Naar de stembus op 19 juni

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Uitgegeven door de vzw liberaal Vlaams Verbond. Stichting A. vanoerpoenen ,Hoofdredacteur en verantwoordelijke uitgever Piet Van Brabant. ZeeJaan 124. 8670 Koksijde Administratie' de heer Stiettiens. liberator. Comediepiaats 17.2000 AntwerpenTeL 03:232.6638

Liberaal Vlaams njdschrift Maandblad Jaargang 115. nr. 5. mei 1993

Naar de stembus op 19 juni

In dit nummer: .üe wortels van

de misdadigheid

• Karel Poma en de. Bou ria

•

Bosnische kool. en Servische geit

•

Willy De Clercq over St. -Mièhlels : «een tussenstap»

• Op zoek naar een vaderland

• Urbanus en zijn zevende hemel

•

•

De liberale Vlamingen hebben zich van bij de aanvang betrokken gevoeld.bij de verruimingsoperatie van Guy Verhofstadt: de VLD is met de steun van het LVV ontstaan en al hadden sommigen redenen tot scepticisme en zelfs tot principieel voorbehoud, toch waren voorzitter Camille Paulus en het hele solidaire bestuur van het LVV op de belangrijke afspraken: op het stichtingscongres te Antwerpen en op het statutencongres te Kortrijk. Ook willen zij op het volgende rendez-vous present zijn: de verkiezingen van 19 juni. Sommigen hadden allicht verkozen dat het LVV een afwachtende houding zou hebben aangenomen of zelfs dat het een kritische stem had laten horen. Het LVV-bestuur begrijpt hun bezorgdheid en een aantal leden deelt ze. Wij staan echter voor een historische uitdaging en dat weegt zwaarder dan de vraagtekens die we in de rand van de VLDkunnen plaatsen: de liberalen krijgen de enige gelegenheid om dank zij de verruimde p'artij van liberalen en democraten een politieke aardverschuiving in Vlaanderen teweeg te brengen, die bij de volgende parlementsverkiezingen de CVP uit al haar machtsposties kan verdrijven en de liberalen op het politieke voorplan brengen. De Partij van Guy Verhofstadt is, volgens de opiniepeilingen, de grootste van alle aan het worden. De liberale Vlamingen zouden ongelijk hebben deze unieke kans te laten voorbij gaan. Zij hebben niet het recht om zich op dit voor allen zo cruciaal moment afzijdig te houden. Wij hebben trouwens ervaren dat een aantal nieuw toegestreden VLD-politici uit eigen beweging de stap naar het LVV hebben gezet. [aak Gabriels en Hugo Coveliers zijn voortaan volwaardige leden van ons verbond. Wij zeggen hen dus onze steun toe, zoals aan alle andere leden van het LVV. Onze leden en lezers roepen we op om op 19 juni hun stemrecht uit te oefenen in de VLD,de enige partij die ten onzent de Vlaamse en liberale belangen behartigt. Wij vragen onze leden zich vooreerst de moeite te getroosten om zich op deze zaterdagochtend (tussen 9u. en 13u.) naar het stemlokaal te begeven. Bovendien vragen wij hen hun stem uit te brengen op kandidaten die door hun actief lidmaatschap van ons verbond bewezen hebben metterdaad de Vlaamse en liberale principes ~enegen te zijn. Het dagelijks bestuur van het LVV heeft derhalve beslist in dit nummer van «Volksbelang» de naam te publiceren van de LVV-ers die een functie ambiëren in het nationaal bestuur, in de statutaire commissie of in de beroeps kamer van de partij. Voor het voorzitterschap zijn er, zoals men weet, twee kandidaten: Guy Verhofstadt en Herman De Croo, beiden lid van het LVV en, als parlementsleden, zelfs lid van de raad van beheer van ons verbond. Wie van beiden de voorkeur moet genieten is een vraag die elkeen in geweten moet uitmaken.

