Pedagogisch Beleid Versie mei 2015

Pedagogisch Beleid

Versie mei 2015

Inhoud Wat is een Pedagogisch Beleid? ......................................................................................................... 3 Onze visie ......................................................................................................................................... 4 De doelstellingen van ’t Peuterschool Boerderijke. ............................................................................. 5 De hoofddoelen ......................................................................................................................................................................... 5 De pedagogische doelen ........................................................................................................................................................ 5 Hoe bereiken wij deze doelen? .......................................................................................................... 6 Hoofddoelen ............................................................................................................................................................................... 6 1. Zorgen dat kinderen zich thuis voelen ........................................................................................................................... 6 2. Ondersteunen in de opvoeding en verzorging van kinderen ............................................................................... 7 3. Ondersteunen van de ouders .............................................................................................................................................. 7 4. Ondersteunen van jezelf en je collega’s ......................................................................................................................... 8 5. Peuterschool 't Boerderijke ................................................................................................................................................. 8 Pedagogische doelstellingen ............................................................................................................................................... 9 1. Emotionele veiligheid............................................................................................................................................................. 9 2. Persoonlijke competenties ................................................................................................................................................... 9 3. Sociale competenties ........................................................................................................................................................... 10 4. Waarden en Normen ........................................................................................................................................................... 10 Het werkplan .................................................................................................................................. 11 Groepsamenstelling Peuterschool 't Boerderijke .................................................................................................... 11 De ruimte .................................................................................................................................................................................. 11 Structuur......................................................................................................................................... 13 Dagindeling Peuterschool 't Boerderijke .................................................................................................................... 13 Wennen ..................................................................................................................................................................................... 15 Afscheid ..................................................................................................................................................................................... 16 De ontwikkeling. ............................................................................................................................. 17 Lichamelijke (motorische) ontwikkeling .................................................................................................................... 17 Emotionele ontwikkeling................................................................................................................................................... 18 Sociale ontwikkeling ............................................................................................................................................................ 18 Cognitieve (verstandelijke) ontwikkeling .................................................................................................................. 19 Creatieve ontwikkeling ....................................................................................................................................................... 19 Praktische benaderingen voor ons ................................................................................................... 21 Verdriet ..................................................................................................................................................................................... 21 Conflicten.................................................................................................................................................................................. 21 Corrigeren en belonen ........................................................................................................................................................ 21 Het eigen lichaam .................................................................................................................................................................. 22 Signaleren van problemen ................................................................................................................................................ 22 Kwaliteitsregeling leidsters .............................................................................................................................................. 23 Verschillende culturen ........................................................................................................................................................ 23 Beroepskracht-kind ratio .................................................................................................................................................. 23 Beroepskrachten in opleiding.......................................................................................................................................... 23 Vierogen principe.................................................................................................................................................................. 24 Achterwachtregeling ........................................................................................................................................................... 24

Pedagogisch beleid Peuterschool 't Boerderijke - mei 2015

2

Wat is een Pedagogisch Beleid? Een Pedagogisch Beleid is een beschrijving van de manier waarop wij naar kinderen kijken, onze visie, hoe wij met kinderen omgaan en waarom we dit zo doen, onze werkwijze. Volgens ons bestaat ons werk niet alleen uit het simpelweg opvangen van kinderen maar zijn wij gedurende het hele proces ook mede verantwoordelijk voor de opvoeding van kinderen. Peuterschool ’t Boerderijke is een kleinschalige peuterschool in Deurne en biedt opvang aan kinderen van 2,5 tot 4 jaar. Deze opvang bieden wij aan op de locatie aan de Breemortelweg 12, aan de rand van Deurne/Zeilberg. Bij de Peuterschool 't Boerderijke aan de Breemortelweg is er in de ochtend dagelijks per groep plaats voor 16 kinderen. In onze peuterschool zijn verschillende kinderen en medewerkers aanwezig. Kinderen zijn allemaal anders, ze hebben hun eigen wijze hoe ze dingen doen en hierbij hoort ook een eigen wijze hoe ze hierop benaderd moeten worden. Medewerkers zijn ook allemaal anders, ook zij hebben hun eigen wijze en kijk op hoe kinderen benaderd moeten worden. Hoe kunnen al deze verschillende eigen wijze, al deze verschillende manieren, bij elkaar zorgen voor een verantwoorde opvang en opvoeding van zoveel verschillende kinderen? Kortweg gezegd, dit kan helemaal niet! Om nu te voorkomen dat iedereen zomaar op zijn eigen wijze bezig is en er dus geen samenhangend geheel is hebben wij een visie en daarbij behorende werkwijze ontwikkeld. Door het opschrijven van onze visie en werkwijze zorgen we voor duidelijkheid en openheid hierover, zowel naar ouders als voor onszelf. Ouders kunnen via het pedagogisch beleid lezen wat we doen en waarom we het zo doen. Zij kunnen zich hierdoor een duidelijk beeld vormen over hoe wij met hun kinderen omgaan. Tevens kunnen zij naar aanleiding hiervan ook beslissen of deze manier een manier is die past bij hun eigen wijze. Belangrijk hierbij is het besef van de ouders dat zij een gedeelte van de opvoeding uit handen geven aan ons. Voor ons als medewerkers is het pedagogisch beleid een handboek en naslagwerk. Hierin kunnen we altijd nakijken wat we afgesproken hebben en wat we waarom doen. Hierdoor hebben we tegelijk een meetinstrument, door te evalueren kunnen we kijken of we nog steeds handelen volgens en naar het pedagogisch beleid. Wanneer blijkt dat hier structureel van wordt afgeweken kan dit aanleiding geven tot herziening van het beleid. Hiermee bereiken we dan ook dat het pedagogisch beleid geen star geheel wordt maar dat dit open blijft staan voor veranderingen. Op deze wijze kunnen we dan ook blijven voldoen aan de kwaliteit die we ons zelf hebben opgelegd.


3

Onze visie Wij gaan ervan uit dat een kind wordt geboren met een eigen karakter en aanleg en dat een kind goed is zoals het is, wij accepteren kinderen dus zoals ze zijn. Elk kind ontwikkelt zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo en elk kind heeft daarbij begeleiding nodig. Om het kind de kans te geven zich te ontwikkelen is het belangrijk om een omgeving aan te bieden met voldoende veiligheid en uitdaging. Met omgeving bedoelen we alles waar het kind mee te maken krijgt: de accommodatie, de andere kinderen en de medewerkers. Met veiligheid bedoelen we niet alleen lichamelijke veiligheid zoals het aanbieden van veilig speelgoed en een veilige inrichting, maar ook de geestelijke veiligheid waardoor we kinderen een gevoel van geborgenheid en bescherming kunnen geven. Wij vertrouwen erop dat wanneer wij als medewerkers het kind liefde, ruimte en structuur geven, het kind als vanzelf een volwassene zal worden met zelfvertrouwen. Onder liefde verstaan wij de wil van de medewerkers om er voor het kind te zijn, dus met een open en aandachtige houding. Onder structuur verstaan wij ritme (dagindeling), vaste medewerkers en het aangeven van grenzen. Met ruimte bedoelen we dat we kinderen de mogelijkheid geven om zichzelf te zijn en zich te kunnen uiten. Wij realiseren ons dat we in ‘t Boerderijke te maken hebben met groepsproces, waardoor de persoonlijke aandacht toch anders is dan thuis. Hier tegenover staat dat in een groep het bijbrengen van structuur juist vaak makkelijker gaat omdat kinderen elkaar vaak imiteren. De Peuterschool ‘t Boerderijke wordt door ons gezien als een aanvulling op de thuissituatie en niet als een vervanging.


4

De doelstellingen van ’t Peuterschool Boerderijke. Als Peuterschool hebben wij ons de volgende doelen gesteld.

De hoofddoelen  

Naast de normale gezinssituatie aan kinderen een andere maar wel veilige en verantwoorde, huiselijke opvoedingsomgeving bieden waarin zij kunnen spelen, ontdekken en zich kunnen ontwikkelen. Kinderen voor te bereiden op het basisonderwijs.

De pedagogische doelen    

Een gevoel van emotionele veiligheid bieden Gelegenheid bieden tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties. Gelegenheid bieden tot het ontwikkelen van sociale competenties. De kans om zich waarden en normen van de samenleving eigen te maken


5

Hoe bereiken wij deze doelen? In de volgende alinea's beschrijven wij onze werkwijze om deze doelen te behalen.

Hoofddoelen De hoofddoelen, naast de normale gezinssituatie aan kinderen een andere maar wel veilige en verantwoorde, huiselijke opvoedingsomgeving te bieden waarin zij kunnen spelen, ontdekken en zich kunnen ontwikkelen, en voor te bereiden op het basisonderwijs, bereiken we door:

1. Zorgen dat kinderen zich thuis voelen Dat lijkt vanzelfsprekend en eenvoudig, maar dat is het niet. Dit bereik je niet door even lief en rustig te doen. Daarbij is dit iets wat constant doorloopt, het houdt niet op. Belangrijke sleutelwoorden hierin zijn; acceptatie, respect, serieus nemen en structuur.

