Pedagogisch werkplan BSO Legmeer 4- en 5-jarigen: De Waterratjes en De Bandieten
Adres BSO Legmeer:
Randhoornweg 37 1422 WX Uithoorn 0297-565252
Adres Kinderopvang Solidoe:
Zwarteweg 103 1431 VK Aalsmeer Tel. 0297-729710 www.Solidoe.nl
Uithoorn, december 2015 1
Wat is een pedagogisch werkplan? Het pedagogisch werkplan vertaalt het pedagogisch beleid en de uitgangspunten naar de praktische zaken zoals dagritme, regels en werkwijze. De concrete uitwerking van de visie van Kinderopvang Solidoe staat hierin beschreven aan de hand van de kernwaarden. De uitgangspunten zijn voor alle afdelingen gelijk. De werkplannen kunnen per groep of locatie verschillen doordat andere accenten worden gelegd. Het pedagogisch werkplan is een leidraad voor de pedagogisch medewerkers bij de uitvoering van hun werk. Ook maakt het voor ouders en kinderen duidelijk wat zij kunnen verwachten van de opvang. De pedagogische opdracht van Solidoe Wij zorgen dat de kinderen bij ons een uitdagende, positieve groepsomgeving krijgen waarin zij zich veilig voelen. Vanuit deze veilige omgeving geven we kinderen de kans om te spelen, zich te ontwikkelen en vriendschappen te sluiten. Kinderopvang Solidoe biedt kinderen een omgeving waarin zij zich veilig en vertrouwd voelen en waarin zij samen met andere kinderen spelen en leren. ‘Samen’ is een meerwaarde van kinderopvang. We zeggen: KOM, het is leuk bij ons! KOM staat voor Kinderen, Ouders en Medewerkers. Wij zorgen dat kinderen, ouders en medewerkers zich veilig voelen, zichzelf kunnen zijn. Een veilige omgeving is een voorwaarde voor kinderen om onbevangen plezier te kunnen maken en de wereld te durven ontdekken. Wij willen ervoor zorgen dat het voor kinderen, ouders en voor medewerkers leuk is bij ons. Vanuit onze visie zijn wij gekomen tot zes kernwaarden: samen betrokken, open, stoer, sterk, klantgericht. Die laten zien waar wij als organisatie voor staan. Deze kernwaarden zijn verweven in het pedagogisch beleid en vormen de basis voor de manier waarop we omgaan met de kinderen, ouders en de medewerkers. Het pedagogisch beleid is ontstaan door samenwerking tussen allerlei geledingen binnen de organisatie: pedagogisch medewerkers, ouders, de ondernemingsraad, de centrale oudercommissie en het managementteam. Het is geen statisch plan; het zal steeds geactualiseerd worden, op basis van ideeën, ervaringen, observaties en evaluaties.
2
Buitenschoolse opvang (BSO) Legmeer Accommodatie en inrichting Openingstijden: De Bandieten zijn geopend op maandag, dinsdag en donderdag. Deze groep is gevestigd in de peuteropvang Bij de Handjes. De Waterratjes zijn gehuisvest op de eerste verdieping van de Brede School in het bouwdeel van Kinderopvang Solidoe en zijn 4 dagen per week geopend. De groepen zijn geopend: - in de schoolweken: na schooltijd tot 18.30 uur - in de vakantieweken: van 8.15 tot 18.30 uur - op ADV-dagen of andere incidentele roostervrije dagen van de basisscholen, mits twee weken van tevoren aangevraagd. Kinderen kunnen tijdens schoolweken gehaald worden vanaf ongeveer 16.30 uur. In vakantie weken kunnen kinderen tot 10.00 uur gebracht worden, dit in verband met activiteiten of uitjes. Naast De Bandieten en De Waterratjes zitten in hetzelfde pand op de eerste verdieping De Vroege Vogels (voorschoolse opvang), en de Solidoe-groepen voor buitenschoolse opvang van de oudere kinderen, De Vikingen, De Muiters, De Kapiteinen en De Batavieren. Ligging locatie: De BSO-groepen De Bandieten en De Waterratjes en zijn gevestigd in de brede school in de Legmeer en maken onderdeel uit van de BSO Legmeer. De Legmeer West is een vrij nieuwe wijk in Uithoorn. De wijk is voorzien van diverse speeltuintjes waar de kleuters samen zo nu en dan een wandeling naar toe maken om te spelen. Naast de brede school ligt een groot evenemententerrein waar in de zomermaanden gebruik van kan worden gemaakt om spelletjes te doen. In de wintermaanden, als het koud genoeg is, wordt dit veld onder water gezet en wordt het een schaatsbaan. In de brede school zijn de basisscholen Toermalijn, De Kwikstaart en De Dolfijn gevestigd. Er is veel samenwerking tussen de opvang en de scholen om de kinderen optimale ontwikkelingskansen te bieden. Scholen en opvang delen ruimten en hebben gezamenlijke activiteiten en thema’s. Voor ouders en kinderen is het een belangrijke meerwaarde dat onderwijs en opvang zich in één gebouw bevinden: kinderen kunnen gemakkelijk na school naar de opvang. De kleuters van De Kwikstaart worden binnen in de gang opgehaald, en de kleuters van de andere scholen verzamelen zich buiten voor hun school, waar zij in overleg met de juf aan de groepsleiding worden overgedragen. Zowel binnen als buiten de brede school Legmeer worden veel ruimten gedeeld: het kenniscentrum, de speel- en gymzalen, de speelpleinen buiten, het voetbaldak en het speelbos. Solidoe beschikt daarnaast over eigen speelpleinen met zandbakken, en speeltoestellen. De kleuters gaan altijd met een pedagogische medewerker naar buiten (mogen nog niet zonder begeleiding naar buiten). Wanneer het weer toelaat proberen de kleutergroepen zo veel mogelijk samen naar buiten te gaan.
