dorpsraad als aanspreekpunt voor bevolking in een dorp en gemeentebestuur. De dorpsraden faciliteren. • Het uitwerken van de kerntakendiscussie, waarbij keuzes gemaakt moeten worden op basis van profiel en mogelijkheden. • Doorlopend verder verbeteren van de website. In matrixvorm: Doelstelling Wat willen we bereiken? De huidige Verder digitaliseren van professionele de organisatie bedrijfsvoering op peil houden en de organisatie bewust maken van verdergaande digitalisering, het concept ”gemeente heeft @ntwoord” (uitvoering NUP-

Wat gaan we er voor doen?

Begrotingsjaar

Realisatieplan / Egem-I plan. 2012 In dit plan is de planning in tijd en raming kosten opgenomen. Het dienstverleningsconcept @NTWOORD invoeren en verankeren binnen de organisatie. Stapsgewijs zodat uiteindelijk in 2015 samen met anderen vormgegeven kan worden aan een Klantcontactcentrum (KCC) 6

Wat willen we bereiken? programma’s), minder regeldruk en komende bezuinigingen

Doelstelling


behoud van zelfstandigheid van de gemeente en het versterken van de samenwerking met de Bevelandse gemeenten conform de getekende intentieverklaring

Verbeteren van de samenwerking met overige Bevelandse gemeenten.

Samenwerken binnen de 2012 en volgende Bevelanden. Conform de jaren intentie verklaring. Gebruikmaken van de gemeenschappelijke regeling en bestuurlijk platform De Bevelanden.

in iedere kern dient er een goed functionerende dorpsraad te zijn;

Aanspreekpunt voor bevolking en gemeentebestuur in een dorp.

Faciliteren.

kerntakendiscussie opstarten;

Het uitwerken van de kerntakendiscussie

Actuele en gebruiksvriendelijke gemeentelijke website

Begrotingsjaar

2012

Waarbij keuzes gemaakt moeten worden, op basis van profiel en mogelijkheden. Verder verbeteren van de Doorlopend. website

2012

Wat mag het kosten? Programma 1 Lasten exploitatie Lasten exploitatiepl Lasten investeringspl Baten exploitatie

Saldo

2011

2012

2013

2014

2015

1.748.930 -

1.757.024 -

1.785.695 -

1.806.457 -

1.834.519 -

110.000

110.000

110.000

110.000

110.000

1.638.930

1.647.024

1.675.695

1.696.457

1.724.519

Producten 001 Bestuursorganen 002 Bestuursondersteuning college van B. en W. 003 Burgerzaken 004 Baten secretarieleges burgerzaken 005 Bestuurlijke samenwerking 006 Bestuursondersteuning raad en rekenkamer

7

2.2 Programma Veiligheid Hoofdkenmerken De regie voor het veiligheidsbeleid ligt bij de gemeente. De zeggenschap over de vorm en inzet van de politie is een zaak van de korpsleiding, het korpsbeheer en het driehoeksoverleg en kan slechts gedeeltelijk door de gemeente worden beïnvloed. Daarnaast is veiligheid, als onderdeel van de leefbaarheid van de kernen een belangrijk aandachtspunt. Naast de persoonlijke veiligheid, richt de raad zich ook op de sociale veiligheid. Veiligheid moet te voelen zijn en veiligheid moet te zien zijn. Ten behoeve van brandweerzorg en rampenbestrijding dient de gemeente door samenwerking op regionaal niveau over een efficiënte en effectieve rampenbestrijdingsorganisatie te beschikken, waarbij de lokale brandweerposten voor de lokale brandweerzorg garant staan. Wettelijke gestelde tijden waarbinnen hulp moet worden verleend, dienen zo goed mogelijk te worden nageleefd. Met ingang van 1 januari 2012 zal onze lokale brandweerorganisatie onderdeel uitmaken van de Veiligheidsregio Zeeland. De vrijwilligers van onze brandweer zullen dan in dienst treden van de Veiligheidsregio. Ten behoeve van de lokale brandweerposten dient een actief beleid te worden gevoerd voor het behoud en het werven van vrijwilligers. Handhaving van vastgestelde regels moet worden nageleefd. Bestaand beleid • Regionale samenwerking in het kader van de crisisbeheersing/rampenbestrijding. • Voorbereidingen in het kader van de crisisbeheersing/rampenbestrijding, zoals het volgen van cursussen en oefenen. • Een piketregeling t.a.v. openbare ruimte, rampenbestrijding en brandweer • Participatie in de Veiligheidsregio Zeeland (VRZ) en samenwerking met andere korpsen • Een integraal handhavingprogramma, overleg en afstemming regionaal en lokaal • Deelname in het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum (RIEC) • Deelname aan het Veiligheidshuis • Convenant hennepkwekerijen • Tweewekelijks overleg met politie, meerdere keren per jaar driehoeksoverleg • Tijdens het toeristenseizoen campingoverleg • De veiligheid op het strand uitbouwen in overeenstemming met de toekomstige normen. Trends en knelpunten • Per 1 januari 2012 zal het Veiligheidshuis Zeeland een structurele status krijgen. • Ook het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum zal hoogstwaarschijnlijk vanaf 2012 een structurele status krijgen. • Naar verwachting zullen de gereorganiseerde Veiligheidsregio Zeeland en geregionaliseerde brandweer op 1 januari 2012 definitief gevormd zijn.

8

• In 2012 zal de regiopolitie Zeeland overgaan in een nationaal politiebestel, met als nieuwe regio Zeeland-Midden/West Brabant. • In 2012 zal opnieuw een nieuwe meerjarenovereenkomst met de reddingsbrigade worden afgesloten voor de strandbewaking op het Banjaardstrand. Wat willen we bereiken? • Activiteiten opstarten met als doel dat de wijkagent bij de burgers in beeld komt; • Het integraal veiligheidsplan actualiseren en daarna inbrengen in de driehoek; • De leefbaarheid en de veiligheid in alle kernen optimaliseren; • De kosten van brandweer mogen in de raadsperiode niet stijgen i.v.m. de regionalisering en verdergaande samenwerking; • De vrijwilligers bij de brandweer goed toerusten voor hun taken en waardering laten blijken; • Handhaving van verkeersregels • Handhavingsnota actualiseren, zodat ook in de toekomst handhavend kan worden opgetreden bij overtredingen. Wat gaan we daarvoor doen? • Jaarlijks met een kritische blik kijken naar het vast te stellen werkplan van de politie. • Het integraal veiligheidsplan actualiseren, waarbij de wijkscan en veiligheidsmonitor als input gebruikt worden. Jaarlijks met een kritische blik kijken naar het vast te stellen werkplan van de politie. • Het integraal veiligheidsplan actualiseren waarbij het gemeentebestuur afspraken maakt en de regie voert, zonder dat de gemeente bevoegdheden of taken van andere partijen overneemt. • Leefbaarheid en veiligheid verbeteren, waarbij vanuit meerdere beleidsterreinen gezamenlijk wordt opgetrokken, met behulp van een integrale benadering. • 30 km acties, meerdere keren per jaar. Afspraak is dat bij klachten eerst de mobiele snelheidsmeter wordt ingezet; indien de metingen hiertoe aanleiding geven zullen controles plaatsvinden. Afstemming hierover vindt plaats via het veiligheidsoverleg. • Handhavingsnota actualiseren in 2013. Up to date houden handhavingsbeleid, rekening houdende met Samenwerking Milieutaken Oosterschelderegio-Regionale Uitvoeringsdienst (SMO-RUD) en Zeeuwse RUD. In matrixvorm: Wat willen we bereiken? Activiteiten opstarten met als doel dat de wijkagent bij de burgers in beeld komt;

Doelstelling Lokale verbinding tussen politie en burgers.

Wat gaan we daarvoor doen?

Jaarlijks met een kritische blik kijken naar het vast te stellen werkplan van de politie. Politie (blijven) betrekken bij lokale initiatieven (bijv. vergaderingen dorpsraden). Het integraal Beschikken over Actueel veiligheidsplan opstellen. veiligheidsplan actueel Het gemeentebestuur maakt actualiseren en daarna veiligheidsbeleid afspraken en voert de regie, zonder inbrengen in de dat de gemeente bevoegdheden of driehoek; taken van andere partijen overneemt. De leefbaarheid en de Leefbaarheid en Idem, waarbij vanuit meerdere

Begrotingsjaar? 2012 en volgende jaren

Idem

Idem

9

Wat willen we bereiken? veiligheid in alle kernen optimaliseren;

Doelstelling


Begrotingsjaar?

veiligheid verbeteren

De kosten van brandweer mogen in de raadsperiode niet stijgen i.v.m. de regionalisering en verdergaande samenwerking;

Het gelijkmatig houden van de kosten van de brandweer

beleidsterreinen gezamenlijk wordt opgetrokken, met behulp van een integrale benadering. Standpunt in de 2012 en volgende gemeenschappelijke regeling jaren uitdragen

De vrijwilligers bij de brandweer goed toerusten voor hun taken en waardering laten blijken;

Zorgen voor een goede uitrusting voor de vrijwillige brandweer

Beleidsplan is opgesteld. Bij de regionalisering zal hierop toegezien worden, middels een sociaal statuut.

2012 en volgende jaren

Handhaving van verkeersregels

Handhaving van 30 km acties, meerdere keren per verkeersregels. jaar. Afspraak is dat bij klachten eerst de mobiele snelheidsmeter wordt ingezet; indien de metingen hiertoe aanleiding geven zullen controles plaatsvinden. Afstemming hierover vindt plaats via het veiligheidsoverleg. Handhavingsnota Up to date Actualiseren, kosten € 25.000 actualiseren, zodat ook houden In afstemming tussen de in de toekomst handhavingsbe- verschillende diensten controles handhavend kan leid, rekening plannen en optreden (bijvoorbeeld worden opgetreden bij houdende met Veerse Meer controles). overtredingen SMO-RUD en Zeeuwse RUD.


2013


Saldo

2011

2012

2013

2014

2015

1.310.370 8.133

1.272.532 2.443

1.264.948 6.346

1.258.577 36.542

1.267.161 35.578

120.000

120.000

120.000

120.000

120.000

1.198.503

1.154.975

1.151.294

1.175.119

1.182.740

10

Producten 120 Brandweer 140 Openbare orde en veiligheid 711 Ambulancevervoer 714 Openbare gezondheidszorg 715 Jeugdgezondheidszorg

11

2.3 Programma Verkeer, Vervoer en Openbare werken Hoofdkenmerken De verkeersstromen op Noord-Beveland nemen toe. Dit is onder andere een gevolg van de groei van het autoverkeer en de steeds toenemende mobiliteit van mensen. Bij de planning van ruimtelijke ingrepen dient nadrukkelijk aandacht te worden besteed aan de bereikbaarheid. De verbindingen en de bereikbaarheid tussen onze kernen dienen aandacht te krijgen ten aanzien van de verkeersveiligheid. Zwaar verkeer moet geweerd worden uit de bebouwde kommen. Dit niet alleen vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid maar ook vanwege de beschadigingen aan het wegdek en trottoirs. Daarnaast dient het openbaar vervoer op peil gehouden te worden of zelfs verbeterd te worden. Bestaand beleid Het programma Verkeer, Vervoer en Openbare werken is afgelopen jaren volgens de volgende beleidsprogramma’s ingevuld: • Mobiliteitsplan 2011-> • Gemeentelijk Rioleringsplan 2009-2013 • Waterplan 2008-2012 • Afkoppelplan regenwater 2007-> • Wegen beheersprogramma 2008-> • Openbaar verlichtingsplan 2006-2011 • Groenstructuurplan 2004-> • Speelplaatsenbeleidsplan De speerpunten in de uitvoering van het programma Verkeer, Vervoer en Openbare werken zijn de ruimtelijke projecten geweest. Ook voor de komende jaren zal de ruimtelijke invulling van diverse locaties zoals de Voorstraat Wissenkerke, Sportveld Wissenkerke, Centrumplan Kamperland, Havens Kamperland, De Valle Colijnsplaat, Havengebied Colijnsplaat e.a. bepalend zijn voor de invulling van de verschillende thema’s (wegen, riolering, groen en ov). Naast deze speerpunten zal aandacht besteed worden aan het structurele noodzakelijke onderhoud. Een inhaalslag in het onderhoud van wegen zit er met de beschikbare capaciteit in menskracht en middelen niet. Op het gebied van riolering wordt echter in het bestaande beleid ingezet op het inlopen van de achterstand. Vanuit het samenwerkingsverband SSC Aqua Publica, met het Waterschap en Reimerswaal, wordt hier ook extra aandacht besteed. In een Zeeuwse brede samenwerking ‘Samenscholing in de waterketen’ wordt op het gebied van water, een aantal water gerelateerde thema’s (wateroverlast, zware metalen en onkruidbestrijding) nader uitgewerkt. Ten aanzien van de veilige leefomgeving wordt vanuit de gemeente de stichting VVN afdeling Noord-Beveland ondersteund. De doelstelling hiervan is dat de verkeersveiligheid niet alleen fysiek door verkeerskundige maatregelen wordt afgedwongen, maar dat er ook een gedragsverandering onder de verkeersdeelnemers wordt bewerkstelligd. Trends en knelpunten Met de achterliggende periode in het achterhoofd, gecombineerd met diverse onderzoeksresultaten, zijn een aantal trends waar te nemen. In het onderstaande worden deze geschetst en worden de mogelijke knelpunten hierbij benoemd: - toename verkeersintensiteit; 12

-

-

-

o verkeersveiligheid voor langzame verkeersdeelnemers; o parkeervoorziening binnen de kernen; o inrichting van de kernen (niet gebouwd op verkeersintensiteit); o fietsvoorzieningen (fietspaden, oplaadpunten, bebording) vergrijzing; o bereikbaarheid en mobiliteit (goede voetpaden); kwaliteitszin (burger vraagt hogere kwaliteit in openbaar vervoer, groen, bestrating, straatmeubilair enz.); klimaatverandering o extremere neerslag (wateroverlast, gladheid) o lange droge perioden (kwaliteit sportvelden, meer nieuwe inplant) duurzaamheid o duurzame onkruidbestrijding (vermindering chemische onkruidbestrijding) o duurzaam inkoopbeleid (alleen gecertificeerde producten) stringenter veiligheidsbeleid o veilig werken (valbeveiliging gebouwen, NEN keuringen elektrische installaties, VCA keuringen)

Wat willen we bereiken? Het belangrijkste doel is de kwaliteit van de bestaande voorzieningen op een acceptabel peil houden en daar waar nodig op peil brengen. Daarnaast is het van belang in te spelen op trends en knelpunten. In dit kader worden de volgende doelen benoemd: - veiligheid leefomgeving met als speerpunten: o veilige fietsverbindingen tussen alle kernen; o veiligheid rondom basisscholen; o hogere verkeersveiligheid binnen en buiten de komgrenzen; o veilige gemeentelijke gebouwen; - kwaliteitsverbetering leefomgeving: o alle kernen openbaar en sociaal maatschappelijk vervoer (ook in de avond); o vrachtverkeer buiten de komgrenzen; o optimalisatie abri’s (fietsenstallingen); o verbeterde kwaliteit trottoirs; o weekend-taxi; o optimalisatie afvalinzameling; - klimaat- en duurzaamheidsproof: o alle kernen berekend op extreme neerslag; o alle kernen qua groen duurzaam (chemisch) onderhoudsarm ingericht; Wat gaan we daarvoor doen? • Het bevorderen van de aanleg van veilige fietsverbindingen tussen alle kernen door middel van vrijliggende fietspaden; • Er dient extra aandacht te zijn voor de veiligheid en het verkeer rondom de basisscholen; • Verder inrichten van Duurzaam Veilig; • In elke kern een fietsenstalling bij de bushaltes; • Alle kernen dienen per openbaar vervoer bereikbaar te zijn, ook in de avonduren; • Weekend-taxi in de avonduren; • Sociaal-maatschappelijk vervoer gedurende de gehele dag is gewenst; • Voorzieningen treffen ten behoeve van een goede toegankelijkheid voor mensen met een beperking; 13

• Vrachtverkeer buiten de bebouwde kommen parkeren; • Achterstallig onderhoud van stoepen en bestrating moet voortvarend worden aangepakt; • Rotonde Hoveijn; • Rioleringsplan verder uitvoeren; • Groenbeheersplannen verder uitvoeren. In matrixvorm: Wat willen we bereiken?

Doelstelling


Begrotingsjaar

Het bevorderen van de aanleg van veilige fietsverbindingen tussen alle kernen door middel van vrijliggende fietspaden Er dient extra aandacht te zijn voor de veiligheid en het verkeer rondom de basisscholen Verder inrichten van Duurzaam Veilig In elke kern een fietsenstalling bij de bushaltes Alle kernen dienen per openbaar vervoer bereikbaar te zijn, ook in de avonduren Weekend-taxi in de avonduren Sociaalmaatschappelijk vervoer gedurende de gehele dag is gewenst Voorzieningen treffen ten behoeve van een goede toegankelijkheid voor mensen met een beperking

Bevorderen veiligheid

Uitvoering geven aan het vastgestelde mobiliteitsplan.


Bevorderen veiligheid

Uitvoering geven aan het vastgestelde mobiliteitsplan.


Bevorderen Uitvoering geven aan het veiligheid vastgestelde mobiliteitsplan. Kwaliteitsverbetering afgerond


Kwaliteitsverbetering Uitbreidingsmogelijkheden 2012 en onderzoeken + financiële impact volgende jaren

Kwaliteitsverbetering Idem Kwaliteitsverbetering WMO vervoer. Nieuwe aanbesteding in 2011

2012

Kwaliteitsverbetering Structureel overleg met belangengroepen


14

Vrachtverkeer buiten de bebouwde kommen parkeren

Uitgesteld onderhoud van stoepen en bestrating moet voortvarend worden aangepakt (achterstand i.v.m. prioritering)

Rotonde Hoveijn Rioleringsplan verder uitvoeren

Groenbeheersplannen verder uitvoeren

Kwaliteitsverbetering

Deze voorzieningen kosten geld. Inventarisatie 2010 na Colijn. Onderzoeken c.q. inventariseren v/d parkeerproblemen per kern, gevolgd door een onderzoek naar oplossingsmogelijkheden. Afhankelijk van de oplossingskeuze kan budget geraamd worden in begroting. Kwaliteitsverbetering In de huidige begroting is gerekend met het inlopen van het uitgesteld onderhoud binnen een periode van 4 jaar. Verkorten van de uitvoeringsperiode vraagt meer capaciteit en middelen. Voorstel is de huidige aanpak te continueren. Bevorderen veiligheid Door de provincie. Borgen Ingepland dmv uitvoeren GRP volksgezondheid en inspelen op klimaatverandering Kwaliteitsverbetering Verder invulling geven aan het en inspelen op groenbeheersplan op basis van duurzaamheidskwestie de het huidige meerjarenprogramma.



2012 2012 en volgende jaren 2012 en volgende jaren


Saldo

2011

2012

2013

2014

2015

3.359.200 10.000 14.118

4.135.428 14.118

3.343.742 27.930

3.340.697 41.436

3.342.157 55.595

635.468

643.534

643.544

643.554

643.565

2.747.850

3.506.013

2.728.128

2.738.578

2.754.187

Producten 210 Wegen, straten en pleinen 211 Verkeersmaatregelen te land 221 Binnenhavens en watergebieden 531 Groene sportvelden en terreinen 550 Natuurbescherming 560 Openbaar groen en openluchtrecreatie 724 Lijkbezorging

15

2.4 Programma Economie Hoofdkenmerken Werk draagt in belangrijke mate bij aan materieel en immaterieel welzijn van mensen. Mensen met werk, voldoende inkomen en erkenning dragen op hun beurt weer bij aan de gezonde samenleving en een sterke economie. De raad wil dat er in de komende raadsperiode op verschillende terreinen actie wordt ondernomen om de werkgelegenheid in de gemeente te stimuleren. De gemeente moet goede randvoorwaarden scheppen waardoor (startende) ondernemers aan de slag kunnen. Snel en adequaat handelen is hierbij het motto. Recreatie en toerisme zijn belangrijke dragers voor het behoud van werkgelegenheid. Ook moet er aandacht zijn voor de agrarische sector alsmede de visserij en zorg (de Vliethoeve) om ook daar werkgelegenheid te behouden en zo mogelijk uit te breiden. Bestaand beleid • Bestemmingsplannen voor de bedrijventerreinen Cruijckelcreke en Rip II. • Gemeenschappelijke bedrijventerreinenprogramma voor De Bevelanden. • Uitgangspuntennotitie Beveland Recreatief. • Het Bestemmingsplan Landelijk Gebied. • Structuurvisie-uitwerking Rondom Wissenkerke. • Toeristische visie ‘Eindeloos Eiland Noord-Beveland’ 2011-2020. • Samenwerkingsconvenant tussen gemeente, GON, MKB Zeeland en Kamer van Koophandel. • Subsidieregelingen op het gebied van activiteiten en investeringen voor plattelandsontwikkeling en toerisme/recreatie. • Maatschappelijk Ondernemen. Trends en knelpunten • Verkoop van bedrijventerrein neemt weer toe voor Cruijckelcreke maar blijft achter voor Rip II. • Startende ondernemers behoeven extra ondersteuning. • (Digitale) infrastructuur voor bedrijven behoeft extra aandacht. • Er zal nadruk moeten worden gelegd op de meerwaarde die we de recreant kunnen bieden, namelijk insteken op kwaliteitsverbetering en samenwerking. • Ondernemers zijn meer bereid tot samenwerking. • De vraag naar camperkampeerplaatsen neemt toe. • Citymarketing/regiobranding staat bij veel gemeentes op de agenda. NoordBeveland steekt hier ook op in, in afstemming met de andere Bevelandse gemeenten. • Een deel van de landbouwers zoekt meer renderende alternatieven en verbreding van hun product. • Er is sprake van kortere vakanties waarbij men vermaakt wil worden. Het gaat om de ‘beleving’.

16

Wat willen we bereiken? • Een gezond ondernemersklimaat scheppen en hierop proactief beleid ontwikkelen; • Structureel overleg tussen gemeente en ondernemers/ondernemersvereniging continueren; • Waarborgen dat de bedrijventerreinen uitbreidingsmogelijkheden hebben; • Het toerisme, dat gepaard gaat met ondernemersactiviteiten en dus werkgelegenheid, stimuleren op het gebied van kwaliteitsverbetering; • De agrarische sector ruimte bieden om nieuwe bedrijfsontwikkelingen te realiseren. Hieronder behoren ook de bedrijfsontwikkelingen die een verbreding van de bedrijfsvoering betekenen, zoals kamperen bij de boer, zorgboerderijen en aquacultuur etc.

Wat gaan we daarvoor doen? • Een gezond ondernemersklimaat scheppen en hierop pro-actief beleid ontwikkelen door: o de GON te ondersteunen middels gezamenlijke invulling van het convenant en uitvoeringsprogramma. Dit in samenwerking met MKB Zeeland, Economische Impuls Zeeland en de Kamer van Koophandel; o jaarlijkse netwerkbijeenkomst Bedrijven bezoeken Bedrijven; o in gezamenlijkheid met andere Bevelandse gemeenten economisch beleid te maken; o blijvend in te zetten op het Maatschappelijk Ondernemen; o op basis van de nieuwe toeristische visie ‘Eindeloos Eiland Noord-Beveland’ tezamen met de leden van het Platform Toerisme uitvoering te geven aan het jaarlijkse uitvoeringsprogramma; o faciliteren van de peilers door subsidiëren van activiteiten en investeringen op het gebied van plattelandsontwikkeling en toerisme/recreatie. • structureel overleg tussen gemeente en ondernemers/ondernemersvereniging continueren: door uitvoering te geven aan het convenant met de GON; • waarborgen dat de bedrijventerreinen uitbreidingsmogelijkheden hebben: hierbij wordt uitvoering gegeven aan het gezamenlijk Bevelands bedrijventerreinenprogramma; • het toerisme, dat gepaard gaat met ondernemersactiviteiten en dus werkgelegenheid, stimuleren op het gebied van kwaliteitsverbetering: dit wordt gewaarborgd door consequent uitvoering te geven aan de structuurvisie en hierop gebaseerde uitwerkingsvisies en het Provinciaal Integraal Omgevingsplan. Het Platform Toerisme blijft bestaan. Tevens zal uitvoering worden gegeven aan de nieuwe toeristische visie ter opvolging van Groene Oase in de Delta en wordt het wandelnetwerk NoordBeveland gecreëerd. Noord-Beveland is voortrekker voor toerisme op de Bevelanden. • De agrarische sector ruimte bieden om nieuwe bedrijfsontwikkelingen te realiseren: door het blijvend actualiseren van het bestemmingsplan Landelijk Gebied, incl. nieuwe economische dragers. • Van de vismijn een meer toeristisch product maken.

17

In matrixvorm: Wat willen we bereiken? Een gezond ondernemersklimaat scheppen en hierop proactief beleid ontwikkelen

Doelstelling Wat gaan we daarvoor doen? Economische - Gon ondersteuning groei - Bevelands economisch beleidsplan - Bedrijven bezoeken Bedrijven - Maatschappelijk Ondernemen - uitvoeringsprogramma toeristische visie - subsidies plattelandsontwikkelin g en toerisme/recreatie Economische Uitvoering geven aan groei convenant

Structureel overleg tussen gemeente en ondernemers/ondernemersvereniging continueren Waarborgen dat de Economische Afhankelijk van regionale bedrijventerreinen groei bedrijven programmering. Er uitbreidingsmogelijkheden hebben zijn na het Rip geen uitbreidingsmogelijkheden. Het toerisme, dat gepaard gaat met Economische - uitvoering geven aan ondernemersactiviteiten en dus groei toeristische visie werkgelegenheid, stimuleren op het middels Platform gebied van kwaliteitsverbetering Toerism; - uitvoering geven aan planologisch beleid; - wandelnetwerk Noord-Beveland; - Beveland Recreatief De agrarische sector ruimte bieden Economische Bestemmingsplan Landelijk om nieuwe bedrijfsontwikkelingen groei gebied blijvend actualiseren te realiseren. Hieronder behoren ook incl. nieuwe economische de bedrijfsontwikkelingen die een dragers verbreding van de bedrijfsvoering betekenen, zoals kamperen bij de boer, zorgboerderijen en aquacultuur etc Van de vismijn een meer toeristisch Economische Structuurvisie Colijnsplaat product maken groei vervaardigen en een realisatieplan. Kosten visie € 50.000. In de meerjarenbegroting (nog niet vastgesteld dus) is 5 ton aangegeven voor de uitvoering (Colijnsplaat fase 1).

