`
Presentatie voor de Gemeente Roermond ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦
Geschiedenis en huidige status Wat is de Mosquito (niet)? Veel gehoorde kritiek Hoe en waarom werkt de Mosquito? Het gaat om de toon, niet het volume. Verantwoorde inzet van de Mosquito. Juridisch Gezondheidsaspecten Conclusie
Rhine Consulting Group BV Handelsweg 1a 3481 MJ Harmelen 0348-486586 / www.rhinegroup.nl Donald van der Laan Joost Jacobs
` ` ` `
Introductie Mosquito Mark I in Engeland in 2005 Pilot Project door Politie Rotterdam-Rijnmond 2006 Eind 2006 ongeveer 100 systemen geplaatst November 2008 Verkenning Inzet Mosquito door Minister Ter Horst naar Tweede Kamer. ◦ ◦ ◦ ◦
` ` ` `
Niet gewenst Niet schadelijk Niet verboden Inzet is zaak van Gemeenten
Eind 2008 zijn ongeveer 500 Mosquito’s in gebruik in ~125 Gemeenten. 2009 eerste APV in Rotterdam 2010 Model APV verspreid door Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) 2011 meer dan 700 Mosquito’s in ~175 Gemeenten
Onze verwachting: Hangjongerenproblematiek blijft bestaan. De tolerantie bij burgers voor overlast neemt af. Bezuinigingen Gemeenten en Politie en negatieve berichtgeving rond “straatcoaches” zal leiden tot toename inzet Mosquito’s.
De keuze vóór of tegen inzet van de Mosquito is 100% politiek. • • •
Is de problematiek door hangjongeren ernstig genoeg? Zijn er (praktisch haalbare) alternatieve oplossingen? Is er draagvlak om op te treden?
Er zijn géén medische of juridische beperkingen. Alleen niets doen is goedkoper (als eventuele schade buiten beschouwing blijft).
Wel ` Een effectief, ondersteunend middel tegen overlast door hangjongeren op bepaalde plaatsen en tijden. ` Minder kostbaar en ingrijpend voor een buurt dan hekken, samenscholingsverboden, camera’s. ` Zeer selectief inzetbaar. Een schoolplein of speelveldje gaat pas “virtueel” op slot op een bepaalde tijd. ` Desgewenst door omwonenden, belanghebbenden te controleren (afstandsbediening/GSM).
Niet ` Pijnlijk, gevaarlijk of schadelijk. ` Hinderlijk voor huisdieren. ` Storend voor gehoorapparaten. ` Verboden (in Nederland of elders in Europa). ` Hinderlijk voor passenten en omwonenden. Het geluid wordt pas na enige tijd voor de doelgroep hinderlijk en is binnenshuis niet waarneembaar. ` Een garantie tegen overlast (net zo min als al die andere middelen). ` Beschikbaar voor particulieren.
Uitgaande van het gegeven, dat u heeft besloten dat hangjongeren op een bepaalde plaats en tijd zodanige overlast veroorzaken dat u daartegen wilt optreden is de Mosquito het meest vriendelijke en vaak meest (kost-)effectieve middel dat u daarvoor kunt inzetten.
`
`
`
`
`
`
`
“De overlast wordt alleen maar verplaatst” ◦ Overlast is een functie van gedrag, tijdstip en plaats. Hetzelfde gedrag op een andere tijd/plaats is niet automatisch overlast. “De Mosquito discrimineert” ◦ Een vergezocht juridisch argument. Jongeren veroorzaken problemen, jongeren worden aangesproken. “De Raad van Europa heeft het apparaat verboden” ◦ De Raad van Europa heeft een motie tegen het gebruik van de Mosquito aangenomen. Deze uitspraak geeft een politieke mening weer maar heeft geen enkele juridische status. Het Europees Parlement beschouwt de Mosquito als een zaak voor de lidstaten. “Er is niet voldoende onderzoek gedaan naar mogelijke schadelijke gevolgen” ◦ Er zijn uitvoerige onderzoeksrapporten beschikbaar. Het Ministerie van BZK heeft dit door een Nederlandse Universiteit laten bevestigen. “Zo ga je niet met jongeren om. Jongeren hebben ook rechten” ◦ Burgemeester Aboutaleb: Het recht van jongeren [op straat te doen wat ze willen] houdt op als de rechten van anderen daardoor worden aangetast. “De hufters moet je aanpakken. Meer Blauw op straat” ◦ Een politieke slogan met weinig zin voor realiteit. “Met oordopjes in hoor je hem niet” ◦ Maar het hangen wordt veel minder gezellig.
