NIEUWSBRIEF
NIEUWSBRIEF
NIEUWSBRIEF
voor vrienden en donateurs - nummer 12, oktober 2015
BESTE VRIEND VAN HET MUSEUM Wij hebben in augustus onze jaarlijkse brief met acceptgirokaart gestuurd met het verzoek uw Vriendenpas te verlengen door uw jaarlijkse bijdrage aan het museum over te maken. Het bestuur dankt de Vrienden die ons komend jaar weer steunen hartelijk voor hun donatie. Mocht u de brief toch gemist hebben of bent u er nog niet aan toegekomen dan hopen wij dat u ook dit jaar Vriend van het museum wilt blijven en met uw donatie onze museumplannen wilt steunen. BIJVOORBEELD: UW MUSEUM ALS LESLOKAAL VOOR KINDEREN Schoolkinderen van het basisonderwijs in Waterland kunnen nu in het museum van alles leren over waar zij wonen. Het nieuwe museumonderwijsprogramma is o.a. mogelijk gemaakt door de jaarlijkse donatie van Vrienden om nieuwe projecten op te pakken, zoals bijvoorbeeld de drie nieuwe lespakketten voor de basisscholen in Waterland. DOE WEER MEE ALS VRIEND U krijgt u van ons in ieder geval weer de Vriendenpas, die afhankelijk van het bedrag, vele voordelen biedt. Voor 10 euro krijgt u € 1,50 korting op het museumkaartje (normaal € 4,50) en u ontvangt 4 x deze Vrienden Nieuwsbrief via e-mail. Maar het wordt pas echt leuk vanaf 25 euro, dan nodigen wij u tevens 3x per jaar uit voor speciale lezingen, krijgt u twee vrijkaartjes en u bent een jaar gratis lid van Vereniging Oud Monnickendam.
Nieuwsbrief nummer 12, oktober 2015
MEER STEUN, MEER MUSEUM Met de Zilveren Vriendenpas (vanaf 100 euro) geven wij u, naast eerder genoemde voordelen, een op afspraak begeleide rondleiding met max. 12 betalende personen) door het museum. En bent u tevens van harte welkom op vernissages in de Kunstzaal. Het belangrijkst is echter, dat u ons steunt om het culturele erfgoed steeds beter door te geven aan huidige en toekomstige generaties.
Nieuw is dit jaar de Wintertentoonstelling “Watersnood 1916”. Met uw Vriendenbijdrage helpt u ons een indrukwekkende en gedenkwaardige tentoonstelling over de watersnood in 1916 mogelijk te maken! Mocht u nog niet gestort hebben dan verzoeken wij u vriendelijk uw (jaarlijkse) donatie over te maken op NL39RABO0141074698 van Stichting Vrienden van het Waterlandsmuseum de Speeltoren. Uw bijdrage helpt ons er een steeds beter museum van te maken. Hartelijk dank!
pagina 1
diverse voorstellen voor een dijk in de Zuiderzee en verhaalt over politieke en praktische obstakels in de 19e eeuw en de frustraties van ingenieur Lely alvorens zijn plannen te kunnen uitvoeren. De put wordt immers gedempt nadat…..!