3
Omvang: BSO Legmeer is een uitdagende BSO met veel mogelijkheden voor kinderen. De BSO Legmeer bestaat uit 7 groepen: een groep met voorschoolse opvang, De Vroege Vogels, en 6 naschoolse groepen. Deze 6 groepen zijn onderverdeeld in drie verschillende leeftijdsgroepen: 2 groepen met kinderen in de leeftijd van 4 en 5 jaar, drie groepen met kinderen van 5 tot 9 jaar en één groep met kinderen van 9 tot 13 jaar. Dit werkplan betreft de groepen van de kinderen in de leeftijd van 4 en 5 jaar. Deze groepen worden begeleid door 6 vaste medewerkers. Bij ziekte of vakanties hebben we de beschikking over een team van invallers die bekend zijn met de organisatie en locatie.
Naam groep De Waterratjes De Bandieten De Vikingen De Muiters De Kapiteinen De Batavieren
Leeftijd kinderen 4/5 jaar 4/5 jaar 5/9 jaar Woensdag 4/9 6/9 jaar 6/9 jaar 9/13 jaar
Maximaal aantal kinderen 20 20 20 20 20 30
Locatiespecifieke kenmerken: Alle kleutergroepen hebben hun eigen groepsruimte waar de kleuters eten en drinken, spel- en knutselactiviteiten doen en vrij kunnen spelen. De kleuters mogen niet zonder toestemming het lokaal verlaten. Wanneer zij bijvoorbeeld naar de wc moeten, komen zij dit eerst bij een pedagogisch medewerker aangeven. We gaan regelmatig met de kleuters naar de gymzaal, het atrium, het speelbos of het BSO-plein.
4
De groepsruimtes van de kleuters zijn als volgt ingericht: De Waterratjes De ruimte bestaat uit twee delen. In een deel van de ruimte wordt gegeten en gedronken en kunnen de kleuters knutselwerkjes of spelletjes aan tafel doen. Het andere deel van de ruimte is een loungehoek, huishoek of poppenhoek. Er zijn verkleedkleren en er staat een tafelvoetbalspel. De Bandieten Ook De Bandieten hebben een ruimte die uit twee delen bestaat. In het ene deel wordt gegeten en gedronken, kunnen de kleuters knutselwerkjes en spelletjes doen aan tafel, en is er een bouwhoek, een huishoek, een verfhoek en een lounge hoek. Het andere deel is een beweegruimte waar een klimrek met matten staat. De woensdagen worden alle kinderen van 4-9 jaar van de BSO Legmeer opgevangen in de ruimtes van de 5/9 groepen ( Vikingen, Muiters en Kapiteinen). Wat betreft het buitenspelen hanteren we de regels die per leeftijdsgroep benoemt zijn. Door het samenvoegen is er meer interactie met elkaar en het geeft de p.m.-ers de gelegenheid om uitdagende activiteiten aan te bieden gericht op verschillende leeftijdsgroepen. Achterwacht: Op de BSO Legmeer worden kinderen tussen 18.00 en 18.30uur gezamenlijk opgevangen door een of twee medewerkers in de grote woonkeuken van de BSO. De achterwacht delen we met kinderdagverblijf Dribbel, die in hetzelfde pand op de benedenverdieping is gevestigd. Wanneer een BSO-medewerker alleen achterblijft, is de achterwacht met Dribbel geregeld, waar altijd nog twee mensen zijn. Organisatieafspraken Ouders De pedagogische medewerkers nodigen de ouders van nieuwe kinderen uit voor een kennismakingsgesprek. In dit gesprek maken we afspraken over de wenperiode. Goed wennen is voor elk kind belangrijk, vandaar dat we tijd maken om een kind een of meerdere dagdelen korte momenten te laten komen en dan uit te breiden naar een volledige dag. Kinderen die intern naar een andere groep gaan geven we ook de tijd om te wennen aan de andere medewerkers en kinderen. Dit doen we door de kinderen enkele keren “op visite te laten gaan bij de andere groep. We houden hierbij rekening met de beroepskracht kind ratio. Wennen BSO: Als ouders voor hun kind een plaats op een van de BSO-locaties gekregen hebben, nodigen we hen samen met hun kind uit voor een kennismaking. Ouders krijgen dan praktische informatie over de opvang en maken kennis met de pedagogisch medewerker. Ook maken we afspraken over een eventuele wenperiode Wennen vanuit KDV Dribbel: Samen met de pedagogisch medewerkers van Dribbel wordt ongeveer drie weken voor dat het kind afscheid neemt, drie wendatums afgesproken. Voordat de eerste wendag plaats vindt, komen ze eerst kort een keer samen met het kind een kijkje nemen op de groep.
