Onderzoeksverslag Interview
Arzu Pinar Chantal Soeters Kelsey Picauly Marieke Stoter Jill Picauly Klas: datum: School:
12038261 12079243 11007222 12023566 12043249 VD1F 21-06-2013 Haagse Hogeschool
Inleiding Uit diverse Nederlandse studies blijkt dat het aantal mensen dat lijdt aan diabetes mellitus hoger is bij allochtonen dan bij autochtonen. Bij de Turkse afkomst is de prevalentie(aantal mensen met de ziekte diabetes mellitus) twee tot drie hoger dan onder de autochtonen bevolking. Bovendien is het zo dat bij allochtone vrouwen de prevalentie hoger is dan bij allochtone mannen. Verder ontstaat diabetes mellitus bij de allochtone bevolking op jongere leeftijd in vergelijking met de autochtonen bevolking.1 Dit onderzoeksverslag is bedoeld om een beeld te krijgen van de Turkse gemeenschap in Rotterdam zuid met betrekking tot diabetes mellitus type 2. Dit onderzoek is uitgevoerd doormiddel van een kwalitatief onderzoek in de vorm van een interview met Turkse vrouwen. Diabetes mellitus type 2 wordt vaak niet gelijk opgemerkt doordat de symptomen geleidelijk aan verschijnen. Hierdoor zijn er veel mensen die lijden aan diabetes mellitus type 2, maar er pas achter komen wanneer de ziekte al in een verder stadium is. De diëtisten praktijk in 2GETHER IN BALANCE heeft propedeuse studenten van de opleiding Voeding en Diëtetiek de opdracht gegeven om een voorlichtingsplan uit te werken. Het uiteindelijke doel is om de Turkse bevolking te overtuigen dat het belangrijk is om zich te laten testen op diabetes mellitus type 2. Dit zal bereikt worden door aan de hand van de analyses waaronder de analyse van de afgenomen interviews een voorlichtingsplan op te stellen. De hoofvraag die in dit onderzoekverslag centraal staat is: “Hoe kunnen Turkse vrouwen overtuigd worden om zich te laten testen op diabetes mellitus type 2 en zich vervolgens aan te melden bij 2GETHER IN BALANCE?”. In dit onderzoeksverslag is onder andere onderzocht welke determinanten een rol spelen op de het keuzegedrag van Turkse vrouwen met betrekking tot het laten testen op diabetes mellitus type 2. De centrale vraag is onderverdeeld in verschillende deelvragen namelijk: ”Wat weten Turkse vrouwen over diabetes mellitus type 2?”, “Hoe staan Turkse vrouwen tegen over diabetes mellitus type 2?”, “In welke mate speelt de omgeving een rol bij de keuzes die Turkse vrouwen maken?”, “In hoeverre zijn Turkse vrouwen bereidt zich te laten teksten op diabetes mellitus type 2?”, “Vinden Turkse vrouwen dat er meer aandacht moet komen voor diabetes mellitus type 2?” en “In welke omgeving zullen de Turkse vrouwen bereidt zijn zich te laten testen op diabetes mellitus type 2?”. Methode Er is gebruik gemaakt van interviews om inzicht te krijgen in de beleving, mening en ideeën over de kennis en het laten testen van Diabetes Mellitus type 2. Het is daarom een kwalitatief onderzoek. Het interview bestond uit topics met daarbij opgestelde vragen. De topics waren: antropometrie, kennis, interventie, eigen effectiviteit, sociale factoren en attitude. Er is gekozen voor deze topics, om doelgericht interview vragen te kunnen opstellen. Per topic is onderzocht welke informatie belangrijk en relevant waren voor het onderzoek naar Turkse vrouwen en diabetes mellitus type 2. De interviewvragen zijn zo geformuleerd dat deze zo duidelijke waren voor de geïnterviewde. De onderbouwing van de interviewvragen zijn te vinden in bijlage A. De informatie uit de interviews zijn geanalyseerd en gegroepeerd. De labels zijn als volgt ingedeeld: gezondheid status, kennis, beleving, omgeving, bereidheid, aandacht en intentie tot actie. De uiteindelijke resultaten zijn per label verwerkt in het verslag. Er is gekozen voor de locatie Woman’s World, dit is een sportschool voor alleen vrouwen. De vrouwen die hier sporten zijn bewust bezig met hun gezondheid, waardoor de stap tot kennis over diabetes en zich te laten testen kleiner is. Vanuit de topics zijn interview vragen opgesteld. De vragen zijn gesteld aan vijf vrouwen met een Turkse achtergrond die lid zijn van Woman’s World. Er is van te voren toestemming gevraagd om te mogen interviewen. De vijf vrouwen zijn persoonlijk benaderd met de vraag of zij bereid waren om geïnterviewd te worden over gezondheid en Diabetes. Drie van de vijf vrouwen zijn apart geïnterviewd. Twee van de vijf vrouwen zijn gezamenlijk geïnterviewd. Dit had als reden dat een van hen de Nederlandse taal niet goed beheerste en de ander vrouw voor haar als tolk optrad. Tijdens de introductie is er verteld wat het doel van het interview is. Er is van te voren toestemming gevraagd of het interview opgenomen mocht worden. Uiteindelijke zijn de interviews uitgeschreven om zo de antwoorden te verwerken en vanuit te topics te labelen.
Resultaten 1.1 Gezondheid status topic antropometrie en kennis Er zijn in de sportschool Woman’s World vijf vrouwen geïnterviewd. Onder gezondheid status wordt beschreven hoe de verhouding van lengte en gewicht is bij de ondervraagde. Ook de leeftijd is hiervan belang voor het verkrijgen van de juiste gegevens bij onze doelgroep. De leeftijden van de geïnterviewde lagen tussen de 35 en de 41 jaar. Dit is binnen onze doelgroep. Door naar de lengte en gewicht te vragen kon de BMI worden berekend. Vier van de vijf deelneemsters waren te zwaar voor hun lengte. Drie van deze vier deelnemers hadden een BMI boven de 30 en waren dus veel te zwaar, met andere woorden hadden deze personen obesitas. Alle deelneemsters vonden gezondheid erg belangrijk en sporten regelmatig bij Woman’s World (sportschool). Drie van de vijf deelneemsters wisten niet of zij diabetes hadden omdat zij zich nog nooit hadden laten testen. De andere twee hadden zich pas nog laten testen en wisten dat zij geen diabetes hadden. Een van deze twee gaf aan dat zij het testen wilt bijhouden omdat diabetes mellitus in haar familie zit. Nadat haar vader diabetes mellitus had gekregen is zij gestart met een gezondere levensstijl en het regelmatig testen op diabetes. De andere gaf aan in maart nog te zijn geweest voor een “grondig” onderzoek. 