1.1 Je accepteert het kind Je neemt het kind zoals het is. De aard van het kind, hoe het speelt, daar sta je voor open. Je probeert je in te leven in ieder kind. Kinderen worden in hun ontwikkeling naar eigen mogelijkheden gestimuleerd. Je ziet spel als een erg belangrijke mogelijkheid om te leren en de opgedane ervaringen te kunnen verwerken. Als je een kind accepteert, mag je hem dus ook nooit afwijzen. Je mag wel zijn gedrag afwijzen en je vertelt dan ook waarom, maar nooit het hele kind. Je verwoordt daarbij het gevoel van jezelf en het kind.

1.2 Je respecteert het kind Door het kind met een open houding tegemoet te treden wil je het kind laten merken dat je hem respecteert. Dit hangt nauw samen met de normen en waarden. Je velt geen oordeel. Je laat een kind in zijn waarde. Je aanvaardt het karakter van een kind. Je kunt een kind respecteren, maar toch sturen door bijvoorbeeld af te remmen of druk spel om te buigen. Er wordt uitgegaan van het kind zelf. Kinderen moeten zich kunnen ontwikkelen naar hun eigen mogelijkheden en in hun eigen tempo.

1.3 Je neemt het kind serieus Kinderen willen graag horen wat ze wel of niet goed gedaan hebben, dan voelen ze zich begrepen. Dit geldt voor zowel de leuke als de minder leuke dingen. Je doet dit door actief te luisteren en terug te vragen, op het kind in te gaan. Je schenkt aandacht aan wat het kind te vertellen heeft. Je luistert niet met een half oor. Voelt het kind zich serieus genomen door jou dan zal het kind vertrouwen krijgen in je. Voor het kind is het daarom heel belangrijk dat het weet dat hij van jou op aan kan, dat hij op je kan bouwen en zich dus serieus genomen voelt. Door zich steeds meer vertrouwt te voelen met jou en de groep zal het kind zich veilig gaan voelen. Het vinden van vertrouwen is een proces dat moet groeien.

1.4 Je geeft het kind structuur en duidelijkheid Een kind ervaart veiligheid als de wereld om hem heen enigszins gestructureerd is. Ook als het kind bij ‘t Boerderijke komt, is het belangrijk dat het hier een gevoel van veiligheid ervaart. Dit doe je in eerste instantie door te laten merken dat je er bent voor het kind. Daarnaast zit een kind in een vaste groep en heeft het zijn eigen pedagogisch medewerkers. Ook de dagindeling zorgt voor structuur, het kind gaat het dagritme herkennen. Het voorspelbare draagt voor een kind bij aan de veiligheid die het nodig heeft om zich te kunnen ontwikkelen. Doordat jou handelen overeenkomt met dat van je collega’s (wat van jou niet mag, mag van je collega ook niet) en je hierdoor op één lijn zit weet het kind waar het aan toe is. Daarnaast zorg je er voor dat de ruimte ook een veilige ruimte is zowel in mentale als lichamelijke zin. Doordat je een kind veiligheid biedt, zal het zich geborgen voelen. Het zal zich hierdoor op een prettige manier kunnen ontwikkelen. Het kind ervaart de ruimte om te experimenteren en kan zo de wereld om hem heen ontdekken.


6

2. Ondersteunen in de opvoeding en verzorging van kinderen Hiervoor is al gesproken over opvoeding. Maar veel ouders zullen zoiets hebben van; opvoeden dat doe ik zelf wel. Echter, opvoeden is voor ons onlosmakelijk verbonden met de opvang van kinderen. Hier zijn wij dus dagelijks mee bezig. Wat is dat dan, dat opvoeden? Volgens ons is dit het (bewust) beïnvloeden en vormen van het gedrag van een kind tijdens de verschillende ontwikkelingsfasen die een kind ondergaat. Dit beïnvloeden doe je ondermeer via;  De algemene verzorging.  Ondersteunen in en aanleren van vaardigheden  Stimuleren van de ontwikkelingsgebieden.  Aanleren normen en waarden Het einddoel is voor de meeste opvoeders het verkrijgen van een (volwassen) persoonlijkheid die voldoende zelfredzaamheid heeft, met een voldoende aanwezige en positief ingestelde emotionele en sociale ontwikkeling waardoor het kind op een algemeen maatschappelijk aanvaardbare manier kan functioneren. Oftewel iemand die goed in zijn vel zit. Iemand die het leven positief en zelfverzekerd kan en ook durft aan te gaan. Iemand die geaccepteerd wordt door anderen of kan omgaan met afwijzingen maar ook anderen accepteert. Wij beginnen redelijk bij het begin, Peuterschool vanaf 2,5 jaar, het einddoel is nog ver weg. Het verkrijgen van een volwassen persoonlijkheid is hier nog niet van toepassing, ondanks dat we hier al wel aan bijdragen. Kinderen zijn en blijven hier nog kinderen. De opvoeding is niet iets wat je maar even (voor) hoeft te doen, waarnaar het kind het zelf wel kan oppakken en jij klaar bent. Opvoeden is iets waarmee je continue, bij herhaling, bezig moet zijn en wat afgestemd moet zijn op het niveau/leeftijd van het kind. Je kunt tenslotte van een drie jarige niet verwachten dat hij de huisregels kan lezen of al zijn eigen mogelijkheden kan inschatten. Het is voor ons dan ook zeer belangrijk dat je de kinderen behandeld naar leeftijd en vermogen. Hierop moeten dan ook jouw reacties en verwachtingen zijn afgestemd en gematigd. Hierdoor wordt bijvoorbeeld het zelfbeeld van een kind niet aangetast maar versterkt. Naar mate de leeftijd en vermogen toenemen, kun je andere verwachtingen aan een kind stellen. Het opvoeden op professionele basis zoals wij dit doen is gebonden aan een manier; deze manier is onze visie. Hierbij werk je dus niet individueel en op je eigen manier maar op onze gezamenlijke manier, waaraan jij wel je persoonlijk inbreng geeft.

3. Ondersteunen van de ouders Net zoals de kinderen, wil jij ook de ouders accepteren, respecteren en serieus nemen. In het belang van het kind besteed je dan ook veel aandacht aan de volgende punten.  Je staat open voor allerlei zaken die ouders belangrijk vinden, zolang het past binnen het beleid en de mogelijkheden van Peuterschool ‘t Boerderijke.  Het is belangrijk dat zowel jij als ouders de tijd nemen bij het brengen en halen. Dit zijn de waardevolle momenten voor het opbouwen van een goed contact en het onderhouden van een vertrouwensrelatie tussen ouders en pedagogisch medewerkers. Tijdens deze haal- en brengcontacten kunnen ouders en jijzelf elkaar op de hoogte houden als er iets bijzonders aan de hand is met het kind, maar ook gewone zaken kun je dan bespreken.  Het afstemmen van de leefwereld thuis met die van ‘t Boerderijke. Buiten de haal- en brengmomenten heb je ook tijd voor ouders om zoveel mogelijk van elkaars handelen t.o.v. het kind op de hoogte te zijn. Om daarmee de opvoedingssituatie voor het kind zo stabiel mogelijk te houden, maar ook om ouders te helpen in hun thuissituatie.  Bij het afscheid nemen weet je dat ouders en of de kinderen hier moeite mee kunnen hebben. Je laat dit ook merken aan de ouders en informeert hen hoe dit het beste gedaan kan worden. Contacten tussen ouders en de medewerkers zijn van groot belang voor de kwaliteit van de opvang. Door een goede afstemming over en weer zullen de medewerkers in staat zijn om de kinderen tijdens hun Pedagogisch beleid Peuterschool 't Boerderijke - mei 2015

7

verblijf bij ’t Boerderijke beter te begrijpen en te begeleiden. Ook krijgen ouders een beeld van wat hun kind beleefd in hun afwezigheid en hoe hun kind zich in een andere omgeving gedraagt. Tijdens het brengen en het halen hebben de medewerkers persoonlijk contact met de ouders. De medewerkers vertellen hoe de ochtend is verlopen, bijzonderheden, welke activiteiten hun kind heeft uitgevoerd, positief en zo nodig negatief gedrag. Praktische informatie zoals eten en drinken worden ook vermeld. Andersom is het voor de medewerkers belangrijk dat ouders bijzonderheden over de thuissituatie vertellen, bijvoorbeeld hoe hun kind geslapen heeft, of hun kind lekker in het vel zit e.d. Op deze manier kunnen de medewerkers beter inspelen op de behoeftes van ieder kind. Eén keer per jaar zullen er oudergesprekken worden ingepland. Natuurlijk kunnen de ouders altijd een afspraak met ons maken voor een persoonlijk gesprek mocht daar behoeft aan zijn.