Begrotingsjaar 2012 en volgende jaren





2012

18

Wat mag het kosten? Programma 4

2011

2012

2013

2014

2015

Lasten exploitatie Lasten exploitatiepl Lasten investeringspl

255.168 -

221.930 -

224.619 -

226.203 -

228.759 -

Baten exploitatie

404.543

405.870

402.870

402.870

402.870

Saldo

149.375-

183.941-

178.251-

176.667-

174.112-

Producten 310 Handel en Ambacht 320 Industrie 330 Nutsbedrijven 340 Agrarische productie en ontginning

19

2.5 Programma Onderwijs Hoofdkenmerken Goed onderwijs is een belangrijke bouwsteen voor de ontwikkeling van de individuele mens en voor de samenleving als geheel. Het basisonderwijs is de eerste stap in deze ontwikkeling en daarom ook uitermate belangrijk. Onderwijs moet voor iedereen gemakkelijk toegankelijk zijn en daarom streeft de gemeente er ook naar om in alle kernen de mogelijkheid van basisonderwijs te behouden. Per 1 augustus 2010 kent Noord-Beveland 6 basisscholen; 4 in het openbaar en 2 in het bijzonder onderwijs. Voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim blijft een aandachtspunt. Voor betreffende leerlingen verminderen hierdoor de kansen op een diploma en een goede baan. Ook voor de maatschappij zijn dit negatieve gevolgen. Zowel het Regionale bureau voor Leerplicht als RMC (Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten) treden hiertegen, binnen hun mogelijkheden, krachtig op. De beleidsvrijheid van de gemeente ten aanzien van het onderwijs is beperkt. Echter, de inzet daarbij is het behoud van het huidige aanbod van het basisonderwijs. Goede accommodatie van het onderwijs is daarbij van groot belang. Bestaand beleid • De kinderopvang is door de overname vanuit stichting Kinderopvang de Bevelanden geprofessionaliseerd. Jaarlijks vinden er wettelijke kwaliteitscontroles door de GGD Zeeland plaats op de kinderopvangplaatsen. • Het Peuterspeelzaalwerk is overgenomen door stichting Kinderopvang de Bevelanden. Het peuterspeelzaalwerk wordt middels subsidie ondersteund. • In alle kernen is er aanbod van Buitenschoolse opvang. De stichting Kinderopvang de Bevelanden heeft ervoor gezorgd dat er in elke kern aanbod is van BSO. • Realisatie van De Vliethoeve (een gesloten jeugdzorginstelling van Tender) op Kortgene. • Uitvoering van de RMC- en leerplichtfunctie. Trends • De participatie van ouders bij activiteiten van de basisscholen wordt steeds belangrijker. Ook scholen gaan dit inzien en gaan op steeds meer manieren proberen ouders te stimuleren zich bij bepaalde activiteiten van de school in te zetten. • Het komt steeds vaker voor dat beide ouders van een kind fulltime werken. Het is daarom belangrijk goede buitenschoolse opvang voor deze groep kinderen te regelen. • Krimp (vanaf 2025), ontgroening en vergrijzing en van de bevolking. • Brede scholen ontwikkelen zich overal in het land. • Meer en meer werken gemeenten samen op uiteenlopende beleidsterreinen. Knelpunten • Er is veel weerstand om voorzieningen uit dorpen samen te voegen of te centreren in een beperkter aantal (grote) kernen. Burgers zijn bang voor verminderde leefbaarheid op hun eigen kern. • De beleidsvrijheid van de gemeenten ten aanzien van het onderwijs is beperkt.

20

Wat willen we bereiken? • Behoud van één school per kern; • Aandacht voor onderwijshuisvesting vooral op het gebied van luchtkwaliteit (binnenklimaat) en veiligheid in en om de scholen, ook ten aanzien van de speelvoorzieningen; • Leerlingen komen op jonge leeftijd in aanraking met kunst, cultuur en sport, zodat zij in staat worden gesteld daarvoor eventueel te kiezen. • Goed en doelmatig leerlingenvervoer, in samenwerking met andere gemeenten. Wat gaan we daarvoor doen? • Aandachtspunt. Krimp (vanaf 2025), ontgroening en vergrijzing zijn een continu onderwerp van overleg. Met het onderwijs, de kinderopvang, de dorpsraden en met andere belanghebbende wordt een brede discussie gevoerd over hoe met de demografische ontwikkelingen omgegaan moet worden • Jaarlijks overleg met Nobego, in het bijzonder overleg over onderwijshuisvesting (binnenklimaat) en veiligheid in en om de scholen. • Inzetten van combinatiefuncties op scholen. In matrixvorm: Wat willen we bereiken? Behoud van één school per kern.

Doelstelling Leefbaarheid en voorzieningenniveau op de kernen zoveel als mogelijk behouden en verbeteren.


Aandachtspunt. Krimp (vanaf 2025), ontgroening en vergrijzing zijn een continu onderwerp van overleg met het onderwijs. Kwalitatief goed Kinderen op NoordStructureel overleg met het onderwijs waar het Beveland kunnen veilig en onderwijs om te stimuleren veilig is en waar gezond opgroeien en zich kwalitatief goed onderwijs te voldoende ontwikkelen. blijven bieden. opvangmogelijkheden Verkeersveiligheidsplannen. zijn. Aandacht voor Goede accommodatie van Verantwoordelijkheid van onderwijshuisvesting het onderwijs is van groot Nobego en Primas. Hier is vooral op het gebied belang voor het behoud jaarlijks overleg mee. van luchtkwaliteit van de kwaliteit van (binnenklimaat) en onderwijs op de diverse veiligheid in en om kernen. de scholen, ook ten aanzien van de speelvoorzieningen.

Begrotingsjaar 2012 en volgende jaren



21

Elk leerplichtig kind gaat naar school en verlaat met startkwalificatie de school.

Leerlingen komen op jonge leeftijd in aanraking met kunst, cultuur en sport, zodat zij in staat worden gesteld daarvoor eventueel te kiezen.

Goed en doelmatig leerlingenvervoer in samenwerking met andere gemeenten.

Met het Regionale bureau Leerplicht en het RMC Loket te Goes kunnen jongeren beter begeleid worden, is de leerplichtfunctie veel minder kwetsbaar, kan het voortijdig school verlaten nog beter bestreden worden. Ruime ontplooiingsmogelijkheden van alle kinderen op Noord-Beveland.

Het Regionale bureau Leerplicht en het RMC Loket inzetten voor een centrale aansturing van de leerplicht/RMC controle van leerlingen van 5 t/m 23 jaar.

In samenwerking met de scholen worden er combinatiefunctionarissen aangesteld die sportkennismakingsactiviteiten organiseren. De jongerenwerker organiseert samen met de jongerenraad diverse activiteiten, ook op het gebied van cultuur. Kinderen van NoordUitvoering van het Loket Beveland zo goed en veilig Leerlingenvervoer bij het mogelijk vervoeren van en Samenwerkingsverband naar de onderwijsWelzijnszorg instellingen. Oosterschelderegio (SWVO).





Saldo

2011

2012

2013

2014

2015

757.396 1.205

755.087 3.280

712.311 3.214

706.972 4.789

698.702 4.723

3.000

-

-

-

-

755.601

758.367

715.526

711.761

703.425

Producten 420 Openbaar basisonderwijs, exclusief huisvesting 421 Openbaar basisonderwijs, huisvesting 422 Bijzonder basisonderwijs, exclusief huisvesting 423 Bijzonder basisonderwijs, huisvesting 480 Gemeenschappelijke baten/lasten van het onderwijs 482 Volwassenen educatie

22

2.6 Programma Cultuur, recreatie en sport Hoofdkenmerken Bij de beleidsterreinen cultuur, recreatie en sport richt de gemeente zich in de eerste plaats op zijn eigen inwoners. Het is echter ook belangrijk niet te vergeten dat dergelijke terreinen toeristen kunnen trekken wat weer een belangrijk economisch effect kan zijn. Dit economische aspect is vooral van belang op het gebied van cultuur en recreatie en minder op dat van sport. Hierbij is samenwerking tussen diverse instanties en de ondernemers uitgangspunt (uiteraard heeft dit onderwerp veel raakvlakken met het programma economie). Kunst en cultuur in de brede betekenis is in het hedendaagse terug te vinden in de identiteit van de inwoners en vindt zijn oorsprong veelal in de historie. Door cultuuruitingen onderscheidt een gebied zich van de andere, aangrenzende buren. Het is daarbij belangrijk een eigen aanbod samen te stellen, vooral gebaseerd op de eigen plaatselijke beeldende kunst, folklore, podiumkunsten, traditie en volkscultuur. Cultureel erfgoed kan een belangrijke rol spelen, mits het voldoende aanschouwelijk is en er activiteiten worden aangeboden. Voor jonge mensen levert cultuur een bijdrage aan de opvoeding, het besef van identiteit en het ontwikkelen van betrokkenheid bij de samenleving (inzet en er bij horen). Voor ouderen is het een verdere ontwikkeling van vaardigheden, waarden en normen én het actief ondersteunen. De verschillende uitingen van kunst en cultuur moeten niet los van elkaar worden gezien, ook niet los van consumenten en producenten. Een museum kan productie opleveren en worden gecombineerd met scholing, cultuur en recreatie. Kortom het museum kan veel meer zijn dan een gebouw met een verzameling objecten. De gemeente heeft daar invloed op en bepaalt mee. Dat komt tot uitdrukking in het museumbeleid en het aan te bieden arrangement cultuur Noord-Beveland aan de gebruiker. Kunst en cultuur worden gezien in de sfeer van opbrengst en minder als kostenpost. Aansluitend daarop kan, met het oog op de actuele ontwikkelingen, worden gezocht naar nieuwe inkomstenbronnen. De sport kent meerdere invalshoeken, waardoor de gemeente belang heeft hieraan aandacht te besteden: de sport op zich, de bijdrage aan de volksgezondheid, de sociale aspecten van gezamenlijke sportbeoefening, het recreatieve aspect van sport bekijken en het leveren van een goede sportprestatie geeft een zelfvoldaan gevoel en heeft een belangrijke bijdrage aan het gevoel van eigenwaarde van mensen. Door sportkennismakingsactiviteiten in en om de scholen kunnen jongeren kennis maken met verschillende sporten. Van belang hierbij is dat er wordt aangesloten bij het reguliere sportaanbod.Dit is effectiever en geeft ook een extra impuls aan het verenigingsleven. Het stimuleren van bewegen voor ouderen en het geven van trainingen voor valpreventie kan een belangrijke positieve bijdrage leveren aan de gezondheid van deze doelgroep. Het culturele aanbod, het verenigingsleven in de volle breedte en het vrijwilligersbeleid worden door de gemeenteraad gekoesterd. Bestaand beleid • Het behouden van voldoende sport en recreatieve mogelijkheden in elke kern. • Het stimuleren van sport voor of door de doelgroepen, ouderen, basisscholen, jeugd en sportverenigingen. • Tot uitvoering brengen van het accommodatiebeleid op het gebied van Sport.

23

• • • • • • •

Faciliteren van kunst en cultuur door middel van subsidies voor presentatie- en oefenruimten en manifestaties. Continueren van de Week van de Amateur Kunst (WAK) in samenwerking en cofinanciering met de provincie en omliggende gemeenten. Ondersteunen cultuureducatie op de basisscholen via het cultuurloket. Uitingen van beeldende kunst en letteren onder de aandacht brengen. Zorgen voor naamsbekendheid door opname in tentoonstellingsagenda en museumgids Zeeland. Samenwerking provincie en regio gemeenten via convenant. Toeristische visie ‘Eindeloos Eiland Noord-Beveland 2011’

Trends • De ondernemers lijken meer bereid tot samenwerking teneinde een gemeenschappelijk doel te bereiken. • Informatie wordt steeds meer digitaal gevraagd en aangeboden. • Toename in kunstbeoefening en deelname cultuur door de in getal toenemende ouderen. • Jongeren die zich willen profileren tijdens optredens. • Jongeren zijn steeds minder verbonden aan (lokale) verenigingen/stichtingen. • Ontstaan kleine plaatselijke musea, zoals de Houtzaagwerf te Kortgene. • Nadruk leggen op activiteiten voor producenten en consumenten en arrangement aanbieden. • Uitbreiden inzichten fondsenwerving en andere financiële bronnen. • Er zal nadruk moeten worden gelegd op de meerwaarde die we de recreant kunnen bieden, namelijk insteken op kwaliteitsverbetering en samenwerking. • Citymarketing/regiobranding staat bij veel gemeentes op de agenda. Noord-Beveland steekt hier ook op in, in afstemming met de andere Bevelandse gemeenten. • Een deel van de landbouwers zoekt meer renderende alternatieven en verbreding van hun product. • Er is sprake van kortere vakanties waarbij men vermaakt wil worden. Het gaat om de ‘beleving’. Knelpunten • Er is veel weerstand om voorzieningen uit dorpen samen te voegen. Burgers zijn bang dat de eigen vereniging of kern de eigen identiteit kwijt raken. • Aandachtspunt is de kwaliteit van de toeristische informatieverstrekking. • Kunst is nog te weinig toegankelijk voor alle lagen van de bevolking. • Het budget voor nieuwe ontwikkelingen ontbreekt. Wat willen we bereiken? • Beleid en visie ontwikkelen rondom sport en bewegen. • Elk Noord-Bevelands kind moet kunnen zwemmen. • Kinderen komen op jonge leeftijd in aanraking met kunst, cultuur en sport, zodat zij in staat worden gesteld daarvoor eventueel te kiezen. • Jongeren kennis laten maken met sporten en sportverenigingen en stimuleren te gaan sporten. • Versterken van de kunsteninfrastructuur op Noord-Beveland middels actieve organisaties door subsidies en gebouwen.

24

• • • • • •

Jongeren stimuleren kunst te ontdekken en hun cultureel bewustzijn te ontwikkelen, door ondersteuning basisscholen via cultuureducatie en via WAK manifestatie. Kleine musea en andere plaatselijke initiatieven voor tentoonstellingen zo mogelijk faciliteren. Op gang brengen van een integrale beleidsontwikkeling, waarbij het historisch archief en eventueel recreatie een aandeel kunnen leveren. Het toerisme en de recreatie stimuleren op het gebied van kwaliteitsverbetering; Het ondersteunen en stimuleren van een slechtweervoorziening en kleinschalige dagrecreatievoorzieningen; Onderzoek instellen m.b.t. uitbreiding strandjes

Wat gaan we daarvoor doen? • Kunst- en cultuuractiviteiten ondersteunen en stimuleren in relatie met de cultuurnota; • Cultuurhistorische waarden meer concreet in de samenleving bekend maken; • Zoeken naar inventieve oplossingen en inkomstenbronnen kunst en cultuur; • Het behoud van de sportaccommodaties; • Het opstellen van een beleidsnota ”Sport en gezond bewegen”; • Het behoud van het Wissebad te Wissenkerke; • Het toerisme, dat gepaard gaat met ondernemersactiviteiten en dus werkgelegenheid, stimuleren op het gebied van kwaliteitsverbetering: dit wordt gewaarborgd door consequent uitvoering te geven aan de structuurvisie en hierop gebaseerde uitwerkingsvisies en het Provinciaal Integraal Omgevingsplan. Het Platform Toerisme blijft bestaan. Tevens zal uitvoering worden gegeven aan de nieuwe toeristische visie ter opvolging van Groene Oase in de Delta en wordt het wandelnetwerk NoordBeveland gecreëerd. Noord-Beveland is voortrekker voor toerisme op de Bevelanden. • Op basis van toeristische visie zoveel mogelijk ruimtelijk medewerking verlenen aan inkomende initiatieven en deelname in project van Impuls Zeeland ‘Zichtbaarheid Zeeland Dagattracties. • Voorlopig zijn er geen uitbreidingsmogelijkheden voor de strandjes. In matrixvorm: Wat willen we bereiken?) Kunst- en cultuuractiviteiten ondersteunen en stimuleren in relatie met de cultuurnota. Ondersteunen cultuur infrastructuur via het convenant provinciegemeenten. Ontwikkelen cultuur als product met een grotere opbrengst. Cultuurhistorische waarden meer concreet

Doelstelling


Continueren subsidieniveau en facilitering. Voortzetten overleg provincie en regio gemeenten en nagaan wat het rendement kan zijn. Aansturen en stimuleren op aanbod arrangementen. 4. Ondersteuning bij vinden van andere inkomstenbronnen.

Huidige niveau handhaven 2012 binnen de budgetmogelijkheden van 2012. Overleg voeren met provincie en regiogemeenten. Mede ontwikkelen van arrangementen en zorgen voor naamsbekendheid door publicaties en opname in museumgids. Onderzoek naar mogelijkheden.

Op een verantwoorde wijze In overleg met het historisch gebruik maken van cultureel archief en de afdeling recreatie

Begrotingsjaar

2012

25

Wat willen we bereiken?) in de samenleving bekend maken Het behoud van alle sportaccommodaties

Het opstellen van een beleidsnota ”Sport en gezond bewegen” Elk Noord-Bevelands kind moet kunnen zwemmen.

Het toerisme en de recreatie stimuleren op het gebied van kwaliteitsverbetering

Het ondersteunen en stimuleren van een slechtweer voorziening en kleinschalige dagrecreatie voorzieningen Onderzoek instellen m.b.t. uitbreiding strandjes

Doelstelling


Begrotingsjaar

erfgoed.

onderzoeken welke integrale mogelijkheden er zijn. Instandhouden 2 Jaarlijkse beoordeling. 2012 buitensportaccommodaties Het onderhouden van 2 en de gymzalen in elke accommodaties (het uitvoeren kern. van regulier onderhoud aan de 6 sportvelden) en het onderhouden van de gymzalen. De huidige materialen set van de gymzalen op peil houden. Beleid en visie ontwikkelen Nota zal nog opgesteld worden. 2012 en opstellen rondom sport en bewegen. Het behoud van het Jaarlijkse beoordeling 2012 Wissebad te Wissenkerke c.q. overweging. Subsidie Wissebad Schoolzwemmen; Het aanbieden van zwemlessen in het Wissebad om kinderen een zwemdiploma A te laten behalen. Waarborgen en uitbouwen uitvoering geven aan 2012 en volgende voorzieningen o.g.v. toeristische visie middels jaren cultuur, recreatie en sport Platform Toerisme; uitvoering geven aan planologisch beleid; wandelnetwerk NoordBeveland; Beveland Recreatief Waarborgen en uitbouwen Ruimtelijk faciliteren waar het 2012 en volgende voorzieningen o.g.v. kan; jaren cultuur, recreatie en sport Deelname in “Zichtbaarheid Zeeland Dagattracties”.

Waarborgen en uitbouwen voorzieningen o.g.v. cultuur, recreatie en sport

Voorlopig zijn er geen -uitbreidingsmogelijkheden voor de strandjes

26


Saldo

2011 627.047

2012

2013

2014

2015

3.733

547.470 3.733

555.200 7.373

537.148 10.920

541.885 10.640

-

-

-

-

-

630.780

551.203

562.574

548.068

552.525

Producten 510 Openbaar bibliotheekwerk 511 Vorming- en ontwikkelingswerk 530 Sport 540 Kunst 541 Oudheidskunde/musea 580 Overige recreatieve voorzieningen

27

2.7 Programma Sociale voorz. en maatschappelijke dienstverlening en zorg Hoofdkenmerken Algemene doelstelling van het beleid is het behoud en verdere versterking van de sociale infrastructuur in evenwicht met de ontwikkeling van de economische en fysiekruimtelijke infrastructuur. Een specifiek onderdeel van dit beleid is het vergroten van de participatie van burgers en dan met name de maatschappelijk kwetsbare groepen. Het is belangrijk dat de sociale cohesie onder de inwoners van de gemeente gestimuleerd wordt. Zo lang mogelijk zelfstandig functioneren en blijven wonen in de eigen omgeving is al jarenlang speerpunt van beleid. Het behoud van dagelijkse voorzieningen staat opnieuw onder druk, doordat het draagvlak ervoor te gering is. Een bevolking die uit voor een aanzienlijk deel uit ouderen bestaat, ontgroent en na 2025 ook nog eens krimpt. Zelfstandig functioneren en zo lang mogelijk in de eigen woning blijven wonen is mogelijk, indien ondersteund met hulp vanuit de Wmo. Vanuit de gemeente worden voorzieningen als de Eurobus, het Activerend huisbezoek en de Maaltijdvoorziening in stand gehouden. Welzijnsactiviteiten worden in de zorgcentra vanuit de Wmo mede financieel ondersteund, met het doel mensen te activeren en bij te dragen aan hun welzijn. Een ander specifiek onderdeel van het beleid is de reïntegratie/toeleiding naar werk van gemeentelijke doelgroepen. Het declaratiefonds is bedoeld om mensen met een minimuminkomen een bijdrage te geven in de kosten van recreatieve en culturele activiteiten. De voorwaarden om voor een bijdrage in aanmerking te komen is vastgelegd in de Verordening Declaratiefonds Noord-Beveland. Daar waar de raad steeds pleit voor het instandhouden van het huidige voorzieningenniveau geldt dat zeker voor de onderdelen die in dit programma zijn opgenomen. Bestaand beleid • Uitvoering Wet werk en bijstand en de daarop gebaseerde verordeningen en beleidsregels. • Uitvoering van overige uitkeringsregelingen (Ioaw, Ioaz, Bbz). • Uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening. • Bevordering van de arbeidsinschakeling en maatschappelijke participatie. • Verbetering van de zorg voor sociale activering en (inkomens)ondersteunende voorzieningen. • Cliëntenparticipatie. • Uitvoering Wet maatschappelijke Ondersteuning. • Uitvoering van de Wet Inburgering nieuwkomers, de taakstelling huisvesting vergunninghouders en het terugkeerbeleid. • Uitvoering schuldhulpverlening; • Uitvoering van het gemeentelijk minimabeleid; • Uitvoeren van de plannen met betrekking tot het jeugdbeleid; • Centrum voor Jeugd en Gezin; • Uitvoering Wet Gemeentelijke Anti Discriminatie Voorzieningen; • Advisering door Wmo Adviesraad;

28

• •

Participatie van jongeren door activiteiten en advisering door de jongerenraad; Declaratiefonds minima op 120% van de bijstandsnorm.

Trends • De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) is ingevoerd (2007). De taken voor de gemeente, zoals huishoudelijke hulp en ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers zijn de afgelopen jaren opgepakt. De wet vraagt een integrale werkwijze op het gebied van welzijn en zorg, dit vereist meer afstemming en samenwerking tussen de verschillende werkvelden. • Aantal asielzoekers, nieuwkomers en statushouders als gevolg van het strengere rijksbeleid neemt af. • De gemeente heeft een taakstelling huisvesting statushouders. • De budgetten voor reïntegratie, inburgering en volwasseneneducatie zijn samengebracht in een participatiebudget. • Toename mensen met schulden. • Toename (jeugd)werkloosheid. • Krimp (na 2025), ontgroening en vergrijzing van de bevolking. • De Kanteling. • Bevorderen van participatie van (kwetsbare) burgers in de samenleving. • Overheveling steeds meer zorgtaken naar gemeenten (AWBZ-pakketmaatregel, jeugdzorg, CJG’s). • Het aantal ouderen neemt nog steeds toe, terwijl het aantal werkenden afneemt. • Opschuiven leeftijd stoppen met werken op 67 jaar én een actief leven daarna . • Met het stijgen van de leeftijdsverwachting, stijgt ook de mobiliteitsbehoefte. • De invoering van de Wet werken naar vermogen wordt voorbereid. De Wet werken naar vermogen wordt per 1 januari 2013 ingevoerd en is een samenvoeging van de Wet werk en bijstand, de Wet investeren in jongeren, de Wet sociale werkvoorziening en de Wajong. • De tendens van de Wet werken naar vermogen is dat de uitkeringsregelingen worden versoberd en dat de verplichtingen (nog verder) worden aangescherpt. Er komt een verplichting om een tegenprestatie te leveren ten aanzien van de uitkering. • Op de middelen voor re-integratie, inburgering en sociale werkvoorziening wordt fors bezuinigd. Het budget werkdeel wordt in 2012 gehalveerd ten opzichte van 2011. Onderscheid tussen inburgering en re-integratie komt wat betreft de gemeentelijke taken te vervallen. Inburgeraars worden geacht in de toekomst (vanaf 2013) zelf de verantwoordelijkheid te nemen om hun inburgeringstraject te regelen en te bekostigen. • De sociale werkvoorziening zal moeten worden omgevormd in 2012, zodat het SWbedrijf (Betho) is voorbereid op de Wet werken naar vermogen. In de toekomst (vanaf 2013) zal de sociale werkvoorziening alleen nog maar toegankelijk zijn voor degenen die zijn aangewezen op beschut werken, dat wil zeggen geen verdiencapaciteit hebben. • Het aantal aanvragen schuldhulpverlening is de afgelopen 2 jaar stabiel. Wel is er steeds meer vaker sprake van multiproblematiek waardoor de zaken complexer zijn geworden. Het aantal (ex-) zelfstandigen die een beroep doen op schuldhulpverlening is wel gestegen. • Er wordt nog steeds ingezet op integrale schuldhulpverlening waarbij er wordt gekeken naar de oorzaken en de oplossing van het ontstaan van de schulden. In samenwerking met externe hulpaanbieders wordt er gewerkt aan de zelfredzaamheid

29

van de klant. De reeds bestaande preventieprojecten lopen nog. Op dit moment wordt het wetsvoorstel gemeentelijke schuldhulpverlening behandeld in de eerste kamer. Wat hiervan precies de gevolgen zijn voor de huidige manier van werken is nog niet duidelijk. Zoals het er nu naar uit ziet komt er meer nadruk te liggen op preventie en nazorg. Knelpunten • Vrijwilligers in de zorg moeten meer ondersteund worden, zodat zij minder snel afhaken. • Mantelzorgers zijn moeilijk te lokaliseren. Vanuit het steunpunt vrijwilligerswerk en mantelzorg wordt getracht hen in beeld te brengen en hen te ondersteunen en begeleiden. • Door de recentelijk aanzienlijke aantal huisvestingen van statushouders en pardonners komt er druk op de instroom in de WWB en op het bijstandsvolume, hetgeen leidt tot stijgende bijstandsuitgaven. • De toename van de stijging van de kosten voor huishoudelijke hulp. Door de vergrijzing van de gemeente zal dit alleen maar verder toenemen en het is moeilijk een halt toe te roepen of te beperken. • Door het invoeren van de AWBZ pakketmaatregelen en de komende decentralisaties van vanuit de AWBZ zijn er meer mensen die minder makkelijk mee kunnen doen in de samenleving waar gemeenten verantwoordelijk voor zijn of worden. Participatie bevorderen zal een fors aandachtspunt in de samenleving worden in de toekomst. • Integrale benadering wonen, zorg en welzijn, zoals beschreven in de Wet maatschappelijke ondersteuning toepassen. • Er zijn meerdere categorieën ouderen: actieve ouderen, minder actieve en hulpbehoevende ouderen. • Het budget werkdeel wordt gehalveerd. Dat is een drastische bezuiniging en dat zal ook gevolgen hebben voor de instroom in de uitkering. De rijksoverheid geeft aan dat landelijk gezien het budget inkomensdeel toereikend is voor alle gemeentelijke uitkeringsuitgaven. • In het verleden is echter gebleken dat de gemeente Noord-Beveland te maken heeft met een tekort. Het tekort bedraagt maximaal 10% van het toegekende budget (ruim 70.000 euro); het resterende deel wordt gecompenseerd door het Rijk. • Het verdwijnen van de gemeentelijke taak op het gebied van inburgering zal met name ten aanzien van de groep vergunninghouders (ex-asielzoekers) leiden tot problemen. Deze mensen hebben over het algemeen een gemeentelijke uitkering en zijn weinig zelfredzaam; bovendien is de gemeente verantwoordelijk voor de uitstroom naar werk van deze groep. • De bezuinigingen op de sociale zekerheid hebben ook gevolgen voor het inkomensniveau van de betreffende doelgroep. Hierdoor kan ook de druk op de gemeenten toenemen om dit op een of andere wijze te compenseren. Wat willen we bereiken? • Voor de doelgroep minima zoveel mogelijk mensen bereiken om hen te wijzen op de ondersteuningsmogelijkheden van bijzondere bijstand en declaratiefonds. • Goede voorlichting geven aan de inwoners over hun rechten en plichten ten aanzien van de vele regelingen; • Aandacht voor mantelzorg en vrijwilligers;

30

• • • • • • • • • • •

Ontplooiing en participatie van jongeren, jongeren structureel bij delen van de besluitvorming te betrekken. Centrum voor Jeugd en Gezin verder ontwikkelen en vormgeven. Ouderen en jongeren participeren in maatschappelijk leven en hebben invloed op de gemeentelijke beleidsvorming en uitvoering. Voorkomen dat burgers in een onverantwoorde schuldpositie terecht komen. Het bieden van reïntegratievoorzieningen aan de gemeentelijke doelgroepen en het daarmee bereiken van een zo hoog mogelijke arbeidsparticipatie dan wel maatschappelijke participatie. Levensnoodzakelijke en ondersteunende voorzieningen handhaven. Bevorderen gelijke behandeling van alle burgers door uitvoering van de Wet Gemeentelijke Anti Discriminatie Voorzieningen per 1 januari 2009. Voorzieningen van een voldoende niveau voor ouderen, binnen bereikbare afstand van ouderen. Preventie van instroom in de WWB, voorkomen van uitkeringsafhankelijkheid. Zo veel mogelijk mensen die geïndiceerd zijn voor werken in de sociale werkvoorziening tewerkstellen in een zo regulier mogelijke omgeving (beweging van binnen naar buiten). Het bevorderen van de integratie van inburgeraars via programma’s gericht op werk en/of maatschappelijke participatie, dat wil zeggen beheersing van de Nederlandse taal, kennis van de Nederlandse samenleving een doorstroom naar betaald werk/participatie.