5
1e wendag Rond 16.00 uur brengt de pedagogisch medewerkster van Dribbel het kind naar de desbetreffende kleutergroep. Het kind mag deze middag zelf aangeven wanneer het weer terug wil naar zijn eigen groep. 2e wendag Op maandag, dinsdag en donderdags rond 15.00 uur komt een pedagogisch medewerksters van de desbetreffende kleutergroep het kind ophalen bij Dribbel en op woensdag en vrijdag zal dit plaats vinden rond 11.45 uur. Samen met het kind gaan zij de kleuters ophalen van school. Op deze manier leert het kind al een beetje hoe het ophalen uit school gaat. Het kind mag zelf kiezen of hij/zij de hele middag blijft spelen of liever na het fruit eten terug gaat naar zijn eigen groep. 3e wendag Herhaling van de 2e wendag. Wennen overgang naar 6/9 jarige groepen BSO Legmeer: Wanneer een kind bijna 6 jaar oud wordt, laten wij hem/haar een aantal keer wennen op zijn nieuwe groep. 1e wendag Na het fruit eten wordt het kind door zijn/haar p.m.-er naar de desbetreffende 6/9 jarige groep gebracht. Het kind mag deze middag zelf aangeven wanneer het weer terug wil naar zijn eigen groep. 2e wendag Wanneer het kind uit school is opgehaald brengt de p.m.- er het kind gelijk door naar de desbetreffende 6/9 jarige groep. Het kind mag deze middag zelf aangeven wanneer het weer terug wil naar zijn eigen groep. 3e wendag Het kind wordt vandaag opgehaald door een van zijn nieuwe p.m.-er van de desbetreffende 6/9 jarige groep. Het kind mag deze middag zelf aangeven wanneer het weer terug wil naar zijn eigen groep. Kinderen die nieuw binnen komen bij Solidoe: In het intake gesprek vragen wij ouders of zij interesse hebben in eventuele wendagen voor hun kind. De wenafspraken worden in het gesprek mondeling gemaakt. Oudercommissie: Alle vestigingen van Solidoe hebben een oudercommissie (OC). De belangrijkste verantwoordelijkheid van de oudercommissie is om de kwaliteit van de opvang te bewaken en te bevorderen door gevraagd en ongevraagd advies uit te brengen aan de directie van Solidoe. De OC van BSO Legmeer bestaat uit 3 leden. We werven nieuwe ouders voor de OC via een oproep in de nieuwsbrief van de BSO Legmeer en spreken ouders aan. Van iedere OC neemt een lid ook zitting in de centrale oudercommissie (COC). De COC komt gemiddeld vier keer per jaar bij elkaar. Bepaalde taken zijn aan de COC overgedragen, zoals besprekingen over beleid en tarieven. De COC geeft terugkoppeling aan de OC (zie www.solidoe.nl voor meer informatie over de COC). Stamgroep/basisgroep: De hoofdregel is dat een kind in de dagopvang en de buitenschoolse opvang in één vaste groep geplaatst wordt. Bij de opvang van 0- tot 4-jarigen wordt deze groep kinderen een ‘stamgroep’ genoemd. Bij de buitenschoolse opvang wordt deze groep kinderen een ‘basisgroep’ genoemd. Het is mogelijk dat een kind in twee verschillende stamgroepen of basisgroepen wordt geplaatst. Ouders geven hier schriftelijk toestemming voor. 6
Extra opvang: Wanneer ouders extra opvang willen afnemen en er voor die extra opvang geen plaats is op de vaste stam- of basisgroep van het betreffende kind, kan de extra opvang plaatsvinden in een andere groep. Voorwaarde is dat ouders schriftelijke toestemming geven voor de extra opvang op de andere groep en er schriftelijke afspraken over de duur van de extra opvang op de andere groep worden gemaakt met de ouders. Ruildagen: Soms willen ouders een van hun vaste opvangdagen ruilen. Daar willen we ouders graag in tegemoet komen. Ouders kunnen dit met de medewerker van de groep bespreken. Er zijn geen extra kosten aan verbonden. We hanteren een periode van vier weken als ruiltermijn. Bij het plannen van een ruildag blijft altijd de beroepskracht - kind- ratio leidend. Als er geen plek is op de stam/basisgroep dan kan eventueel opvang in een andere groep plaatsvinden. Hiervoor moet het formulier” toestemming opvang in een andere stam/basisgroep” ingevuld worden. Communicatie naar ouders: Op de website van Solidoe (www.solidoe.nl) is algemene informatie voor ouders te vinden. Daarnaast is er het magazine WelKOM met veel informatie voor ouders en ervaringsverhalen. Twee keer per jaar wordt een algemene Solidoe nieuwsbrief naar alle ouders gestuurd, met daarin algemene informatie over de organisatie. Daarnaast hebben alle locaties een eigen nieuwsbrief. De nieuwsbrief van de locatie BSO Legmeer heet: Nieuwsbrief BSO Legmeer. Bij de entree van de locatie of bij de groep is informatie te vinden over wie die dag werkzaam is. Ook algemene informatie voor ouders hangt op het informatiebord. De informatie over en van de oudercommissie is te vinden op deze informatieborden. Ook is er een oranje informatiemap voor ouders en medewerkers waar onder andere het pedagogisch werkplan van de locatie, actieplannen van de risico-inventarisatie (veiligheid, gezondheid en indien van toepassing het stagebeleid te vinden zijn). Tijdens het halen en brengen van de kinderen vinden wij het belangrijk om even tijd te maken voor een overdracht tussen ouders en pedagogisch medewerker. Bij het komen horen we graag hoe het met het kind gaat. Bij het ophalen vertellen we onder andere hoe de dag is geweest, wat het kind heeft gedaan en waar het mee heeft gespeeld. Jaarlijks voeren we oudergesprekken waarin we met elkaar het welbevinden van het kind bespreken. Personeel Medewerkers Op alle groepen van onze locaties werken pedagogisch medewerkers en vestigingsmanagers die beschikken over de voor de werkzaamheden passende beroepskwalificatie zoals in de cao Kinderopvang is opgenomen. De voertaal op alle locaties is Nederlands. Het taalniveau is bij alle medewerkers voldoende. Waar nodig wordt hier extra aandacht aan besteed. Jaarlijks voeren we functioneringsgesprekken met de medewerkers. In het personeelsdossier worden verslagen van gesprekken, diploma’s, VOG’s en bijzonderheden bewaard. Alle medewerkers en vrijwilligers beschikken over een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). 7
