Oppervlaktespanning Stappenplan Lees aandachtig info fiche 1! Beantwoord de vragen .!
Benodigdheden info fiche 1
Apps
Tijd 15 min
👤👤 Van probleem tot ontwerp
In welk voorwerp bewaarden de jagers hun melk vele jaren geleden?
! o In zakken gemaakt uit de huid van de dieren. ! o In de magen van de dode dieren. ! o Ze bewaarde hun melk niet ze dronken het meteen op. ! ! Hoe werd de melk dik? ! o Door veel te roeren in de melk. ! o Door de melk lang te laten rusten. ! o Door de nagebleven maagsappen. ! ! Hoe komt het dat na verloop van 9jd de ”kaas” lekker werd? ! o Ze voegden zout toe. ! o Door het veel te eten. ! o Ze voegden extra groenten en kruiden toe aan de kaas. ! ! Wat zie je op de foto rechts? Waarvoor werd dit gebruikt? ! …………………………………………………………………………………………
Biochemie - kaas maken Stappenplan
De functie van zuursel! Wat is zuursel? !
lees info fiche 2 aandachtig! beantwoord de vragen !
Wat is de belangrijkste functie van het zuursel?
We onderzoeken wat zuursel doet in melk.
Benodigdheden glazen kom, koffielepel en beker! water! volle, gepasteuriseerde melk! zuursel! info fiche 2!
Tijd 20 min
👤👤
!!
o De melksuikers die in de melk aanwezig zijn omzetten in melkzuur. o Het melkzuur die in de melk aanwezig is omzetten in melksuikers. o De melk doen verkleuren.
!! ! Zijn er verschillende soorten zuursel voor verschillende soorten kazen? ! o Ja omdat, ……………………………………………………………………………… ! o Neen omdat, ……………………………………………………………………………
Biochemie - kaas maken
👤👤
Stappenplan
De functie van zuursel! Onderzoek!
lees info fiche 2 aandachtig!
beantwoord de vragen ! We onderzoeken wat zuursel doet in melk.
Benodigdheden glazen kom, koffielepel en beker! water! volle, gepasteuriseerde melk! zuursel! info fiche 2!
Tijd 20 min
!
1 Proef van de melk met behulp van een koffielepel.
2 Zet een bekertje melk in een glazenkom. Vul de glazen kom met warm water uit de kraan of verwarm het water tot 35 graden. Laat de melk op temperatuur komen. Je kunt dit controleren met een thermometer.
3 Voeg dan na een vijJal minuten een klein lepeltje zuursel toe. Roer het geheel goed.
4 Proef nu met een lepeltje van de melk.
! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! !
Biochemie - kaas maken Stappenplan lees info fiche 2 aandachtig! beantwoord de vragen ! We onderzoeken wat zuursel doet in melk.
De functie van zuursel!
!! Smaakt de melk anders na het toevoegen van het zuursel? !! o Ja o Neen
! Is de melk verdikt na het toevoegen van het zuursel? !
Benodigdheden glazen kom, koffielepel en beker! water! volle, gepasteuriseerde melk! zuursel! info fiche 2!
o Ja o Neen
! Is de melk van kleur veranderd na het toevoegen van het zuursel? ! o Ja o Neen
! ! ! ! Besluit: (doorstreep wat fout is) !
Zuursel zorgt een deel/niet voor de houdbaarheid van de kaas.
Tijd 20 min
👤👤
Zuursel kan wel/ niet worden weggelaten bij het maken van kaas.
Wat gebeurt er? !
Biochemie - kaas maken
👤👤
Stappenplan lees info fiche 2 aandachtig! beantwoord de vragen ! We onderzoeken wat
De functie van stremsel!
1 Proef van de melk met behulp van een koffielepel.
2 Zet een bekertje melk in een glazenkom. Vul de glazen kom met warm water uit de kraan of verwarm het water tot 35 graden. Laat de melk op temperatuur komen. Je kunt dit controleren met een thermometer.