MARC BOSSUYT ondervoorzitter van het LVV

CLAIR YSEBAERT ondervoorzitter van het LVV

PIET VAN BRABANT secretaris-generaa I van het LVV

GUSTAAF VAN WICHELEN lid van het Dagelijks Bostuur

CARRY VANKESBEECK lid van het Dagelijks Bestuur

RAY VAN DlJlJREN lid van het Dagelijks Bestuur

VOLGENDEL.V.V.-LEDENZIJN KANDIDAAT VOOR HET NATIONAAL BESTUUR: (D.B. = lid van het dagelijks bestuur van het LVV; R.B. = lid van de raad van beheer) Niet-mandatarissen: Annie Bellin, Mechelen Marc Bossuyt, Edegem (ondervoorzitter LVV) Simonne Claes-Van Waes, Brugge (R.B.) Didier De Buyst, Ronse Frans De Coeyere, Sint Niklaas Xavier De Crerner, Bredene Yvan De Mesmaeker, Zellik Marnic De Meulemeester, Oudenaarde H.P.J. DenivelIe, Herent (R.B.) Patriek Matthijs, Tienen (R.B.) (vervolg blz. 2)


De maatschappelijke wortels van de gestegen misdadigheid deze werklozen kan nuttig zijn De sinds lang aanhoudende massale werkloosheid is een maar verhoogt helemaal niet de ideale voedingsbodem voor vraag naar arbeidskrachten. Werklozen voor luiaards uitmamisdadigheid. Werklozen hebben geen «rol» ken vermindert nog meer hun in de samenleving, waardoor zij psychologische eigendunk, wat sommigen dan trachten te comin de rand van de maatschappij door gewelddaverzeilen en aldus geneigd zijn penseren de maatschappelijke gedragsre- digheid. gels te negeren. Kortom vele jongeren bevinden Nu is er weinig hoop op een zich in een zwakke of slechte verbetering ter zake. De be- sociaal-economische toestand drijfsleiders erkennen dat zelfs en dit zonder enige hoop op bij een toekomstige heropleving verbetering. Zij hebben geen van de economische conjunc- toekomstperspectief. tuur, de omvang van de werkloosheid niet zal inkrimpen. Dit . In vroegere eeuwen leerde de houdt verband met de uitscha- rooms-katholieke kerk dat arkeling van arbeid door nieuwe moede geen schande is en zelfs dat de armen meer kans hadden en steeds betere machines. Voorallaaggeschoolden zijn om naar de hemel te gaan. Deze hiervan het slachtoffer. Een her- bedrieglijke troost hebben in scholing of een bijscholing van onze tijd de uitgestotenen van

Naar de stembus

op 19 iuni

2

HET VOLKSBELANG

het arbeidsproces niet meer. Veel verdienen en veel verbruiken zijn immers tot «waarden» uitgegroeid. Beroepsarbeid en andere nuttige werkzaamheden zijn zingevers van het menselijk bestaan. Een deel van de jongeren missen dit houvast. Een verstandig beleid op het stuk van justitie en veiligheid zal moeten uitgaan' van de maatschappelijke wortels van de te bestrijden kwaal die de misdadigheid is. Aan daders van misdrijven kan uiteraard geen vrijheid worden verleend . Wat de vrijheid van de burgers betreft. zij wordt aangetast door de «grote» misdadigheid en evenzeer door de zogenaamde «kleine» criminaliteit. Om het met geleerde woorden

Erik Nulens, Alken Georges Schulie, Gent Roland Smet, Herselt Eddy Van Gelder, Grimbergen Carry Vankesbeek, Willebroek Iris Van Riet, Sinaai _ Gustaaf Van Wichelen, Sint Truiden (ondervoorzitter LVV) Dirk Verbert, Beveren-Haasdonk Ivan Vonck, Ninove Clair Ysebaert, Wortegem-Petegem Mandatarissen: Edward Beysen, Wilrijk (R.B.) Annie Blanckaert, Ronse Raoul Bouve, Middelkerke Louis Bril, Roeselare (R.B.) Willy Cortois, Vilvoorde (R.B.) Hugo Coveliers, Aartselaar (R.B.) Rik Daems, Aarschot (R.B.) Frans De Cock, Westerlo Paul De Grauwe, Leuven (R.B.) Karel De Gucht, Berlare (R.B.) Filip De Jonge, Sint Niklaas Belsele Janny De Maght-Aelbrecht, Meldert-Aalst (R.B.) Julien Demeulenaere (R.B.) Guido De Padt, Geraardsbergen Jacques Devolder, Brugge (R.B.) Charles De Weze, Borgerhout Jan Eeman, Denderleeuw (R.B.) Mady Frankcx-Thiriónet, Mechelen (R.B.) [aak Gabriels, Bree (R.B.) Dieudonné Horlait, Pepingen (R.B.) André Kempinaire, Avelgem (R.B.) Daniel Knockaert, leper Martial Lahaye, leper (R.B.) [eannine Leduc, Wellen (R.B.) Albert Mariën, Boechout Annemie Neyts-Uyttebroek, Brussel (R.B.) Romain Onkelinx, Hasselt Stefaan Platteau, Dilbeek (R.B.)

