PESTEN Daar doen we samen iets aan!
VCOV
Bouwen aan een oudervriendelijke school
al meer dan 50 jaar
Ouderparticipatie
Onderwijs verstaanbaar & een krachtige stem voor ouders
Coachen ouderver. & schoolteams
Kant- en klare pakketten &vormingen
Deskundige begeleiding op maat
Vanavond Akkoord of niet? Enkele stellingen Toelichting over pesten Preventie en aanpak in deze school Korte pauze En bij jullie thuis?
VCOV
Akkoord of niet?
1. Pesten hoort bij het leven
VCOV
Agressie
Niet
& geweld: al eeuwen
tolereren!
2. Wie gepest wordt, lokt het zelf uit!
Sociale vaardigheden! Pesten ≠ plagen Alle partijen moeten geholpen
worden Ingrijpen is nodig Minderwaardigheidsgevoel ontwikkelen
3. Een
pestkop weet maar al te goed wat hij anderen aandoet
Een
pestkop heeft niet geleerd om grenzen te stellen/ sociale vaardigheden!
Patroon
w. best doorbroken door buitenstaander
In
groep reageert pester soms anders dan individueel
4. Pesten gaat vanzelf over
Dit
gaat niet noodzakelijk vanzelf over vb. zelfmoord
Elk
kind kans om gepest te worden
Plagen
stopt waar pesten begint
5. Ouders weten niet dat hun kind een pestkop is
Het
kan dat ouders dit niet altijd weten
Een
engeltje thuis, een bengeltje op school
Eigen Let
kind = schoon kind
op signalen
'Nooit' zeiden ze 'pesten wij' 'Nooit' zeiden ze 'vechten wij' Maar van die keer dat ze me weer in de beek trapten en van al die keren dat ze zonder omkijken langs me stapten zeiden ze niets. Stefanie, 13 jaar, Anzegem VCOV
Pesten is geen kinderspel! Pesten is niet om te spelen 3-8 % kinderen worden gepest = 1/klas Ook „grote mensen‟ pesten = 10% vb. Zelfmoord postbode Kost werkgever €15OOO-€50000 Altijd neg. gevolgen
VCOV
Pesten? Een pest! Hoe vaak? Meer dan eens Hoe lang? Gedurende een langere periode Hoe? Geestelijk of lichamelijk geweld Waarom? Met de bedoeling pijn te doen
VCOV
16
Plaaggeest of pestkop? In de refter stoot Samir (11) een flesje fruitsap om en het valt op de broek van Bjorn (9). Samir en zijn vrienden beginnen te lachen met het beteuterd gezicht van Bjorn. Is dit volgens jou plagen of pesten?
VCOV
Plagen
tussen gelijken/ 1 tegen 1 niet lang/niet vaak/ onregelmatig draaglijke en korte pijn/soms prettig! Onbezonnen/ spontaan/ geen kwade bedoelingen
≠
pesten
G R IJ Z E Z O N E
VCOV
sterke en zwakke partij kan lang duren/meer dan eens/systematisch doel is pijn doen/ vernielen/kwetsen/ ingrijpende gevolgen! met opzet/bewust kwetsen/kleineren
18
Peuters en kleuters van 2 tot 4 jaar
Wel ruzies (meningsverschil/ kans tot verontschuldiging, uit ruzie leer je) ≠ pesten Conflicten zijn kortstondig Geen strategie/niet bewust Hebben te weinig sociaal inzicht Nog weinig inlevingsvermogen
VCOV
19
Wat doen bij kleuters?
Zorg voor gedragsregels
Leer hen gevoelens uiten
Geef structuur
Welbevinden
Zelf leren oplossingen te zoeken voor conflicten/wel steun geven
Ouder & school op 1 lijn
1001 manieren om te pesten
VCOV
21
Wat is cyberpesten? ●
Iemand aanhoudend en systematisch lastigvallen via de nieuwe informatie- en communicatietechnologieën (ICT) zodat het slachtoffer gekwetst of geschaad wordt.
●
GSM, PC & internet
●
1/3 kinderen geconfronteerd met cyberpesten
●
Vaak gepaard met “gewone” pesterijen
●
Veel tijd op internet + meer persoonlijke info: grotere kans
Ouders Computer op centrale plaats Praten over internet, chatten ...