4. Ondersteunen van jezelf en je collega’s   

  

   

Jij en je collega’s moeten aan kwaliteitseisen voldoen. Te denken valt hier aan scholing, invoelend vermogen naar kinderen, flexibiliteit, geduld, kunnen samenwerken, overleg willen voeren enz. Je moet verzorgend goed bezig zijn. Dit is een belangrijk aspect i.v.m. het welbevinden van het kind. Maar jij zorgt hierbij ook voor jezelf en je collega’s. Het is belangrijk dat je rekening houdt met de individuele belangen van het kind evenals met het groepsbelang. Bij dit alles dien je ook rekening te houden met de verschillende ontwikkelingsfasen van de kinderen in de groep. Hierbij verlies je je eigen belangen en die van je collega’s niet uit het oog. Je dient een open, stimulerende en activerende houding aan te nemen. Deze zichtbare motiverende houding toon je aan de kinderen maar ook aan je collega’s. Je moet structuur kunnen aanbieden aan het kind. Je dient regelmaat in spel en activiteiten te verzorgen als ook rustmomenten in te bouwen daar waar de situatie erom vraagt. Deze rustmomenten zijn ook van belang voor jou en je collega’s. Je moet goed kunnen waarnemen en observeren om in te kunnen gaan op de spelvragen, ontwikkelingsfasen, voortgang en de emotionele belevingen van het kind. Dit geeft je een hulpmiddel in het vergelijken van bevindingen en onderbouwde adviezen naar en van collega’s en ouders. Je dient een goed contact met ouders te onderhouden. Door jou houding moet je aan ouders duidelijk kunnen maken dat jij je betrokken voelt bij de zorg voor hun kinderen. Je moet zorgen voor een goede informatieoverdracht naar de ouders betreffende de kinderen. Indien de situatie daarom vraagt, ga je ook een extra gesprek aan met de ouders. Dit zijn gesprekken die buiten de normale haal- en breng tijden en vaste oudergesprekken liggen. Je bent sociaal en controlerend naar je collega’s. Je helpt om de kwaliteit en kennis van onze werkwijze op peil te houden. Dit doe je door elkaar hierop aan te spreken, ideeën uit te wisselen en suggesties aan te dragen.

5. Peuterschool 't Boerderijke Je stimuleert kinderen van 2,5 tot 4 jaar in zijn/haar ontwikkeling, in een veilige en vertrouwde omgeving, tevens is dit voor de kinderen een goede opstap naar de basisschool. De Peuterschool ’t Boerderijke heeft als doel een goede voorbereiding op het basisonderwijs te zijn. Het vaste ochtendprogramma, de groepsregels en de Uk & Puk methode sluiten goed aan bij het basisonderwijs. Uk & Puk stimuleert de brede ontwikkeling van peuters. De eerste stapjes op het gebied van taal, rekenen en sociale vaardigheden komen allemaal aan bod. Zo help jij de peuters spelenderwijs toe naar de overgang naar de basisschool. De peuterschool is een plek om te spelen, een plek waar peuters elkaar ontmoeten. Een peuterschool is goed voor de sociale vaardigheden van een kind. Het kind leert om rekening te houden met de andere Pedagogisch beleid Peuterschool 't Boerderijke - mei 2015

8

kinderen in de groep. Het leert dat je alleen, of met jou en of met de andere kinderen kunt spelen. Het kind leert om op een stoeltje in een kring te zitten en went eraan dat er regels zijn. Al deze ervaringen zorgen er voor dat de overgang naar de basisschool straks soepeler verloopt.

Pedagogische doelstellingen 1. Emotionele veiligheid De basis van al het handelen van jou als medewerker is het bieden van een gevoel van veiligheid aan een kind. Hierbij is een vertrouwensrelatie met de medewerker onmisbaar. Vaste rituelen, ritme en regels zorgen ervoor dat kinderen zich zeker voelen. Vanuit die basis durven en kunnen zij de wereld gaan ontdekken. Persoonlijk contact met de medewerkers, een vertrouwde omgeving en de aanwezigheid van bekende groepsgenootjes dragen bij tot het verkrijgen van een veilig gevoel. Kinderen zullen vanuit een veilig gevoel op allerlei ontwikkelingsgebieden zich meer ontwikkelen en de omgeving ontdekken. In de praktijk betekent dit dat jij als medewerker een groot empatisch vermogen moeten hebben. Jij benadert een kind met een open en liefdevolle houding. We werken met vaste medewerkers op vaste dagen. Zo kunnen wij ervoor zorgen dat er altijd een bekend gezicht is voor een kind. Een kind moet zich tijdens de opvang vrij genoeg voelen om zijn emoties, zoals verdriet, boosheid en blijdschap aan de medewerkers te tonen en te delen. Een kind dat verdriet heeft omdat bijvoorbeeld zijn/haar moeder of vader weggaat, mag dat verdriet van ons tonen. Door dit verdriet bespreekbaar te maken en het kind te troosten, leert het kind dat zijn gevoelens worden gerespecteerd. Jij probeert het gevoel van het kind onder woorden te brengen. (Je vindt het niet leuk hè, dat mama/papa nu weggaat). Het kind moet zichzelf kunnen zijn, maar we leren het kind wel waar de grens is, wat wel en niet kan (je mag boos zijn, maar niet slaan). Het is belangrijk dat de medewerkers luisteren, begrip tonen, maar ook duidelijke grenzen aangeven in de groep.

2. Persoonlijke competenties Wij willen kinderen helpen zichzelf te leren kennen, zelfstandig te worden en een positief zelfbeeld te hebben. Kinderen vinden het leuk om iets zelf te doen, vooral als wij ze aanmoedigen. Het geeft ze zelfvertrouwen als iets lukt! Elk kind is uniek en waardevol. Wij accepteren kinderen zoals ze zijn en wij hebben vertrouwen in het vermogen van kinderen. Kinderen leren binnen het eigen vermogen, tempo en op een geheel eigen wijze. Het eigen en unieke ontwikkelingstempo van het kind is voor ons maatgevend in de begeleiding van de kinderen. Kinderen worden in hun ontwikkeling gestimuleerd, zoals de lichamelijke ontwikkeling (bijv. bewegingsoefeningen), de verstandelijke ontwikkeling (bijv. versjes aanleren) en de emotionele ontwikkeling (bijv. leren opkomen voor zichzelf). In de praktijk betekent dit dat we de kinderen zoveel mogelijk zelf laten doen wat ze al zelf kunnen. Dit geldt voor het omgaan met spelmateriaal en knutselmateriaal, bijvoorbeeld zelf laten bedenken met wat ze gaan spelen en hoe ze gaan knutselen. Het omgaan met zichzelf, bijvoorbeeld zelf de jas en schoenen uiten aantrekken, handjes wassen en afdrogen, eigen gezicht schoonpoetsen maar ook het omgaan met de andere kinderen, bijvoorbeeld een ruzie (iets van elkaar afpakken) eerst zelf proberen op te lossen. Natuurlijk zijn we ook bezig met de zindelijkheidstraining. Als een kind dat nog een luier draagt op de wc wil dan zullen wij dat zeker stimuleren door middel van een stickerbeloningssysteem. Het kind moet daar wel aan toe zijn, het moet immers wel de aandrang voelen. De medewerkers kijken naar wat het kind zelf al kan en waar eventueel nog hulp geboden moet worden. Door individuele aandacht van de leidster leert een kind eerder grenzen te verleggen. Samen oefenen met de leidster geeft individuele aandacht en zelfvertrouwen.


9

3. Sociale competenties Wij willen kinderen de ruimte bieden om sociale ervaringen op te doen, waardoor sociale vaardigheden verworven worden. Elk kind krijgt individuele zorg en aandacht. Ook de groep heeft een functie, want kinderen maken deel uit van de samenleving. Wij zien Peuterschool ’t Boerderijke als een samenleving in het klein waar kinderen kunnen oefenen. Dit gaat letterlijk en figuurlijk met vallen en opstaan. Wij stellen kinderen in de gelegenheid om de wereld om hen heen te ontdekken. Kinderen leren van én door elkaar, voor nu én later. Het kennismaken met volwassenen en kinderen, het respecteren van anderen en het opkomen voor het eigen belang zijn belangrijke toegevoegde waarden van het samenzijn in een groep. In de groep worden deze vaardigheden gestimuleerd door bijvoorbeeld elkaar te helpen, samen speelgoed op te ruimen en het vieren van feestelijke gebeurtenissen. Maar ook het samen eten en drinken aan tafel en wachten tot iedereen klaar is speelt hierbij een rol. Ook omgaan met verdriet van een ander kind en elkaar troosten zijn voorbeelden van sociale competenties. Begrip opbrengen voor een nieuw kind dat zich nog niet helemaal aan de groepsregels houdt is tevens een sociale competentie waar we belang aan hechten. De kinderen worden actief betrokken bij het groepsproces, hierbij is een positieve benadering het uitgangspunt. Kinderen die positief gedrag vertonen worden hierbij gestimuleerd en gecomplimenteerd.