te zeggen: armoede is criminogeen. De criminaliteit schept een sfeer van onveiligheid; hierdoor worden de burgers en de overheid meer repressief. Een tweevoudige schade voor de maatschappij! Het is derhalve een taak voor de liberalen en de democraten om potentiële misdadigers aan de criminele sfeer te onttrekken. zowel ten bate van de betrokkenen als van de andere Iepen van de maatschappij. Vrijheid veronderstelt veiligheid. De begrijpelijke angstgevoelens van de bevolking maakt haar rijp voor demagogische avonturen. Demagogen worden niet bestreden met scheldwoorden en betogiI?-gen. maar door een goed beleid. Herman VAN IMPE

Ivan Sabbe, Kortrijk (R.B.) Willy Schollaert, Galmaarden (R.B.) Johan Stylemans, Aalst Ignace Van Belle, Zomergem (R.B.) Marleen Vanderpoorten, Lier Sas Van Rouveroy, Gent Valère Vautmans, Sint Truiden (R.B.) Francis Vermeiren, Zaventem (R.B.) Armand Vermeulen, Sint Martens Latem Frank Wijnakker , Gent VOLGENDE L.V.V.-LEDEN ZIJN KANDIDAAT VOOR DE STATUTAIRE COMMISSIE: Albert Claes, Brugge (R.B.) Frans De Coeyere, Sint Niklaas Jos Mooms, Berin~en Karel Poma, WilrIjk (oud-voorzitter LVV) Hans Rieder, Gent Piet Van Brabant, Koksijde (algemeen-secretaris LVV) Gaston Van de Velde, Diest Iris Van Riet, Sinaai Clair Ysebaert, Wortegem-Petegem (ondervoorzitter LVV) LVV-KANDIDATEN VOOR DE BEROEPSKAMER: René Butzler, Brussel Iean-Paul Cloquet, Gent Frans De Coeyere, Sint Niklaas Koenraad Keignaert, leper Marcel Maleux, Genk Achille Moerman, Brussel (R.B.) [os Moons, Beringen René Noerens, Antwerpen Hans Rieder, Gent Raymond Van Domen, Koksijde (O.B.) Carry Vankesbeeck, Willebroek (O.B.) Iris Van Riet, Sinaai Clair Ysebaert, Wortegem-Petegem (ondervoorzitter LVVl

De Bourla-schouwburg gerestaureerd tegen wil en dank (c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

.•.

De feestelijkheden rond «Antwerpen, Culturele hoofdstad van Europa» werden op zaterdag 26 maart 1.1. plechtig geopend in de gerestaureerde Bourla-schouwburg. Iedereen was het erover eens deze restauratie te loven; iedereen wilde de restauratie-pluimen op zijn hoed speten. Nochtans, de restauratie verliep niet van een leien dak. Zij kwam er tegen wil en dank. 1. Waarom Bourla niet afbreken? Het college van burgemeester en schepenen van Antwerpen (SP - CVP) vóór de fusie dacht er aan deze schouwburg af te breken. De K.N.S. was in 1980 naar de nieuw gebouwde schouwburg verhuisd, zodat de Bourla niet meer gebruikt werd. 'Het gebouw was bovendien «onveili~» verklaard. Zegde de toenmalige schepen van cultuur in de gemeenteraad niet' dat, zo het gebouw niet geklasseerd ware, men het had kunnen afbreken! 2. Karel Poma ontfermt zich over het gebouw In december 1981 werd Karel Poma minister van Cultuur. Hij was de eerste die het idee vooropzette dat de Bourla gerestaureerd moest worden. Eén van zijn eerste bezoeken, in 1982, aan Antwerpen was bestemd voor het Bourla-gebouw. 3. Het jaar 1982, een verloren jaar voor de Bour/a Poma nam contact op met de toenmalige schepen van Cultuur, Mevr. Leona Detiège. Vermits zij einde 1982, na de fusie van groot Antwerpen, de gemeentepolitiek zou verlaten, wenste zij geen beslissing te nemen, en stelde voor de beslissing de Bourla al of niet te restaureren, over te laten aan haar opvolger. Dat zou vanaf 1983 burgemeester Bob Cools worden, die ook schepen van Cultuur werd. 4. Karel Poma stelde voor dat de Vlaamse gemeenschap Bourla van Antwerpen overneemt Om de zaken te vereenvoudigen en te bespoedigen stelt Poma voor dat de Vlaamse gemeenschap, de Bourla overneemt. Dit hield voor de stad het grote voordeel in dat zij ontheven werd van gelijk welke financiële bijdrage, die nu enkele honderden miljoenen bedraagt.