Wat gaan we daarvoor doen? • Het huidige minimabeleid in stand houden en activiteiten ontwikkelen om de burgers met een minimuminkomen te begeleiden t.a.v. de regelingen; • Dienstverlening bereikbaar via het zorgloket in het gemeentehuis; • Wmo-loket zo breed mogelijk inzetten. • Goede jeugdvoorzieningen regelen c.q. instandhouden met oog voor de leeftijdscategorieën 12 tot 16 en 16+; • Standplaats ambulance continueren. • Steunpunt vrijwilligerswerk en mantelzorg faciliteren. • CJG loket lokaal vorm en inhoud geven. • Nota Jeugd wordt opgesteld. • Nieuwe Wmo Beleidsplan 2012-2015 wordt opgesteld najaar 2011. • Herijking welzijnsbeleid ouderen. • Instroom in de WWB beperken, onder meer door samenwerking met UWV • Jongeren oppakken vóór instroom in de WWB en, waar nodig, een traject gericht op startkwalificatie aanbieden. • Aanbieden van trajecten betaald werk met een succespercentage van minimaal 50%. • Aanbieden van trajecten maatschappelijke participatie met een succespercentage van minimaal 70%. • • •

Bieden van een werkplek onder aangepaste omstandigheden aan zo veel mogelijk personen die Wsw-geïndiceerd zijn in een zo regulier mogelijke omgeving. Inzetten op het verhogen van het aantal reguliere plaatsingen (detacheren en begeleid werken) binnen de sociale werkvoorziening. Voldoen aan de landelijke halfjaarlijkse taakstellingen vergunninghouders.

31

•

Aanbieden van inburgeringstrajecten aan de gemeentelijke doelgroep waarbij 90% het inburgeringsexamen aflegt.

In matrixvorm: Wat willen we bereiken? Voor de doelgroep minima zoveel mogelijk mensen bereiken om hen te wijzen op de ondersteuningsmogelijkheden van bijzondere bijstand en declaratiefonds. Het huidige minimabeleid in stand houden en activiteiten ontwikkelen om de burgers met een minimuminkomen te begeleiden t.a.v. de regelingen.

Doelstelling

Wat gaan we er voor doen? Begrotingsjaar

Zorgen voor voldoende ondersteuning voor de kwetsbare burgers in onze samenleving.

Goede voorlichting geven aan de inwoners over hun rechten en plichten ten aanzien van de vele regelingen;


Voorkomen dat burgers in een onverantwoorde schuldpositie terecht komen.

Aandacht Declaratiefonds in stand houden. Huidig minima beleid in stand houden.

2011

Het ouderen welzijnsbeleid Herijken.

2011/2012

Wmo-loket zo breed mogelijk inzetten.


Adequate voorzieningen Lang zelfstandig voor ouderen. functioneren en participeren in de maatschappij. Dienstverlening Zoveel mogelijk bereikbaar via het burgers directe en zorgloket in het kortdurende gemeentehuis. ondersteuning en advies bieden vanuit het gemeentelijke loket.

32

Goede jeugdvoorzieningen regelen c.q. instandhouden met oog voor de leeftijdscategorieën 12 tot 16 en 16+; Centrum voor Jeugd en Gezin verder ontwikkelen en vormgeven. Aandacht voor mantelzorg en vrijwilligers

Standplaats ambulance continueren Re-integratie van gemeentelijke doelgroepen

Zorgen dat NoordBeveland op zijn eigen manier aantrekkelijk blijft voor jongeren. Behoud jongeren op Noord-Beveland Goed functionerend CJG voor alle kinderen, jongeren en hun ouders op NoordBeveland. Voldoende vrijwilligers in de zorg. Mantelzorgers en vrijwilligers structureel ondersteunen en begeleiden.

JOP’s. Blijvende aandacht door jongerenwerker. Nota jeugd wordt opgesteld.

2012

CJG loket lokaal vorm en inhoud geven.


Steunpunt vrijwilligerswerk en mantelzorg ontwikkelen en uitbouwen. Beleidsnotitie vrijwilligerswerk en mantelzorg.


Is geregeld

--

Zo groot mogelijke arbeidsparticipatie, dan wel maatschappelijke participatie

Aanbieden van trajecten 2012 betaald werk met een succespercentage van 50% en aanbieden van trajecten maatschappelijke participatie met een succespercentage van 70% Inburgering van de Iedere inburgeraar Inburgeringstrajecten 2012 gemeentelijke doelgroep met een gemeentelijke aanbieden waarbij 90% van uitkering een aanbod de deelnemers het doen. inburgeringsexamen aflegt Huisvesten van Zorgdragen voor Voldoen aan de 2012 vergunninghouders huisvesting conform taakstellingen de taakstellingen Schulphulpverlening Het bieden van Uitvoering geven aan 2012 (integrale-) integrale schuldhulpverlening. schuldhulpverlening. Samenwerken met Voorbereiden op de nieuwe andere organisaties Wet gemeentelijke om tijdig schuldhulpverlening. probleemsituaties op te sporen en intensivering van voorlichting. Preventieprojecten in stand houden en zo mogelijk uitbreiden. Er zal een nieuwe Wet gemeentelijke schuldhulpverlening 33


2011

2012

2013

2014

2015


4.400.263 12.696

4.717.782 2.630

4.711.237 7.790

4.723.354 24.643

4.718.170 27.030

Baten exploitatie

1.662.057

1.844.062

1.834.062

1.834.062

1.834.062

Saldo

2.750.902

2.876.350

2.884.966

2.913.935

2.911.138

Producten 610 Bijstandsverlening 611 Werkgelegenheid 612 Inkomensvoorzieningen 614 Gemeentelijk minimabeleid 620 Maatschappelijke begeleiding en advies 621 Vreemdelingen 630 Sociaal cultureel werk 650 Kinderopvang 652 Voorzieningen gehandicapten 663 Overig jeugdwerk

34

2.8 Programma Milieu Hoofdkenmerken Het gemeentelijk milieubeleid dient integraal aangepakt te worden. Met als doel een zo groot mogelijke veiligheid en het voorkomen van risico’s. Bestaand beleid • Vastgesteld bodembeleid • Milieubeleidsplan 2011-2014 • Integraal handhavingsbeleid (incl. gedoogbeleid) • Landsdekkend beeld voor wat betreft de mogelijke verontreinigingen • Maximum aantal windmolens is vergund Trends en knelpunten • Einde aan gedoogcultuur en implementeren van goede handhavingsstructuur, uitgewerkt in een integraal handhavingsbeleid. • Duurzaam omgaan met energie. • Uitwerking klimaatbeleid. • Geprofessionaliseerde uitvoering van vergunningverlening en handhaving. • Zwerfafval: omvang minimaliseren. • Duurzame onkruidbestrijding en selectief maaibeheer. • Saneren bodemverontreinigingen. • Integraal waterbeheer als gevolg van de implementatie van de Kaderrichtlijn Water en waterbeheer in de 21e eeuw. Op basis van de Waterwet worden in de toekomst de mogelijkheden verruimd om kosten in het rioolrecht op te nemen. • Per 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in werking getreden. De omgevingsvergunning deed hiermee zijn intrede. Dit houdt in dat er nu geïntegreerde vergunningverlening en handhaving plaatsvindt. De Wabo verplicht ook tot digitale aanvragen via een landelijke voorziening, het Omgevingsloket Online. • Regionale Uitvoerings Dienst: gewerkt wordt aan opbouw van de Zeeuwse RUD en een SMO-RUD. Wat willen we bereiken? • Het creëren van een leefbaar, duurzaam en veilig woonklimaat. • Voortzetting van het beleid van duurzaam bouwen en het gebruik van duurzame energie; • Stimuleringsregeling isolatie oudere woningen continueren; • Milieuhinderlijke bedrijven weren uit woonwijken; • Milieueducatie op scholen stimuleren; • De mogelijkheden en kosten onderzoeken van ondergrondse afvalcontainers in alle woonkernen; • Kwaliteit milieupark(jes) uitbreiden. Wat gaan we daarvoor doen? • Integraal handhavingsbeleid voortzetten en actualiseren. • Voortzetting van het beleid van duurzaam bouwen en het gebruik van duurzame energie. Met de subsidieregeling duurzaam bouwen wordt een kwalitatief betere 35

• • • • • •

woningvoorraad met betere isolatiewaarden en minder energieverbruik nagestreefd. De energiecoördinator bewaakt het interne energieverbruik; onderzocht worden de mogelijkheden tot ontwikkeling van energiezuinige en zelfvoorzienende nieuwbouw. Stimuleringsregeling isolatie oudere woningen continueren; zie boven. Milieuhinderlijke bedrijven weren uit woonwijken; via inbreiding/ISV. Milieueducatie op scholen stimuleren: middels extra communicatie en voorlichting en blijvend subsidiëren van MEC; Onderzoeken van mogelijkheden en kosten van ondergrondse afvalcontainers in alle woonkernen; Kwaliteit milieupark(jes) uitbreiden. Zwerfafval: tweejaarlijkse monitoring om de huidige hoge schoonheidsgraad te behouden. Er zal extra aandacht besteed worden aan communicatie en voorlichting.

In matrixvorm: Wat willen we bereiken? Integraal handhavingsbeleid voortzetten Voortzetting van het beleid van duurzaam bouwen en het Gebruik van duurzame energie

Stimuleringsregeling isolatie oudere woningen continueren Milieuhinderlijke bedrijven weren uit woonwijken Milieueducatie op scholen stimuleren Ondergrondse afvalcontainers in alle woonkernen

Doelstelling

Wat gaan we daarvoor doen? Begrotingsjaar

Een leefbaar, duurzaam en veilig woonklimaat. Verduurzamen bestaande bouw.

Integraal handhavingsbeleid voortzetten en actualiseren.

Verduurzamen bestaande bouw.

Uitvoeren van de regeling duurzaam bouwen. Doorlopende aandacht. Onderzoek naar de mogelijkheden. Nota duurzame energie in 2012. Tevens aandacht bij het inkoopbeleid. € 45.000

Actualisatie: 2013

2012

2011

Verbetering leefbaarheid.

In beeld brengen wat er nog zit in de woonwijken

2011

Milieubewustzijn jeugd vergroten. Visuele hinder en eventuele geluidsoverlast huidige parkjes verminderen.

MEC blijvend subsidiëren ad 2011 en € 7.500 per jaar. volgende jaren Onderzoek naar geschikte 2011 locaties voor ondergr. voorzieningen (ondergr. milieustraatjes). Afhankelijk van de kerngrootte en het hierdoor benodigde aantal voorzieningen zal extra budget van ca. 10 - 15.000,per container geraamd moeten worden. De uitvoeringsperiode zal afhankelijk zijn van het beschikbare budget per jaar. Consequentie is een 36

Wat willen we bereiken?

Kwaliteit milieupark(jes) uitbreiden Zwerfafval

Doelstelling

Wat gaan we daarvoor doen? Begrotingsjaar

Volledig aanbod afvalinzameling

verhoging van de afvalstoffenheffing. Afhankelijk van bovenstaande uitkomst.

Huidige schoonheidsgraad behouden.


Tweejaarlijkse monitoring (ca. € 500) en extra voorlichting en communicatie (binnen huidig budget)


2011


2.454.323

2012

2013

2014

2015

46.008

2.504.174 46.008

2.522.040 91.388

2.530.898 134.515

2.547.506 177.038

Baten exploitatie

1.396.800

1.586.800

1.586.800

1.586.800

1.586.800

Saldo

1.103.531

963.382

1.026.628

1.078.613

1.137.744

Producten 721 Afvalverw. En –verwerking 722 Riolering en waterzuivering 723 Milieubeheer

37

2.9 Programma Bouwen en Ruimte Hoofdkenmerken De gemeenteraad streeft naar voldoende betaalbare woonruimte voor specifieke groepen zoals starters en ouderen. Zowel voor kopers als voor huurders. Enkele kernwoorden zijn daarbij: duurzaamheid, aanpasbaarheid en levensloopbestendige woningen. Het huidige beleid vraagt om herijking gelet op de huidige bevolkingssamenstelling, marktvraag, herstructurering en vergrijzing en ontgroening Bestaand beleid • Structuurvisie; • Grondbeleid; • Diverse bestemmingsplannen; • Woonvisie; • Stads- en dorpsvernieuwingsbeleid; • Prestatieafspraken met woningbouwcorporaties; • Omgevingsplan Zeeland en Provinciale Ruimtelijke Verordening. Trends en knelpunten • De voortschrijdende digitalisering maakt dat burgers ook via internet hun informatie kunnen behalen alsmede daaromtrent vragen kunnen stellen. Sinds 1 januari 2010 moeten nieuwe bestemmingsplannen digitaal beschikbaar zijn. Met de komst van de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) kan er via de landelijke voorziening een digitale aanvraag om omgevingsvergunning ingediend worden. De dienstverlening neemt hierdoor toe. • De komst van de Wabo en de daarbij behorende digitalisering en de omgevingsvergunning, die een aantal andere vergunningen vervangt, vraagt aanpassing voor de gemeentelijke organisatie. Dit ook in relatie tot andere overheden zoals Provincie en Waterschap. • De communicatie richting burgers en bedrijven omtrent de omgevingsvergunning zal helder en duidelijk moeten zijn en de digitale communicatiemiddelen zijn hierbij een belangrijk onderdeel. • Door de invoering van de wet BAG (Basisregistratie adressen en gebouwen) vormt deze registratie de kern van de gegevenshuishouding van de gemeente. Binnen deze basisregistratie wordt het fundament gelegd voor de eenduidige benoeming van panden, verblijfsobjecten, standplaatsen en ligplaatsen. Tevens is er aan al deze objecten een geometrie gekoppeld. De gemeente dient de BAG te registreren in een geautomatiseerd systeem, wat aangesloten is op de Landelijke Voorziening BAG. Hierdoor zal de digitalisering verder toenemen. • Er komt een Regionale Uitvoeringsdienst waarbij een aantal overheidstaken zullen worden ondergebracht, dit voornamelijk op het gebied van milieuregelgeving. Bundeling van (specialistische) kennis is hierbij een belangrijk aandachtspunt. • De Regionale Uitvoeringsdienst zal aanpassing vragen van de gemeentelijke organisatie. • De Provincie heeft in zijn algemeenheid te maken met bevolkingskrimp.

38

Wat willen we bereiken? • Bijzonder aandacht geven voor woningbouw ten behoeve van starters, sociale doelgroepen en zorgwoningen in elke kern, rekening houdend met algemeen onderzoek naar krimp op Noord-Beveland; • Op maat bouwen in alle kernen mogelijk maken en houden; • Blijvend plannen voor inbreidingslocaties ontwikkelen; • Minder betutteling en het opleggen van onnodige beperkingen door de welstandscommissie. Wat gaan we daarvoor doen? • Rekening houdend met de uitkomst van het krimp onderzoek zal met name in uitbreidingsplannen worden ingezet op voldoende ruimte voor starters, sociale doelgroepen en zorgwoningen. Bij inbreidingsplannen is dit vanwege de financiële haalbaarheid niet altijd mogelijk. • In alle kernen is voldoende grond beschikbaar voor woningbouw. Deze gronden zijn echter nog niet allemaal uitgeefbaar, omdat de gronden nog niet bouwrijp zijn gemaakt of omdat de planologische procedure nog niet is doorlopen. Het moment van bouwrijp maken is afhankelijk van de situatie op de woningmarkt. Onze eerste prioriteit is het opstellen en vaststellen van de benodigde bestemmingsplannen, zodat er in ieder geval een juridische basis is om te bouwen. • Inbreidingslocaties vergen een integrale aanpak (openbare ruimte – voorzieningen – woningmarkt), en samenwerking met corporaties en marktpartijen. Prioriteit ligt bij de herstructurering van locaties De Moor aan de Voorstraat/Oostvoorstraat te Wissenkerke en Van Gilst te Colijnsplaat. • In 2011 de welstandsnota herzien a.d.h.v. overbodige regels die geconstateerd zijn. In matrixvorm Wat willen we bereiken? Bijzonder aandacht geven voor woningbouw ten behoeve van starters, sociale doelgroepen en zorgwoningen in elke kern Bouwen in alle kernen mogelijk maken en houden Plannen voor inbreidingslocaties ontwikkelen Minder betutteling en het opleggen van onnodige beperkingen door de welstandscommissie

Doelstelling Bouwen voor elk segment van de doelgroep

Bouwen voor elk segment van de doelgroep Bouwen voor elk segment van de doelgroep Deregulering

Wat gaan we daarvoor doen? Maakt deel uit van elk nieuwbouwplan

begrotingsjaar 2012

In structuurvisie 2009 opgenomen/

2012

Idem en deeluitwerkingen Kortgene, Wissenkerke, Colijnsplaat In 2011 de welstandsnota herzien a.d.h.v. overbodige regels die geconstateerd zijn.

2012

2012

39


Saldo

2011

2012

2013

2014

2015

1.445.664 26.0002.613

5.346.215 2.613

5.211.317 5.133

4.179.979 7.560

4.216.483 7.560

325.861

4.769.743

4.328.660

3.312.911

3.522.047

1.096.416

579.085

887.790

874.628

701.996

Producten 810 Ruimtelijke ordening 820 Woningexploitatie/woningbouw 821 Stads- en dorpsvernieuwing 822 Overige volkshuisvesting 823 Bouwvergunningen 830 Bouwgrondexploitatie.

40

2.10 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien In de conceptbegroting 2012 is het minimaal gewenste bedrag voor onvoorzien van € 85.000 opgenomen. Doordat in 2011 reeds een structurele bezuiniging van € 335.000 en in 2012 geen prijsstijging in de begroting is doorgevoerd, sluit de u voorgelegde begroting 2012 met een positief saldo van € 184.172,--. Financiële positie op langere termijn De financiële positie voor 2012 en de volgende jaren is blijkens de budgetprognose 20122015 echter niet zo rooskleurig. Bovendien is er grote mate van onzekerheid door het ontbreken van een Bestuursakkoord, grote decentralisaties (AWBZ dagbesteding, Jeugdzorg en de gevolgen van de Wet Werken naar Vermogen). Daarnaast loopt er een onderzoek naar het verdeelstelsel van het Gemeentefonds, waarvan de uitkomsten (negatief) van invloed kunnen zijn op de algemene uitkering van de gemeente Noord-Beveland. In de basismodellen van de meerjarenbegroting is niet gerekend met verhoging van de belastingen en heffingen m.u.v. de toeristenbelasting voor 2012 waartoe reeds door de gemeenteraad is besloten. Investeringsplanning Bij de programmabegroting 2012 is een investeringsplanning gevoegd, waarbij tevens de kapitaallasten op jaarbasis zijn vermeld van een aantal mogelijk uit te voeren projecten. Indien de investeringen en de dekking hiervoor in 2012 worden gerealiseerd zoals op de planning is aangegeven, komt netto € 97.581 ten laste van de post onvoorzien. Op de planning staan ook investeringen voor de jaren 2013 tot en met 2015. Exploitatieplanning Er zijn in 2012 geen nieuwe zaken op de exploitatieplanning opgenomen. Vanaf 2013 vervalt de jaarlijkse onttrekking ten laste van de Algemene reserve voor het (achterstallig) wegenonderhoud. Op dit moment is een nieuw meerjarig wegenbeheersplan in voorbereiding. Hierin zal voorgesteld worden naast een bedrag voor klachtenonderhoud jaarlijks een bedrag van € 158.000 in een voorziening te storten om hieruit het regulier groot onderhoud te dekken. In verband hiermee dient de raming vanaf 2013 met € 110.000 te worden verhoogd. Eventuele lasten voor herinrichtingen en reconstructies van wegen zullen vanaf 2013 via de investeringsplanning aan de raad worden voorgelegd. Overzicht stand van de begroting Saldo conceptbegroting Af: lasten investeringsplanning Af: extra lasten Veiligheidsregio Af: stelpost incidenteel onvoorzien Af: stelpost algemene uitkering Negatief saldo

184.172,--97.851,--13.500,--47.328,--150.000,--124.507,--

Op het moment van opstellen van deze conceptbegroting is nog geen begroting voor 2012 van de Veiligheidsregio beschikbaar. Uit voorlopige stukken blijkt dat de regionalisering van de brandweer voor Noord-Beveland vermoedelijk een oplopend financieel nadeel van € 13.500 oplevert.Voorgesteld wordt hiervoor een stelpost op te nemen. De “bespaarde” rente van de Algemene reserve (vrij besteedbaar) is volledig als dekkingsmiddel ten gunste van de exploitatie gebracht. Om te voorkomen dat bij

41

onttrekkingen uit de reserve een tekort op de begroting ontstaat, wordt voorgesteld 25% van dit bedrag als incidenteel onvoorzien op te nemen. De dividend uitkering van de Delta is tot en met het dividend over 2012 (wat in 2013 wordt verantwoord) gegarandeerd. Voor de jaren 2014 en 2015 is door de Provincie aangegeven dat slechts 50% van het dividendbedrag als structureel mag worden beschouwd. Ook hiervoor wensen wij in de meerjarenraming een stelpost op te nemen. De algemene uitkering is in de conceptbegroting gebaseerd op de gegevens vanuit de meicirculaire 2011. Zoals eerder aangegeven is er echter grote onzekerheid door het niet afsluiten van het Bestuursakkoord, e.d. De september-circulaire 2011 na Prinsjesdag kan dan ook een ander beeld geven en met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid zullen de gemeenten worden geconfronteerd met extra kortingen. In verband hiermee wordt een stelpost van € 150.000 opgevoerd. Om toch een sluitende begroting te krijgen is er, gelet op de reeds doorgevoerde bezuinigingen en de op te nemen stelposten, een voorstel gedaan tot verhoging van enkele belastingen. Uiteraard is de huidige situatie zo dat verdere bezuinigingen zeer zeker nodig zijn om de huidige en toekomstige negatieve cijfers de baas te kunnen. Indien het kabinet nog additionele kortingen richting de gemeenten gaat doorvoeren is er nu even lucht gecreëerd om met nadere voorstellen tot bezuiniging te komen. Een nieuwe groslijst met taakstellingen is op dit moment in voorbereiding. Afhankelijk van de door u te maken keuzes kunnen vanaf 2013 eventueel besparingen worden ingeboekt. Burgers worden in toenemende mate geconfronteerd met stijgende lokale lasten die onder meer het gevolg zijn van het in toenemende mate overhevelen van rijks- en provincie taken naar gemeenten waarbij veelal op de beschikbare budgetten wordt bezuinigd en het creëren van nieuwe taken. Daarnaast komen er in de komende jaren fikse bezuinigingen aan op de uitkering van het Gemeentefonds, vanwege de krediet-, economische en Eurocrisis. De lasten hiervan kunnen niet alleen worden afgewenteld op de inwoners van NoordBeveland. Dit noodzaakt tot een doeltreffende en doelmatige uitvoering van gemeentelijke taken. Bovendien dient de besteding van de middelen rechtmatig te zijn, dat wil zeggen dat het geld wordt uitgegeven voor het doel waarvoor deze middelen zijn begroot. Het bovenstaande kan alleen maar worden uitgevoerd als de begroting transparant is. De gemeenteraad en de inwoners van Noord-Beveland moeten kunnen zien waaraan het geld wordt besteed en wat de effecten daarvan zijn. Met de nu voorliggende programmabegroting, producten begroting, komende beraps en komende jaarrekening wordt hiernaar ook zo goed mogelijk aan voldaan. Met de voorstellen opgenomen in de budgetprognose is vooralsnog de financiële positie op lange termijn veilig gesteld. De raad heeft de volgende 2 punten genoemd in het raadspuntenprogramma. - structureel een sluitende begroting; - voorzichtig omgaan met het verhogen van de gemeentelijke belastingen.

