die werken vanuit het principe van adaptief onderwijs van Luc Stevens hier min of meer naar handelen. Vooral recht doen aan de autonomie van het kind, blijft een terugkerend thema in het onderwijs.
Oktober 2012 Jaargang 11 nr. 1
Onderwijs in de 21 ste eeuw Afgelopen 3 oktober hebben een aantal Icoaches, leerkrachten en directieleden op Palet in Boxmeer, onder begeleiding van Erik en Aukje, Onderwijs maak je samen, zich gebogen over de uitdaging waar het onderwijs op onze scholen in de 21 ste eeuw voor staan.
Waarin kan een leerkracht in de toekomst het verschil blijven maken tussen zichzelf en een computer? Mijns inziens niet in de instructie. Er zijn nu al tal van digitale mogelijkheden om bepaalde vaardigheden aan leerlingen duidelijk te maken. Op internet zijn tal van instructielessen te downloaden, zoals in "flipping the classroom". Maar waarin blijft de leerkracht in de nabije toekomst onmisbaar in de ontwikkeling van een kind?
Een inspirerende maar ook een bijeenkomst met een opdracht en een uitdaging naar alle leerkrachten in het onderwijs. Jan Jaap Klomp, een van de I-coaches geeft zijn visie op de uitdaging waarmee we worden geconfronteerd. Vandaag een bijeenkomst bijgewoond over onderwijs van de 21e eeuw. Samen met mede Icoach collega's gesproken over de mogelijkheden/kansen die de huidige tijd het onderwijs te bieden heeft. Tijdens het behandelen van de 7 vaardigheden, blijkt wel dat veel leerkrachten 1
Uit de discussie kwam duidelijk naar voren dat de leerkracht zich vooral zal moeten richten op de interactie om zo de autonomie te vergroten. Hoe kan de leerling geleerd worden om een kritische open geëmancipeerde houding te ontwikkeling op de maatschappij met alles wat daarbij aan informatie op zich afkomt? Door met kinderen te praten, te filosoferen en samen informatie te vergelijken. Het is daarom belangrijk om de leerlingen op de juiste manier te bevragen. Daag kinderen uit om niet alleen het juiste te benoemen, maar uit te leggen hoe ze tot een beredenering zijn gekomen. Geef kinderen de ruimte om onderzoeksvragen te stellen, daarmee een hypothese te formuleren, een strategie te bepalen en deze uit te voeren en zo de hypothese te toetsen. Het
gebruik van verschillende technologische media hierbij zijn vanzelfsprekend. De leerkracht zal vanuit zijn kennis over doelstellingen en leerlijnen de ontwikkeling van de kinderen kunnen volgen. Vooral in dat laatste ontstaat voor veel leerkrachten een angst. We zijn in het onderwijs verwend met prachtige methodes die nu gedigitaliseerd worden waarbij het lijkt dat er heel wat veranderd, maar het is nog vaak oude wijn in nieuwe vaten. In de jaarlijkse leermiddelenmonitor van het SLO van april 2012 staat dan ook: “Nog altijd blijft de methode voor de leraar de basis, eventueel aangevuld met zelf ontwikkelde of gevonden leermiddelen...” In het artikel staat ook dat het gebruik van methodes aangevuld met zelf ontwikkelde en of gevonden leermiddelen met in het PO in het schooljaar 11/12 84% is. In het schooljaar 09/10 was dit nog 79%. Doordat veel leerkrachten zich "veilig" voelen door de methodes, en hierbij de gewenste opbrengsten halen, is er niet altijd de noodzaak om te veranderen. Ook als de opbrengsten niet gehaald worden, wordt vaak teruggegrepen op de veiligheid van gecontroleerd klassikaal onderwijs in plaats van te durven innoveren Toch vraagt de maatschappij om mensen die kritisch en eerlijk kunnen denken en handelen. Dus als de leerkracht meer eigenaar is van de leerstof, en de leerling het zijn eigen leerproces kan zijn, dan kan er recht gedaan worden aan de autonomie van het kind.