5. De Vlaamse regering ligt dwars De stad wilde Bourla wel verkopen. Maar de Vlaamse regering eiste dat de stad Bourla, gratis zou schenken. En zelfs, indien de stad dit doet, dan nog «krijgt Poma' een vergiftigd geschenk» zoals één van de leden van de Vlaamse regering het toen uitdrukte.

8. Geen casino in de Bourle Er werd ook een stukje toneel gespeeld, toen een Duitse casino-uitbater op de proppen kwam. Hij was bereid het gehele gebouw te restaureren. op voorwaarde dat de gelagzaal tot speelzaal omgevormd werd. Vanzelfsprekend weigerde de Minister van Justitie op dit voorstel in te gaan. Het was dus weer een slag in het water en opnieuw tijdverlies en kon de verkrotting verder plaatsvinden.

6. De stad ligt dwars Niet alleen wilde de stad de Bourla niet schenken, bij een eventuele overname eiste de 9. Aanstelling van het architecstad dat er onder geen beding tenbureau De Winter en Van een toneelgezelschap een vaste Hunsel standplaats zou werven. AI deze tegenwerking kon Waarom niet? Poma niet ontmoedi~en. Tegen Walter Tielemans, die in die beter weten in gaf hl; architecperiode ontslag genomen had tenbureau De Winter en Van bij de K.N.S., was begonnen Hunsel in 1983 (dus tien jaar met de uitbouw van een eigen geleden!) de opdracht na te gezelschap. Hij zag dit nieuwe gaan wat er moest gedaan worgezelschap al spelen in de Bour- 'den op de Bourla weer bruikIa, waarvoor hij een grandioze baar temaken. première plande. Deze dagdroom, die Poma niet onver- 10. Wanneer de schone slaapschillig liet, heeft onvermil·de- ster óntwaakt herbegint het lijk de oren van het Col ege touwtrekken bereikt. Vandaar de clausule Wanneer K. Poma in december dat een theatergezelschap niet 1985 als minister van Cultuur in de Bourla mocht enderge- aftreedt, zijn de plannen voor bracht worden. Een panische de restauratie van de Bourla schrik voor Tielemans blok- klaar, maar een beslissing terzakeerde de Stad! Poma werd ke was niet genomen. Poma kan hierover trouwens door een het dossier in de jaren 1986, schepen aangesproken die zeg- 1987 en 1988 volgen, als gede: «Maar u denkt toch niet, dat meenteraadslid van Antwerwij de Bourla gaan restaureren pen. Het dossier slaapt veilig in om hierin een voor de K.N.S. de commissie, niemand bekomconcurrerend gezelschap te la- mert zich nog om de Bourla. ten optreden?» Poma merkte In 1989 wordt het dossier door tevergeefs op dat concurrentie voor de K.N.S. goed zou zijn en de Stad terug opgevist. Maar nu maken de burgemeester en de gaf als voorbeeld de periode, juist voor de Tweede Wereld- schepen van Openbare Werken ruzie over wie de Bourla gaat oorlog. toen twee toneelgezelschappen, dat van de K.N.S. in gebruiken. de Bourla eh dat van Joris Diels, Nadat minister De Wael, op verin het Kustverbond (in de Aren- zoek van burgemeester Cools, bergstraat) elk prachtige toneel- het akkoord van de Europese voorstellingen gaven. De con- ministers van Cultuur bekomen currentie werkt stimulerend zei heeft om Antwerpen in 1993 hij. Maar dit argument mocht «Culturele hoofdstad van Euroniet baten. pa» te maken, beseft men eindelijk dat Bourla moet gerestau7.Het Bourle-dossier verdwijnt reerd worden. Van dan af kan in een commissie wat vordien onmogelijk bleek. Ingevolge de impasse als gevolg Gelukkig had het architectenvan de eisen van de stad en de bureau De Winter - Van Hunsel weigering van de Vlaamse rege- de opdracht die het zes jaar ring om hierop in te gaan. werd vroeger van Poma had gekregen het dossier naar een commissie zo voortreffelijk gedaan dat. van de Vlaamse regering verwe- wanneer de stad Antwerpen zen. Wat nogmaals de stelling dan toch besliste de Bourla te onderstreept, dat de elegantste restaureren, restauratie waartoe methode om een dossier te men zich plots verplicht voelde doen vergeten erin bestaat het in het vooruitzicht van «Antnaar een commissie te ver- werpen Culturele hoofdstad in wijzen. 1993». het architectenbureau

