RIS102723_26-02-2003
Gemeente Den Haag rv 35 Dienst Stedelijke Ontwikkeling nr. DSO/2002.3697 RIS 102723_030225 Den Haag, 4 februari 2003 Aan de gemeenteraad
Productenovereenkomst Den Haag Marketing & Events voor het jaar 2003. Inleiding In dit voorstel wordt u gevraagd om vaststelling van het kader voor de evenementen in de stad Den Haag en tevens wordt u gevraagd de begrotingswijziging ten gunste van de promotieportefeuille structureel te maken. Deze wijziging is in de achterliggende twee jaar incidenteel geweest ten gunste van de evenemen-ten in de stad. Met de vaststelling van criteria ter beoordeling van de bijdrage aan evenementen en de aankondiging van een evenementen-nota, wordt voorgesteld in te stemmen deze wijziging structureel te maken. Deze instemming en vaststelling vormen een belangrijk onderdeel van de keuzes die het college heeft gemaakt in de producten die van Den Haag Marketing en Events worden afgenomen. De criteria worden in dit voorstel in een breder kader geplaatst. De marketing van de stad vormt het primaat van dit besluit. Het beleidsprogramma “Den Haag, dat zijn we allemaal” geeft aan dat de marketing van de stad moet worden versterkt om de economische doelstellingen van het college ook waar te kunnen maken. Elke stad in Europa heeft meerdere gezichten, die verschillende belevenissen oproepen. Weliswaar heeft Den Haag “voor ieder wat wils”; een bezoeker of toerist die “alles wil” bestaat echter niet. Juist daarom is een scherpere, op de markt afgestemde profilering en positionering gewenst. Een versterking van de marketing van de stad heeft een gunstig effect op de marketing en de bekendheid van Den Haag als internationale, koninklijke, groene stad aan zee met een prima woon- en leefklimaat. Ook de twee badplaatsen, het Nederlands Congrescentrum en het kernwinkelgebied in de Binnenstad profiteren in economische zin mee van een positiever beeld van Den Haag bij de binnen- en buitenlandse consumenten die overwegen een bezoek te brengen aan Den Haag. Om deze punten beter naar voren te brengen onder Nederlanders en mogelijke buitenlandse gasten is het noodzakelijk dat de marketing wordt ingezet op heldere uitgangspunten. Marketing Om de bovenstaande redenen is in de voorgaande college-periode de toeristische nota “Den Haag, ‘s-Gravenhage, The Hague: drie in één” vastgesteld. In deze nota vormen de woorden “Den Haag”, “‘s-Gravenhage en “ The Hague” metaforen voor het product dat deze stad te bieden heeft, te weten: Den Haag is de metafoor voor het basisproduct, het product dat door de Hagenaars “zelf” geconsumeerd wordt; ‘s-Gravenhage is de metafoor voor het cultuur-historisch bezoek. De bezoeker komt meer gericht voor het product; Ten slotte is The Hague de metafoor voor Den Haag als internationale stad. De nota beoogt met haar speerpunten een bovengemiddelde groei van het toerisme in Den Haag te bewerk-stelligen en daarmee extra arbeidsplaatsen te genereren. Daarbij is nadrukkelijk gekozen voor de bewerking van de markt op drie karakters. Hierbij is niet ingezet op de vervolmaking van het toeristische product in Den Haag. Tachtig of negentig procent van het aanbod is een vast staand gegeven. Een aantal ingrediënten kan worden veranderd. Den Haag blijft Den Haag en Scheveningen blijft Scheveningen. Natuurlijk blijven er aanvullingen en