4. Waarden en Normen Wij vinden waarden en normen van groot belang, dus wil je dit de kinderen ook bij brengen. Met waarden beoordelen we of iets goed of slecht is, mooi of lelijk, groot of klein, etc. Normen zijn de regels, de richtlijnen waaraan je, je moet houden. Deze verschillen per persoon en per situatie. Thuis zijn er andere regels dan hier op het kinderdagverblijf of in een ander gezin. Elke medewerker neemt vanuit haar eigen persoon en opvoeding normen en waarden mee en deze zullen doorspelen in haar manier van werken. ’t Boerderijke streeft naast respect hebben voor elkaar, de volgende waarden en normen na:  Lief zijn voor elkaar  Elkaar helpen en troosten  Luisteren naar elkaar  Samen spelen  Samen delen  Niet afpakken maar vragen  Eerlijkheid De medewerkers geven het goede voorbeeld, zowel naar elkaar, naar de ouders en naar de kinderen. We streven dan ook naar een positieve werkomgeving, waardoor er een prettige sfeer hangt in en rondom 't Boerderijke Peuters moeten leren de waarden en normen te respecteren en zich daar aan te houden. Zonodig zullen zij gecorrigeerd worden. Het is heel belangrijk om duidelijk en geduldig uit te leggen waarom iets niet mag en hoe het dan wel moet. De peuter moet ook fouten mogen maken want dan komt de peuter tot een eigen waarde oordeel. Het overbrengen en eigen maken van waarden vindt plaats tijdens de hele normale dagelijkse dingen en gebeurtenissen.


10

Het werkplan In dit gedeelte beschrijven we de manieren van wat, maar vooral hoe, waarom en waarmee we de dingen doen om onze doelen te bereiken. Uitgangspunt hierbij is dat wij een situatie willen creëren die aansluit bij de gemiddelde thuissituatie. We gebruiken niet alleen speciaal voor kinderopvang geproduceerd speelgoed maar ook het speelgoed wat iedere ouder in de winkel kan kopen. We laten de kinderen kennismaken met situaties die ook in thuissituaties voorkomen. Doordat het hier wel een groepsproces betreft zal dat niet helemaal gaan en zijn er extra regels en voorzieningen nodig.

Groepsamenstelling Peuterschool 't Boerderijke De Peuterschool is in de ochtend geopend op de locatie aan de Breemortelweg. Een groep bestaat uit maximaal 16 peuters met 2 pedagogisch opgeleide leidsters. Zij zijn de vertrouwde gezichten voor de kinderen, zorgen voor de continuïteit en weten goed in te spelen op hun wensen en behoeften.

De ruimte De groepsruimte heeft een goede sfeer en uitstraling, die de kinderen uitdaagt en stimuleert. De ruimtes zijn kleurrijk ingericht. Door de keuze uit verschillende uitnodigende spelmaterialen en spelmogelijkheden kunnen de kinderen zich ontwikkelen. In veel gevallen kunnen de kinderen zelf de spelmaterialen pakken. Er zijn wel groepsregels zoals eerst opruimen voordat je wat nieuws pakt en er wordt niet gerend binnen of met een bal gespeeld. Buiten mag dat wel. Binnenruimte Peuterschool 't Boerderijke Vanaf 2,5 jaar is de peuter welkom in de Peuterschool van 't Boerderijke. De ruimte heeft een goede sfeer, uitstraling, is leuk en leerzaam. Kinderen worden geprikkeld, uitgedaagd en gestimuleerd: kinderen kunnen spelenderwijs nieuwe ervaringen opdoen. De peuterschool wordt in de middag als BSO locatie gebruikt, hierdoor heeft de groepsruimte een extra uitdagende uitstraling. Er is een tekenhoek voor de kindjes die graag tekenen, kleuren of schilderen. Daarnaast is er een poppenhoek met poppenhuis, een auto/bouwhoek en kunnen de kinderen ook deelnemen aan verkleedpartijtjes. De speelhoeken zijn zo gecreëerd, dat de medewerkers een goed overzicht houden op de kinderen. De eettafel en bank heeft een vaste plaats maar daarnaast kan de ruimte gebruikt worden naar wens en ideeën van de kinderen zelf. Met de ruimte spelen we in op de belevingswereld van de kinderen. Hierdoor is het nodig om flexibel met de ruimte om te kunnen gaan. Het is echter wel belangrijk de basisinrichting van de ruimte zo veel mogelijk stabiel te houden. Dat geeft kinderen houvast. Op de peuterschool kan een peuter naar hartenlust puzzelen, rennen, spelen met auto's, poppen en verkleedkleren. Door de leidsters worden allerlei activiteiten georganiseerd van samen zingen en dansen tot kleien, verven en zandtaartjes en koekjes bakken. Buitenruimte Peuterschool 't Boerderijke De buitenruimte is door middel van een hek afgesloten, hierdoor kunnen de kinderen op een veilige manier buiten spelen. Er is een erg groot grasveld aanwezig waar de kinderen kunnen spelen met een bal en rond rennen. Ook is er een in de grond ingebouwde trampoline, waar ze flink op kunnen springen. Er is een grote zandbak, een duikelrek, een grote schommel en enkele klim- en klautertoestellen. Ook kunnen de kinderen op een verhard stuk trottoir spelen. Bij warm weer zetten we een zwembad op en/of de sproeier aan. Ook de buitenruimte wordt in de middag door de BSO gebruikt en heeft hierdoor een extra uitdagende factor.


11

Kinderboerderij 't Boerderijke Aan de Breemortelweg zijn we bezig met het opzetten van een kinderboerderij. Vanuit het speelterrein kijken de kinderen dan uit op de kinderboerderij. Met verzorgen, voeren en knuffelen helpen de kinderen graag een handje mee. Hiervoor bestaat het dierenprotocol. Activiteiten buiten de groepslocatie Er zijn enkele activiteiten waarbij de kinderen de Peuterschoollocatie verlaten bijvoorbeeld om te spelen in de speelhal en voor de buitenactiviteiten en het bezoeken van de diertjes op de kinderboerderij.


12

Structuur Wij vinden het belangrijk dat er een duidelijke en herkenbare indeling is van de ochtend voor de kinderen. Duidelijk in de zin dat we aangeven wat we gaan doen. Een voorbeeld hiervan kan zijn dat we 10 minuten voor we gaan eten we aangeven dat we nog eventjes doorgaan met wat we aan het doen zijn, dan op gaan ruimen en daarna gaan eten. 5 minuten hierna geven we aan dat we gaan opruimen en als we hiermee klaar zijn, we dan gaan eten. Tijdens het opruimen geven we wederom aan dat als we klaar zijn met opruimen, we gaan eten. Herkenbaar in de zin dat dezelfde activiteiten, gebeurtenissen, handelingen iedere keer terug komen. Zo hebben we iedere ochtend op dezelfde tijd de broodmaaltijd, hebben we iedere ochtend een fruit-eet moment, hebben we vaste verschoonmomenten, moeten de handen gewassen worden na toiletbezoek en zijn er iedere ochtend dezelfde vaste medewerkers aanwezig. Deze duidelijk regelmaat oftewel structuur zorgt er voor dat de kinderen weten wat komen gaat, wat ze kunnen verwachten. Een structuur, die de kinderen ten goede komt.

Dagindeling Peuterschool 't Boerderijke In grote lijnen ziet de dagindeling van de Peuterschool er als volgt uit: 7.30 tot 9.00 uur De kinderen worden gebracht. Ieder kind en ouder wordt door jou persoonlijk begroet. Voor de ouders is er nu de tijd om de dingen over het kind door te kunnen spreken. Jij vindt het belangrijk dat de ouder bij de brengcontacten hier even de tijd voor nemen. Als het nodig is spreek je hen hier ook op aan. Dit om te voorkomen dat jij en ouders heel verschillend bezig zijn en het kind niet meer weet waar het aan toe is. Hierdoor ontstaat er ook een goede band tussen jou en de ouders. De peuters kunnen vrij spelen met geschikt spelmateriaal. 9.15 uur De groepsruimte wordt door alle kinderen en de leidsters samen opgeruimd. Daarna doen we een leuke activiteit, zoals verhaaltjes lezen, dansen of liedjes zingen. Dit is de eerste groepsactiviteit van de dag. Ondertussen wordt er gepraat over de dingen die ze gedaan hebben. Het met elkaar praten en naar elkaar luisteren wordt gestimuleerd. Je let erop dat iedereen zoveel mogelijk aan de beurt komt. Na afloop gaan we met alle kinderen aan tafel eten fruit en drinken samen ranja. Tijdens het eten en drinken geldt de regel dat de kinderen zoveel mogelijk aan tafel blijven zitten; ze leren zo op elkaar te wachten en het voorkomt dat het onrustig en rommelig wordt. 9:45 uur Tijd om naar het toilet te gaan Tijdens het verschonen of toiletbezoek besteed je ook aandacht aan de zelfstandigheid van de kinderen. Waar mogelijk laat je ze de dingetjes zelf doen: Bijvoorbeeld; laat ze maar proberen om zelf de broek naar beneden te doen, zelf de handen te wassen en afdrogen. Je helpt hen daar waar nodig is, bijvoorbeeld door het voordoen met het los of vast maken van een moeilijke knoop. Je leert ze dat ze moeten doorspoelen en handen wassen na het plassen. Kinderen die bezig zijn met de zindelijkheidstraining, wat je alleen doet in overleg met de ouders, gaan onder jouw begeleiding naar het toilet.