1.2 Kennis topic kennis Uit de interviews is gebleken dat de vrouwen bij Woman’s World globaal weten diabetes is, dat wil zeggen dat alle vijf de vrouwen die geïnterviewd werden hadden er weleens van gehoord of mee te maken gehad. Wat de hoofdoorzaak van diabetes type 2 kan zijn, wisten drie van de vijf, zij noemde overgewicht. De andere twee geïnterviewde dachten dat de oorzaak bij een te hoge bloeddruk lag. Daarnaast kende geïnterviewde vrouwen iemand met diabetes waardoor de vrouwen ook enkele ziektebeelden konden opnoemen zoals veel dorst, wat door vier geïnterviewde is genoemd. Vier geïnterviewde hadden één ouder met dit ziekte beeld waarvan er 1 fataal afliep. Het verschil tussen type 1 en 2 was wat ingewikkelder en niemand kon het verschil noemen. 1.3 Beleving topic attitude In deze alinea zal het duidelijk wordt hoe de geïnterviewde vrouwen staan tegen over diabetes. Op de vraag: “Hoe staat u tegen over diabetes?” antwoordde een op de vijf vrouwen dat zij een grotere kans heeft op diabetes, omdat dit in de familie zit. Verder geeft zij aan grotere kans op diabetes te krijgen vanwege haar overgewicht. Drie van de vijf vrouwen geven aan dat zij denken dat diabetes een ziekte is wat moeilijk en vervelend is om mee om te gaan. Zij denken dat er vaak geprikt moet worden en dat wondjes niet goed genezen. Vier van de vijf vrouwen geven aan dat zij zo veel mogelijk proberen te letten op hun gezondheid. Dit hopen zij te bereiken door gezond te eten. 1.4 Omgeving topic sociale factoren Uit alle interviews is gebleken dat alle vrouwen hun eigen keuzen maken als het op eten/koken aankomt. Ook is gebleken dat alle geïnterviewde het belangrijk vinden om gezonde keuzes te maken waarvan er twee geïnterviewde lieten merken meer handvaten nodig hebben om gezonder te leven. Allen gaven aan gesteund te worden door hun familie wanneer het ziektebeeld diabetes bij de geïnterviewde ontdekt zou worden. Daarnaast lieten zij merken allemaal gesteund te worden wanneer zij hun leefstijl aan wilde passen om gezonder te leven en risico’s op ziekten diabetes te voorkomen. In het kort vinden de geïnterviewde hun omgeving erg belangrijk. Iedereen was erg eensgezind wanneer het op steun aankwam. Alle geïnterviewden gaven aan gesteund te worden door hun omgeving wat positieve invloed zal hebben wanneer zijn hun leefstijl aan willen passen. 1.5 Bereidheid topic eigen effectiviteit
Over de bereidheid van de geïnterviewden om zich te laten testen en hun leefstijl te veranderen zijn een paar vragen gesteld. Dit is om erachter te komen hoe hoog deze bereidheid is bij onze doelgroep. Al eerder is geconstateerd dat twee van de vijf deelnemers zich al eens heeft laten testen op diabetes. De andere drie deelneemsters hebben zich nog niet laten testen , maar zouden wel graag willen laten doen. Hieruit kan er geconcludeerd worden dat de bereidheid om zich te laten testen bij deze groep er is. Ook gaven alle deelneemsters gaven aan hun levensstijl te willen en kunnen veranderen als er diabetes bij hun geconstateerd wordt. Drie vrouwen gaven aan al bezig te zijn met het veranderen van hun levensstijl, omdat zij een verhoogd risico op diabetes mellitus type 2 hebben door hun omvang of door erfelijke factoren. De vrouwen sporten regelmatig bij Woman’s World en een vrouw gaf een voorbeeld over een verandering in haar leefstijl die zij pas heeft toegepast: ”Ik deed eerst de helft van het kopje thee met suiker en nu nog meer één klontje.” 1.6 Aandacht topic eigen effectiviteit en attitude Vijf van de vijf vrouwen vinden het prettig als er meer aandacht wordt besteed aan Diabetes Mellitus type 2. Vijf van de vijf vrouwen geeft aan dit in de vorm van een voorlichting te willen. Twee van de vijf vrouwen geven aan dit in de vorm van controle en/of een folder te willen. Een van de vijf vrouwen geeft aan al veel te weten over Diabetes Mellitus type 2. Twee van de vijf vrouwen geven in eerste instantie aan niet meer te willen weten over diabetes mellitus type 2. Na de vraag anders gesteld te hebben geven deze vrouwen aan wel meer informatie te willen in een folder. Vijf van de vijf vrouwen geven aan naar een voorlichting te komen over diabetes mellitus type 2. 1.7 Intentie tot actie topic interventie In de volgende alinea staat beschreven hoe de vrouwen denken over Woman’s World en wat hun intenties zijn tot gezonder leven en laten testen op diabetes. Alle geïnterviewde vrouwen vinden Woman’s World een vertrouwde omgeving. Op de vraag of de vrouwen zich prettig en vertrouwd voelen in de sport school antwoordden een van de vijf vrouwen dat zij Woman’s World een vertrouwede omgeving vindt, omdat zij met andere vrouwen kan praten. Een van de vijf vrouwen geeft aan dat het voor haar een betrouwbare omgeving is, waar zij veel mensen leert kennen. Dit voelt aan als familie. Drie van de vijf vrouwen zouden zich in Woman’s World willen laten testen op diabetes. Zij vinden het makkelijk om zich binnen een sportschool te laten testen op diabetes. Twee van de vijf vrouwen hebben aangegeven dat zij het niet hygiënische vinden om in een sportschool getest te worden. De twee vrouwen hebben de voorkeur om zich bij een dokter of een diëtiste te laten testen. De twee vrouwen willen zich enkel laten testen in de sportschool, wanneer er een aparte ruimte beschikbaar is in verband met de hygiëne. Vier van de vijf vrouwen geven aan dat wanneer het om hun gezondheid gaat, zij het belangrijk vinden om gezond te leven. Hieronder vallen sporten, letten op hun uiterlijk, gezond eten en voldoende water drinken. Op de vraag: ‘’Hoe denk je dat we de vrouwen over kunnen halen om zichzelf te laten testen voor diabetes” antwoorden twee van de vijf vrouwen dat zij een Turkssprekende diëtiste prettig vinden. Verder gaven zij aan het belangrijk te vinden dat er een schone, veilige en betrouwbare omgeving aanwezig is. Een van de vijf vrouwen geeft aan dat wij de vrouwen kunnen overtuigen met flyers. Twee van de vijf vrouwen gaven aan dat wij vrouwen kunnen overtuigen door betrouwbare informatie over diabetes te geven in de vorm van bijvoorbeeld voorlichting.
