7 januari 2014 - 21 januari 2014
Een arrenslee in een winters Vondelpark door Wiet Josso Mijn vader is in 1897 geboren in een keldertje in de Beulingstraat te Amsterdam. Op 20 december 1978 werd hij 81 jaar, maar toen lag hij verlamd en sprakeloos in de Alexander van de Leeuwkliniek aan de Overtoom. De winter die daarop in 1979 volgde, was bar. Op nieuwjaarsdag joeg een snijdende oostenwind de jachtsneeuw over de wegen. Ternauwernood kon ik mijn Dafje in bedwang houden. In het muziekboek ‘Frans Schubert-Liederen’, dat ik van een oom erfde, komen enige liederen uit de Winterreise voor met illustraties van Anton Pieck. Der Leierman is het laatste lied uit deze cyclus. Op een zondag in januari dat ik mijn vader had bezocht, ging ik op mijn fiets door het Vondelpark terug. De sneeuw had alles wit gemaakt. Een prachtige arrenslee, door twee paarden getrokken met een vrouw erin en achterop een koetsier, gleed over het besneeuwde pad. De jonkheid, frisheid en beweging aan de ene kant, de verstarring van het uitgeleefde lichaam van mijn vader aan de andere kant. Die winter van 1979 was voor ons kinderen het definitieve vertrek van mijn vader in maart en van mijn moeder in april van dat jaar.
‘Op de dijk naar Lelystad deed ik een schietgebedje’ De winter van 1979 heeft er behoorlijk ingehakt, zo maken we op uit de reacties op onze oproep. Deze winter staat in de top 10 met koudste winters aller tijden en de sneeuwstorm op 14 februari was de hevigste van de vorige eeuw. Wat blijkt: vooral in Lelystad heeft de winter diepe sporen nagelaten. Ennie Bouwman schrijft: “De winter van 1979 ligt me nog goed in mijn geheugen. Wij waren met ons gezin, waaronder 2 jongens van 7 en 2 jaar naar Heerlen in Limburg geweest, bij mijn schoonouders om kerst te vieren. Of het 3e kerstdag of 1 januari was, weet ik niet zeker, maar toen we terugreden naar Lelystad was het verschrikkelijk. Na 8 uur in de auto gezeten te hebben (er botsten bij de Maxis allerlei auto’s op elkaar in een sneeuwstorm) waren we eindelijk vlak bij de dijk naar Lelystad. Maar wat bleek: de dijk was afgesloten voor verkeer, dus wij naar Amsterdam waar mijn moeder nog woonde. Daar konden we verkleumd van de kou met twee huilende kinderen bijkomen en gelukkig blijven slapen. De volgende dag weer richting Lelystad over die (rot)dijk waar een scharende vrachtwagen ons tegemoet kwam. Ik heb toen wel een schietgebedje gedaan en ik denk dat wij een engeltje op onze schouder hebben gehad.”
Ennie Bouwman met zijn gezin een paar dagen na de verschrikkelijke terugtocht vanuit Heerlen.
Nooit vergeten Mieke Scholte stuurt de volgende bijdrage: “De winter van 1979 zal ik nooit vergeten. Het begon op oudejaarsdag 1978. Wij woonden toen in Lelystad en die dag viel er een dik pak sneeuw. Mijn broer en schoonzuster zouden uit Utrecht naar ons toe komen om oudjaar te vieren. Een ritje van normaal zo’n drie kwartier, maar deze keer deden ze er drie uur over in hun Mini, samen met kind en hond. Mijn man werkte in een supermarkt in het centrum van Lelystad en al snel bleek dat er problemen zouden zijn met de bevoorrading (de A6 was er toen nog niet), want auto’s en vrachtauto’s konden Lelystad zeer moeilijk bereiken. Goede raad was dus duur en er zat dus niets anders op dan halve nachten in de winkel door te brengen om op de vracht te wachten.” Hoogzwanger Mieke was bovendien hoogzwanger. “In de eerste helft van januari zou ons kind geboren worden en we konden alleen maar hopen dat er zich geen complicaties zouden voordoen, want dat zou betekenen dat we naar Harderwijk zouden moeten en dat leek bijna onmogelijk. Op 17 januari werd onze dochter geboren. De verloskundige kwam op de avond van 16 januari kijken en besloot maar te blijven omdat ze bang was op het beslissende moment niet op tijd te komen. Dat was een zeer speciale nacht waarbij we niet bezig waren met weeën maar gewoon een gezellige nacht hadden waarin we eindeloos gekletst hebben. Veel bezoek hebben we niet gekregen. Alle bekenden woonden verder weg en durfden echt niet in de auto te gaan zitten om onze dochter te bewonderen. Vanuit mijn bed keek ik naar buiten waar ik de mensen glijdend of op schaatsen of sneeuwschoenen voorbij zag komen, dik ingepakt. En ik lag heerlijk in een warme slaapkamer te genieten van het mooie uitzicht op een stad,
De bent-riekorder van oom Emiel 3
‘Wij hebben het nog tot 1979 volgehouden’
7 Wiesje Bouwmeester en Piet Muyselaar oefenden luidruchtig 9 Ajax wint Europa Cup 2
15
Volgende editie dinsdg 21 januari
Ontvoering
Een ijsbreker zorgde in de winter van ‘79 voor een vrije doortocht van Lelystad naar Amsterdam. toen nog niet zo volgebouwd, die alleen maar wit was.” Ingesneeuwd M. Schröder reageert met de volgende bijdrage: “De precieze datum weet ik niet meer, maar het was ergens in de eerste 3 maanden van 1979. Toen ben ik met mijn auto min of meer ingesneeuwd op de Stadhouderskade ter hoogte van het
Rijksmuseum. Het sneeuwde heel erg en er stond een stormachtige wind. Het verkeer op de Stadhouderskade liep vast en door de zeer harde wind sneeuwden veel auto’s min of meer in. Je kon geen kant meer op. Lange tijd heb ik - en uiteraard ook de andere automobilisten - daar gestaan totdat een sneeuwschuiver de weg voor de auto’s vrijmaakte. Ik vond dat een beangstigend moment dat me altijd is bijgebleven.”
Op 29 februari 1984 werden Cor van Hout en Willem Holleeder door de Franse politie gearresteerd. Martin Erkamps en Jan Boellaard werden voor hun aandeel op 16 oktober 1984 veroordeeld tot respectievelijk negen en twaalf jaar cel. En in 1994 werd de ontsnapte Frans Meijer door misdaadjournalist Peter R. de Vries in Paraguay opgespoord. Kortom, 2014 is het jaar dat in afgeronde getallen wordt teruggekeken op de ontvoering van Freddy Heineken en zijn chauffeur Ab Doderer. Over de ontvoering is al heel veel geschreven, maar ongetwijfeld ook veel niet. De belangrijkste vraag is bijvoorbeeld nog steeds: van wie was de anonieme tip 547 (als die er echt was) die naar de oplossing leidde? Voor ons is het aanleiding om met behulp van inzendingen van de lezers stil te staan bij deze geruchtmakende ontvoering. De adresgegevens staan op pagina 3.
Dinsdag 7 januari 2014
pagina 2
WONEN IN DIEMEN-CENTRUM
DE BREDE HOED DIE
MEN
50%
VERHUURD Ook interesse? Wees er snel bij! Maak een afspraak met Fris Vastgoed Management tel. 020 301 77 30
TE HUUR
G AppartementenDeBredeHoed
35 APPARTEMENTEN huurprijs vanaf € 885,per maand
• COMPLEET MET LUXE KEUKEN MET INBOUWAPPARATUUR. • VOORZIEN VAN MODERNE BADKAMER. • ALLE WONINGEN HEBBEN EEN BALKON OF TERRAS. • ÉÉN PARKEERPLAATS PER APPARTEMENT IN DE AFGESLOTEN PARKEERGARAGE. •
2 MINUTEN LOPEN VANAF WINKELCENTRUM DIEMERPLEIN. TEL. 020
Vanaf nu
Ruimt op =op Sale t/m 28 februari 2014
KORTINGEN t ot
N E G N I T R KO t ot
% 0 6
N E G N I KORT www.villaarena.nl
50%
Vanaf nu
u n f a n a V
t ot
301 77 30
70%
winkels vol woonideeën
Dinsdag 7 januari 2014
De bent-riekorder van oom Emiel
door Fons Kuiper
Mijn oom Emiel woonde in de Tweede Nassaustraat. Aan de voorkant, boven een snoepwinkel. Dat betekende dat hij een hok had dat keuken heette, met een hok ernaast dat kamer heette. De deuk in de muur met de achterburen werd ‘slaapkamer’ genoemd. Het woord zelf is groter dan de ruimte waarin hij en mijn tante sliepen. Met soms mij er ook nog eens bij als ik kwam logeren. Met hun hartelijkheid was niks mis. Met de gezondheid van mijn tante des te meer - zij stierf op vrij jonge leeftijd. Vanaf dat moment kwam oom Emiel elke zondagmiddag bij ons eten. Letterzetter Oom Emiel was letterzetter bij Tetterode in de Bilderdijkstraat. Als ik vroeg wat dat vak inhield, mompelde hij ‘iets met veel lood en zo’. Dat was mijn oom ten voeten uit: een man van weinig woorden. Het was ook een man die goed kon luisteren. Vooral naar muziek. Ik denk dat hij een van de eersten in Amsterdam was die een taperecorder kocht. Zelf noemde hij dat ‘een bent-riekorder’. Elke zondag sleepte hij dat ding, met van die enorme spoelen, naar ons mee. Dan kregen wij te horen welke muziek hij had opgenomen. Hij had een radio thuis, wij nog altijd ‘distributie’. Dat was een kastje waarmee je vier zenders kon beluisteren. Hij kon er wel twintig ontvangen! En alle muziek verhuisde op haast magische wijze naar
de spoelen van zijn taperecorder. Wat konden wij anders doen dan daar eerbiedig naar luisteren?
Stipt om kwart over vijf Hij kwam altijd stipt om kwart over vijf. Dat correspondeerde met de tijd dat mijn vader thuiskwam van zijn werk als kussenverkoper in het Olympisch Stadion. De traditionele handelingen hingen af van wie er het eerst was. Was dat mijn oom, dan werd de recorder in stelling gebracht. Was dat mijn vader, dan werd eerst het halfje jenever ontkurkt. Maar ingeschon-
ken werd er pas als ook oom Emiel was gearriveerd. Een borrel met muziek, dat was het feestelijke einde van een weekeinde. Als voorafje aan de maaltijd waar mijn moeder vaak urenlang op had zitten zwoegen. Wat Emiel hield ook van lekker eten. Jenever Na afloop van de maaltijd ging het laatste slokje jenever door de kelen en was het tijd voor een klaverjasje. Mijn vader, mijn oom en ik waren de vaste spelers. De ene
pagina 3
keer fungeerde overbuurman ‘Ben de Tuinman’ als vierde man, een andere keer schoof de broer van mijn vader aan. Stel je voor, zondagavond, na een week van alleen maar hard werken, een paar borrels achter de kiezen en dan als finishing touch een spelletje klaverjas, het was de goden verzoeken. Een ruzie over wie-nouweer-wat-voor-een-fout had gemaakt bleef niet snel uit. We speelden niet echt met ‘het mes op tafel’, maar enig fanatisme was er toch wel. Al was het maar om de vier rondjes zo snel mogelijk tot een succesvol einde te brengen om dan eindelijk, eindelijk, het bed te kunnen opzoeken. Voor de broodnodige rust, zonder bentriekorder.
groeit me niet op de rug’, zei mijn moeder. De boterhamzakjes werden gewoon uitgewassen en opnieuw gebruikt. Dat ze daar een beetje van krompen, nam mijn moeder maar voor lief. Ik denk dat wij thuis twee maanden deden met twintig boterhamzakjes.