13

10:00 tot 11:45 uur Dan is het tijd voor het ochtendprogramma met veel afwisselende leuke en leerzame activiteiten zoals: * Bouwen met blokken * Knutselen, tekenen/kleuren en knippen * Spelen met kleuren en vormen * Kleien * Puzzelen * Dansen * Voorlezen * Liedjes zingen We laten de kinderen vaak zelf kiezen wat ze willen doen. Op deze manier stimuleren wij de kinderen hun eigen fantasie te gebruiken. Plezier en enthousiasme staan hierbij voorop. Soms gebruiken we de groepsruimte en op andere momenten gaan we samen naar buiten. Voor de kinderen is het leerzaam om regelmatig samen met de hele groep actief bezig te zijn. Gedurende het jaar komen verschillende thema's aan bod, zoals de verschillende jaargetijden, carnaval, Pasen, Sinterkaas, Kerstmis en de thema's van Uk & Puk. Het is prachtig om de nieuwsgierigheid van de kinderen te prikkelen en om te zien welke verrassende ideeën ze zelf hebben. We besteden extra aandacht aan de rekenen taalvaardigheden van jullie kind. Dat doen we bijvoorbeeld met vertelboeken en kringgesprekjes en spelletjes. 11.45 uur De kinderen beginnen met opruimen en is het tijd om te eten. Je probeert de kinderen aan te leren mee te helpen met opruimen. Als alles opgeruimd is, ga je handen wassen en aan tafel. De kinderen zitten gezamenlijk rond de tafel. Voor de kinderen geldt als regel dat ze eerst een boterham eten met hartig beleg en vervolgens mogen ze eventueel nog een boterham met zoet beleg. Kinderen die dat willen en mogen kunnen ook nog een derde of vierde boterham eten. Bij de broodmaaltijd drinken we melk of thee. Mochten we van deze regels afwijken dan gebeurd dat altijd in overleg met de ouders. Tijdens het eten gelden ook bepaalde regels, zoveel mogelijk aan tafel blijven zitten totdat iedereen klaar is, ook de korstjes opeten. Tijdens het eten wordt er verteld over van alles en nog wat. Je let erop dat ze naar elkaar luisteren en dat ieder zoveel mogelijk de kans krijgt om wat te vertellen. Natuurlijk eet de leidster gezellig met de kinderen mee. 12.15/12:30 uur We zijn klaar met eten en we gaan opruimen, enkele kinderen mogen helpen met opruimen. We wassen de snoeten van de kinderen en ondertussen gaan de kinderen ook naar het toilet. De kinderen mogen nog even vrij spelen. 12:30 tot 12:45 uur De papa's en mama's komen weer! We vertellen/laten zien wat we hebben gedaan/gemaakt.Er is nu tijd voor een overdracht tussen ouder(s) en leidster(s). We nemen afscheid en zien elkaar weer op de volgende speelochtend!


14

Wennen Kinderen hechten aan vaste gewoonten, aan bekende mensen. Nieuwe dingen worden pas onderzocht wanneer het kind zich veilig en geborgen voelt. Jij vindt het belangrijk dat kinderen de tijd krijgen om te wennen zodat ze zich thuis gaan voelen en de Peuterschool ervaren als een veilige basis. Jij besteedt aan die gewenningsperiode van de kinderen veel aandacht. Hierdoor is het soms noodzakelijk dat je het nieuwe kind voorrang geeft op de andere kinderen. Het individu gaat in deze gevallen dus voor de groep. Op deze manier kan het gewenningsproces in een zo kort mogelijke tijd worden doorlopen wat het welbevinden van het kind en de groep ten goede komt. Bij twee- en driejarigen kan het wennen soms moeizaam verlopen. Voor jou is het belangrijk dat deze gewenningsperiode zorgvuldig wordt opgebouwd. Voordat het kind naar Peuterschool ’t Boerderijke komt, kunnen ouders het kind hierop voorbereiden door samen gesprekjes te voeren over de Peuterschool of daarover een boekje te lezen. Het kind krijgt dan alvast een idee wat er gaat gebeuren. (Ook als het eenmaal zover is, kan een boekje een prima aanknopingspunt zijn om zijn ervaringen met de ouder te delen). De eerste keren kan de ouder naar eigen inzicht er een tijdje bij blijven. In de Peuterschool krijgt het kind namelijk te maken met een totaal andere omgeving dan het gewend is: veel kinderen, de pedagogisch medewerkers en een ruimte met veel onbekend speelmateriaal. Vanuit de veilige aanwezigheid van de ouder kan het kind de nieuwe situatie verkennen. Bij het wennen speelt het afscheid nemen een duidelijke rol. Stiekem weglopen als het kind lekker aan het spelen is, voorkomt misschien dat de ouder bij het afscheid nemen niet met een huilend kind geconfronteerd wordt, maar op het moment dat het kind de ouder mist, kan het zich zwaar in de steek gelaten voelen. Kinderen houden van voorspelbaarheid, dat geeft ze houvast. Jij zorgt ervoor dat de ouders, voor ze weggaan, het kind even de gelegenheid geven om hier aan te wennen. Laat ze bijvoorbeeld samen met het kind een speelgoedje uitzoeken. Het is belangrijk dat de ouder daarna een duidelijk en kort afscheid neemt. Als het kind en/of de ouder het afscheid nemen erg moeilijk vindt, is het belangrijk dat jij het van de ouder overneemt. Voor het kind moet het duidelijk zijn dat het nu bij jou moet zijn voor zijn behoeften. Dit samenspel tussen jou en ouder is heel belangrijk. Jij maakt aan de ouder duidelijk dat een kort en duidelijk afscheid nu het beste is voor hen en het kind. Belangrijke aspecten bij het gewenningsproces zijn:  We werken met vaste pedagogisch medewerkers. Een kind moet de gelegenheid krijgen om een gehechtheidrelatie met de pedagogisch medewerkers op te bouwen. Dit lukt niet als het kind iedere keer andere gezichten ziet.  Kinderen houden van voorspelbaarheid, van structuur. Een kind zal zich veilig en geborgen voelen in een redelijk voorspelbare en bekende omgeving. Pas als het zich ergens thuis voelt zal het vrijuit kunnen spelen en experimenteren. We spelen hierop in door een vaste ochtendindeling aan te bieden, niet te vaak de inrichting te veranderen en door het stellen van regels en grenzen.  Wanneer een kind voor het eerst de Peuterschool bezoekt nemen we hier alle tijd voor. We zorgen ervoor dat er niet te veel nieuwe kinderen tegelijkertijd komen.  We trachten ervoor te zorgen dat dezelfde pedagogisch medewerker het kind opvangt, niet alleen bij het binnenkomen maar ook tijdens het spelen opdat er zo snel mogelijk een vertrouwensrelatie kan ontstaan. De voorkeur van kind én pedagogisch medewerker speelt hierin mee.  We vertellen het kind wie de andere kinderen zijn, noemen de namen van ze en wat ze aan het doen zijn. We laten ook zien dat er regels tussen de kinderen bestaan, dat niet alles mag. Een voorbeeld: je mag elkaar niet pijn doen.  Om de structuur aan het kind te laten zien gaan we er uitgebreid op in wat er allemaal gebeurt: “Nu gaan we fruit eten, melk drinken. Kijk hier pak ik de bekers. We gaan nu aan de tafel zitten enz..”  We laten het kind zien wat er aan speelgoed is. We vertellen de afspraken erbij: nu mag je alles pakken uit deze kast; als je daar mee wilt spelen moet je het even vragen; straks ruimen we alles samen op, daar spelen we alleen buiten mee.  We letten niet alleen op verbale uitingen maar ook op houding, mimiek, gebaren. Goed ingaan op lichaamstaal betekent voor een kind dat je hem begrijpt. Hij zal zich dan ook eerder veilig voelen. Pedagogisch beleid Peuterschool 't Boerderijke - mei 2015

15

Afscheid Wanneer de ouders weggaan, vind je het belangrijk dat er duidelijk en (indien nodig) kort afscheid genomen wordt. Als het nodig is spreek je de ouders hier ook op aan. Het kind weet dan wat er gebeurt en hoeft er niet later achter te komen dat papa/mama er ineens niet meer is of het verdriet verergerd doordat papa/mama geen afscheid kan nemen met alle gevolgen van dien. Bij het afscheid ga je (meestal) samen met het kind zwaaien. Als een kind bij het afscheid verdrietig wordt zorg jij ervoor dat je de emoties van het kind kunt verwoorden en ook goedkeurt. Je vraagt hem bijvoorbeeld of hij verdrietig is dat mama weggaat, zegt dat je dit wel begrijpt en dat hij hierom zeker mag huilen. Hierdoor leert het kind dat jij weet hoe het zich voelt en dat het ook best mag huilen bij jou. Daarna zul je als dit nodig is het kind troosten en/of afleiden. Het is heel belangrijk dat de kinderen weten dat hun ouders straks weer terugkomen. Maar jij beseft heel goed dat door te zeggen “papa/mama komt straks weer terug...” het verdriet van het kind niet wordt verzacht of over gaat. Sterker nog, veel kinderen hebben nog geen tijdsbesef waardoor ze niet weten wat “straks of vanmiddag” is en hiervan alleen denken dat dit heel vlug is.