Conclusie, discussie en aanbevelingen De hoofvraag die in dit onderzoekverslag centraal staat is: “Hoe kunnen Turkse vrouwen overtuigd worden om zich te laten testen op diabetes mellitus type 2 en zich vervolgens aan te melden bij 2GETHER IN BALANCE?”. In dit onderzoeksverslag is onder andere onderzocht welke determinanten een rol spelen op de het keuzegedrag van Turkse vrouwen met betrekking tot het laten testen op diabetes mellitus type 2. De centrale vraag is onderverdeeld in verschillende deelvragen namelijk: ”Wat weten Turkse vrouwen over diabetes mellitus type 2?”, “Hoe staan Turkse vrouwen tegen over diabetes mellitus type 2?”, “In welke mate speelt de omgeving een rol bij de keuzes die Turkse vrouwen maken?”, “In hoeverre zijn Turkse vrouwen bereidt zich te laten teksten op diabetes mellitus type 2?”, “Vinden Turkse vrouwen dat er meer aandacht moet komen voor diabetes mellitus type 2?” en “In welke omgeving zullen de Turkse vrouwen bereidt zijn zich te laten testen op diabetes mellitus type 2?”. Om de Turkse vrouwen te overtuigen zich te laten testen is het belangrijk de voorlichting aan te passen op hun kennis van diabetes. Omdat vier van de 5 vrouwen geringe kennis over diabetes hadden zal de voorlichting hierop aangepast worden. Niet iedereen heeft behoefte aan voorlichting in de vorm van een presentatie, daarom kunnen er folders gemaakt worden. Uit de deelvraag ‘ hoe staat u tegenover diabetes’ blijkt dat drie van de vijf vrouwen diabetes zien als een ‘ vervelende’ ziekte. Om Turkse vrouwen te overtuigen zich hier toch op te laten testen is het daarom belangrijk dat het vooral gericht is op preventie, het voorkomen van diabetes omdat deze als vervelend/naar gezien word. De vrouwen gaven aan zelf hun beslissingen maken, ongeacht hun omgeving. Hierdoor zal de voorlichting geheel gericht worden op de vrouwen zelf en zullen alleen de vrouwen overtuigd moeten worden. De Turkse vrouwen vinden allemaal dat er meer aandacht moet komen over diabetes mellitus type 2, en ze geven aan open te staan voor voorlichting hierover. Echter staan twee vrouwen niet open om zich te laten prikken bij Woman’s World. De vrouwen geven aan dat ze het, ondanks dat alle vrouwen het een vertrouwde omgeving vinden, niet hygiënisch. Discussie punten -Er zijn maar zes interviews afgenomen. Dit is slechts een heel klein percentage van de Turkse vrouwen die bij Woman’s world sporten. Hierdoor kan niks algemeens gezegd worden over de Turkse vrouwen bij Woman's word en kunnen er geen conclusies gemaakt worden. -Tijdens de interviews zijn vier van de vijf de vrouwen niet apart geïnterviewd. De vrouwen konden elkaar beïnvloeden, doordat zij de antwoorden en uitleg over diabetes al gehoord hadden en kunnen daarom afwijken van wanneer deze interviews apart afgenomen waren. -De interviews zijn uitgeschreven en verwerkt. Er is niet naar elkaar interviews geluisterd bij het uitwerken van de interviews. Hierdoor zou er informatie verloren gegaan kunnen zijn. -Er is in de interviews niet gevraagd wat de motivatie is om te sporten. Het kan zijn dat dit relevant is om de vrouw te overtuigen. Wanneer zij bijvoorbeeld alleen voor de sociale contacten gaat zal gezondheid waarschijnlijk minder belangrijk zijn. Een vervolgonderzoek wordt aanbevolen. Dit onderzoek was namelijk zeer kleinschalig. Het bestond enkel uit 5 personen. Het is dus van belang dat het vervolgonderzoek grootschalig zal moeten zijn. Woman’s World telt ± 3000 actief- en non-actief leden. Het zou daarom essentieel zijn om al deze leden te benaderen. Vooraf zou er een e-mail verzend worden om de activiteit te peilen van de leden en hierop spelen. Mocht het aantal hoog zijn, zal een kwantitatief onderzoek aangeraden worden naast het kwalitatieve. Door ± alle leden te bereiken en te onderzoeken, zal het vervolgonderzoek uiteraard betrouwbaarder zijn. Naast het aantal van leden is het ook belangrijk dat er gekeken wordt naar de vorm van het onderzoek. Interviews die gehouden zullen worden zullen zeer goed georganiseerd moeten worden. Zo zullen alle relevante vragen erin gezet worden, zodat gelijke
informatie verkregen wordt uit alle interviews. Deze vorm van werken zal de uitslagen ook positief beïnvloeden. Door deze werkwijze toe te passen, zal het verkregen informatie betrouwbaarder worden, waardoor het onderzoek betrouwbaarder wordt. Het is van belang om te weten wat cliënten willen en vragen, voordat er aan een grote opdracht gestart wordt zoals b.v. cliënten motiveren voor bloedprikken en het hele proces hiervoor. Door hard aan al deze punten te werken, zal er een voldaan vooronderzoek uitgevoerd worden.
Literatuur 1. Nationaalkompas RIVM. Diabetes Mellitus 2. Hoe vaak komt diabetes mellitus voor en hoeveel mensen sterven eraan? http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-enziekte/ziekten-en-aandoeningen/endocriene-voedings-en-stofwisselingsziekten-enimmuniteitsstoornissen/diabetes-mellitus/omvang/.Geraadpleegd 2013 mei 29
Bijlage A Bijlage A1 : Interview uitwerking Kelsey Ik: Ik ben een voeding en diëtetiek student van de Haagse hogeschool. Met dit interview willen wij een duidelijk beeld krijgen van de Turkse bevolking met hun tradities en gewoontes hier in Nederland. Om zo een volledig voorlichtingsplan te kunnen opstellen voor het testen op diabetes mellitus. Uit onderzoek blijkt dat o.a. onder de Turkse bevolking 3 tot 6 keer meer diabetes mellitus voorkomt dan bij de autochtonen bevolking in het land. Diabetes type 2 ontstaat geleidelijk en het kan daarom jaren duren voordat iemand wordt gediagnosticeerd. Het aantal mensen met onbekende diabetes in Nederland wordt door het RIVM geschat op ruim één miljoen. De complicaties ontwikkelen zich in de loop der jaren, totdat uiteindelijk ontdekt wordt dat deze met diabetes samenhangen. Het is van groot belang dat diabetes snel wordt ontdekt en kan worden behandeld met medicatie en een dieet. Met dit interview zullen wij een voorlichtingsplan op zetten. Met dit voorlichtingsplan willen wij bereiken dat de Turkse bevolking in het land zich laat testen op diabetes zodat wanneer er diabetes geconstateerd wordt er een behandeling kan worden gestart. Het interview duurt ongeveer 15 minuten en u kunt hierna nog vragen stellen als u die heeft. Het interview begint met een paar gegevens over u en uw omgeving. Alles wat u hier verteld is anoniem en vertrouwelijk. Wij zullen de uitkomsten van het interview alleen gebruiken voor ons voorlichtingsplan. Mag ik dit interview opnemen voor het uiteindelijk verwerken ervan? V: Ja hoor Antropometrie Ik: Even kijken. Allereerst heb ik wat algemene gegevens van u nodig. Ik: uhmmm Wat is uw leeftijd? V: 36 Ik: Oke en wat is uw gewicht? V: 95 Ik: En wat is uw lengte? V: 1 meter 69 Kennis Ik: Heeft u diabetes? V: Nee. Ik denk het niet. Als laatst ben ik geweest ennuhh. Ik: U heeft u laten testen? V: Ja ik heb het laten testen. Bij de huisarts dan wordt ik verwezen. En dan laat ik bloedprikken, omdat ik het in de familie heb. Dus ik wil het wel bijhouden. Ik: Ja dat is wel belangrijk. V: Ik ben nu ook heel erg aangekomen binnen een jaar dus ik moet wel beetje bijhouden. Ik: Goed dat u ervan bewust bent. Ik: uhmmm weet u wat diabetes is? V: Ja het is gewoon een ziekte. Dat je heel veel dingen niet mag eten en heel erg moet opletten op je gewicht. En dat mensen heel veel dorst krijgen heb ik gehoord. Dat ze ‘s nachts veel water moeten drinken en heel snel honger krijgen. En dat ze niet veel zoetig moeten eten. Ja, dat weet ik allemaal. Ik: Ik denk dat u dit weet door uw familie leden vooral, via ervaring? V: ja ja.