Jeelo
verband gebruiken Jeelo al en ook buiten ons samenwerkingsverband wordt met Jeelo kennis gemaakt en vervangt het langzaam maar zeker de traditionele wereldoriëntatie methodes. Jeelo is ontstaan vanuit het onderwijs zelf. Mede omdat de traditionele methodes niet aansloten bij de wens van het team. Een aantal scholen heeft samen met een groep zelfstandigen (onderwijskundigen, contentontwikkelaars, gamemakers, illustratoren, etc) en maatschappelijke organisaties Jeelo bedacht en ontwikkeld. De projecten zijn samen kerndoeldekkend en bevatten naast wereldoriëntatie ook techniek, verkeer en EHBO. Jeelo is echter geen methode. Het is een manier van onderwijs geven die door het gehele team gedragen moet worden, van directeur van de school t/m de onderwijsassistent in groep 1. Jeelo sluit aan bij het onderwijs in de 21 ste eeuw. De leerkracht voert regie, leerling staat centraal.
Jeelo bestaat uit drie pijlers
Samen leven: scholen en hun leerlingen staan midden in de samenleving. Samen werken: samen ontwikkelen leerlingen competenties terwijl ze werken aan een resultaat. Zelfstandig leren: leerlingen werken zelfstandig, maar leerkrachten kunnen differentiëren en vorderingen nauwgezet volgen.
Op de website www.jeelo.nl staat heel veel informatie over Jeelo.
De derde bouwsteen van 4 in balans, digitaal leermateriaal, vinden we terug in het project Jeelo. De projectfase is het overigens al overstegen. Een 8 tal scholen in het samenwerkings-
Wil je echter kennis maken met Jeelo dan kun je dat niet achter de computer, je moet het zien, beleven, proeven, ervaren. Daarvoor organiseren we regelmatig gastschoolbijeenkomsten waar teams van harte welkom zijn om kennis te maken met Jeelo. Al veel collega’s zijn jullie voor geweest en hebben een van de gastschoolbijeenkomsten al bezocht. Wil jij, wellicht samen met je team, ook kennis maken met Jeelo bezoek dan een van de gastschoolbijeenkomsten.
Agenda Jeelo gastschoolbijeenkomsten ■21 november 2012, Project Leren van personen van vroeger, Hartenaas, Grave, 9.0011.30 uur. ■22 november 2012, bijeenkomst is voor het speciaal onderwijs. Project Leren van personen van vroeger, ‘t Startblok Cuijk, 9.00 -11.30 uur. ■29 januari 2013, Project Omgaan met onze planeet, Hartenaas, Grave, 9.00-11.30 uur. ■14 maart 2013, Project Eerste hulp geven, Hartenaas, Grave, 9.00-11.30 uur. ■26 maart 2013, Project Zorgen voor dieren, ‘t Startblok Cuijk, 9.00-11.30 uur. ■21 mei 2013, Project Leren voor later, Hartenaas, Grave, 9.00-11.30 uur. ■23 mei 2013, Project Omgaan met onze planeet, ‘t Startblok Cuijk, 9.00-11.30 uur.
Prowise Presenter De afgelopen tijd is het wel duidelijk geworden dat Activ Primary en Activ Inspire de langst tijd gehad hebben. Nieuwe, flexibele en webbased applicaties vervangen de oude software voor de digitale borden. In het Land van Cuijk hebben we gekozen voor de software van Prowise, de Presenter. Afgelopen jaar hebben al veel collega’s kennis gemaakt op een van de 4 kennismakingsworkshops in het Land van Cuijk. Afgelopen 19 september Op Palet en 10 oktober op de Peppels in Boxmeer hebben 23 collega’s de opleiding tot trainer Presenter gevolgd. En allemaal geslaagd! Verschillende besturen hebben gekozen om de Presenter als standaard bord software in te gaan zetten en zullen, met behulp van de nu opgeleide Presenter trainers, de vertaalslag op de scholen gaan maken.