3 Voeg dan een tweetal druppels stremsel toe. Roer het geheel goed door en laat het mengsel 20 minuten rusten.
4 Wat merk je na een twinPgtal minuten?
5 Proef nu met een lepeltje van de melk.
! ! ! !
stremsel doet in melk.
Benodigdheden glazen kom, koffielepel en beker! water! volle, gepasteuriseerde melk! stremsel! info fiche 2!
Tijd 30 min
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Onderzoek !
Biochemie - kaas maken
👤👤
Stappenplan lees info fiche 2 aandachtig!
De functie van stremsel! Wat gebeurt er? !
!
Smaakt de melk anders na het toevoegen van het stremsel?
beantwoord de vragen ! We onderzoeken wat
!
o Ja o Neen
Is de melk verdikt na het toevoegen van het stremsel?
stremsel doet in melk.
!!
o Ja o Neen
Is de melk van kleur veranderd na het toevoegen van het stremsel?
Benodigdheden glazen kom, koffielepel en beker! water! volle, gepasteuriseerde melk! zuursel! info fiche 2!
o Ja o Neen
!! Wat is de belangrijkste functie van het stremsel?
o Stremsel heeft als functie om de eiwitten die in de melk aanwezig zijn te doen samenklonteren. o Stremsel heeft als functie om smaak te geven aan de toekomstige kaas. o Stremsel heeft als functie de houdbaarheid van de kaas te verhogen.
!Zijn er verschillende soorten stremsel voor verschillende soorten kazen? o Ja o Nee
!Besluit:
Stremsel zorgt er voor/niet voor dat de melk dik wordt.
Tijd 30 min
! Stremsel kan wel/ niet worden weggelaten bij het maken van kaas. ! Stremsel is afkomstig van de maagsappen van de koe/ planten. !
Biochemie - kaas maken
👤👤
Stappenplan lees info fiche 4 aandachtig! Onderzoek wat wei en
Wei, wrongel en persen!
1 Na ongeveer 25 min is de melk dik geworden. Snij met een mes de wrongel en wei in kleine stukjes. Wat wei en wrongel is vind je terug in infofiche 4.
2 Je kunt de wrongel en de wei scheiden met een zeeTe. Druk de wrongel aan met een lepel zodat de wei en wrongel gescheiden zijn door de zeef.
3 Prik een gaatje onderaan in een bekertje.
4 Doe de wrongel in het bekertje en plaats er een glas onder zodat je de wei kan opvangen in het glaasje.
5 Vorm nu een kaaspers door nog een bekertje in de ander beker te plaatsen. Vul deze beker dan met water, waardoor er druk wordt uitgeoefend op de wrongel en zo verder scheiding is tussen de wei en de wrongel. Wacht een aantal minuten tot alles is uitgelekt.
! ! !
wrongel is !
Benodigdheden glazen kom, zeefje en mes! water! volle, gepasteuriseerde melk met zuursel en stremsel vanuit vorige opdracht! info fiche 4!
Tijd 20 min
Onderzoek !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
Biochemie - kaas maken Stappenplan
👤👤 Wei, wrongel en persen! Onderzoek !
lees info fiche 4 aandachtig!
We houden nu twee verschillende delen over. Namelijk een eerste deel is vloeibaar en het tweede deel is deegachtig. Maar wat is nu wei en wat is wrongel?
Onderzoek wat wei en
!
wrongel is !
De wrongel is het …
o vloeibare deel. o deegachtige deel.
!De wei is het …
o vloeibare deel o deegachtige deel
Benodigdheden glazen kom, zeefje en mes! water! volle, gepasteuriseerde melk met zuursel en stremsel vanuit vorige opdracht! info fiche 4!