Ik: Hoe denkt u diabetes te herkennen? U zei net al dorstig gevoel? V: Ja dorstig gevoel en dat ze heel snel honger krijgen. Heel vaak moeten en maar wel weinig moeten eten. Attitude Ik: Hoe staat u zelf tegenover diabetes? V: Kans ligt er groot, omdat ik in mijn familie heb. En ik weet dat meestal erfelijk is. En nu met mijn gewicht kan het mij overkomen. Maar is niet einde van de wereld dat weet ik ook. Als je gewoon goed oplet bereik je heel veel. Ik: Hoe zou u het vinden als er meer aandacht zou komen over het voorkomen en het ontdekken van Diabetes type 2? V: Ja, ik zou het niet zo erg vinden. Ik ken heel veel mensen in mijn familie die het hebben. Ja die hebben het gewoon en dan moet je het gewoon accepteren. Dan moet je er gewoon mee leven uiteindelijk. Ik: Maar kent u bijvoorbeeld ook mensen die er totaal niks van afweten? V: Ja dat kan wel. Er zijn heus wel heel veel mensen die er niet van weten. Maar wat ik wil vertellen is bij ons in de familie is het al en houdt mijn nichtje en iedereen zich aan de controle iedereen houdt het bij. Wij kunnen het wel gewoon hebben. Dus heb ik meer mensen die er heel veel van weten dan mensen die er niet veel van weten. Dat is toch wel een verschil. Ik kan het van mijn vriendin in haar familie niet weten of zij het hebben of niet hebben. Dat kan ik niet weten. Maar voorlichting is altijd mooi mee genomen en beter. We zullen er niks aan verliezen. Wat je allemaal hoort en wat je allemaal ziet is allemaal mooi meegenomen voor jezelf. Je wordt er wijzer van. Ik: Zou u meer willen weten over diabetes type 2? V: haha, ik weet er zoveel van. Komt ook door mijn nicht en die gebruikt insuline al dertig jaar. Dus van haar weet ik het ook. En er zijn mensen in de familie die insuline gebruiken en andere mensen die medicijnen gebruiken in mijn familie. Ik heb ze allemaal al meegemaakt. Sommige mensen denken dat het een hele erg ziekte is, maar dat is het niet. De zijn mensen die er gewoon echt oud mee kunnen worden. Dus gewoon accepteren. Ik: Hoe staat u tegenover bloedprikken? Staat u daarvoor open? V: Ik sta voor alles open, als om gezondheid gaat. Mensen moeten bewust worden. Niet als ze al ziek zijn naar de dokter gaan, want dan is het al te laat. Meer vertellen van dat om de gezondheid gaat en om de toekomst. Verhalen hebben ook heel veel invloed om de stap te maken om te testen. Er worden meestal rare, enge verhalen verteld wat mensen kan tegen houden. Ik: Wat vindt u van Turkse vrouwen die zich laten testen op diabetes? V: Heel goed. Moeten ze allemaal doen. Wij hebben echt een keuken. Wij koken echt vreselijk. Het is zoiets van Suiker al die zoetigheid. We hebben allemaal vettig eten als Baklava, pizza, kebab. Is gewoon ontzettend veel en lekker. Maar uiteinde verzieken we ook onze gezondheid een beetje. Maarja is wel lekker. Kan er niet van afblijven haha. Eigen effectiviteit Ik: U zei al dat u uw laat testen op diabetes. Is dat regelmatig of was het uw eerste keer? V: Ik doe het nu regelmatig na mijn vader. Probeer het nu een beetje bij te houden. Ik: Zou u bereidt zijn om naar een voorlichting over diabetes te komen als wij die hier zouden geven? V:Ja vind ik niet erg ondanks dat ik er al heel veel van weet. Nee maak niet uit misschien hebben ze wel iets nieuws ontdekt. Wat ik niet weet. Ik: Zou u bereid zijn om de levensstijl die u nu heeft te veranderen voor uw gezondheid? V: Ja, ik ben begonnen met sporten. Ik ben nu heel erg gezond gaan eten. Na achten niks eten. Dus ik ben al bezig met het veranderen. Ik: Hoe bevalt het tot nu toe?
V: Moeilijk, maar komt goed. Zo denk ik zelf. Het moet uiteindelijk wel goed komen. Als ik er echt mee zit en als ik zeg ik moet het nu doen. Dan komt het wel goed. Ik ben nu sinds een week actief bezig met bewegen en gezond eten. Sociale factoren-Sosyal faktörler Ik: Wat is uw leefsituatie? Uit hoeveel personen bestaat uw gezin? V: Uhh ik ben niet getrouwd ik woon met mijn ouders samen. Ik: Met hoeveel personen woont u samen? V: Met vier personen. Ik: U heeft al gezegd dat er in uw familie al diabetes voor komt. Dus daar ga ik niet verder op in. V: Ja dat zei ik al eens eerder. Ken heel veel mensen met diabetes. Ik: Hebben uw familieleden/omgeving een invloed op de keuzes die uw maakt? V: Kan je dat nog een keer vragen? Ik: Hebben uw familieleden/omgeving een invloed op de keuzes die uw maakt? V: Nee, nee, nee. Dat beslis is zelf. Ik doe gewoon waar ik zin in heb. Het is mijn eigen keus allemaal. Ik: Oke. Wat is kenmerkend voor uw gezin als het gaat om ziekte? Hoe reageren ze daar op? V: Ze zouden het hartstikke erg vinden. Want niemand zou willen dat je een ongezonde familieleden in je familie heb. Ze zouden het hartstikke erg vinden. Maar uiteindelijk als het niet zo ernstig is. Is het ook nog schikbaar. En gewoon motiveren. Ik: Is gezondheid belangrijk bij u in huis? V: ja heel erg belangrijk. Ik: Hoe zou u en uw familie reageren wanneer er bij u de diagnose diabetes wordt vastgesteld? V: Ze zouden het niet verbazen, omdat het al in de familie zit. Dus het zou normaal zijn. Is normaal voor ons. Ik: En u zou u leefstijl kunnen veranderen als u diabetes heeft zou uw omgeving (familie) u steunen in leefstijl veranderingen? V: Ja. Ik heb het nu niet, maar zelf nu steunen ze me al. Ze hebben nu zoiets van je moet nu gezond eten. Ik ben beetje een stress eter dus daar moet ik mee kunnen omgaan. Interventie Ik: Vindt u Woman’s World een vertrouwde omgeving? V: Ja Ik: Zou Woman’s World een locatie zijn waar u zich voor diabetes zou willen laten testen? V: Ja, ja. Ik: Wat zou u ervan vinden als Woman’s World diëtisten voorzieningen zou krijgen? Zou u dat goed vinden? V:Ja natuurlijk. Ik: Zou u daar ook misschien gebruik van maken? V: Ja zeker. Ik: Wat vinden Turkse vrouwen volgens u het belangrijkste als het gaan om gezondheid? V: In het begin het uiterlijk. Dat is gewoon zo. Ze doen het voor hun uiterlijk. En tweede plaats gezondheid. Ik: Waarmee kunnen wij Turkse vrouwen volgens u overtuigen van het feit dat het belangrijk is om je te laten testen op diabetes? V: Dat ze later diabetes patiënt kunnen zijn. En dat ze dat kunnen voorkomen door zich te laten prikken. Door zich te laten testen weten ze meer over zichzelf. Ik: Wat denkt u dat sommige vrouwen zou kunnen tegen houden om zich te laten testen? Hoe kunnen wij hun motiveren?