Alle medewerkers en vrijwilligers beschikken over een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Ondersteuning beroepskrachten: De vestigingsmanager zorgt ervoor dat er aan alle randvoorwaarden is voldaan om een goede en verantwoorde opvang te realiseren. Zij begeleidt en ondersteunt de pedagogisch medewerkers bij het goed uitvoeren van interne zorgstructuur ( zie bijlage). Afdeling Pedagogiek en Kwaliteit kan worden ingeschakeld bij de teamoverleggen. Ook zijn medewerkers van deze afdeling beschikbaar bij vragen over het dagelijks werk. Zij komen op locatie om te observeren, te adviseren of te ondersteunen. Twee aandacht functionarissen kindermishandeling zijn aanwezig binnen de afdeling Pedagogiek en Kwaliteit. Bij vermoeden van huiselijk geweld en kindermishandeling zijn zij beschikbaar voor advies, observaties en toeleiding naar verdere hulp. Wij hanteren de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling van de Branche Organisatie Kinderopvang. Interne zorgstructuur, Ieder kind ontwikkelt zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Gelukkig is er bij de meeste kinderen geen reden tot zorg. De pedagogisch medewerkers volgen de ontwikkeling van het kind. Tijdens het halen en brengen van de kinderen vinden wij het belangrijk om even tijd te maken voor een overdracht tussen ouders en pedagogisch medewerker. Bij het komen horen we graag hoe het met het kind gaat. Bij het ophalen vertellen we onder andere hoe de dag is geweest, wat het kind heeft gedaan en waar het mee heeft gespeeld. Jaarlijks voeren we oudergesprekken waarin we met elkaar het welbevinden van het kind bespreken. Als er een mogelijke reden tot zorg is m.b.t de ontwikkeling van een kind volgen we de interne zorgstructuur, zie voor verdere informatie bijlage 1. Overlegvormen, op alle locaties zijn er verschillende overlegvormen waar de medewerkers bij aanwezig zijn en die onder leiding staan van de vestigingsmanager. Deze overleggen voeren we aan de hand van een vaste agenda waarop de verplichte onderwerpen staan die worden besproken. Scholing, binnen Solidoe is een uitgebreid scholingsprogramma voor pedagogisch medewerkers waarin pedagogiek en veiligheid centraal staan. Daarnaast vindt jaarlijks scholing plaats op gebied van kinder- EHBO, BHV, tiltraining en Meldcode Huislijk geweld en Kindermishandeling en VVE. Nieuwe medewerkers: Elke nieuwe medewerker wordt uitgebreid gescreend. Dat geldt ook voor oproepkrachten. De screening houdt in dat er minimaal twee gesprekken plaatsvinden, een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) wordt opgevraagd en referenties worden nagetrokken. Elke nieuwe pedagogisch medewerker volgt het inwerkprogramma waarin hij of zij begeleid wordt door de vestigingsmanager. Medewerkers in opleiding: Solidoe is een door Calibris erkend leerbedrijf en biedt medewerkers in opleiding de gelegenheid om het vak te leren. Wat we van medewerkers in opleiding verwachten en hoe we hen begeleiden staat in ons beroepspraktijk vormingsbeleid ( BPV ). We volgen hierin de richtlijnen van de cao Kinderopvang. Dit BPV beleid is op elke locatie aanwezig. 8
Stagiaires (BOL, Beroeps opleidende Leerweg)worden in het eerste jaar volledig boventallig ingezet in de groep en worden begeleid door een pedagogisch medewerker. De vestigingsmanager ziet toe op de kwaliteit en continuïteit van de stagebegeleiding en signaleert knelpunten. Zodra een stagiaire voldoende bekwaam is en intallig kan worden ingezet zal hij of zij ook kunnen worden ingezet als invaller op de eigen locatie bij afwezigheid van een collega in verband met ziekte en- of verlof. De formatieve inzetbaarheid wordt vastgesteld door de vestigingsmanager samen met de opleiding. (het percentage, welke dagen en tijdstippen, bij minder dan 100%) en is gebaseerd op informatie uit de praktijk en van de opleiding. Voor aanvang van de stage is er een VOG verklaring overlegd. Op deze locatie hebben wij op dit moment geen stagiaire. De opbouw van de formatieve inzet van de medewerker in opleiding is te vinden bij de persoonsgegevens in de oranje map op de locatie. Beroepskrachten in opleiding (BBL, Beroepsbegeleidende leerweg) worden in de eerste periode boventallig ingezet zodat zij kinderen, collega’s, ouders en de organisatie leren kennen. Veiligheid Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie veiligheid en gezondheid uit om te kijken welke risico`s er op dit gebied bestaan. Er wordt gekeken of het huidige veiligheid en gezondheidsbeleid nog up-todate is, en welke maatregelen we eventueel moeten nemen om de risico`s die hier uit naar voren komen zo veel mogelijk te verkleinen. De actiepunten uit de risico-inventarisaties worden besproken met de pedagogisch medewerkers en de oudercommissie( OC). In onze huisregels zijn afspraken vastgelegd over de maatregelen die we nemen om veiligheid- en gezondheid risico`s te verkleinen. Naast organisatie brede afspraken zijn er ook locatie specifieke regels. De huisregels zijn te vinden in de Oranje map die ter inzage ligt voor alle ouders. Gezondheid We hanteren de laatste versie van het protocol ‘Gezondheidsrisico's in een kindercentrum of peuterspeelzaal’ en het protocol 'Gezondheidsrisico's in een basisschool of buitenschoolse opvang’ van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Deze richtlijnen zijn opgesteld om zorgvuldig om te gaan met infectiegevaar. De medewerkers hanteren de richtlijnen van het RIVM als uitgangspunt, maar de vestigingsmanager behoudt zich het recht voor om het advies van de huisarts of GGD niet over te nemen als dit in het belang is van het kind of de gehele groep. Voor meer informatie verwijzen wij naar het ziektebeleid op onze website www.solidoe.nl Voeding: We dragen zorg voor gezonde en gevarieerde voeding. Ons voedingsbeleid staat op de website www.solidoe.nl Hygiëne: We dragen zorg voor een goede hygiëne binnen onze kinderopvang. De ruimtes worden schoongehouden volgens vaste regels en schema’s die op de locatie aanwezig zijn. Zo worden dagelijks de verschoonruimte, de toiletten en de vloer van de groepsruimte schoongemaakt. 9
Op alle groepen hangen instructies over bijvoorbeeld handhygiëne en ventilatie beleid, en indien van toepassing ook over het schoonmaken van commodes en de temperatuur van de slaapkamers. Kwaliteitssysteem Al onze vestigingen werken volgens HKZ-kwaliteitsnormen die tweemaal per jaar intern en een maal per jaar extern getoetst worden. In het kwaliteitssysteem zijn werkwijzen middels procedures en werkinstructies nauwkeurig beschreven.