wensen om het aanbod in de stad te vervolmaken. Met het toeristische bedrijfsleven wordt over deze toevoegingen aan Den Haag gewerkt. Het beleid in de nota concentreert zich op de profilering van Den Haag als marketing formule. Dit is het uitgangspunt voor het beleid. Nieuwe ontwikkelinge en aan-passingen moeten binnen deze profilering passen en deze versterken. Deze profilering is niet alleen uit-gangspunt voor het toetsingskader, maar ook voor de acquisitie en promotionele inzet van Den Haag. Dit is een opdracht waarin Den Haag succesvoller zal zijn naarmate men zich meer bewust is van de feite-lijke kwaliteiten en van het onderscheidend vermogen. De bezoeker benadert de stad niet vanuit een samenspel van losse elementen, de stad is een totaalproduct en wordt door de consument benadert vanuit een bepaald imago met de voor hem of haar aansprekende aspecten. De marktbewerking van Den Haag Marketing (en Events) vindt plaats op drie gebieden, te weten: De buitenlandse marketing van Den Haag; In de buitenlandse marketing wordt de keuze voor landen niet alleen ingegeven door de aansluiting van het aanbod, de bezoekfrequentie en -intentie van de buitenlandse consument. Met name de spreiding van het bezoek uit het buitenland is van belang om als stad zo weerbaar mogelijk te zijn en blijven bij economische tegenwind. De concrete marketing acties zijn het benaderen van tour-operators en vervoerders (veerdienst-, bus- en luchtvaartmaatschappijen). Hierin is een verschui-ving waarneembaar. Steeds meer probeert Den Haag Marketing de consument in het buitenland direct te bereiken, omdat het reisgedrag van mensen individueler wordt. Ten slotte wordt Den Haag niet op alle buitenlandse markten op dezelfde manier gepromoot. Engelsen hebben andere bezoekmotieven en referenties bij Den Haag dan Franse bezoekers.
raadsvoorstellen 2003
1
Voor de Engelse gast is Scheveningen als badplaats en Nederland als goedkope vakantiebestemming het goede verkoop-argument, terwijl de Fransen meer worden aangetrokken door de culturele kwaliteiten van Den Haag als beeldenstad. Voor een uitgebreidere beschrijving van de marktbewerking verwijzen wij graag naar de marketing bijlage bij dit voorstel. -
De binnenlandse marketing van Den Haag; Bij de marketing van Den Haag op de binnenlandse markt wordt zo veel mogelijk direct contact gezocht met de individuele consument die een één- of meerdaags bezoek aan de stad wil brengen. Hierbij is het van belang om het beeld van Den Haag als een elegante, stijlvolle, cultuur-historische stad met befaamde musea, kwaliteitswinkels en sfeervolle restaurants uit te dragen. De campagne “Koninklijke momenten” is de promotionele uiting van dit profiel. Rekening houdend met het product-aanbod in vergelijking met andere (grote) steden in Nederland liggen hier vooral de groei-mogelijkheden in Nederland en de omringende landen. Daarnaast is de gemiddelde besteding en bezoekduur van deze bezoeker van een grote toegevoegde waarde voor de economie.
-
De city-marketing of -branding van Den Haag. Hierbij gaat het om het verkopen van den Haag als “Koninklijke stad aan zee”. In alle campagnes is dit de zgn. “pay-off” van de reclame-uiting. Hiermee probeert Den Haag Marketing het beeld van de stad op een subtiele manier bij de consument te bewerkstelligen of bij te stellen.