V: Iedereen doet het. Ik kan het ook doen. Er gebeurt niks. Het is geen ziekte waar je dood aan gaat. En als ze dat al weten en je ze er bewust van maakt dat niet eng is. Dat je ze motiveert en dat beter voor hun is. De bedoeling is goed. Ik: Oké bedankt dat was het. V: Ja ik hoop dat jullie er wat aan hebben. Ik: Nog een laatste vraag mogen wij dit interview noteren en gebruiken voor project op de Haagse Hogeschool? V: Ja tuurlijk. Spreek voor zich. Bijlage A2: Het interview uit werking Jill “uuhm Wij zijn voeding en diëtetiek studenten van de Haagse hogeschool. Met dit interview willen wij een duidelijk beeld krijgen van de Turkse bevolking met hun tradities en gewoontes hier in Nederland. Om zo een volledig voorlichtingsplan te kunnen opstellen voor het testen op diabetes mellitus. Uit onderzoek blijkt dat o.a. onder de Turkse bevolking 3 tot 6 keer meer diabetes mellitus voorkomt dan bij de autochtonen bevolking in het land. Diabetes type 2 ontstaat geleidelijk en het kan daarom jaren duren voordat iemand wordt gediagnosticeerd. Het aantal mensen met onbekende diabetes in Nederland wordt door het RIVM geschat op ruim één miljoen. De complicaties ontwikkelen zich in de loop der jaren, totdat uiteindelijk ontdekt wordt dat deze met diabetes samenhangen. Het is van groot belang dat diabetes snel wordt ontdekt en kan worden behandeld met medicatie en een dieet. Met dit interview zullen wij een voorlichtingsplan op zetten. Met dit voorlichtingsplan willen wij bereiken dat de Turkse bevolking in het land zich laat testen op diabetes zodat wanneer er diabetes geconstateerd wordt er een behandeling kan worden gestart. Het interview duurt ongeveer 15 minuten en u kunt hierna nog vragen stellen als u die heeft. Het interview begint met een paar gegevens over u en uw omgeving. Alles wat u hier verteld is anoniem en vertrouwelijk. Wij zullen de uitkomsten van het interview alleen gebruiken voor ons voorlichtingsplan.
Mogen wij dit interview opnemen voor het uiteindelijk verwerken ervan?” .”Uhmm, geen video, gezicht toch?” .”nee alleen een geluidopname.” “Het doel is dus om een goed beeld te krijgen van diabetes bij Turkse vrouwen. Op school gaan wij uiteindelijk een voorlichtinsplan bedenken om Turkse vrouwen voorlichting te geven en ze uiteindelijk te laten testen op diabetes. Het is zo dat diabetes eigenlijk heel moeilijk te herkennen is.”.”oooh” Sommige mensen lopen rond met diabetes zonder dat ze het weten. Het is heel belangrijk om diabetes vroeg genoeg te herkennen. Wij hebben een paar vragen dit duurt ongeveer 10 minuten. Ik heb eerst nog wat persoonlijke gegevens nodig. Als ik trouwens te snel gaat kunt u dit altijd zeggen. Hoe oud bent u?”. “ Ik ben 35 jaar. “ “Mag ik naar uw gewicht vragen”. “65”.”En uw lengte?”.”uhhmm,1.52.”. “Heeft u diabetes?”. ”Nee, Ik heb geen diabetes niet dat ik weet”. “Weet u wat diabetes is?”. ”Suikerziekte ,toch?”.”uhu”.” Hoge bloeddruk ,of heeft dat er niks mee te maken?” Het hoef niet zo te zijn dat als je diabetes heb dat je dan suikerziekte heb.” ”Het is toch zo van dat je snel uitdroogt en dat je veel moet plassen.”. “ Ja , dat zijn een paar symptonen.Ik zal even uitleggen wat diabetes is: Als wij iets eten dan komt er suiker in ons bloed, glucose heet dit, en insuline ,een stofje in je lichaam, zorgt dat het wordt opgenomen in het lichaam. Bij diabetes is het zo dat je insuline niet heb, dus je heb eigenlijk een veel te hoge gehalte glucose in het bloed want het wordt niet opgenomen in het lichaam.” “Ehmm. Hoe denkt u dat u diabetes kan herkennen? U zei net al dorst.”.” Naar de wc.
Verder weet ik het niet…..afvallen?! Ik heb een kennis en hij is heel mager geworden. “.” Dat is vaak type 1. Type 2 is eigenlijk als je overgewicht heb en dat er dan insuline resistentie ontstaat. Dan ben je ongevoelig voor insuline, Je lichaam reageert niet op de insuline. Dus bij type 1 heb je geen insuline bij type 2 reageert je lichaam niet op de insuline”. ”Maar met bloedprikken herkennen ze dat toch”. “Ja , doordat er een hoge glucosegehalte is in het bloed”. ”Hoe staat u tegenover diabetes? De ziekte diabetes praten jullie daar wel eens over?” ik denk dat de ziekte wel moeilijk is,uhh je moet telkens prikken geloof ik, toch? En je moet heel erg opletten want je heb overal suiker. En het is toch zo dat je huid hard wordt?”. ”Ja, er kan littekensweefsel vormen als er veel op dezelfde plek word geprikt.”.”Ooh , oke”. ”Wordt er veel gepraat over diabetes?”. “Nee, als er iemand diabetes heb misschien dan wel. Ja in het begin praat je er veel over, later jaren later dan wen je er aan”.” Hoe zou u het vinden als er meer aandacht komt om diabetes te voorkomen en te ontdekken?door bijvoorbeeld voorlichting.”.“Controles zouden goed zijn. Beter, dan is iedereen op de hoogte, weet je. Dan weet je of je suikerziekte heb of niet.” “Zou u ook meer over diabetes willen weten?” “Nee , ik zou niet meer willen weten over diabetes. In een folder zou wel goed zijn. Ja dat zou wel goed zijn, het is wel moeilijk.”. “Zou u uzelf willen laten testen op diabetes?”. “Jawel, niet nu toch?!”. “haha, nee niet nu “ “Heeft u zichzelf al eens laten testen op diabetes?” .”Nee, alleen voor allergieën”. “ Maar u staat wel open voor dus om u te laten testen?” .”Jawel, maar ik heb het nog niet gedaan”. Zou u bereid zijn om uw levensstijl te veranderen?”. “ Ik ben al minder met suiker, nog maar 1 klontje suiker. Vroeger deed ik een half kopje, haha”. “Dus u bent al bezig om gezond te leven”. “Ja, ja”.” Als bij u diabetes word geconstateerd” zou u uw levenstijl dan veranderen”. “Ja, hahaha”. “Ik heb nog een paar vragen over uw leefsituatie. Uit hoeveel personen bestaat uw gezin?”” 4 personen”. “ Is er iemadn in de familie die diabetes heeft”. “Nee, uhhm nee”. “Hebben familieleden invloed op de keuzes die u maakt?”. Uhmm, zij houden ook van snoep enzo dus eh ja het ligt bij mij echt aan mezelf denk ik, haha.” “Dus je zou zelf de keuzes maken”. “ eeh ja”. Is gezondheid bij u belangrijk” . ja ja gezondheid is belangrijk. “ Bij ziekte , hoe wordt er thuis bij jullie gehandeld?”’ uhmm, thuis blijven. De familie zorgt voor elkaar en uitzieken. Iedereen steunt elkaar in de familie”. “Hoe zou de familie reageren wanneer iemand in de familie diabetes heeft?” . “uhmm……. Verdrietig ja misschien boos omdat je heb zelf snoepjes heb gegeten. Je zal sommige mannen hebben ,hahah”. ” Zou u familie u steunen wanneer u uw levenstijl wilt veranderen?” Ja uhu, mijn zusjes zeker.” “Ik heb nog een paar laatste vraagjes over de sportschool. U sport hierzo, voelt u zich hier prettig, vertrouwd hier? ”vertrouwd uhmm ja , wij praten hier met elkaar”. “Zou Womens World een locaties zijn waar uw zou laten testen op diabetes?” .”Nee, uh ik vind het niet prettig. Bij de dokter is beter. Hier is alle bacteriën enz. niet schoon.”. “En bij een diëtist?”.” Jaja, bij een diëtist wel , maar niet hier alleen als ze op haar plekje zit wel. Wel als ze hier haar eigen kamertje heeft. Bij mijn kinderen op school heb je een school diëtist met een eigen kamertje.” . “ Zou u dan meer geneigd zijn om u te laten prikken?”. ”uhu ja”. “ het gaat er dus om dat de diëtist een eigen kamertje heeft en dat het schoon is”. ‘ja juist”. “ Een moeilijk vraag: Wat zouden Turkse vrouwen belangrijk vinden als het gaat om de gezondheid?”. ”uhm…uhmm”. “ wat vindt u zelf belangrijk?”. “Sporten, opletten wat je eet, veel water drinken.” .“Ik heb nog een moeilijke vraag: Waarmee zouden wij Turkse vrouwen ervan kunnen overtuigen om u te laten testen?” Ja ehh, hahah een veilige omgeving, betrouwbare
informatie, schone omgeving en een turkse sprekende diëtist zou beter zijn”. “ oke nou dat was het “.Hartstikke bedankt voor uw medewerking”.