10
Werkwijze: BSO Legmeer 4- en 5-jarigen De Waterratjes, Bandieten en de Zeesterren Deze zes kernwaarden vormen samen de kapstok van het pedagogisch werkplan: Samen Betrokken Open Stoer Sterk Klantgericht Iedere kernwaarde wordt benoemd (onder A) zoals deze is terug te vinden in het pedagogisch beleid, en vervolgens wordt omschreven (onder B) hoe deze kernwaarde wordt ingevuld op de betreffende groep/locatie. Samen A: Met elkaar maken we plezier. In alle groepen en gastgezinnen zorgen we voor veel ruimte voor interactie, samenwerking en vriendschappen. Kinderopvang Solidoe staat voor het bieden van een goede en plezierige plek voor kinderen van 0-12 jaar. Elke groep heeft een vaste samenstelling. Dat biedt veiligheid en de mogelijkheid om vertrouwd te raken met groepsgenoten en pedagogisch medewerkers. B: Samen op de BSO Legmeer 4/5 jarigen BSO Legmeer is een activiteitengerichte BSO: kinderen kunnen zelf kiezen wat ze na school en in de vakanties willen doen. Er worden activiteiten en projecten aangeboden, passend bij de leeftijd en interesses van de kinderen. De kinderen van De Bandieten en de Waterratjes worden in een huiskamersfeer opgevangen. Kinderen hebben in deze leeftijd nog behoefte aan structuur en een overzichtelijke, veilige omgeving. Op de BSO Legmeer besteden we veel aandacht aan de groep waarin de kinderen zitten. Na school gaan we lekker wat eten en drinken en praten dan met elkaar over van alles. We luisteren naar elkaar en stimuleren kinderen aandacht voor elkaar te hebben. Ieder kind hoort erbij! Er is aandacht voor elk kind. Verjaardagen en bijzonderheden worden in de groep gevierd. In de kring is er speciale aandacht voor de jarige, er wordt gezongen, er is een verrassingen een traktatie. Ook andere speciale momenten, zoals het zwemdiploma halen of een jarige oma, delen we met elkaar. We stimuleren dat kinderen elkaar helpen, samenwerken en vriendschappen met elkaar sluiten. Zo leren kinderen van elkaars sterke punten. Bij onenigheid en conflicten helpen we kinderen die op te lossen. Medewerkers en kinderen doen de dingen samen. We luisteren naar het kind om erachter te komen wat het kind wil of nodig heeft. Medewerkers overleggen en zorgen voor een goede onderlinge overdracht: we zorgen immers samen voor de groep. Dat betekent dat er vanuit de organisatie ook specifiek aandacht wordt besteed aan teamsamenwerking door scholing, teamuitjes enzovoort. Er is een gevarieerd aanbod van speelgoed en speelhoeken, waardoor kinderen samen kunnen spelen, rekening houdend met verschillen tussen alle kinderen en ook bijvoorbeeld tussen jongens en meisjes. Kinderen gaan regelmatig ook op andere groepen spelen, samen met de medewerker, of samen met andere kinderen of alleen. In dat laatste geval brengen wij de kinderen erheen. Zijn 11
kinderen bijna 6 jaar, dan mogen ze al vaker in de groepen van 6- tot 9-jarigen spelen. We maken dan afspraken met het kind en de medewerkers van de andere groepen. In vakanties is er een uitgebreid vakantieprogramma met themaweken. Uitjes en activiteiten worden afgewisseld met vrij spelen. Al naar gelang het aantal kinderen worden groepen samen gevoegd om zo een gezellig en goed aanbod te houden. Gezamenlijke uitjes zijn naar de bakker om brood te bakken, op bezoek bij de brandweer, naar de Linnaeushof of de kinderboerderij enz. Natuurlijk wordt er ook veel geknutseld en buiten gespeeld.
Betrokken A: Iedereen is welkom bij ons. We hebben aandacht voor ieder mens, groot en klein. We bieden een geborgen en veilige omgeving waarin iedereen zich optimaal kan ontwikkelen. Ouders en kinderen worden bij ons gezien. We bieden een geborgen en veilige omgeving waarin iedereen zich optimaal kan ontwikkelen. We proberen maatwerk te leveren, want baby’s vragen om een andere aanpak dan kinderen in de basisschool leeftijd. B: Betrokken op BSO Legmeer 4- en 5-jarigen Als kinderen bij ons op de BSO starten, hebben we tijdig overleg met de ouders en kinderen zodat ze kunnen wennen aan de BSO. Vanuit het kinderdagverblijf komen kinderen al regelmatig op bezoek bij de BSO. Soms gewoon om te spelen in de ruimten van de BSO, soms ook specifiek voor een bezoek aan de groep waar het kind te zijner tijd naar toe gaat, zodat het kind de medewerker en de andere kinderen al leert kennen. Voorafgaand aan de start op de BSO-groep is er een intake gesprek met ouders en kind om kennis te maken en informatie uit te wisselen: wat zijn de gewoontes van het kind, hoe gaat het er aan toe op de opvang, wat heeft het kind nodig om goed te kunnen wennen? De kinderen worden bij school opgehaald. We kennen de leerkrachten van de school en wisselen zo nodig bijzonderheden uit.. Vaak kennen de kinderen elkaar al van school of van het kinderdagverblijf, dat maakt de stap gemakkelijker. We stimuleren de kinderen dan ook om elkaar te helpen bij het wennen. Aan tafel bij het fruit eten bespreken we de regels met elkaar door de kinderen ze te laten benoemen en aan de nieuwe kinderen te leren. Kinderen leren nieuwe kinderen waar wij bijvoorbeeld naar de wc gaan, onze handen wassen en waar het speelgoed ligt 12
De groepsruimten zijn aantrekkelijk voor kinderen ingericht: lage stoelen en banken waar je lekker een boekje kunt lezen, hoge tafels om aan te knutselen en te eten. Bij de inrichting van de groepsruimtes wordt rekening gehouden met de interesses en behoeften van de kinderen. Eventueel wordt de ruimte aangepast of nieuw speelgoed aangeschaft. Om de kinderen te blijven prikkelen, vernieuwen of passen wij het lokaal regelmatig aan. Zo krijgen De kleuters van de Waterratjes dit jaar bijvoorbeeld een podium in het lokaal met gordijnen, verkleedkleren, spiegels etc., om zo hun fantasie en creatieve ontwikkeling te vergroten. Er zijn veel verschillende materialen waardoor kinderen uitgenodigd worden om te spelen. Er is een keukentje, er zijn verkleedkisten, er staat een zandtafel; dat vinden kinderen in deze leeftijd erg leuk. We leren kinderen verantwoordelijk met spelmateriaal en de ruimte om te gaan: opruimen na gebruik. We stimuleren kinderen elkaar te helpen, zorgzaam