KAREL POMA

de werken zal mogen leiden. waardoor een enorme tijdwinst geboekt kon worden. vermits geen nieuwe studie. door een bureau. zal moeten uitgevoerd worden. 11. Hoeveel kosten de werken in 1993 en in 1983? IN 1993 kost de restauratie 550 miljoen. waarvan de stad 215 miljoen moet betalen. Hieraan zal nog minstens 100 miljoen moeten toegevoegd worden voor restauraties aan de buitenzijde, waarvan de stad enkele tientallen miljoen zal bekostigen. In 1983 werd door Po ma een kostenraming uitgevoerd die uitkwam op iets meer dan 100 miljoen. Hierin zijn niet alle werken begrepen die vandaag uitgevoerd werden. De kosten zouden toen in geen geval meer dan 200 miljoen bedragen hebben. d.w.z. het derde van de huidige kosten. Dat is het gevolg van het jarenlang touwtrekken. dat uiteindelijk op de burger financieel verhaald wordt. 12. De kosten kunnen gedrukt worden door het inschakelen van privé-sponsors Poma was de eerste die voor de kunst sponsors inschakelde. waardoor het kunstbeleven een; nieuwe impuls kreeg. Maar ook voor investeringen heeft hij de weg voor sponsors vrijgemaakt. Als voorbeeld geven wij de beveiliging van het Lam Gods door American Express en de uitrusting van de bibliotheek van het MUHKA door Degusa. Door kabinetsmedewerkers. van K. Poma, werden sponsors aangezocht die bereid waren gedeelten van de restauratie voor hun rekening te nemen. zoals b.v. de inkomhal, het foyer. de loges. Maar blijkbaar zijn de stad en de Vlaamse gemeenschap. diep in de schuld, te fier om op sponsors beroep te doen. Toch moet aangestipt worden dat door tussenkomst van Poma's adviseur. Marcel Van [ole, het plafond van de inkomhal door de kunstschilder Jan Van Riet. gerealiseerd, toch door een sponsor betaald is. Degusa. \-lET Vn[KS8ELANG

' "


De Bosnische kool en de Servische geit Hoe men het ook draait of keert, de Europese behandeling van het Bosnische drama is alles behal ve bevredigend en heeft niet bijgedragen tot het prestige van de Europese Gemeenschap. Zeker, het is begrijpelijk dat men terugschrok voor een militair ingrijpen. uit vrees voor nog meer slachtoffers onder de burgerbevolking en dan bovendien ook nog onder de UNO-blauwhelmen. Maar inmiddels konden al dan niet geüniformeerde benden gewoon hun gang gaan. Hele steden werden etnisch «gezuiverd», wederzijds werden er afschuwelijke oorlogsmisdaden gepleegd. Maar alle waarnemers, journalisten zowel als vertegenwoordigers van de UNO en van internationale hulporganisaties zijn het er over eens. dat het vooral de Serviërs zijn geweest. die dood en vernieling hebben gezaaid teneinde zoveel mogelijk terrein in te palmen. AI die tijd hebben de Europese Hamlets er pratend, pleitend en smekend bij gestaan. onbekwaam om een gezamenlijk beleid uit te werken. Er werd dan ook een collectieve zucht van opluchting geslaakt toen de Amerikaanse president Clinton de zaak in handen nam. Vergeten waren de zedenpreken over de arrogantie van de enig overgebleven wereldmogendheid, vergeten de schampere verwillen aan het adres van de «po itieman van de wereld». President Clinton en zijn minister van Buitenlandse Zaken Warren Christopher hebben met veel moeite hun handenwringende bondgenoten over de streep kunnen trekken. om eindelijk front te vormen tegen een wraakroepend stel ongeregeld. Bedreigde blauwhelmen Dit gezegd zijnde. moet natuurlijk worden toegegeven, dat er voor het humane standpuntstevige argumenten bestaan. Geweld brengt de UNO-blauwhelmen. waaronder honderden Belgen. in gevaar. De meesten van die blauwhelmen zijn trouwens zo licht bewapend. dat ze volgens militaire deskundigen eigenlijk meer gijzelaars van de Serviërs zijn dan. vredehandhavers. Maar er zijn grenzen en die werden tussen Kroaten, Serviërs en moslims op uitzinnige wijze overschreden. En het uitblijven van een internationaal, door de UNO-Veiligheidsraad geschraagd militair optreden. betekende een premie voor hen - de Serviërs voorop - die in voormalig Joegoslavië hun wil