Het middellange termijn beleidsplan “focus 2005" maakt voor Den Haag Marketing & Events een aantal keuzes op het gebied van marktbewerking. Dit beleidsplan geeft de marketing doelstellingen van Den Haag Marketing tot het jaar 2005 aan. Het jaarlijkse marketingplan van Den Haag marketing en de daaruit voortvloeiende activiteiten zijn daar van af geleid. De keuzes, speerpunten genaamd in het rapport, zijn: Cultuur; Festivalstad; Scheveningen-Bad; Zakelijke markt. Sinds het opstellen van “focus 2005" hebben zich een aantal veranderingen afgetekend in de wereld van de vrijetijdsbesteding, die het noodzakelijk maken dat dit rapport in het aankomende jaar wordt herzien. Met name op het gebied van cultuur, de marketing van evenementen en de marketing van sport. Daarnaast zijn sinds 1999 een aantal beleidsdocumenten door de gemeente Den Haag vastgesteld die moeten worden verwerkt in het beleid van Den Haag Marketing en Events. De gemaakte keuzes monden voor het marketingbeleid in 2003 uit in de volgende beleidsdoelstellingen: 1. Binnen de Nederlandse en Duitse (korte) verblijfsmarkt een groei van 2%; 2. Overige nabuurlanden alsmede in de VS en Japan een consolidatie van het marktaandeel; 3. Den Haag als een kwalitatief hoogwaardige cultuurstad promoten; 4. 2de Congresstad van Nederland blijven. Met het formuleren van deze doelstellingen wordt nadrukkelijk gekozen om de Unique Selling Points (USP) van Den Haag en haar badplaatsen nog beter uit te baten. Dit betekent dat de marketingsinstrumenten die Den Haag Marketing ter beschikking staan worden ingezet om de relevante doelgroepen met aantrekkelijke proposities voor deze gebieden te benaderen. Deze instrumenten worden gezamenlijk met het Haagse (toeristische) bedrijfsleven geproduceerd en ingezet. Naast het gebruik van marketingsinstrumenten (free publicity, advertenties, beursbezoek, internet, etc.) is er volop aandacht voor het overkoepelende beeld dat Den Haag in de verschillende gebieden (Binnenstad, Scheveningen Bad en - Haven en Kijkduin) inzet. Het is belangrijk hierbij op te merken dat de doelstellingen van het gemeentelijke marketing beleid en de doelstel-lingen van de toeristische sector goed op elkaar aansluiten. Door deze aansluiting is het bedrijfsleven bereid te investeren in de marketinginstrumenten en campagnes die door Den Haag Marketing worden uitgevoerd. Vanuit de marketing doelstellingen die de gemeente heeft neergelegd in de nota “Den Haag, ‘s-Gravenhage, The Hague: drie in één” en de bevestiging van dit beleid in het beleidsprogramma “Den Haag, dat zijn we allemaal” zijn door Den Haag Marketing voor het jaar 2003 marketing-doelstellingen geformuleerd. Deze marketingdoelstellingen passen binnen het middellange termijnbeleidsplan van deze organisatie. Vanuit deze marketing-doelstellingen zijn producten gedefinieerd die moeten leiden tot het bereiken van deze doelstel-lingen. Om deze doelstellingen te bereiken zijn binnen het marketing cluster een aantal intensiveringen gepleegd. Deze intensiveringen hebben betrekking op de campagnes en promotie, de website www.denhaag.com en de ontwikkeling en monitoring. Daarnaast zijn ontwikkelbudgetten vastgesteld voor de ontwikkeling van nieuwe evenementen. Evenementen Zoals aangegeven in de inleiding van dit voorstel vormt de marketing het primaat van dit besluit. Evenemen-ten zijn geen op zich zelf staande entiteiten, zij vormen een middel voor de marketing van de stad. Ook het beleidsprogramma geeft nadrukkelijk aan dat een integraal evenementen-beleid moet worden ontwikkeld in nauwe samenhang met de marketingvisie van de stad. De toeristische nota geeft aan dat Den Haag een grote evenementen dichtheid heeft, maar dat deze een sterk wisselende kwaliteit hebben. Een grote ver-scheidenheid aan evenementen wordt momenteel nog onder dezelfde kwalitatieve noemer gepromoot. Het is noodzakelijk dat de evenementen die voor een grote doelgroep worden ingezet en een bijbehorende impact hebben tegen het licht worden gehouden en er een herijking plaatsvindt van het totale palet aan evenementen in de stad. Hierbij moet tevens worden gelet op de wisselwerking tussen het evenement en de versterking van het profiel van de omgeving waarin ze gehouden worden.