Tijd 20 min
!Wanneer we proeven van de wei, kunnen we de smaak vaststellen. Hoe smaakt de wei? o Waterig o Een kaassmaak
!Wanneer we proeven van de wrongel, kunnen we de smaak vaststellen. Hoe smaakt de wrongel? o Waterig o Een kaassmaak
!Welk onderdeel zullen we dus gebruiken om verder kaas te maken? o Wei o Wrongel
!Waarvoor gebruikt men de wei die men heeft gewonnen door te persen? ! ! …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… !
Biochemie - kaas maken Stappenplan
👤👤 Pekelen! Onderzoek !
lees info fiche 4 aandachtig! We bespreken 3 verschillende vormen van pekelen.
Onderzoek welke mogelijkheden er zijn om kaas langer te bewaren.!
Benodigdheden info fiche 4
Apps
Tijd 1 lesuur
! !1) Droog pekelen/zouten en nat pekelen. 2) Injectie pekelen/zouten ! 3) Dompel pekelen/zouten !
! ! !!!
a) Geef telkens een korte beschrijving van iedere methode. Maak een korte presentaPe waarin je elke vorm bespreekt, foto-‐ en/of filmmateriaal aanreikt,… b) Geef van elke methode een voorbeeld uit het dagelijkse leven. c) Stel voor jezelf de vraag: „Welk voedingsmiddel heb ik al gegeten die gepekeld is?” Neem een foto van jezelf met een gepekeld product. d) Plaats bij elke foto de juiste vorm van pekelen
Biochemie - kaas maken Stappenplan
👤👤 Verschillende soorten kazen! Onderzoek !
Onderzoek de verschillen tussen kazen.!
Benodigdheden oude kaas! belegen kaas! jonge kaas!
! Apps
Kleur (Bekijk de kaas en let goed op de kleur)
! ! De belegen kaas heeJ de… ! o Lichtste kleur o Iets donkere kleur o Donkerste kleur
15 min
!De belegen kaas hoort bij de… ! o Zachte kazen o Half harde kazen o Harde kazen
!De jongste kaas heeJ de… !
!De jongste kaas hoort bij de… !
!De oude kaas heeJ de… !
!De oude kaas hoort bij de… !
o Lichtste kleur o Iets donkere kleur o Donkerste kleur
Tijd
Hardheid (Neem van elke soort 1 blokje kaas vast en druk er op met je vingers)
o Lichtste kleur o Iets donkere kleur
o Zachte kazen o Half harde kazen o Harde kazen
o Zachte kazen o Half harde kazen o Harde kazen
Biochemie - kaas maken
👤👤
Stappenplan
Verschillende soorten kazen! Onderzoek !
Onderzoek de verschillen tussen kazen.! Smaak
! Proef van elke kaas 1 blokje. ! De belegen kaas heeJ een… !
Benodigdheden oude kaas! belegen kaas! jonge kaas!
! Apps
o Zachte smaak o Pittige smaak
! De jongste kaas heeJ een… ! o Zachte smaak o Pittige smaak
! De oude kaas heeJ een… !
Opzoek werk
!
Je kent nu 3 soorten kazen maar er zijn er nog 3 soorten. Schrijf ze op volgens de volgorde van de rijping.
Schrijf er ook het aantal maanden van de rijping bij.
! ! ! ! !
! ………………………………………………………………… ! ………………………………………………………………… ! ………………………………………………………………… ! ………………………………………………………………… ! ………………………………………………………………… ! …………………………………………………………………
o Zachte smaak o Pittige smaak
Besluit:
Tijd 30 min
Belegen en oude kazen hebben een geconcentreerde pi6ge / zachte smaak. Jonge kazen hebben een geconcentreerde pi6ge / zachte smaak. Oude kazen rijpen minder lang / langer dan jonge kazen.
Biochemie - kaas maken
👤
Stappenplan kaas maken!
Kaas maken
1 Zet een bekertje melk in een glazenkom. Vul de glazen kom met warm water uit de kraan of verwarm het water tot 35 graden. Laat de melk op temperatuur komen. Je kunt dit controleren met een thermometer.