WINTERTENTOONSTELLING De tentoonstelling de Watersnood van 1916 in Waterland en de bouw van en de Afsluitdijk vertelt niet alleen het verhaal van 1916 maar ook de kwetsbaarheid van Waterland voor die tijd en de latere bouw van de Afsluitdijk. De grote vloed van 1916 in Waterland betekende ook dat er met de al oudere plannen voor een afsluitdijk in de Zuiderzee haast werd gemaakt. In deel 1 van de tentoonstelling worden unieke (want originele) vroeg 19e eeuwse prenten en kaarten getoond van eerdere overstromingen. Bijzonder zijn twee identieke prenten waar op één prent 1809 Overstrooming te Kuilenborg (Culemborg) staat en op de andere Overstrooming te Monnickendam 1825. Het straatbeeld is voor beide steden overigens volledig fictief. Ze laten zien dat sensatiezucht bij rampen van alle tijden is. En dat zou ook bij de watersnoodramp in 1916 zo blijven: de eerste mediaramp waar fotografen zich gretig op storten. De tentoonstelling toont ook 19e eeuwse plannen en originele landkaarten met de
Voor de daadwerkelijke ramp in 1916 beschikt het museum over uniek fotomateriaal, veelal oude ansichten, dat wordt aangevuld met de collectie Bont en collectie Hoek. De verschillende regio’s en thema’s zoals dieren, transport, vluchtelingen, herstel werkzaamheden Cornelis Lely worden met originele ansichten en steeds twee uitvergrotingen in beeld gebracht. Mastenboek schilderde en tekende ook de situatie tussen Broek en Monnickendam, twee bruiklenen van het Zuiderzeemuseum. Maar ook de bouw van de Afsluitdijk wordt spectaculair verbeeld o.a. in de originele schilderijen van Mastenbroek, Fascinerend zijn de vele studies en geschriften van voor- en tegenstanders. Er zijn prachtige werktekeningen waarin
de dijkprofielen minutieus worden uitgewerkt tot studies en statistieken hoeveel graan, aardappelen etc., het nieuwe land zou gaan opleveren. De Emmerbaggermolen die gebruikt werd bij de droogmaking van de Wieringermeerpolder en de Noordoostpolder is als groot Nieuwsbrief nummer 12, oktober 2015
pagina 2
model aanwezig. Door de bruiklenen van het Zuiderzeemuseum en de recent verworven collectie Hoek kan het museum sommige nooit eerder getoonde prenten en kaarten exposeren. Voor de bezoekers zijn er overdrukken van ‘Het Leven Geïllustreerd’ uit de eerste weken na de overstroming met hun beeldverslagen en dramatische verhalen.
"De geschiedenis maakt altijd deel uit van mijn werk" In de sieraden gebruikt Francis Willemstijn fragmenten van beelden uit het verleden, die ze vervolgens vertaalt naar haar eigen 21e eeuwse context. Ze laat zich inspireren door oude materialen die ze verzamelt en hergebruikt.
De tentoonstelling zal van medio december 2015 t/m 6 maart 2016 te zien zijn. Er kunnen begeleide bezoeken voor (school)groepen georganiseerd worden.
KUNSTTENTOONSTELLING sieraden van Francis Willemstijn In de kunstzaal exposeert vanaf 16 mei beeldend kunstenaar Francis Willemstijn haar bijzondere sieraden. De tentoonstelling is een overzicht van de collecties, sieraden van 2004 tot en met 2015.
Anders dan in het traditionele sieraad doet ze geen concessies aan draagbaarheid, belangrijker is de zeggingskracht van het ontwerp. De sieraden zijn met de hand gemaakt, dit als reactie op onze consumptie maatschappij waarin bijna alles machinaal gemaakt is. Het zijn allemaal unica. elke maand in de krant Voortaan staan we ook maandelijks met een vaste rubriek in Ons Streekblad. Er wordt dan een bijzonder object uit onze collectie getoond en op lichtvoetige wijze beschreven. Hieronder de nog te verschijnen column over de Koekoeksklok in de maand november a.s.
