ONLINE BELEGGEN IN 10 STAPPEN Nooit eerder was beleggen zo laagdrempelig als nu. De drie belangrijke voordelen van online beleggen? De snelheid, het eenvoudige beheer en de geringe kosten die ermee gepaard gaan. Fortuneo kan u daarbij helpen. Met onderstaande checklist bent u alvast goed voorbereid.
1. SPREIDEN IS DE BOODSCHAP Het is een cliché als een huis, maar dat maakt het niet minder waar: leg niet al uw eieren in één mand. Verdeel uw geld over verschillende activaklassen zoals aandelen, obligaties en cash. Let er ook op om in diverse sectoren te beleggen en bij voorkeur in diverse regio’s. De verhoudingen van de types van beleggingen moeten zeker geen constante zijn. Als de economie sterk groeit, is een grotere focus op aandelen bijvoorbeeld een goed idee. Stormt het op de markten, dan is een grotere nadruk op risicoloze beleggingen als het spaarboekje vaak de betere optie.
2. BEPERK UW TRANSACTIEKOSTEN Iedereen wil, zoals meester-belegger Warren Buffett ooit opmerkte, prinsen kopen voor de prijs van kikkers. Bij die zoektocht horen ook transactiekosten, die op het rendement van uw beleggingen wegen. Hou daarmee rekening bij de keuze van uw bank. De transactiekosten bij Fortuneo behoren tot de goedkoopste van de markt. Transacties uitvoeren kan al vanaf 5,95 euro per beursorder. Aangezien het om vaste bedragen gaat, wegen de kosten zwaarder door als het belegde bedrag beperkt is. Bij een belegging van 250 euro moet een aandeel al 2,4 procent stijgen om er uw kosten uit te halen, en dubbel zoveel als u het snel weer wil FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
verkopen. Bij een belegd bedrag van 2.500 euro daalt dat naar respectievelijk 0,24 en 0,48 procent. Let wel: spreiding blijft belangrijk. Als u weinig te beleggen heeft, is een fonds misschien een betere keuze.
3. BLIJF UZELF Een frivole vrijgezel kan in drie jaar tijd veranderen in een ernstig gezinshoofd. Controleer dus regelmatig of uw beleggersprofiel nog bij uw doelstellingen past. Hou er ook rekening mee dat als u uw Fortuneo-rekening deelt met uw partner, het meest defensieve van de beide profielen geldt. Sowieso zijn de gereglementeerde markten steeds toegankelijk voor niet-complexe producten (zoals de aandelenbeurzen Euronext Brussel, Amsterdam en Parijs), maar dat geldt niet voor meer risicovolle producten.
4. BEGRIJP WAT U KOOPT Beleg in wat u kent en begrijpt. Een gevestigde naam als AB InBev of Nestlé zal minder sterk schommelen dan een pril biotechbedrijf dat net op de beurs is beland maar zijn eerste geneesmiddel nog op de markt moet brengen. ‘Blue chips’, zoals de eerder vermelde brouwer en voedingsreus, leveren misschien niet de spannendste rendementen op, maar het zijn vaste waarden die doorgaans beter standhouden dan klei-
www.fortuneo.be
www.fortuneo.be
nere bedrijven wanneer het stormt op de beurs.
5. NEEM DE JUISTE HOEVEELHEID RISICO Een goede vuistregel om het juiste risicopercentage van een portefeuille te bepalen is om de leeftijd van de belegger af te trekken van honderd. Dat leert dat een zeventiger best niet te veel meer in risicovolle aandelen belegt. Er rest zijn portefeuille immers minder tijd om te herstellen van een forse correctie. Een beleggende twintiger heeft dan weer meer tijd om te recupereren van plotse verliezen. Het gros van zijn geld in veilige staatsobligaties stoppen, brengt op lange termijn bovendien een pak minder op.
6. DURF VERLIES TE PAKKEN Uit Duits academisch onderzoek blijkt dat beginnende beleggers zich vaak laten vangen aan de foute drievuldigheid: niet diversifieren, te lang met verliezers blijven zitten en te snel winnaars verkopen en overmatig zelfvertrouwen. Het goede nieuws is wel dat hun prestatie verbetert naarmate ze langer bezig zijn. Dat is vooral te danken aan het verdwijnen van de hoogmoed, waardoor beleggers niet meer op alles springen wat beweegt.De tijd brengt wel niet op alle vlakken beterschap. Zo blijven de meeste beleggers het moeilijk hebben om hun verliezers buiten te zwieren, zo bleek uit de studie. Dat heeft te maken met het feit dat mensen het gevoel van verlies tweemaal zo sterk ervaren als een winst van dezelfde omvang. Zolang de kneusjes in portefeuille blijven, doet hoop leven. Een mogelijkheid om die sentimentaliteit in te dijken is om stop-loss-orders in te zetten. Die handige tool biedt de mogelijkheid om aandelen automatisch te verkopen zodra een vooraf ingestelde ondergrens wordt bereikt.
7. ZWEM IN EEN GROTE VIJVER Kies een online bank die u een grote keuze biedt. Bij Fortuneo kan u bijvoorbeeld terecht voor alle aandelen van Euronext Brussel, Parijs, Amsterdam en Amerikaanse beurzen als de New York Stock Exchange en Nasdaq. De website van Fortuneo biedt bovendien een geavanceerde zoekmachine waarmee u op basis van enkele kenmerken het geschikte product weet te vinden. Wilt u als gevorderd belegger bijvoorbeeld een Turbo op Apple kopen van BNP Paribas? Geen probleem.
nu veel lager dan twintig jaar geleden. Dat neemt niet weg dat beleggers nog steeds hun huiswerk moeten maken. Een slechte transactie vraagt maar een nanoseconde, een goede aankoop gaat misschien wel een leven mee.
9. KIES VOOR LIMIETORDERS IN PLAATS VAN MARKTORDERS Wie een marktorder inlegt, koopt of verkoopt zijn effecten tegen de prijs die de markt op dat moment bereid is te geven. Er is dus geen garantie over de daadwerkelijke prijs. Vooral voor effecten waarin weinig handel is - en dus een beperkt aantal tegenpartijen kan dat tot problemen leiden. Bij de beursgang van een hip sociaalnetwerkbedrijf kan een beleggersmanie het aandeel dan weer kortstondig de stratosfeer instuwen om daarna weer als een soufflé in elkaar te zakken. Met een marktorder loopt u dan het risico op een piek te kopen die misschien nooit meer bereikt wordt. Een limietorder voorkomt zulke problemen door een grens vast te leggen waarboven geen effecten gekocht kunnen worden of waaronder ze niet verkocht kunnen worden. Het nadeel is wel dat de kans dan groter is dat uw order niet wordt uitgevoerd.
10. KEN UZELF Vooraleer u aan het beleggen slaat, moet u een beleggersprofiel aanmaken. Die zogenaamde MiFID-test moet voorkomen dat een belegger zich laat vangen aan een product dat niet past bij zijn financiële geletterdheid of doelstellingen. Wie nog maar weinig van beleggen kent en geen risico’s wil nemen, blijft best weg van exotische producten als speeders, turbo’s of sprinters. Die werken met een hefboom, wat zeer lucratief kan zijn als het meezit, maar ook zeer gevaarlijk als de markt de andere richting uitgaat. Als u aangeeft dat u deze producten niet kent of wenst, zal de bank u deze producten niet aanraden of niet toelaten dat u hierop transacties uitvoert. Meer over online beleggen op www.fortuneo.be
8. HANDELEN GAAT SNEL, BELEGGEN VRAAGT TIJD Op een online handelsplatform kan u veel sneller handelen dan vroeger. Er komt geen telefoontje naar de bank meer aan te pas. Ook de transactiekosten liggen FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
2
www.fortuneo.be
DE STRAALJAGER VAN DE BELEGGERSSOFTWARE Dankzij het fonkelnieuwe tradingsplatform Live Trader van Fortuneo is het voor iedereen mogelijk om door middel van intuitieve software via het internet te beleggen. De belegger kan zijn bureau binnen enkele minuten tot een echte marktenzaal omtoveren, luttele minuten later kan hij aan de slag met handelen. Tanguy Luycks beursspecialist bij Fortuneo, bespreekt de troeven. Het nieuwe online handelsplatform van Fortuneo, dat overigens gratis is, biedt particuliere beleggers dezelfde speeltjes waarover professionele traders beschikken. ‘Het aantal indicatoren waarmee ze aan de slag kunnen, is heel uitgebreid’, zegt Tanguy Luyckx. ‘Ze kunnen die naar eigen inzicht combineren, om hen te helpen goede beslissingen te nemen.’ Live Trader is uitstekend geschikt voor technische analyse, de studie van koersgrafieken en historische gegevens om toekomstige evoluties in te schatten. Er is livestreaming van de koersen van effecten en indexen voor Euronext Brussel, Parijs, Amsterdam en voor de Amerikaanse markten. Beleggers kunnen er natuurlijk ook hun persoonlijke lijsten terugvinden.