Lawaaimachine Als oom Emiel zijn - zo noemden we dat tegen die tijd - lawaaimachine had ingepakt en op weg ging naar lijn 3, was mijn moeder klaar met de afwas. De potten en pannen glommen weer. Nu de voorbereidingen voor maandag nog. Er werden boterhammen gesmeerd voor vader. Uit het rek met de aardewerken bakken voor suiker-meel-zout en nog wat andere essentiële benodigdheden, plukte mijn moeder achter deurtje ‘eieren’ een plastic zakje voor de boterhammen. Het houten rekje voor de eieren was kapot, dus kreeg het een bestemming als opbergruimte voor de plastic zakjes. De eieren lagen gewoon in een doosje op het aanrecht. ‘En niet weggooien, het geld
‘Het Wilhelmus was geen onbezonnen daad’
Rond de 100 Oom Emiel is oud geworden. Iets rond
de 100. Zijn laatste jaren sleet hij in De Bocht, in de Polanenstraat. Wat er van zijn bent-riekorder geworden is, weet ik niet. Maar ik ben ervan overtuigd dat deze stille, bescheiden man tot op hoge leeftijd van zijn borreltje heeft genoten. En dat het klok-klok-klok van het flesje jenever hem als muziek in de oren heeft geklonken. Er is, helaas, geen bandje van...
De Dam 7 mei 1945 In deze rubriek staat De Oud-Amsterdammer stil bij herinneringen, nieuwtjes, weetjes en feiten over de schietpartij op de Dam op 7 mei 1945. Duitse soldaten die niet konden verkroppen dat Duitsland had gecapituleerd, schoten vanaf het balkon van De Groote Club op de feestende menigte op de Dam. Daarbij kwamen zeker 33 mensen om het leven. De Stichting ‘Memorial 2015 voor Damslachtoffers 7 mei 1945’ stelt zich ten doel om op de Dam voor de nabestaanden een gedenkteken op te richten.
door G. Landsaat Volgens mij is een draaiorgel het lijdend voorwerp in deze gebeurtenis (dat klopt, het betreft draaiorgel Het Snotneusje-red.). Reier van Es - mijn oom, een broer van mijn moeder - speelde volgens de overlevering met een draaiorgel op de Dam. Hij speelde het Wilhelmus als uiting van het einde van de oorlog. Daarmee haalde hij zich de woede van de op dat moment aanwezige Duitsers op de hals, waarop werd geschoten. Mijn oom was verminderd toerekeningsvatbaar en idolaat van draaiorgels. Het was dus beslist geen onbezonnen daad van iemand die de held wilde uithangen. Ik ben in 1941 geboren en weet concreet niets van deze gebeurtenis af. Mijn moeder, die mijn vader in de oorlog heeft verloren, wilde namelijk niets vertellen over de oorlog. Na de oorlog heeft mijn grootmoeder middels het Rode Kruis alles laten uitzoeken en heeft een brief die we hierover kregen voorgelezen aan enkele kleinkinderen, onder wie ik. Wie kent Johannes Willem Straatmijer? Johannes Willem Straatmijer, zoon van Hendrik en Anna Geertruida Stradmeijer, was marktkoopman in bloemen en planten, standplaats Lindengracht, en waarschijnlijk ook op 7 mei 1945 op de Dam. Hij overleed 44 jaar oud, om 15.15 uur als gevolg van meerdere schotwonden. Johannes was getrouwd met Henriette Catharina Jansen (1905-1977) en zij hadden een zoon; zij woonden in de 2e Nassaustraat 13-1. Na het overlijden van haar man hertrouwde zij met Evert Johannes Siebers (1901-1952). De Stichting Memorial 7 mei 1945 is op zoek naar familie/bekenden. Alle informatie is welkom via
[email protected].
Zicht op Mokum? Al zijn ze het huis uit, je bent nog niet van ze af. En gelukkig maar, want kinderen brengen reuring in de tent. Nu komt het ene kind bij je in de buurt trainen in hardlopen en brengt dan meteen twee volle tassen met wasgoed mee. De ander komt bij je hangen onder het motto ‘Zo druk met tentamens en zo druk in de stad, ik moet even bijkomen hoor’. Vervolgens komt er nog een spontaan langs om een geluidsbox te halen die meteen van de gelegenheid gebruikmaakt om die ouderlijke vertrouwde wc nog eens vol te storten. Tegenwoordig wonen ze alle drie in Mokum, want dat is natuurlijk ‘Hun Stad’. Tweeëntwintig jaar geleden verhuisden wij met Bram en Anna van Amsterdam naar het pittoreske Westzaan. Het pand Singel/ Brouwersgracht had geen balkon, geen platje en al helemaal geen tuin. De stoep was nog geen veertig centimeter breed en de zand-
bak op de Herenmarkt lag toentertijd vol afval van junks. Door mijn vrouw Marijke kwamen wij in de Zaanstreek terecht: een huis met een mooie tuin en tussen de boerderijen. De klas van het christelijke dorpsschooltje keek uit op grazende koeien. De dorpsfanfare Crescendo deed mij aan Bert Haanstra denken. De Rabobank (nog zonder bonussen!) had een dorpsbestuur van boeren en notabelen. En als je je fiets (zonder slot!) bij de coöperatieve supermarkt (zonder bonuskaart!) stalde stond hij er als je terugkwam nog steeds. In die
relaxte omgeving zag onze Suzan het levenslicht. Ik waande mij als het ware in Het Dorp van Friso Wiegersma, gezongen door Wim Sonneveld. Maar ook in Westzaan ontwaakte de grote boze wereld. Gelukkig vertoef ik nog vaak in Amsterdam. De laatste jaren wierpen de pubers thuis ons wel eens voor de voeten waarom wij niet in Amsterdam waren blijven wonen. Toen de gelegenheid zich voordeed waren zij dan ook gevlogen om te werken, te studeren en te wonen in De Stad waar het leven waard is om geleefd te worden. En tja, ook ik heb, net als vele lotgenoten elders in het land, regelmatig last van het Mokumvirus. Dan kijk ik bij helder weer vanuit het dakraam met weemoed of ik het haantje van de Westertoren kan ontdekken.
Hier worden na de schietpartij bloemen opgeruimd die waarschijnlijk afkomstig zijn van de marktkraam van Johannes Willem Straatmijer.
De Oud-Amsterdammer is een uitgave van De Oud-Amsterdammer BV. Verschijning is elke twee weken. Distributie vindt plaats via ruim 400 verspreidpunten in Amsterdam en regio. Hoofdredacteur: Hans Peijs De Oud-Amsterdammer BV Postbus 5003, 1380 GA Weesp T 020 – 716 39 79 E
[email protected] I www.deoudamsterdammer.nl
Informatie over adverteren Myrna Bos, Irene Venneker, Marijke Frikkee T 06-11002679 Myrna Bos T 06-2900679 Irene Venneker T 020 7163979 Marijke Frikkee Copyright Op de teksten, foto’s en het ontwerp van De Oud-Amsterdammer rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder toestemming van de uitgever.
pagina 4
Dinsdag 7 januari 2014
VERKIEZING VAN DE AMSTERDAMMER VAN HET JAAR 2013 Tijdens een groot festival wordt in de Stadsschouwburg dé Amsterdammer van het jaar 2013 bekendgemaakt. De presentatie van de verkiezing is in handen van Peter Heerschop. In alle ruimtes van de Stadsschouwburg is het feest. Zo kunt u naar het eerste Grote Lijsttrekkersdebat gepresenteerd door Martijn de Greve, Vincent van Rijn en Jasper Karman, presenteert Frenk der Nederlanden samen met Victor Reinier het Sportcafé, met als speciale gast Danny Blind. Ronald de Boer neemt namens stichting Spieren voor Spieren een cheque in ontvangst. En zet The Happy Notes Society het Pleinfoyer op zijn kop. Jan Robijns & Noa Koch zorgen voor de muzikale intermezzo’s bij de Rotonde waar u ook kunt u genieten van de beste oesters bij de Oesterkoning. Wijndokter Hamersma reikt de prijs uit voor de beste Wijnwinkel van Amsterdam. Tot slot brengen The Jukebox Boy’s een spetterend optreden in de grote zaal. De DJ’s van Just Soul sluiten de avond in stijl af.
GEEF UW STEM! STEMMEN KAN TOT EN MET 10 JANUARI 18.00 UUR
WANNEER ZONDAG 12 JANUARI 2014 WAAR STADSCHOUWBURG AMSTERDAM TIJD 15.00 UUR – 20.00 UUR PRIJS €15,BESTELLEN AAN DE KASSA VAN DE STADSSCHOUWBURG OF PAROOL.NL/AVHJ INFO & PROGRAMMA PAROOL.NL/AVHJ
Dinsdag 7 januari 2014
(Voorheen) De Engelse Roos, Herengracht door Simon van Blokland Dit is een juweeltje aan de Herengracht bij de Korstjespoortsteeg. Gebouwd in 1632 en in 1966 gerestaureerd door IJsbrand Kok. Het huis werd in 1958 eigendom van de Vereniging Hendrick de Keyser. U ziet een versierde trapgevel op een lief monumentje, een lage stoep en aan de voor- en zijkant een pothuis (een kleine uit- of aanbouw voor of naast een
pagina 5
5
stedelijk woonhuis). In het verleden droeg het huis de naam De Engelse Roos; de bewoner was de Engelsman Thomas Lawrens. Als we verder op de foto (daterend uit ongeveer 1930) kijken, zien we nog meer fraais, zoals een gezellige stoffering met oud straatmeubilair en een schuit in de gracht. En we zien de Amsterdamse kroonlantaarn. We komen zeker nog eens op de Herengracht terug.
door Jos Mol De mensheid heeft altijd gereisd. Voor het gemotoriseerde verkeer in schwung raakte reisde men met paard en wagen. In de steden reden koetsiers, de voorlopers van de taxirijders, die je voor een bepaald tarief ergens heenbrachten. Koetsier werd je niet zomaar In de vroegste dagen van het ‘personenvervoer’ liet een hooggeplaatst figuur zich vervoeren in een ‘draagstoel’. Dit was een apparaat waarin men kon gaan zitten met een drager vóór en een drager achter aan twee tilbeugels. Later kwam de kar met houten wielen, getrokken door een paard, waarmee groter afstanden overbrugd konden worden. De grote doorbraak kwam met de opkomst van het gemotoriseerde verkeer (±1900). De toenemende handel en verkeer zorgden voor vele verplaatsingen. Dus er waren
Let niet op de rommel
mensen die hier op inspeelden en er hun brood mee verdienden. Koetsiers Die mensen waren de zogenaamde koetsiers. Deze pikten overal mensen op en brachten deze van A naar B tegen een vergoeding. In onze tijd zijn die mensen taxichauffeur gaan heten. Taxichauffeurs moeten tegenwoordig een heuse opleiding hebben genoten. Het begint ermee dat ze een rijbewijs/geneeskundige verklaring moeten kunnen tonen, alsmede een bewijs van goed gedrag (VOG) en een beperkt chauffeursdiploma. Vervolgens moeten ze apparatuur aan boord hebben die de gereden afstand en de prijs laten zien. De rijder moest tot een paar jaar geleden alle straten in de stad feilloos kunnen vinden. Tegenwoordig maakt hij gebruik van de TomTom, zodat hij foutloos naar Timboektoe kan rijden!