42

In matrixvorm: Wat willen we bereiken? Structureel een sluitende begroting Voorzichtig omgaan met het verhogen van de gemeentelijke belastingen

Doelstelling Verkrijgen van goedkeuring begroting Burgers niet onnodig belasten

Wat gaan we daarvoor doen? Noodzakelijk

begrotingsjaar 2012 en volgende jaren

Doorvoeren bezuinigingen en 2012 en heroverwegen kerntaken volgende jaren

Wat mag het kosten? Programma 10 Lasten exploitatie Lasten exploitatiepl Lasten investeringspl

2011

2012

2013

2014

2015

499.039 24.747

933.593 23.025

631.491 46.096

632.483 65.252

822.538 90.846

Baten exploitatie

12.036.251

12.895.397

12.127.871

12.255.425

12.205.844

Saldo

11.512.465-

11.938.779-

11.450.284-

11.557.690-

11.292.460-

Producten 911 Geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jaar 913 Overige financiële middelen 914 Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jaar 921 Algemene uitkeringen 922 Algemene baten en lasten 930 Uitvoering wet WOZ 931 Baten onroerende zaak-belasting gebruikers 932 Baten onroerende zaak-belasting eigenaren 935 Baten forensenbelasting 936 Baten toeristenbelasting 937 Baten hondenbelasting 939 Baten precariorechten 940 Lasten heffing en invordering gemeentelijke belasting 941 Lastenverlichting rijk 960 Saldo kostenplaatsen 980 Mutaties reserves die verband houden met hoofdprod. 0 t/m 9 990 Saldo van de rekening van baten en lasten na bestemming

43

3. Paragrafen 3.1 Lokale heffingen Paragraaf lokale heffingen Inleiding De gemeentelijke belastingen vormen een belangrijk deel van de inkomsten van de gemeente en een integraal onderdeel van het gemeentelijke beleid. Ze raken namelijk de burger heel direct in de portemonnee. Daarbij wil de burger waar voor zijn geld. In deze paragraaf wordt nader ingegaan op de geraamde kosten, beleidsmatige ontwikkelingen van de lokale heffingen, de lokale lastendruk en een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid. Lokale heffingen In de onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de inkomsten uit lokale heffingen: Onroerende zaak-belastingen Land Toeristenbelasting Water Toeristenbelasting Forensenbelasting Precariorechten Rioolheffing Lijkbezorgingsrechten Afvalstoffenheffing Honden belasting Leges Binnenhavengeld Totaal

€ -

Begroot 2012 1.595.950 1.280.000 965.000 580.000 5.000 502.000 140.025 955.500 25.000 350.000 207.000 6.605.475

Verdeling opbrengst belastingen / leges 2012

Onroerende zaak-belastingen Land Toeristenbelasting Water Toeristenbelasting Forensenbelasting Precariorechten Rioolheffing Lijkbezorgingsrechten Afvalstoffenheffing Honden belasting Leges Binnenhavengeld

44

Het beleid ten aanzien van de lokale heffingen In het voorstel om de begroting sluitend te maken zijn naast een flink aantal bezuinigingen ook wat verhogingen aanbevolen. Deze zijn in onderstaand schema verwerkt. Overzicht tarieven belastingen en heffingen Soort Grondslag OZB Woning-eigenaar Percentage WOZ-Waarde Niet-woning eigenaar Percentage WOZ-Waarde Niet-woning gebruiker Percentage WOZ-Waarde

2011

2012

0,106% 0,106% 0,101%

0,108% 0,108% 0,103%

Verbruik 0 m3 t/m 199 m3 Verbruik 200 m3 t/m 399 m3 400 m3 en meer Vermeerderd met € 0,30 per m3 voor elke m3 waarmee de hoeveelheid afgevoerd afvalwater boven de 400 m3 gaat

€ 105,00 € 125,00 € 125,00

€ 130,00 € 150,00 € 150,00

Afvalstoffenheffing Gebruiker Gebruiker Gebruiker Gebruiker Gebruiker Gebruiker

Meerpersoonshuishouding/permanente bewoning Meerpersoonshuishouding/niet-permanente bewoning Eenpersoonshuishouding/permanente bewoning Eenpersoonshuishouding/niet permanente bewoning Bruikleen extra groene/grijze bak Tweede bak

€ 234,00 € 234,00 € 175,00 € 234,00 € 117,00 € 234,00

€ 234,00 € 234,00 € 175,00 € 234,00 € 117,00 € 234,00

Hondenbelasting Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar Eigenaar

1e hond 2e hond 3e hond 4e hond Voor iedere hond boven 4 Voor een kennel

€ 45,00 € 50,00 € 60,00 € 70,00 € 75,00 € 210,00

€ 45,00 € 50,00 € 60,00 € 70,00 € 75,00 € 210,00

Campings Campings Minicampings

Verhuur bedden/woningen, verblijf in kampeermiddel op (mini)campings, waarvan het gebruik minder is dan een seizoen per persoon per overnachting Kampeermiddelen op jaarplaatsen op campings Kampeermiddelen op seizoenplaatsen op campings Kampeermiddelen op seizoenplaatsen op minicampings

€ 1,00 € 195,30 € 167,40 € 124,15

€ 1,02 € 195,30 € 167,40 € 124,15

Watertoeristenbelasting Eigenaar ligplaats Eigenaar ligplaats Eigenaar ligplaats Eigenaar ligplaats Eigenaar ligplaats

Verhuur of verbruik ligplaats per persoon per etmaal Pleziervaartuigen van 4 tot 7 meter per seizoen Pleziervaartuigen van 7 tot 9 meter per seizoen Pleziervaartuigen van 9 tot 12 met per seizoen Pleziervaartuigen boven 12 meter per seizoen

€ 1,00 € 34,54 € 52,65 € 49,95 € 68,40

€ 1,02 € 34,54 € 52,65 € 49,95 € 68,40

Rioolheffingen Gebruiker Gebruiker Gebruiker

Toeristenbelasting (mini) campings

Forensenbelasting

45

Overzicht tarieven belastingen en heffingen Soort Grondslag Eigenaren die meer dan Met een minimum van € 150 en een maximum van € 1.000 90 dagen beschikken over vakantiewoning

2011

2012

€ 2,38 per € 2,33 per € € 1.000 1.000 OZB OZB

Belastingverhogingen De volgende belastingen zullen ten opzichte van 2011 in 2012 verhoogd worden: Onroerende-zaakbelastingen: Verhoging met 2%; Rioolafvoerrechten: Verhoging met € 25; Forensenbelasting: Verhoging met 2%. Voor de overige belastingen zal voorlopig hetzelfde belastingstarief gehandhaafd blijven als in 2011. Onroerende-zaakbelastingen De onroerende-zaakbelastingen worden geheven naar de taxatiewaard van een object (woningen en niet-woningen) op basis van de wet WOZ. De waarde wordt jaarlijks opnieuw getaxeerd. Voor de belastingen 2012 is de WOZ-waarde per 1 januari 2011 bepalend. Bij de berkening zoals hiervoor vermeld is geen rekening gehouden met een eventuele stijging of daling van de WOZ-waarde van de objecten. Onder de naam onroerende-zaakbelasting worden over binnen de gemeente gelegen onroerende zaken twee directe belastingen geheven: Een gebruikersbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar een onroerend zaak die niet in hoofdzaak tot woning dient, al dan niet krachtens eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebruikt; Een eigenarenbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar van een onroerend zaak het genot heeft krachtens eigendom, bezit of beperkt recht, verder te noemen “eigenarenbelasting”. Rioolheffingen Onder de naam rioolheffing wordt een directe belasting geheven ter bestijding van kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan: De inzameling en het transport van huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater, alsmede de zuivering van huishoudelijk afvalwater; De inzameling van afvloeiend hemelwater en de verwerking van het ingezamelde hemelwater, alsmede het treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Na het verhogen van het tarief voor de rioolheffing bedraagt het kostendekkingspercentage in 2012 56%. Afvalstoffenheffing Als een gebruiker van een perceel dat aan de route van de huisophaaldienst ligt, moet deze afvalstoffenheffing betalen. Het kostendekkingspercentage in 2012 is voor de afvalstoffenheffing 88%.

46

Hondenbelasting Onder de naam toeristen belasting wordt een directe belasting geheven ter zake van het houden van een hond binnen de gemeente Noord-Beveland. Afhankelijk van het aantal honden wordt de hoogte van de aanslag vastgesteld. Toeristenbelasting De toeristenbelasting moet worden gezien als een tegemoetkoming in de kosten van de huishouding van de gemeente voor zover deze voortvloeien uit voorzieningen die (mede) in het belang van het toerisme worden getroffen. Aangezien in de wettekst niet tot uitdrukking is gebracht dat de opbrengst moet dienen te dekking van de voor het toerisme gemaakte kosten, is hier sprake van een algemeen dekkingsmiddel. Er wordt onderscheid gemaakt in twee soorten toeristenbelasting: Land Toeristenbelasting: Iedereen die verhuurt aan toeristen binnen de Gemeente Noord-Beveland in hotels, persions, vakantieonderkomens, mobiele kampeeronderkomens of niet beroepsmatig verhuurde ruimten krijgt een aanslag voor de land toeristenbelasting; Watertoeristenbelasting: Ter zake van het houden van verblijf binnen de gemeente Noord-Beveland op vaartuigen waarvoor wegens de aanwezigheid in het watergebied van de gemeente in welke vorm dan ook een vergoeding wordt betaald door personen, die niet als ingezetene in de gemeente basisadministratie staan ingeschreven. Hiervoor wordt de watertoeristenbelasting geheven. Forensenbelasting Onder de naam forensenbelasting wordt een directe belasting geheven van de natuurlijke persoon die, zonder in de gemeente hoofdverblijf te hebben, er op meer dan 90 dagen van het belastingjaar voor zich of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden. Lijkbezorgingrechten Op basis van de lijkbezorgingrechten worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met begraafplaatsen. Kwijtscheldingsbeleid Er kan kwijtschelding worden verkregen voor de afvalstoffenheffing en/of rioolheffing, mits voldaan wordt aan de ministeriële regeling (Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990). Het normbedrag voor kwijtschelding is gerelateerd aan 100% van de bijstandsnorm. De verzoeken tot kwijtschelding worden behandeld door het Waterschap Zeeuwse Eilanden. Er is een samenwerkingsverband voor kwijtschelding met het waterschap en diverse Zeeuwse gemeenten (hierdoor zijn de normen in Zeeland grotendeels gelijk).

47

Lokale lastendruk Voor de berekening van de vergelijking van de lastendruk 2011-2012 is uitgegaan van: Een eigenaar en gebruiker van een woning met een waarde van € 200.000; Een meerpersoonshuishouden; afvalcontainer 180-240 liter; Een waterverbruik tot 200 m3. Belastingen Onroerend-zaakbelasting Afvalstoffenheffing Rioolheffing Totaal

€ -

2011 212,60€ 234,00105,00551,60

2012 216,85 234,00 130,00 580,85

Dat betekend dat de lokale lastendruk (gemeentelijke belastingen) voor een eigenaar en gebruiker met 5,30% toeneemt. Gaan we nu uit van een huurder van eenzelfde woning als hiervoor, dan ontwikkeld de belastingdruk zich als volgt: Belastingen Afvalstoffenheffing Rioolheffing Totaal

-

2011 234,00105,00339,00

2012 234,00 130,00 364,00

De lokale lastendruk (gemeentelijke belastingen) voor de huurder van een woning neemt toe met 7,37%. Vergelijking landelijk Jaarlijks wordt door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (Coelo) van de Rijksuniversiteit Groningen een onderzoek gedaan naar de lokale belastingen en heffingen en wordt de Atlas van de lokale lasten uitgebracht. Hierin ligt de nadruk op de woonlasten huishoudens. Voor alle gemeenten worden OZB, rioolrechten en reinigingsheffingen/afvalstoffenheffing in kaart gebracht: heffingensystematiek, tarieven, kostendekking en kwijtschelding. Ook wordt onderzocht welke gemeenten de hoogste en laagste woonlasten hebben. Uit de Atlas lokale lasten 2011 blijkt dat de woonlasten voor meerpersoonshuishoudens in de gemeente Noord-Beveland € 561 per jaar bedragen. Hiermee komt de gemeente NoordBeveland op plaats 22 van goedkoopste gemeenten in Nederland (totaal aantal gemeenten in 2011 bedraagt 418). De gemeente Zevenaar is de goedkoopste gemeente van Nederland, met een woonlast van € 480. De gemeente Blaricum scoort het hoogst met € 1.165. Vergelijking regionaal Blijkens de kengetallenbrochure lokale belastingen 2011 van de Provincie Zeeland is de gemeente Noord-Beveland de goedkoopste van de Zeeuwse gemeenten voor zover dit betreft de gemeentelijke belastingdruk. De gemeentelijke belastingdruk voor een standaard gezinshuishouden bedraagt in onze gemeente voor 2011 € 552,--. Dit betreft dan OZB + rioolbelasting(afvoerrecht) + afvalstoffenheffing. Het gemiddelde van de provincie Zeeland ligt voor deze belastingen (inclusief kortingen) op € 620,--.

48

De lokale belastingdruk per gemeente in Zeeland vergeleken op basis van een zogenaamd standaardhuishouden. Dit geeft het volgende beeld: (alle bedragen *€1)

Gemeente

ozb

afv+rio

Borsele Goes Hulst Kapelle Middelburg Noord-Beveland Reimerswaal Schouwen-Duiveland Sluis Terneuzen Tholen Veere Vlissingen

214 262 190 190 180 213 191 223 198 240 180 167 225

428 267 457 488 410 339 506 461 490 403 490 395 472

Gemiddelden

205

431

Korting

101

115

2011 642 529 647 577 590 552 697 569 688 643 670 562 697

2010 602 504 622 623 580 514 667 665 656 521 701 494 684

2009 588 491 618 561 570 488 646 637 626 517 688 503 675

620

603

585

ozb+rio+afv. 2008 2007 483 458 522 490 581 588 550 546 623 635 428 441 605 608 652 634 569 570 444 434 658 642 537 463 676 650 564

49

551

3.2 Weerstandsvermogen Algemeen Door de beschikbare en de benodigde weerstandscapaciteit met elkaar te confronteren kan een voorzichtige uitspraak worden gedaan over de mate waarin de gemeente risico´s kan opvangen vanuit de vrij te besteden financiële middelen. Hiertoe wordt op een aantal momenten in het jaar een inschatting gemaakt van de lopende risico´s en financiële gevolgen. Het resultaat hiervan wordt verwoord in deze paragraaf. Bij het verrichten van de dagelijkse werkzaamheden worden risico´s gemonitord door de direct verantwoordelijken. Voor het opvangen van de risico’s is de minimumstand voor de algemene reserve gesteld op € 750.000. Door de huidige kredietcrisis is het zaak aan de afgesproken minimumstand vast te houden, zodat wanneer een risico zich voordoet dit risico kan worden opgevangen. Een manco hierbij is wel dat het lastig is structurele risico´s op deze manier op te vangen. De algemene reserve bestaat namelijk uit incidentele middelen. Om structurele risico´s op te vangen blijft het derhalve nodig te zoeken naar middelen uit de exploitatie, dan wel op een andere wijze deze risico´s af te dekken. Landelijk wordt bij structurele risico´s een factor 2 à 2½ aangehouden. De reden hiervan is dat er van uitgegaan kan worden dat dergelijke risico´s niet terstond gedekt kunnen worden in de begroting. Dit neemt gemiddeld 2 ½ jaar in beslag. Door de structurele risico’s te vermenigvuldigen met deze factor wordt het tevens mogelijk het weestandsvermogen in één beoordelingscijfer (indicator) uit te drukken in plaats van een beoordeling per jaarschijf. Door het veelal missen van directe invloed op de meerjarige weerstandscapaciteit heeft het toekennen van een beoordelingscijfer per jaarschijf ook weinig nut en geen toegevoegde waarde. Hierdoor is er niet gekozen voor deze systematiek en is in deze paragraaf gekozen voor één beoordelingscijfer (indicator). Dit cijfer geeft aan in hoeverre de organisatie in staat is de risico’s op te vangen. Hiertoe zijn bij de beoordeling van het weerstandsvermogen risico’s met een structureel karakter thans vermenigvuldigd met een factor 2 ½. Risico’s De definitie van een risico is: “een kans op het optreden van een gebeurtenis met een negatief gevolg voor de gemeente.“ Voor de analyse en beoordeling van risico´s wordt per risico zowel een waardering aan de kans van een gebeurtenis, als een waardering van het (geld)gevolg bepaald. Hiermee kunnen de gevolgen in geld worden uitgedrukt. Om een goed beeld te krijgen van de kans op een gebeurtenis, is gekozen voor de volgende indeling: Kans op een gebeurtenis Gemiddeld een keer per jaar Gemiddeld een keer per 2 jaar Gemiddeld een keer per 3 jaar Gemiddeld een keer per 4 jaar Gemiddeld een keer per 5 jaar Gemiddeld minder dan een keer per 5 jaar

Klasse 5 4 3 2 1

Percentage 90% 70% 50% 30% 10%

0,5

5%

Met het genoemde percentage wordt het aangegeven risicobedrag vermenigvuldigd. Met het totaal van de berekening van de gebeurtenissen wordt met behulp van een 50

waarschijnlijkheidspercentage van 80%, het uiteindelijke risicobedrag berekend. Dit bedrag wordt gebruikt voor de berekening van de weerstandscapaciteit en het weerstandsvermogen. De indeling voor het geldgevolg kent vanaf de beoordeling van de risico´s voor de Programma begroting de volgende de onderstaande indeling: Klasse 1 2 3 4 5

Geldgevolg x < € 50.000 € 50.000 < x < € 100.000 € 100.000 < x < € 150.000 € 150.000 < x < € 200.000 x > € 200.000

Verder is het mogelijk om de structurele en incidentele weerstandscapaciteit te berekenen. Hiervoor wordt een onderverdeling gemaakt tussen structurele en incidentele risico’s. Ook kan hierdoor het statisch en dynamisch weerstandsvermogen worden berekend. Door gebruik te maken van de klassenindeling bij de kansen op een gebeurtenis en de geldgevolgen is het mogelijk de risico´s grafisch weer te geven. Voor deze grafische weergave is een indeling gemaakt in prioriteitstelling voor het beheersbaar maken van de lopende risico´s. De grafische weergave kent de onderstaande indeling. A: Hoge prioriteit B: Gemiddelde prioriteit C: Lage prioriteit

Voor het beheersen van risico´s is het zinvol risico´s met de hoogste prioriteit eerst aan te pakken. Weerstandscapaciteit Incidenteel (statisch) bestaat de weerstandscapaciteit uit het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve, vrij te maken bestemmingsreserves en onvoorzien incidenteel. Structureel (dynamisch) bestaat de weerstandscapaciteit uit de raming van de post onvoorzien structureel, de budgettaire ruimte in de meerjarenbegroting en de onbenutte belastingcapaciteit. Als incidentele weerstandscapaciteit is het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve opgenomen. Als structurele weerstandscapaciteit is gekozen voor de onbenutte belastingscapaciteit rioolrechten, begraafplaatsrechten en OZB. Weerstandsvermogen Door de weerstandscapaciteit te confronteren met de risico´s kan worden bepaald of de risico´s in voldoende mate kunnen worden opgevangen.

51

Daarnaast wordt gebruik gemaakt van een weerstandsnorm. Deze norm wordt gehanteerd om te bepalen hoe risicogevoelig de organisatie is. Tevens kan met deze norm een vergelijking met andere gemeenten worden gemaakt. In de inleiding van deze paragraaf is reeds aangegeven dat de weerstandsnorm wordt uitgedrukt in één beoordelingscijfer in plaats van een cijfer per jaarschijf. Stand van zaken Risico’s Onderstaand is de actuele stand van zaken met betrekking tot de lopende risico’s opgenomen. Onderwerp Bodemsanering Disfunctioneren Uitvoering rampenplan Juridisch kosten Vandalisme Openbaar groen Wegen Gladheidbestrijding Gemeenschappelijke regeling veiligheidsregio Aansprakelijkheidstelling vermogensschade Procesrisico bij besluitvorming Automatisering Onderhoud gebouwen Pensioenvoorziening wethouders Milieu Beveiligingsbeleid Planschade Wachtgeld ambtenaren Samenwerking Zeeuwse Gemeenten Informatievoorziening Administratieve organisatie (waaronder interne controle) Dubieuze debiteuren Arbo-wetgeving Onderhoud schoolgebouwen Exploitatie van bestemmingsplannen Abw / WWB Voorzieningen Gehandicapten (Wmo) Ziekteverzuim Eigen risico verzekeringen Archief (historisch archief) Verkiezingen Gemeenschappelijke Regeling De Betho

Kans Gevolg Incidenteel Structureel 5,0 1,0 4,0 5,0 5,0 5,0 4,0 5,0 5,0 1,0 5,0 4,0 2,0 2,0 3,0 3,0 5,0 2,0 2,0 4,0 2,0

5 2 2 2 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 2 2 1 1

€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €

180.000 5.000 7.000 250 900 7.500 10.500 5.000 5.000 13.500 18.000 15.000 1.500

€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €

52.500 45.000 4.500 4.500 450 45.000 52.500 17.500 -

1,0 0,5 0,5 1,0 5,0 5,0 1,0 0,5 0,5 3,0 0,5

1 2 1 1 2 2 3 1 1 1 1

€ € € € € € € € € € €

2.000 1.250 72.000 10.000 250 500 5.000 1.000

€ € € € € € € € € € €

3.000 72.000 -

52

Onderwerp Vandalisme en inbraak schoolgebouwen en gemeentelijke welzijnsaccommodaties Hennepkwekerijen Uitvoering civieltechnische werken Openbare verlichting Huishoudelijke verzorging Rente Toeristenbelasting Algemene uitkering gemeente fonds Delta Dividend UFA Herstructureringsfonds Kwijtscheldingsbeleid Garantstelling leningen derden Dwangsom bij niet tijdige beslissing Privacy Rechtmatigheid Aanbesting B&O Inkomsten Korczakschool Totaal Benodigde weerstandscapaciteit obv 80%

Kans Gevolg Incidenteel Structureel 4,0 1 € 8.750 € 4,0 4,0 4,0 5,0 5,0 5,0 5,0 5,0 3,0 3,0 5,0 2,0 5,0 0,5 5,0 2,0 5,0

1 1 1 2 5 5 5 5 5 4 1 5 1 1 1 1 1

€ 7.000 € 14.000 € € € 180.000 € € € € 115.000 € 75.000 € € 1.488.430 € € 500 € € 12.000 € € 2.261.830 € 1.809.464

€ € € 28.000 € 72.000 € € 225.000 € 540.000 € 318.150 € € € 13.500 € € 9.000 € € 27.000 € € 12.600 € 1.542.200 € 1.233.760

Toelichting Voor de beoordeling van het weerstandsvermogen worden de structurele risico’s vermenigvuldigd met een factor 2½. De uitkomst hiervan bedraagt dan € 3.084.400,--. De uitkomst van de benodigde weerstandscapaciteit voor de risico’s met een incidenteel (€ 1.809.464,--) en een structureel (€ 3.084.400,--) karakter komt dan uit op € 4.893.864,--. Alleen risico’s die een tekstuele toelichting behoeven zijn onderstaand opgenomen. Bodemsanering De gemeente is het eerste aanspreekpunt bij bodemverontreiniging binnen de kernen. Hierbij kunnen zich urgente situaties voordoen, die de gemeente noodzaken tot sanering of beheersmaatregelen. Herstructureringsfonds Realisatie van de geplande kwalitatieve nieuwbouwopgave leidt aan de onderkant van de woningmarkt tot leegstand en verpaupering. Het ontbreken van een herstructurerinsfonds leidt ertoe dat de kosten voor herstructurering van de onderkant van de woningmarkt ten laste komen van de algemene middelen. Abw/WWB De gemeente wordt bijna jaarlijks geconfronteerd met kortingen door het Rijk op het toegekende budget WWB/inkomensdeel. Dit betekent voor de gemeente een taakstelling. Het bestand van uitkeringsgerechtigden zal met een X aantal moeten afnemen wil de gemeente budgettair neutraal uitkomen. Afhankelijk van de mate waarin de gemeente deze taakstelling

53

kan realiseren loopt de gemeente een financieel risico. Verder is de verwachting dat door de economisch crisis het aantal uitkeringsaanvragen flink zal stijgen. Voorzieningen gehandicapten (WMO) Doordat de gemeente fors wordt gekort op de WMO-uitkering en het aantal aanvragen alleen maar toeneemt, neemt het risico voor de gemeente ook alleen maar toe. Huishoudelijke verzorging Door verwachtte toename van het aantal aanvragen en de te verwachten hogere kostprijs voor het inkopen van zorguren Hulp in de Huishouding is de verwachting dat de uitgaven in 2012 en verdere jaren licht zullen toenemen. Ingaande 2012 dient rekening te worden gehouden met een trendmatige groei. Rente Rente is altijd een factor die invloed heeft op overschotten cq tekorten Toeristenbelasting De opbrengst uit de toeristenbelasting is een aanzienlijk dekkingsmiddel voor NoordBeveland, schommelingen in de recreatiesfeer heeft dus flinke financiële consequenties voor de gemeente. Algemene uitkering gemeentefonds Door het grillige verloop van het beleid van het Rijk blijft de uitkering moeilijk in te schatten. Zeker in deze tijd van economische crisis is het moeilijk in te schatten hoeveel er bezuinigd wordt op de algemene uitkeringen uit het gemeentefonds. Zeker is dat er de komende jaren flink bezuinigd gaat worden op de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Delta dividend Het volledige dividend van Delta is geraamd ter dekking van structurele lasten. Het dividendbeleid van Delta biedt echter geen 100% garantie omtrent de werkelijke hoogte van de uitkeringen en of deze blijft bestaan. Omdat er over de jaren 2013 en verder geen garanties over de hoogte van de dividenduitkering zijn afgegeven geeft de Provincie Zeeland het dringende advies voor de begrotingsjaren 2014 en 2015 maximaal 50% van het aandeel in de totale dividenduitkering voor de gemeente als structureel dekkingsmiddel te ramen. De andere 50% kan als incidenteel dekkingsmiddel geraamd worden. UFA Jaarlijks draait het bedrijf verlies, waardoor wij als Noord-Beveland 3% op onze deelneming interen. Voorts staat er nog een renteloze lening open. Al met al kan het bedrijf niet eindeloos verliesgevend blijven. Garantiestelling leningen derden Noord-Beveland staat garant voor de betaling en aflossing van leningen welke aan derden zijn verstrekt. Hierbij loopt de gemeente een aanzienlijk risico.