KOOPOPPORTUNITEITEN Gebruikers kunnen hun schermen bovendien volledig zelf configureren, om bijvoorbeeld tegelijkertijd verscheidene indexen, aandelen en grafieken in de gaten houden. Met Live Trader kunnen gebruikers ook waarschuwingen programmeren op de koersen en het volume van de aandelen die ze willen opvolgen. Het is bijvoorbeeld mogelijk om een verwittiging per e-mail of sms te ontvangen als de koers van een zeker aandeel door een bepaalde grens breekt. Bovendien hebben beleggers via Live Trader ook toegang tot de nuttige tool ‘Screening’. ‘Daarmee kan een belegger koopopportuniteiten vinden op basis van criteria die hij zelf belangrijk vindt’, zegt Luyckx. ‘Stel dat een klant een aandeel wil kopen uit de Bel20, maar alleen wil kiezen uit diegene die al drie dagen op rij in waarde zijn gedaald, dan kan dat. Aandelen waarvan het handelsvolume al vijf dagen op rij stijgt? Geen probleem.’ Wie Live Trader regelmatig gebruikt, doet dat bovendien in de wetenschap dat de tarieven van Fortuneo tot de laagste van de markt behoren. Het lijkt wel op vliegen met een F-16 voor de elektriciteitsprijs van een vluchtsimulator.
BEPAAL UW KOERS OP DE STERREN Als u te veel informatie moet slikken, ziet u sterren. Bij Fortuneo klinkt dat anders: als u sterren ziet, krijgt u de FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
juiste informatie. De bank biedt beleggers verscheidene analysetools om het kaf van het koren te scheiden. ‘Wij bieden onze klanten alle middelen om zelf een oordeel te vormen, waar ze dan ook autonoom naar kunnen handelen’, luidt het motto van Fortuneo. Daarom biedt de bank beleggers behalve het uitgebreide handelsplatform Live Trader op zijn website nog bijkomende hulpmiddelen om zich goed te informeren. Een van de belangrijkste daarvan is theScreener (niet te verwarren met de ‘Screening’-functie in Live Trader, zie pagina 4). Die software toont voor alle Amerikaanse en Europese aandelen een samenvatting van de mening van alle analisten die een specifiek bedrijf opvolgen. TheScreener evalueert in totaal meer dan duizend aandelen. De score gaat van één tot vier sterren. Vier sterren wijst erop dat het aandeel volgens de analisten een groot potentieel heeft. Dat oordeel wordt bovendien aangevuld met een analyse van het risico dat bij dat aandeel hoort. Een biotechbedrijf met enkele beloftevolle medicijnen die al in een vergevorderd stadium zitten, kan bijvoorbeeld wel vier sterren hebben, maar tegelijkertijd een hoge risicograad. Het kan immers nog altijd verkeren als uiteindelijk toch geen enkel van die medicijnen op de markt terechtkomt. Beleggers kunnen met de software ook rapporten raadplegen met gedetailleerde informatie over het aandeel en de prestaties vergelijken met die van de belangrijkste concurrenten. De analyses van theScreener gelden ook voor indices als de Bel20. Hier brengen de rapporten in kaart welke aandelen uit die korf het meeste potentieel hebben en welke het slechtst presteren.
BELEGGINGSSTRATEGIE Zoals theScreener uitgebreide informatie biedt voor de aandelen, biedt Morningstar via de website van Fortuneo eveneens uitgebreide analyses voor alle aangeboden fondsen. Morningstar is een van ’s werelds belangrijkste bronnen van uitgebreide, objectieve beleggersinformatie. De Morningstar Stylebox biedt een goed zicht op de beleggingsstrategie van een fondsbeheerder. Of zijn portefeuille op waarde, groei of op een combinatie van beide mikt, bijvoorbeeld. Dat geeft u meteen ook een beeld van het risicoprofiel. Een fonds met kleine, duurdere aandelen zal vermoedelijk sterker in waarde schommelen dan een met grote, goedkope namen. Het bekendste keurmerk van Morningstar is de sterrenrating voor fondsen. Die houdt rekening met het
3
www.fortuneo.be
historische rendement van een beleggingsfonds en met de risico’s die daarbij genomen zijn. De quotering gaat van één tot en met vijf sterren, waarbij die laatste score op de beste prestatie duidt. Hoe interessant dit oordeel ook mag zijn, het vormt natuurlijk geen garantie voor toekomstige rendementen. Het is tenslotte ook mogelijk om de prestatie van een fonds te vergelijken met die van zijn concurrenten die er een gelijkaardige strategie op nahouden. Het is verleidelijk om dat te doen op basis van het rendement van het voorbije jaar. Toch is dat geen goed idee. Toevalstreffers kunnen die cijfers vertekenen. Kijk daarom ook naar de gemiddelde prestatie van een fonds op langere termijn, idealiter minstens vijf jaar. Meer info op www.fortuneo.be
FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
4
www.fortuneo.be
TIENER MET GROTE AMBITIE In amper vijftien jaar tijd is Fortuneo Bank uitgegroeid tot een belangrijke online makelaar en bank in Frankrijk en België. Zijn ambities om verder te groeien zijn nog steeds even sterk. Fortuneo staat in Vlaanderen voornamelijk bekend als een online broker, maar de bank biedt ook spaarrekeningen, termijnrekeningen en spaarverzekeringen aan. Daar zit nog rek op. In Frankrijk profileert Fortuneo zich bijvoorbeeld met gratis bankkaarten om zo de transitie naar een meer traditionele bank te maken. ‘België is Frankrijk niet’, verklaarde de CEO van Fortuneo België, Ramin Fleury, onlangs in een interview. ‘Je moet altijd rekening houden met de specifieke dynamiek van de lokale markt. Als we een nieuw product lanceren, moet het top zijn en ons onderscheiden van de concurrentie.’ Hij wil voorlopig niet in zijn kaarten laten kijken over hoe de Belgisch tak zich verder zal ontpoppen. Dat Fortuneo nog naar zijn identiteit zoekt, mag niet verbazen. De bank werd pas in 2000 opgericht en geïntegreerd in Crédit Mutuel Arkéa in 2007, een mutualistische bankverzekeraar met meer dan 9000 personeelsleden en 91 miljard euro balanstotaal. Dat maakt van de bank dus nog een frisse puber. Een financieel gezonde, welteverstaan. Net als haar moeder geniet ze een rating A+ bij kredietbeoordelaar Standard & Poor’s. Crédit Mutuel Arkéa is overigens niet beursgenoteerd en dus ook niet onderhevig aan de schommelingen van de financiële markten. In minder dan anderhalf decennium is de bank uitgegroeid tot een belangrijke online makelaar en bank in België (actief sinds 2007) en Frankrijk. In deze landen beheert ze eind 2013 ongeveer 260.000 rekeningen, waarop bijna 9 miljard euro aan activa staat. Net als bij Belgische banken kunnen rekeninghouders bij Fortuneo rekenen op een depositogarantie van 100.000 euro. Er is wel een verschil op het vlak van effecten. Onder de Belgische regeling kunnen beleggers tot 20.000 euro recupereren. Als filiaal van een Franse bank zijn de effecten bij Fortuneo tot 70.000 euro beschermd.
