Nieuwsbrief winter 2014 Wildebijenwerkgroep van het Mechels rivierengebied
Jaaroverzicht van 2014 Het lijkt stil rond onze werkgroep maar niks is minder waar.
Allerlei realisaties dit jaar door leden van onze werkgroep Op het Kringloopfestival VLACO stond ook Aculea - met workshops hotelletjes bouwen en infostand met M. De Munter Dag van het Park :een infostand, een infostand in Boortmeerbeek, een workshop en presentatie in Heist nog een presentatie in Putte over bijenhotels en nog enkele initiatieven van onze werkgroep. Bijvoorbeeld ;De Fullmoonbikeride werd door onze bijenwerkgroep onthaalt met een ludieke workshop “seedbombs” . Dat zijn zaadballen van klei en inheemse zaden om ze tijdens hun fietstocht te verspreiden. “Natuurpunt bij Volle Maan op 16-03 Veel volk op FMBR#5 - zaadbommen / internationale belangstelling / vele nieuwe gezichten ... Helemaal top”
Inventarisaties en excursies :
-Tivoli , Vrijbroekpark , Mechels broek , Battelaer, Heindonk, Het laatse huis in Hombeek, Bijen aan de sleedoornwallen van Pikhakendonk , Hommelzoektocht te Mispeldonk, Inventarisatie te Bonheiden , Op zoek naar de Andoornbij in Boortmeerbeek, Heindonk stuifzandrug inventarisatie; waar hele populatie van Grote zijdebijen werd gevonden door M.Mergaerts -In augustus te Koningshooikt met jongeren op boerderij een bijenhotel in elkaar geknutseld. -Door Maryse Vanderplanck (Postdoctoral Researcher- Université de Mons) werd op de Dijledijk onderzoek gedaan naar een Sachembijpopulatie amsook de Bruine rouwbij. De resultaten verwachten we binnenkort. In het totaal deden we enkel in het Mechelse 557 waarnemingen , waarvan toch wel wat speciale soorten Als speciale vondsten dit jaar : De klimopzijdebij werd dit jaar verschillende keren in het centrum van Mechelen gevonden Ook langs de Dijle maakt Eumenes coronatus zijn nest in het beton. Jan Soors vond de zeldzame Iepenzigzagbladwesp - Aproceros leucopoda in Tivoli te Mechelen ! zie ook: http://www.natuurbericht.nl/?id=12191 Ook was dit jaar weer de zeldzame Klokjesdikpoot weer present in de nutstuin van het Vrijbroekpark. een soort die zelden in Vlaanderen word waargenomen maar in het Mechelse toch hier en daar op klokjes te vinden !
Eumenes coronatus, een nutige wesp die kleine rupsjes vangt en urntjes bouwt - foto Ch. D
In totaal kwam het Mechels rivierengebied op meer dan 2500 waarnemingen van bijen en wespen, leuk begin. Ook heeft onze wildebijenwerkgroep een eigen invoerscherm op www.waarnemingen.be, om in te loggen
[email protected]
Klimopzijdebij - Foto Diane Appels
Overal werd druk aan bijenhotels gewerkt.
Enkele hele mooie gezien in Tivoli en het Vrijbroekpark. Jammer maar door de vele aanvragen werd het moeilijk om ze allemaal op te volgen. Volgend jaar zijn we met meer dus maken we er zeker werk van!
Den Battelaer en oude Zennearm
Mechelen - De potpolder /mechels broek
Rosse Metselbij - Osmia rufa Grijze Zandbij - Andrena vaga Bij onbekend - Apidae s.l. indet. Vosje - Andrena fulva Tronkenbij - Heriades truncorum Aardhommel-groep - Bombus (Bombus) spec. Boomhommel - Bombus hypnorum Kattenstaartdikpoot - Melitta nigricans Zandbij onbekend - Andrena spec. Sluipwesp onbekend - Ichneumonoidea indet. Goudwesp onbekend - Chrysididae indet. Gewone Tubebij - Stelis breviuscula Aard/Veldhommel - Bombus terrestris/lucorum Akkerhommel - Bombus pascuorum Grote Bladsnijder - Megachile willughbiella Aglaostigma spec. Tuinhommel - Bombus hortorum Boomhommel - Bombus hypnorum Steenhommel - Bombus lapidarius Weidehommel - Bombus pratorum Groefbij (Lasioglossum) onbekend - Lasioglossum spec. Bladwesp onbekend - Symphyta indet.