54

De combinatie van financiële risico´s en kansen op een gebeurtenis zijn onderstaand opgenomen. Hierbij zijn de kansen en risico´s verwerkt op basis van de oorspronkelijke financiële risico´s. 5

x > € 200.000

1

Bedrag

4 € 150.000 < x < € 200.000

5

1

3 € 100.000 < x < € 150.000

1

2 € 50.000 < x < € 100.000 1

1

2

1

3

4

0,5 1

2

x < € 50.000

1

5

2

5

3

6

9

3 Kans

4

5

Weerstandscapaciteit Als resultaat van het vastgestelde beleid omtrent de berekening van het weerstandscapaciteit is de berekening van het weerstandscapaciteit het volgende:

Omschrijving Vrije aanwendbaar deel algemene reserve Onbenutte belastingcapaciteit: Riolering Begraafrechten OZB Beschikbare weerstandscapaciteit

Begroting 2012 € 5.408.889 € € € €

393.325 99.241 5.901.455

Algemene reserves In de normen en richtlijnen voor het financieel toezicht op de begroting 2008 tot en met 2012 is door de toezichthouder – Provincie Zeeland – aangegeven, dat indien in de paragraaf Weerstandsvermogen van de programmabegroting geen gedegen onderbouwing is gegeven voor de omvang van de algemene reserve de minimaal geldende richtlijn wordt gehanteerd. Deze richtlijn komt er op neer dat de algemene reserve minimaal het vijfvoudige van de artikel 12-norm dient te bedragen, ofwel 10% van de som van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Voor de gemeente Noord-Beveland kwam deze som in 2010 uit op € 800.000,--.

55

Weerstandsvermogen Nu het cijfermatig resultaat van zowel de risico´s en de weerstandscapaciteit bekend zijn, kan de robuustheid van de begroting worden bepaald. Het resultaat hiervan is hieronder opgenomen. Begroting Omschrijving 2012 Beschikbare weerstandscapaciteit € 5.901.455 Minus benodigde weerstandscapaciteit o.b.v. 80% zekerheid - Incidenteel € 1.809.464 - Structureel € 3.084.400 Totaal € 1.007.591 - Ratio Begroting 2012 1,2 Voor het beoordelen van de ratio voor het weerstandsvermogen hanteren we de volgende matrix: Waarderingscijfer A B C D E F

Ratio weerstandsvermogen 2,0 < x 1,4 < x < 2,0 1,0 < x < 1,4 0,8 < x < 1,0 0,6 < x < 0,8 x < 0,6

Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende

De ratio voor de begroting 2012 komt neer op 1,2 en is dus voldoende te noemen. Indien de weerstandscapaciteit onder de 1,0 komt te liggen wordt deze als matig beschouwd. In dit geval kunnen er maatregelen genomen worden, door bijvoorbeeld de vrij aanwendbare reserve op te hogen of door de risico’s te verkleinen. Dit kan door bijvoorbeeld voor de grote risico’s een reserve aan te leggen of door voor deze risico’s een verzekering af te sluiten als dit mogelijk is.

56

3.3 Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding In deze paragraaf wordt het beleidskader over het onderhoud van kapitaalgoederen zoals wegen, riolering, water, groen en gebouwen weergegeven. Deze paragraaf geeft daarnaast een dwarsdoorsnede van de begroting. Uitgaven voor onderhoud van kapitaalgoederen komen immers op diverse beleidsvelden voor. Het voorzieningenniveau is bepalend voor de kwaliteit en de jaarlijkse onderhoudslasten. Met het onderhoud van de kapitaalgoederen is een belangrijk deel van de begroting gemoeid. Een goed overzicht is daarom belangrijk om inzicht te krijgen in de financiële positie. In artikel 12 van het besluit begroting en verantwoording gemeenten wordt bepaald dat de paragraaf tenminste het onderhoud bevat van wegen, riolering, water, groen en gebouwen. Van deze kapitaalgoederen wordt aangegeven: - het beleidskader; - de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties; - de vertaling van de financiële consequenties in de begroting. Voor het beheren en onderhouden van de kapitaalgoederen maakt de gemeente NoordBeveland gebruik van een geautomatiseerde beheerssystematiek. Sinds 2006 worden wegen, riolering en water, groen en speeltoestellen, gebouwen, openbare verlichting en ook het klachtenbeheer verwerkt volgens beheersprogramma’s. Daarnaast werkt de gemeente op diverse terreinen intensief samen met andere spelers op het betreffende werkgebied. Op de volgende vlakken vindt deze samenwerking plaats: Samenwerking Gebouwenbeheer

Partners RWS (regionale woningbouwvereniging samenwerking) Openbare Verlichting VZG (alle Zeeuwse gemeenten) Riolering en water Gem. Reimerswaal en Waterschap Zeeuwse Eilanden (SSC AP) Samenscholing in de afvalwaterketen (alle Zeeuwse overheden)

Werkveld Beheerssystematiek Operationeel onderhoud Beheerssystematiek Beleidsformulering Beleidsformulering water en riolering en onderzoek naar operationele samenwerking Formulering algemene Zeeuwse strategie.

In de volgende paragrafen wordt per onderdeel een korte toelichting gegeven op het beleid en de financiële consequentie hiervan . Wegen Beleidsvoornemens Het gemeentelijk beleid voor onderhoud wegen richt zich op de in de CROW omschreven minimum kwaliteitsnorm. Het hanteren van deze algemeen geaccepteerde onderhoudsnorm maakt de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid als wegbeheerder inzichtelijk. Het wegenbeheerspakket, dat op basis van deze norm werkt, geeft op basis van weginspecties aan welk wegvak onderhouden dient te worden. Afhankelijk van de aard en hoeveelheid van het onderhoudswerk wordt het onder een project of onder klein lopend onderhoud geschaard. In

57

het geval van een project, vaak als gevolg van een natuurlijk moment (bouwsituaties), wordt een bepaald gebied op meerdere disciplines (riolering, wegen, groen, openbare verlichting) aangepakt. Een belangrijk project wat in 2012 speelt is Kortgene Zuid-Oost laatste fase (Kaaistraat). Een steeds belangrijkere plaats in het wegbeheer wordt ingenomen door het onkruidbeheer. Door het duurzame onkruidbeheer (DOB), waarbij minder chemische bestrijdingsmiddelen worden ingezet, neigt de bestrating naar een groener uiterlijk. Het schoonhouden van de bestrating door een goed veegbeleid is essentieel voor een goede beheersing. Ook in 2012 zal verder gezocht worden naar de optimale balans in onkruidbeheer op verhardingen. Financiële consequentie De totale kosten voor wegen, straten en pleinen komen in 2012 uit op ca. €1 mln. In dit bedrag zijn de kapitaallasten van de investeringen (groot onderhoud en projecten), de kosten openbare werken (buitendienst) en de kosten bestuursapparaat (binnendienst) verwerkt. Uitgesplitst voor 2012 zijn de volgende budgetten begroot: Klein onderhoud: wegen straten en pleinen / bebordingen - Herbestratingen - Straatvegen - Verkeerslichten - Verf, bestrijdings- en strooimiddelen, zand e.d. - Onderhoud - Onkruidbestrijding DOB - Bermonderhoud Groot onderhoud: herbestratingswerken - Herbestraten inspectielijst

€ 80.000,€ 36.000,€ 1.000,€ 6.000,€ 8.000,€ 18.000,€ 55.000,€ 500.000,-

Projecten: - Volgens de Wegenlijst 2009–2012 staat Kortgene Zuid-Oost laatste fase op de nominatie om in 2012 te worden uitgevoerd. (betaalt vanuit groot onderhoud) Riolering Beleidsvoornemens De riolering wordt conform het in 2009 door de gemeenteraad vastgestelde gemeentelijke rioleringsplan (GRP) 2010-2014 beheerd en onderhouden. Dit GRP is een product van het samenwerkingsverband (SSC Aqua Publica). Dit plan is dan ook integraal met de waterkwaliteitsbeheerder (WZE) tot stand gekomen. Deze samenwerking heeft geleid tot een verbreed GRP waarin de wettelijke taak ten aanzien van riolering, hemelwater, grondwater en oppervlaktewater is vertaald en becijferd. Specifieke aandachtsvelden in het nieuwe GRP zijn: - actualisatie rioolberekeningen aan de hand van een waterkwaliteitsspoor (meten en monitoren); - in beeld brengen van de totale rioolstatus; - wegwerken achterstallig onderhoud; - voorkomen van wateroverlast door afkoppelen en verbetering in de rioolstelsels; - verbeteren waterkwaliteit en milieuhygiëne.

58

Financiële consequentie Het totale rioleringsbudget voor 2012 is begroot op ca. € 900.000,-. In dit bedrag zijn de kapitaallasten van de investeringen, de kosten openbare werken (buitendienst) en de kosten bestuursapparaat (binnendienst) verwerkt. Het budget is opgebouwd uit de volgende onderdelen: Klein onderhoud: - Onderhoud pompinstallaties - Onderhoud riolen - Rioolreinigingswerk - Inhuur derden Groot onderhoud: - Uitvoering GRP - Vervanging hoofdgemalen - Vervanging minigemalen Uitbreiding: - Saneren ongerioleerde panden buitengebied - Verbeteringswerken Aan inkomstenzijde wordt het rioolrecht geraamd op:

€ 35.000,€ 25.000,€ 50.000,€ 75.000,€ 625.000,€ 30.000,€ 27.500,€ 25.000,€ 50.000,€ 502.000,-

Water Beleidsvoornemens Het gemeentelijke waterbeleid is verankerd in het gemeentelijke Waterplan 2007-2012. Richting gegeven door Europees, Nationaal en Provinciaal beleid, wordt het schoonhouden van (oppervlakte)water een steeds belangrijker punt. Het meten en monitoren van de waterlopen in combinatie met het monitoren van de rioolstelsels is een van de speerpunten. In samenwerking met het waterschap, onder de vlag van het samenwerkingsverband, wordt hier aandacht aan besteed. Ook het bergen van regenwater vormt een item. Door veranderingen in het klimaat komen excessen in de vorm van wateroverlast steeds vaker voor. Inspelen hierop in de vorm van de aanleg van afvoer- en bergingsvoorzieningen, of ook wel het anders inrichten van de openbare ruimte, heeft alle aandacht. Uitvoering van de Waterplannen, in samenwerking met waterschap Scheldestromen, levert een bijdrage aan goed functionerende watersystemen. Conform de afspraken met het waterschap, vastgelegd in plan BOB (beheer en onderhoud bebouwde kom) zal in 2012 de gemeentelijke taak bestaan uit de maaiactiviteiten in de natte profielen en zal het Waterschap in de toekomst de baggeractiviteiten voor haar rekening nemen. Financiële consequentie In 2012 zullen de onderstaande activiteiten op gebied van water worden uitgevoerd. De uitvoering van deze watergerelateerde activiteiten komen, met uitzondering van de maaiwerkzaamheden ten laste van het gemeentelijke rioleringsplan. Dit is onder te verdelen in de volgende onderdelen: Klein onderhoud: - Maaiwerk natte profiel (kosten Waterschap) Uitbreiding: - Uitbreiding van waterpartijen vanuit planontwikkeling.

59

Groen Beleidsvoornemens Het Groenstructuurplan gemeente Noord-Beveland bepaalt in hoofdlijn de richting van het groenbeheer binnen de gemeente Noord-Beveland. In dit plan is de hoofdstructuur voor de inrichting van het groen voor de kernen vastgelegd. Het onderhoud van het groen vloeit voort uit het groenbeheersysteem in combinatie met groeninspecties. Nieuwe ontwikkelingen zoals DOB zullen op termijn leiden tot nieuwe ontwikkelingen in het onderhoud van de groene openbare ruimte. Door beperktere inzet van bestrijdingsmiddelen zal de beheersbaarheid van onkruid worden bemoeilijkt. Het algemene kwaliteitsbeeld, bestaande uit een openbare ruimte waarin geen enkele vorm van onkruid wordt toegestaan, zal vervagen. Door ervaring zal een modus gevonden moeten worden tussen gebruik van bestrijdingsmiddelen en een algemeen geaccepteerd streefbeeld. Het vinden van de balans hierin zal tijd vergen. De beperktere inzet van bestrijdingsmiddelen speelt de laatste jaren een steeds grotere rol. In de inrichting van groen wordt hiermee al enkele jaren rekening gehouden door het onderhoudsvriendelijk omvormen van beplantingsvakken. Dit heeft ondanks de forse uitbreiding van het areaal niet tot een evenredige toename van arbeidsintensiviteit geleid. Het gemeentelijk groen bestaat uit de volgende onderdelen: - openbaar groen - begraafplaatsen - speelweiden - sportvelden - schooltuinen (alleen kosten eigen dienst) Financiële consequentie Het groenbudget is opgebouwd uit verschillende posten. Onderstaand wordt een opsomming gegeven van de totale kosten per object: - openbaar groen (totaal ca. € 600.000,-) - begraafplaatsen (totaal ca. € 230.000,-) - speelweiden (totaal ca. € 60.000,-) - sportvelden (totaal ca. € 100.000,-) De totale kosten zijn opgebouwd uit diverse posten. De kosten bestaan in hoofdzaak uit onderhoudswerk door derden, de kostenplaatsen van openbare werken en kapitaallasten. Uitbreiding van groen zal in 2012 plaats vinden vanuit planontwikkeling. Openbare Verlichting Beleidsvoornemens In het gemeentelijke beleidsplan Openbare Verlichting wordt de visie ten aanzien van de openbare verlichting omschreven. In het beleidsplan wordt de optimale balans gezocht ten aanzien van de veiligheid (verkeersveiligheid en sociale veiligheid) en de duurzaamheid (energiebesparing). Bij nieuwe aanleg, renovatie en vervanging van lichtmasten vormt het aspect duurzaamheid in de vorm van energiebesparing een belangrijke factor. Tevens wordt in het beleidsstuk de richting bepaald voor het verkrijgen van een uniforme standaard van lichtmasten. Ook financieel vormt het document de basis voor de begroting. Het onderhoud (schilderwerk, lampvervanging en schadeherstel) en gegevensbeheer (databeheer) van de openbare verlichting, bestaande uit 1810 lichtmasten, wat altijd door Delta Nuts werd uitgevoerd, is begin 2008, in samenwerking met alle Zeeuwse gemeenten, onder de vlag van VZG, gezamenlijk aanbesteed volgens de richtlijnen van het

60

aanbestedingsreglement. Projecten, bestaande uit vernieuwing en vervanging van lichtmasten, vallen buiten dit verband. Financiële consequentie In 2012 bedragen de kosten voor de openbare verlichting ca. € 153.000,-. In dit bedrag zijn alle kosten zoals energiekosten, ambtelijke kosten en kapitaallasten verwerkt. Het onderhoud en de renovatie zijn onder te verdelen in de volgende onderdelen: Klein onderhoud: - Onderhoud en reparatie werkzaamheden € 55.000,Groot onderhoud: - Renovatie en vervanging € 60.000,Uitbreiding: Uitbreiding van het OV-bestand vindt plaats op projectbasis. De openbare verlichting vormt onderdeel van de planontwikkeling waarbij de kosten ten laste komen van het project. Gebouwenbeheer Het onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen en monumenten vloeit voort uit het beheersysteem in combinatie met tweejaarlijkse gebouwinspecties. Aan de hand van deze systematische inspecties wordt de staat van onderhoud en ook het benodigde onderhoud meerjarig bepaald. Daarnaast wordt gekeken naar de hoeveelheid klachtenonderhoud en ook de inbreng van de gebruikers. Het in goede staat brengen en houden van de gemeentelijke gebouwen, zodat de functie van de gebouwen blijvend kan worden vervuld, is hierbij de missie. Om dit te bereiken is de onderhoudsaanpak er op gericht om door clustering van onderhoudspakketten efficiëntie en inkoopvoordeel te bereiken. Diverse onderhoudstaken zijn/worden geclusterd en aanbesteed. Zo wordt het schoonmaakonderhoud, onderhoudswerk aan verwarming, jaarlijkse keuring en inspectie van brand blusvoorzieningen en noodverlichting, dakinspecties en risico-inventarisaties van een groot aantal gemeentelijke gebouwen geclusterd op de markt gebracht. In de onderstaande paragrafen worden de verschillende beheersobjecten apart benoemd en ook de financiële consequentie van deze objecten benoemd. Beleidsvoornemens Het waarborgen van de veiligheid in en rond de gemeentelijke gebouwen is een belangrijk onderdeel van het beleid. Op basis van inspecties zullen we conform de NEN 3140 de veiligheid va de elektrische installatie van diverse gebouwen verder uitwerken. Monumenten Onder de gemeentelijke monumenten vallen de kerktorens en uurwerken, molens en monumenten, waarbij uurwerken en klokken apart in de begroting worden genoemd. Beleidsvoornemens Het beleid t.a.v. monumenten is het waarborgen van een blijvende goede staat. In 2012 staat in de Meerjarenonderhoudbegroting (MJOB) het reguliere onderhoud voor de monumenten gepland. De monumenten worden op basis van inspecties, die worden verwerkt in de MJOB onderhouden.

61

Financiële consequentie In 2012 is voor monumenten in de begroting een totaalbedrag geraamd van ca. € 35.000,- . Voor uurwerken en klokken is een bedrag begroot van ca. € 13.600,- In deze bedragen zijn alle kosten, te denken aan elektriciteit, subsidies, kapitaallasten van de investeringen en kosten bestuursapparaat, opgenomen. Het onderhoud en de renovatie zijn onder te verdelen in de volgende onderdelen: Uurwerken en klokken Klein onderhoud: - Onderhoud uurwerken Groot onderhoud: Er staat 2012 geen groot onderhoud geraamd

€ 8.575,-

Monumenten: Klein onderhoud: - Onderhoud Molen Colijnsplaat - Onderhoud monumenten - Onderhoud torens Groot onderhoud: Er staat 2012 geen groot onderhoud geraamd

€ 10.000,€ 3.753,€ 2.399,-

Sportaccommodaties Onder de sportaccommodaties worden 2 gymzalen (Wissenkerke en Kortgene), de tennisvoorziening en het zwembad geschaard. Beleidsvoornemens Op basis van inspecties zijn alle aanwezige toestellen in kaart gebracht met onderhoudsstaat en vervangingstermijn. Financiële consequentie Voor 2012 is het onderstaande aan onderhoud voor de sportaccommodaties geraamd. Het reguliere kleine onderhoud is op basis van de MJOB begroot. Een klein deel van deze bedragen is geraamd voor klachtenonderhoud. De genoemde bedragen zijn exclusief de kosten van het bestuursapparaat geraamd. Klein onderhoud: - Zwembad: gebouwenonderhoud - Tennis gebouw - Tennisbaan - Gymzalen Groot onderhoud: Gymzaal WSK+KMP (vervangen gymtoestellen)

€ 3.273,€ 316,€ 2.600,€ 7.550,€12.000,-

Schoolgebouwen Onder de schoolgebouwen vallen de 4 openbare en 2 bijzondere scholen. Beleidsvoornemens De Stichting NOBEGO is vanaf 1 januari 2008 verantwoordelijk voor het reguliere onderhoud van de openbare basisscholen. Dit heeft als consequentie gehad dat de gemeentelijke onderhoudstaak is verschoven richting het schoolbestuur. Het schoolbestuur

62

heeft nu de verantwoordelijkheid gekregen voor het beheer en onderhoud van de gebouwen. De gemeente heeft door deze verschuiving alleen nog de toetsende en toezichthoudende taak. De aanvragen van de stichting NOBEGO worden getoetst en vervolgens ter goedkeuring voorgelegd in de gemeentelijke begroting. In het onderstaande is de financiële consequentie van deze aanvragen weergegeven. Financiële consequentie Het onderhoudsbudget, bestaande uit klein onderhoud, voor schoolgebouwen is in 2012 als volgt geraamd: Groot onderhoud: - OBS De Zuidvliet KTG (ventilatie + berging) - OBS De Vliete (berging + radiatoren + buitenkozijnen) - OBS Stelleplankier (dakbedekking) - OBS Margriet (radiatoren)

€12.266,€52.022,€10.581,€16.921,-

Kapitaalslasten en kosten bestuursapparaat zijn buiten beschouwing gelaten. Welzijnaccommodaties Onder de welzijnaccommodaties vallen de dorpshuizen, jeugdsozen, kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. Financiële consequentie Het onderhoudsbudget, bestaande uit klein en groot onderhoud, voor welzijnsaccommodaties is in 2012 als volgt geraamd: Klein onderhoud: - Dorpshuis Wissenkerke - Dorpshuis Colijnsplaat - Dorpshuis Geersdijk - Dorpshuis Kamperland - Dorpshuis Kats - Dorpshuis Kortgene - Peuterspeelzalen - Jeugdsoos - JOP - Kinderdagverblijf Groot onderhoud: - Dorpshuis Colijnsplaat (gymtoestellen)

€ € € € € € € € € €

3.344,26.211,6.257,1.584,8.876,4.317,5.9312.584,2.649,3.203,-

€ 7.000,-

In de bedragen van klein onderhoud zit een bedrag voor klachten onderhoud gereserveerd. Kapitaalslasten en kosten bestuursapparaat zijn buiten beschouwing gelaten. Brandweerkazernes De brandweer heeft 3 brandweerkazernes/-stallingen in hun beheer. De brandweerstalling aan de Torendijk in Kortgene wordt gehuurd. De post in Wissenkerke, die samen met de politie werd gedeeld, is verplaatst naar de Noordeindstraat 23. De post van de politie is in het gemeentehuis onder gebracht.

63

Financiële consequentie In 2012 is het onderhoudsbudget voor het reguliere onderhoud aan de brandweerkazernes conform de MJOB € 6.267,- begroot. Hiervan is ca. € 2.000,- voor klachtenonderhoud. Gemeentelijke huisvesting Het gemeentehuis en de loods Openbare Werken vallen onder de gemeentelijke huisvestingspanden. Financiële consequentie In 2012 is het onderhoudsbudget voor het reguliere onderhoud aan huisvesting conform de MJOB € 22.310,- geraamd. Hiervan is € 10.000,- voor klachtenonderhoud. Groot onderhoud in de vorm van investeringen in 2012 bestaan uit het aanpassen van het klimaat in de archiefruimte €10.000,-. Areaal uitbreiding Afgelopen jaren, mede door de vele nieuwbouwactiviteiten en uitbreidingen, is het te onderhouden areaal hard toegenomen. Ook voor 2012 wordt een uitbreiding van de voorzieningen voorzien. De volgende uitbreidingen op het gebied van groen, wegen, riolering en water worden voorzien: - Bestemmingsplan Dorpsweg Wissenkerke - Bestemmingsplan Kamperland IV - Bestemmingsplan Kreekpad Kats - Bestemmingsplan Sportveld Wissenkerke - Bestemmingsplan RIP II - Bestemmingsplan Havens Kamperland

64

3.4 Verbonden Partijen Korte omschrijving Deze paragraaf gaat in op de bestuurlijke, beleidsmatige en financiële belangen en mogelijke risico’s aangaande verbonden partijen. Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Deze derde rechtspersonen zijn in het algemeen vennootschappen waarin de gemeente deelneemt, gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan dat de gemeente zeggenschap heeft, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht. Het financiële belang is het bedrag dat ter beschikking is gesteld en dat niet verhaalbaar is, of waarvoor aansprakelijkheid bestaat, indien de verbonden partij niet aan haar verplichtingen kan voldoen of gedwongen is haar activiteiten te beëindigen. Context en achtergrond Vanuit het gezichtspunt van de kaderstellende en controlerende rol van de Gemeenteraad worden in deze paragraaf de status, de doelstellingen en de activiteiten van de verbonden partijen weergegeven en toegelicht in relatie tot het gemeentelijk beleid dat is neergelegd in de programmabegroting. Daarbij wordt ook inzicht gegeven in het budgettaire beslag en de financiële risico’s die voortvloeien uit de relatie met de verbonden partijen. De relatie van de gemeente Noord-Beveland met verbonden partijen heeft de volgende belangrijke kenmerken: • de gemeente Noord-Beveland participeert uitsluitend in verbonden partijen indien daarmee een publieke taak wordt gediend; • waar de uitvoering van gemeentelijke taken als een vorm van ‘verlengd lokaal bestuur’ is overgedragen aan derde partijen, wordt hieraan op dezelfde wijze als bij uitvoering in eigen beheer belang gehecht aan bevordering van effectiviteit, efficiency en transparantie. Waar het gaat om kaderstelling, toezicht houden en controle ten aanzien van verbonden partijen, wordt de gemeentelijke rol ingevuld door aanwijzing van vertegenwoordigers in de besturen van de verbonden partijen en doordat begrotingen aan de Raad ter goedkeuring worden voorgelegd. 1. Openbaar Lichaam Afvalstoffenverwerking Zeeland (O.L.A.Z.) In het verleden hebben de Zeeuwse gemeenten de gemeenschappelijke belangen op het terrein van afvalverwerking ondergebracht in dit openbaar lichaam. Enige jaren geleden zijn de afvalverwerkende onderdelen overgedragen aan Delta NV. De bedrijfsactiviteiten van het O.L.A.Z. zijn ondergebracht in de ZRD. (Zeeuwse ReinigingsDienst). De Zeeuwse gemeenten hebben op de volgende wijzen invloed op de ZRD: • als aandeelhouder van Delta NV (50%); • als houder van het prioriteitsaandeel in de ZRD via O.L.A.Z.; • door middel van drie van de vijf commissarissen in de ZRD. De overgebleven taken van het O.L.A.Z. zijn opnieuw vastgelegd in de gemeenschappelijke regeling. Het Algemeen Bestuur wordt gevormd door de portefeuillehouders Afval van de 13 deelnemende gemeenten

65

2. Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Zeeland (GGD) De GGD Zeeland besteedt expliciete aandacht aan de bestrijding van onderlinge gezondheidsverschillen bij (maatschappelijke) achterstandsgroepen onder de burgers in Zeeland. Het is op dit moment niet geheel duidelijk hoe het takenpakket van de GGD en de wijze van uitvoering daarvan zich de komende jaren zal ontwikkelen. Dit traject zal in nauw overleg met de gemeenten worden doorlopen. Hierbij spelen de volgende onderwerpen: • Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (integratie 0 tot 19 jarigenzorg, basispakketten technische hygiënezorg, medische milieukunde, overige bevorderingstaken, infectieziektebestrijding). • Ontwikkelingen op markttaken, zoals preventieve maatregelen risicogroepen, inspectie kinderopvang en forensische geneeskunde zullen een grote impact hebben op de wijze waarop de GGD functioneert. Alle Zeeuwse gemeenten zijn vertegenwoordigd in het bestuur van de GGD Zeeland met één lid. Het dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter, plaatsvervangend voorzitter, secretaris en plaatsvervangend secretaris en ten minste vijf andere leden, aan te wijzen uit en door het algemeen bestuur. 134 De GGD ontvangt haar financiële middelen via bijdragen van de deelnemende gemeenten en via opbrengsten van derden. Deze opbrengsten verkrijgt de GGD via subsidies dan wel afnemers van diensten. De bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de GHOR met ingang van 1 juli 2006 overgegaan naar de Veiligheidsregio. 3.Veiligheidsregio Zeeland (VRZ) Op 1 juli 2006 is de Veiligheidsregio Zeeland opgericht met als doel een nieuwe organisatie op te bouwen voor rampen en crisisbeheersing. De twee besturen, het bestuur van de Regionale Brandweer Zeeland (RBZ) en de bestuurscommissie van de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR), zijn samen gegaan als Regionaal Veiligheidsbestuur. Het Regionaal Veiligheidsbestuur van de VRZ bestaat uit een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. In het algemeen bestuur nemen alle dertien burgemeesters van de Zeeuwse gemeenten zitting. Dit bestuur stelt de hoofdlijnen van beleid en de financiële kaders vast. Het gezag over de daadwerkelijke inzet van politie, brandweer en GHOR blijft bij de burgemeester in elke gemeente. De Veiligheidsregio wordt thans verder opgebouwd. De VRZ staat voor meer samenwerking, meer daadkracht, bindende afspraken en heldere bevoegdheden waarbij de veiligheid en bescherming van de burger centraal staat. Het bestuur van de Veiligheidsregio heeft zich uitgesproken voor verregaande samenwerking en het benutten van alle mogelijkheden die leiden tot synergie tussen de verschillende korpsen. Per 1 januari 2010 maakt het CPA formeel deel uit van de VRZ. De financiële afwikkeling van de liquidatie van de CPA en de overname van de taken door de VRZ hebben inmiddels plaatsgevonden. 4. Werkvoorzieningschap De Betho De Betho is het bedrijf dat de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) uitvoert voor de zes gemeenten in de regio Noord/Zuid-Beveland en Tholen. Bij De Betho werken ongeveer vijfhonderd mensen in het kader van de WSW. De deelnemende gemeenten dragen bij in de verliezen van de Betho die sterk afhankelijk zijn van de economische ontwikkelingen, en de uitstroom van arbeidskrachten naar het bedrijfsleven. De continuïteit van de orderportefeuille is sterk afhankelijk van enkele grote opdrachtgevers.