JONG GENOEG OM ALLES TE WETEN Het schrikbeeld voor twintigers die vooruitdenken? Een duur huis en een laag pensioen. Tijdig geld opzijzetten is de boodschap. Ook al lijkt het nog zo ver, twintigers moeten zich al voorbereiden op twee grote uitdagingen die op hen afkomen: een woning kopen en een goed pensioen opbouwen. Een eigen stek kopen vraagt een grote FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
investering. Het is er de jongste jaren ook niet gemakkelijker op geworden. Uit cijfers van de FOD economie blijkt dat woonhuizen vorig jaar 2,1 procent duurder werden. De gemiddelde prijs bedroeg 197.616 euro. Voor appartementen bedroeg de stijging 2,8 procent tot 207.886 euro. Die percentages liggen al jaren hoger dan de inflatie en de gemiddelde stijging van de lonen, wat betekent dat het een steeds groter deel van het inkomen vergt om een woning te kopen. Banken vragen sinds de financiële crisis bovendien ook dat aspirant-kopers een groter deel van de koopsom op tafel leggen dan vroeger. Uit cijfers van KBC blijkt dat de eigen inbreng de voorbije vier jaar met 61 procent gestegen is tot 92.000 euro, terwijl het gemiddelde ontleende bedrag in die periode maar steeg van 156.000 tot 163.000 euro. De combinatie van hogere prijzen en een grotere eigen inbreng betekent dat jongeren beter vroeger dan later beginnen te sparen en beleggen.
ONHOUDBARE BELOFTES Die andere grote uitdaging dan. Hoewel al van in de jaren tachtig bekend is dat er een vergrijzingsgolf aankomt, is er nog altijd geen fundamentele hervorming doorgevoerd om het Belgische pensioenstelsel op een meer betaalbare leest te schoeien. Dat er 255 miljard euro op de spaarboekjes staat, wijst erop dat de burgers beseffen dat niet alle beloftes houdbaar zullen blijken. Zeker voor jongeren is het belangrijk om nu al na te denken over hoe ze tegen het eind van hun loopbaan een mooi kapitaal kunnen opbouwen. De mediaanwerknemer kijkt voor zijn wettelijk pensioen aan tegen een magere nettovervangingsratio van 50,1 procent. Die ratio geeft de verhouding van het nettopensioen weer ten opzichte van het laatst verdiende loon, na aftrek van belastingen en socialezekerheidsbijdragen. Onderzoek toont aan dat die minstens 74 procent moet bedragen als mensen hetzelfde welvaartsniveau willen behouden als voor hun pensionering. Het is dus zaak om tijdig te beginnen aanvullen. Dat kan via de opbouw van een zogenaamd tweedepijlerpensioen via de werkgever, maar dat is nog niet voor iedereen weggelegd. Gelukkig mag elke Belg jaarlijks een bedrag tot 950 euro storten in de derde pijler. Al meer dan 2,7 miljoen Belgen doen aan dat individueel pensioensparen en strijken daarmee een belastingvoordeel van maximaal 285 euro op. Het is belangrijk om daar zo vroeg mogelijk mee te beginnen. Wie van zijn 25ste het maximale be-
5
www.fortuneo.be
drag spaart, komt na veertig jaar uit op een bedrag van 119.305 euro (bij een gemiddeld jaarlijks rendement van 5 procent). Wie pas op zijn dertigste begon, heeft aan het eind van de rit maar 89.202 euro. Het grote verschil is te verklaren door de samengestelde rente. Een extra reden om nu reeds aan die fiscaal gunstige vorm van sparen te doen is dat deze waarschijnlijk niet tot het einde der tijden zal blijven bestaan. De budgettaire kosten voor de overheid lopen immers hoog op.
IK BELEG IN WAT IK KEN EN WAARIN IK GELOOF Beleggen wordt de Belg niet met de paplepel ingegeven. Dat neemt niet weg dat er jongeren bestaan die gebeten zijn door de beurs. ‘Fantastisch toch om mede-eigenaar te zijn van een bedrijf?’ ‘Mijn eerste loonbrief is vorig week gestort’, lacht Max Caers. De vlotte Antwerpenaar van 24 werkt sinds kort op de afdeling fusies en overnames van een internationaal consultancybedrijf. ‘Boekenonderzoek om precies te zijn. Het zijn lange uren, maar ik doe het graag.’ Hij heeft een diploma Toegepaste Economische Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen op zak. Zijn voorliefde voor bedrijven vertaalt zich ook in zijn beursstrategie. ‘Doe mij maar aandelen. Het is toch een fantastisch idee dat je voor een stukje eigenaar bent van een bedrijf?’ Wanneer ging het voor het eerst kriebelen? Max Caers: ‘Toen ik in het zesde middelbaar zat, woedde de Fortis-crisis volop. Op tv hoorde ik dat er een overheidsgarantie zou komen voor de bank. Dat overtuigde me ervan dat die niet failliet zou gaan. En dus heb ik voor duizend euro Fortis-aandelen gekocht. Een jaar later gingen ze de deur uit tegen het drievoudige. Toch geen slechte winst.’ Wat is er met de opbrengst gebeurd? Caers: ‘Die heb ik herbelegd in andere aandelen. Ondertussen is mijn oorspronkelijke duizend euro vertienvoudigd.’ Waarop mikt u bij de keuze van de aandelen? Caers: ‘Ik kies vooral voor grote, gevestigde namen waarvan de koers een onterecht harde klap heeft gekregen. Zo had ik twee weken voor de nucleaire ramp in Fukushima in maart 2011 aandelen van het elektronicaconcern Philips gekocht. De koers halveerde in het volgende halfjaar, en toen heb ik bijgekocht. Ondertussen staat het aandeel weer op hetzelfde peil als voor de ramp.’ Econoom zijn helpt vast bij de analyse van aandelen FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
Caers: ‘Toen ik 19 was, kon ik inderdaad nog geen geconsolideerde balans van een bedrijf lezen. Maar ik geloof wel in de efficiënte markt. Als er iets niet juist zit met een onderneming, zal dat zich ook vertalen in de koers van het aandeel. Bovendien beleg ik alleen in bedrijven waarvan ik iets ken, en waarin ik ook geloof. Ik ben één keer van die filosofie afgestapt en dat was dan ook mijn grootste miskoop.’ Over welk bedrijf gaat het dan? Caers: ‘Het biotechbedrijf Thrombogenics. Ik had goede dingen gelezen over zijn oogmedicijn Jetrea, maar wist niet dat het zo moeilijk zou blijken om het in de VS op de markt te brengen. Gekocht tegen 28 euro en ze staan ondertussen op ongeveer 10 euro.’
UITDAGINGEN Voor iemand van 24 moeten de grootste uitgaven nog komen. Een eigen woning bijvoorbeeld. Dat is voor Max Caers niet anders. ‘Thuis blijven wonen in het begin en dan kopen, dat is het plan. Ik wil geen twintig jaar huur betalen en dan geen eigenaar zijn van die woning.’ Ergens in de verte gloort het pensioen. Maakt Caers zich zorgen over de waarschuwing dat het pensioenstelsel in zijn huidige vorm onhoudbaar is? ‘Ik besluit daar vooral uit dat ik langer zal moeten werken. En ik besef ook wel dat mijn wettelijk pensioen niet vet zal zijn.’ Spaart u al op een of andere manier voor uw pensioen? Caers: ‘Ik heb onlangs voor het eerst die 950 euro gestort voor mijn derdepijlerpensioen.’ Speelde het aanvullend pensioen een rol bij de keuze van werkgever? Caers: ‘Eerlijk gezegd niet. Ik wilde heel graag met fusies en overnames bezig zijn. Daarvoor heb ik een beter betaalde job bij een bank laten staan. Naar het verschil in pensioenformules of hospitalisatieverzekering heb ik zelfs nooit gekeken.’ Het gaat wel om fiscaal voordelige manieren om een pensioen op te bouwen. Caers: ‘Op dit moment wel, maar je weet niet wat de toekomst brengt. Kijk bijvoorbeeld naar de fiscale behandeling van bedrijfswagens, of de woonbonus. Waarom zou hetzelfde niet kunnen gebeuren met die pensioenopbouw?’