Bijlage A3: Interview uitwerking Chantal Chantal: Hoe oud bent u? mevrouw: Ik ben 35 jaar. Chantal: Mag ik naar uw gewicht vragen. mevrouw: 65 Chantal: En uw lengte? mevrouw: 1.52 Chantal: Heeft u diabetes? Mevrou: Nee, niet dat ik weet. Chantal: Weet u wat diabetes is?. Mevrouw: Suikerziekte ,toch? Chantal: Kunnen jullie nog meer vertellen? Mevrouw: Hoge bloeddruk ,of heeft dat er niks mee te maken?” Chantal: Het hoef niet zo te zijn dat als je diabetes heb dat je dan suikerziekte heb. Mevrouw: Het is toch zo van dat je snel uitdroogt en dat je veel moet plassen Mevrouw: Mijn schoonmoeder heeft diabetes. Chantal: Heeft zij diabetes type 1 of 2 weet u dat? Mevrouw: Type 1 denk ik. Chantal: Hoe denkt u dat u diabetes kan herkennen? U zei net al dorst. Mevrouw: Ja een droge mond en vaker naar de wc. Verder weet ik het ook niet, afvallen misschien?! Chantal: Bij type 1 hoef je geen overgewicht te hebben, dit kan ook wanneer iemand dun is. Type 1 komt ook voor bij jonge mensen. Dit kan je herkennen aan dat ze vaker vermoeid zijn. Mevrouw: Maar met bloedprikken herkennen ze dat toch. Chantal: Ja , doordat er een hoge glucosegehalte is in het bloed, dit kunnen ze meten. Chantal: Hoe staat u tegenover diabetes? De ziekte diabetes praten jullie daar wel eens over? Mevrouw: Ik denk dat de ziekte wel moeilijk is, je moet telkens prikken geloof ik? Die wondjes worden ook niet beter. Je moet heel erg opletten, zeggen ze want je heb overal suiker in zitten. Chantal: Wordt er veel gepraat over diabetes?. Mevrouw: Nee, als er iemand diabetes heb misschien dan wel. Chantal: Wordt er bij u over gepraat, omdat u schoonmoeder diabetes heeft? Wordt het dan geaccepteerd? Mevrouw: Ja, alleen zal het wel moeilijk zijn.” Chantal: Hoe zou u het vinden als er meer aandacht komt om diabetes te voorkomen en te ontdekken? Door bijvoorbeeld voorlichtingen. Mevrouw: Controles zouden goed zijn. Beter, dan is iedereen op de hoogte. Dan weet je of je suikerziekte heb of niet. Chantal: Zou daar veel belangstelling voor zijn? Ja, meer voorlichting Chantal: Zou u ook meer over diabetes willen weten?” Mevrouw: Nee , ik zou niet meer willen weten over diabetes. Dit is een lastige vraag. Bedoelt u nu meer informatie? Chantal: Nee in het algemeen of tijdens een voorlichting. Mevrouw: In een folder zou wel goed zijn. Ja dat zou wel goed zijn. Hoe kan je weten dat je suikerziete heb. Chantal: Dat is een vraag die we kunnen beantwoorden tijdens de voorlichtingen, zodat iedereen eigenlijk weet wat diabetes is. Zouden jullie daar voor open staan? Mevrouw: Ja voorlichgien zou goed zijn.
Chantal: Stel u weet wat diabetes is, zou u uzelf laten prikken? Mevrouw: Ja wel ik zou mij wel laten prikken,niet dat jullie het gaan doen? Chantal: Nee wij doen dat niet, maar zou u uzelf laten prikken als hiervoor de gelegenheid is om dit ergens te laten doen? Mevrouw: Ja bij de huisarts. Heeft u zich zelf al laten testen? Nee alleen op allergieën. Mevrrouw: Mijn moeder was laatst ziek in Turkije, ze had last van droge mond enzo, ze was ook afgevallen. De dokter zijn eerst gelijk suikerziekte, maar na het prikken was er uitgekomen dat ze hoge bloed druk had. Het lijkt wel een beetje op elkaar daarom. Bij overgewicht kan er ook sprake zijn op hoge bloeddruk. Maar mijn moeder heeft geen overgewicht. Tijdens stress kan iemand ook afvallen, of van depressies dat iemand minder gaat eten. Het afvallen hoeft niet gelijk suikerziekte te betekenen. Chantal: Zou u bereid zijn om uw levenstijl e veranderen? Mevrouw: Ik ben al minder met suiker. Chantal: Dus u bent al bezig om gezond te leven. Mevrouw: Ja. Chantal: Dit is in ieder geval al goed. Mevrouw: Ik deed eerst de helft van het kopje thee met suiker en nu nog meer 1. ” Als bij u diabetes word geconstateerd” zou u uw levenstijl dan veranderen”. “Ja, hahaha”. Chantal: Uit hoeveel personen bestaat uw gezin? Mevrouw: 5 personen. Chantal: Is er iemand in de familie die diabetes heeft. Mevrouw: Ja mijn schoonmoeder. Chantal: Hebben familieleden invloed op de keuzes die u maakt? Om bijvoorbeeld gezonder te leven? Stel dat u kinderen zeggen van dat moet u niet doen. Mevrouw: Uhmm, zij houden ook van snoep enzo dus eh ja het ligt aan je zelf denk ik. Chantal: Dus je zou zelf de keuzes maken. Mevrouw: Ja dat zou ik doen. Bij mijn schoonmoeder zeggen ze dat, dan luistert ze er wel naar. Chantal: Is gezondheid belangrijk bij u inde familie? Mevrouw: Ja wel gezondheid is belangrijk. Chantal Hoe wordt er thuis bij jullie gehandeld wanneer er iemand ziek is? Mevrouw: Uhmm, thuis blijven uit rusten en dan pas naar school. De familie zorgt voor elkaar en uitzieken. Iedereen steunt elkaar in de familie. Chantal: Hoe zou de familie reageren wanneer iemand in de familie diabetes heeft? Mevrouw: Verdrietig ja en misschien boos omdat je heb zelf snoepjes heb gegeten dus eigen schuld misschien Chantal: Zou u familie u steunen wanneer u uw levenstijl wilt veranderen? Mevrou: Ja uhu, mijn zusjes zeker.” Chantal: U sport hierzo, voelt u zich hier prettig, fijn, vertrouwd? Mevrouw: Ja , wij praten hier met elkaar. Chantal: Zou Womens World een locaties zijn waar uw zou laten testen op diabetes? Mevrouw: Nee, ik vind het niet prettig. Bij de dokter is beter. Hier is alle bacterien enzo niet schoon, dat vind ik niet hygienisch. Chantal: En bij een dietist? Mevrouw: Jaja, bij een dietist wel , maar niet hier, alleen als ze op haar plekje zit wel. Wel als ze hier haar eigen kamertje heeft. Bij mijn kinderen op school heb je een school diëtist met een eigen kamertje.. Chantal: Zou u dan meer geneigd zijn om u te laten prikken?