66

Sinds 1 januari 2008 is de nieuwe Wet sociale werkvoorziening (modernisering Wsw) ingegaan, waarbij de gemeente meer verantwoordelijkheid in de regie over de uitvoering van de wet heeft gekregen en ook rechtstreeks de hiervoor bestemde middelen ontvangt.. Wezenlijke inhoudelijke wijziging in de wet is dat er steeds meer nadruk wordt gelegd op de zogenaamde beweging van binnen naar buiten. Dat wil zeggen dat Wsw-werknemers zo veel mogelijk buiten de muren van het SW-bedrijf werkzaam zijn De sociale werkvoorziening zal in 2012 verder moeten worden omgevormd, zodat het SWbedrijf voorbereid is op de Wet werken naar vermogen. In de toekomst (vanaf 2013) zal de sociale werkvoorziening alleen nog maar toegankelijk zijn voor degenen die zijn aangewezen op beschut werken, dat wil zeggen geen verdiencapaciteit hebben. 5. NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) De gemeente neemt deel in het maatschappelijk kapitaal (aandelen) van de NV Bank Nederlandse Gemeenten. Het bezit van deze aandelen leidt tot een jaarlijkse dividenduitkering. De gemeente Noord-Beveland beschikt over 6.520 aandelen x € 2,50 van de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten, welke gevestigd is in Den Haag. De Bank Nederlandse Gemeenten is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Daarmee is de bank essentieel voor de publieke taak. De gemeente Noord-Beveland heeft zeggenschap in de BNG via het stemrecht op de aandelen, die bij de gemeente in bezit zijn. Jaarlijks wordt er 50% aan dividend uitgekeerd. 6. NV Delta Het aandeel van de gemeente Noord-Beveland in het maatschappelijk kapitaal van Delta NV is 135 van de 15.280 aandelen. De Zeeuwse gemeenten hebben samen 46,5% van de aandelen. De verdeling van de aandelen is: • 50% provincie Zeeland • 46,5% Zeeuwse gemeenten • 0,2 % provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland • 3,3% gemeenten in Noord-Brabant en Zuid-Holland Deze deelname leidt tot een jaarlijkse dividenduitkering. Voor de jaren 2011 en 2012 is de dividenduitkering door Delta gegarandeerd op het niveau van een winstverwachting van € 40 miljoen. Voor de jaren daarna is de hoogte van de dividendopbrengst onzeker. 7. Museum voor Zuid- en Noord-Beveland Doel is het instandhouden van de musea in Goes en Kapelle en de verbreding van de kennis over en de belangstelling voor het werkterrein van de musea, alsmede het bevorderen van kennis van de geschiedenis van Zuid- en Noord-Beveland (Goes) en de geschiedenis van de fruitteelt (Kapelle) door middel van beheer collecties, tentoonstellingen, publicaties en andere activiteiten. Partners zijn de gemeenten Kapelle, Borsele en Goes. De deelnemende gemeenten dragen gezamenlijk bij in het exploitatietekort van de Stichting Musea de Bevelanden, ieder naar eigen wens en mogelijkheden. Noord-Beveland heeft een subsidiegarantie afgegeven tot een bedrag van € 22.500,-- voor 2012 en 2013.

67

8. Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterscheldregio (SVWO) Het Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio is een Gemeenschappelijke Regeling (GR) waaraan de gemeenten Borsele, Goes, Kapelle, Noord-Beveland, Reimerswaal, Schouwen-Duiveland en Tholen deelnemen. De GR beoogt het realiseren van gezamenlijke beleidsontwikkeling, -voorbereiding en –uitvoering voor een aantal bovengemeentelijke voorzieningen en activiteiten op het gebied van welzijn en zorg. Hierbij is het bevorderen van de onderlinge afstemming van beleid en het behalen van efficiëntie een belangrijke doelstelling voor het Samenwerkingsverband. Het bestuur van het Samenwerkingsverband bestaat uit één vertegenwoordigend bestuurder namens elk van de 7 deelnemende gemeenten in de GR. De besluitvorming in het bestuur wordt voorbereid in ambtelijke werken projectgroepen voor de verschillende beleidsterreinen van het Samenwerkingsverband. 9. Zeeuwse Muziekschool Vorm van bestuurlijke en organisatorische samenwerking, waarbinnen het geven van instrumentaal en vocaal muziekonderwijs en van muzikale vorming in de ruimste zin ten behoeve van leerlingen woonachtig in de deelnemende gemeenten wordt uitgeoefend. Het bestuur van de gemeenschappelijke regeling de Zeeuwse Muziekschool wordt gevormd door vertegenwoordigers van de deelnemende gemeenten in Zeeland. De partners zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het exploitatietekort. Verdeling vindt plaats op basis van een verdeelsleutel. 10. RMC/leerplicht Op 1 april 2010 is het Regionaal Bureau Leerplicht/RMC Oosterschelderegio (RBL) van start gegaan. De zeven gemeenten in de Oosterschelderegio: Schouwen-Duiveland, NoordBeveland, Goes, Borsele, Kapelle, Reimerswaal en Tholen, zijn overeengekomen om de leerplichttaken en de regionale meld- en coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten gezamenlijk uit te laten voeren door een regionaal bureau. De afspraken rondom deze regionale samenwerking zijn vastgelegd in de Gemeenschappelijke regeling leerplicht/RMC Oosterschelderegio. De uitvoerende bevoegdheden/het werkgeversschap zijn gemandateerd aan de centrumgemeente Goes. De bestuurlijke aansturing wordt uitgevoerd door de portefeuillehouders van de zeven gemeenten. 11. United Fish Auctions N.V. (UFA) Met ingang van 1 januari 2000 zijn de visafslagen van Colijnsplaat, Stellendam en Scheveningen als gevolg van een juridische fusie opgegaan in de UFA. De aandeelhouders van de UFA zijn de gemeenten Noord-Beveland (3%), Goedereede (63%) en Den Haag (34%). De afgelopen jaren heeft de deelneming verliezen geleden die middels afwaardering van de boekwaarde van deze deelneming indirect ten laste van de gemeente zijn gekomen. De financiële vooruitzichten van de UFA bij ongewijzigd beleid zijn niet goed, zodat maatregelen gewenst zijn. Zo worden onder meer de mogelijkheden van de vismijn als toeristisch product onderzocht.

68

12. Woonwagenschap Midden- en Noord-Zeeland te Goes Een gemeenschappelijke regeling van alle gemeenten boven de Westerschelde voor de bevordering van het maatschappelijk welzijn van de woonwagenbewoners in Midden- en Noord-Zeeland door het beschikbaar stellen van woonwagenstandplaatsen. Het woonwagenschap exploiteerde tot 1 januari 2008 standplaatsen. Met de woningcorporaties in de Oosterschelderegio en Walcheren is overeenstemming bereikt over de overname van de standplaatsen. Na afronding van de overdracht is overgegaan tot het overdragen van een aantal openbare voorzieningen zoals wegen en plantsoenen aan de diverse gemeenten en evt. het waterschap. Omdat er ook nog enkele verontreinigde terreinen zijn, kan deze gemeenschappelijke regeling voorlopig niet worden geliquideerd maar zal deze voorlopig in afgeslankte vorm blijven bestaan. De gemeentelijke kosten in het exploitatietekort worden verrekend via een bedrag per inwoner. 13. Stichting Inkoopbureau West-Brabant Sinds januari 2009 is Noord-Beveland aangesloten bij de stichting Inkoopbureau WestBrabant: een inkoopsamenwerking van (in 2011) 23 gemeenten in Noord-Brabant, ZuidHolland en Zeeland. De bedoeling van deze aansluiting is met name het garanderen van continuïteit van professionele inkoop, verlaging van de inkoopkosten en verbetering van ons inkoopproces. De aansluiting behelst een doorlopend contract waarbij 2 dagdelen per week worden afgenomen van de stichting. In die dagdelen is een inkoper bij de gemeente gedetacheerd. Het algemeen bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van alle deelnemende gemeenten. Uit dit algemeen bestuur wordt een dagelijks bestuur gekozen. Recapitulatie financieel belang verbonden partijenijving naam verbonden partijen* Baten Naam regeling Deelnemers Raming 2012 Openbaar Lichaam alle Zeeuwse gemeenten € 530.000 Afvalstoffenverwijdering Zeeland (OLAZ) Gemeenschappelijke alle Zeeuwse gemeenten € 220.476 Gezondheidsdienst Zeeland (GGD) Veiligheidsregio Zeeland alle Zeeuwse gemeenten € 84.000 Gemeenschappelijke Regeling Borsele, Goes, Kapelle, € 595.000 Werkvoorzieningschap Noord-Beveland, De Betho Reimerswaal en Tholen NV Bank Nederlandse Nederlandse Gemeenten Kapitaallasten € 1.030 Gemeenten Dividend € 14.000 NV Delta Provincies Zeeland, NoordKapitaallasten € 2.045 Brabant en Zuid-Holland Dividend € 353.500 en gemeenten in Zeeland, Noord-Brabant en ZuidHolland Het Museum voor Zuid- en Borsele, Goes, Kapelle en € 23.075 Noord-Beveland Noord-Beveland Samenwerkingsverband Welzijnszorg

Borsele, Goes, Kapelle, Noord-Beveland,

Maatschappelijk werk € 120.853 Voorziening gehandicapten € 366.000 69

Naam regeling Oosterschelderegio (SWVO)

Deelnemers Reimerswaal, SchouwenDuiveland en Tholen Zeeuwse Muziekschool alle Zeeuwse gemeenten Uitvoering leerplicht en RMC- Borsele, Goes, Kapelle, functie Oosterschelderegio Noord-Beveland, Reimerswaal, SchouwenDuiveland en Tholen United Fish Auctions NV Noord-Beveland, (UFA) Goedereede en Den Haag Woonwagenschap in Midden Zeeuwse gemeenten ten en Noord Zeeland noorden van de Westerschelde Stichting Inkoopbureau West- 23 gemeenten in NoordBrabant Brabant, Zuid-Holland en Zeeland bedragen x € 1.000 Kunst en Cultuur Sport en Recreatie Onderwijs en Jeugd

Raming 2012 Huishoudelijke verzorging € 791.888 Leerlingenvervoer € 206.692 € 61.500 € 15.093

€0 € 1.576

€ 21.956

70

3.5 Financiering De treasuryfunctie ondersteunt de uitvoering van de programma’s. De treasuryfunctie omvat de financiering van beleid en het eventueel uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. De uitvoering ervan vereist snelle beslissingen in een complexer geworden gelden kapitaalmarkt. Er zijn aan de uitvoering van de treasuryfunctie budgettaire gevolgen verbonden, onder meer afhankelijk van het risicoprofiel. Onder de treasuryfunctie valt niet het (garanderen van) verstrekken van leningen aan derden. Deze activiteiten vallen onder het desbetreffende programma. Het beleid van de gemeente Noord-Beveland is vastgelegd in het treasurystatuut als onderdeel van de Verordening financieel beheer (artikel 212 gemeentewet) Het (bijgestelde) treasurystatuut geldt sinds april 2010. Het statuut is het kader voor de uitvoering van de functie. De belangrijkste punten, naast de voorschriften uit hoofde van de wet Fido, van dit kader zijn: • • •

Gelden worden alleen uitgezet/aangetrokken bij banken met een zogenaamde AAArating; Het aantrekken van leningen geschiedt door een offerte aan te vragen bij tenminste 3 financiële instellingen; Het college is gemandateerd gelden aan te trekken (uitvoering bij het hoofd van de afd. Middelen

Uit deze punten komt onder meer naar voren dat de gemeente Noord-Beveland heeft gekozen voor een zeer laag risicoprofiel. Algemene ontwikkelingen; rentebeleid De korte rente (looptijd < 1 jaar) en de lange rente (looptijd > 1 jaar) hadden de laatste jaren een laag niveau en waren vrij stabiel. De korte rente is het afgelopen jaar gestegen. De Europese Centrale Bank heeft onlangs het officiële rentetarief voor het eerst sinds twee jaar verhoogd en wellicht gebeurt dit binnenkort opnieuw. Hierdoor loopt de rente op de geldmarkt geleidelijk weer wat verder op. De Europese kapitaalmarktrente bereikte in augustus 2010 het laagste niveau van de afgelopen decennia. In de maanden daarna steeg de Europese kapitaalmarktrente substantieel met bijna 1,5 %. Sinds april 2011 is de kapitaalrente weer ongeveer met 0,5% gedaald. Door de zorgen om de Europese schuldenproblematiek houden analisten rekening met een beweeglijke kapitaalmarktrente voor de komende tijd. De rente voor kort geld is in de regel lager dan die voor lang geld. Op grond van deze veronderstelling is het uitgangspunt om zo veel mogelijk de financieringsbehoefte te dekken met kort geld (voor zover dat mogelijk is binnen de wettelijke normen van de kasgeldlimiet). Risicobeheer; de kasgeldlimiet en rente-risiconorm De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd tot maximaal 1 jaar en de rente-risiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit

71

hoofde van de wet Fido is te voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente grote schokken optreden in de hoogte van de rente die de gemeente moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico’s. Het niveau van de korte leningen, de kasgeldlimiet is gelimiteerd tot 8,5% van het bedrag van de begroting. De rente-risiconorm houdt in dat de verplichte aflossingen en renteherzieningen maximaal 20% van het begrotingstotaal mogen bedragen. De norm beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd. De provincie toetst beide normen uit hoofde van het financieel toezicht. Voor 2012 zal door het tijdig aantrekken van vaste financiering geen overschrijding van de kasgeldlimiet gaan ontstaan. Ook wordt voldaan aan de renterisico norm omdat de nieuwe vaste geldleningen naar verwachting verspreid over de jaren zullen worden aangetrokken. Voor de berekeningen wordt verwezen naar onderstaande staten 1 en 2. Financieringsbehoefte en leningenportefeuille Dit onderdeel geeft inzicht in de ontwikkeling van de financieringspositie van de gemeente en de daarbij horende financieringsbehoefte, rekening houdend met (geplande)(des-) investeringen en beschikbare interne en externe middelen: de liquiditeitsbegroting. De ontwikkeling van de financieringspositie is bepalend voor de leningenportefeuille. Moet er, wanneer, hoeveel en hoelang geleend worden. Staat 3 geeft de financieringsbehoefte op de langere termijn aan, waaruit blijkt dat er de komende jaren sprake is van een tekort aan liquiditeiten door investeringen. In deze prognose is het huidige beleid, zoals vastgelegd in begroting en meerjarenraming verwerkt. Voor de leningenportefeuille mogen wij u verwijzen naar bijlage 4 van de gemeentebegroting. Staat 1 Raming kasgeldlimiet 2012 Kasgeldlimiet 8,5% van het begrotingstotaal

(x € 1.000) 1.904

Gemiddelde netto vlottende schuld (+) / Gemiddeld overschot vlottende middelen(-): 1e kwartaal 2012 2e kwartaal 2012 3e kwartaal 2012 4e kwartaal 2012

115 115 115 115

72

Staat 2 Renterisiconorm en renterisico's vaste schuld Renterisico op vaste schuld 1a. Renteherziening op vaste schuld o/g 1b. Renteherziening op vaste schuld u/g 2. Netto renteherziening op vaste schuld (1a - 1b) 3a. Nieuwe aangetrokken vaste schuld 3b. Nieuwe verstrekte vaste schuld 4. Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a - 3b) 5. Betaalde aflossingen 6. Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7. Renterisico op vaste schuld (2+6)

2012

in mill euro 2013 2014

2015

0 0 0 1,32 0 1,32 1,57 1,32 1,32

0 0 0 1,83 0 1,83 1,51 1,51 1,51

0 0 0 1,89 0 1,89 1,49 1,49 1,49

0 0 0 2,12 0 2,12 1,68 1,68 1,68

Renterisiconorm 8. Omvang van de begroting 9. Het bij ministeriele regeling vast te stellen percentage 10. Renterisiconorm (8*9)

22,4 20 4,48

22,4 20 4,48

22,4 20 4,48

22,4 20 4,48

Toets rente risiconorm 10. Renterisiconorm 7. Renterisico op vaste schuld 11. Ruimte(+)/Overschrijding(-);(10-7)

4,48 1,32 3,16

4,48 1,51 2,97

4,48 1,49 2,99

4,48 1,68 2,80

Staat 3 FINANCIERINGSOVERZICHT Aanwezige vaste financieringsmiddelen

in euro leningen reserves

Vaste voorraad aanwezige liquide middelen Geactiveerde investeringen (staat C) Investeringsplanning Financieringssaldo per 1-1 Dekking financieringssaldo: 1: aan te trekken kortgeld (maximaal de kasgeldlimiet) kasgeldlimiet 2: aan te trekken lang geld

2012 10.426.350 10.396.076 0 24.043.165 0 -3.220.739

2013 10.172.341 9.991.817 0 22.758.968 1.143.909 -3.738.719

2014 10.501.296 9.509.480 0 21.530.045 2.271.953 -3.791.222

2015 10.899.283 9.072.613 0 20.316.332 3.677.254 -4.021.690

1.904.000 1.316.739 3.220.739

1.904.000 1.834.719 3.738.719

1.904.000 1.887.222 3.791.222

1.904.000 2.117.690 4.021.690

73

3.6 Bedrijfsvoering De bedrijfsvoering bestaat traditioneel uit de onderdelen personeel, informatisering, automatisering, communicatie, organisatie, financieel beheer en huisvesting. Bedrijfsvoering is van belang voor het verwezenlijken van de taken van de gemeente. Deze paragraaf geeft inzicht in de stand van zaken over de bedrijfsvoering. De bedrijfsvoering heeft als reikwijdte de gemeentelijke organisatie, niet alleen de ambtelijke, maar ook de bestuurlijke organisatie. De gemeente Noord-Beveland is er voor haar burgers. Zij wil daadwerkelijk iets doen aan de kloof tussen overheid en de burgers, die laatste decennia is ontstaan. Hierbij past een andere rol van de gemeente. Niet alleen maar transparantie en een betere communicatie, maar vooral de zeggenschap meer teruggeven aan inwoners. Geen gemeentelijke overheid die controleert en beheerst, maar een die de regie voert en faciliteert. Hierdoor kunnen de inwoners van Noord-Beveland zelf meer vorm geven aan hun leefomgeving. Deze eigen verantwoordelijkheid leidt tot meer respect, samenwerken en rekening houden met elkaar. Om u inzicht te geven in de maatregelen die ook in 2011 zullen gelden om het ambtelijk apparaat beter toe te rusten en daardoor beter te laten functioneren, volgen wij hieronder de zogenaamde PIOFAH-indeling. Personeel en organisatie Naast de reguliere taken op de afdeling personeel en organisatie wordt er ook tijd besteed aan samenwerking binnen de regio de Bevelanden (Goes, Borsele, Kapelle, Reimerswaal en Noord-Beveland). Op het gebied van personeel en organisatie zijn er vijf onderwerpen gekozen om te onderzoeken hoe er op deze gebieden met de vijf Bevelandse gemeenten samengewerkt kan worden. Deze onderwerpen zijn salarisadministratie, opleidingen, ARBO, arbeidsomstandigheden en functiewaardering. De verwachting is dat in 2012 de samenwerking op het gebied van salarisadministratie tot de aanschaf van een gezamenlijk salarissysteem gaat leiden. Na jarenlang een zeer laag ziekteverzuim te hebben gehad, is dit helaas in 2011 omgeslagen. Met het oog op de recente verzuimcijfers zal er een nieuw verzuimbeleid en protocol opgesteld worden waarbij de focus zal liggen op het gezond houden van de medewerkers. September 2011 zal gestart worden met het laten uitvoeren van werkplekinspecties met aansluitend een workshop over een gezonde werkhouding. Daarnaast zal een risicoinventarisatie en evaluatie (RI&E) en een medewerkers tevredenheidsonderzoek worden uitgevoerd. Deze acties zullen eind 2011, begin 2012 plaats vinden. Eind 2011/ begin 2012 zullen we overgaan op een nieuw tijdregistratiesysteem; TIM Enterprise. Het klokken blijft hetzelfde, enkel wordt de urenverantwoording de basis. Dit zal tot gevolg hebben dat we geen gebruik meer maken van Interflex en alles, zoals verlofuren, in Tim Enterprise gaan registreren. Door het werken met één systeem voor alle handelingen wordt de urenverantwoording vereenvoudigt en wordt gelijk de koppeling gelegd met o.a. het financiële systeem en agendabeheer. Het invoeren van het nieuwe systeem zal, in samenwerking met de afdeling communicatie, gecommuniceerd worden via intranet en de medewerkers krijgen ter zijne tijd instructies hoe zij om moeten gaan met het nieuwe systeem.

74

Over de nieuwe CAO die per 1 juni 2011 van kracht had moeten worden wordt op dit moment onderhandeld. De effecten van deze onderhandelingen zullen in 2012 merkbaar worden. Informatievoorziening/communicatie Het gemeentebestuur van Noord-Beveland heeft de plicht en de intentie om haar doelgroepen over nieuwe plannen en uitvoering van beleid en regelgeving op tijd te informeren en eventueel te betrekken. Bovendien wil de gemeente ook aan haar burgers laten zien wat ze allemaal voor hen doet en hoe ze dat doet. Communicatie is dus een belangrijke kerntaak van de gemeente en hoort in het hart van het beleid thuis. De afgelopen jaren is de relatie tussen overheid en haar doelgroepen, burgers in het algemeen, bedrijfsleven en organisaties veranderd. Door de toegenomen mondigheid, zelfbewustzijn en zelfstandigheid stelt de samenleving steeds hogere eisen aan de overheid. Bovendien geeft nieuwe media doelgroepen de mogelijkheid om hun opinie ook aan een groter publiek bekend te maken wat zowel positief als negatief van invloed kan zijn op (nieuwe) projecten en plannen en op de uitvoering van beleid en regelgeving van de gemeente. In deze veranderende maatschappij heeft communicatie steeds meer een beslissende invloed en daarmee maakt communicatie over het algemeen het onderscheid in succes van projecten. Aan adequate en tijdige communicatie wordt zowel door doelgroepen als door de gemeente veel waarde gehecht. Bovendien is het belangrijk om een goed beeld van onze organisatie neer te zetten. Dit kan door opmerkelijke resultaten en successen op tijd voor het voetlicht te brengen. Communicatie hoort dus in het hart van het beleid thuis. Externe Communicatie Wat willen we bereiken met communicatie - De gemeente Noord-Beveland communiceert tijdig en op een manier die bij de doelgroep past. Zij doet dit op een open, actieve, respectvolle en klantvriendelijke wijze en vraagt zich constant af wanneer er gecommuniceerd moet worden en welke effecten dit heeft op de doelgroep. - De gemeente betrekt haar doelgroepen vanaf de vroegste fase bij (nieuw) beleid, waardoor er draagvlak voor dat beleid gecreëerd wordt. De gemeente kan beleidsvoornemens aanpassen als resultaat van de communicatie met de betrokken doelgroepen. - De gemeente Noord-Beveland wil zich profileren als een aantrekkelijk gemeente om te wonen, werken en recreëren. Wat gaan we daarvoor doen In 2011 was het voornemen om een stagiaire een communicatieonderzoek uit te laten voeren. Helaas hebben zich hiervoor geen kandidaten gemeld. In 2012 zal er opnieuw actief naar een stagiaire worden gezocht. Als begin 2012 blijkt dat er wederom geen kandidaat is dan moet bekeken worden hoe er uitvoering gegeven wordt aan deze wens. Te allen tijde worden nieuwe ontwikkelingen op het gebied van nieuwe media in de gaten gehouden en gekeken in hoeverre deze geïmplementeerd moeten worden in NoordBeveland. Bovendien zal de leidraad communicatie, die in 2011 opgesteld is, moeten zorgen dat communicatie tijdig en nog meer betrokken wordt bij de uitvoering van nieuw beleid.