WAT KAN FORTUNEO VOOR U DOEN? ‘Voor jonge mensen die van plan zijn om op korte termijn een huis te kopen en/of aan kinderen te beginnen, blijft een spaarrekening vaak de beste keuze’, zegt Dirk
6
www.fortuneo.be
Van Biesen, product manager bij Fortuneo. ‘Tenzij je een beleggingshorizon hebt van meer dan vijf jaar, is het niet aangeraden om naar de beurs te trekken.’ De vergoeding op de spaarrekeningen bij Fortuneo blijft tot de meest royale behoren op de Belgische markt. Gezien het gereglementeerde spaarrekeningen betreft, genieten spaarders ook van een mooi fiscaal voordeel zolang de intresten niet hoger zijn dan 1.900 euro. Bij Fortuneo is pensioensparen mogelijk via levensverzekeringen tak-21 via het product Save Plan van Baloise Insurance. Dat biedt niet alleen een kapitaalgarantie, maar ook een minimumrendement van 2 procent plus een eventuele winstdeelname. ‘Het grote voordeel ten opzichte van de grootbanken is dat er bij ons geen instapvergoeding is bij een pensioenspaarverzekering’, zegt Van Biesen. ‘Bij grootbanken kunnen die kosten al snel oplopen tot 6 procent.’
FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
7
www.fortuneo.be
JONGLEREN MET HET GEZINSBUDGET Een- of tweeverdieners met een huis en kinderen moeten veel ballen tegelijk in de lucht houden. Ook op financieel vlak. De kinderen lijken wel altijd onderweg naar ergens: is het niet de school, dan is het de jeugdbeweging, de zwemclub of een voetbaltraining. Op kantoor is het ongelooflijk druk, en dan is er nog eens het jaarlijkse wijkfeest dat voorbereid moet worden. En net nu de jongste met de fiets naar school kan, weigert zijn oudere zus met hem mee te rijden. ‘Ik wil een brommer.’ Zucht, dat wordt nog wat, die pubertijd. Het is maar een bloemlezing van wat ouders in een doorsnee gezin aan hun hoofd hebben. Zo onlogisch is het dan ook niet dat het langetermijndenken een beetje op de achtergrond verdwijnt. Op financieel vlak gaat bovendien vaak de afbetaling van de hypotheek met een deel van het spaargeld lopen.
VERMOGEN Iets meer dan de helft van het vermogen van een gemiddeld gezin zit in vastgoed, blijkt uit cijfers van de Nationale Bank van België. Van de financiële bezittingen staat 32 procent op een spaar- of zichtrekening. Daarnaast zit er een kwart in verzekeringen, dat is iets meer dan wat rechtstreeks in aandelen is gestopt. Beleggingsfondsen nemen 11 procent voor hun rekening, vastrentende effecten 8 procent. Het opmerkelijkste aan die cijfers is dat in vergelijking met het voorgaande jaar het belang van aandelen en beleggingsfondsen in dat financieel vermogen met respectievelijk 8,2 en 10 procent gestegen zijn. Dat het vermogen van de gemiddelde Belg dat jaar met 4.700 euro toenam, was overigens voor de helft te danken aan de stijging van de aandelenmarkten. Uit cijfers van de Nationale Bank blijkt ook dat een gemiddeld gezin in 2013 een vermogen had van 417.000 euro. Dat plaatje is wel flink vertekend. Het wordt immers opgekrikt door de zeer rijken. Als Albert Frère een café binnenwandelt, is de gemiddelde aanwezige plots multimiljonair. Het mediaaninkomen - dat is de middelste waarneming, gerangschikt van klein naar groot – geeft een beter beeld. In dat geval bezit een doorsnee gezin zowat 254.000 euro.
DURE GRAP Hoeveel ballen ouders ook in de lucht moeten houden, het is toch aangeraden om af en toe stil te staan bij wat nog komen moet. Als alles goed gaat, vliegen de kinderen over enkele jaren misschien uit om te studeFORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
ren. Inschrijvingsgeld, cursussen, een kot … het is een dure grap. Dit wordt bevestigd door informatie die de Gezinsbond ter beschikking stelt. Voor een gezin met een gemiddeld inkomen (ongeveer 3.500 euro) bedraagt de minimumkostprijs van een kind (tot zijn 25ste verjaardag) ongeveer 225.000 euro. En dan doet de overheid al heel wat om die kosten te drukken. Denk maar aan kinderbijslag, studiebeurzen, maximumfactuur in het lager onderwijs, belastingverminderingen. Een eind verder aan de horizon rijst dan ook nog eens de vraag hoeveel geld er nodig zal zijn om ook na het pensioen dezelfde levensstandaard aan te houden. Aangezien een derde van het belegde kapitaal van de gezinnen op dit moment amper geld opbrengt door de zeer lage rente, vallen er misschien wel betere beleggingen te bedenken om zich voor te bereiden op die uitdagingen.
BELEGGEN LIJKT MIJ IETS VOOR MENSEN MET VEEL GELD Enerzijds moet het huis afbetaald worden, anderzijds hebben de kinderen later recht op wat spaargeld. Toch mogen we niet vergeten om in het nu te leven, zegt Karen Bracke. Zou het eigen zijn aan alle logopedistes dat zelfs hun lach perfect klinkt? Als Karen Bracke (34) opgeruimd vertelt hoe zij en haar man Bram (38) hun huishouden financieel bestieren, laat ze die lach regelmatig klateren. ‘Ik betaal de rekeningen, maar grote aankopen bespreken we wel gezamenlijk. Dat kan snel gaan hoor. We zijn soms nogal impulsief.’ Impulsief of niet, hun belangrijkste ‘aankopen’ mogen er zeker zijn: Tuur (7), Noor (5) en Geike (2). De beslissing om samen een woning te kopen was dan weer absoluut beredeneerd en doorgesproken, zegt Bracke. ‘Bram en ik hebben eerst drie jaar samengewoond in een huurwoning om te zien of het wel klikte tussen ons. Pas toen bleek dat het goed zat, hebben we beslist om een huis te kopen.’ Hoe hebben jullie je financieel voorbereid op die beslissing? Karen Bracke: ‘Tja, hoe gaat dat als je jong bent? We zagen een huis dat we wilden, en zijn vervolgens gaan kijken hoeveel er op onze rekeningen stond. Echt voorbereid was dat dus niet. Gelukkig hebben we ook wat hulp gekregen van familie.’
8
www.fortuneo.be
Waarom kopen en niet verder huren? Bracke: ‘De Belg en zijn baksteen in de maag zeker? Ik denk ook dat vastgoed nog altijd een goede belegging is. ’Dat heeft veel te maken met de woonbonus. Die staat steeds meer ter discussie omdat hij de Vlaamse overheid te veel zou kosten. Bent u bang dat het fiscaal voordeel op termijn zal verdwijnen? Bracke: ‘Dit jaar krijgen we dankzij de woonbonus 4.000 euro terug van de belastingen. Ik zou het natuurlijk heel jammer vinden mocht die verdwijnen, maar we rekenen er niet op in onze gezinsfinanciën. Het is eerder een extraatje.’ Een huis kopen staat haaks op een van de belangrijkste beleggerswetten: ‘spreid uw vermogen.’ Nooit spijt van gehad? Bracke: ‘Zeker niet. We hebben zeven jaar graag in dat huis gewoond. Toen Geike op komst was, moesten we ofwel naar iets anders uitkijken, ofwel flink verbouwen. We waren een beetje bang dat we er in dat laatste geval nooit onze investering zouden uithalen. Toen hoorden we plots via iemand die we kenden, dat ons huidig huis te koop stond. We zijn ook hier heel gelukkig, dus spijt hebben we zeker niet.’ Hebben jullie problemen gehad met het herfinancieren van de lening? Bracke: ‘Nee. We hebben een meerwaarde gehaald op de verkoop van het eerste huis. Het was voordeliger om een nieuwe hypotheek te nemen voor de tweede woning.’
MOOIE SPAARPOT Beleggen jullie? Bracke: ‘De kinderen hebben elk een tak21-spaarverzekering en een spaarboekje waarop we maandelijks een bedrag storten. Zo mogen ze op hun achttiende een mooie spaarpot verwachten.’ En voor jullie zelf? Bracke: ‘Wij hebben alleen een spaarrekening die we maandelijks spekken. Dat geld dient als een buffer voor als de ramen vervangen moeten worden bijvoorbeeld. Onlangs hebben we een nieuwe auto moeten kopen. Dan wordt die buffer wel meteen een stuk kleiner.’
zegt af en toe wel dat er mooi geld te verdienen valt op de beurs, maar dan zeg ik altijd dat er daar ook al veel verloren is.’ Ook derdepijlersparen is beleggen op de beurs, zij het indirect. Bracke: ‘Dat doen we wel allebei.’ Weet u met welk profiel? Defensief, neutraal, dynamisch? Bracke: ‘Daar heb ik eerlijk gezegd geen idee van.’ Sparen jullie op andere manieren voor later? Bracke: ‘Geen van ons beiden heeft een aanvullend pensioen via onze werkgever. We sparen er ook niet op een andere manier voor. Het is voorlopig gewoon niet aan de orde. Er zijn nu andere uitgaven die voorgaan.’ Er kan natuurlijk later kapitaal jullie richting uitkomen, bij een erfenis bijvoorbeeld. Bracke: ‘Natuurlijk willen we allebei dat onze ouders gezond blijven en een mooi, lang leven hebben. Tegelijkertijd moeten we er niet flauw over doen dat we weten dat er nog wel iets aan zit te komen. Ik denk dat we daar onbewust wel wat rekening mee houden.’
