Fonds Elia
Overzicht van de bekroonde projecten 2016 Vlaanderen UC Leuven-Limburg: Energie-opvoeding bij kwetsbare gezinnen thuis Gezinnen met jonge kinderen, en dan in de eerste plaats alleenstaande moeders, lopen het grootste risico om in de energiearmoede te sukkelen. Studenten Energietechnologie van de hogeschool UCLL werken samen met DOMO, dat kwetsbare gezinnen met jonge kinderen ondersteunt, om gezinnen thuis te begeleiden bij hun elektriciteitsverbruik. Hun verbruik wordt een tijdlang in real-time opgevolgd. De gezinnen krijgen feedback op maat over hoe ze energie kunnen besparen met simpele, effectieve aanpassingen van hun gedrag. De verzamelde tips worden gebundeld in een folder voor gezinnen. DOMO zal deze begeleiding nadien zelfstandig voortzetten. UC Leuven-Limburg, Jan Elsen,
[email protected], 0487 90 63 71
Sociaal Huis Oostende, West-Vlaanderen: Interactieve vorming over energieverbruik Samen met Antwerpen, Gent, Genk en Aalst scoort Oostende het hoogst wat betreft het aantal ingeschakelde budgetmeters elektriciteit en gas. Nu er een stevige prijsverhoging aankomt voor energie wil het Sociaal Huis in Oostende een vormingspakket ‘Energiebesparen’ ontwikkelen om preventief te werken en energie betaalbaar te houden voor mensen met een beperkt budget. Het pakket komt tot stand tijdens laagdrempelige en interactieve groepssessies en bestaat uit informatie over het verbruik van huishoudtoestellen, een herbruikbare kalender met een tip voor elke dag van het jaar en uit een digitale toepassing zoals een app. De bedoeling is dat andere organisaties dit pakket zullen gebruiken met hun doelgroep. Aan het project is daarom een train the trainer-luik verbonden. Sociaal Huis Oostende, Bruno Wyns,
[email protected], 059 59 10 53
OCMW’s Balen-Dessel-Mol-Retie, Verwarmen ≠ verarmen Mensen in energiearmoede kennen de vuistregels om energie-efficiënt te verwarmen en verluchten niet, met een hogere energiefactuur en eventuele gezondheidsproblemen tot gevolg. Dit project wil hen de nodige kennis bijbrengen om hun woning te verwarmen en te verluchten op een goedkope energie-efficiënte manier. Omdat meten weten is, krijgen ze eerst een energiescan en nadien de juiste instrumenten zoals een thermometer met vochtmeter en leren ze ermee werken. Zo kunnen ze meteen zien welke impact hun inspanningen hebben en dat motiveert. Het materiaal zal met de doelgroep getest, geëvalueerd en bijgestuurd worden.
Fonds Elia
OCMW Balen-Dessel-Mol-Retie, Nele De Wever,
[email protected], 014 33 15 84
IGEMO, provincie Antwerpen: Geschikt Ver-der-Huren Verhuurders hebben een ‘wortel’ nodig om ze te stimuleren de kwaliteit van hun huurwoning te verbeteren door ze energiezuiniger te maken. De wortel in kwestie is een tool om de verhuurder overzichtelijk te informeren over de voordelen van isolatie, beglazing of nieuwe verwarmingstoestellen, over welke werken voor hem van toepassing zijn, welke premies er bestaan, hoeveel dat zal kosten. De verhuurders worden ook begeleid tijdens de uitvoering van de werken, onder andere bij het aanvragen en vergelijken van offertes. Dubbele winst: een lagere energierekening voor de huurder en daardoor een kleinere kans voor de verhuurder dat hij de huur niet betaald ziet. IGEMO, Anneleen Van Tendeloo,
[email protected], 015 44 84 71
RISO Vlaams-Brabant, Tienen: Het kan ook anders
Kansengroepen vallen vaak naast de bestaande initiatieven voor energiezuinig wonen. Dit project werkt een integrale aanpak uit. 'Het kan ook anders' organiseert met de provincie, de stad, het OCMW, de Energiesnoeiers, het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost, de vereniging waar armen het woord nemen Erm'nerm als partners gedurende 6 maanden een demohuis met 'haalbare' energie-ingrepen, toelichting bij ondersteunende maatregelen, sensibilisatie en vorming. Nadien volgt een bouwblokrenovatie. RISO Vlaams-Brabant , Dirk Masquilier,
[email protected], 016 44 15 94
Brussel OCMW, Brussel: Beter en goedkoper verwarmen? Eerste stap: de installatie onderhouden! Het OCMW van Brussel stelt vast dat veel van zijn cliënten niet jaarlijks een onderhoud van de gasboiler laat doen, hoewel huurders dat wettelijk verplicht zijn. Nochtans kan dit onderhoud de energierekening flink doen dalen. Het OCMW van Brussel gaat daarom zijn cliënten een typecontract voor het onderhoud aanbieden, dat ze het werk – een dienstverlener vinden, een afspraak maken, onderhandelen over de prijs – uit handen neemt. Het OCMW is via die contracten ook op de hoogte van de kwaliteit van de installaties en kan bij manke installaties de verhuurder aanspreken. CPAS Bruxelles, Jan Willems,
[email protected], 02 563 53 1
Une Maison en Plus, Vorst: Energisons plus
Fonds Elia
70% van de energierekening hangt af van de kwaliteit van het gebouw, 30% is het resultaat van het gedrag van de bewoners. Het project bewandelt dit dubbele spoor. Het volgt 40 gezinnen in energiearmoede op via een vereenvoudigde energie-audit, een individuele begeleiding gedurende twee jaar en voor de kwetsbaarste gezinnen een energiebox. Die bevat onder andere een timer, spaarlampen, reflecterende warmtepanelen, een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging, isolatiefolie voor ramen en isolatie voor buizen. De gezinnen leren over rationeel energieverbruik, maar ze worden ook geholpen om de energiekwaliteit van hun woning te verbeteren, bijvoorbeeld via kleine reparaties of betere isolatie van ramen. Zo daalt hun energierekening en verhoogt hun comfort. Une Maison en Plus,Charlotte Verhoustraete,