75

Uiteraard blijft communicatie als ondersteunde functie de afdelingen adviseren en ondersteunen bij al hun communicatieactiviteiten. Gemeentelijke website We blijven voortdurend werken aan contentbeheer en doorontwikkeling van de gemeentelijke website. Belangrijke aandachtspunten blijven actualiteit, gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid, waarbij de gebruiker/bezoeker van de website centraal staat. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft in april 2011 een nieuwe overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en e-overheid opgesteld, beter bekend als i-NUP. Daarin heeft zij nieuwe doelen geformuleerd voor toegankelijkheid van gemeentelijke websites. Alle gemeenten moeten zorgen dat hun website eind 2012 voldoet aan de minimale eisen van webrichtlijnen (Waarmerk Drempelvrij zonder ster) en op 1 januari 2015 volledig (3 sterren Waarmerk Drempelvrij). Interne Communicatie Wat willen we bereiken met het interne communicatiebeleid In 2010 is er een nieuw intern communicatiebeleid geschreven. Dit interne communicatiebeleid heeft de volgende doelstellingen: -

Communicatie is een regulier onderdeel van de beleidsvorming en de beleidsontwikkeling Intranet wordt gebruikt als primair communicatiemiddel; afhankelijk van het doel kunnen er ook andere middelen, een communicatiemix worden ingezet. De huisstijl wordt algemeen toegepast. Teksten kenmerken zich door helder taalgebruik; beleidsstukken en nota’s zijn eenvoudig en toegankelijk geschreven.

Wat gaan we daarvoor doen In 2011 zijn er diverse plannen uit het beleid ontwikkeld: o.a. een extranet voor raadsleden, cursus begrijpelijk schrijven en de communicatieleidraad. In 2012 zal verder vervolg worden gegeven aan de uitvoering van de plannen in de interne communicatie nota. Een en ander is ook afhankelijk van de ontwikkelingen rondom het communicatieonderzoek. -

-

-

Het belangrijkste interne communicatiemiddel, intranet zal gerestyled worden. Tevens zal er een gebruikersonderzoek plaatsvinden en zal het intranet worden aangepast naar aanleiding van de uitkomsten uit dit onderzoek. In overleg met P&O worden drie personeelsbijeenkomsten ingepland en ingevuld. In samenwerking met P&O zal er een introductiebeleid voor nieuwe medewerkers opgesteld worden. Er wordt een huisstijlhandboek opgesteld. Aan de cursus begrijpelijk schrijven wordt verder uitvoering gegeven door standaardbrieven in samenwerking met de medewerkers te herschrijven en de schrijfwijzer te herzien. Tevens zal communicatie constant ondersteuning bieden en advies geven op het gebied van interne communicatie bij organisatieontwikkelingen.

76

Automatisering Alles is gereed om een bestuurlijke beslissing te nemen om samen te gaan werken met de gemeenten Kapelle, Reimerswaal, Borsele en Goes. In oktober komt er een advies pver de samenwerking in de Raad. In de afgelopen maanden zijn we druk bezig geweest om de BAG te actualiseren. Deze administratie wordt leidend binnen het gemeentehuis. Alle andere applicaties volgen de BAG. De eerste applicatie die aangesloten wordt is het GBA, de rest volgt. Komende maanden wordt de BRS (Basis Registratie Systeem) vervangen door de Makelaar Gegevens. Alle gegevens van de afdelingen worden afgestemd en aangevuld om aan te sluiten om de Makelaar Gegevens. Dit allemaal is nodig voor het nieuwe werken; gebruik van een midoffice, gegevens direct doorvoeren naar de website, het werken met een klantcontactcentrum. Alle gegevens worden eenmalig opgeslagen en meervoudig gebruikt. De invoering van de Makelaar (Basisregistratie) en de nieuwe versies van Corsa (Post en Archief) zijn de eerste stappen binnen dit traject. Ook op andere gebieden wordt binnen de toekomstige samenwerking een en ander al voorbereid. Op het gebied van uitwijk, informatiebeleid en infrastructuur wordt druk nagedacht over de toekomst. We verwachten dan ook een positieve reactie van college en Raad om onze krachten te bundelen.

Rechtmatigheid De rechtmatigheid en interne controle 2011 heeft in verband met onderbezetting op de afdeling middelen tot op heden stil gelegen. Nadat de begroting 2012 is afgerond zal dit aan het eind van het jaar verder opgepakt worden. Voor de rechtmatigheid bij de jaarrekening wordt naar de volgende onderdelen gekeken: Forensenbelasting; Onroerend zaakbelasting; Afvalstoffenheffing; Rioolheffing; Toeristenbelasting; Leerlingenvervoer; Bezoldiging; Voorziening raadsleden; Subsidies; Treasury en financieringsstatuut; Bouwleges. Het streven is om de rechtmatigheid en interne controle in 2012 weer verder op te pakken en meer in de organisatie te laten integreren. Hierdoor zullen rechtmatigheids controles steeds meer tijdens het werkproces worden uitgevoerd in plaats van achteraf. Hierdoor kan er ook sneller worden ingegrepen bij mogelijke onrechtmatigheden. Voor de juiste toepassing van de (Europese) aanbestedingsregels en het eigen inkoopbeleid wordt gebruik gemaakt van de specialistische kennis van het Inkoopbureau West-Brabant. Een medewerker van dit bureau is voor twee dagdelen per week bij de gemeente gedetacheerd.

77

3.7 Grondbeleid Algemeen Onder grondbeleid wordt verstaan de visie inzake grondbeheer in relatie tot de wijze waarop getracht wordt vooraf geformuleerde doelstellingen te realiseren of te wel de ruimtelijke visie en de hieruit voortvloeiende positie die de gemeente ter zake in wil nemen (actief dan wel passief) ter realisatie van woningbouw, ontwikkeling van bedrijfsterreinen en overige uit deze visie voortvloeiende doeleinden (vestigingsbeleid bedrijven, bedrijfsverplaatsingen, oprichten wozoco’s, onderwijs, recreatie, etc.). Een dergelijke visie is dan ook in 2008 opgesteld en in oktober 2008 door de raad vastgesteld onder de naam ‘Grondbeleidsnota Gemeente NoordBeveland’. Inzicht in het gevoerde c.q. te voeren grondbeleid is onontbeerlijk gezien het grote financiële belang en de risico’s gemoeid met het exploiteren van gronden. De grondbeleidsnota bevat een visie op actief en faciliterend grondbeleid, het gronduitgiftebeleid, grondprijsbeleid, het grondbeheer, de planeconomische sturing en het financieel kader. Ook de per 1 juli 2008 in werking getreden Grondexploitatiewet en de relatie tot de structuurvisie 2008 zijn in de grondbeleidsnota meegenomen. De nota heeft een horizon van 15 jaar, maar zal elke raadsperiode eenmaal worden geëvalueerd en daar waar nodig herzien. Wijze van uitvoering van het grondbeleid Bij het ontwikkelen van locaties worden onder andere de volgende uitgangspunten gehanteerd: • zoveel mogelijk beperken van de risico’s of te wel een sluitende exploitatieopzet • in geval van faciliterend grondbeleid (exploitatieovereenkomsten ) zal de gemeente op de volgende gebieden medebepalend zijn: -aantal en soort uit te geven bouwkavels -stedebouwkundige randvoorwaarden en beeldkwaliteit -infrastructuur Per ontwikkeling wordt bezien of gemeente en ontwikkelaar door middel van een anterieure overeenkomst tot overeenstemming komen dan wel met het instrument ‘grondexploitatieplan’, al dan niet aangevuld met een posterieure overeenkomst, gewerkt wordt. Stand van zaken/prognose van de te verwachten resultaten Onderstaand een overzicht van alle woningbouwprojecten die door de gemeente zijn opgestart c.q. waarvan de planontwikkeling al in een vergevorderd stadium is: Kern Kamperland Kamperland Kamperland Kamperland Wissenkerke Wissenkerke Kortgene

Project Kamperland IV Landbouwhaven Havenkanaal Zorgresidence Ruiterplaat Akkerrand Noord Sportvelden Stadspolder

Mogelijk aantal woningen 69 6 106 12 5 59 70

Voor de komende 10 jaar voorziet de woningbouw planningslijst van de gemeente NoordBeveland in de bouw van ca 485 woningen waarvan ca 250 op uitbreidings-, 210 op

78

inbreidings- en 25 op herstructureringslocaties. Ontwikkeling van de locaties zal zowel plaatsvinden door de gemeente (actief) als door particulieren/projectontwikkelaars (faciliterend). Bedrijventerreinen Cruijckelcreke te Wissenkerke voorziet bij handhaving van het huidige uitgiftetempo tot en met 2011 in de behoefte aan bedrijfsterreinen. In de vorm van RIP II te Kamperland heeft de gemeente 1,16 netto hectare grond die vanaf 2011 wordt uitgegeven, als uitbreiding van het bedrijfsterrein RIP I. Noord-Beveland kent nog niet in exploitatie genomen bouwgronden en in exploitatie genomen bouwgronden. Voor beide categorieën zijn de huidige boekwaardes geëxtrapoleerd teneinde iets te kunnen zeggen over het uiteindelijke resultaat. Bij de vermelde plannen zijn de becijferingen tot stand gekomen op basis van de gegevens zoals opgenomen in het woningbouwprogramma 2010-2020, versie april 2011, de door de raad vastgestelde ‘Prijsnota gronden in bezit bij de gemeente Noord-Beveland 2011, een rekenrente van 4% en indien van toepassing een toeslag t.b.v. reservevorming tot maximaal € 10,-- per te verkopen m² grond en voor de inrichting van een plan € 500.000,-- per ha voor kosten bouwrijpmaken, woonrijpmaken en de kosten van voorbereiding en toezicht. Toepassing van het voorgaande heeft geleid tot de volgende geprognosticeerde resultaten: Reeds genomen Verwacht winst / resultaat Voordelig/nadelig verlies (-)

Einde. Expl. Per.

Nog niet in exploitatie genomen bouwgronden: -Colijnsplaat, Molenweg

- 1.443.703 Voordelig

-Wissenkerke, Zuid-Oost (Akkerrand/Dorpsweg) -Wissenkerke, Sportvelden

-

11.981 Voordelig 987.525 Voordelig 2.443.209

0

2027

-70.000 0 -70.000

2014 2020

De verwachting is dat de eerste ontwikkelingen de molenweg pas in 2020 zullen plaats vinden. De eerste verkopen zullen pas in 2020 plaats vinden en zijn hierdoor nog niet in de woningbouwplanningslijst 2010-2020 opgenomen. In 2009 is besloten om voor de exploitatie Wissenkerke Zuid-Oost (Akkerrand/Dorpsweg) een voorziening van € 70.000 aan te leggen. De verwacht is dat dit project in 2014 zal worden afgerond met een positief resultaat van € 11.981. Als we echter de gevormde voorziening hiervan afhalen komen we op een negatief resultaat van € 58.019. In 2010 zijn de gronden voor de Stadspolder Kortgene aangekocht. De verwachting is dat in 2012 het bouwrijp maken gaat beginnen. In 2012 zullen tevens de eerste verkopen van sociale woningen en woningen in de vrije sector plaats vinden. De verwachting is dat het project in 2028 met een voordelig resultaat van € 849.511 zal worden afgerond. Reeds genomen Verwacht winst / resultaat Voordelig/nadelig verlies (-) In exploitatie genomen bouwgronden: - Wissenkerke, bedrijventerrein Cruijckelcreke - Kamperland, Handelshaven fase 1 - Kamperland, Handelshaven fase 2 - Kamperland, Rip II

-

570.074 460.465 1.325.041 116.245

Voordelig Voordelig Voordelig Voordelig

Einde. Expl. Per.

170.000 0 0 -92.000

2012 2014 2014 2015

79

Reeds genomen Einde. Verwacht winst / Expl. resultaat Voordelig/nadelig verlies (-) Per. 0 2020 899.777 Voordelig

- Wissenkerke, Sportvelden - Wissenkerke, Waterschapslocatie

-

89.370 Voordelig 3.460.972

0

2014

78.000

De verwachting is dat de exploitatie bedrijventerrein Cruijckelcreke te Wissenkerke in 2012 kan worden afgerond. In de afgelopen jaren is op dit project al een totale winst genomen van € 170.000. De verwachting is dat in 2011 een winst genomen kan worden van ongeveer € 300.000 en in 2012 het restant (+/- € 270.074) genomen kan worden. De voorzichtige verwachting is dat de exploitatie handelshaven Kamperland fase 1 in 2014 zal worden afgesloten met een batig saldo van € 460.465. Er dienen op dit project nog flink wat kosten en opbrengsten gemaakt te worden, waardoor enige voorzichtigheid over de winstverwachting op zijn plaats is. De exploitatie handelshaven Kamperland fase 2 is in 2011 door de raad vastgesteld en dus een grond in exploitatie geworden. De voorzichtige verwachting is dat dit project in 2014 zal worden afgerond met een positief saldo van € 1.325.041. Ook bij deze exploitatie geldt dat er nog flink wat opbrengsten en kosten gemaakt moeten worden, waardoor enige voorzichtigheid over de winstverwachting op zijn plaats is. De eerste verkopen bij exploitatie Rip II Kamperland staan nu voorlopig geraamd in 2012, maar dit is zeer onzeker. Inmiddels is duidelijk geworden dat in tegenstelling tot de prognose er nog geen vraag is naar bedrijfsterreinen voor dit complex. De verwachting is dan ook dat de verkopen op deze exploitatie in de komende jaren meer naar achter worden geschoven en het resultaat naar beneden moet worden bijgesteld. In 2003 is er al een voorziening voor eventuele verliezen aangelegd van € 92.000. Deze voorziening zal voorlopig gehandhaafd blijven en wellicht in de komende jaren nog worden opgeplust. De verwachting is dat de exploitatie sportvelden Wissenkerke in 2020 kan worden afgerond met een batig saldo van € 899.777. Mogelijk dat door de financiële crisis de grondverkopen in de komende jaren nog meer naar achter geschoven gaan worden, wat een negatieve invloed heeft op het resultaat. De verwachting is dat de exploitatie Waterschapslocatie Wissenkerke in 2014 kan worden afgesloten met een positief saldo van € 89.370. Risico’s en grondexploitatie Uit de exploitatie van gronden vloeien financiële risico’s voort. Deze risico’s zijn begin 2004 (basis boekwaarde ultimo 2002) in beeld gebracht aan de hand van een aantal mogelijke risicoscenario’s (hoog, gemiddeld en laag). Aan de hand van deze risico inventarisatie, waarbij het gemiddelde risicoscenario als uitgangspunt heeft gediend, werd het minimumniveau voor de risicoreserve grondexploitaties en voor de vorming van een voorziening verwachte verliezen bepaald op respectievelijk € 500.000,-- en € 677.000,--. Vervolgens heeft in het kader van de jaarrekening 2005 een herijking van de reserve- en voorzieningenpositie grondexploitaties plaatsgevonden. Hierbij werd geconstateerd dat recente ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld de versoepeling/loslaten contingentering woningbouw door provincie, positieve gevolgen hadden gehad op de diverse te verwachten complexresultaten. Dit heeft geresulteerd in de neerwaartse bijstelling van de hoogte van de ”voorziening wegens te verwachten verliezen” met € 585.000,-- tot € 92.000,--. Doordat de exploitatie van Wissenkerke Zuid-Oost een verliesgevend saldo laat zien is in 2009 een voorziening voor € 70.000 aangelegd. Hierdoor is de hoogte van de “voorziening wegens te verwachte verliezen” met € 70.000 opgelopen tot € 162.000. 80

De risicoreserve grondexploitatie € 563.000,--, is naar onze mening, mede gezien de uitkomsten van voorgaande becijferingen, ruimschoots toereikend voor de dekking van eventueel nog binnen de diverse exploitaties aanwezige risico’s. Een ander risico waar de komende jaren ook rekening mee gehouden dient te worden is de ontwikkeling van de financiële crisis. Uit veiligheidsoverweging is ervoor gekozen om voor het bepalen van bovenstaande begrote resultaten de verkopen zoveel mogelijk naar achter te schuiven, maar nog wel in aansluiting met het woningbouwprogramma 2010-2020. Indien de verkopen toch eerder plaats vinden zou dit een voordeel voor de gemeente zijn.

81

4. Financiële begroting 4.1 Overzicht van baten en lasten In het onderstaande is een totaaloverzicht van de programma’s gegeven. Programma's ( 1.000,-- euro) Lasten 1. Bestuur 1.757 2. Veiligheid 1.273 3. Verkeer, vervoer en openbare werken 4.135 4. Economie 222 5. Onderwijs 755 6. Cultuur, recreatie en sport 547 7. Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening 4.718 8. Milieu 2.504 9. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 5.346 10. Alg. dekkingsmiddelen en 296 onvoorzien 287 Resultaat voor bestemming 21.841

Baten 110 120 644 406 1.844 1.587 4.770 11.984 21.464

Saldo 1.6471.1533.492184 7555472.87491757611.688 287377-

Mutaties reserves programma 1 programma 2 programma 3 programma 4 programma 5 programma 6 programma 7 programma 8 programma 9 programma 10 Totaal Resultaat na bestemming

808 64 40 912 22.376

664302 15377 754-

144 366 25 535 22.376

82

Begroting 2012 uitgaven 22,4 miljoen 1. Bestuur 2. Veiligheid 3%

8% 3. Verkeer, vervoer en openbare werken

6% 26%

4. Economie 5. Onderwijs 19% 6. Cultuur, recreatie en sport

1%

11%

7. Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening 8. Milieu

3% 2%

9. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

21%

10. Alg. dekkingsmiddelen en

Begroting 2012 inkomsten 22,4 miljoen 1. Bestuur 2. Veiligheid

7% 5%

3. Verkeer, vervoer en openbare werken 12%

4. Economie 5. Onderwijs

1%

50%

3% 2%

12% 4%

4%

6. Cultuur, recreatie en sport 7. Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening 8. Milieu 9. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 10. Alg. dekkingsmiddelen en

83

4.2 Financiële positie en toelichting a. Algemeen De financieringspositie van de gemeente Noord-Beveland is niet ongunstig, hetgeen onder meer blijkt uit het feit dat een behoorlijk gedeelte van de investeringen met eigen middelen is gefinancierd. Vaste activa per 1-1-2012 Boekwaarde vaste activa

24.043.165

Eigen financieringsmiddelen per 1-1-2012 Reserves Voorzieningen Totaal (zie model)

10.142.983,00 253.093,00 10.396.076,00

b. reserves en voorzieningen De reserves worden onderverdeeld in een verplicht algemene reserve en bestemmingsreserves. De bestemmingsreserves worden gebruikt voor een bepaald doelobject. 1-1-2012 Algemene reserve Algemene reserve (vrij aanwendbaar) Bestemmingsreserves Totaal

960.014,00 5.408.889,00 3.774.080,00 10.142.983,00

Voorzieningen De voorzieningen worden gebruikt om fluctuaties in de exploitatie te voorkomen. 1-1-2012 Voorzieningen

253.093,00

c. Financiële positie op langere termijn De financiële positie voor 2012 en later jaren is zonder beleidsaanpassingen zorgelijk. Uit de budgetprognose 2012-2015 (bijlage 2) blijkt dat er vanaf 2013 elk jaar sprake is van een tekort.

84

5. Bijlagen

85

Bijlage 1

Investeringsplanning 2012-2015

2012 Subprod. Nr. Omschrijving 6120000 6120200 6120200 6120200 6120400

6210300 6210400 6560500 6724000

6421000

6580000

6630300 6630500 6630600 6630600 6630600 6630600 6630700 6630700 6630700 6630700

brandweerlaarzen brandslangen deel hydr gereedschap, ram voertuigen Colijnsplaat/Kortgene alarmontvangers Totaal programma 2

2012

2013

2014

2015

8.000 7.000 6.000 285.000

Afschr. Boekwaarde termijn 1-1-2012 7 10 7 15 5 0 -

15.000

12.000 18.000

285.000

66.500 60.000 35.000

66.500 60.000 35.000

66.500 60.000 35.000

66.500 60.000 35.000 12.000

161.500

161.500

161.500

173.500

OBS de Vliete (radiatoren, dakbedekking, berging en aanpassing ventilatie) Totaal programma 5

41.000

0

0

41.000

0

0

0

beleidsplan speelplaatsen uitv Totaal programma 6

35.000 35.000

35.000 35.000

35.000 35.000

0

effecten mobiliteitsplan Openbare verlichting Effecten visie toerisme N. Bev. Begraafplaats Kamperland (vervangen kozijnen en deuren berging) Totaal programma 3

Dorpshuis Gsd, (dakbedekking) Dorpshuis Wsk (vloerbedekking) Dorpshuis Kats ( dakbedekking) Dorpshuis Kats (sanitair) Dorpshuis Kats( kozijnen) Dorpshuis Kats (sportvloer/vloerbedekking) Dorpshuis Cpl (dakbedekking) Dorpshuis Cpl (gymtoestellen) Dorpshuis Cpl (vervangen sportvloer) Dorpshuis Cpl (cv ketels)

15

10.000

0

9.000 0

23.000 0 65.000 17.000

0 7.000

49.000 4.000 25.000 9.000 Pagina 1

90

25

18.000 0

20 30 15 25

5.000

0

Afschrijving

Rente 4%

Totaal

1.143 700 1.843

320 280 600

1.463 980 2.443

3.325 2.000 2.333 -

2.660 2.400 1.400 -

5.985 4.400 3.733 -

7.658

6.460

14.118

1.640

1.640

3.280

1.640

1.640

3.280

2.333 2.333

1.400 1.400

3.733 3.733

30 20 30 25 25 20

-

-

-

30 20 20

350 -

280 -

630 -

25

-

-

-

Bijlage 1


2012 Subprod. Nr. Omschrijving 6630800 6650100 6650100

2015

Afschr. Boekwaarde termijn 1-1-2012 28 20 25

25.000

25.000

Totaal programma 7

32.000

66.000

215.000

32.000

625.000 30.000 27.500 25.000 50.000 757.500

625.000 30.000 27.500 25.000 50.000 757.500

625.000 30.000 27.500

625.000 30.000 27.500

50.000 732.500

50.000 732.500

7.000 7.000

7.000 7.000

7.000 7.000

7.000 7.000

6822000

Luchtfoto's kernen en buitengebied Totaal programma 9

5400000

2014

25.000

Uitvoering GRP vervanging hoofdgemalen vervanging minigemalen Sanering ongerioleerde panden verbeteringswerken Totaal programma 8

5100300 5100300 5200200 5300000 5300000

2013

Dorpshuis Kg (lichtkoepels) Kinderdagverblijf ziezo (armaturen) Kinderdagverblijf ziezo (wand + vloertegels + sanitair) Verduurzaming gem. gebouwen

6722000 6722000 6722000 6722000 6722000

5100300

2012

gemeentehuis verv. Buiten zonwering Gemeentehuis verv. Lampen Gemeentehuis (Klimaat archief) Verv. tractie/machines Gymzaal Wsk (gymtoestellen) Gymzaal Wsk (verv. Buitenkozijnen, sportvloer en vloerbedekking)

6.000 8.000 15.000

25

144.000

Gymzaak Kp (gymtoestellen) Totaal programma 10

7.000 155.000

144.000

Totaal

1.204.000

1.189.000

105.000

141.000

1.577.000

Pagina 2

-

Rente 4% -

Totaal -

1.000

1.000

2.000

1.350

1.280

2.630

10.417 2.000 1.833 625 833 15.708

25.000 1.200 1.100 1.000 2.000 30.300

35.417 3.200 2.933 1.625 2.833 46.008

2.333 2.333

280 280

2.613 2.613

20

-

-

-

12.000

4

-

-

-

102.000 4.000 77.000

8 20 20

16.625 250 -

5.320 200 -

21.945 450 -

20

350 17.225

280 5.800

630 23.025

50.091

47.760

97.851

36.000

10.000 133.000 5.000

Afschrijving

195.000

1.140.000

60 15 15 40 60

-

-

3 -

Bijlage 1


2013 Subprod. Nr. Omschrijving

2014

Boekwaarde 1-1-2013 6.857 6.300 13.157

Afschrijving 1.143 700 857 2.400 5.100

274 252 240 480 1.246

1.417 952 1.097 2.880 6.346

Boekwaarde 1-1-2014 5.714 5.600 5.143 9.600 26.057

63.175 58.000 32.667 -

6.650 4.000 4.667 -

5.187 4.720 2.707 -

11.837 8.720 7.373 -

153.842

15.317

12.614


39.360

1.640

39.360

6580000


32.667 32.667

6630300 6630500 6630600 6630600 6630600 6630600


6120000 6120200 6120200 6120200 6120400


6210300 6210400 6560500 6724000


6421000

6630700 6630700 6630700 6630700

6.650 -

Rente 4%

Totaal

Afschrijving

Rente 4%

Totaal

1.143 700 857 19.000 2.400 24.100

229 224 206 11.400 384 12.442

1.371 924 1.063 30.400 2.784 36.542

123.025 114.000 63.000 -

9.975 6.000 7.000 -

7.581 6.960 3.920 -

17.556 12.960 10.920 -

27.930

300.025

22.975

18.461

41.436

1.574

3.214

78.720

1.640

3.149

4.789

1.640

1.574

3.214

78.720

1.640

3.149

4.789

4.667 4.667

2.707 2.707

7.373 7.373

63.000 63.000

7.000 7.000

3.920 3.920

10.920 10.920

600 360 -

720 360 -

1.320 720 -

17.400 8.640 -

600 767 360 2.600 -

696 920 346 2.600 -

1.296 1.687 706 5.200 -

350 -

266 -

616 -

6.300 -

1.633 550 1.250

1.960 412 1.000

3.593 962 2.250

-

-

-

360

360

720

Pagina 3

-

Bijlage 1


2013 Subprod. Nr. Omschrijving 6120000 6630800 6650100 6650100

brandweerlaarzen Dorpshuis Kg (lichtkoepels) Kinderdagverblijf ziezo (armaturen) Kinderdagverblijf ziezo (wand + vloertegels + sanitair) Verduurzaming gem. gebouwen Totaal programma 7