WAT KAN FORTUNEO VOOR U DOEN? Fortuneo gaat volledig akkoord met de denkwijze van mevrouw Bracke om de spaarrekening te gebruiken als buffer voor onvoorziene omstandigheden, gezien de flexibiliteit die dat product toestaat. Ook het gebruik van de derde pijler om te sparen voor een later pensioen moedigen we sterk aan. Fortuneo Bank gaat echter niet akkoord met het idee dat beleggen alleen voorbehouden zou zijn voor mensen die veel geld hebben. Fortuneo Bank biedt het vermogensbeheer Fortuneo Portfolio Management al aan vanaf 25.000 euro. Voor die som wordt voor u een portefeuille aangemaakt die rekening houdt met uw persoonlijk beleggersprofiel en die dus ook is afgestemd op uw behoeften. De portefeuille is bovendien goed gespreid en maakt gebruik van open architectuur. Door het hogere rendement dat u kan behalen via beleggingen en het systeem van de samengestelde rente, bouwt u al snel een mooi kapitaal op voor later. Meer informatie hierover vindt u verder in deze bijlage.
Een deel van dat spaargeld zou ook in een beleggingsfonds kunnen. Bracke: ‘Ik weet het niet. Bij beleggen denk ik altijd aan mensen die veel geld hebben. Ik heb een vermoeden dat onze cashflow onvoldoende is.’ (lacht) ‘Mijn man FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
9
www.fortuneo.be
FINANCIEEL GEZOND OUDER WORDEN Het veiligstellen van de eigen levensstandaard en de overdracht van vermogen naar de volgende generatie zijn vaak de belangrijkste financiële bekommernissen van ouderen. Een zeventigjarige gepensioneerde van nu verschilt danig van een zeventigjarige vijftig jaar geleden. Toen bedroeg de gemiddelde levensverwachting nog geen 65 jaar, waardoor een pensioenuitkering echt nog een verzekering was tegen het risico van lang leven. Nu zijn veel gepensioneerden op die leeftijd nog volop van het leven aan het genieten. Ze verliezen zich in nieuwe hobby’s, gaan op reis, houden zich energiek met de kleinkinderen bezig, ... De gemiddelde levensverwachting in België bedraagt op dit ogenblik 77,6 jaar voor mannen en 82,8 jaar voor vrouwen. Wie dus op zijn zestigste met pensioen gaat – dat is op dit ogenblik de gemiddelde effectieve pensioenleeftijd – heeft dus nog een vrij lange periode voor zich. Wie tijdens zijn actieve carrière geld opzij heeft weten te zetten of via zijn werkgever een aanvullend pensioen heeft opgebouwd, denkt dus best goed na hoe zijn levensstandaard veilig te stellen. En niet alleen voor nu. Hoe ouder u wordt, hoe groter de kans dat de zorgkosten flink oplopen.
UITKERING IN KAPITAAL Het aanvullend pensioen kan in een enkele keer opgenomen worden als kapitaal ofwel gespreid in de tijd (in maandelijkse uitkerin gen bijvoorbeeld). Uit studiewerk van de KU Leuven blijkt dat liefst 86 procent van de Belgische gepensioneerden zijn aanvullend pensioen als kapitaal opneemt. Daarmee is ons land internationaal een beetje de vreemde eend in de bijt. In het buitenland komt de rente-uitkering vaker voor, hetzij omdat het verplicht is, hetzij omdat het fiscaal bevoordeeld wordt. In België is dat laatste niet het geval, integendeel. De standaard kapitaaluitkering wordt eenmalig belast tegen 10 tot 20 procent - afhankelijk van de leeftijd waarop de pensioengerechtigde het bedrag ontvangt - terwijl de standaard renteuitkering progressief belast wordt als inkomen. Gepensioneerden blijken ook op hun hoede voor het gevaar dat de overheid de fiscale behandeling van rente-uitkeringen in de toekomst nadelig zal bijstellen. Met een kapitaaluitkering kiezen ze dan liever voor de korte pijn. Misschien wel het grootste struikelblok bij een uitkering in rente is dat een deel van het omgezette kapitaal verloren gaat bij vroegtijdig overlijden. Wie het dus belangrijk vindt om een deel van het aanvullend pensioen na te laten aan de kinderen, opteert daarom sneller voor een kapitaaluitkering. Overigens bestaat wel de optie om de rente overdraagbaar te maken. FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
In dat geval zal de partner van de overleden persoon (een deel van) de rente blijven opstrijken tot ook hij of zij overlijdt.
EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID Bij een kapitaaluitkering ligt de beleggingsverantwoordelijkheid niet langer bij de beheerder van het pensioenplan maar wel bij de ontvanger. Ook wie op een andere manier aan pensioensparen heeft gedaan, moet goed nadenken over wat hij met het geld wil doen. Een appartement aan zee of een luxereis kunnen aanlokkelijk klinken, maar is niet altijd even verstandig. In het eerste geval bijvoorbeeld omdat alle eieren in een enkel mandje gaan, terwijl spreiden de boodschap is, in het tweede geval omdat geld dat op is, ook niet meer kan renderen. Als het pensioengeld op de rekening staat, zijn er natuurlijk wel meerdere opties. Wie er zelf mee aan de slag wil, kan het bijvoorbeeld beleggen in verschillende fondsen die weg blijven van risicovolle effecten. Gepensioneerden die zich daar niet mee willen bezighouden en meer vertrouwen hebben in de kunde van professionele beleggers, kunnen dan weer terecht bij een vermogensbeheerder.
DE FINANCIËLE KENNIS VAN GEPENSIONEERDEN IS VEEL TE LAAG ‘Zelfs al beheert u uw vermogen niet zelf, u zou toch moeten kunnen begrijpen wat ermee gebeurt’, zegt Guy Martens. De voormalige bedrijfsleider volgde net voor zijn pensioen een opleiding tot vermogensconsulent. ‘Ik ben niet de regel, maar de uitzondering, vrees ik’, zegt Guy Martens bij het begin van ons gesprek. De 72-jarige bedrijfsleider op rust blijkt inderdaad opmerkelijk goed onderlegd in het reilen en zeilen op de beurs. Hij is dan ook al bijna dertig jaar actief als belegger. ‘Met hoogtes en laagtes’, zo evalueert hij zijn prestaties. Een tiental jaar geleden schakelde hij wel enkele tandjes hoger. ‘Met mijn pensioen in zicht ben ik een cursus beleggen gaan volgen bij Syntra om mij beter voor te bereiden op wat ging komen. Daardoor mag ik mij de gelukkige eigenaar noemen van een certificaat met ‘vermogensconsulent’ erop.’ Valt zo’n opleiding aan te raden? Guy Martens: ‘Zeer zeker. Zelfs als je het beheer van je
10
www.fortuneo.be
vermogen niet in eigen handen wil houden, vind ik toch dat je moet weten en begrijpen wat ermee gebeurt. Vorig jaar bleek uit een onderzoek door De Tijd dat de Belg collectief gebuisd is voor zijn kennis van financiële producten. De financiële geletterdheid in dit land is veel te laag, ook bij gepensioneerden. ’ Beheert u als vermogensconsulent alleen uw eigen portefeuille? Martens: ‘Nee, ook die van mijn vrouw en die van mijn schoonmoeder, die 90 jaar oud is.’
fonds en de Morningstar-rating. Fortuneo beschikt over een ruim aanbod van bijna 1.800 beleggingsfondsen en dat tegen zeer lage makelaarslonen van 9,95 euro per order (enkele uitzonderingen buiten beschouwing gelaten waarop we verplicht zijn een instapvergoeding te vragen). U kan dus al gauw enkele honderden euro’s extra winst maken door te besparen op de hoge instapkosten die grootbanken meestal vragen. Wie dus bij Fortuneo belegt, spaart veel geld uit omdat de kosten om orders te plaatsen in vergelijking met de concurrenten bijzonder laag liggen.