Scholing Het afgelopen schooljaar heeft de scholing van leerkrachten niet op de voorgrond gestaan. Zeker hebben we aandacht geschonken aan het trainen van leerkrachten in relatie tot het effectief digibord gebruik, veilig internet en 21 st century skills. Dit schooljaar toch weer wat meer aandacht voor de vaardigheidstrainingen. De Optimus academie nodigt alle leerkrachten uit gebruik te maken van het scholingsaanbod 2012-2013. De workshops vinden allen plaats op de Jozefschool in Velp. (Beukenlaan 6). Op de website van Optimus is het overzicht van alle workshops en trainingen beschikbaar. Daar is ook het inschrijfformulier te downloaden. Voor de ICT vaardigheden hier een overzicht van de workshops die aangeboden worden. Ga voor nadere informatie naar: www.optimusonderwijs.nl en klik op de knop “Academie”. Op die pagina ook informatie over andere cursussen en workshops. Ook op ICT gebied een uitgebreid aanbod met mogelijkheden om ook teamtrainingen af te spreken. Neem een kijkje en als je interesse hebt even een mailtje naar
[email protected]
De software van de Presenter wordt bijna dagelijks aangevuld en verbeterd. Is intuïtief in het gebruik en wensen van de gebruikers kunnen, daar waar mogelijk, worden opgenomen in het programma. Tijdens de training van 10 oktober hebben we ook kennis gemaakt met Proconnect. Een mogelijkheid om met elk apparaat, smart Phone, laptop, skoolmate, contact te maken met het bord. Voordeel is dat je dan samen een woordspin, mindmap kunt maken, wedstrijdjes doen, vragen kunt beantwoorden en stellen. De eerste kennismaking verliep eigenlijk heel goed. Daarnaast hebben we binnen de Presenter
omgeving een eigen bestuur omgeving (Land van Cuijk) gekregen. De bedoeling is dat alle collega’s die bruikbare lessen hebben gemaakt die in deze omgeving gaan opslaan. Een geregisseerde omgeving waar enkel waardevolle lessen een plaatsje krijgen en de “testlessen” uitgefilterd worden. We hopen daar mooie resultaten met elkaar te kunnen gaan delen. Om het enthousiasme nog wat te stimuleren stelt Prowise een Prowise tablet ter beschikking aan diegene die de best bruikbare les upload.
Wat houdt deze wedstrijd dan in? We willen graag de bestuursomgeving van de Presenter inrichten als een ontmoetingsplaats voor leerkrachten waar we goede, bruikbare en aansprekende lessen kunnen vinden om in de eigen klas te kunnen gebruiken. We zijn vaak met z’n allen bezig het zelfde te verzinnen en uit te voeren. Kunnen we profiteren van elkaars inspanningen is dat alleen maar mooi. Een les die je toch al gemaakt hebt niet alleen met je collega’s op school delen maar met alle collega’s van je bestuur of zelfs in het Land van Cuijk. Die plek moet dan wel een plek zijn waar alleen maar bruikbare lessen te vinden zijn en niet een plek waar je door de bomen het bos niet meer ziet en overspoeld wordt door lessen die niet goed zijn, niet af zijn of niet aanspreken. Samen met de mensen van Prowise hebben we overleg gepleegd over het thema van de wedstrijd, Sinterklaas of Kerstmis of meer een onderwijskundige inhoud hebben als bv. de breuken. Dat hebben we los gelaten. Alle lessen zijn welkom en moeten dus in de bestuursomgeving worden geüpload. Inzendingen kunnen tot 27 april worden geüpload. Een deskundige jury zal daarna alle inzendingen beoordelen en de winnaar aanwijzen. En voor de winnaar ligt het nieuwe Prowise tablet al klaar. Veel succes allemaal en we zijn nieuwsgierig naar de resultaten.