2
raadsvoorstellen 2003
Evenementen als KoninginneNach, Parkpop en North Sea Jazz zijn nu reeds van cruciaal belang zijn voor de landelijke profilering van de stad Den Haag. Vanwege hun betekenis voor Den Haag zou de promotie van dergelijke evenementen dan ook een vanzelfsprekende plaats moeten krijgen binnen de totale citymarketing en -promotie. Iets dat tot dusver nog te weinig gebeurt. Naast de reeds gevoerde promotie door de festivals zelf zou opname in de citymarketing een belangrijke stimulans kunnen zijn om deze evenementen (inter) nationaal nog verder uit te bouwen. Daarom is binnen de campagnes en promotie een intensivering gepleegd met name op dit onderdeel. Deze campagne is voornamelijk gericht op het verbeteren van het imago van Den Haag als uitgaansstad, met daaraan gekoppeld de promotie van de grote evenementen in Den Haag. Momenteel wordt er een onderzoek uitgevoerd door het bureau Polyground naar het imago van Den Haag als uitgaansstad. Duidelijk is dat het voor een stad niet gewenst is om te veel in eens aan te bieden waardoor het product diffuus wordt en de communicatie versnipperd. Daarom is gekozen bij het aansluiten op drie speerpunten die de stad Den Haag onderscheiden van andere steden in Nederland. Aansluiting op deze punten moet leiden tot een goed communicatie en marketing plan. Om Den Haag op het gebied van evenementen onder-scheidend te laten zijn van andere steden zijn daarom de volgende speerpunten gekozen. • Kust (strand en haven); • Den Haag, stad van recht, vrede en veiligheid; • Koninklijk/Regering. Om de speerpunten een duidelijk gezicht te geven kunnen een aantal communities opgebouwd worden. Deze communities moeten er voor zorgen dat gedurende het jaar activiteiten worden ontplooid die uiteindelijk leiden tot een evenement. Naast een aantal grootstedelijke communities kunnen er ook typisch Haagse communities opgebouwd worden, kijkend naar doelgroepen en thema´s, te weten: • Sport/recreatie • multicultureel • kids • jongeren en pop • cultuur • groen Criteria voor evenementen Als leidraad voor de bijdragen aan evenementen die producten zijn die binnen de marketingfilosofie van Den Haag passen, dienen vaste criteria gehanteerd te worden. Criteria die een rol spelen bij de selectie van de plannen voor evenementen in 2003 zijn de onderstaande criteria. In het jaar 2003 zal een evenementen-nota aan uw raad worden voorgelegd, hierin zal een operationalisering van het evenementenbeleid plaats-vinden en een methodiek voor de subsidiering van evenementen worden ontwikkeld. Vooruitlopend hierop worden de volgende criteria ter vaststelling aan u voorgelegd. De bestaande evenementen zullen in het jaar 2003 tegen het licht worden gehouden op basis van de onderstaande criteria. Ten slotte is vooruitlopend op de evenementen-nota deze methodiek marginaal gehanteerd om te komen tot een verdeling van de beschikbare middelen voor de evenementen in 2003. De criteria zijn als volgt: * Promotie en publiciteit De evenementen dienen bij te dragen aan de positieve uitstraling (imago) van Den Haag als hoogwaardige en aantrekkelijke stad. Het evenement dient promotie en publiciteit voor de stad Den Haag te genereren. • Het karakter van de stad en het evenement Evenementen die het internationale karakter van de stad versterken zullen een pré hebben. Daarbij moeten de evenementen aansluiten op de speerpunten van Den Haag; koninklijk, regering, internationaal, strand, etc. • Spin-off van het evenement Het evenement dient zo opgezet te worden, dat een breed publiek geworven wordt en daarbij aangezet wordt meerdere dagen in Den Haag te verblijven. • Participatie Haagse burger en bezoekers Het evenement dient bij te dragen aan de mogelijkheden voor actieve en passieve recreatie voor de Haagse burger en bezoekers. Het evenement dient Den Haag te positioneren als aantrekkelijke stad. Evenementen moeten zich ook wortelen in de stad. • Bezoekersaantal