voor elkaar te zijn. We helpen elkaar ook met kleine klusjes zoals tafel dekken en afruimen. We zorgen ervoor dat er ook ruimte is om te bewegen, zowel op de groep als ook door veel naar buiten te gaan. Er is een ritme in de middag: na school spelen, eten en drinken, spelen en activiteiten, opruimen en naar huis. Ieder kind heeft een eigen bakje waar het eigen spullen (bijvoorbeeld een gemaakte tekening of een handwerkje) in kan bewaren, zodat het bijvoorbeeld een volgende keer afgemaakt kan worden. Open A: We zijn betrouwbaar, eerlijk en respectvol in contact met ouders, kinderen en medewerkers. Een eerlijke en open communicatie is belangrijk voor het welbevinden van de kinderen. Samen met ouders delen pedagogisch medewerkers de verantwoordelijkheid voor de opvoeding van het kind. Contact, overleg en een goede relatie met ouders vinden we belangrijk. B: Open op BSO Legmeer 4- en 5- jarigen Wij vinden het belangrijk om een goede vertrouwensband met de kinderen op te bouwen. Het is belangrijk om het kind te laten merken dat het gehoord wordt en dat er aandacht is. We zoeken actief contact met het kind door interesse te tonen in wat het kind bezig houdt en daarover met het kind in gesprek te gaan. Het opbouwen van een vertrouwensband met de ouders start bij het kennismakingsgesprek. Ouders worden altijd betrokken bij wat we doen: we willen samen de verantwoordelijkheid voor de opvoeding delen. Dat betekent dat we zorgen voor een goede overdracht bij het halen en brengen van de kinderen: we vragen naar bijzonderheden en vertellen graag over wat we allemaal beleven op de opvang. Eerlijkheid is hierbij belangrijk. De pedagogisch medewerker maakt een afweging bij situaties of het van belang is dat de ouder direct telefonisch wordt ingelicht, bijvoorbeeld als een kind ziek wordt. Sommige onderwerpen kunnen beter aan bod komen in een een-op-een gesprek met de ouder. De pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen in het omgaan met hun emoties. Zij geven een kind de ruimte om zijn emotie te uiten of helpen met het benoemen van emoties en nemen dit serieus en we kijken wat het kind op dat moment nodig heeft. Het ene kind heeft behoefte aan alleen zijn als het boos is en het andere wil juist graag zijn verhaal 13
doen. Daar spelen we op in. We stellen ons open voor de kinderen, kijken en luisteren met respect naar ze en praten met ze over wat hen bezig houdt. Ieder kind is uniek en wordt geaccepteerd zoals het is. We hebben een open houding zonder een oordeel te vellen, tegenover kinderen, ouders en collega's. Seksualiteit is geen taboe op de groep. Kinderen kunnen vragen stellen en wij geven tot een bepaalde hoogte antwoord. Bij diepgaande onderwerpen sturen we de kinderen door naar hun ouders. We geven aan bij de ouders wat er op een bepaald moment speelt bij het kind. We zorgen voor een goede bezetting op de groepen: als een medewerker tijdelijk alleen staat, is er een achterwacht. Aan het einde van de dag worden de groepen samengevoegd en wordt de informatie overgedragen aan de medewerker die de late dienst vervult. In vakanties werken medewerkers in wisselende diensten, zodat de kinderen zo veel mogelijk vertrouwde gezichten op de groep zien. De verschillende groepen op de BSO Legmeer zijn op de momenten dat de leiding alleen op de groep staat achterwacht voor elkaar (de medewerkers van De Batavieren, De Vikingen, De Muiters en De Kapiteinen). Stoer A: Wij zijn een robuuste organisatie die nieuwe uitdagingen aangaat, die er staat. Onze breedgeschouderde, energieke medewerkers durven hun kennis uit te dragen. We bieden kinderen een stevige basis van waaruit ze de wereld kunnen ontdekken. Dat doen we met een uitdagend aanbod. Stoer ben je als je dingen durft, fouten mag maken en daarvan leert. Stoer is kinderen de ruimte geven om te ontdekken. B: Stoer op BSO Legmeer 4- en 5-jarigen 4- en 5-jarigen zijn de wereld aan het ontdekken: daar heb je lef en durf voor nodig. Met veel fantasie en spel ontdekken zij de wereld en durven steeds zelfstandiger op pad te gaan. Dat is stoer! We vinden het erg belangrijk dat kinderen zichzelf kunnen zijn, dat geeft vertrouwen om op pad te gaan. We stimuleren kinderen zelf te ontdekken en uit te zoeken wat ze willen. Daarbij ondersteunen we door hen veel positief te bevestigen. Dat maakt ze trots op wie ze zijn en wat ze kunnen. En fouten maken mag ook: daar leer je ook heel veel van. We dagen de kinderen uit om soms net even een stapje verder te gaan: probeer het maar, het is leuk, spannend, ervaar het maar. Lekker veel naar buiten, want daar kunnen ze rennen, ravotten, met zand, water en modder spelen. Er bestaat geen slecht weer, alleen slechte kleding. We vragen ouders dan ook om geen mooie kleding en schoenen aan te doen als de kinderen naar de BSO gaan: zo kunnen de kinderen zonder problemen lekker in waterplassen stampen. Ouders kunnen ook een stel extra kleding meegeven. Buiten spelen doen de 4- en 5-jarigen binnen het hek: fietsen op het plein, voetballen, struinen in het speelbos. Ook in de gymzaal kan er worden geklommen, geslingerd in touwen en verstoppertje worden gespeeld. Als de kinderen buiten spelen, houden wij altijd toezicht. We zijn op het plein, gaan mee naar het speelbos enzovoort. Binnen is er ook veel te ontdekken: verschillende hoeken met uitdagend speelgoed, aanbod van veel verschillend materiaal. Dat daagt uit om te ontdekken en uit te proberen. Verkleedkleren zodat de 14
kinderen boef of politie kunnen spelen of een lieve prinses. We hebben aandacht voor de verschillen tussen jongens en meisjes: bouwen met Lego kan, maar er is ook een poppenhoek en een keukentje. Stoer is ook steeds meer zelfstandig zijn: zelf je brood smeren, ook al blijven de hageltjes niet plakken. In vakanties bieden we programma’s met thema’s, zoals vervoer en beroepen. We hebben dan een divers aanbod met uitstapjes en activiteiten. Er is altijd toezicht van een medewerker. Op alle locaties zijn medewerkers met een BHV/EHBOdiploma. Onze medewerkers staan voor wat ze doen, ze durven te handelen en te helpen wanneer dat nodig is.