hebben opgedrongen door middel van uitdrijving, verkrachting en regelrechte genocide. De Kroaten hebben zich evenmin onbetuigd gelaten, weze het geringere schaal en de Bosnische moslims, al zullen er onder hen ongetwijfeld ook oorlogsmisdadigers rondlopen, heliben gewoon het gewicht van de vijandelijke overmacht moeten ondergaan. Beweren dat het Westen helemaal niets deed' is laster. Er werden indrukwekkende hulpacties opgezet, de blauwhelmen verrichten hun taak in de moeilijkste omstandigheden en ze moeten vaak beroep doen op al hun koelbloedigheid, tegenover de uitdagingen en de plagerijen door zogenaamde Servische officieren die zich tooien met allerlei militaire rangen. maar die vaak niets meer zijn dan roverhoofdmannen. Inmiddels werkte het Angelsaksisch duo Vance-Owen een ingewikkeld plan voor Bosnië uit. Men houdt zijn hart vast.inzake de praktische uitvoerbaarheid ervan. maar het is althans «iets». Tot tweemaal toe echter heeft het zelf aangestelde «parlement» van de Bosnische Serviërs dat Vance-Owen-opdelingsplan. dat nochtans in aanzienlijke mate aan hun verlangens tegemoet kwam. brutaal van tafel geveegd. En omdat de Europeanen de Bosnische kool en de Servische geit wilden sparen. maar vooral omdat ze hun handen niet wilden vuil maken en terugdeinsden voor de morele verantwoordelijkheid van geweldgebruik in' een louter Europees probleem is. raakten de Amerikanen er toch mee opgezadeld. Tot verdriet van de nieuwe presidet Clinton, die zich heilig had voorgenomen om de binnenlandse economische en sociale problemen van de Verenigde Staten absolute voorrang te geven. Maar door twee ontwikkelingen werd Clinton in een hoek gemaneuvreerd waar hij verplicht was een beslissing te nemen. Ten eerste is zijn geestdrift voor de binnenlandse problemen enigszins bekoeld. omdat hij daar stuit op talrijke hinderpalen. zodat hij zijn eerste honderd dagen op het Witte Huis ver van roemrijk heeft afgesloten. Zo is het begrijpelijk dat hij toch til'd heeft gezocht voor de buiten andse aangelegenheden. in de hoop daar voorlopig beter te «scoren». Overigens zijn er niet alleen de Europese aarzelingen. President Clinton en staatssecretaris

--------------_._----4

!

HET VOLKSBELANG

SLOBODAN MILOSEVIC

Warren Christopher . moeten ook rekening houden met de gevoelens van hun Arabische bondgenoten e11petroleumleveranciers in het Midden-Oosten. Saoedi-Arabië en de Emiraten. voor wie ze de Golf-oorlog tegen Saddam Hoessein hebben gevoerd. De regeerders van deze zogenaamde «gematigde islamitische landen» krijgen het steeds moeilijker met hun radicalen en fundamentalisten. demagogen die veel misbaar maken omdat hun «geloofsbroeders» in Bosnië aan hun lot worden overgelaten. Er zijn reeds vrijwilligers, meer dan waarschijnlijk uit Iran. gesignaleerd aan de zijde van de Bosnische moslims. Zij sporen hun Bosnische geloofsgenoten aan tot wraak en geven het voorbeeld van een radicalisering die zich nu ook uit in de vorm van toenemende oorlogsmisdaden van de Bosnische

moslims, die voorheen eerder lauwe. volkomen ge-europeaniseerde mohammedanen waren. «Genoeg gepraat!» Ook de gematigden raken hun geduld Kwijt. Onder meer Sadruddin Aga Khan, die van 1965 tot 1977 UNO-hoog commissaris voor de Vluchtelingen was. Men kan hem moeilijk voor een fanatiek raddraaier verslijten. Hij is een «man van de wereld», een diplomaat die van alle westerse en oosterse markten thuis is. Maar in een artikel, getiteld «genoeg gepraat: de genocide in Bosnië moet ophouden», verscheen in «The New York Times», heeft de Aga Khan in krasse bewoordingen uiting gegeven aan zijn misprijzen voor de westerse aanpak van het Bosnische probleem. Na alles wat de Serviërs en de laatste tijd vooral de Bosnische Serviërs aan misdaden