Eerder verschenen in deze rubriek in respectievelijke volgorde: de blauwe girobus, de brievenbus aan de tram, kruidenier P. de Gruyter, de vuilnisemmer met nummer, de verkeersagent, de telefooncel, de Afghaanse jas, de tv-antenne, de voddenman, dubbele remmen op de tram, de open tramwagen, rieten vloerbedekking, de ratelman, de schillenboer, bakkerskar en drollenprikker (deze in één aflevering), matten kloppen, de ponskaart, de postzegelautomaat, ‘vleesch voor honden en katten’, de brandmelder, de scharensliep, de spaarzegel, het licht- en gasmuntje, warmtekrulspelden, drankje Trio en aardappelschilcentrifuge (de laatste drie in één aflevering), de knijpkat, de looien draaier, ijsstaven, het badhuis met badmeester, losse melk en de kattenbakcentrale, pruimtabak, de triotrack, de letterzetter, de bruggentrekker, de klaarover en knipperbol, de marskramer, de dienstbode, de rekenliniaal en passerdoos (in één aflevering), de kruier, de filmrol, de pompbediende, de straatveger, de parlevinker, de tonnenmaker en de telex/telefax.
Henk Plenter
Henk Plenter ruimde meer dan veertig jaar ernstig vervuilde woningen op voor de Amsterdamse GGD-afdeling Hygiënisch Woningtoezicht. In zijn boek Let niet op de rommel, dat hij samen met journaliste Annemiek van Kessel schreef, vertelt hij met wijsheid en humor wat hij allemaal meemaakte. In De Oud-Amsterdammer publiceren we passages uit zijn boek.
Eenzaamheid went nooit door Henk Plenter/i.s.m. Annemiek van Kessel
‘Iedere Amsterdammer zou dit boek moeten kopen. Iedere niet-Amsterdammer trouwens ook.’ Dit schreef misdaadverslaggever John van den Heuvel over het boek ‘Let niet op de rommel’ van Henk Plenter. Ook andere recensenten zijn lovend. Het boek is voor 16,95 euro te koop bij de meeste boekhandels en via onder andere www.bol.com. ISBN: 978-90-218-089-18.
Meer dan veertig jaar ben ik bijna wekelijks bij mensen over de vloer geweest die hun leven totaal niet meer in de hand hadden. Die, om wat voor redenen dan ook, in een isolement waren geraakt. Of eenzaam dood waren gegaan. Mensen die het overzicht kwijtraakten, bedolven raakten onder hun eigen troep, hun huisdieren en zichzelf verwaarloosden. Alles wat je aan viezigheid kunt bedenken heb ik gezien. Lijken op bedden, in bad-
kuipen, op de wc, op zolders en in auto’s. Vlooienplagen, kakkerlakken, muizen, luizen, katten en ratten. Enorm veel dierenleed. En wat te denken van aan hun bed vastgeplakte alcoholisten en talloze eenzame ouderen. De meest bizarre verzamelingen heb ik in containers moeten gooien. Niet alleen boeken en kranten, huisvuil en apparatuur, maar bijvoorbeeld ook videobanden met porno, woningen vol! Ik heb ze allemaal ontmoet, oude mensen, jonge mensen, rijk en
arm, knettergek en asociaal. Ik denk dat ik met recht kan zeggen dat ik de laagste onderkant van de maatschappij heb mogen aanschouwen. Ik heb zo ongeveer wel álle viezigheid gezien en geroken die je je maar kunt voorstellen. Toch heb ik mijn werk nooit vies gevonden. Ik raakte eraan gewend.
Nooit heb ik hoeven overgeven of ben ik flauwgevallen. Eerder vond ik het fascinerend en boeiend en keer op keer dacht ik, hoe krijgen ze het zo vol en zo vies? Maar wat ik vooral gezien heb is eenzaamheid. En dat went nooit.
Dinsdag 7 januari 2014
pagina 6
Amsterdammertjes Ik zoek jaargang 3, 5 en 7 van Leven Geïllustreerd en jg 1 en 5 van De Stad Amsterdam. Tel.: 076-5214156 Wie heeft er rond 1952-1953 in de Grensstraat gewoond? Ik ben op zoek naar mijn afkomst. Als iemand mij wil/kan helpen mail naar
[email protected]
Theater Familie & Tiepies Tien presenteren
Zijn er personen die foto’s of andere spullen hebben liggen van de KNSM? Iedereen die iets heeft liggen en er niets meer mee doet, mag contact opnemen met Ton Kompier, mailadres:
[email protected]. Want weggooien is zonde!
Uw Amsterdammertje kunt u ook opgeven via
www.deoudamsterdammer.nl
WEG EN S G RO
OT SUC C ES
E X T RA S E I Z O
EN!
TINEKE
NIEUW: AMSTERDAMMERTJES De Oud-Amsterdammer biedt de mogelijkheid voor particulieren en kleine zelfstandigen om een kleine rubrieksadvertentie te plaatsen. We noemen deze kleine advertenties AMSTERDAMMERTJES.
Moet niet gekker worden!
Deze advertenties zijn bedoeld om een oproep te doen, om huisraad aan te bieden of daarnaar te vragen, om een agendabericht te plaatsen, om een aanbieding te doen en dergelijke.
VR 17 & ZA 18 JANUARI - 20.00 UUR ZO 19 JANUARI - 14.00 UUR
De prijs van een advertentie is 15 euro voor de eerste drie regels (ook met twee regels betaalt u 15 euro), de vierde regel kost 4,50 euro en daarna kost elke regel extra 0,50 euro minder. Er is een digitale bon inclusief betaling via iDEAL via www.deoudamsterdammer.nl.
CARRÉLIJN 0900 25 25 255 (¤ 1,30 P/G) | WWW.CARRE.NL
(advertorial)
VARIFOCALE GLAZEN
BETAALBAAR VOOR IEDEREEN BIJ SPECSAVERS
AANVULLEND VERZEKERD? 2 BRILLEN ZONDER BIJBETALING
Van dichtbij goed kunnen zien, is voor veel brildragers niet altijd vanzelfsprekend. Een varifocale bril is dan de oplossing, waarbij u scherp zicht heeft voor veraf én dichtbij. Over varifocale glazen bestaan echter nog een aantal misverstanden. Veel mensen denken namelijk dat deze glazen duur zijn. Het tegendeel is waar, bij Specsavers zijn varifocale glazen betaalbaar voor iedereen. Dankzij de vakkundig geslepen glazen, voelt kijken met een varifocale bril veel natuurlijker. Bij aankoop van een montuur vanaf €79 zijn varifocale glazen gratis. Zelfs voor een prisma of cilinder en ook sterkte worden er geen extra kosten gerekend. Bij Specsavers
BIJ AANKOOP VAN EEN MONTUUR VANAF €79 ZIJN VARIFOCALE GLAZEN GRATIS
zijn hoge kwaliteit varifocale glazen bereikbaar voor iedereen. Dit komt omdat meer dan 1.600 Specsavers-winkels over de hele wereld gezamenlijk rechtstreeks
inkopen bij de fabrikanten, zonder tussenkomst van groothandel. Een korting die wij doorberekenen aan onze klanten. Op deze manier garandeert Specsavers lage prijzen, maar profiteren klanten toch van de hoogste kwaliteit monturen en glazen.
VRAAG HET DE OPTICIEN… Veel mensen wachten onnodig lang met het overstappen op een varifocale bril. Bijvoorbeeld omdat zij bang zijn voor mogelijke klachten of ze denken dat ze het nog wel zonder kunnen stellen. De gediplomeerde opticiens van Specsavers vertellen u er alles over.
Abbas Sadeghi Opticien Specsavers Amsterdam Noord
Vanaf welke leeftijd is een varifocale bril iets voor mij? De ervaring leert dat van dichtbij kunnen zien, steeds lastiger wordt voor mensen tussen 40 en 70 jaar. Een herkenbare klacht is dat een tekst steeds verder weg gehouden moet worden om goed te
kunnen lezen. Een varifocale bril kan hierbij uitkomst bieden. Graag ontvangen wij u voor een uitgebreid Specsaversoogonderzoek door een van onze gediplomeerde opticiens. Zij kunnen u adviseren over de beste oplossing voor uw ogen. Welke bijwerkingen kan ik krijgen? Wie overstapt op varifocale glazen zal daar even aan moeten wennen. De ogen kunnen daardoor vermoeid aanvoelen. Ook bij traplopen is het soms even wennen. De klachten vallen gelukkig vaak erg mee. Het wennen aan de nieuwe glazen duurt slechts enkele dagen.
Nieuw bij Specsavers! Heeft u een aanvullende zorgverzekering met een dekking voor brillen? En heeft u uw vergoeding nog niet gebruikt? Dan kunt u altijd twee complete brillen krijgen. Welke brillen u krijgt is afhankelijk van uw verzekering. Kom snel langs of bekijk uw persoonlijke exclusieve aanbieding op www.specsavers.nl WAS NOU MAAR NAAR SPECSAVERS GEGAAN! Amstelveen Binnenhof 53/54 020 345 2521 Amsterdam Bijlmerplein Bijlmerplein 147 020 696 6700 Amsterdam Noord Buikslotermeerplein 286 020 494 2828 Amsterdam Ferdinand Bol Ferdinand Bolstraat 130 020 662 5476 Amsterdam Kinkerstraat Kinkerstraat 193 020 616 5122 Amsterdam Koninginneweg Koninginneweg 224 020 662 2651 Amsterdam Osdorp Tussen Meer 58 020 619 3001 Amsterdam Slotermeer Joop van Weezelhof 20 020 411 8729 Geldt voor alle zorgverzekeraars, o.a. :
Dinsdag 7 januari 2014
pagina 7
Bijlmermeer - In de vorige editie besteedden we aandacht aan de Bijlmermeer. Dat leverde meer reacties op dan we hadden verwacht. Op deze pagina nog drie reacties.
‘Wij hebben het nog tot 1979 volgehouden’ door Luc Scholte Wij zijn in 1972 in Kralenbeek komen wonen, een heerlijk groot appartement met veel gelijkgestemde buren. De huren waren dan ook hoog: 360 gulden per maand! In de binnenstraat was veel gemeenschappelijke ruimte gereserveerd. Te veel. We hebben vrij snel een bewonersvereniging opgericht om de ruimte te gaan benutten. Als eerste hebben we er een kroeg ingericht waar de bewoners 1x per week een borrel konden komen drinken. Die was een groot succes. Het volgende dat we oprichtten was een kinderopvang met een professionele leidster. Die was eveneens zeer succesvol en dat in 1973! Maar we zaten nog steeds met de overige ruimte. Die hebben we verhuurd aan de gemeente (!) en een aquariumvereni-
ging en in gebruik genomen als externe opslag. Met het geld financierden we leuke dingen voor de bewoners. Een van de hoogtepunten was het concert van de Amsterdamse Tramharmonie op het veld voor de flat dat live werd uitgezonden via de lokale omroep. Wij hebben er een fantastische tijd gehad, maar dat werd verstoord door de komst van Almere. Daar kocht je premiewoningen waarbij de maandelijkse kosten beduidend lager waren dan wat wij aan huur betaalden. Veel van onze buren met kinderen vertrokken en helaas werden de leegstaande flats aan niet-gelijkgestemde mensen verhuurd. Kortom, de verpaupering begon. Wij hebben het nog tot 1979 volgehouden en zijn toen naar Nellestein vertrokken waar we met veel plezier 5 jaar hebben gewoond. Daarna zijn we de stad uitgegaan en nu wonen we weer in de stad aan een gracht. De cirkel is rond!
Kinderen op het schoolplein van de montessorischool.