Mogelijke
gevaren Internet = publiek Traceerbaar
Afspraken over computer- en GSM-gebruik Indien vermoeden: gesprek met school
vcov
Pesten in cijfers Jongens pesten anders dan meisjes 35% van de gevallen:1 pester 1 slachtoffer pesten = groepsprobleem: omgangsregels! 10 – 14 jaar = piek erbij horen ↔ zoeken naar zichzelf
VCOV
Video klasse
Alertheid geblazen!
Vaak dingen kwijt of kapot Geld nodig Met tegenzin naar school of niet willen Niets vertellen over school/vrienden Slechtere schoolresultaten Vaak hoofd- of buikpijn/moeheid/blauwe plekken Slecht slapen Neerslachtig/agressief
= signalen VCOV
26
Kenmerken pester? “Ik ben D. en mijn hobby is dus pesten. Ik pest vooral in groep. Ik kijk naar niemand om, ontzie niemand; zolang ze mij maar niet aanvallen … Mijn motto is: de aanval is de beste verdediging. Voor mij is het al eender wie: zolang ik maar kan pesten. „t Is mij allemaal gelijk, „t kan mij niet schelen.”
VCOV
Pestkop gesignaleerd?
Weinig inlevingsvermogen Kan moeilijk situatie/gevolgen inschatten Aanvaard geen kritiek Moeite met regels/grenzen/beperkingen Dominant/middenpunt Positief t.o.v. geweld/ stoere taal Gevatte reacties/ spontaan tot brutaal Een zeker aanzien
VCOV
De anderen 1. 2. 3. 4. 5.
Meedoen om niet zelf gepest te worden Meedoen voor eigen voordeel „Struisvogels‟: kop in het zand Onwetend Steun aan slachtoffer: zeldzaam
VCOV
29
Pesten voorkomen
Positieve aandacht geven Geef uw kind verantwoordelijkheid/ aanmoediging & goedkeuring Conflicten oplossen Omgaan met verschillen Grenzen stellen vb.nee leren zeggen Betrokkenheid Assertiviteit (non-verbaal gedrag is heel belangrijk!)
VCOV
30
Wat doet VBS Hamme al? Preventie
Open cultuur en lage drempel:Ouders zijn welkom Leerkrachten staan aan de schoolpoort en zijn aanspreekbaar Belonen is belangrijker dan straffen/ “Profie” Speelkoffers op de speelplaats Spelen op speelplaats voorbereiden 5e en 6e llj. Mogen buiten de school spelen tijdens speeltijd Sport over de middag Extra toezicht op “gevaarlijke” plaatsen
Wat doet VBS Hamme al? Preventie
Gevoelsgezichtjes: aanwezigheidsbord en kalender Goedmaakgesprekken voor de lessen beginnen Ochtendrituelen Jarigen vieren Kindje van de dag/week Godsdienstlessen Relaxatie in turnlessen Klasoverschrijdende projecten vb. sportdag Peertutoring: 3e-6e leerjaar Twinning: grootouders knutselen mee, project met bejaardentehuis Gebedsvieringen: klassen worden gekoppeld Bosklassen 6e llj. In sept.
Wat doet VBS Hamme al? Preventie
Leerlingenparlement Filosoferen met kinderen MEGA: Mijn Eigen Goede Antwoord ism politie
Opleiding voor leerkrachten rond soc. talenten
Wat doet VBS Hamme al?
Bij een voorval Luisteren naar verhaal: ik-boodschappen + doorvragen + observeren kind(eren) -eerst leerkracht van toezicht: andere lkr. Inlichten en extra toezicht -Gesprek klaslkr en directie -gesprek met pester en gepeste of met hele klas No Blame-methode: positieve benadering van pester en gepeste (directie volgde hiervoor een opleiding) Ouders inlichten en oplossing zoeken
Wat doet VBS Hamme al? Bij een voorval
Leerkrachten informeren elkaar jaarlijks ifv overdracht van klas Sociogrammen per klas: doordachte klasindeling Bij cyberpesten: uitprint meebrengen naar school
Wat kunnen ouders van gepeste kinderen doen? “… de vader van R. (de pester) kon zijn oren eerst niet geloven. Na korte tijd herpakte hij zich en begon zijn zoon te verdedigen. Wat hij zei, hou je niet voor mogelijk. Hij slingerde mijn man in het oor dat “hij veel liever had dat zijn zoon de klappen uitdeelde dan dat hij ze kreeg!”. En daarmee was voor hem de kous af!” Zou jij de ouders van de pester bellen? VCOV
Korte pauze....15 min.