was dan die van hun westerse tegenhangers. bemoeilijkt deze massamoord op moslims nog meer hun inspanningen in hun eigen landen om de godsdienstige radicalisering in te dijken en om hun eigen minderheden te bescherrneri.» En zijn besluit luidde: «Er is geen ruimte meer om te praten. Tenzij de Serviërs dit begrijpen. is er geen geloofwaardige afschrikking. De militaire reactie moet niet gebeuren met mondjesmaat noch schoorvoetend maar welafgewogen en vastberaden. » Hier is geen oorlogsstoker aan het woord. maar een man met internationale allure wiens geduld is uitgeput en wel om zeer zwaarwichtige redenen. Dat hebben trouwens nog anderen beseft na de tweede kaakslag die de wereldgemeenschap werd toegediend door het «parlement» van de Bosnische Serviërs. Die speculeren er duidelijk op dat ze als «underdog». in de rol van «één tegen allen». op de sympathie kunnen rekenen van alle Serviërs en bijvoorbeeld ook van de Slavische broedervolkeren. vooral van de Russen en van de orthodoxe gelovigen. Ze beseffen niet dat ze door hun gebruik van hun overwicht van zware wapmls tegen de Bosnische moslims hun «morele recht» hebben verkwanseld.

«Gevaarlijke dwaasheid»

RADOV AN KARADZIC

hebben gepleegd had hij niets dan afkeuring ovèr voor de maandenlange diplomatieke palabers. «Het is geleden van Chamberlains capitulatie in München, dat de wereld nog zoveel heeft verwacht van oorlogsmisdadigers», stelt de Aga Khan verontwaardi~d vast, er aan toevoegend: «Iedere dag wordt op het televisienieuws genocide bedreven. Dit is niet Cambodja, waar wij buitenstaanders konden doen alsof we het niet zagen. De wereld heeft de Serviërs gezegd ermee op te houden. De Veiligheidsraad heeft dreigende taal gebruikt. Europa, Rusland, Amerika en anderen hebben met de vuist op tafel geklopt en zegden: 'genoeg !'. De Serviërs zijn niet de enige boosdoeners in de oorlog, maar zij zijn de ergsten en ze zijn niet tot staan te brengen. Het is goed mogelijk, dat ze weldra hun «etnische zuiverin-

gen» zullen hervatten. De test is nu de volgende: gaat de internationale gemeenschap ze eindelijk een halt toeroepen?» Sadruddin Aga Khan waarschuwt, dat er voor Europa, het Westen en de hele wereld niet alleen morele principes op het spel staan waarachter men zijn besluiteloosheid kan verbergen, het gaat ook om vitale belangen «zoals in Koeweit». «Dit conflict heeft gelovigen van de twee grootste godsdiensten elkaar naar de keel doen vliegen, de ergste vormen van Russisch nationalisme aangestookt, Kosovo en Macedonië bedreigd en heeft oude vijandschappen tussen Turken, Grieken, Albanezen en Bulgare aangewakkerd.» «Zijn dat alleen maar morele twistpunten ?»vraagt de Aga Khan, die onmiddellijk wijst op een niet te onderschatten gevaar: «Voor Islamitische regeringen, wier lauwe reactie niet flinker

De uitspraken liegen er niet om. President Clinton zei dat de houding van de Bosnische Smviërs «het conflict dreigt uit te breiden naar andere delen van Europa». De Russische minister van Buitenlandse Zaken. Andrei Kozyrev, zei dat de beslissing kon uitlopen op «monsterachtig bloedvergieten in een reeds 13 maanden durende oorlog die in Europa de grootste slachting heeft aangericht sinds de Tweede Wereldoorlog». Maar vooralsnog lijkt Rusland niet bereid om deel te nemen aan ee politionele actie. De ontgoochelde Lord Owen, die ondanks alles via «Grootservische» druk opnieuw wil pogen om het plan dat hij samen met de Amerikaan Vance uitwerkte toegepast te krijgen, noemde de tweede verwerping door de Bosnische Serviërs «een gevaarlijke dwaasheid». Wat k.an men verwachten van mannen als minister-president Slobodan Milosevic van Servië. van president Dobrica Cosic van Joegoslavië (alleen nog Servië en Montenegro] en van de Bosnisch-Servische 'leider Radovan Karadzic? Voortgaande op hun daden uit een recent verleden weinig of niets.

