Ondersteuning bij kanker
Het bericht dat kanker is geconstateerd laat je niet onberoerd. Meestal volgt een ingrijpende tijd. Misschien komt u voor situaties te staan waar u zich geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is. Dat kan zijn op lichamelijk, emotioneel, sociaal of spiritueel gebied.
Het kan zijn dat u goed in staat bent om eventuele problemen zelf op te lossen met hulp van familie en vrienden, uw behandelend arts en de verpleegkundig consulent. Het is ook mogelijk dat u tijdens de behandeling of daarna behoefte hebt aan andere ondersteuning. Om ervoor te zorgen dat u die ondersteuning op het juiste moment van de juiste zorgverlener krijgt, maken we in het MCL gebruik van de Lastmeter.
De verpleegkundig consulent zal u vragen om de Lastmeter in te vullen. De Lastmeter is een hulpmiddel om aan te geven of u klachten heeft en zo ja, welke klachten. De antwoorden die u hierop aangeeft worden met u besproken en kunnen aanleiding zijn om u door te verwijzen naar een hulpverlener als u dit wenst. De verpleegkundige kan u in de meeste gevallen verwijzen. Soms is een verwijzing nodig van uw specialist.
In deze folder vindt u de hulpverleningsmogelijkheden die u in of via ons ziekenhuis kunt raadplegen. De meeste hulpverleningsmogelijkheden kosten niets of worden door uw zorgverzekeraar betaald.
Ook kunt u zelf contact opnemen met een patiëntenvereniging of met lotgenoten (www.kanker.nl). Verdere informatie hierover kunt u vinden in de KWF folder over uw ziektebeeld. U kunt ook bellen naar de gratis KWF Kanker Infolijn 0800 022 66 22 of kijk op www.kwfkankerbestrijding.nl .
-1-
MCL | Patiënteninformatie
Ondersteuning bij kanker
Verpleegkundig Consulent De verpleegkundig consulent is uw aanspreekpunt. Bij hem/haar kunt u terecht voor (mondelinge en/of schriftelijke) informatie rondom uw ziekte en behandeling en de bijwerkingen van de behandeling. Zij/hij geeft verder algemene begeleiding, bijvoorbeeld bij het maken van keuzes over de behandeling. Ook voor het bespreken van veranderingen in uw leven zowel op lichamelijk, emotioneel, sociaal en praktisch gebied kunt u bij de verpleegkundig consulent terecht. Hierbij wordt tevens aandacht geschonken aan uw partner/gezin.
Er is een verpleegkundig consulent voor: •
borstkanker
•
longkanker
•
kanker in het spijsverteringskanaal
•
gynaecologische kanker
•
medicamenteuze behandeling van kanker (chemotherapie, hormonale therapie, immunotherapie)
•
urologische kanker
•
kanker in het hoofd-halsgebied
•
kanker van het centraal zenuwstelsel
•
huidkanker
Medisch maatschappelijk werker U kunt bij de medisch maatschappelijk werker terecht voor vragen en problemen die de diagnose kanker met zich meebrengt. Er kunnen vragen zijn van emotionele aard en de gevolgen van de ziekte voor uzelf, uw relatie, gezin en naasten. Ook kunnen er praktische vragen zijn, die te maken hebben met werk, financiën of leefsituatie. Het is mogelijk de begeleiding op ieder moment te starten, direct na de uitslag, maar ook tijdens of na de behandeling.
-2-
MCL | Patiënteninformatie
Ondersteuning bij kanker
U kunt zelf met de maatschappelijk werker afstemmen hoe lang de begeleiding nodig is en welke thema’s u wilt bespreken.
Omdat kanker ook degenen raakt die u dierbaar zijn, zoals bijvoorbeeld uw partner of kinderen, kunnen zij ook terecht bij het medisch maatschappelijk werk.
Psycholoog Een levensbedreigende ziekte als kanker kan gepaard gaan met overweldigende emoties en is vaak een keerpunt in het leven. Het kan gevolgen hebben op lichamelijk, psychisch of sociaal maatschappelijk vlak. U kunt bij de medisch psycholoog terecht wanneer u merkt dat u moeite heeft om u aan te passen aan de gevolgen van kanker. Dit kan tot uiting komen in uw stemming, in angst of boosheid of zingevingsvragen. Daarnaast kan omgaan met pijn of moeheid een vraag zijn waarbij de medisch psycholoog u kan helpen. Na een eerste kennismakingsgesprek wordt samen met u een (kortdurende) behandeling opgezet gericht op uw hulpvraag. Deze behandeling kan plaatsvinden op de afdeling Medische Psychologie of buiten het ziekenhuis. Dit hangt af van uw hulpvraag.
Geestelijk verzorger Geconfronteerd met de diagnose kanker staat het leven opeens in een ander perspectief. Onzekerheid over de afloop van de ziekte stelt een mens voor levensvragen als “Waar haal ik de moed en de kracht vandaan?”, “Wat is voor mij werkelijk van waarde, op wie kan ik bouwen, voor welke keuzes kom ik te staan?”. Enerzijds zijn er vaak zorgen, anderzijds kunnen onverwachte kanten van het leven zichtbaar worden. De geestelijke verzorgers bieden een luisterend oor, speuren met u naar uw persoonlijke bronnen van moed, kracht en wijsheid en helpen keuzes te verhelderen. Dit alles op basis van uw levenswijze en/of levensovertuiging. Ook kunnen ze er voor u zijn als woorden tekortschieten, in stilte, in rituelen of met voor uw situatie passende vormen.