Verschilt de samenstelling van die portefeuilles? Martens: ‘Mijn schoonmoeders portefeuille bestaat vooral uit obligaties. Dan gaat het niet over AAA-papier (dat is de hoogste kredietscore die een effect kan krijgen, nvdr.) maar wel om obligaties met een rating tot en met BB+. Schuldpapier met dat laatste ratingtrapje valt net in het junk bond-segment. Toch mag je die ‘rommelobligaties’ niet allemaal op één hoop gooien. Je moet altijd het risico afwegen ten opzichte van het mogelijke rendement.’ ‘Het is natuurlijk ook belangrijk het geld te spreiden over meerdere obligaties. Bij mijn schoonmoeder zijn dat er meer dan twintig. Dat werkt goed, ze kan van de rente leven en haar vermogen blijft stijgen.’ En uw eigen portefeuille? Bestaat die ook vooral uit schuldpapier? Martens: ‘Bijna de helft zit in beleggingsfondsen, de rest zijn aandelen. In 2008 heb ik voordat de financiële crisis uitbrak, eens een fictieve portefeuille aangemaakt met een twintigtal min of meer lukraak gekozen fondsen. Een paar maanden geleden keek ik eens hoe die het gedaan hebben. Wel, ze hadden een gemiddeld rendement over die periode geboekt van 50 procent. Dat heeft me ervan overtuigd dat die beheerders goed weten waarmee ze bezig zijn.’
WAT KAN FORTUNEO VOOR U DOEN? Fortuneo Bank gaat volledig akkoord met de denkwijze van meneer Martens (zie pagina 11). Alvorens te beleggen moet u goed geïnformeerd zijn en weten wat u wil kopen. Blindelings het advies volgen van uw bank en u laten verleiden door mooi klinkende producten die u niet begrijpt, is zeker niet aangewezen. Om onze klanten zo goed mogelijk te helpen bij de keuze van hun beleggingen schuiven we tools naar voren zoals Live Trader en theScreener (die eerder al in deze bijlage aan bod kwamen). Voor beleggingsfondsen zoals die waarin meneer Martens actief is, bieden we de mogelijkheid om de meest geschikte belegging te vinden op basis van enkele kenmerken zoals de categorie van het FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
11
www.fortuneo.be
80 PROCENT VAN ALLE FONDSEN HEEFT GEEN BESTAANSRECHT Fondsenbeleggers zijn allang niet meer verplicht om hun geld bij de fondsen van hun eigen bank te stallen. Dankzij de zogenaamde open architectuur is er nu l’embarras du choix. Zoals die term aangeeft, is ook dat niet altijd de beste zaak. Uit recent onderzoek van het Franse adviesbureau Indefi blijkt dat de Belg per hoofd van de bevolking gemiddeld 12.000 euro belegt in fondsen. Dat is dubbel zoveel als het Europese gemiddelde. Opmerkelijk genoeg is een derde van die fondsen niet verkocht door de bank die ze beheert. Die ‘open architectuur’ heeft daarmee een flinke opmars gemaakt sinds midden jaren 2000. San Lie, hoofd onderzoek bij de fondsenonderzoeker Morningstar Benelux, merkt wel op dat de vlag verschillende ladingen dekt. ‘Om te beginnen is er de lightversie, waarbij een klant van een bank niet alleen in de huisfondsen kan beleggen, maar ook in een beperkt aantal fondsen van derden die zijn bank voor hem heeft geselecteerd.’ De echte open architectuur ligt evenwel elders, zegt Lie. ‘De grootste keuze is te vinden bij fondsensupermarkten. Zij hebben waanzinnig veel fondsen op het schap liggen.’
den heeft gepresteerd, rekening houdend met de risico’s die het daarbij heeft genomen. De voorspellingen zeggen dan weer iets over wat de toekomst kan brengen.’ ‘Toch is het voor veel beleggers aangeraden om bij de keuze van fondsen terug te vallen op een goed selectieteam dat rekening houdt met hun doelstellingen, risico - profiel en verwacht rendement.’
Er zijn in België meer dan 5.000 beleggingsfondsen geregistreerd bij de toezichthouder FSMA. Zonder hulp is het daaruit toch moeilijk kiezen? San Lie: ‘Dat is meteen het grote nadeel van de open architectuur. Er zijn gewoon te veel fondsen. Hier bij Morningstar zeggen we vaak dat 80 procent ervan geen bestaansrecht heeft. Ze verslaan nooit de benchmark.’ ‘Beleggers hebben het bovendien vaak moeilijk om informatie te vinden over fondsen die bij hun beleggersprofiel passen. Wie is de fondsmanager? Wat voor mensen zitten er in het team? Zijn het stockpickers, of geloven ze meer in een sectorale benadering? Dat allemaal achterhalen is voor een gemiddelde belegger een heel lastige opgave.’
Is open architectuur goedkoper voor de klant? Lie: ‘Niet altijd. Het aanbod is zo groot dat er een goed selectieteam nodig is om het kaf van het koren te scheiden en de juiste fondsen te selecteren. Daar heb je goede mensen voor nodig, maar die kosten natuurlijk geld. En dat wordt direct of indirect doorgerekend in de prijs via de instapkosten of eventuele andere kosten.’
Je zou dan verwachten dat ze op veilig spelen en voor de gevestigde namen kiezen. Lie: ‘Toch merken we uit data over de kapitaalstromen dat er veel geld vloeit naar nieuw opgerichte fondsen, die dus nog geen trackrecord hebben. Dat geeft aan dat veel beleggers zich laten verleiden door marketing en verkooppraatjes. In de industrie zeggen we wel eens dat fondsen niet gekocht, maar wel verkocht worden.’ Moeten beleggers zich dan toch niet laten bijstaan? Lie: ‘Er zijn natuurlijk onze sterrenratings en analistenratings. Die eerste geven aan hoe een fonds in het verleFORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
Veel fondsen doen niet wat ze beloven, merkte u daarnet op. Is een indextracker dan geen betere optie? Lie: ‘Het is zeker de moeite voor mensen die geen tijd willen steken in een zoektocht naar de beste fondsen. Met een tracker weet je min of meer wat je rendement zal zijn: het rendement van de index min de kosten. Dat betekent meteen ook dat je altijd achterblijft op de index. Wie gelooft in de meeropbrengst van actief beheer, is beter af met fondsen.’
INTRANSPARANTE BEHEERSKOSTEN Er staat heel wat op stapel in de wereld van de open architectuur. Dat is te danken aan de Europese Commissie, die ijvert voor meer transparantie van de beheerskosten van beleggingsfondsen. Die vergoeding bedraagt doorgaans tussen 0,5 en 2 procent per jaar, maar dat betalen beleggers nooit rechtstreeks. Het wordt immers dagelijks proportioneel van de inventariswaarde afgehouden. De intransparantie zit bij de samenstelling van die beheerskosten. De verkoper van het fonds strijkt 20 tot 70 procent van die vergoeding op. Weinig beleggers zijn op de hoogte van wat in het jargon de retrocessies of kickbacks heten. Volgens de Commissie bestaat het risico dat verkopers alleen die fondsen aanraden waarop ze de hoogste retrocessies innen. Daarom wil ze af van die vorm van distributievergoeding. In de richtlijn die ze voorbereidt, staat een verbod op kickbacks voor onafhankelijke adviseurs en
12
www.fortuneo.be
op discretionair beheer in private banking. Distributeurs van beleggingsfondsen mogen dan nog altijd een vergoeding aanrekenen voor hun diensten, maar alleen rechtstreeks aan de klant. ‘Het is koffiedik kijken wat dat zal betekenen voor de fondsenindustrie’, zegt Lie. Er is met Nederland toch al een proefkonijn? Lie: ‘Het klopt dat in Nederland sinds 1 januari fondshuizen geen distributievergoeding meer mogen betalen en banken hun klanten een aparte adviesvergoeding moeten aanrekenen, maar het is te vroeg om conclusies te trekken. Zullen partijen hun fondsenaanbod fors inkrimpen? Zullen beleggers bereid zijn te betalen voor dienstverlening? Dat moet allemaal nog blijken.’ Meer transparantie en concurrentie zullen volgens de Commissie de beheerskosten omlaag duwen. Een goede zaak voor alle beleggers, toch? Lie: ‘Het is logisch dat veel mensen zullen kiezen voor het goedkoopste kanaal dat ze kunnen vinden. Het gevaar is dat net diegenen die het meest nood hebben aan advies, naar fondsensupermarkten geduwd worden omdat ze niet kunnen of willen betalen voor advies.’