Nieuwsbrief nummer 12, oktober 2015
pagina 3
wie eerst, de koekoek of de kwartel? Koekoeksklokken komen oorspronkelijk uit Duitsland, uit het Zwarte Woud. Ze zijn ongeveer driehonderd jaar geleden bedacht door een klokkenmaker, Franz Ketterer, uit de streek Schönwald. In die tijd was het Schwarzwald een ontoegankelijk bosgebied met lange, strenge winters. Omdat de boeren in de wintermaanden hun besneeuwde akkers niet konden bewerken, gingen ze zich toeleggen op het in elkaar zetten van houten klokken. De onderdelen van het uurwerk kwamen van elders, het houtsnijwerk van de kasten werd gemaakt door plaatselijke houtsnijders. Eerst waren het eenvoudige slingerklokken. Al gauw probeerde men er ook een wekkerfunctie in te bouwen met het geluid van een kraaiende haan. Dat bleek mechanisch moeilijk te realiseren, maar met de roep van een koekoek lukte het beter. Zo was de koekoeksklok geboren. Op de hele en halve uren komt de koekoek uit z’n deurtje en roept even vaak z’n naam als het laat is. Later werd het koekoeksgeluid gecombineerd met andere vogelgeluiden, vooral van de kwartel. Dan bevinden zich bovenin de klok twee deurtjes: elk kwartier na het hele uur laat de kwartel zich zien en horen. Op het hele uur volgt, na het vrolijke ‘prietpriet’ van de kwartel, het sonore ‘koekoekkoekoek’ van de koekoek. Nieuwsbrief nummer 12, oktober 2015
Dat is wat een museum wil doen: je verbeelding prikkelen, je meenemen naar andere tijden. Bijvoorbeeld door te luisteren naar een koekoek en een kwartel, uitgebroed in koude winteravonden. Te zien in het Waterlandsmuseum de Speeltoren in Monnickendam.
CREATIEVE HERFSVAKANTIE Het museum daagt kinderen uit om zelf creatief te zijn in de herfstvakantie.
Zij kunnen tijdens de Rabo Museum kidsweek (17 oktober t/m 1 november) een foto of filmpje van hun favoriete museumstuk maken en daar een verhaaltje bij verzinnen. Van elke provincie wordt de beste inzender beloond met een rondvlucht voor 2 personen in een Dakota DC3 vanaf vliegveld Schiphol Amsterdam! Iedere deelnemers wordt altijd beloond met het exclusieve Gouden Boekje ‘Inkie de schatbewaarder’, geschreven en geïllustreerd door Harmen van Straaten. Deze spannende wedstrijd is voor kinderen van 6 t/m 12 jaar. maak je eigen kijkdoos-kunstwerk Volgend jaar wordt overal de grote overstroming van Waterland in het jaar 1916 herdacht. Na die gebeurtenis besloot men de afsluitdijk te gaan bouwen.
pagina 4
spectaculaire uithuizing carillon Het groot onderhoud aan het carillon van de Speeltoren door de Gemeente
Het museum gaat over die watersnoodramp, zoals u eerder heeft kunnen lezen, vanaf december 2015 een grote tentoonstelling maken. En daar kunnen kinderen een zelf gemaakt kunstwerk aan toevoegen. Van maandag 19 oktober t/m vrijdag 23 oktober kunnen kinderen ’s middag (van 13.30 tot 16.30) een kijkdoos, monument of ander kunstwerk maken dat gaat over overstromingen en dijken. Wij zorgen voor dozen, knutselspullen en plaatjes zodat de kinderen een prachtig werkstuk kunnen maken onder deskundige begeleiding. We beginnen elke middag met een verhaal over de overstroming van 1916 om hen alvast een beetje in de stemming te brengen. Vanaf begin december kunnen de bezoekers de beste werkstukken bekijken, samen met de grote tentoonstelling.
Waterland staat nu gepland vanaf begin november. Dat belooft een spectaculaire uithuizing te worden. Het torenuurwerk en de grote speeltrommel zullen via de verwijderde lichtkoepel op het dak door een hoogwerker uit de toren gehesen worden. De hele operatie komt op film te staan en gedurende de restauratie zal deze film op de plek van de verwijderde speeltrommel vertoond worden. Ook zal op deze film de draaiende werking van de speeltrommel te zien en te horen zijn. Zo hopen wij het publiek toch een alternatief te bieden voor de tijdelijke lege plek in de Speeltoren. De restauratie is in het 1e kwartaal van 2016 gereed.
Kinderen betalen de normale museumentree van € 2 of gratis als je een Museumkaart hebt. Minimum leeftijd vanaf ca 6 jaar en ouder. Graag wel even reserveren voor de knutselmiddagen via
[email protected] of bij de balie van het museum. Per middag kunnen maximaal 10
kinderen meedoen.
Nieuwsbrief nummer 12, oktober 2015
pagina 5