Tenthredo marginella/thompsoni Aard/Veldhommel - Bombus terrestris/lucorum Tenthredo omissa Bladwesp onbekend - Symphyta indet. Tenthredinidae onbekend - Tenthredinidae indet. Blokhoofdwesp onbekend - Ectemnius spec. Franse Veldwesp - Polistes dominula Tronkenbij - Heriades truncorum Fluitenkruidbij - Andrena proxima Distelbehangersbij - Megachile ligniseca Grijze Zandbij - Andrena vaga Athalia spec. Sluipwesp onbekend - Ichneumonoidea indet. Steenhommel - Bombus lapidarius Akkerhommel - Bombus pascuorum Gewone Goudwesp-complex - Chrysis ignita-gr. Trypoxylon figulus Franse Veldwesp - Polistes dominula Grote Wolbij - Anthidium manicatum Grote Bladsnijder - Megachile willughbiella Grote Roetbij - Panurgus banksianus Parasitaire wesp onbekend - Parasitica indet. Weidehommel - Bombus pratorum Aard/Veldhommel - Bombus terrestris/lucorum Tenthredo mesomela Graafwesp onbekend - Crabronidae indet. Hoornaar - Vespa crabro Dolerus spec. Gewone Goudwesp - Chrysis ignita Ectemnius continuus Rosse Metselbij - Osmia bicornis Aardappelgalwesp - Biorhiza pallida Ereprijszandbij - Andrena labiata Groefbij (Halictus) onbekend - Halictus spec. Echthrus reluctator Steenhommel - Bombus lapidarius Gehoornde Metselbij - Osmia cornuta Zandbij onbekend - Andrena spec. Zwart-rosse Zandbij - Andrena clarkella
Bijenhotel gemaakt door Tuinbouwschool / BTA in het Vrijbroekpark te Mechelen Dit jaar vonden we er 35 soorten bijen en wespen Vrijbroekpark volgens waarnemingen.be
Bijenhotel Tivoli Veel Vosjes, Zwart rosse (A.Clarcella) Viltvlekzandbij (A.nitida), ook Roodgatje daar aanwezig
Soorten uit het Vrijbroekpark
Roodgatje - Andrena haemorrhoa Goudpootzandbij - Andrena chrysosceles Gehoornde Metselbij - Osmia cornuta Gewone Sachembij - Anthophora plumipes Bij onbekend - Apidae s.l. indet. Honingbij - Apis mellifera Hoornaar - Vespa crabro Akkerhommel - Bombus pascuorum freygessneri Akkerhommel - Bombus pascuorum Aard/Veldhommel - Bombus terrestris/lucorum Boomhommel - Bombus hypnorum Steenhommel - Bombus lapidarius Weidehommel - Bombus pratorum Tuinhommel - Bombus hortorum Gewone Goudwesp-complex - Chrysis ignita-gr. Rosse Metselbij - Osmia rufa Zandbij onbekend - Andrena spec. Pottenbakkerswesp onbekend - Trypoxylon spec. Tronkenbij - Heriades truncorum Grote Bladsnijder - Megachile willughbiella Zandbij onbekend - Andrena spec. Maskerbij onbekend - Hylaeus spec. Groefbij (Halictus) onbekend - Halictus spec. Langkopsmaragdgroefbij - Lasioglossum morio Groefbij (Lasioglossum) onbekend - Lasioglossum spec. Pluimvoetbij - Dasypoda hirtipes Klokjesdikpoot - Melitta haemorrhoidalis Kattenstaartdikpoot - Melitta nigricans Tenthredinidae onbekend - Tenthredinidae indet. Andoornbij - Anthophora furcata Groefbij (Halictus) onbekend - Halictus spec. Wespbij onbekend - Nomada spec. Pottenbakkerswesp onbekend - Trypoxylon spec. Muurwesp onbekend - Ancistrocerus spec. Dolerus spec.