16

De ontwikkeling. Wij vinden het belangrijk dat kinderen de mogelijkheid krijgen om zich volledig te ontwikkelen, in alle facetten. Er moet ruimte en aandacht zijn voor de lichamelijke, de sociale, de emotionele, de cognitieve en de creatieve ontwikkeling. Jij als pedagogisch medewerker weet dat ontwikkeling, het los wikkelen van de mogelijkheden is die het kind bij zijn geboorte heeft meegekregen. Een deel van die ontwikkeling gaat vanzelf als gevolg van groei en rijping. Een ander belangrijk deel hangt af van de omgeving en de leefsituatie. Hierin speel jij een grote rol.

Lichamelijke (motorische) ontwikkeling Bij de motorische ontwikkeling maak je onderscheid tussen de grove en de fijne motoriek. De grove motoriek zijn de grote gebaren met behulp van de spieren en spiergroepen dicht bij de romp, zoals rollen, zwaaien, rennen, fietsen, lopen, klimmen enz. De fijne motoriek zijn de kleine bewegingen die je bijvoorbeeld met handen en vingers maakt zoals puzzels leggen, knippen, scheuren, kralen rijgen, met blokken bouwen e.d.. Jij begeleidt en stimuleert de motorische ontwikkeling om een basis te leggen voor de verdere ontwikkeling en het kind meer zelfvertrouwen te geven. De grove motoriek: De leidsters stimuleren de motorische ontwikkeling met name door het aanbod van diverse, op het kind afgestemd spelmateriaal. Zoals; een glijbaan, trampoline, schommel, driewieler en het leren met een bal te gooien. Ook wordt tijdens het buitenspelen en in zang- en dansspelletjes aandacht besteed aan de grove motoriek. De fijne motoriek: De fijne motoriek bestaat uit kleine bewegingen die je met je handen en vingers maakt. De fijne motoriek wordt gestimuleerd door met de kinderen te knutselen, te tekenen/kleuren, te puzzelen en te bouwen met constructiematerialen en dergelijke. Verder proberen we de kinderen in de dagelijkse dingen als eten en aankleden steeds meer zelfstandigheid mee te geven. Houding pedagogisch medewerkers t.a.v. de motorische ontwikkeling: Jij als pedagogisch medewerker geeft het kind de gelegenheid, de ruimte, de vrijheid en de tijd om met allerlei bewegingen bezig te zijn. Jij stelt je hierbij niet te beschermend op anders belemmer je het kind in zijn durf en zelfstandigheid en ontneem je kinderen de mogelijkheid te ervaren dat hun eigen gedrag invloed heeft op een situatie. Wel houd jij goed in de gaten dat het kind geen gevaarlijke dingen doet of dingen waar het nog niet aan toe is. Jij grijpt dan in en legt duidelijk uit waarom iets niet kan.


17

Emotionele ontwikkeling Voor de ontwikkeling van het gevoelsleven is een warme, veilige sfeer noodzakelijk. Daardoor ontwikkelt het kind vertrouwen in zichzelf. Zelfvertrouwen ontstaat als het kind voelt dat het de moeite waard is, dat het geaccepteerd wordt zoals het is. Dus wanneer jij duidelijk maakt dat je het fijn vindt om met het kind contact te hebben. Zelfvertrouwen ontwikkelt het kind ook wanneer de eigen pogingen om contact te leggen met succes wordt beantwoord. De emotionele ontwikkeling van kinderen wordt verder gestimuleerd door:  het kind de gelegenheid te geven boosheid, verdriet, blijheid, angst enz. te uiten en die emoties te accepteren  in te spelen op situaties en momenten waar emoties een rol spelen  kinderen d.m.v. spel en verhalen te stimuleren en te helpen bij het hanteren van emoties  als volwassene zelf emoties te tonen en uitleggen waarom wij er zo mee omgaan.  kinderen toe te staan lekker te giechelen, te schreeuwen, te lachen en “gek” te doen.  duidelijk te maken aan het kind dat jij zijn emoties begrijpt en accepteert, dus het geven van jou goedkeuring voor het gedrag.  verwoorden van de gevoelens van het kind wanneer deze ze zelf nog niet goed kan uitleggen. Om gevoelens te kunnen hanteren, is het belangrijk ze te ondergaan en ze daardoor te verwerken. Jij vindt het belangrijk dat hier ruimte voor is. Jij laat ook je eigen emoties merken tegenover het kind en legt uit waarom jij je zo voelt en hoe jij er mee om gaat. Jij geeft bij ongepaste uiting van gevoelens zoals slaan, schoppen en bijten of het ergens tegenaan bonken met bv het hoofd, aan hoe het ook anders zou kunnen.

Sociale ontwikkeling De sociale ontwikkeling heeft betrekking op de ontwikkeling van het omgaan met anderen, het mens zijn tussen mensen. Je betrekt alle dan ook zoveel mogelijk bij het groepsproces. Je bevordert het sociale contact tussen kinderen door samen te eten, samen naar een buitenspeelplaats te gaan, samen spellen spelen enz. De sociale ontwikkeling wordt verder gestimuleerd door:  het organiseren van groepsactiviteiten waarbij de kinderen het met elkaar spelen of met elkaar werken als prettig ervaren o.a. samen spelletjes doen, muziek maken, eten en drinken, boeken lezen, creatieve bezigheden.  de verhalen van de kinderen serieus te nemen en hen te stimuleren naar elkaar te luisteren.  kinderen vragen elkaar te helpen of samen “om de beurt te doen”.  het “samen” spelen en “samen” werken bij activiteiten positief te waarderen.  kinderen elkaar te leren kennen door zich onderling te begroeten, elkaars namen te laten zeggen, foto’s aan de muur te hangen in verband met de afwezigheid van kinderen.  als samen iets doen op ruzie uitloopt, de kinderen zelf naar een oplossing te laten zoeken. Je grijpt dan niet te snel in maar houd wel in de gaten hoe het verloopt. Je let er goed op dat sommige van bovengenoemde dingen voor kinderen van deze leeftijd moeilijk of helemaal niet te begrijpen zijn. Bij de sociale ontwikkeling gaat het erom dat je kinderen leert dat het niet vervelend hoeft te zijn als ze dingen moeten doen zoals het leren wachten op, of delen met elkaar of respect hebben voor elkaar maar ook dat ze het nut hiervan inzien. Deze opvoedingsmiddelen zijn op zich niet vervelend maar kunnen door kinderen wel als vervelend worden ervaren. Het is voor kinderen namelijk niet altijd fijn om het gevoel te hebben dat ze alleen maar moeten wachten op een ander, alleen maar te moeten delen met een ander of alleen maar fatsoenlijk met andere om te moeten gaan. Echter wanneer zij het nut hiervan inzien kunnen deze middelen voor hen minder vervelend overkomen. Zij kunnen dan ook inzien dat ze voordeel en plezier uit andere kinderen kunnen halen en beleven, bv dat het leuker kan zijn om met meerdere kinderen rond te rennen of het kan ook leuker zijn om met meerdere kinderen met een bal te spelen dan dit alleen te moeten doen, als een puzzel niet lukt kan een ander kind daar ook bij helpen, het kijken naar en dus wachten op een ander kind kan dus ook leerzaam zijn. Je benadrukt deze positieve dingen ook goed. Pedagogisch beleid Peuterschool 't Boerderijke - mei 2015 18

Cognitieve (verstandelijke) ontwikkeling De ontwikkeling van het denken is nodig om de wereld om je heen te begrijpen. Bij de verstandelijke ontwikkeling hoort het leren zien van oorzaak en gevolg, de ontwikkeling van het geheugen, het leren van de taal. Er zijn veel mogelijkheden om hier ervaring mee op te doen: puzzels, blokkenstoof, boeken, constructiemateriaal en spelletjes stimuleren het verstandelijke vermogen. De omgeving speelt hierbij een belangrijke rol bij Peuterschool ‘t Boerderijke bied jij het kind uitgebreide ervaringen leermomenten. Je richt je vooral op het spontane leren dat er plaatsvindt. Kinderen krijgen de gelegenheid om uitgebreid met en naast elkaar te spelen met allerlei materiaal. Bij de keuze van het speelgoed, muziekinstrumenten, boeken, knutselmateriaal is er rekening mee gehouden dat het kind ervan kan leren. Voor iedere ontwikkelingsfase is er speelgoed dat het kind prikkelt en uitdaagt. Je zit niet vast aan het hanteren van een bestaand programma om de kinderen systematisch iets te leren. Verweven door verschillende activiteiten komen allerlei zaken aan de orde. Te denken valt hier aan de begrippen hoog/laag, ver/dichtbij, onder/boven, klein/groot, weinig/veel, oorzaak en gevolg. Omdat denken en taal nauw verweven zijn met elkaar, besteden we veel aandacht aan de taal. In het algemeen wordt er binnen Peuterschool 't Boerderijke door jou (Algemeen Beschaafd) Nederlands gesproken. Behalve veel praten, probeer je als volgt een taalrijke omgeving te creëren:  het kind te stimuleren zijn wensen/bedoelingen in duidelijk verstaanbare Nederlandse woorden uit te drukken  verhaaltjes te vertellen en voor te lezen  samen bekijken en benoemen van prentenboeken  rijmpjes en versjes op te zeggen  liedjes te zingen  gesprekjes te houden met kinderen tijdens het eten  zoveel mogelijk te benoemen wat er gedaan wordt of wat er gebeurd