-3-
MCL | Patiënteninformatie
Ondersteuning bij kanker
Fysiotherapeut De fysiotherapeut kan voor, tijdens en na de behandeling advies geven over het vaststellen van uw grenzen en u helpen uw conditie op peil te houden. Uit onderzoek is gebleken dat kracht- en conditietraining een positieve invloed heeft op de vermoeidheid en op de kwaliteit van leven. De fysiotherapeut zal u begeleiden bij het bewegen; individueel of in groepsverband. Daarnaast kunnen er adviezen worden gegeven over bewegen in de thuissituatie. De duur, intensiteit en aard van de fysiotherapie behandeling is afhankelijk van uw doel, mogelijkheden en beperkingen.
Huid- en oedeemtherapie Lymfoedeem is een opeenhoping van lymfevocht buiten de lymfebanen. Dit kan een gevolg zijn van een operatie waarbij de lymfeklieren in de oksel, hals of lies zijn verwijderd door beschadiging, door bestraling of door groei van kanker of uitzaaiingen. De balans tussen aanmaak en afvoer van lymfevocht kan hierdoor verstoord raken. Lymfoedeem kan ingrijpende gevolgen hebben voor het dagelijks functioneren. Vroegtijdige behandeling kan helpen schade aan de weefsels te voorkomen en de kwaliteit van leven te verbeteren. Een huid- en oedeemtherapeut of een zich hierin gespecialiseerde fysiotherapeut heeft verschillende manieren om oedeem te behandelen.
Diëtist Een ziekte als kanker en de behandeling daarvan, kunnen veel van het lichaam vragen. Vaak zijn extra energie, vocht en voedingsstoffen noodzakelijk om u in een goede conditie te houden. Zowel voor, tijdens en na de behandeling kunt u terecht bij een diëtist. U kunt er terecht met vragen over verminderde eetlust, misselijkheid en braken, smaak- en geurverandering, slik- en kauwproblemen, gewichtsveranderingen (ook toename) en stoelgangproblemen.
-4-
MCL | Patiënteninformatie
Ondersteuning bij kanker
Oncologische revalidatie De oncologische revalidatiebehandeling heeft als doel uw lichamelijk, psychisch en sociaal functioneren te verbeteren. De behandeling helpt u om een nieuwe balans in uw functioneren te vinden. Oncologische revalidatie is bedoeld voor volwassen patiënten die kanker hebben of hebben gehad.
De poliklinische revalidatiebehandeling wordt aangeboden tijdens alle fasen van de ziekte: gedurende de behandeling, na afloop van de behandeling maar ook in de (langdurig) palliatieve fase. Het behandelprogramma bestaat uit verschillende modules en duurt in totaal twaalf weken. De behandeling heeft een interdisciplinaire aanpak; dit betekent dat verschillende professionals nauw met elkaar samenwerken. Dit is gebaseerd op de Richtlijn Oncologische Revalidatie van het Integraal Kankercentrum Nederland.
Na het invullen van een aantal vragenlijsten, en als er sprake is van een meervoudige hulpvraag, verwijst de verpleegkundig consulent of de huisarts u door naar de revalidatiearts. Bij de revalidatiearts vindt er een intakegesprek plaats, deze stelt uw persoonlijke revalidatiedoelen vast en indiceert of de oncologische revalidatiebehandeling hierop aansluit. Op basis hiervan volgt u diverse behandelmodules. Sommige hiervan zijn individueel en andere onderdelen volgt u met lotgenoten.
Arts-seksuoloog Een deel van de mensen met kanker ervaart problemen met intimiteit en seksualiteit. Soms zijn deze problemen al aanwezig voor de ziekte, vaak ontstaan ze als gevolg van de ziekte. Om hierover te praten en/of te leren er (anders) mee om te gaan kunt u alleen of met uw partner verwezen worden naar de arts-seksuoloog in ons ziekenhuis. Doel is het bespreken van de seksuele problemen, eventueel naar oplossingen te zoeken of samen leren op een nieuwe manier om te gaan met intimiteit en seksualiteit.
-5-
MCL | Patiënteninformatie
Ondersteuning bij kanker
Het open atelier Het 'open atelier' heeft tot doel mensen die met kanker of een andere ingrijpende ziekte worden geconfronteerd de mogelijkheid te bieden om hun ziekte met creatieve middelen te verwerken en een plaats te geven. Aan u wordt de mogelijkheid geboden om in een tiental bijeenkomsten te werken. Op de bijeenkomsten werkt u met diverse creatieve technieken: woord, schilderen, tekenen, collage, drama, muziek. Er wordt gewerkt in kleine groepen. Er is deskundige begeleiding aanwezig.
Creatieve therapie, beeldend De confrontatie met de diagnose kanker of een ander bedreigende ziekte is een ingrijpende. Creatieve therapie kan u helpen om de schok en de gevolgen te verwerken. Door het werken met creatief materiaal wordt op een directe wijze gebruik gemaakt van uw verbeelding. Daarnaast is iedere creatief werkproces lichamelijk: u werkt met het lichaam, kijkt met de ogen, luistert met uw oren en gebruikt uw tastzin. De verbeelding en het lichamelijke aspect van de creatieve therapie voorkomt letterlijk en figuurlijk dat u over de ziekte en de problematiek heen blijft praten. Het uiten van gevoelens als machteloosheid, angst, verdriet en woede is dan ook heel puur en direct. Dit kan een bijdrage leveren aan het omgaan met uw ziekte en de gevolgen daarvan. Creatieve therapie geeft u daarnaast ook de mogelijkheid om rustpunten in uw leven te zoeken.
Deze tekst is gebaseerd op de tekst “voorbeeld patiënteninformatiefolder hulpaanbod” van het IKNL.
www.mcl.nl
MCL
058 – 286 66 66
©MCL maart 2015 Docnr. 17106 (4)
-6-
MCL | Patiënteninformatie