Vuurtje stoken op het kale beton door F. Franke De basis voor de huidige Bijlmer werd gelegd in 1964. Boerderijen werden gesloopt en het historische huis Bijlmerlust werd opgemeten en op tekening gezet en zou in een later stadium in het Gein worden herbouwd. Vanuit de Vinkeveense Plassen werd een dikke buis aangelegd ten behoeve van het vervoer van het benodigde zand voor de ophoging van de Bijlmerpolder. Ik was werkzaam bij de PTT (tegenwoordig de KPN). In het begin was ik werkzaam als monteur en in deze functie dateert ook de bemoeienis met de ontwikkeling van de Bijlmer. Het werk startte
met het slopen van de aansluitingen in het gebied en vervolgens werkte ik aan het aansluiten van de keten van de aannemers die rond de toen nog groene polder neerstreken. Eerste paal Begin 1966 was ik betrokken bij het slaan van de eerste paal van de eerste telefooncentrale binnen het gebied. Het concept van de Bijlmer was dat de hoofdwegen, de lokale wegen, fiets- en wandelpaden elkaar zouden kruisen op verschillende niveaus, maar eerst moest de ondergrondse infrastructuur worden gerealiseerd. Om de eerste bewoners te kunnen voorzien van een aansluiting
moest de telefooncentrale gereed zijn. Hiervoor moesten tientallen dikke kabels naar de wijken worden aangebracht. Vanaf dat moment raakte ik steeds meer betrokken bij de bouw van de Bijlmer, want ik werd aangesteld als assistentuitvoerder kabelwerken. Vergaderd Met de aannemer(s) en uitvoerders van andere bedrijven werd vaak vergaderd op het toenmalige Bijlmerplein. Dit was een verzameling noodgebouwen die in een rechthoek stonden. In die noodgebouwen waren de noodzakelijkste winkels en openbare voorzieningen en een café gevestigd. In de winters waarin niet
kon worden gewerkt en de aannemers in de vorstverlet waren, werden wij ingezet bij het aansluiten van de honderden nieuwe bewoners van de flats. Daarbij zijn we waar nodig bij verschillende mensen binnengeweest. Soms liep je over de kale betonvloer en dan weer in flats met dikke tapijten. Op een keer had ik een aansluiting bij mensen die rechtstreeks uit Suriname kwamen. De familie had de flat geregeld. In een hoek
van de kamer lag een matras om op te slapen, verder was er eigenlijk niets. Tot mijn verbazing werd er beneden hout gezocht en gesprokkeld en werd er daarmee in de kamer op de betonvloer een vuurtje mee gemaakt om hun potje eten op te maken. En er was in 1975 het grote feest van de onafhankelijkheid. Het was geweldig. Ik heb nooit meer zoveel mensen uitbundig feest zien vieren en buiten mijn werktijd heb ik flink meegefeest.
Nergens waren zulke ruime flats door Agnes Blankenstein-de Swart Ik mag wel zeggen dat ik een van de eerste bewoners was van de Bijlmer. Wij woonden op Hoogoord 20. Boodschappen deden we in Duivendrecht. En wanneer we de hond uitlieten joeg hij achter konijnen aan en regelmatig rende de hond door enorme rioolbuizen die her en der lagen. De auto moest boven aan de weg worden geparkeerd en bij gladheid kon je de trap niet af naar de ingang. Vastzitten in de lift, ook zoiets, dat overkwam je regelmatig. Slager Van Walbeek uit Duivendrecht kwam langs om de bestel-
lingen te brengen. Bij onverwacht bezoek kon je hem bellen om nog even wat vlees te brengen. Iedereen kende iedereen. Door onze vriendschap met een van de bruggenbouwers, die op de weg richting Gooioord in een soort bouwkeet woonde, kwamen wij te weten dat de Grubbehoeve werd opgeleverd. Zodoende zijn wij na een jaar verhuisd naar de Grubbehoeve. Nergens waren zulke mooie ruime flats als in de Bijlmer. De kinderen liepen naar school - de Santenkraam - en ik kon ze vanaf het balkon nazwaaien. Het was veilig, want autoverkeer was er niet tussen de flats. Na Grubbehoeve verhuisden wij
naar een van de twee modelwoningen op het Bijlmerplein, waar nu het zwembad staat. Wat een luxe. Daarna gingen wij over op koop in Geerdinkhof. Dat is tot op de dag van vandaag een schitterende buurt. Van daaruit heb ik 20 jaar in het buitenland gewoond en sinds 6 jaar ben ik weer terug in Nederland en ik woon... jawel, in de Bijlmer. Ik kan mij kwaad maken over al die negatieve verhalen over de Bijlmer. Nu woon ik in een seniorencomplex en zie bomen, gras, vogels, wandelaars, fietsers en woon dicht bij winkels en openbaar vervoer. Waar vind je dat? En dat er eens geschoten wordt? Nou, so what, dat gebeurt overal toch? De flyer waarmee Amsterdammers werden gelokt naar het paradijs Bijlmermeer.
Dinsdag 7 januari 2014
Bekijk ons assortiment en de referenties van onze klanten op:
www.goedkoopstegrafkist.nl www.goedkoopstegrafkist.nl
Heavenly Palma Palma Heavenly Lijsbeth Tijsweg Tijsweg 1 1 Lijsbeth LE Berkhout 1647 LE Berkhout 0229-268191 (24/7 bereikbaar) bereikbaar) 0229 268191 (24/7
[email protected] [email protected]
rt.nl
• 1x overnachting in een standaard 2-persoonskamer • onbeperkt drankjes van 10.00 tot 23.00 uur (Hollands gedistilleerd, bier, wijnen, frisdranken en sappen)
• 1x uitgebreid ontbijtbuffet • een culinair 3-gangen diner • gratis gebruik van jacuzzi • mogelijkheid tot bezoek aan de jachthut
B
OE
KKORT in 2014
IN
¤25,of
¤50,-
VROEGBOEKKORTING Hotel
voor speciaalren senio
TIEREIS
evaa
AN
laand
8-
Aan de Vaart
K
.hote
DE
Wij leveren dezelfde kwaliteit, maar dan voor een fractie van de prijs!
www
OP
prijs! Bekijk ons assortiment en de referenties van onze klanten op:
A
G
Sinds kort is het mogelijk om zelf online een grafkist te bestellen.
Sindskort isVeel het mogelijk om zelfen een grafkist online teinbestellen. voordeliger gratis bezorgd heel Nederland. Veel voordeliger en gratis bezorgd in heel Nederland. Wij leveren dezelfde grafkist, maar dan voor een fractie van de
€ 89,- voor 2 personen ALL INCLUSIEF
EG
www.goedkoopstegrafkist.nl www.goedkoopstegrafkist.nl
Beleef de sfeer van gastvrijheid en comfort
a a rt an de V
Hotel
VRO
pagina 8
A DAAGSE V
Een greep uit ons aanbod van compleet verzorgde vakanties: 5 of 8-Daagse 50+ busreis Compleet Verzorgd individueel of met gezelschap
Let op!
U betaalt slechts € 89,per 2-persoonskamer per nacht! Het genoemde tarief is exclusief gemeentelijke heffingen à € 1,50 p.p.p.n. bittergarnituur, gebak en fietshuur. Dit arrangement loopt tot 31 maart 2014.
Gortelseweg 8 8076 PS Vierhouten tel: 0577-411323 www.foreesten.nl
all-in voor 275,voor e€294,-
• • • • • •
arrangementen 2014
keuze uit diverse prachtige arrangementen
Low Budget Groepsreis op Maat
sportief, culinair, natuur, Bridge-/Klaverjastoernooi
Al vele jaren organiseert Aan de Vaart Reizen succesvol l Halen en brengen l Dagtocht met 3 uur varen groepsreizen samen met senioren- en personeelsl 4x Middagtocht l Incl. entreegelden en consumptie l Hollandse keuken, mogelijkheid tot afstemming op dieet verenigingen, instellingen en ouderenbonden. Wij inl Gezellige avondprogramma’s bieden volop variatie formeren u graag over de mogelijkheden (06-12997929).
Bekijk het hele reisaanbod op onze website
Nu vanaf € 400,-
www.hotelaandevaart.nl
Vaart n.z. 88/89, 8426 AV Appelscha, Tel. 0516-43 32 32
halen en brengen 4x Middagtocht dagtocht met 3 uur varen incl. entreegelden en consumptie Hollandse keuken, mogelijkheid tot afstemming op dieet gezellige avondprogramma’s bieden volop variatie
Dating voor actieve 50-plussers Gratis inschrijven www.50plusmatch.nl
Mogen wij ons even voorstellen ? Miedema & zn. is een ouderwets vertrouwd Hollands bedrijf waarbij kwaliteit, service en persoonlijk contact nog echt bovenaan staan !! Voor al uw stoffeerwerk, leer-, antiekrestauratie en interieuradviezen bent u in onze winkels aan het beste adres.
Altijd een duidelijke, geheel vrijblijvende offerte vooraf ! Stoffeerwerk
Wij beschikken over een grote collectie meubelstoffen waarmee wij al uw eetkamerstoelen, oorfauteuils, bankstellen en sofa’s herstofferen. Zowel klassiek als modern. Wij zijn gespecialiseerd in bekende merken o.a. ARTIFORT, LEOLUX, GELDERLAND, ROLF BENZ, GISPEN, PANDER en OISTERWIJK meubelen.
Leerbewerking
Wij kunnen diverse leer reparaties verrichten, o.a stiknaden, uitgerekt leer innemen, gedeeltelijk vernieuwen van leren banken of stoelen. Uiteraard bekleden wij met het beste kwaliteit leer. Wij leveren de originele huiden van alle bekende merken. Wij zijn gespecialiseerd in het repareren en herstofferen van o.a. CHESTERFIELD meubelen.
Restauratiewerk
Wij restaureren antieke kasten, kabinetten, bureaus en tafels. Ook kunnen wij antieke meubels voorzien van nieuwe was en/of politoerlagen. Heeft u stoelen met biezen of rieten zittingen die versleten of beschadigd zijn, dan kunnen wij deze voor u vernieuwen. Tevens verwijderen wij houtworm en logen wij al uw meubels.
48 uur service
Doorgezakte banken of fauteuils, kussens veerloos, leeg of uitgezakt? Wij proberen u binnen 48 uur te verhelpen van uw klachten d.m.v. de vullingen aan uw houding aan te passen, en u zo te voorzien van een perfect zitcomfort. Bel voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak bij u thuis of kom even langs in onze winkel
Openingstijden: ma. t/m vrij. 08.30 - 17.00 uur en zaterdag 10.00 - 16.00 uur
Veldweg 22 - 1404 CV Bussum - Tel: 035-6912905
GRATIS
HALEN EN BRENGEN LEVERING ONDER 3 JAAR GARANTIE
Dinsdag 7 januari 2014
pagina 9
De Oud-Amsterdammer is meer een podium voor echte Amsterdamse 50-plussers dan een krant. Wij stimuleren lezers hun eigen verhalen in te zenden. Hieronder verhalen die recht uit het hart van de lezer geschreven zijn. Heeft u ook een bijzonder verhaal dat u met de lezer wilt delen? Mailen kan naar
[email protected] en sturen naar De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.
Wiesje Bouwmeester en Piet Muyselaar oefenden luidruchtig door Fred Klein Rond 1965 woonde wij in de Huidekoperstraat nr. 12 vlak bij het Frederiksplein en bioscoop Alhambra. In die tijd mooie en degelijk gebouwde woningen, maar niet al te groot, slechts een woonkamer, een slaapkamer en een kleine keuken en wc. Dus geen bad of douche, het wassen gebeurde gewoon bij de kraan in de keuken. En zoals in die tijd nog heel gebruikelijk was, woonden hier gezinnen met twee, drie of meer kinderen. Ook voor die tijd uniek was de bedstee in de kamer die dateerde van heel vroeger en waar door onze onderbuurtjes nog gebruik van gemaakt werd: twee zussen van in de tachtig die hun hele leven al bij elkaar woonden en samen de bedstee deelden.
door Ans Pijlman-van Rheenen
zaklantaarn licht schijnen. Ik ontdekte door het gat kijkend een van de zussen in nachtgewaad rondschuifelen en wat bleek: onze eikenhouten vloer was tegelijkertijd het balkenplafond van onze gezusters en voor de goede orde, het gat is na deze ontdekking snel gedicht!