Creatieve ontwikkeling Belangrijk voor jou is hierbij dat het kind de kans krijgt zelf vorm te geven aan dingen. Niet het resultaat is het belangrijkste maar het bezig zijn “met”, het ontdekkingsproces. Verder stimuleer je de creativiteit van kinderen door hen de gelegenheid te geven zelf oplossingen voor allerlei vragen te vinden. Je geeft kinderen de tijd en de ruimte om hen te laten ontdekken dat een vraagstuk op verschillende manieren opgelost kan worden. Kinderen leren op die manier vertrouwen te krijgen in hun eigen vindingrijkheid. Voor de verschillende leeftijden ben je op verschillende manieren bezig met creativiteit. Kinderen zijn creatief bezig als ze aan het spelen zijn met zand, klei, verf of iets knutselen met papier en lijm. Maar de creativiteit wordt ook geprikkeld als ze bezig zijn met fantasiespel zoals verkleden, vadertje/moedertje spelen, poppenkast spelen met handpoppen. Maar ook jij als pedagogisch medewerker moet creatief bezig zijn in je dagelijkse werk. Jij weet dat kinderen verschillend zijn en houdt er dan ook rekening mee dat het ene kind een andere aanpak nodig heeft dan een ander kind. Je kunt een indeling voor ogen hebben maar moet wel in staat zijn om hier van af te wijken indien de groep dit vraagt. Maar ook bij het bedenken van zaken als naar buiten gaan (waar naar toe, hoe en wat te doen) of door een spontane activiteit aan te bieden als dat door de kinderen aangereikt wordt.


19

Het verzorgen van de groepsruimte hoort ook bij jouw taak als pedagogisch medewerker. Bij het aanbreken van een nieuw seizoen of een feest, versier je de groep met allerlei knutselwerkjes van de kinderen die met een bepaald thema, zoals bijvoorbeeld de lente, water, dieren en noem maar op te maken hebben. Tijdens het zingen van liedjes kunnen deze versieringen dan weer worden gebruikt als uitgangspunt. Andere situaties waarin jij creatief bezig bent is tijdens het aanbieden van spelletjes, het voorlezen of improviseren hierbij of tijdens het troosten van een kind. Jij begeleidt de creatieve ontwikkeling bij de kinderen door het aanbieden van hindernissen (bijvoorbeeld door wel uitleg te geven maar kinderen het zelf uit te laten voeren) en kinderen zelf te laten ontdekken hoe ze ermee om kunnen gaan. Maar ook door kinderen zelf uit te laten zoeken wat ze kunnen doen met bijvoorbeeld klei en zand maar ook de verschillende mogelijkheden van speelgoed zoals duplo of varianten hiervan, ook worden hiervoor de “waardeloze” dingen voor gebruikt zoals blaadjes, takjes, dennenappels ed. Je prikkelt de fantasie van de kinderen door geregeld iets nieuws aan te bieden op de groep. Je prijst de kinderen als ze zelf iets verzonnen hebben. Soms doe je voor wat je met materiaal kunt doen. Je stimuleert de kinderen, maar dwingt ze niet. Je gaat in op het fantasiespel van het kind en speelt mee.


20

Praktische benaderingen voor ons Verdriet Kinderen zijn soms verdrietig. Meestal begrijp jij als pedagogisch medewerker de aanleiding, maar soms kan het zijn dat het verdriet van een kind voor ons volwassenen niet te begrijpen is. Toch moet jij er alle moeite voor doen om dit wel te begrijpen. Je neemt het verdriet van een kind serieus. Je geeft het kind dus de mogelijkheid om verdrietig te zijn. Kinderen met verdriet krijgen de ruimte om aan te geven of zij getroost willen worden. Verdriet wordt bespreekbaar gemaakt. Bij kinderen die regelmatig verdriet hebben, is het belangrijk dat de pedagogisch medewerker dit met de ouders bespreekt. Wat betekent het als een kind regelmatig verdriet heeft? Dit kan een fase zijn (eenkennigheid ) bij het afscheid nemen, een kind kan niet goed tegen de drukte om zich heen, of een kind is ziek. Om kinderen te troosten is het bieden van geborgenheid het belangrijkste.

Conflicten Kinderen kunnen plezier met elkaar maken maar ook ruziën. Jij stimuleert ze om op een respectvolle manier met elkaar om te gaan en duidelijk te maken wat zij wel en niet willen. Regel is dat kinderen elkaar geen pijn mogen doen. Maar voor de kinderen is dit nog niet altijd te begrijpen. Ondanks dit beginnen wij bij hen toch met het uitleggen waarom iets niet kan en wat de gevolgen er van zijn. Bij ruzies proberen we de kinderen te begeleiden in het zoeken naar oplossingen. Naar mate zij ouder worden wordt er door ons steeds een stapje verder terug genomen om hen de mogelijkheid te bieden het zelf op te lossen. Wanneer kinderen in conflict komen met elkaar kunnen ze hiervan leren om voor zichzelf op te komen en te onderhandelen. Bij conflicten kan jij als pedagogisch medewerker ruimte geven om zelf naar oplossingen te zoeken. Jij kan de kinderen leiden in het zoeken naar een oplossing, indien ze er zelf niet uitkomen. We proberen als leidsters een conflict op eenzelfde manier aan te pakken. Dit doen we door de huisregels na te leven, elkaar hierop te wijzen en door te overleggen. Schoppen of slaan kunnen uitdrukkingen zijn van het onvermogen om gevoelens te uiten en uit onmacht. Kinderen zijn bezig te leren hoe zij aangeven wat zij wel en niet willen. Wij kunnen kinderen hierin begeleiden. We kunnen en mogen niet verwachten dat kinderen altijd 'verstandig' met elkaar omgaan. Door tegen elkaar te kunnen zeggen wat het probleem is, neemt de behoefte om boosheid en woede lichamelijk te uiten, uiteindelijk af. Deze interactie tussen de kinderen onderling stimuleert je. Soms zal het echter nodig zijn voor een kind om even “af te koelen” voordat het kan zeggen wat er aan de hand is. Jij als pedagogisch medewerker dwingt een kind niet om te praten. Indien het kind er nog niet aan toe is, kan je er later altijd nog op terugkomen.

Corrigeren en belonen De kinderen worden op Peuterschool ’t Boerderijke op een positieve manier benaderd. Door middel van positieve aandacht wordt het gewenste gedrag gestimuleerd. Wanneer een kind negatief gedrag vertoont, wordt gekeken naar het individuele kind en nagegaan waarom een kind dit gedrag vertoont (bijvoorbeeld niet lekker in zijn vel zitten, verveling, verandering thuissituatie, onzekerheid). De medewerkers kunnen op deze manier de oorzaak van het probleem wegnemen en hier rekening mee houden. Wanneer een kind na een waarschuwing nog negatief gedrag blijft vertonen, zal de medewerker een kind op ooghoogte (gehurkt) op een rustige, duidelijke wijze aanspreken en het kind daarbij aankijken. Bij herhaling van het negatieve gedrag kan het kind zo nodig voor een korte duur op een bepaalde plek neergezet worden om even uit de negatieve situatie gehaald te worden. Er wordt zo kort mogelijk aandacht besteed aan het negatieve gedrag en het kind wordt evt. afgeleid om herhaling van het negatieve gedrag te voorkomen. Tegelijkertijd wordt positief gedrag (complimenten) gestimuleerd. Wij vinden het belangrijk om met de ouders te overleggen over het gedrag van het kind.


21

Het eigen lichaam Peuters zijn zich meer bewust van hun eigen lichaam; tijdens het verschonen/toiletbezoek en bloot zijn ontdekken kinderen hun geslachtsdelen. Het aanraken van hun geslachtdelen kan een prettig gevoel geven, waardoor sommige kinderen het vaker zullen gaan doen. Wij keuren seksueel gedrag niet af, maar we leren kinderen wanneer het wel en niet kan. Peuters en kleuters kunnen heel nieuwsgierig zijn naar hun lijfje en dat van anderen. Ze worden zich bewust van de lichamelijke verschillen tussen jongens en meisjes. Wij zien dan ook dat de kinderen in die leeftijdsfase dit gaan benoemen: " Zij heeft geen piemeltje, ik wel en papa ook ".Wij vinden het goed dat kinderen dit doen en bevestigen ze hierin.