en geografische herkomst De bezoekersaantallen en de geografische herkomst van de bezoekers zijn van belang voor de toekenning van de hoogte van het bedrag op basis van de boven regionale aard van het evenement. Tevens moet het evenement gericht zijn op een duidelijk omschreven en brede doelgroep. • Deugdelijkheid van de plannen/Noodzakelijkheid ondersteuning Organisatoren dienen op grond van hun kennis en ervaring in staat te zijn het evenement te realiseren. De begroting steekt deugdelijk in elkaar. Ondersteuning is noodzakelijk om het evenement te realiseren. • Kosten efficiëntie en commercieel besef De begroting moet marktconform opgesteld en kostenefficiënt samengesteld zijn. Organisatoren dienen een commercieel besef te hebben. De ondersteuning moet in verhouding staan tot de begroting. • Leefbaarheid Orde en veiligheid, logistieke bereikbaarheid, de infrastructuur en de locatie zijn belangrijke onderdelen voor de Haagse bewoner en bezoeker om de woon-werk en recreatieve mogelijkheden te stimuleren en niet te frustreren •
Vergunningen
raadsvoorstellen 2003
3
De evenementen moeten passen in het vergunningenbeleid van de gemeente Den Haag. Het is belangrijk bij de ondersteuning van evenementen de lijst grote evenementen een rol te laten spelen. • Datum en tijdstip Er moet een duidelijke afstemming komen met de andere evenementen in de evenementenkalender waarbij ook gekeken zal worden hoe door samenwerking van evenementen synergie zowel op het gebied van kosten, promotie en het bereiken van doelgroepen, kan worden versterkt. • Vernieuwend Een sterke voorkeur is aanwezig om te komen tot vernieuwende evenementen gericht op de diverse communities en de city marketing punten van Den Haag. Als evenementen niet vernieuwend zijn moeten deze minimaal toonaangevend in zijn soort zijn. In de aankomende evenementen-nota zal ten aanzien van de diverse categorieën evenementen een ondersteuningsmethodiek worden vastgesteld. Deze categorieën worden in dit voorstel nog niet vastgesteld. Voornemen daarbij is om de ondersteuning over een bepaalde periode af te bouwen, zodat geld vrij gespeeld wordt voor nieuwe evenementen of de vernieuwing daarvan. Na deze periode zal vervolgens bekeken worden of het evenement zelfstandig door kan gaan, geen bestaansrecht heeft of in aanmerking komt voor een nieuwe periode van ondersteuning gebaseerd op de kosten voor de orde en veiligheid en boven regionale communicatie en marketing. Methodiek Onderstaand wordt een onderscheid gemaakt in de ondersteuning van de diverse evenementen in drie onderscheidende categorieën. Categorie 1: Nationaal / Internationaal Deze evenementen zijn het gezicht van Den Haag en benadrukken de eigenheid van deze stad. Daarnaast hebben zij op het gebied van promotie en marketing een nationale of internationale uitstraling. Helaas hebben nog te weinig evenementen in de stad een internationale aantrekkingskracht en uitstraling. Voorals-nog hebben “Koninginnenach” en “Parkpop” en het “Internationaal Vuurwerkfestival” een nationale uitstra-ling en North Sea Jazz een internationale uitstraling. Deze evenementen moeten verder uitgewerkt worden naar een concept waar de eigenheid van Den Haag in terugkomt en beide evenementen moeten zich gaan onderscheiden van soortgelijke evenementen in andere steden door het maken van duidelijke keuzes. Ook de CPC halve marathon wordt als internationaal sportevenement ondersteund. Op termijn zal dit evenement zich op internationaal en promotioneel gebied verder moeten ontwikkelen. Daarnaast zijn er een aantal lang-lopende evenementen, exposities of tentoonstellingen die tot deze categorie horen. De beelden tentoon-stelling op het Lange Voorhout en het North Sea Jazz zijn hiervan een voorbeeld. Categorie 2: Regionaal/Nationaal e evenementen in categorie 2 zijn beginnende evenementen of bestaande evenementen met een potentie op nationaal/boven regionaal