Op de Roefeldag in Bonheiden werd door de kinderen een bijenhotel gemaakt voor de toekomstige vlinder- en insectentuin
Workshop ’ for kids’in Koningshooikt, een voorbereid hotel van Natuurpunt in elkaar steken
Gemeente Mechelen 557 waarnemingen Mechelen en omgeving 2511 waarnemingen
130 soorten bijen en wespen
Apidae Steenhommel - Bombus lapidarius Akkerhommel - Bombus pascuorum freygessneri Boomhommel - Bombus hypnorum Veldhommel - Bombus lucorum Aard/Veldhommel - Bombus terrestris/lucorum Akkerhommel - Bombus pascuorum Weidehommel - Bombus pratorum Akkerhommel - Bombus pascuorum moorselensis Tuinhommel - Bombus hortorum Grote Koekoekshommel - Bombus vestalis Gewone Koekoekshommel - Bombus campestris
Grote Klokjesbij - Chelostoma rapunculi Kleine klokjes bij - Chelostoma Gewone Tubebij - Stelis breviuscula Bruine Rouwbij - Melecta albifrons Tronkenbij - Heriades truncorum
Grote Wolbij - Anthidium manicatum Colletes daviesanus/fodiens/similis Wormkruidbij - Colletes daviesanus Klimopbij - Colletes hederae Zandbij onbekend - Andrena spec. Witbaardzandbij - Andrena barbilabris Zwart-rosse Zandbij - Andrena clarkella Tweekleurige Zandbij - Andrena bicolor Vosje - Andrena fulva Grijze Zandbij - Andrena vaga Roodgatje - Andrena haemorrhoa Ereprijszandbij - Andrena labiata Viltvlekzandbij - Andrena nitida Goudpootzandbij - Andrena chrysosceles Grasbij - Andrena flavipes Fluitenkruidbij - Andrena proxima Lichte Wilgenzandbij - Andrena mitis Gewone Sachembij - Anthophora pluimpjes Andoornbij - Anthophora furcata Pluimvoetbij - Dasypoda hirtipes Gehoornde Metselbij - Osmia cornuta Rosse Metselbij - Osmia bicornis Groefbij (Lasioglossum) onbekend - Lasioglossum spec. Zesvlekkige Groefbij - Lasioglossum sexnotatum Slanke Groefbij - Lasioglossum fulvicorne Berijpte Geurgroefbij - Lasioglossum albipes Glimmende Smaragdgroefbij - Lasioglossum nitidulum Langkopsmaragdgroefbij - Lasioglossum morio Smaragdgroefbij onbekend - Lasioglossum (Dialictus) spec. Kleine Groefbij - Lasioglossum parvulum Parkbronsgroefbij - Halictus tumulorum Bandgroefbij onbekend - Lasioglossum leucozonium-gr. Grote Roetbij - Panurgus banksianus Kleine Roetbij - Panurgus calcaratus Halictus (Halictus) spec. Tuinmaskerbij - Hylaeus hyalinatus Gehoornde Maskerbij - Hylaeus corn Poldermaskerbij - Hylaeus confususutus Resedamaskerbij - Hylaeus signatus Maskerbij onbekend - Hylaeus spec. Resedamaskerbij - Hylaeus signatus
Grote Bladsnijder - Megachile willughbiella Distelbehangersbij - Megachile ligniseca Tuinbladsnijder - Megachile centuncularis Lathyrusbij - Megachile ericetorum Klokjesdikpoot - Melitta haemorrhoidalis Kattenstaartdikpoot - Melitta nigricans Bloedbij onbekend - Sphecodes spec. Gewone Wespbij - Nomada lava Zwartsprietwespbij - Nomada flavopicta Nomada flava/signata Chrysididae Gewone Goudwesp - Chrysis ignita Gewone Goudwesp-complex - Chrysis ignita-gr. Vespidae Hoornaar - Vespa crabro Duitse Wesp - Vespula germanica Franse Veldwesp - Polistes dominula Gewone Wesp - Vespula vulgaris Metselwesp onbekend - Eumeninae indet. Urntjeswesp onbekend - Eumenes spec. Eumenes coronatus Ancistrocerus gazella Ancistrocerus nigricornis Blokhoofdwesp onbekend - Ectemnius spec. Spider wasps Spinnendoder onbekend - Pompilidae indet. Angeldrager onbekend - Aculeata indet. Glasvleugelspinnendoder - Auplopus carbonarius Gevlekte Kruisspinnendoder - Episyron rufipes Gasteruptiidae (Hongerwespen) Gasteruption jaculator Gasteruption assectator Crabronidae Bijenwolf - Philanthus triangulum Pemphredon lugubris Trypoxylon figulus Grote Snuittordoder - Cerceris arenaria Gladde Knoopwesp - Cerceris quadrifasciata Groefbijendoder - Cerceris rybyensis Gewone Vliegendoder - Mellinus arvensis Lestiphorus bicinctus Ectemnius continuus Ectemnius ruficornis Graafwesp onbekend - Crabronidae indet.