Door Jan Lubke Het verhaaltje van Henny van der Sluijs onder de titel Pijnlijk in De Oud-Amsterdammer van 24 december klopt. De automaat waar hij tegenaan botste, was inderdaad een automaat voor nylonkousen en hing aan de Maritzstraatkant van stomerij De Zwaluw. Daarvan waren wij de eigenaren. Voor ons zat er een snoep- en chocolateriewinkel in. In 1967 kwamen wij in het pand en hingen ook de beruchte automaat op. Sorry, Henny.
Café RAI door Loes Nagelkerken In De Oud-Amsterdammer van dinsdag 26 november staat een artikel over de Vredeskerk op het Cornelis Troostplein. Mijn oom en tante runden Café RAI. De foto is gemaakt tegenover het café bij de fietsenmaker voor de deur. Ome Janus zit op de stoel en ik sta ervoor. De foto is ongeveer van 1938.
In De Oud-Amsterdammer van 24-122013 staan in de bijdrage van Dick van der Geld een foto en een stukje over de kerstpotten van het Leger Des Heils. Volgens hem zijn deze uit het straatbeeld verdwenen.
Vredeskerk
Piet Muyselaar (links) oefende thuis in de Huidenkoperstraat zijn nieuwe teksten voor Snip en Snap met Willy Walden.
Sorry, Henny
door W.J. Gortzak
Ik weet niet of de heer Van der Geld tot de Amsterdammers behoort voor wie, vanuit de stad gezien, Amsterdam bij het IJ ophoudt, maar er staat jaarlijks een kerstpot op het Buikslotermeerplein, bewaakt door een heilsoldaat in uniform. Soms staat daar ook het orkest van ‘Het Leger’ bij te spelen.
Nadat ik eens onder de vloer wilde zien of ik hier leidingen kon wegwerken en een gat boorde in de vloer, zag ik uit het vers geboorde gat als uit een
Wiesje Bouwmeester.
Kerstpot
Huidekoperstraat Vanuit onze keuken keken wij in de keukens van de overburen; de keukens en woonkamers waren gelegen aan een besloten, vierkante ruimte van ongeveer 7 x 10 meter en daardoor was alles te zien en te horen wat er bij de overburen gebeurde. Nu wilde het toeval dat de benedenwoning - Huidekoperstraat 10 - bewoond werd door Wiesje Bouwmeester, de
toen welbekende hoorspelactrice. Op gezette tijden repeteerde zij haar teksten en als het mooi weer was met de ramen open, wat ons het gevoel gaf de radio te horen of aanwezig te zijn in de schouwburg. Op de tweede etage woonde de toen zo mateloos populaire Piet Muyselaar. Bij hem werden regelmatig de sketches en liedjes voor de Snip en Snaprevue gerepeteerd. Dit gebeurde vrijwel altijd met zijn grote vriend en collega Willie Walden, die met zijn hoge stemmetje Piet Muyselaar, net als in Carré, vaak tot wanhoop dreef. Voor ons en onze buren een kakofonie van teksten en liedjes die echter niet onplezierig waren om te horen. We beleefden eigenlijk vaak de première van een nieuw toneelstuk of een nieuwe revue.
Geboren in de Rustenburgerstraat tegenover de stalling van de ijskarren van Jamin (later oefende hier altijd een koorddanser) las ik met veel plezier de artikelen over de Vredeskerk. Zo klonk mij de naam van F.G Fontaine bekend in de oren. Mijn moeder Wil van Rheenen-Hendrikse heeft in die tijd (ik denk 19401943) als winkelmeisje bij haar of zijn ouders gewerkt. De naam van de beheerders van Huize PaX was Spaan en ze hadden een dochter Margot. Ik heb daar waar zuster Jacobi haar peuterklasje had hobbycursussen gevolgd. Ook zat ik op de Heilige Hartschool, waar Hanny Léautaud over sprak. Verder kan ik me nog herinneren dat er toch echt wel jongens na schooltijd langs de meisjesschool liepen, al was het maar om soms via via een briefje af te geven.
Een telex van de NAVO
IJtunnel
door Loek Biesbrouck
door Ton Wolke
Hiermede reageer ik op te telex in ‘Dit komt nooit meer terug’. Ik heb indertijd bij Schoevers een typdiploma gehaald met 180 aanslagen per minuut. Met mijn 19e jaar ging ik vervroegd in dienst en werd bij HM Marine codeur-telexist. Hiervoor kregen we een opleiding op Kattenburg. Erg veel typles en wie het eerst 300 aanslagen per minuut had, mocht op de telex. Van de circa 30 man waren er maar twee die dit lukte: ik was daar een van. Toentertijd vond ik het fantastisch om midden op zee op de torpedobootjager OVERIJSSEL een telex te ontvangen. Dit waren volgens mij altijd NAVO-berichten. Ook mocht ik altijd als eerste van boord om de telexaansluiting met de wal in orde te maken. Jutepac Na mijn diensttijd kwam ik te werk bij Jutepac op het Singel. De secretaresse moest telexberichten
verzenden naar onder andere India, Pakistan en Bangladesh. Dat duurde lang en kostte veel. Toen de directie ontdekte dat ik die grote vaardigheid had, moest ik voor de dure berichten komen opdraven. Het leuke was dat ik ontdekt had dat als India een telex zond, ik dan direct kon antwoorden. Had ik voor hen een bericht, dan ging ik aan het eind van hun bericht als een gek allerlei toetsen aanslaan en je zag als het ware dat de telexist(e) terugdeinsde met ‘Wat gebeurt er?’ Ik zond dan gauw mijn bericht uit, want dat was voor mijn baas zonder kosten!!
Kort geleden kreeg ik van mijn zuster uit Amsterdam drie uitgaven van De OudAmsterdammer. In de uitgave van 29 oktober-12 november staat op de voorpagina een artikel over rolschaatsen op het asfalt van de IJtunnel. Daarin komt een onderdeel voor van Martha Dudink met de uitdrukking ‘Met onze kont op de pont’. Dit is onderdeel van een wat groter rijm dat als volgt ging: Kameraden en/und kameradinnen, wat moeten wij nu beginnen De rijke lui gaan met hun slee door de IJtunnel Maar wij, arme burgers van Amsterdam, staan nog steeds kont aan kont op de pont.
pagina 10
Dinsdag 7 januari 2014
Dinsdag 7 januari 2014
pagina 11
Wie het weet, mag het zeggen 22
‘Mijn oma woonde hierboven’ Samenstelling: Marian van de Veen-van Rijk en Simon van Blokland In de rubriek ‘Wie het weet, mag het zeggen’ tonen wij uit de foto- en kaartencollectie van Marian van de Veen-van Rijk en Simon van Blokland beeld waarvan wij de lezers vragen waar deze is gemaakt en of ze er bijzondere herinneringen aan hebben. Een aantal inzenders met een aansprekende bijdrage krijgt als tegenprestatie het boekje ‘Amsterdamse grachten’ van Simon van Blokland. Hieronder staat de foto die wij plaatsten.
Mislukte excursies Nog niet eerder hadden we zo’n lastige raadplaat als in de editie van begin december. In de vorige editie schreven we dat niemand de oplossing goed had, maar dat is nu anders. Gielijn Escher maakt er een sport van om elke keer een oplossing aan te dragen. Met de foto gaat hij de stad in om met eigen ogen te zien waar de foto is gemaakt en dat leverde de goede oplossing op. Hij schrijft: “Als ik denk dat ik het weet, of zelfs als ik het zeker weet, ga ik altijd de betreffende locatie schouwen. In dit geval bleek telkens weer dat het geschouwde object niet met de foto overeenkwam. Het was ditmaal dan ook een zeer lastige opgave van een, naar thans blijkt, niet meer bestaande situatie van Glashandel Ohlmann in de Celebesstraat, hoek Madurastraat. Amsterdam kent vele van dit soort winkelhoekpanden met een bovenliggend gevelvlak, veelal bedoeld voor reclame, maar er zijn er geen twee hetzelfde! Na de mislukte excursies heb ik uiteindelijk mijn toevlucht gezocht tot het internet en alsnog de juiste oplossing gevonden. En wat bleek? In het verleden heb ik vanuit de trein dit hoekpand natuurlijk vele malen gezien. Het is de Celebesstraat met onder andere Cambach’s Sporthuis, Drukkerij Jubels, Café Blue Funnel, maar zeker ook Glashandel Ohlmann. Overigens betreft het opschrift boven de winkeldeur een reclame voor de Rotterdamse chocoladefabriek A. Driessen (en dus niet een firma Andriessen).”
Voor 1 mei 1933 Onze trouwe inzendster Anneke Huijser kon wel wat met de tip die we in de vorige editie gaven. “Met de aanwijzing dat deze foto in Oost was genomen, was de zoektocht inderdaad wat gemakkelijker. Het blijkt de Madurastraat/hoek Celebesstraat te zijn. De foto moet van voor 1 mei 1933 zijn, want vanaf die datum was Glashandel Ohlmann in de winkel gevestigd. Het hoekpand is vervangen door nieuwbouw.” Balkonnetje Ook Dyana Dekker heeft het bij het rechte eind. “Ik ben er bijna zeker van dat deze foto is genomen op de hoek van de Celebesstraat. Hieronder zat later een café, zo’n beetje vanaf 1970. Mijn oma woonde hier op 2 hoog en als ik op het balkonnetje stond, keek ik uit op de trein die langsreed vanuit het Muiderpoortstation. Ik keek dan ook op de tunnel richting de Van Swindenstraat.” Von Zesenstraat Tom(my) Smits zoekt het ook in Oost logisch, want dat was de tip - maar heeft het niet goed, want hij mikt op de Von Zesenstraat. “Volgens mij is het een zeer oude foto van de hoek van de Linnaeusstraat en de Von Zesenstraat. Tot aan 1961 heb ik gewoond op nummer 4A in de Von Zesenstraat, waar mijn vader vanaf 1924 (en later mijn broer en ik) een loodgietersbedrijf had. Op no. 2 en 2A was de rijwielzaak van JES (de eigenaar was J.E. Schram) gevestigd. Samen met vriendjes uit de straat heb ik in mijn jeugd, ondanks de oorlogstijd, een goede tijd beleefd. Natuurlijk waren er ook minder prettige belevenissen, zoals een bominslag in 1941 en de aanwezigheid van de Duitse soldaten in het ‘Koloniaal Instituut’ en de Oranje Nassaukazerne en het ophalen van de Joodse mensen, maar ik had geluk en ik was een echt straatboefie.”
wat de locatie dan wel is.” Sigarenzaak Hans Bethlehem houdt het “op de hoek van de Wijttenbachstraat en de Linnaeusstraat, waar tegenwoordig een sigarenzaak gevestigd is. Van het oude Kattenburg, mijn buurtje, weet ik veel, maar Amsterdam-Oost is een ander verhaal. Toch wil ik een gokje wagen en blijf ik meedoen.” Vrolikstraat Tom Kompier uit Lelystad houdt het op “Linaeusstraat/hoek Vrolikstraat” en Betty Schillemans zet in op de Vijzelstraat, waarna ze vraagt: “Heet de zaak niet A. Driessen?”