6722000 6722000 6722000 6722000 6722000


6822000


5100300


5100300 5100300 5200200 5300000 5300000

5400000


Totaal

2014

Boekwaarde 1-1-2013 -

Afschrijving

Rente 4%

Totaal

Boekwaarde 1-1-2014 454 5.786 720 7.600 -

214 400 -

240 320 -

24.000

2.000

1.960

3.960

30.650

3.924

3.866

614.583 28.000 25.667 24.375 49.167 741.792

20.833 4.000 3.667 1.250 1.667 31.417

4.667 4.667

4.667 4.667

Afschrijving

Rente 4%

Totaal

214 400 600

231 304 600

446 704 1.200

47.000

3.000

2.880

5.880

7.790

92.726

12.334

12.309

24.643

49.583 2.320 2.127 1.975 3.967 59.972

70.417 6.320 5.793 3.225 5.633 91.388

1.218.750 54.000 49.500 48.125 97.500 1.467.875

31.250 6.000 5.500 1.250 2.500 46.500

73.750 3.360 3.080 1.925 5.900 88.015

105.000 9.360 8.580 3.175 8.400 134.515

467 467

5.133 5.133

7.000 7.000

7.000 7.000

560 560

7.560 7.560

1.800

1.440

3.240

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

116.375 4.750 -

34.625 250 -

10.415 190 -

45.040 440 -

225.750 4.500 -

47.750 250 -

13.230 180 -

60.980 430 -

6.650 127.775

350 35.225

266 10.871

616 46.096

6.300 236.550

350 50.150

252 15.102

602 65.252

1.143.909

101.956

93.316

195.272

2.271.953

171.699

153.958

325.657

Pagina 4

Bijlage 1


2015 Subprod. Nr. Omschrijving

Boekwaarde 1-1-2015 4.571 4.900 4.286 266.000 7.200 286.957

Afschrijving 1.143 700 857 19.000 2.400 24.100

183 196 171 10.640 288 11.478

1.326 896 1.029 29.640 2.688 35.578

179.550 168.000 91.000 -

13.300 8.000 9.333 480

9.842 9.120 5.040 480

23.142 17.120 14.373 960

438.550

31.113

24.482

55.595


77.080

1.640

3.083

4.723

77.080

1.640

3.083

4.723

6580000


91.000 91.000

7.000 7.000

3.640 3.640

10.640 10.640

6630300 6630500 6630600 6630600 6630600 6630600


16.800 22.233 8.280 62.400 -

600 500 767 360 2.600 850

672 400 889 331 2.496 680

1.272 900 1.656 691 5.096 1.530

47.367 9.750 23.750

1.633 800 1.250

1.895 590 950

3.528 1.390 2.200

8.640

360

346

706

6120000 6120200 6120200 6120200 6120400


6210300 6210400 6560500 6724000


6421000

6630700 6630700 6630700 6630700

Rente 4%

Pagina 5

Totaal

Bijlage 1


2015 Subprod. Nr. Omschrijving 6120000 6630800 6650100 6650100

brandweerlaarzen Dorpshuis Kg (lichtkoepels) Kinderdagverblijf ziezo (armaturen) Kinderdagverblijf ziezo (wand + vloertegels + sanitair) Verduurzaming gem. gebouwen Totaal programma 7

Boekwaarde 1-1-2015 5.571 7.200 14.400

Afschrijving

Rente 4%

Totaal

214 400 600

223 288 576

437 688 1.176

69.000

3.000

2.760

5.760

295.391

13.934

13.096

27.030

1.812.500 78.000 71.500 46.875 145.000 2.153.875

41.667 8.000 7.333 1.250 3.333 61.583

97.500 4.320 3.960 1.875 7.800 115.455

139.167 12.320 11.293 3.125 11.133 177.038

6722000 6722000 6722000 6722000 6722000


6822000


7.000 7.000

7.000 7.000

560 560

7.560 7.560

5100300


34.200

1.800

1.368

3.168

3.000

480

3.480

283.000 4.250 -

60.500 450 3.850

15.400 330 3.080

75.900 780 6.930

5.950 327.400

350 69.950

238 20.896

588 90.846

3.677.254

216.321

192.690

409.011

5100300 5100300 5200200 5300000 5300000

5400000


Totaal

-

Pagina 6

Bijlage 2

BUDGET-PROGNOSE 2012-2015 In de meerjarenbegroting is uitgegaan van bestaand beleid 2012 en is voor 2013-2015 gerekend met 1,9% prijs- en 2 % loonstijging per jaar. Dit ingevolge de verwachting voor de komende jaren. De algemene uitkering uit het gemeentefonds is opgenomen overeenkomstig de laatst bekende gegevens voor de komende jaren (de mei-circulaire).

2012 De meerjarenbegroting laat de volgende saldi zien Subtotaal Exploitatieplanning (donatie voorziening wegen) Investeringsplanning Totaal (post "onvoorzien boven € 85.000") overige stelposten stelpost Veiligheidsregio stelpost algemene uitkering incidenteel onvoorzien (25% bespaarde rente AR vrij besteedbaar) Delta dividend (50% incidenteel) saldo voorgestelde mutaties overschot/tekort Voordeel belasting onder regie Dekkingsvoorstellen: 2012; verhoging OZB met 2% inflatiecorrectie Voorstel 2% 2013; verhoging OZB met 2% (inflatiecorrectie) 2014; idem 2015; idem 2012; verhoging rioolheffing met 25 euro Voorstel 15 euro 2013; verhoging rioolheffing met 25 euro 2014; idem 2015; idem 2012; 2013; 2014; 2015;

verhoging woonforensenbelasting met 2% idem idem idem

Overschot/tekort (eenmalig onvoorzien)

2014

2015

191.205 191.205

322.855 322.855

207.308 207.308

97.851 86.321

110.000 195.272 114.067-

110.000 325.657 112.802-

110.000 409.011 311.703-

13.500 150.000 78.821

27.000 150.000 46.153

242.321

223.153

40.500 150.000 40.814 176.700 408.014

54.000 150.000 37.005 176.700 417.705

-156.000

-337.220

-520.816

-729.408

50.000

50.000

50.000

50.000

30.000

30.000 30.000

30.000 30.000 30.000

30.000 30.000 30.000 30.000

65.000

65.000 115.000

65.000 115.000 115.000

65.000 115.000 115.000 115.000

11.000

11.000 11.000

11.000 11.000 11.000

11.000 11.000 11.000 11.000

PM 30.000

PM 30.000 30.000

17.000

17.000

PM 30.000 30.000 PM 17.000

106.000

309.000

495.000

651.000

0

21.780

24.184

-28.408

groslijst kerntaken; 2013; Mogelijkheid TB verhogen met 2 cent (naar € 1,04) 2014; Mogelijkheid aftoppen subsidie oud papier 2015; Mogelijkheid beperken subsidies bijv bij recreatie ( weth. Fin heeft aangegeven 17.000 miv 2013). Totaal dekkingsvoorstellen

2013

184.172 184.172

Bijlage 3

Investerings- en financieringsstaat 1 jan. 2012 Begr.mutaties 31 dec. 2012 Vaste activa Opgenomen langlopende geldlening Eigen vermogen Voorzieningen

24.043.165 10.426.350 10.142.983 253.093

-14.955 -254.010 -376.905 12.655

24.028.210 10.172.341 9.766.078 265.748

Verloop van: Vaste activa Investeringen uurlonen in investeringen Afschrijving op investeringen Bijdrage in investeringen

1.204.000 65.007 1.283.961 0 1.283.961

Mutaties 2011

-14.955

Langlopende geldleningen Opname leningen Aflossingen Mutaties 2011

1.316.739 1.570.749 -254.010

Eigen vermogen Toevoegingen Bijdrage in investeringen Bijdrage in exploitatie

534.828 0 911.733 911.733

Mutaties 2011

-376.905

Voorzieningen Toevoeging t.l.v. exploitatie Beschikkingen Bijdrage investeringen

12.655 0 0 0

Mutaties 2011

12.655

Bijlage 4

Lasten en baten per programma Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

1.748.929,54 1.310.370,20 3.359.199,75 255.167,52 757.395,98 627.047,09 4.400.263,17 2.454.323,46 1.445.937,84 499.039,12

1.757.023,64 1.272.531,66 4.135.428,17 221.929,57 755.087,14 547.469,81 4.717.782,17 2.504.173,90 5.346.214,71 1.117.765,14

1.785.695,11 1.264.948,07 3.343.741,86 224.619,39 712.311,46 555.200,45 4.711.237,36 2.522.039,93 5.211.316,60 631.491,31

1.806.456,50 1.258.576,53 3.340.696,71 226.203,47 706.972,26 537.148,16 4.723.353,54 2.530.897,76 4.179.978,96 632.482,63

1.834.518,79 1.267.161,29 3.342.156,74 228.758,68 698.702,02 541.884,56 4.718.169,89 2.547.505,60 4.216.483,48 822.537,84

16.857.673,67

22.375.405,91

20.962.601,54

19.942.766,51

20.217.878,90

110.000,00 120.000,00 635.467,94 404.542,87 3.000,00 1.662.057,00 1.396.800,00 326.135,08 12.036.251,05

110.000,00 120.000,00 643.533,82 405.870,22 1.844.062,00 1.586.800,00 4.769.743,31 12.895.396,57

110.000,00 120.000,00 643.544,25 402.870,22 1.834.062,00 1.586.800,00 4.328.659,91 12.127.870,95

110.000,00 120.000,00 643.554,39 402.870,22 1.834.062,00 1.586.800,00 3.312.910,82 12.255.424,59

110.000,00 120.000,00 643.564,72 402.870,22 1.834.062,00 1.586.800,00 3.522.046,99 12.205.843,83

16.694.253,94

22.375.405,92

21.153.807,33

20.265.622,02

20.425.187,76

460.737,00 469.205,16 509.182,65 45.000,00 35.000,00 229.804,73

468.101,00 532.046,98 481.102,81 45.000,00 5.065,00 225.707,85

477.305,32 541.007,49 489.551,06 45.000,00 5.161,24 227.670,01

486.693,39 546.687,45 494.470,95 45.000,00 5.259,30 228.345,41

496.268,88 555.198,85 502.542,42 45.000,00 5.359,23 230.149,42

1.748.929,54

1.757.023,64

1.785.695,11

1.806.456,50

1.834.518,79

110.000,00

110.000,00

110.000,00

110.000,00

110.000,00

110.000,00

110.000,00

110.000,00

110.000,00

110.000,00

1.638.929,54

1.647.023,64

1.675.695,11

1.696.456,50

1.724.518,79

940.140,31 33.806,48 1.320,00 157.396,11 132.707,30 45.000,00

903.925,35 48.530,11 1.320,00 142.814,63 130.941,57 45.000,00

899.195,53 49.177,77 1.345,08 140.650,69 129.579,00 45.000,00

896.472,23 49.307,98 1.370,64 138.432,24 127.993,44 45.000,00

906.643,39 51.102,39 1.396,68 136.351,57 126.667,26 45.000,00

1.310.370,20

1.272.531,66

1.264.948,07

1.258.576,53

1.267.161,29

75.000,00 45.000,00

120.000,00 -

120.000,00 -

120.000,00 -

120.000,00 -

120.000,00

120.000,00

120.000,00

120.000,00

120.000,00

1.190.370,20

1.152.531,66

1.144.948,07

1.138.576,53

1.147.161,29

1.390.261,40 139.066,17 144.394,70 130.626,42 6.750,83 1.301.184,42 246.915,81

1.944.334,85 140.900,29 133.586,28 99.898,67 7.063,95 1.570.393,56 239.250,58

1.447.538,26 142.039,87 133.986,26 99.124,34 7.097,67 1.272.806,74 241.148,71

1.459.531,74 129.249,45 131.828,91 96.147,97 7.153,88 1.275.397,56 241.387,20

1.469.658,95 130.920,02 124.299,33 90.838,94 7.251,40 1.282.522,99 236.665,11

Programma's lasten 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Bestuur Veiligheid Verkeer, vervoer en openbare werken Economie Onderwijs Cultuur, recreatie en sport Sociale voorz. en maatschappelijke dienstverlening Milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Alg.dekkingsmiddelen en onvoorzien

Totaal lasten Programma's baten 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Bestuur Veiligheid Verkeer, vervoer en openbare werken Economie Onderwijs Cultuur, recreatie en sport Sociale voorz. en maatschappelijke dienstverlening Milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Alg.dekkingsmiddelen en onvoorzien

Totaal baten Programma 1 Bestuur 001 002 003 004 005 006

Bestuursorganen Bestuursondersteuning college van b. en w. Burgerzaken Lasten en baten secretarieleges en burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad en rekenkamer

Totaal lasten 001 002 003 004 005 006

Bestuursorganen Bestuursondersteuning college van b. en w. Burgerzaken Baten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad en rekenkamer

Totaal baten Saldo Programma 2 Veiligheid 120 140 711 714 715 716

Brandweer Openbare orde en veiligheid Ambulancevervoer Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg (uniform deel) Jeugdgezondheidszorg (maatwerk deel)

Totaal lasten 120 140 711 714 715 716

Brandweer Openbare orde en veiligheid Ambulancevervoer Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg (uniform deel) Jeugdgezondheidszorg (maatwerk deel)

Totaal baten Saldo

-

Programma 3 Verkeer, vervoer en openbare werken 210 211 221 531 550 560 724

Wegen, straten en pleinen Verkeersmaatregelen te land Binnenhavens en waterwegen Groene sportvelden en terreinen Natuurbescherming Openbaar groen en openluchtrecreatie Lijkbezorging

Bijlage 4

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

3.359.199,75

4.135.428,17

3.343.741,86

3.340.696,71

3.342.156,74

20.000,00 523,60 77.302,04 16.206,34 381.411,00 140.024,96

20.000,00 523,60 83.613,92 16.206,34 383.165,00 140.024,96

20.000,00 533,55 83.614,40 16.206,34 383.165,00 140.024,96

20.000,00 543,69 83.614,40 16.206,34 383.165,00 140.024,96

20.000,00 554,02 83.614,40 16.206,34 383.165,00 140.024,96

635.467,94

643.533,82

643.544,25

643.554,39

643.564,72

2.723.731,81

3.491.894,35

2.700.197,61

2.697.142,32

2.698.592,02

220,00 103.518,89 22.966,19 128.462,44

220,00 80.241,57 23.216,15 118.251,86

224,18 80.827,60 23.509,16 120.058,45

228,44 81.151,23 23.670,97 121.152,83

232,78 81.695,59 23.943,15 122.887,15

255.167,52

221.929,57

224.619,39

226.203,47

228.758,68

17.045,17 353.500,00 33.997,70

17.070,22 353.500,00 35.300,00

14.070,22 353.500,00 35.300,00

14.070,22 353.500,00 35.300,00

14.070,22 353.500,00 35.300,00

Totaal baten

404.542,87

405.870,22

402.870,22

402.870,22

402.870,22

Saldo

149.375,35-

183.940,65-

178.250,83-

176.666,75-

174.111,54-

102.515,56 118.710,01 52.425,98 153.046,74 330.697,69 -

98.753,10 112.037,30 48.031,74 134.839,42 291.425,59 70.000,00

56.440,35 107.228,75 49.636,59 132.676,59 296.329,19 70.000,00

55.722,73 101.848,73 50.512,33 128.013,86 300.874,61 70.000,00

53.909,40 100.242,28 42.613,91 126.075,95 305.860,48 70.000,00

757.395,98

755.087,14

712.311,46

706.972,26

698.702,02

Totaal lasten 210 211 221 531 550 560 732

Wegen, straten en pleinen Verkeersmaatregelen te land Binnenhavens en waterwegen Groene sportvelden en terreinen Natuurbescherming Openbaar groen en openluchtrecreatie Baten begraafplaatsen

Totaal baten Saldo Programma 4 Economie 310 320 330 340

Handel en Ambacht Industrie Nutsbedrijven Agrarische productie en ontginning

Totaal lasten 310 320 330 340

Handel en Ambacht Industrie Nutsbedrijven Agrarische productie en ontginning

Programma 5 Onderwijs 420 421 422 423 480 482

Openbaar basisonderwijs excl. Huisvesting Openbaar basisonderwijs, huisvesting Bijzonder basisonderwijs, excl. Huisvesting Bijzonder basisonderwijs, huisvesting Gemeenschappelijke baten/lasten v.h. onderwijs Volwasseneneducatie

Totaal lasten 420 421 422 423 480 482

Openbaar basisonderwijs excl. Huisvesting Openbaar basisonderwijs, huisvesting Bijzonder basisonderwijs, excl. Huisvesting Bijzonder basisonderwijs, huisvesting Gemeenschappelijke baten/lasten v.h. onderwijs Volwasseneneducatie

Totaal baten Saldo

-

3.000,00

3.000,00

-

-

-

-

754.395,98

755.087,14

712.311,46

706.972,26

698.702,02

114.794,87 103.485,30 184.505,52 74.520,12 93.691,90 56.049,38

113.000,26 90.474,73 141.384,88 58.906,79 82.475,07 61.228,08

113.097,93 89.518,21 149.595,40 59.199,80 83.415,60 60.373,50

113.151,87 88.463,84 143.805,64 59.361,61 80.923,52 51.441,68

113.242,60 87.536,58 146.812,63 59.633,79 83.314,60 51.344,36

627.047,09

547.469,81

555.200,45

537.148,16

541.884,56

Programma 6 Cultuur, recreatie en sport 510 511 530 540 541 580

Openbaar bibliotheekwerk Vormings- en ontwikkelingswerk Sport Kunst Oudheidkunde/musea Overige recreatieve voorzieningen

Totaal lasten 510 511 530 540 541 580

Openbaar bibliotheekwerk Vormings- en ontwikkelingswerk Sport Kunst Oudheidkunde/musea Overige recreatieve voorzieningen

Totaal baten Saldo

-

-

-

-

-

-

627.047,09

547.469,81

555.200,45

537.148,16

541.884,56

1.213.580,95 595.000,00 25.000,00 221.548,23

1.323.420,75 595.000,00 46.000,00 126.000,00 207.635,83

1.324.310,19 595.000,00 46.000,00 126.000,00 206.225,48

1.324.935,01 595.000,00 46.000,00 126.000,00 204.563,45

1.325.793,46 595.000,00 46.000,00 126.000,00 203.212,59

Programma 7 Sociale voorzieningen, maatschappelijke dienstverlening en zorg 610 611 612 614 620

Bijstandsverlening Werkgelegenheid Inkomensvoorziening Gemeentelijk minimabeleid Maatschappelijke begeleiding en advies

Bijlage 4

Begroting 2011 918.016,47 280.891,82 576.071,90 249.777,07 320.376,73

Begroting 2012 958.985,93 244.455,05 599.180,39 245.643,09 371.461,13

961.513,75 244.474,59 592.784,79 243.418,60 371.509,97

962.695,81 244.485,37 585.278,56 262.858,39 371.536,94

965.028,15 244.503,52 594.923,20 246.126,67 371.582,30

4.400.263,17

4.717.782,17

4.711.237,36

4.723.353,54

4.718.169,89

712.382,00 570.000,00

796.375,00 570.000,00

796.375,00 570.000,00

796.375,00 570.000,00

796.375,00 570.000,00

65.000,00

65.000,00

65.000,00

65.000,00

70.000,00 249.406,00 39.504,00 20.765,00 -

92.000,00 240.418,00 39.504,00 40.765,00 -

92.000,00 240.418,00 29.504,00 40.765,00 -

92.000,00 240.418,00 29.504,00 40.765,00 -

92.000,00 240.418,00 29.504,00 40.765,00 -

Totaal baten

1.662.057,00

1.844.062,00

1.834.062,00

1.834.062,00

1.834.062,00

Saldo

2.738.206,17

2.873.720,17

2.877.175,36

2.889.291,54

2.884.107,89

1.055.824,08 857.764,11 540.735,27

1.083.006,02 898.206,44 522.961,45

1.098.654,40 893.261,10 530.124,42

1.115.880,64 880.763,46 534.253,65

1.134.105,12 873.094,50 540.305,98

2.454.323,46

2.504.173,90

2.522.039,93

2.530.897,76

2.547.505,60

43.000,00 3.000,00 41.300,00 940.500,00 369.000,00

100.000,00 3.000,00 26.300,00 955.500,00 502.000,00

100.000,00 3.000,00 26.300,00 955.500,00 502.000,00

100.000,00 3.000,00 26.300,00 955.500,00 502.000,00

100.000,00 3.000,00 26.300,00 955.500,00 502.000,00

Totaal baten

1.396.800,00

1.586.800,00

1.586.800,00

1.586.800,00

1.586.800,00

Saldo

1.057.523,46

917.373,90

935.239,93

944.097,76

960.705,60

446.877,70 135.279,61 242.837,49 464.612,50 200,00 156.130,54

404.976,75 121.913,36 249.515,11 411.401,71 200,00 4.158.207,77

411.797,75 123.467,59 249.788,59 418.608,49 203,80 4.007.450,37

415.830,57 124.257,79 249.939,62 420.521,42 207,67 2.969.221,90

422.228,98 125.693,15 250.193,65 427.360,97 211,62 2.990.795,12

1.445.937,84

5.346.214,71

5.211.316,60

4.179.978,96

4.216.483,48

4,54 20.000,00 150.000,00 156.130,54

26.000,00 4,54 44.811,00 200.000,00 4.498.927,77

26.494,00 4,54 44.811,00 200.000,00 4.057.350,37

26.997,39 4,54 44.811,00 200.000,00 3.041.097,89

27.510,34 4,54 44.811,00 200.000,00 3.249.721,11

326.135,08

4.769.743,31

4.328.659,91

3.312.910,82

3.522.046,99

1.119.802,76

576.471,40

882.656,69

867.068,14

694.436,49

552,68 975,91

2.156,10 1.029,77

2.195,17 1.029,77

2.216,75 1.029,77

2.253,04 1.029,77

63.636,05 115.743,35 105.956,01

1.078,05 356.075,12 123.697,82 98.900,27

1.097,59 172.879,34 125.978,83 100.701,61

1.108,37 173.418,71 127.637,56 101.789,47

1.126,52 174.325,98 129.849,98 103.484,55

212.175,12

534.828,00

227.609,00

225.282,00

410.468,00

499.039,12

1.117.765,14

631.491,31

632.482,63

822.537,84

14.000,00 253.727,88 7.930.614,79

14.000,00 338.798,57 8.038.415,00

14.000,00 324.206,00 8.099.492,95

14.000,00 306.859,00 8.244.594,98

14.000,00 291.081,00 8.210.594,93

621 622 623 630 650 652

Vreemdelingen Kosten van huishoudelijke verzorging (WMO) Participatiebudget Sociaal-cultureel werk Kinderopvang Voorzieningen gehandicapten

Totaal lasten 610 611 612 614 620 621 622 623 630 650 652

Bijstandsverlening Werkgelegenheid Inkomensvoorzieningen Gemeentelijk minimabeleid Maatschappelijke begeleiding en advies Vreemdelingen WMO Participatiebudget Sociaal-cultureel werk Kinderopvang Voorzieningen gehandicapten

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

Programma 8 Milieu 721 Afvalverwijdering en verwerking 722 Riolering en waterzuivering 723 Milieubeheer Totaal lasten 721 722 723 725 726

Vuilophaal- en afvoer Riolering en waterzuivering Milieubeheer Baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing Baten rioolrechten

Programma 9 Bouwen aan ruimte 810 820 821 822 823 830

Ruimtelijke ordening Woningexploitatie/woningbouw Stads- en dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie

Totaal lasten 810 820 821 822 823 830

Ruimtelijke ordening Woningexploitatie/woningbouw Stads- en dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie

Totaal baten Saldo Programma 10 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 911 913 914 921 922 930 940 941 960 980 990

Geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jaar Overige financiele middelen Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jr. Algemene uitkeringen Algemene baten en lasten Uitvoering wet WOZ Lasten heffing en invordering gemeentelijke belastingen Lastenverlichting rijk Saldo van kostenplaatsen Mutaties reserves Saldo van de rekening

Totaal lasten 911 913 914 921

Geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jaar Overige financiele middelen Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jr. Algemene uitkeringen

Bijlage 4

Begroting 2011

Begroting 2012

Begroting 2013

Begroting 2014

Begroting 2015

161.000,00 1.398.850,00 551.000,00 1.353.000,00 23.500,00 5.000,00 10.000,00

176.600,00 1.419.350,00 580.000,00 1.376.500,00 25.000,00 5.000,00 10.000,00

176.600,00 1.419.350,00 580.000,00 1.376.500,00 25.000,00 5.000,00 10.190,00

176.600,00 1.419.350,00 580.000,00 1.376.500,00 25.000,00 5.000,00 10.383,61

176.600,00 1.419.350,00 580.000,00 1.376.500,00 25.000,00 5.000,00 10.580,90

335.558,38

911.733,00

97.532,00

97.137,00

97.137,00

Totaal baten

12.036.251,05

12.895.396,57

12.127.870,95

12.255.424,59

12.205.843,83

Saldo

11.537.211,93-

11.777.631,42-

11.496.379,65-

11.622.941,96-

11.383.305,99-

922 930 931 932 935 936 937 939 940 941 960 980 990

Algemene baten en lasten Uitvoering wet WOZ Baten onroerende zaak-belasting gebruikers Baten onroerende zaak-belasting eigenaren Baten forensenbelasting Baten toeristenbelasting Baten hondenbelasting Baten precariorechten Lasten heffing en invordering gemeentelijke belastingen Lastenverlichting rijk Saldo van kostenplaatsen Mutaties reserves Saldo van de rekening

Programmabegroting 2012

Recommend Documents