Bladwesp onbekend - Symphyta indet. Wilgenbladwesp - Nematus salicis Weidebladwesp - Nematus miliaris Athalia spec. Rhogogaster viridis s.l. Iepenzigzagbladwesp - Aproceros leucopoda Periclista spec. Periclista pubescens Aglaostigma spec. Tenthredo mesomela Tenthredopsis sordida Tenthredo marginella/thompsoni Tenthredo omissa Dolerus spec. Torymidae Torymus spec. Torymidae onbekend - Torymidae indet. Cynipidae Aardappelgalwesp - Biorhiza pallida Colanootgalwesp - Andricus lignicolus Ichneumonidae (Gewone sluipwespen) Echthrus reluctator Ophion obscuratus Pimplinae indet. Ctenichneumon panzeri Cosmoconus elongator Xiphydria prolongata Colpotrochia cincta Ichneumonidae onbekend - Ichneumonidae indet. Ichneumon bucculentus Tryphoninae indet.
Sachembij mannetje
Klokjesdikpoot - Melitta haemorrhoidalis
Dit zijn slechts enkele resultaten, sommige inventarisaties wachten nog op determinatie door een expert, dus dat is winterwerk !
Zin om mee te gaan op excursie? Neem een kijkje op http://aculea.be/activiteiten.html voor de Landelijke werkgroep en op http:// wildebijenwerkgroep.be/activiteiten/index.html voor de bijenwerkgroep van het Mechels rivierengebied
Nieuwe projecten in 2015 Bijenweide in Battelaer in beheer vanaf November 2014 Een perceel (nr 32) in Den Battelaer , gelegen langs de Zenne is vanaf nu omgedoopt tot “bijenweide” ! Rechts ligt een wandelpad met berken en struikgewas langs vijver. Door aangepast beheer gaan we trachten een zeer bloemrijke weide te krijgen voor onze vliesvleugelige insecten. Het stuk was vorig jaar omgeploegd en gaf niet het verhoopte resultaat. Nu de bijenwerkgroep dit in beheer heeft gekregen starten we met op dat stukje met roterend maaibeheer , inzaaien van inheemse bloemen en aanplant van bloemrijke struiken. De bedoeling is dat de weide na verloop van tijd zichzelf red als nectarvriendelijke wei.
Er is aanvraag vanuit Duffel om een perceel om te toveren als bijenweide maar concrete afspraken zijn nog niet gemaakt maar we zijn er al wel gaan kijken. We weten nog niet of we genoeg tijd gaan hebben om dit te verwezenlijken. Momenteel is het groene grassige weide. Komende activiteiten op: http://wildebijenwerkgroep.be/activiteiten/index.html -vergadering wildebijenwerkgroep Mechels rivierengebied in BC te Muizen in januari 2014 datum volgt nog (wordt een doodle voor gemaakt) -Excursie op 30 mei te Duffel/Lier, AWW terrein (niet toegankelijk voor publiek) enwaar nog nooit onderzoek is gedaan naar bijen Weldra een hele lijst excursies op http://wildebijenwerkgroep.be/activiteiten/index.html en de landelijke werkgroep Aculea http://www.aculea.be/activiteiten.html
Wintertips !
Span enkele draden voor je bijenhotel zodat de specht niet op zoek gaat naar lekkers en alle stokjes en buisjes uit je hotl pikt. Dit is hetzelfde principen als draden over vijver spannen voor aalscholvers. Verzamel houtblokken die je laat drogen om in je hotel te verwerken. Liefst hardere houtsoorten van omgevallen fruitbomen bijvoorbeeld, of eik. Maak een plan voor je tuin waar je een wilde bloemenborder volgend seizoen kan zaaien. Dan rest de redactie nog de hele ploeg te bedanken voor de input en de leuke momenten op het veld. Hopelijk zien we jullie volgend jaar met zonnig weer terug. Wil je onze nieuwsbrief niet meer ontvangen, stuur dan een mailtje naar
[email protected] Voor tips, verbeteringen één adres:
[email protected]
Een prettig, feestelijk en warm eindejaar! http://wildebijenwerkgroep.be/ Ch. Deschepper