Signaleren van problemen Wij streven naar een open en eerlijke omgang met ouders en houden ze op de hoogte van de dingen die het kind doet. Ook de minder leuke dingen krijgen ouders te horen. Wij hopen hierdoor een open communicatie te creëren tussen ouders en pedagogisch medewerkers. Wij vinden het van belang om op de hoogte te zijn van de belangrijke dingen die het kind heeft meegemaakt (overdag of 's nachts), zodat wij daarop kunnen inspelen. Ouders dragen hierbij zelf de zorg en verantwoordelijkheid om dit aan ons door te geven. Wanneer de communicatie goed is, kunnen wij de zorg voor het kind optimaal uitvoeren. Peuterschool 't Boerderijke heeft een signalerende functie wat betreft opvallend gedrag en eventuele achterstand in de ontwikkeling van het kind. Als het team zich zorgen maakt, zal Anita na overleg (met het team) contact opnemen en de ouder uitnodigen voor een gesprek. Zij geeft zonodig advies en spreekt namens het team de bezorgdheid om het kind uit. Zij zal in sommige situaties verwijzen naar een hulpverlenende instantie. Ook kan zij voorstellen om de opvoedondersteuner (in overleg met de ouder) uit te nodigen voor een observatie van het kind op de groep. De ouder beslist uiteraard zelf of er actie ondernomen wordt. Wij zullen nooit buiten de ouder om contact leggen met instanties. Er is één reden om dit wel te doen, namelijk als er sprake is van een ernstig vermoeden van mishandeling of verwaarlozing. Bij inschakeling van hulpverlening bij het vermoeden van mishandeling of verwaarlozing, is altijd Anita betrokken. Als de groepsleidsters eventuele problemen signaleert van welke aard dan ook, onderneemt zij hierbij de volgende stappen: 1. Overleg tussen collega's: zien anderen iets ook als een probleem? 2. Overleggen met betreffende ouders: aftasten of zij dit ook zo ervaren. 3. Samen met collega’s en Anita het probleemgedrag onderzoeken: - observeren van kinderen aan de hand van pijlkaarten, indien nodig punten op papier zetten. - kijken of er een patroon zit in het (probleem)gedrag. 4. Opnieuw overleg met de ouders en kijken waar de knelpunten liggen en eventuele oplossingen aandragen. 5. Indien ouders hierom vragen of op advies van de groepsleidsters en Anita, met hen op zoek gaan naar een hulpverlenende instantie. 6. De uiteindelijke beslissing over wel of niet verder gaan, ligt bij de ouders. Indien nodig wordt er samengewerkt met de hulpverlenende instantie en vindt er regelmatig een terugkoppeling naar de ouders plaats. Als er een plan is ontwikkeld om een bepaald probleem aan te pakken, maar dit blijkt onvoldoende te werken, dan kan er bij problemen waarop dit van toepassing is besloten worden om over te gaan tot beëindiging van de plaatsing. Hierbij wordt altijd het belang van het kind (en de andere kinderen in de groep) betrokken. Er is dan reeds een aantal keer met de ouders gesproken over het probleem. De directie is dan zowel betrokken geweest bij het ontwikkelen en uitwerken van het stappenplan om het probleem aan te pakken, de gesprekken met de ouders als met het besluit om de plaatsing te beëindigen.


22

Kwaliteitsregeling leidsters De leidster moet op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen en het is wenselijk dat zij zichzelf ook verder ontwikkelt. Om dit te bereiken leest zij vakbladen en neemt ze deel aan cursussen. Ze wisselt kennis en ervaring uit met collega’s. Opgedane kennis en ervaring past ze toe in haar werk. In gesprekken met ouders of anderen toont ze haar deskundigheid wat betreft de ontwikkeling van de kinderen. De leidster kent haar sterke en minder sterke kanten en kijkt waar zij zichzelf verder in wil ontwikkelen. Elk half jaar zal Anita een functioneringsgesprek voeren met de verschillende leidsters. Om elkaars wensen, vragen en problemen te bespreken. Ze bespreekt nieuwe ontwikkelingen met collega’s en zoekt op internet naar relevante informatie voor haar werk. Bij het signaleren van bijzonderheden van kinderen en het doorverwijzen van kinderen, worden de leidsters toegerust met: De onderliggende pedagogische visie , de meldcode, de sociale kaart, het collegiaal overleg en overleg met de Anita, het kind volgsysteem, observaties met eventueel gebruik van externe expertise. 1.Het pedagogisch beleidsplan waarin is vastgelegd hoe we de kinderen de kans willen geven zich te ontwikkelen. 2.De meldcode geeft een handleiding bij signalen van kindermishandeling en huislijk geweld 3.De sociale kaart geeft een overzicht van hulporganisaties waarna doorverwezen kan worden

Verschillende culturen Alle kinderen zijn welkom op Peuterschool ‘t Boerderijke. Verschillen worden gezien als een verrijking van de groep. Er wordt rekening gehouden met andere culturele of levensbeschouwelijke gewoonten, zoals het niet eten van varkensvlees of het vieren van niet-christelijke feestdagen. In het activiteitenaanbod bied jij activiteiten aan, waardoor kinderen hun wereldbeeld kunnen verbreden.

Beroepskracht-kind ratio Geheel volgens de kwaliteitseisen gesteld in de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang wordt er bij Peuterschool 't Boerderijke gewerkt met de beroepskracht-kind ratio, zie de website www.1ratio.nl

Beroepskrachten in opleiding Wij bieden beroepskrachten in opleiding graag de mogelijkheid om beroepservaring op te doen. De opleiding Pedagogisch Werk niveau 3 en Gespecialiseerd Pedagogisch Werk niveau 4 kent twee varianten:  Bol-opleiding; Een leerling van deze opleiding volgt 5 dagen per week theorie en loopt stage en is altijd boventallig inzetbaar. Wij willen hen de gelegenheid geven om inzicht te verkrijgen in het werken in een Kinderopvang. Hiervoor kunnen zij ons wel op diverse gebieden ondersteunen en assisteren De beroeps Opleidende Leerling wordt begeleid door een ervaren pedagogisch werker en een praktijkopleider.  BBL-opleiding; Bij Kinderopvang 't Boerderijke bieden wij geen BBL-opleidingen aan. Naast bovengenoemde varianten is het mogelijk stage te bieden aan kortdurende stages van enkele weken ter oriëntering op de beroepskeuze. Afhankelijk van een stagiaire (ervaring, hoeveelste jaar van de opleiding, capaciteiten etc.) kan zij een leidster ondersteunen in het groepswerk. Een PW-stagiaire helpt in de groep wat betreft de verzorging van de kinderen, het aanbieden van activiteiten en huishoudelijke taken die moeten gebeuren in de groep. Deze taken doet ze onder begeleiding of onder toeziend oog van de leidsters. Enkele taken kunnen echter steeds zelfstandiger worden uitgevoerd.


23

Vierogen principe Per 1 juli 2013 is wettelijk vastgelegd dat bij dagopvang van kinderen van 0 tot 4 jaar, een pedagogisch medewerker de werkzaamheden uitsluitend kan verrichten terwijl zij gezien of gehoord kan worden door een andere volwassene De volgende maatregelen hebben wij getroffen om op een verantwoorde manier uitvoering te geven aan het vierogen principe.       

Vierogen principe Peuterschool 't Boerderijke Bij Peuterschool 't Boerderijke is er nooit een leidster alleen aanwezig. Of ze staan met 2 leidsters op de groep of er is een stagiaire aanwezig. Vanaf 7:30 u tot 8:30 u is het continu een komen en gaan van ouders die hun kinderen brengen. De leidsters lopen gedurende de dag regelmatig elkaars groepsruimtes binnen zonder te kloppen. Hun taken zijn zo met elkaar verweven dat ze elkaar even spreken om iets te overleggen of af te stemmen. Daardoor is er zicht op elkaars (pedagogisch) handelen. De groepen (Peuterschool en Kinderdagverblijf) aan de Breemortelweg zijn "open". Er zijn veel ramen. Men loopt en kijkt makkelijk bij elkaar binnen. De deur naar de wc-ruimte blijft open, zodat er altijd toezicht is. Wij hebben ook op de Peuterschool 't Boerderijke stageplekken, waardoor een stagiaire boventalig kan worden ingezet, dus als extra ogen dienen. Ook loopt Anita dagelijks onaangekondigd de Peuterschool binnen.

Achterwachtregeling Het kan voorkomen dat er op bepaalde momenten, als het aantal kinderen conform de beroepskrachtkind-ratio het toelaat, maar één beroepskracht + stagiaire in de Peuterschool verblijf aanwezig is. In geval van nood hebben wij Anita en Jos van der Kant om ons te steunen. Jos is ook in bezit van een VOG. Zij zijn altijd telefonisch bereikbaar en kunnen binnen enkele minuten aanwezig zijn.


24

Pedagogisch Beleid Versie mei 2015

Recommend Documents