VOOR- EN NADELEN VAN OPEN ARCHITECTUUR Bij een gesloten architectuur kan de klant alleen beleggen in de beleggingsfondsen van de bank of het beurshuis zelf. Nu zou het wel heel raar moeten lopen dat die huisfondsen stuk voor stuk beter zijn dan die van de concurrenten. Een fondsenaanbieder kan nooit de beste of de goedkoopste zijn in alle beleggingscategorieën. Bij open architectuur heeft een belegger de mogelijkheid om zijn geld in fondsen te stoppen van derde partijen. Dat kan via een selectie door zijn bank, of via een fondsensupermarkt. Fortuneo zit in die laatste categorie, wat betekent dat het zijn klanten de keuze biedt uit bijna 1.800 fondsen van 30 fondsenhuizen. Het gaat dan om fondsen van grote jongens als BlackRock, Invesco, JPMorgan, … tot die van kleinere broertjes als Lazard en Financière de l’Echiquier. Het brede assortiment laat beleggers ook toe hun geld te plaatsen bij fondsbeheerders die er een strategie en stijl op nahouden waarin ze zich het beste kunnen vinden. De grootste moeilijkheid verbonden aan open architectuur is uit het enorme aanbod de juiste fondsen te kiezen. Het is vaak niet gemakkelijk om er genoeg en degelijke informatie over te vinden. Daarom blijft advies vaak noodzakelijk.
FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
13
www.fortuneo.be
VEEL PARTICULIERE BELEGGERS VOELEN ZICH VANDAAG HULPELOOS De lage rente op spaarboekjes drijft veel beleggers terug naar de beurs. Door het trauma van de financiële crash van 2008 weten ze echter vaak niet waarin ze hun geld moeten stoppen. ‘Dat is net onze sterkte: de juiste fondsen vinden’, zegt Isabelle Bars van vermogensbeheerder Federal Finance Gestion. ‘Je ontdekt pas wie naakt aan het zwemmen is als het eb is’, zo luidt een oud Chinees gezegde. Vertaald naar de beleggerswereld betekent dit dat het niet zo moeilijk is om het goed te doen als de markt in de lift zit. Of om in nautische termen te blijven: als het vloed is, gaan alle schepen omhoog. Door de financiële crisis van 2008 hebben veel beleggers schipbreuk geleden op de beurs. Dat had ook gevolgen voor de vermogensbeheerders, signaleert Séverine Claquin, hoofd beleggingsproducten bij Federal Finance. ‘We hebben toen een afname gezien van de interesse van particuliere beleggers in vermogensbeheer.’ Vandaag wordt discretionair beheer door de lage rentes voor risicoloze beleggingen en de moeilijk te doorgronden financiële markten echter weer meer gesmaakt, stelt Claquin vast. ‘Geconfronteerd met het enorme aanbod van fondsen en commerciële producten, voelen particuliere beleggers zich vaak hulpeloos. Ons team voor privaat vermogensbeheer stelt zijn expertise ter beschikking om voor hen investeringen te doen die passen bij hun specifiek risicoprofiel en hun beleggingshorizon.’ De lokroep van de beurs heeft veel te maken met de barre rente op de spaarboekjes. De reden voor de lage rente ligt bij de Europese Centrale Bank (ECB) die haar belangrijkste rentetarief in juni heeft teruggeschroefd tot amper 0,15 procent. Het is die zogenaamde beleidsrente waarop banken zich baseren voor hun eigen rentetarieven.
TRANENDAL Volgens zwartkijkers zal dat ultrasoepele geldbeleid in een tranendal eindigen. Zij menen dat de ECB de waarde van aandelen en obligaties kunstmatig opdrijft. De beurzen weerspiegelen in die optiek niet langer de economische realiteit en zijn met andere woorden zwaar gedopeerd. De monetaire critici verwachten daarom een forse correctie. Isabelle Bars, portefeuillebeheerder bij Federal Finance, deelt dat pessimisme niet.
in Oekraïne en Palestina. Maar de ECB zal nog een tijdlang goedkoop geld in de markt blijven pompen om deflatie te vermijden. Dat zal de langetermijnrente nog een tijd laag houden en geld naar de beurzen stuwen.’ ‘Gezien die context hebben we onze cashpositie afgebouwd en geïnvesteerd in obligatiefondsen die beleggen buiten de eurozone en in opkomende economieën zoals die in Azië’, legt Bars uit. ‘Op de aandelenmarkten gaan we voor een geografische spreiding. Zo hebben we onder meer beleggingen in de VS, de ontluikende markten en Japan.’
THEMATISCHE KEUZES Bij de fondsenkeuze houdt Federal Finance rekening met enkele specifieke thema’s die in zijn strategie passen. ‘Zo zijn we de jongste tijd zeer geïnteresseerd in goudmijnaandelen’, zegt Bars. ‘Die bedrijven hebben de jongste maanden fors geherstructureerd, waardoor ze de kosten van het naar boven halen van het edelmetaal hebben kunnen drukken. Toch noteren ze op dit ogenblik nog altijd vrij goedkoop.’ ‘Andere thema’s die bij Federal Finance op veel interesse kunnen rekenen, zijn watervoorziening. De stijgende levensstandaard in ontwikkelingslanden maakt dat dit een markt met een enorm potentieel is’, zegt Bars. ‘Maar ook online beveiligingssystemen, want daar was de jongste tijd natuurlijk heel wat rond te doen.’ Voor particuliere beleggers is het niet eenvoudig om op die grote thema’s in te spelen. ‘Er zijn duizenden fondsen’, zegt Bars. ‘Daarvan moet je niet alleen achterhalen hoe goed ze het doen, maar ook op welke manier. In welke markten beleggen ze? Met een agressieve of defensieve strategie? Dat is onze sterkte: de juiste fondsen vinden.’ Meer info op www.fortuneo.be
‘Het klopt dat de macro-economische context niet bijzonder gunstig is. Het nieuws uit de Zuid- Europese economieën en de bankensector blijft somber, en dan zijn er ook nog eens de geopolitieke spanningen FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
14
www.fortuneo.be
VERMOGENSBEHEER BIJ FEDERAL FINANCE: CONCREET Niet iedereen heeft de tijd, ambitie of kennis om zijn eigen vermogen te beheren. Gelukkig kunt u daarvoor terecht bij een vermogensbeheerder zoals Federal Finance Gestion. Die dochteronderneming van Crédit Mutuel Arkéa – waartoe ook Fortuneo behoort – is gespecialiseerd in het beheer van activa namens derden. Het heeft op dit ogenblik meer dan 41 miljard euro in zijn beheer. Via Fortuneo Portfolio Management kunnen beleggers al terecht bij Federal Finance vanaf een bedrag van 25.000 euro. De vermogensbeheerder heeft vier typeportefeuilles uitgewerkt, gaande van zeer defensief (55 tot 85 procent in obligaties) tot zeer dynamisch (50 tot 100 procent in aandelen). Elke portefeuille wordt op maat gemaakt, rekening houdend met de beleggingshorizon, de rendementsobjectieven en het risicoprofiel van de klant. Dat gebeurt via een uitgebreide vragenlijst. Het profiel van die portefeuille staat echter niet in steen gebeiteld. Als het risicoprofiel bijvoorbeeld wijzigt, verandert het beheer mee. De beleggingen zelf gebeuren uitsluitend via de zogenaamde ‘open architectuur’. Dat betekent dat Federal Finance het geld niet in eigen fondsen stopt, maar wel in die van fondsenhuizen als Amundi, Franklin Templeton, JPMorgan, Invesco, Blackrock… Elk kwartaal krijgen klanten een overzicht van de prestatie van hun portefeuille. Ze vernemen dan ook in wat voor effecten er belegd is, en waar in de wereld. Natuurlijk kunnen ze ook op gelijk welk moment contact opnemen met hun Fortuneo-adviseur. Meer info op www.fortuneo.be
FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
15
www.fortuneo.be
ER ZAL ALTIJD NOOD ZIJN AAN MENSELIJKE BANKIERS De financiële sector is in volle transformatie. Steeds meer klanten schakelen over op nieuwe manieren om hun spaargeld te beheren, of te laten beheren. Internetplatformen als Betterment, Learnvest, SigFig of Wealthfront, waar consumenten hun beleggingen kunnen overlaten aan volautomatische algoritmen, zijn in opmars. Pascal Spelier, trendwatcher en consultant Digital Customer Experience bij Capgemini Consulting, ziet daar geen graten in. ‘Bij menselijke beleggers krijgt de emotie soms de bovenhand op de ratio, waardoor ze verkeerde beslissingen maken. Een algoritme heeft dat probleem niet. Dat handelt objectief op basis van alle informatie die op dat ogenblik beschikbaar is.’ Het internet heeft de beleggingscontext ook op een andere manier veranderd, merkt de consultant op. ‘De reden waarom veel mensen kiezen voor een beleggingsadviseur, is dat ze er zelf te weinig van kennen. Maar door de vrije verspreiding van informatie online is de asymmetrie tussen de expert en de amateur kleiner geworden.’ Dat voelen de banken. Consultant KMPG ziet het aantal vermogensadviseurs wereldwijd de komende vijftien jaar halveren. De Y-generation, geboren in de jaren tachtig en later, beheert zijn financiële zaken meer zelf. Dat kan ze onder meer via de financiële socialenetwerksite eToro. Dat ‘Facebook voor beleggers’ bestaat sinds 2007 en telt ruim 2,5 miljoen gebruikers in 140 landen. Uit de vele transacties en adviezen op de site zou de ‘wisdom of the crowd’ moeten blijken. Dat principe komt erop neer dat groepen veel betere beslissingen nemen dan eender welke individuele expert. Beleggers kunnen er ook anderen volgen en nadien hun investeringen automatisch kopiëren. Die misvatting doorprikt Spelier snel. ‘De wisdom of the crowd kan ontaarden in een selffulfilling prophecy. De typische zeepbel dus.’