niveau. De evenementen moeten het streven in zich hebben om uit te groeien naar een categorie 1 evenement om zo de marketing van de stad nog beter te kunnen bedienen. Binnen Den Haag bevinden de meeste evenementen zich in deze categorie. Vooralsnog zijn de volgende evenementen in deze categorie onder gebracht: • Concert by the Sea • Haagse Kunst en Antiekdagen • Haagse Uitfestival • Binnenhoffestival • Koninginnekermis • Haschiba • Vliegerfeest • Vlaggetjesdag • Ride for the roses • Boulevard des sculptures • Sand sculpture festival • Concours Hippique Naast de bestaande evenementen moeten er nieuwe concepten ontwikkeld worden op het gebied van jon-geren, op het gebied van Den Haag als Koninklijke stad en de ontwikkeling van strand-, haven- en sport-evenementen. Veel meer zal er naar totaalconcepten en synergie tussen verschillende sectoren gekeken worden. Voor de te ontwikkelen concepten zijn ontwikkelbudgetten vastgesteld. Het eerste ontwikkel-budget wordt gevormd door het promotie en evenementen plan voor de Binnenstad. Ook het onderdeel communicatie speelt hierbij een belangrijke rol. Dit plan koppelt een totaalpakket aan promotionele- en marketing acties aan laagdrempelige evenementen die gekoppeld worden (en vooraf gaan) aan het overall evenementenprogramma (Koninginnenach, Parkpop, Beeldententoonstelling Voorhout, North Sea Jazz, Crossing Border, Prinsjesdag, etc.).
4
raadsvoorstellen 2003
De promotionele acties dienen in de eerste plaats om de sfeer in de binnenstad te versterken en extra publiek de binnenstad in te trekken. Het is wel van belang dat voor het publiek duidelijk wordt in welk kader de promotionele acties plaatsvinden. Daarnaast hangt of staat het succes van de acties nauw samen met de deelname van de winkeliers en overige partijen in de binnenstad. Om de samenhang tussen het evenement en de promotionele acties in de stad te versterken worden publicitaire acties ontwikkeld. Categorie 3: Sinterklaas en Prinsjesdag Sinterklaas In de afgelopen periode is er veel aandacht geweest voor de intocht van Sinterklaas in de Scheveningse Haven. Naar aanleiding van de financiële situatie omtrent dit evenement is er voor gekozen om dit evenement meer gemeentelijk te financieren. Het betreft hier uitdrukkelijk de financiering van de aankomst per boot van Sinterklaas in de Scheveningse Haven en de organisatie van een ontvangst van de Sint op het Spuiplein in de Binnenstad. De optocht door de stad en de winkelstraten moet worden gefinancierd door de betreffende winkeliersverenigingen. De lengte van de tocht en de route is daarmee afhankelijk van de bijdrage van de ondernemers in de stad. Prinsjesdag De ondersteuning van Prinsjesdag als specifieke Haagse feestdag betreft het plaatsen van tribunes op het Voorhout om daarmee meer mensen de gelegenheid te bieden dit Koninklijke moment bij te kunnen wonen. Daarnaast onderzoekt Den Haag Events nadrukkelijk de mogelijkheid om bezoekers door middel van extra activiteiten en evenementen op en rondom prinsjesdag mensen langer in Den Haag vast te houden. Hier-voor zijn middelen gereserveerd in het ontwikkelbudget “Koninklijke Evenementen”. Gezien het vorenstaande stellen wij u voor het volgende besluit te nemen: De raad van de gemeente Den Haag, Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders, Gezien het besluit gezien het belang van de evenementen als marketingmiddel van de stad, Besluit: I.
de in het voorstel genoemde criteria voor de beoordeling van evenementen vast te stellen;
II.
de programmabegroting 2003-2006 te wijzigen overeenkomstig de bij dit besluit horende begrotingswijziging.
Aldus besloten in de openbare raadsvergadering van De secretaris,
De voorzitter,
De bij dit voorstel behorende bijlagen liggen voor de raadsleden in de leeskamer B 03.17 ter inzage. Burgemeester en wethouders van Den Haag. De secretaris, D.M.F. Jongen.
raadsvoorstellen 2003
De burgemeester, W.J. Deetman.
5