[email protected], 02 349 82 40
Wallonië Anama vzw, Pecq: ‘Lekker en gezond koken én energie besparen, het kan’ Stoofpotjes of tajines met veel groenten zijn uitstekend voor de gezondheid, maar ze moeten lang pruttelen op het vuur. Anama, een organisatie die onder anderen nieuwkomers helpt aan te sluiten bij de samenleving, wil kookworkshops organiseren waar de deelnemers een Noorse kookpot leren maken waarmee ze in de workshops leren koken. Ze mogen hem nadien mee naar huis nemen. Met een Noorse kookpot begin je op de gebruikelijke manier te koken, maar je laat na een tijdje het eten gaar stoven zonder externe energiebron. Anama wil zo deze mensen, voor wie energie een grote hap uit het budget neemt, laten ondervinden hoeveel energie ze kunnen besparen door anders te koken. Anama asbl, Martine Ome,
[email protected], 069 54 52 19
Revert vzw, Verviers: Het energie-spaarvarken Mensen in bestaansonzekerheid hebben te weinig ruimte in hun maandelijkse budget voor kleine ingrepen die hun energierekening kunnen doen dalen. Met dit project willen de vzw’s Revert, die vormingen geeft over rationeel energieverbruik, en Financité, die werkt rond microsparen, samen met La Maison Marie Louise een spaarsysteem opzetten met een groep mensen. Ze zullen maandelijks kleine sommen opzijzetten. De deelnemers krijgen vorming over sparen, budgetbeheer en rationeel energieverbruik. Ze krijgen een kit mee naar huis, onder andere om hun verbruik bij te houden. Een mini-audit toont welke energie-investering voor hen het grootste verschil kan maken. Revert asbl, Julien Galland,
[email protected], 087 33 77 37
Fonds Elia
Format 360°asbl/Objectif 2050 asbl/E²=MC sprl: Target One – ervaring Het Belgische woningenbestand is hopeloos verouderd; bijna 40 procent van de daken is niet geïsoleerd. Zo kan de energierekening tot 30 procent hoger uitvallen. Er zijn premies voor dergelijke isolatiewerken, maar die krijg je pas als de werken klaar zijn en dan nog maar voor een deel van de kosten. Met dit project leren eigenaars of huurders in bestaansonzekerheid, die worden gezocht onder de cliënten van de deelnemende OCMW’s, hoe ze zelf degelijk en goedkoop de vloer of het dak van een zolder kunnen isoleren. Ze zullen al doende leren van twee begeleiders tijdens een tweedaagse vorming. Na de vorming zullen ze in staat zijn om die werken zelf uit te voeren. Format 360°asbl , Dominique Dubruille,
[email protected], 0486 26 14 95
Régie des Quartiers de Châtelet vzw, Châtelet: Energie-ambassadeurs: welkom in mijn wereld! Veel kwetsbare gezinnen hebben geen toegang tot de informatie die hen kan helpen energie te besparen. Met dit project zullen inwoners uit een sociale woonwijk in een demonstratiewoning experimenteren met rationeel energieverbruik in het huishouden. Zo leren ze van de begeleiders en van elkaar thuis zuiniger om te springen met energie. Ze zullen pedagogische instrumenten op maat van hun situatie helpen te maken, waaronder boekjes, videogetuigenissen en affiches. Die dienen voor andere groepen inwoners die deze eerste groep, als energie-ambassadeurs, zal begeleiden. Régie des Quartiers de Châtelet asbl, Candice Freres,
[email protected], 071 38 01 48
La Maison vzw, provincie Luik: Energie: inspanningen vandaag kunnen morgen lonen… 80% van de begunstigden van La Maison, dat insertie- of transitwoningen voor mensen in moeilijkheden beheert, heeft energieschulden uit het verleden. Zo belanden ze in een vicieuze cirkel. La Maison wil sleutelen aan de verbruiksgewoonten van gezinnen opdat ze uit die cirkel breken. Het project helpt huurders de schulden uit het verleden aan te pakken. In een verplichte workshop leren ze op een speelse en toegankelijke manier facturen lezen en tips & tricks voor rationeler energieverbruik. Door maandelijks de meterstanden op te nemen en te tonen welke impact een lager verbruik heeft op de rekening, worden ze aangemoedigd om dit nieuwe gedrag vol te houden. La Maison asbl , Aurore Demarcin,
[email protected], 04 338 44 73
Fonds Elia
Liège-Energie, Luik, Aankoop van zuinige verwarmingsinstallaties Voorkomen is beter dan genezen. Dat is het uitgangspunt van dit project. De huurders van de Sociétés de Logements des Services Publics van Luik, goed voor 7.000 woningen, zullen zuinige verwarmingsinstallaties krijgen. Het energieverbruik van de gezinnen wordt doorgelicht; op basis daarvan wordt bepaald hoe ze het best geholpen worden om hun energierekening te beperken. Dit gebeurt onder de vorm van een begeleidingscontract, waarbij ze zich onder andere moeten engageren om hun verbruik nauwkeurig bij te houden en de afgesproken maatregelen voor energiebesparing uit te voeren. Liège-Énergie , Gun Gedik,
[email protected], 04 221 56 40
Meer informatie via www.kbs-frb.be