Een schoon en opgeruimd nieuwjaar Waar denkt men aan als er zich weer een nieuw jaar aandient? In de eerste plaats aan gezondheid en voorspoed, maar we moeten ons ook realiseren dat we dan met een schone lei en opgeruimd beginnen aan de 12 maanden van het nieuwe jaar 2014. De rotzooi en de daarbij behorende zakken vuil die de jaarwisseling opleveren, zijn niet van de laatste jaren. Ook in de jaren 70 kon men er wat van. De openbare weg leek - en lijkt nog altijd - op één grote vuilnisbak. Laten we in dit nieuwe jaar nu eens voortvarend aan de slag gaan. Als iedereen zijn ‘eigen straatje’ schoonhoudt, moet je eens kijken hoe mooi alles er dan uit gaat zien! Schrob de boel eens lekker (zoals we vroeger zo vaak deden) en haal van tijd tot tijd de bezem erdoor! Ik wens u allen een goed, gezond en vooral ook een SCHOON 2014!!
Concertgebouw Eerder hadden we al de volgende inzendingen. Johan Reijenga schrijft: “Geachte redactie, ik denk dat de raadplaat is op de hoek Willemsparkweg en de Van Baerlestraat. Als je doorloopt naar links dan kom je volgens mij aan het eind van de straat bij het Concertgebouw. Ik lees altijd met genoegen deze krant en hoop dat jullie nog lang zullen doorgaan.” Vrolikstraat Rienie Salee meent: “Volgens mij is het raadplaatje de Vrolikstraat/hoek Linnaeusstraat waar later een sigarettenwinkel in heeft gezeten. Er is later nieuwbouw gekomen en er zit nu een snackbar in. Ik woon sinds 1974 in de Vrolikstraat en ben geboren op de Populierenweg.” De boekjes van Simon gaan naar Betty Schillemans, Gieleijn Escheren Dyana Dekker.
Maritzstraat Andries de Vries komt met de volgende
Mijn allereerste foto ooit in een krant (1977) was deze die is gemaakt op een gracht in Mokum. De tekst laat niets te raden over. Zo moet het natuurlijk niet. In de jaren 70 was het vaak een rotzooi en nu zie je vaak hetzelfde beeld. Kom op Amsterdammers, begin opgeruimd en hou de stad schoon!
oplossing: “Volgens mij is het hoek Maritzstraat/Pretoriusstraat” en voegt toe: “Ik vind uw blad erg leuk, maar woon al ruim 30 jaar in Lelystad.” Reinwardtstraat Dick van Baren zoekt het aan de Lange Linnaeusstraat. “Volgens mij is het hoek Linnaeusstraat/Reinwardtstraat. Ik ben benieuwd of ik het goed heb of anders
Nieuwe raadplaat
Deze vuilniswagen is verdwenen, maar het vuil nog steeds niet. Doe als deze Amsterdammer en dan wordt het veel leuker in de stad.
In de jaren 70 zat café Witte Cor op de hoek. Foto: Beeldbank Amsterdam\geheugenvanoost.nl
De nieuwe raadplaat is er eentje van een tram bij een halte met een grote klok en een hokje. We weten zeker dat heel veel mensen hier herinneringen aan hebben. We verwachten dan ook dat het niet moeilijk zal zijn en rekenen op veel inzendingen met prachtige anekdotes. Reacties kunt u mailen naar
[email protected] of sturen naar De Oud-Amsterdammer Postbus 5003, 1380 GA Weesp
Begin al thuis en doe zoals deze huisman in 1977 al in de gaten had. Zo kun je in de spiegel weer zien hoe schoon je bent.
Dinsdag 7 januari 2014
pagina 12
Puzzel mee en win tickets voor unieke SlingerTocht van Rederij ‘t Smidtje 1
2
3
4
5
12 15
16
22
23
19
29
25
34
39
35
21
32
54
41
42
43
49 52
55
56
57
62
66
58
68
73
77
53
63
67
72
59
69
70 75
78
79
Een kwartier voor aanvang ligt de boot voor u klaar. Harry Slinger heet u persoonlijk welkom en de kapitein brengt u naar uw plaats. Aan boord wordt u rijkelijk van koffie en thee voorzien. Het eerste drankje daarna is bij de prijs inbegrepen. Bij de borrel is er een Amsterdams borrelgarnituur met Amsterdamse uien, kaas, worst en nootjes. Na een tocht van 120 minuten bent u weer terug bij de opstapplaats.
71 76
80
83
84
86
60
64
74
82
Tijdens een twee uur durende SlingerTocht vertelt Mokumer Harry Slinger op humorvolle wijze over zijn stad. Zijn leuke en persoonlijke verhalen worden afgewisseld met Amsterdamse liedjes, alsook met zijn eigen bekende DRUKWERK-nummers Je Loog Tegen Mij en Hee Amsterdam. Het Amsterdamse sentiment kan hij nu eenmaal niet onder stoelen of banken steken. Beleef deze rondvaart van Theater op het Water en ervaar hoe mooi Amsterdam dan is!
46
51
61
Unieke SlingerTocht
37
48 50
11
27
36
45
47
10
20
31
40
9
26
30
44
65
8 14
18 24
33 38
7
13 17
28
6
81 85
87 2
52
11
40
72
43
63
36
1
61
83
66
26
60
68
49
74
44
38
86
?
Rederij ‘t Smidtje stelt 2 x 2 kaarten beschikbaar die t/m 23 maart geldig zijn. De kaarten zijn niet inwisselbaar voor contant geld, en ook niet te gebruiken in combinatie met andere acties. Nadat u uw bevestiging van de SlingerTocht heeft ontvangen (vergeet deze niet mee te nemen!) stapt u op de boot bij de steiger van Koninklijk Theater Carré, Amstel t/o 105, 1018 EM Amsterdam. U wordt hier opgehaald en weer teruggebracht. Meer weten over de SlingerTocht? Zie www.smidtje.nl of www.harryslinger.nl.
Horizontaal 1. vol afgunst; 7. bestanddeel van koffie; 12. gesloten; 13. katachtig roofdier; 14. Arctische zwemvogel; 15. rivier in Italië; 17. zijrivier van de Donau; 19. muziekfilmpje; 21. vrije universiteit (afk.); 22. in plaats van (afk.); 24. periode van drie maanden; 27. Zuid-Koreaans automerk; 28. bruinachtige verfstof; 30. keel-, neus- en oorheelkunde (afk.); 31. bierkan met oor; 32. huisdier; 33. binnenvaartuig; 35. hoofdstad van Tunesië; 37. jongensnaam; 38. turntoestel; 41. oeverkant; 42. familielid; 44. insecteneter; 46. deel van een schip; 47. behaagziek (pronkzuchtig); 48. weerkerend couplet; 49. nijlreiger; 50. ruwe steenmassa; 52. hap; 54. reistas (koffer); 56. bruin-grijs vogeltje; 58. oogvocht (mv.); 61. lidwoord; 62. leemte (verlies); 64. streling; 65. pakruimte in een schip; 67. horizon; 68. Baskische afscheidingsbeweging (afk.); 70. deel van camera; 72. openbaar vervoermiddel; 73. mannelijk beroep; 76. knaagdier; 77. winters voertuig; 78. donkere kamer (afk.); 79. god van de liefde; 81. rijksoverheid (afk.); 82. plaaggeest; 83. herfstbloem; 84. bierkraan; 86. donker; 87. blaasinstrument.
Verticaal 1. bekende planeet; 2. militaire rang (afk.); 3. vrouwtjesschaap; 4. droogoven; 5. snelle korte ren; 6. honingbij; 7. stekelige plant; 8. sportief; 9. ivoor; 10. persoonlijk voornaamwoord; 11. land in Zuid-Amerika; 16. familielid; 18. woonboot; 20. deel van oor; 21. bewegingsorgaan van een vis; 23. vlag (banier); 25. deel van een jas; 26. naaf; 27. achterwerk; 29. deel van een vinger; 32. ziekenhuis; 34. spie (wig); 36. zilverwit metaal; 37. sterke drank; 39. land in Azië; 40. bontsoort; 42. daarjuist (zopas); 43. kleine groep van voorname mensen; 45. onderricht; 46. borstbeen; 51. onnozel persoon; 53. tijdperk; 54. windsel of zwachtel; 55. riem voor jagershonden; 56. korte mededeling; 57. tooi (opsmuk); 59. inwendig orgaan; 60. biljartterm; 62. snaarinstrument; 63. het achterste uiteinde van een dier; 66. deel van etmaal; 67. etenbereider; 69. vochtmaat van vier ankers wijn; 71. grappenmaker; 73. vesting (bastion); 74. holle steekbeitel; 75. kiekje; 78. marterachtig roofdier; 80. mannetjesschaap; 82. muzieknoot; 85. per persoon (afk.).
‘Een knallend uiteinde’ is de oplossing van de kerstpuzzel, waar we weer heel veel inzendingen op kregen. Inmiddels hebben we het uiteinde gehad, zit nieuwjaarsdag er ook al weer op en rest ons de lezers een gezond, vreedzaam en voorspoedig 2014 te wensen. Mevr. R. Cevat en mevrouw R. de Groot, beiden uit Amsterdam, wonnen de kaarten voor het Wereldkerstcircus in Carré.
Nieuwe puzzelprijs: tickets (2 x 2) voor de unieke SlingerTocht van Rederij ‘t Smidtje. Hierbij voert onze zeer gewaardeerde columnist, maar vooral zanger, entertainer en Amsterdamkenner Harry Slinger u op unieke wijze door de Amsterdamse grachten. Voor meer informatie verwijzen we naar de tekst naast de puzzel.
Stuur uw oplossing met uw naam, adres en telefoonnummer voor 17 januari 2014 naar (e-mail)
[email protected] of naar: De Oud-Amsterdammer, Postbus 5003, 1380 GA Weesp.
Dinsdag 7 januari 2014
pagina 13
Hoofdweg
Meneer pastoor hield wel van een rokertje en een neut door Fred Klein Ook ik ben een trouw lezer van De Oud-Amsterdammer en het is heerlijk om zoveel jeugdherinneringen tegen te komen in uw krant. Vandaar dat ik nu ook eens enkele herinneringen op papier zet. Ik ben in 1944 geboren op de Hoofdweg 358 derde etage Amsterdam-West (naast de ESSO-garage) en heb hier 25 jaar met veel plezier gewoond. In de jaren 50 hadden we niet veel. Hier en daar zag je een zwart-wittelevisie. Mijn schoonouders hadden het in die tijd goed en hadden in 1955 zo’n grote kast met een heel klein beeldbuisje pontificaal midden in de huiskamer staan. Zij woonden met hun grote gezin in de Robert Scottstraat en waren trouwe bezoekers van de rooms-katholieke kerk ‘St. Joseph’ in deze straat. Meneer pastoor was als tegenprestatie trouw
bezoeker van mijn schoonouders omdat er in de parochie geen tv was. Op een keer zei mijnheer pastoor: “Ik kom morgen bij jullie kijken, want er wordt een filmpje vertoond over de fabricage van beiaardklokken en dat is voor mij heel interessant.” Bruine pij met capuchon De pastoor droeg een bruine pij met aan de achterkant een capuchon. Mijn schoonvader bood een sigaartje aan en meneer pastoor deed deze in zijn capuchon en zei: “Ik bewaar deze voor in de pastorie!” Naast zijn sigaar werd ook ‘een jonge’ neergezet, want bij zo’n heerlijke sigaar hoort tenslotte een jonge jenever. Deze verdween niet in de capuchon, maar verdween vrijwel direct in het keelgat van meneer pastoor. Enige tijd later herhaalde dit ritueel zich. Later redelijk jolig in de pastorie aangekomen, moet hij tot de ontdekking zijn gekomen dat er geen enkele sigaar meer in zijn
Prentbriefkaart met de Hoofdweg/hoek Postjesweg.
capuchon zat en indien de beste man nog leeft dan vraagt hij zich nog steeds af hoe dat mogelijk was. Welnu, elke keer als hij een sigaar kreeg en deze wegstopte, stonden er achter hem een paar rotzakjes die de sigaar er net zo snel weer uithaalden als de pastoor deze er indeed. Ik durf het niet met zekerheid te zeggen, maar ik verdenk mijn schoonvader er nog steeds van de opdrachtgever te zijn geweest. Dokter Polak Wij hadden in die tijd, evenals mijn schoonouders en vele bekende intellectuelen, kunstenaars en wetenschappers, dokter Ben Polak als huisarts. Hij had zijn huisartsenpraktijk in de Eric de Roodestraat. Hij was een arts met een groot hart, die zich in de oorlog vooral inzette voor Joodse en andere oorlogsslachtoffers.