Sterk A: We zijn professioneel: we stellen hoge eisen aan de kwaliteit van ons pedagogisch handelen, de inrichting van onze organisatie en de competenties van onze medewerkers. Sterk vinden wij waarde hechten aan de kwaliteit van de organisatie. Daarom nemen wij alleen gediplomeerde medewerkers en medewerkers in opleiding aan. Onze pedagogisch medewerkers bieden we de kans om zich verder te ontwikkelen met praktijkgerichte scholing. De teambesprekingen, kind besprekingen en goede communicatie zorgen ervoor dat er permanent aandacht is voor de kwaliteit van het pedagogisch handelen. B: Sterk op BSO Legmeer 4- en 5-jarigen We volgen kinderen goed tijdens de opvang, we hechten veel belang aan het welbevinden van de kinderen. Daartoe observeren we kinderen regelmatig en bespreken regelmatig in teamoverleggen hoe het gaat met de kinderen in de groep. Ook bespreken we met ouders wat we zien. Als we opvallende zaken zien of constateren, gaan we met ouders in gesprek om samen te bezien wat er nodig is. Eén keer per jaar leggen we onze bevindingen vast in een welbevindenformulier. Dat bespreken we jaarlijks met ouders in een 10-minutengesprek. Samen met ouders onderzoeken we wat de mogelijkheden zijn als we merken dat een kind meer nodig heeft.
15
Al onze medewerkers zijn gediplomeerd en we vinden het van groot belang dat medewerkers zich blijven scholen. We bieden jaarlijks een uitgebreid scholingsprogramma aan onze medewerkers met actuele opvoedthema’s. Alle medewerkers zijn geschoold op het gebied van kinder-EHBO. Solidoe werkt wijkgericht en samen met andere organisaties, want we vinden het belangrijk dat kinderen in hun eigen wijk op kunnen groeien tot zelfstandige en betrokken mensen. Daar willen we graag aan bijdragen en als kinderopvang onze verantwoordelijkheid in nemen door actief met scholen en andere partners samen te werken. Zweden is een belangrijke inspiratiebron voor ons: de naadloze samenwerking tussen school en opvang om te zorgen dat ouders goed kunnen werken en kinderen een goede tijd hebben tijdens de opvang. In de Brede School Legmeer doen we daarom steeds meer samen met het onderwijs. Een voorbeeld hiervan is met hetzelfde thema werken. Groot worden is sterk worden en dat betekent een gezonde leefstijl. Daarom hebben we aandacht voor voeding en bewegen. We eten fruit na school en gezonde boterhammen en drinken water, melk of limonade. En natuurlijk is er ook wel eens tijd voor iets lekkers, een snoepje of een patatje in de vakantie.
Klantgericht A: We nemen de wensen van de klant serieus, passend binnen onze pedagogische visie. We zorgen dat we weten wat de klant van ons wil. We staan midden in de samenleving en denken vooruit. Voor een goede kinderopvang is contact met ouders van groot belang. Het overleg met ouders draagt bij aan een betere afstemming tussen de opvoeding thuis en op de opvang. Het contact helpt de organisatie om meer inzicht te krijgen in de wensen van de klanten. B: Klantgericht op BSO Legmeer 4- en 5-jarigen We vertellen ouders graag wat hun kind heeft gedaan op de opvang en horen ook graag hoe het thuis gaat. Zijn er bijzonderheden of is er gewoon een leuk voorvalletje te melden: we staan ervoor open. Als ouders een gesprek willen, dan kan er altijd ook een aparte afspraak gemaakt worden. Ouders zijn samen met hun kind onze belangrijkste partner in ons werk, dus we hechten veel belang aan een goede overdracht. Ouders kunnen ons mailen en bellen.Als we er (nog) niet zijn, kan een boodschap worden ingesproken op het antwoordapparaat. We hebben alle gegevens van ouders, zodat we kunnen bellen als het nodig is. Graag horen we van ouders als er wijzigingen zijn, zodat we altijd de recente informatie hebben om te kunnen bellen als het nodig is. 16
We bespreken regelmatig in de teams hoe het op de groepen gaat en of er bijzonderheden zijn over de kinderen. Eén keer per jaar staan we uitgebreid stil bij ieder kind en maken een welbevindenverslag. We nodigen ouders uit voor een oudergesprek van ongeveer 10 minuten. Op een informele wijze bespreken we dan dit verslag en alle andere zaken. Is er extra aandacht nodig, dan kan in overleg met de ouders contact met school worden gezocht. Ook kunnen we eventueel een medewerker van de afdeling Pedagogiek en Kwaliteit vragen om een keer op de groep te observeren. Door middel van nieuwsbrieven stellen we ouders regelmatig op de hoogte van het reilen en zeilen op de groep en locatie. Voor ouders is er een informatiemap bij elke groep. Daarin kunnen ze de laatste informatie vinden over de groep en over de medewerkers en ook de laatste GGD-rapporten. We vinden het belangrijk om reacties en signalen van ouders te horen. Daar staan we voor open. We nodigen ouders uit om met medewerkers of de leidinggevende in gesprek te gaan over zaken die hen bezighouden of opmerkingen of adviezen die er zijn. Ouders kunnen ook altijd een reactieformulier invullen. Solidoe heeft een klachtenreglement. Eens per twee jaar houdt Solidoe een klant tevredenheidsonderzoek om te weten te komen wat ouders belangrijk vindt en daarmee onze dienstverlening goed aan te laten sluiten op de wensen van ouders en kinderen. Elke locatie heeft een oudercommissie die meedenkt en praat over het (dagelijks) beleid. De agenda en notulen zijn te vinden bij de oranje map. Een of twee keer per jaar organiseren we met de BSO Legmeer een gezamenlijke activiteit voor ouders en kinderen. Dat kan voor een goed doel zijn, bijvoorbeeld de CliniClowns.