om online en offline zo goed mogelijk te integreren.’ Het internet heeft in veel gevallen wel het einde betekend voor de persoonlijke relatie tussen de klant en zijn bankier. Vroeger was een kantoordirecteur iemand die jou en je gezinssituatie kende. Dat staat nu op losse schroeven. Mensen hebben minder reden om nog in het kantoor langs te gaan. Spelier ziet echter ook kansen in al het dataverkeer. Een bank die ziet dat een echtpaar voor het eerst kindergeld op de rekening gestort krijgt, kan een kinderspaarrekening voorstellen. Of iemand die vaak betaalt voor een hotelverblijf, een gepaste reisverzekering aanbieden. Het internetgebruik van bankdiensten zal alleen toenemen, besluit de trendwatcher. Daarbij is een goede mobiele applicatie cruciaal. ‘Een app om bankverrichtingen mee te doen, die ook nog eens toegang geeft/ heeft? tot andere diensten, is een uitstekende manier om als bank een klant aan je te binden.’
SURFEN ZONDER APPS De website van Fortuneo Bank, www.fortuneo.be, is volledig vernieuwd op maat van de klant. De site heeft een frisse look en heldere navigatie. Bovendien kunnen klanten vanaf nu hun bankzaken regelen vanop PC, tablet of smartphone: de site is aangepast aan elk scherm.
ADVIESVERLENING Voor een spaarrekening kunnen consumenten gemakkelijk online rondshoppen voor het beste rentetarief, stipt Spelier aan. ‘Toch hebben velen voor complexe financiële producten nog altijd advies van een bankier nodig. Denk aan een hypotheeklening of pensioenplanning. Die dienstverlening kan wel online gebeuren.’ Dat betekent niet dat er in de toekomst geen vestigingen meer zullen overblijven, meent de trendwatcher. ‘Er zal altijd een groep van mensen zijn die hun bankier in levende lijve willen zien. Banken staan voor de uitdaging FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
16
www.fortuneo.be
WELKE TOEKOMST HEBBEN ONLINE FINANCIËLE DIENSTEN? In België staan online financiële diensten nog maar aan het begin van hun ontwikkeling. In onze buurlanden hebben de marktspelers hun aanbod de voorbije jaren sterk uitgebreid, van zuivere beurstransacties tot sparen, rekeningen-courant met een kaart en leningen. Maar nu lijkt er ook in België wat schot in de zaak te komen. En dat is interessant voor zowel beleggers als spaarders. Ongeveer een miljoen Belgen maakt al gebruik van online financiële diensten. En het zouden er veel meer zijn als het aanbod niet zo beperkt was. Het gamma aangeboden door de marktspelers blijft al bij al klein, ook al hebben ze hun oorspronkelijke aanbod rond beurstransacties de voorbije jaren uitgebreid met spaarrekeningen en bankkaarten. Fortuneo biedt zelfs online levensverzekeringen aan. Maar heel wat andere mogelijkheden worden nog niet benut. Het gamma zal in de toekomst dus zeker uitgebreid worden. Maar die uitbreiding zal meer in de breedte dan in de diepte gebeuren. Elke speler zal voor elk producttype slechts één of twee mogelijkheden aanbieden. De klant zal de markt moeten verkennen en op zoek moeten gaan naar het beste tarief, de beste vergoeding, de best verzorgde klantenrelatie enzovoort. Bij Fortuneo denken we voortdurend na over hoe we ons gamma verder kunnen ontwikkelen. We houden daarbij rekening met het dagelijkse banklandschap. Maar we gaan nog een stap verder. Zo zijn we ervan overtuigd dat de tarievenoorlog bij de spaarproducten op zijn laatste benen loopt. Niet alleen omdat de rentedaling in Europa blijft doorzetten, maar omdat de spaarder een andere bekommernis heeft: hij wil weten wat er met zijn geld gebeurt. Getuige daarvan is het succes van crowdfunding. Wij willen onze klanten helpen bij hun zoektocht naar zingeving. Want die speelt een steeds grotere rol in de maatschappij van vandaag. Wij merken dat onze klanten reikhalzend uitkijken naar moderne alternatieven. Dat is een gevolg van de crisis. De traditionele banken hebben zich in zekere mate kunnen aanpassen dankzij hun grote investeringscapaciteit. Hun mobiel aanbod is dan ook zeer aanlokkelijk geworden. Maar hun tarieven zijn een pak minder aantrekkelijk.
der-platform dat onze klanten een echte tradingervaring bezorgt. Ze kunnen zelf lijsten opmaken van hun beleggingen, grafieken maken, flikkerlichten plaatsen… Net als in de echte marktenzalen. Met de adrenaline die daarmee gepaard gaat. Weldra kunnen ze hun orders ook via dat platform doorgeven. Wat blijft er dan nog over voor de agentschappen? Die zullen zich terugplooien op hun oorspronkelijke activiteiten: een plaats waar handel wordt gedreven en wordt uitgewisseld, waar geldtransacties gebeuren, kluizen worden aangehouden en advies wordt gegeven over complexere materies. Zij zullen bovendien samensmelten tot multikanaalinstrumenten. Het multikanaal zal het virtuele met de realiteit verbinden. Zo zal een bepaalde verrichting die wordt opgestart op een mobiele applicatie, indien nodig verder afgewikkeld worden in het agentschap. Dat zal van de bankiers de nodige technische hoogstandjes vergen. Maar wat een comfort voor de klant! De rechtstreekse spelers verwachten dat hun klantenaantal de volgende vijf jaar minstens zal verdubbelen. Ramin Fleury, Country Manager Fortuneo België Meer info op www.fortuneo.be
Bij Fortuneo is dat anders want de commissies die wij aanrekenen, behoren tot de laagste op de markt. Bovendien onderscheiden we ons van onze concurrenten door de tools en onlinediensten die we aanbieden. Wij bieden bijna tweeduizend fondsen aan - dat is uniek op de markt. Een ander voorbeeld is ons gratis LiveTra-
FORTUNEO BELGIUM Koloniënstraat 11 - 1000 Brussel - KBO nr 0879 257 191 - T. 02/225.18.18
17