Groepswerk ouders
Laura, Cindy en Esther zijn vriendinnen en hebben een eigen clubje opgericht. Ze sturen briefjes naar elkaar om
te praten over Hanne die ze niet leuk vinden en over het feit dat ze haar niet in hun clubje willen. Hanne haar mama vindt zo een briefje in de boekentas van Hanne.
HOE PAK JE DIT AAN?
WAT WIL JE DAT DE SCHOOL DOET?
VCOV
38
Rik had een hekel aan Casper. Hij had er plezier in de nummer één van zijn klas een hak te zetten. Soms wou hij Casper echt pijn doen. Zoals die keer toen Casper en Jonas aan het voetballen waren terwijl
de juf niet kwam opdagen. Enkel hun klasrij stond nog buiten. Toen is Rik prompt naar hen toegelopen en heeft hun hoofden eens goed tegen mekaar geduwd. (…) Toen de juf kwam aangelopen was Rik er
als de kippen bij om te zeggen dat die twee tegen mekaar waren gelopen en dat het vooral de schuld was van Casper “want die kijkt tijdens het spel nooit uit zijn doppen”. Casper houdt aan het voorval
een enorme buil over. Wanneer de jongen thuiskomt van school zien zijn ouders dit.
HOE PAK JE DIT AAN?
WAT WIL JE DAT DE SCHOOL DOET?
Tessa zegt dat ze van enkele meisjes in de klas vaak emails krijgt dat ze een stomme truut is. Ze laat jou de emails lezen.
HOE PAK JE DIT AAN?
WAT WIL JE DAT DE SCHOOL DOET?
Pesten aanpakken
Wat moet je vooral NIET doen?
niet zeggen dat het allemaal wel meevalt & dat het vanzelf overgaat je kind gaan (over) beschermen naar school toegaan & de pester aanpakken of een gesprek mee aangaan snoep meegeven met je kind of een feestje organiseren (dit kan gezien worden als afkoopgedrag) je kind meteen van school halen VCOV
41
Pesten aanpakken
Wat kunnen ouders van gepeste kinderen doen? (Stop, kijk, luister) 1. 2.
3. 4.
5.
STOP: aandacht voor signalen en kalm blijven, zelf emoties onder controle houden (stop) KIJK: uw kind ernstig nemen: verhaal laten doen + vragen stellen (ev.tekenen of laten opschrijven) Laat weten dat je er bent voor je kind LUISTER: Als je bezorgd bent, laat dat weten en wees beschikbaar Als je niet weet wat doen, zeg dat aan je kind
VCOV
42
Pesten aanpakken 1. 2.
3.
4. 5. 6.
Wat kunnen ouders van gepeste kinderen doen? school contacteren voor afspraak & probleem melden bij lkr./directie + opvolging respecteer de keuze van je kind om het aan niemand door te vertellen, maar maak duidelijk dat de school het voorzichtig zal aanpakken alternatieve reacties bedenken (leer uw kind opm. te negeren of bij wie voelt het zich wel goed?) geen schuldgevoelens aanpraten zonodig externe hulp zoeken (Soc.Vaard.-training) Hou het onderwerp bespreekbaar met je kind VCOV
43
Wat kunnen ouders van kinderen die pesten doen?
VCOV
Wat kunnen ouders van kinderen die pesten doen? niet tolereren, serieus nemen
luister & ga een gesprek aan confronteren met negatieve gevolgen vb. Boek pestjuf motiveer waarom pesten voor jou niet kan duidelijke afspraken: kans geven om de schade te herstellen controle op vriendengroep afspraak met de school/open communicatie Bevestig positief gedrag! Vb. Eerlijkheid/openheid Zoek eventueel steun vb. CLB of Limits vzw VCOV
45
Tot slot
Vragen?
Evaluatie
Bedankt voor jullie aandacht & medewerking!
VCOV