BLOS Skool Woensdag 10 oktober hebben we onze I– Coach Frank Reinders op pad gestuurd om de ontwikkelingen bij Skool onder de loep te nemen. Jaarlijks organiseert Skool een zg. BLOS waarin de nieuwe ontwikkelingen toegelicht worden. Een kort verslag van Frank met de belofte er in de volgende nieuwsbrief op terug te komen. Na een heerlijke ontvangst met een kop koffie en een lekkere koek presenteerde Skool haar plannen voor de komende jaren (roadmap). Speerpunten zijn vooral de migraties van Windows XP naar Windows 7, door ontwikkelen van het thuiswerken via mijnskool.nl en de ontwikkeling van tablets in het onderwijs. M.b.t. het laatste speerpunt hadden ze dhr. B. Elderman van Apple uitgenodigd om een presentatie te geven over de visie en werkwijze van Apple. Later op de middag waren er discussierondes waar ik meegedaan heb met de stelling: “Apple gaat meer doen in mijn school”. Veel informatie werd gedeeld en uitgewisseld. Een aantal punten die ik daaruit heb gehaald: Apple werkt niet via Windows Verkenner, met allerlei mappen en documenten en mappen in mappen etc. maar met Apps. Iedere App zit in een zogeheten “sandbox”. Dat wil zeggen dat alle informatie die een App heeft of verzamelt, deze niet kan delen met andere Apps buiten zijn eigen “sandbox” mits de gebruiker bijvoorbeeld zelf informatie uit een bepaalde App haalt en deze in een andere App plaats. Denk bijvoorbeeld aan je mailApp. Als je daarin een PDF -bijlage opent dan kun je deze viewen. Vaak staat er dan “openen met …dropbox bijv.”. Als je dat doet plaats jij dus een document vanuit de ene App naar een andere. Door het werken met zogeheten sandboxen, voorkomt Apple dat malware en virussen niet toe kunnen slaan. Het is dus qua privacy allemaal zeer veilig. Apple heeft speciaal voor het onderwijs een Configuration Utility/Apple Configuration ontwikkeld. Dit maakt het mogelijk om devices te beheren, Ipads te managen voor de groepen, data in te stellen per Ipad/per gebruiker. Dus
stel dat je als school 30 Ipads hebt en ze voor groep 3 t/m groep 8 gebruikt, kun je diverse profielen per groep klaarzetten. Dit stukje beheer is niet iets wat veel mensen weten. Apple legt dit onvoldoende uit aan de klanten, maar het kan dus allemaal wel! Ook kennen wij allemaal de Appstore waar we alle Apps vandaan halen. Dit is een grote bak. Als school/bestuur (of zelfs Skool) kun je een eigen In-house store (interne Appstore) creeëren. Handig! Er komen steeds meer Apps op de markt. Een veelgehoorde opmerking is dat het nog allemaal los zand is en dat uitgeverijen zich nog erg rustig houden op deze markt. Sinds een paar weken is er daarom EduApp, mede door Marieke van Osch en Richard Bergmans(ex-Skool), ontwikkeld. Je kunt hen volgen via Facebook en Twitter. Zij proberen Apps te koppelen aan leerlijnen en zullen elke woensdag een App promoten. Uitgeverijen zijn zoekende en afwachtend “de scholen hebben toch nog geen devices, dus waarom zouden wij ontwikkelen?” dit zorgt ervoor dat scholen denken: “Er is nog zo weinig qua Apps bij de methodes, dus we schaffen geen devices aan”. Dit is een cirkel waarin we dus op elkaar wachten… Toch gaan we proberen ook in ons samenwerkingsverband aan de slag te gaan met een tabletpilot.
De discussie ontstond ook of we nog wel moeten werken met methodes, kunnen we die niet loslaten? Niet elke week iedere leerling 5 uur laten rekenen etc. maar naar individueel onderwijs toewerken. Het ene kind werkt maar 2 uur p/w aan rekenen en wel 10 uur aan taal. Ook de 21st Century skills kwamen aan bod. Een boeiende discussie waar het laatste woord nog zeker niet over is gezegd en waar we in het land van Cuijk al een aardig eind mee op weg zijn. We houden de ontwikkeling met name van tablets in het onderwijs nauwlettend in de gaten en zullen jullie blijven informeren! In de volgende nieuwsbrief zeker meer aandacht voor de ontwikkeling rond de mogelijkheden voor tablets in de klas
TIPS
Website van I-coach Anthony Verwijst met veel praktische tips en instructie filmpjes. icoachav.wordpress.com
Yurlspagina van @ Land van Cuijk met heel veel actuele links naar actuele onderwerpen; landvancuijk.yurls.net