Mevrouw: uhu ja Chantal: Het gaat er dus om dat de diëtist een eigen kamertje heeft en dat het schoon is. Mevrouw: Ja juist”. Chantal: Wat zouden turkse vrouwen belangrijk vinden als het gaat om de gezondheid? Chantal: Wat vindt u zelf belangrijk als het om gezondheid gaat? Mevrouw: Sporten, opletten wat je eet, veel water drinken. Chantal: Waarmee zouden wij turkse vrouwen ervan kunnen overtuigen om u te laten testen? Dit is ook wel beetje een moeilijke vraag. Mevrouw: Ja ehh, hahah een veilige omgeving, betrouwbare informatie, schone omgeving en een turkse sprekende dietist zou beter zijn Chantal: Dat was het, hartstikke bedankt voor uw medewerking Bijlage A4: Interview uitwerking Marieke Antropometrie Wat is uw leeftijd? 39 Wat is uw gewicht? 70 Wat is uw lengte? 1.73 Kennis Heeft u diabetes? Nee. Weet u wat diabetes is? Ja, dat je overgewicht hebt ofzo. Hoe denkt u diabetes te herkennen? Ik hoor wel vaak van mensen die echt dik zijn en dat dat de oorzaak kan zijn. Er naartoe kan leiden. Attitude Hoe staat u tegenover diabetes? Ik probeer wel gewoon gezond te eten enzo, ik hoop dat ik het niet heb of krijg. Hoe zou u het vinden als er meer aandacht zou komen over het voorkomen en het ontdekken van Diabetes type 2? Dat zou fijn zijn natuurlijk! Meer gezonde mensen! Zou u meer willen weten over diabetes type 2? Jawel. Ik wil wijzer worden. Hoe staat u tegenover bloedprikken? Als dat nodig is dan vind ik dat dat moet kunnen, ja. Wat vindt u van Turkse vrouwen die zich laten testen op diabetes? Ja dat ze dat doen vind ik wel goed. Ik denk dat het dan ook tijd word voor ons, haha!
Eigen effectiviteit Heeft u uzelf al eens laten testen op diabetes? Zo nee, zou u uzelf op diabetes willen laten testen? Nee. Ik zou het wel willen doen ja. Ik heb niks te verliezen! Zou u bereidt zijn om naar een voorlichting over diabetes te komen? Ja dat zou wel fijn zijn. Zou u bereid zijn om de levensstijl die u nu heeft te veranderen voor uw gezondheid? Ja dat ga je dan wel bewust doen denk ik, als het van een voorlichting komt. Daarvoor zijn ook voorlichtingen, ik zou het wel fijn vinden. Sociale factoren-Sosyal faktörler Wat is uw leefsituatie? Uit hoeveel personen bestaat uw gezin? Ik woon op mezelf, alleen. Heeft u iemand in de familie die diabetes heeft? Jawel, mijn moeder heeft suikerziekte. Mijn oma heeft het ook. Ik weet niet echt welk type. Ik denk dat het twee is, omdat het later is geconstateerd, ze was 50 toen het werd ontdekt en ze heeft ook wel een beetje overgewicht. Hebben uw familieleden/omgeving een invloed op de keuzes die uw maakt? Nu niet. Vroeger wel. Is gezondheid belangrijk bij u in huis? Jawel dat is zeker belangrijk het ligt ook heel erg aan waar je vandaan komt. In verschillende delen van Turkije eten ze heel anders. Waar je woon heeft echt veel effect. Het ene gebied is bijvoorbeeld meet vleesgericht dan het andere, daar is dan weer veel vis bijvoorbeeld. Ik weet niet uit mijn hoofd welke gebieden, maar elk gebied heeft wel iets. Hoe zou u en uw familie reageren wanneer er bij u de diagnose diabetes wordt vastgesteld? Ja,nou. Mijn zusjes zouden reageren van als ik iets eet. Bijvoorbeeld wel opletten he! Niet teveel taart of gebak, dat den ze ook bij mijn moeder. Zou uw omgeving (familie) u steunen in leefstijl veranderingen? Jaja. Interventie Vindt u Woman’s World een vertrouwde omgeving? Ja, daarom kom ik ook. Het voelt wel fijn, betrouwbaar, centrale plek en je doet gewoon lekker je ding. Je leert veel mensen kennen. Er is veel contact het is net een familie en dat doet je ook echt goed. Zou Woman’s World een locatie zijn waar u zich voor diabetes zou willen laten testen? Denk het wel. Is wel handig hier. Wat zou u ervan vinden als Woman’s World diëtisten voorzieningen zou krijgen?
Ook goed, alleen maar goed. Het gaat om gezondheid dat is alleen maar goed. Wat vinden Turkse vrouwen volgens u het belangrijkste als het gaan om gezondheid? Gezond willen leven maar ze weten niet hoe. Ze hebben handvaten nodig. Ik denk de jongere generatie er meer mee bezig is. De oudere generatie hebben hun eigen eetpatroon al gevormd dus dan is dat moeilijk te veranderen. Hoe moeten we daarmee omgaan? Hoe kan je daarmee voorlichting geven? Waarmee kunnen wij Turkse vrouwen volgens u overtuigen van het feit dat het belangrijk is om je te laten testen op diabetes? Ik denk reclame maken. Flyers of posters. Als je mij een flyer geeft, mij hoef je niks te vertellen, iedereen is hier met gezondheid bezig dus dat is alleen maar mooi. Mondeling hoeft niet eens, maar het is mooi meegenomen natuurlijk.
Laatste vraag: Mogen wij dit interview noteren en gebruiken voor project op de Haagse Hogeschool?
Bijlage A5: Interview uitwerking Arzu
Ayse: ok. Arzu: Wat is je leeftijd Ayse? Ayse: 41 jaar. Arzu: Mag ik je vragen wat je gewicht is? Ayse: Ow jeej hahaha. Ik denk 79 kilo. Ik moet me nog laten wegen. Arzu: Oke. Wat is je lengte? Ayse: 1.56 Arzu: Oke. Ja deze gegevens hebben we nodig om je bmi uit te kunnen rekenen. Verder gaan we er niet veel mee doen. Ayse: Ja is goed.
Arzu: We gaan verder. Ik ga je nu dingen vragen over diabetes. Weet je wat dat is? Ayse: Suikerziekte toch Arzu: Ja, helemaal goed. Weet je toevallig of je diabetes hebt? Ayse: Nee. Ik heb in maart een onderzoek laten doen. Ik was doorverwezen door de huisarts. Ik ben dus grondig onderzocht en ze hebben niets kunnen vinden. Arzu: Zo zo, dat is erg netjes. Is er toevallig iemand in je omgeving die diabetes heeft?