Hoofdweg/hoek Jan van Galenstraat. waarbij een platgetrapt blik zo ver mogelijk weggegooid moest worden (ik weet de regels niet meer precies, misschien weet een lezer deze). Op een keer gooide ik het blik met een ferme zwaai door een heel grote ruit van de buren die naast de ESSO-garage woonden. Mijn ouders waren niet verzekerd en dus was het bij ons thuis Feest in de Tent!
wij speelden, woonde Tom Haenen, de broer van Paul Haenen (Margreet Dolman). Tom was klasgenoot op de Coppelstockschool in de Pieter van de Doesstraat nabij het sportfondsenbad. Zijn moeder was kunstenares en maakte beeldhouwwerken van klei. Het racen maakte dorstig en deze dorst werd veelal gelest met ranja van mevrouw Haenen.
Spelletjes Wij waren redelijk inventief in het bedenken van spelletjes die op straat gespeeld konden worden. Op de Hoofdweg in de jaren 50 was nog veel speelruimte en een favoriet spel was ‘blikkietrap’
Tom Haenen De Jan van Galenstraat ter hoogte van de Admiralengracht (met op de hoek sigarenmagazijn annex bibliotheek van de familie Roos) liep enigszins omhoog en de schuinte werd door ons gebruikt voor zeepkistenraces. U weet nog wel: een grote plank om op te zitten met de wielen van een gesloopte kinderwagen en als stuur een dwarslat die je met je voeten kon bedienen. Op de plek waar
Als laatste zomaar wat adresherinneringen. Op de Hoofdweg bij de Jan van Galenstraat zat melkhandel Van Diest (hier kon je altijd poffen), op de andere hoek aan de overkant zat ijssalon Van Bemmel en net om de hoek van de Hoofdweg in de Jan van Galenstraat zat buurtvereniging Mercator, waar zondags altijd film gedraaid werd. Er waren vooral cowboyfilms, die wij dan naspeelden in de buurt.
Er gingen een paar dagen voorbij. Twee hoertjes hadden ruzie met elkaar. Het ging over jurken. Ik geloof dat ze bij toeval beiden hetzelfde model kledingstuk hadden gekocht. Nou lijkt het niet leuk om beiden, gekleed in dezelfde jurk, achter het raam en ook nog naast elkaar te gaan zitten. Je lijkt wel een eeneiige tweeling en dat wil je natuurlijk niet als je de ander de loef wil afsteken om de buit binnen te halen. Ik kwam er achter wie de leverancier van de kleding was. Het was een man die al gaande langs de peeskamertjes wat jurken aan de meisjes verkocht had en die woonde op de hoek van de Engekerksteeg en het
Oudekerksplein. We zijn er heengegaan. Het pandje was bepaald geen boetiek te noemen. Het was eigenlijk maar een kamertje met een bed erin en in de hoek een fonteintje. Het was er zo koud dat er een lange ijspegel uit dat kraantje hing. Maar wat het meeste opviel was een kledingrek! Dat stond daar in het kamertje naast het bed met nog een paar japonnetjes eraan. Nog niet alles was dus verkocht. De labels zaten er ook nog aan. Bingo! En dat was zo. Hij had die nacht van de inbraak het rek met kleding gestolen en was ermee over de steiger gegaan, langs de daar
geparkeerde politieauto’s en toen de Oudebrugsteeg ingelopen. Op enige tientallen meters verwijderd van het bureau liep hij rechtsaf de Warmoesstraat in. Het rek, dat wieltjes had, trok hij achter zich aan.
Als het winter was en er sneeuw in de straten rond zijn praktijk lag, dan wisten de kinderen al wat er zou gebeuren. Dokter Polak kwam dan met een lang touw aanlopen, bond dit aan de bumper van zijn auto en vervolgens aan de sleetjes van de kinderen en de pret kon beginnen. Tot groot plezier van iedereen reed hij door de straten in deze buurt. Ben Polak was een sociaal bewogen man en berekende een klein, vast bedrag per jaar aan mijn schoonouders en behandelde dan het gehele gezin, ongeacht de frequentie van het bezoek.
Haute couture Het politiebureau Warmoesstraat had aan de achterkant een steiger, boven het stuk water van het Damrak. Een paar bedrijven hadden daar ook een toegang. Op een ochtend kwam er een melding dat er in een daarvan was ingebroken. Het was een confectiegroothandel en een rek met dameskleding was verdwenen. De collectie voor dat voorjaar. Voor het bedrijf was het een showcollectie waarmee ze de winkels af moesten gaan om hun orders binnen te halen. Dus erg belangrijk. Omdat het rek erbij verdwenen was denk je eraan dat de daders een vervoermiddel moeten hebben gehad.
Na een honderd meter sloeg hij linksaf, de Engekerksteeg in, en was in zijn ‘boetiek’. Het getuigt toch wel van moed om een dergelijk huzarenstukje uit te halen. Alleen was het dom om zijn clientèle zo dichtbij te zoeken. Dat deed hem de das om; overigens ook weer niet zo erg, want in dat koude kamertje van hem had hij wel een das nodig.
Dinsdag 7 januari 2014
pagina 14
Amsterdamse uitjes
Stuur uw agendabericht voor ‘Amsterdamse uitjes’ naar (e-mail)
[email protected] of Postbus 5003, 1380 GA Weesp
Amsterdam Light Festival t/m 19 januari
‘Zo’n Mooie Dag’ met Hans Dagelet en Joke Tjalsma in Bellevue
Nog tot en met 19 januari kunnen Amsterdammers en toeristen genieten van het Amsterdam Light festival.
In Theater Bellevue staat op 14, 15 en 16 januari de voorstelling ‘Zo’n Mooie Dag’. Hans Dagelet en Joke Tjalsma spelen een hallucinant duet om de waarde van het leven te herinneren. Deze voorstelling is een ontregelende en groteske trip waar geen ontsnappen aan lijkt. De voorstelling is geïnspireerd op waargebeurde verhalen van ten onrechte veroordeelde kindermoordenaars. Meer informatie en kaarten bestellen kan via www.theaterbellevue.nl.
De bezoekers – al meer dan 400.000 komen vooral af op de twee routes van het lichtfestival: de Water Colors vaarroute over de Amstel en door de grachten en de Illuminade wandelroute door de historische Plantagebuurt. Ook trekken de twee prominente kunstwerken voor het Centraal Station veel aandacht. Alle informatie staat op amsterdamlightfestival.nl.
Tentoonstelling Gehoord in Noord
Programma Amsterdam Museum Fong Leng – Fashion & Art, t/m 16 maart 2014 Voor het eerst toont het Amsterdam Museum recent werk uit de privécollectie van Fong Leng naast creaties uit de eigen museumcollectie. Modeontwerpster en kunstenares Fong Leng geldt als ‘la grande dame’ van de Nederlandse mode. Wereld Aids Dag, t/m 31 januari 2014 Het Amsterdam Museum staat stil bij Wereld Aids Dag door nieuwe aanwinsten te tonen. Het betreft kostuums van de legendarische Hellun Zelluf (Geert Vissers 1960 – 1992) die hij droeg in de Gay Dating Show (zie foto). Daarnaast hangt in de Schuttersgalerij een Aids memorial quilt. Dit herdenkingskleed is gemaakt door nabestaanden van personen die overleden zijn aan de gevolgen van Aids. Dit is mijn buurt! Voor de wezenkastjes op de binnenplaats (gratis toegankelijk) heeft het Amsterdam Museum kinderen gevraagd om hun buurt in beeld te brengen. Het Kleine Weeshuis Kinderen ontdekken op een spannende manier hoe het leven in het weeshuis van de 17e eeuw moet zijn geweest. Downtown Fashion Week Op 18 januari is de Downtown Fashion Week (van 11.00 - 12.30 uur). Het programma start dit jaar in het Amsterdam Museum bij de tentoonstelling van Fong Leng. Het Amsterdam Museum is elke dag open van 10.00 – 17.00 uur. Entreeprijzen: volwassenen 11 euro, kinderen 5 t/m 18 jaar 5 euro, kinderen t/m 4 jaar gratis.
Lachen om Tineke Schouten in Carré In Koninklijk Theater Carré treedt vrijdag 17, zaterdag 18 en zondag 19 januari Tineke Schouten op met haar voorstelling ‘Moet niet gekker worden!’. Tineke doet ons met haar positieve instelling de crisis vergeten. Sterker nog, door de crisis hebben tal van bekende Nederlanders zoals Youp van ‘t Hek, Hans Klok, Brigitte Kaandorp, Ali B., Karin Bloemen en Ilse de Lange een ‘gastrol’ op zich genomen. ‘Moet niet gekker worden!’ is daarmee een feest van herkenning, met veel typetjes, glitter en glamour, vrolijke imitaties, haar vaste liveorkest en heel veel lachen! Meer informatie over onder andere de kaartverkoop staat op www.tinekeschouten.nl.
Tentoonstelling van klassefoto’s uit Amsterdam-Noord In 2014 houdt het Museum Amsterdam-Noord (gesitueerd in het voormalige badhuis aan de Zamenhofstraat) een tentoonstelling over ‘Scholen van Noord’. Daarvoor zijn klassenfoto’s het uitgangspunt. Iedereen die in Noord op school heeft gezeten en een klassenfoto heeft, kan deze aan het museum opsturen of langsbrengen. De tentoonstelling beperkt zich tot foto’s van de lagereschoolklassen (het huidige basisonderwijs groep 3 t/m 8). Vragen die op of bij de foto moeten worden beantwoord zijn: welk jaar is de foto genomen, welke school was het, wat was de klas, wat is het adres van de school, wie staan er op de foto en liefst adressen of andere gegevens van de kinderen die op de foto staan. De tentoonstelling is gepland voor augustus t/m november 2014. Website: www.museumamsterdamnoord.nl. Meer informatie geven Peter Lievense,
[email protected], 06-25406251/020-6938435 en Truida Gerritsen,
[email protected], 020-4930035.
In het Museum Amsterdam Noord in het voormalige badhuis van Vogeldorp aan de Zamenhofstraat 28A , is een tentoonstelling ingericht over hoe het bloeiende muziekverenigingsleven van Amsterdam-Noord zich voltrok vanaf rond 1910 tot nu. De tentoonstelling Gehoord in Noord baseert zich op de verhalen van en interviews met de volgende muziekverenigingen en koren: de accordeonverenigingen Forzando en Deku, de mandolineorkesten Il Mandolino (foto) en Toccare, het kamerorkest En Suite, het symfonieorkest Con Brio en het koor Veni Vidi Vici, het Buiksloterkoor en het Nieuwendammer Shantykoor. Ook ontbreken Harmoniecorps Tuindorp (HTC) en de Marchingband ATM niet. Gehoord in Noord is nog tot en met zondag 2 februari 2014 te zien. Openingstijden zijn van dinsdag t/m zondag 13.00 tot 17.00 uur. Meer informatie is te vinden op www.museumamsterdamnoord.nl.