17
BIJLAGE 1. Interne zorgstructuur Solidoe Kinderen die naar de kinderopvang komen, staan onder begeleiding van medewerkers, die zich richten op: verzorgen, spelen, ontmoeten, ontwikkelen, signaleren en ondersteunen. Wat valt daaronder: Het verzorgen van kinderen Onder begeleiding veilig spelen met andere kinderen van dezelfde leeftijd; Ondersteunen en stimuleren van de sociaal emotionele ontwikkeling, de taalontwikkeling, de ontwikkeling van creativiteit, de zintuigen en de motoriek en de cognitieve ontwikkeling Signaleren van eventuele ontwikkelingsachterstanden; Ondersteunen van ouders met opvoedingsvragen; Geven van effectieve aandacht (handelingsplan) aan kinderen met een dreigende ontwikkelingsachterstand. Wat als er zorg is? Ieder kind ontwikkelt zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Gelukkig is er bij de meeste kinderen geen reden tot zorg. Onze pedagogisch medewerkers volgen de ontwikkeling van uw kind. De pedagogisch medewerkers observeren: De spraak/taalontwikkeling Het gedrag Het bewegen Het spel Het denken en doen Tijdens de dagelijkse haal- en breng momenten bespreken we de dagelijkse zaken en eventuele bijzonderheden. Als er een mogelijke reden tot zorg is m.b.t de ontwikkeling van een kind volgen we de stappen uit werkinstructie B14 uit ons handboek. Na onze voorbereiding (stap 1, 2) gaan we met u in gesprek. Stap 1: overleg met naaste collega over de gehanteerde aanpak en gesignaleerde zorg Stap 2: interne observatie door twee pedagogisch medewerkers Stap 3: gesprek tussen ouders en pedagogisch medewerker (en evt. de vestigingsmanager) Stap 4: vaststellen van vervolgstappen (bijvoorbeeld inbrengen in een kindbespreking, zoeken naar externe deskundigheid). Stap 5: overleg met en eventueel inzet van externe deskundigheid. Een dynamisch proces dat bestaat uit: observeren; registeren; handelen; bijstellen. Als de zorg door ouders wordt gedeeld en zij geven toestemming voor het consulteren van externe deskundigheid, dan kent Solidoe een aantal vaste, zeer deskundige gesprekspartners, zoals de Jeugdgezondheidszorg. Deze draagt zorg voor kinderen tussen de nul en vier jaar (en hun ouders) via het consultatiebureau. In het kader van preventieve ondersteuning komen Alert4you ( in Uithoorn) en de logopedistes verbonden aan Onderwijs Advies regelmatig op de groep . 18
Handelingsplan De pedagogisch medewerkers en de vestigingsmanager stellen in overleg met de ouders een handelingsplan op om de ontwikkeling van het kind planmatig te begeleiden. In het handelingsplan wordt aan de hand van gestelde doelen beschreven; wie doet wat, op welk moment en de voortgang hierin. Tijdens evaluaties wordt bekeken of de gestelde doelen zijn bereikt en welke aanpassingen eventueel nodig zijn. De ouders worden betrokken bij het handelingsplan door: overleg voorafgaand aan het opstellen van een handelingsplan; inzage in het handelingsplan; informatie over de voortgang van het kind; een periodiek evaluatiegesprek. Van de ouders wordt verwacht dat; zij de afspraken die in het handelingsplan gemaakt worden, nakomen; zij alle relevante informatie voor het handelingsplan verstrekken. Wat kunt u verwachten van kinderopvang Solidoe: Medewerkers zijn getraind en daardoor deskundig in het observeren en registreren van kind gegevens, het voeren van oudergesprekken en het overdragen van gegevens naar de basisschool. Ouders zijn altijd de eerst verantwoordelijke in de zorg rondom het kind. Pedagogisch medewerkers delen die verantwoordelijkheid door ondersteuning en begeleiding te bieden aan het kind en de ouders. Kinderopvang Solidoe heeft haar pedagogische expertise gebundeld in de afdeling Pedagogiek en Kwaliteit. Bij twijfels, vragen of zorgen kunnen de locaties een beroep doen op deze deskundigheid. Zij handelen volgens de interne werkinstructies en implementeren het Pedagogisch kader. Zij observeren kinderen, adviseren ouders/verzorgers, coachen individuele medewerkers en/of teams, zijn verantwoordelijk voor de interne deskundigheidsbevordering op het pedagogisch vlak en bewaken het pedagogisch beleid. Elke pedagogisch medewerker is bekend met de werkinstructies die terug te vinden zijn in het Handboek van Solidoe. In werkinstructies B14 en B13, B13a + B13b staat uitgewerkt hoe we binnen onze organisatie omgaan met kinderen met opvallend gedrag. De Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling wordt gehanteerd, bij vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling. Kinderopvang Solidoe werkt mee aan de gemeente brede afspraken omtrent de overdracht van kind gegevens vanuit de verschillende opvangvormen kinder- en peuteropvang naar de basisscholen. Het formulier wat hiervoor gebruikt wordt is de Peuterestafette. Deze peuterestafette wordt met ouders doorgesproken. Na toestemming van de ouders gaat er een kopie naar de basisschool. Voor de VVE doelgroepkinderen, die een intensief programma gevolgd hebben, is er een ”warme” overdracht van de kindgegevens tussen pedagogisch medewerker en leerkracht van de basisschool. In de ondertekende samenwerkingsovereenkomst VVE hebben ouders hiervoor toestemming gegeven.
19