`
`
`
Geluid dat zo hoog van toon is dat het in de buurt van onze gehoorgrens komt ervaren wij als irritant. Het gehoorvermogen van de mens neemt vanaf de geboorte geleidelijk af. We horen dus steeds minder goed hoge tonen. Een baby hoort nog tonen van > 20kHz. Ouderen vaak al geen 12kHz meer. Last hebben we daar niet van. De hoogste toon van een piano is ongeveer 4kHz! De Mosquito produceert geluid van ongeveer 17kHz. Deze frequentie kunnen jongeren van 25 jaar nog net horen en ervaren het geluid daarom als erg irritant.
`
`
`
`
`
Denk aan het krassen van nagels over een schoolbord. Niet hard, wel erg opvallend en irritant. Geluid met een hoge frequentie draagt niet ver en dringt niet door vaste materie (muren). Binnenshuis hoor je het dus niet. Hoogfrequent geluid verplaatst zich erg gericht. Bijna als licht. Het gaat niet “de hoek om”. Het geluid van de Mosquito is vaak minder hard dan het omgevingsgeluid. Je hoort het alleen omdat het anders is. Gevaar voor gehoorschade is bij normaal gebruik uitgesloten.
`
`
`
Noodzakelijkheid ◦ Het probleem is ernstig. Rechten van burgers of ondernemers worden aangetast. Er is sprake van schade of overlast. Subsidiariteit ◦ Er zijn geen alternatieve, “zwakkere” middelen om het probleem op te lossen. Proportionaliteit ◦ Het systeem wordt gericht op de “overlastplek” en alléén geactiveerd op de tijden dat de overlast voorkomt. VNG adviseert politieke discussie/besluitvorming en een APV. Ons advies: Houdt het simpel en praktisch. ◦ Hanteer eenvoudig vast te stellen criteria voor plaatsing en verlenging ◦ Voorzie in tijdelijk uitzetten in plaats van verwijderen ◦ Voorzie in (gecontroleerde) inzet door private partijen (kosten!)
` ` ` ` `
Het Ministerie van BZK (onder Ter Horst) heeft inzet van de Mosquito overgelaten aan de gemeenten en hiervoor met de VNG een richtlijn opgesteld. De Landsadvocaat heeft de Gemeente Rotterdam positief geadviseerd wat betreft de mogelijkheden de Mosquito op basis van een APV in te zetten. Het Europees Parlement beschouwt inzet van de Mosquito als een zaak voor de lidstaten. In alle landen met enige Mosquito-populatie (Engeland, Duitsland, Zwitserland) hebben moties tot een verbod het niet gehaald. De Raad van Europa heeft een motie tegen het gebruik van de Mosquito aangenomen. Deze uitspraak geeft een mening weer maar heeft geen enkele juridische status.
Gebruik door private partijen is toegestaan, mits niet wederrechtelijk. Gemeenten kunnen meestal op basis van een APV bepaling geluidshinder tegen verkeerd gebruik optreden. Inzet door Gemeenten (overheid) zou kunnen raken aan bepaalde grondrechten (zoals bij cameratoezicht) en vraagt daarom aan gedegen onderbouwde besluitvorming en zorgvuldige uitvoering. Gecombineerde inzet door Gemeente en private partijen is mogelijk.
` `
`
`
` ` `
De Mosquito verspreidt “gewoon” geluid met een hoge toon. Op een paar meter afstand valt het geluidsniveau ruim beneden de marges in de ARBO-Wet die gelden voor langdurige, dagelijkse blootstelling. De grens voor risico van acute gehoorschade wordt ook op korte afstand niet gehaald. Het apparaat kan wel zachter maar niet harder worden afgesteld. De Mosquito is getest dooor TNO. Het Ministerie van BKZ heeft onafhankelijk advies ingewonnen en bevestigt dat bij normaal gebruik de Mosquito geen risico’s oplevert. De Belgische Gezondheidsraad komt tot dezelfde conclusie. Het geluid dringt niet door muren e.d. De frequentie van de Mosquito valt buiten die van gehoorapparaten. In Engeland is uitvoering onderzoek gedaan naar de invloed van het geluid op honden. Conclusie: Honden reageren niet.
De Mosquito is veilig en effectief en kan precies “op maat” (proportioneel) worden ingezet. `Locatie `Tijd `Geluidsniveau Er zijn geen juridische of medische bezwaren. Overwegingen vóór en tegen zijn van politieke aard. Verplaatsen van jongeren is niet hetzelfde als verplaatsen van problemen. Inzet van de Mosquito kan draagvlak voor jeugdvoorzieningen in een wijk vergroten (een speelveldje wordt na 23.00 uur rustig).