2 Voeg dan na een vijJal minuten een klein lepeltje zuursel toe. Roer het geheel goed.
3 Voeg dan een tweetal druppels stremsel toe. Roer het geheel goed door en laat het mengsel 25 minuten rusten.
4 Na ongeveer 25 minuten is de melk dik geworden. Snij met een mes de wrongel en wei in kleine stukjes.
5 Je kunt de wrongel en de wei scheiden met een zeeTe. Druk de wrongel aan met een lepel zodat de wei en wrongel gescheiden worden.
! ! Benodigdheden glazen kom, zeefje, ! 2 plastiek beker, koffielepel! zeefje, mes! zuursel, stremsel, water! volle, gepasteuriseerde melk
! ! !
! ! ! ! ! ! !
Tijd 2 lesuren
Biochemie - kaas maken
👤
Stappenplan
Kaas maken
kaas maken!
6 Prik een gaatje onderaan in het bekertje.
Benodigdheden
7 Doe de wrongel in het bekertje en plaats er een glas onder zodat je de wei kan opvangen in het glaasje.
8 Vorm nu een kaaspers door nog een bekertje in de ander beker te plaatsen. Vul deze beker dan met water, waardoor er druk wordt uitgeoefend op de wrongel en zo verder scheiding is tussen de wei en de wrongel. Wacht een aantal minuten tot alles is uitgelekt.
9 Nu heb je echte kaas, die ook eetbaar is. Proeven maar!!!
glazen kom, zeefje, een glas ! 2 plastiek beker, koffielepel! zeefje, mes! zuursel, stremsel, water! volle, gepasteuriseerde melk
! ! ! ! !
! ! !
! ! ! ! ! !
Tijd 2 lesuren
Biochemie - kaas maken
👤
Stappenplan
Reflectie op de voorbereiding en uitvoering
reflectie op de voorbereiding
Weten jullie nu hoe kaas ontstaan is? Wat hebben jullie geleerd over de funcPe van zuursel en stremsel?
en uitvoering!
Kan je met eigenwoorden uitleggen wat wei en wrongel is? Welke verschillende manieren om te pekelen waren er ook alweer?
reflectie op jezelf!
Is kaas maken moeilijk?
reflectie op het groepswerk!
Vond je de zelfgemaakte kaas lekker?
DIT VIND IK OVER DE OPDRACHT De opdracht was leerrijk. De opdracht was leerrijk. De opdracht was leerrijk. De opdracht was leerrijk.
Tijd 15 min
De opdracht was leerrijk.
AKKOORD
NEUTRAAL
NIET AKKOORD
Biochemie - kaas maken
👤
Stappenplan
Reflectie op jezelf
reflectie op de voorbereiding en uitvoering!
DIT VIND IK VAN MEZELF
AKKOORD
NEUTRAAL
NIET AKKOORD
reflectie op jezelf! Ik werk graag in groep.
reflectie op het groepswerk!
Ik luister naar de groepsleden en respecteer hun mening. Ik neem mijn verantwoordelijkheid op en doe mijn aandeel van de opdracht. Ik help mijn groepsleden waar ik kan. Ik vraag hulp aan de coaches als de groep vast zit. Ik zou graag nog meer groepsopdrachten doen.
Tijd 15 min
Als ik punten aan mezelf zou mogen geven voor mijn aandeel in het teamwork dan is dat:
___/10
Biochemie - kaas maken
👤
Stappenplan
Reflectie op het groepswerk
reflectie op de voorbereiding en uitvoering! reflectie op jezelf! reflectie op het groepswerk! DIT VIND IK VAN MIJN MEDELEERLING Hij / zij luistert naar mijn mening en respecteert deze. Hij / zij doet haar aandeel in het groepswerk. Hij / zij helpt de groep waar nodig.
Tijd 15 min
AKKOORD
NEUTRAAL
NIET AKKOORD