Amsterdam in teken van Mozes in de Stad In het weekend van 11 en 12 januari staat Amsterdam in het teken van Mozes in de Stad. Zondagmiddag 12 januari 2014 staat de voorstelling Mama Moesa in de Doelenzaal in Amsterdam. Muziektheatergezelschap Tafel van Vijf vertelt in de voorstelling Mama Moesa het oeroude en mythische verhaal van Mozes dat verschillende culturen al duizenden jaren verbindt. In dit weekend is Mozes in de Stad te vinden via een speurtocht door musea en religieuze gebouwen in Amsterdam. Het JHM Kindermuseum, de Mozes en Aäronkerk, het Allard Piersonmuseum, het Bijbels Museum, de Fatih Moskee, het Koninklijk Paleis Amsterdam en het Tropenmuseum doen mee! Op vertoon van het kaartje voor Mama Moesa hebben kinderen gratis toegang tot de musea die meedoen; hun ouders betalen de helft. Mama Moesa speelt zondagmiddag 12 januari 2014 in de Doelenzaal aan de Kloveniersburgwal 87 in Amsterdam. Zie ook www.tafelvanvijf.nl.
Tentoonstelling over het Amsterdam van Gerard Heineken In het Stadsarchief Amsterdam in gebouw De Bazel aan de Vijzelstraat is van 7 februari tot en met 11 mei een tentoonstelling te zien over de invloed die Gerard Heineken in Amsterdam heeft gehad. Gerard Heineken neemt in 1864 - volgend jaar honderdvijftig jaar geleden - de oude brouwerij De Hooiberg in Amsterdam over. Met het bouwen van een nieuwe brouwerij aan de Stadhouderskade legt hij de basis voor het huidige wereldwijde Heinekenconcern én werd hij een van de belangrijke grondleggers van het moderne Amsterdam. In 1864 is Amsterdam nog een verarmde stad. Een paar vooruitstrevende Amsterdammers helpen de stad vooruit. Het Paleis voor Volksvlijt wordt gebouwd en het Vondelpark wordt aangelegd. Ook Heineken kijkt naar de toekomst. In 1868 laat hij een nieuwe brouwerij neerzetten aan de rand van de stad, het begin van de bekende Heinekenbrouwerij aan de Stadhouderskade. De ondernemer en vernieuwer Heineken wordt al snel succesvol met het brouwen van het toen nieuwe ‘Beierse bier’ oftewel pils. Gerard Heineken ontpopt zich ook als een betrokken Amsterdammer. Hij spant zich in voor goede huisvesting voor arbeiders, voor de armenzorg en voor de bevordering van kunst. De expositie toont hoe de stichter van het Heinekenconcern ook een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van Amsterdam. De tentoonstelling Heineken’s Amsterdam is dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur geopend en zaterdag en zondag van 12.00 tot 17.00 uur. Op aanvraag zijn groepsrondleidingen mogelijk voor 10-20 personen met aansluitend een horeca-arrangement. Voor informatie en reservering:
[email protected].
Dinsdag 7 januari 2014
pagina 15
Uit de schatkamer van Ajax
Ajax wint Europa Cup 2 In ‘Uit de schatkamer van Ajax’ blikken we terug op de vele hoogte- en ook dieptepunten van Ajax. De vorige keer (editie van 26 november) ging het over de eerste shirtsponsor. Nu zijn we in 1987 en ‘88, het jaar waarin Ajax de Europa Cup 2-finale speelde en eenmaal won. De Europa Cup 2 was de bekerstrijd voor bekerwinnaars en was niet echt het grote werk. Ajax werd in de vijf seizoenen
1981/82 tot en met 1985/86 drie maal landskampioen (1981/82, 1982/83 en 1984/85), een keer tweede (1985/86) en een maal 3de (1983/84) en twee maal werd de KNVB-beker veroverd (1982/83 en 1985/86), maar ondanks deze successen bleef het in Europa aanmodderen. In de seizoenen 1980/81 tot en met 1985/86 werd Ajax vier keer in de eerste ronde en twee maal in de tweede ronde aan de kant gezet.
Rentree Cruijff Op 6 juni 1985 keerde Johan Cruijff als technisch directeur terug naar Ajax en met hem maakte Ajax weer faam in Europa, zij het in de bekerstrijd die werd beschouwd als het inferieure broertje van de Europa Cup 1. In die jaren was PSV in Nederland een geduchte tegenstander en veel spelers van Ajax gingen naar Eindhoven (Vanenburg en Ronald Koeman bijvoorbeeld), maar Ajax Robbie Witschge wordt belaagd door spelers van KV Mechelen. had de jonge Marco van Basten. Aan de hand van deze twee grote Ajacieden won Ajax na 14 jaar in Europa droog te hebben gestaan eindelijk weer een cup. De Europacup II-finale tegen het weinig aansprekende (maar wat deed het ertoe) Oost-Duitse Lokomotiv Leipzig eindigde op 13 mei 1987 in Wenen in een 1-0 overwinning en natuurlijk maakte Van Basten de treffer. Van Basten was op dat moment trouwens al zeker van een transfer naar AC Milan. KV Mechelen Een jaar later haalde Ajax dezelfde finale. Op 11 mei 1988 was in Straats-
De opstelling van Ajax tegen Lokomotiv Leipzig. burg het KV Mechelen van Aad de Mos tegenstander. Nog niet eerder stond in een Europese finale een Nederlandse club tegenover een Belgische. Na een kwartier kwam Ajax met tien man te staan, nadat Danny Blind de doorgebroken Marc Emmers neerhaalde. Na de rust viel de eerste en enige goal. Eli Ohana bracht de bal voor doel waarna de Nederlandse aanvaller Piet den Boer de bal bij de eerste paal kon binnenkoppen. Voor trainer Aad de Mos van Mechelen was het de grote revanche op Cruijff, want de Tovenaar uit Betondorp was De Mos in 1985 opgevolgd.
Hou vol Arie door J. de Wit Ik wil graag reageren op het artikel in De Oud-Amsterdammer over Arie de Oude. Ik was fervent DWS-supporter en ik was 5 jaar oud dat ik met mijn ouders naar de Spaarndammerdijk ging om daar naar het voetballen te kijken. Ik ben nu 69 en nog steeds DWSsupporter.
Lei Clijsters en John van ‘t Schip schudden elkaar de hand.
Oscar Borghardt schrijft op deze plaats over zijn herinneringen aan Diemenzijde, een van de korte zijden van stadion De Meer.
Mijn vader Paul de Wit was jarenlang penningmeester van de supportersvereniging en wij gingen elke uitwedstrijd met de bus de spelers achterna om ze aan te moedigen. Door mijn vader heb ik de kans gehad om Arie te leren kennen. Wij woonden in de Prinsenstraat en mijn vader is diverse malen in de Tuinstraat geweest.
Daley en Danny Het lijkt een tactische meesterzet van Frank de Boer: de trainer van Ajax laat Daley Blind sinds enige tijd op de positie van verdedigende middenvelder spelen. Blind toont aan dat hij uitermate geschikt is voor die plek in het elftal. Hij ondersteunt de verdediging, helpt de twee offensieve middenvelders en ziet vrijwel al zijn passes op de plaats van bestemming aankomen. Sinds Blind op zijn nieuwe positie speelt is Ajax aanzienlijk beter gaan draaien. Het is in de geschiedenis van Ajax vaker voorgekomen dat een jonge prof als back begon en later naar een positie in de as van het elftal verhuisde. De rechtsbenige Ruud Krol begon als linksback en werd
later een centrale verdediger van wereldklasse. Frank de Boer zelf begon eveneens als linksback en speelde later als een van de twee centrale verdedigers. Daley Blind speelde in de jeugd van Ajax overigens ook al vaak op een positie in de as van het elftal, meestal als centrale verdediger. Danny Blind, de vader van Daley, werd op initiatief van de toenmalige trainer van Ajax Johan Cruijff naar Amsterdam gehaald en begon zijn loopbaan in De Meer als rechtsback. Later werd hij een inschuivende laatste man die dikwijls als extra middenvelder speelde. Op die positie was de geboren Zeeuw aanvoerder van het Ajax van trainer Louis van Gaal, dat in 1995 de Champions
League en de wereldbeker voor clubteams won. Zijn nieuwe positie biedt Daley Blind veel perspectief. Als hij zich als verdedigende middenvelder blijft ontwikkelen is de kans groot dat er binnen afzienbare tijd een internationale topclub bij Ajax op de deur klopt. Ook grote clubs hebben behoefte aan een defensieve middenvelder met opbouwende kwaliteiten. Waar zijn vader nooit de overstap naar een club in het buitenland maakte, is de kans groot dat Daley Blind in de toekomst uitkomt in een van de grote competities in Europa. Maar laten we hopen dat we eerst nog jaren van hem in het shirt van Ajax kunnen genieten.
Ik kan mij nog een wedstrijd herinneren tegen, als ik het goed heb, Alkmaar 54 waarin hij een doelpunt maakte. Keeper Houtkoper verklaarde Arie voor gek, maar het doelpunt telde wel. Arie was dus niet gek. Het was voor mij heel bijzonder om hem te leren kenen. Hij was een rasechte Jordanees met het hart op de tong. Ik wens hem in de verlenging nog het allerbeste en wil zeggen: hou nog even vol Arie, je kunt het.
Na schooltijd was ik Arie door Lex Tor Vanuit de Staatsliedenbuurt was het destijds een hele onderneming naar het Olympisch Stadion. Voor de twee eredivisiewedstrijden op een middag en de koetjesrepen na afloop namen mijn broer en ik de terugrit in een overvolle lijn 16 op de koop toe. Blauw Wit en DWS. Deze clubs speelden na elkaar in dat immense stadion en van Ajax hadden nog maar weinigen gehoord. Mijn broer was altijd voor Blauw Wit, ik was een DWS’er, want daar stond Arie de Oude midvoor. Ik bestudeerde al zijn bewegingen en juichte bij zijn doelpunten. Na schooltijd was ik Arie, nummer 9 en mijn broer was dan Rob van Heeswijk, de keeper van Blauw Wit. Verder dan dat hebben we het niet gemaakt in het voetbal. Arie zullen we niet vergeten. Uw artikel is een prima eerbetoon aan mijn jeugdheld.
Last van droge Lucht Last van Dinsdag 7 januari 2014
pagina 16
droge Lucht
of constante verkoudheid, droge lippen, hoofdpijn? of klemmende deuren, scheuren in kasten/parketvloer? of constante verkoudheid, droge lippen, hoofdpijn? of klemmende deuren, scheuren in kasten/parketvloer? NIEUW:
r
ja a
r
ja a
it
d Sin
s m
ite
d Sin
Be s
it
Be s
ite
- Minder stroomverbruik ller - Kwa NIEUW: e l ts - Nieuw design - Minder stroomverbruik Meer vermogen ller - Kwa • HettseOrigineel • - -Nieuw l design -Meer Automatische uitschakeling vermogen s • Het 0 • m Origineel e er da n 3 Stiller - -Automatische uitschakeling e er da n 3
0
- Stiller
Uiterst eenvoudig: Bediening, Reiniging Uiterst eenvoudig: Bediening, Reiniging Zonder filterkussen: hygiënisch, probleemloos, Zonder filterkussen: hygiënisch, probleemloos, eenvoudig onderhoud eenvoudig onderhoud Geen stoomvorming Geen stoomvorming T h e TOhr ieg i O n ar li g i n a l Expert Bushoff Expert Bushoff A.J. Ernststraat 733, 1082 LJ Amsterdam A.J. Ernststraat 733, 1082 LJ Amsterdam Tel: 020-4421299 Tel: 020-4421299
begrijpt ‘t begrijpt ‘t