Ayse: Ja, mijn vader. Arzu: Ok. Kan je mij vertellen waar hij dan last van heeft? Ayse: Dat is toch dat je moet prikken nadat je hebt gegeten? Arzu: Ja klopt. Hoe sta jij tegenover diabetes? Wat vind je ervan? Ayse: Ja vervelend. Je moet heel de tijd spuiten enzo. Arzu: Ok. En hoe zou je het vinden, als je erachter komt dat je diabetes hebt? Ayse: Moge god mij beschermen. Nee, ik zou het erg vinden hoor. Ik ben blij dat ik gezond ben. Arzu: Ja ik begrijp u. U had al aangegeven dat u zelf had laten controleren. Dus als ik het goed begrijp, vind u het belangrijk om jezelf te laten controleren? Ayse: Ja tuurlijk. Dadelijk heb je iets. Als je jezelf niet laat testen kom je er ook niet achter. Arzu: Ja je hebt gelijk, maar vergis je niet he. Er zijn heel veel vrouwen die zich niet laten prikken omdat ze bang zijn. Of ja ze weten dan niet wat de gevaren zijn. Weet jij wat de gevolgen kunnen zijn? Ayse: Uuh.. dat je ziek wordt? Arzu: Ja ook. Maar het verhoogd de kans op hart en vaatziekten. Ayse: Zo. Erg. Echt? Arzu: Ja echt. Je vaten worden beschadigd toch. En zo krijg je het dan. Ayse: hmm.. Arzu: We gaan verder. Wat vind je van vrouwen die zichzelf niet laten/ willen laten prikken? Ayse: Dom. Je wilt toch wel weten of je iets hebt joh. Ik denk ook dat ze niet veel weten. Arzu: Ok. Er zijn vragen die je al hebt beantwoord. Je had je namelijk laten prikken. Ayse: Ja. Arzu: Wij willen in de toekomst voorlichtingen organiseren over diabetes. Zou je daaraan deelnemen? Ayse: Ja. Lijkt me interessant Arzu: Zou je bereid zijn om je levensstijl te veranderen als het invloed zou hebben op je gezondheid? Ayse: Ja ik denk het wel. Is toch belangrijk. Arzu: Ik ben blij dat je er zo over denkt. Hoe groot is je gezin? Ayse: Ik heb 2 dochters. 1 van 18 en van 14 en mijn man. 4 dus. Arzu: welke familieleden hebben invloed op keuzes die je maakt? Ayse: Uuhm.. mijn man en dochters
Arzu: Wat is kenmerkend voor uw gezin als het gaat om ziekte? Ayse: Nou mijn vader heeft diabetes en mijn moeder is heel jong overleden. Op haar 46ste. Arzu: Ow.. sterkte ermee. Ayse: Het is lang geleden. Arzu: Is gezondheid belangrijk bij jullie in het gezin? Ayse: Jawel. Ik probeer altijd gezond te koken. Kijk niet naar mij. Ik heb overgewicht. Maar ik probeer er wat aan te doen. Arzu: het is knap dat je eraan werkt. Dan ga ik verder met wat vragen over Woman’s World. Vind je het hier een vertrouwde omgeving? Ayse: Jawel. Het is fijn dat er geen mannen zijn. Kan je lekker sporten en je ding doen. Arzu: Wat zou je ervan krijgen als Woman’s World met dietisten zou werken? Dus hier een dietist rond zou lopen om jullie te helpen? Ayse: Super tof! Ja dat zou echt tof zijn. Arzu: hahah wat reageer je enthousiast. Ayse: Ja is toch. Kan je dingen vragen over voeding enzo. Trainers hier weten daar niet heel veel over hoor. Arzu: je zou het dus erg waarderen. Ayse: ja ja. Hahaha Arzu: Ok. Hoe denk je dat we de vrouwen over kunnen halen om zichzelf te laten testen voor diabetes? Ayse: Uuhm. Geen idee. Je had het toch over voorlichtingen? Ik denk dat dat wel kan werken. Arzu: Ok. Ik ga dit gebruiken voor ons project, wat ik je net vertelde. Ga je daarmee akkoord. Ayse: Ja hoor. Je kan me altijd nog meer vragen stellen. Arzu: Heel erg bedankt Ayse. Ayse: Graag gedaan hoor.
Bijlage B Interview: Diabetes Mellitus type II, Tip 2 şeker hastalığı Wij zijn voeding en diëtetiek studenten van de Haagse hogeschool. Met dit interview willen wij een duidelijk beeld krijgen van de Turkse bevolking met hun tradities en gewoontes hier in Nederland. Om zo een volledig voorlichtingsplan te kunnen opstellen voor het testen op diabetes mellitus. Uit onderzoek blijkt dat o.a. onder de Turkse bevolking 3 tot 6 keer meer diabetes mellitus voorkomt dan bij de autochtonen bevolking in het land. Diabetes type 2 ontstaat geleidelijk en het kan daarom jaren duren voordat iemand wordt gediagnosticeerd. Het aantal mensen met onbekende diabetes in Nederland wordt door het RIVM geschat op ruim één miljoen. De complicaties ontwikkelen zich in de loop der jaren, totdat uiteindelijk ontdekt wordt dat deze met diabetes samenhangen. Het is van groot belang dat diabetes snel wordt ontdekt en kan worden behandeld met medicatie en een dieet. Met dit interview zullen wij een voorlichtingsplan op zetten. Met dit voorlichtingsplan willen wij bereiken dat de Turkse bevolking in het land zich laat testen op diabetes zodat wanneer er diabetes geconstateerd wordt er een behandeling kan worden gestart. Het interview duurt ongeveer 15 minuten en u kunt hierna nog vragen stellen als u die heeft. Het interview begint met een paar gegevens over u en uw omgeving. Alles wat u hier verteld is anoniem en vertrouwelijk. Wij zullen de uitkomsten van het interview alleen gebruiken voor ons voorlichtingsplan. Wat is uw leeftijd? Wat is uw gewicht? Wat is uw lengte? Kennis. (niveau van voorkennis is belangrijk om in te spelen op het niveau bij de voorlichtingen, zo wordt er geen informatie overbodig verteld of gemist) Weet u wat diabetes is? Heeft u diabetes? Hoe denkt u diabetes te herkennen? Attitude (Er achter komen welke houding de vrouwen hebben tegen over diabetes of het bloed laten prikken, zodat hier eventueel bij het voorlichtingsplan ingespeeld kan worden. Hierdoor zal het doel makkelijker kan bereikt worden.) Hoe staat u tegenover diabetes? Hoe zou u het vinden als er meer aandacht zou komen over het voorkomen en het ontdekken van Diabetes type 2? Hoe staat u tegenover bloedprikken? Wat vindt u van Turkse vrouwen die zich laten testen op diabetes? Eigen effectiviteit ( Is het nodig om de bereidheid vergroten met middelen of is de bereidheid al groot voor het plan dat wij willen uitvoeren.)
Heeft u uzelf al eens laten testen op diabetes? Zo nee, zou u uzelf op diabetes willen laten testen? Zou u bereidt zijn om naar een voorlichting over diabetes te komen? Zou u bereid zijn om de levensstijl die u nu heeft te veranderen voor uw gezondheid? Sociale factoren-Sosyal faktörler ( Hiermee kunnen we erachter komen of sociale factoren van invloed kunnen zijn op de bereidheid van de Turkse vrouwen om zich te laten testen, zo ja kunnen wij als voorlichters hier op in spelen.) Uit hoeveel personen bestaat uw gezin? Heeft u iemand in de familie die diabetes heeft? Hebben uw familieleden een invloed op de keuzes die uw maakt? Wat is kenmerkend voor uw gezin als het gaat om ziekte? Is gezondheid belangrijk bij jullie in het gezin? Hoe staat u tegenover bloedprikken? Hoe zou u en uw familie reageren wanneer er bij u de diagnose diabetes wordt vastgesteld? Zou de familie u steunen in leefstijl veranderingen? Interventie ( Waar en hoe heeft het voorlichtingsplan het grootste kans op slagen.) Vindt u Woman’s World een vertrouwde omgeving? Zou Woman’s World een locatie zijn waar u zich voor diabetes zou willen laten testen? Wat zou u ervan vinden als Woman’s World diëtisten voorzieningen zou krijgen? Wat vinden Turkse vrouwen volgens u het belangrijkste als het gaan om gezondheid? Waarmee kunnen wij Turkse vrouwen volgens u overtuigen van het feit dat het belangrijk is om je te laten testen op diabetes? Laatste vraag: Mogen wij dit interview noteren en gebruiken voor project op de Haagse Hogeschool?