«Realpolitik» Toch lijkt nu ook voor Milosevic de limiet te zijn bereikt. Hij is heel kwaad weggelopen van

zijn Bosnisch-Servische «vrienden». De UNO-blokkade laai zich. ondanks veel lekken. nu toch sterk gevoelen op de Servische bevolking, wier solidariteit met de «volksgenoten» in Bosnië begint te tanen. Bovendien is Milosevic voldoende bedreven in de «Realpolitik» om te weten. dat hij de goktafels moet verlaten. omdat hij zijn buit en misschien zelfs Kosovo zou kunnen verliezen als hij zou doorgaan met het uitspelen van de oorlogskaart. In ieder geval heeft hij een «blokkade in de blokkade» afgt~kondigd tussen Servië en de Bosnischu Serviërs. President Cosic, dit~ nog bozer was dan Milosevir: en die uitriep dat dt~ Bosnische Serviërs « van alle besl issi ngun dt! allerslechtste hadden gtmollwn». heeft weinu; of gt~tm invloed. En de Bosnisch-Servische leider Radovan Karadzic. die het vredesplan met zijn paraaf versierde. is in dl! loop van de vourhije helse maanden volkomen nnbetrouwhaar gehluktm. Ook 11lI wem probeert hij alleen maar tijd te winnen, om nog zoveel mogelijk terruin

tI!

kunnen ver-

overnn.

Maar terwijl de kakofonie van argumenten voor en It!gtm militair ingrijpen zich lilijlt vermengtm met het sinister gt!knal van op ongewapende burgers afgt!vuurde kanon nen , zouden er zich in dt~ diplnmnliekn cunfurent iezalen wel eens verhazende veranderingen kunnen voltrekken. Nog niet zo lang geledim was Milosevic, de VOOl'malige communist dit! een nationalistische gedaanteverwisseling onderging. voor iedereen «de boze gt!l!st». Enkt!lt! weken geleden zelle een Frans weekblad de foto van de Servische premier op de eerste hladzijde, onder een titel van slechts twee woorden in vette letters: «Le Salaud». Nier ten onrechte want hij was de architect van een «Groter Servië». waardoor de Joegoslavische burgeroorlog losbarstte. Nu Milosevir: zijn doel heeft bereikt vindt hij de restjes die nog overblijven in Bosnië de moeite niet meer "waard om een precaire oorlogssituatie te verlengen. En dus laat hij zijn Bosnische vrienden in de steek. met een blokkade als afscheidscadeau. Wat van die ServischServisch blokkade in de praktijk terecht komt zal hem een zorg wezen. Maar het levert hem wel een betere positie aan de onderhandelingstafe. En bijgevolg maakt deze «uitgestotene» een goede kans om eerlang met alle egards weer te worden opgenomen in de kring van regeringsleiders en staatshoofden. waar nu eenmaal andere normen worden gehanteerd dan onder gewone stervelingen.

Of

R.S.

HET VOLKSBELANG I 5


Vrije Tribune

H'et St. Michielsakkoord: een tussenstap, geen eindpunt!

Eind april keurden de St. Michielspartijen in het Parlement de eerste fase van hun communautair akkoord goed, nl. de wijziging van de Grondwel. Deze grondwetsartikelen nu, werden op 5 mei jl. door de koning bekrachtigd en afgekondigd en in het Staalsblad van 8 mei gepubliceerd, en dit ondanks het feit dat een interne afspraak in de schoot van de St. Michielsrneerderheid bepaalde dat de afkondiging van de gewijzigde en nieuwe Grondwetsartikels gelijktijdig moest geschieden met de afkondiging van de hijzondere en de gewone wet tot vervollediging van de federale staatsstructuur. Zou die manier van werken - nl. het gelijktij~!g afkondigen ontegensprekelijk sterk afgeweken hebben van wat men in een democratische rechtsstaat onder een normale welgevingsprocedure verstaat, dan roept die plotse ommezwaai van de regering eveneens vragen op. . . Dit alles illustreert opnieuw overduiddijk hoe gans dit SI. Midhielsakkoord met haken en ogen aan elkaar hangt en hoe broos he! afgesl~t.en communautair pact wel IS en ~IIJfl. Eén zaak is nu wel zeker: zelfs een onverwachte regeringscrisis zal nu niet meer kunnen verhinderen dat we na de volgende parlementaire verkiezi ngen in een federale staat, samengesteld uit gewesten en gemeenschappen zullen leven. Niettemin mag het belang van deze grondwelsherzîening - w.eze he! dat zij nog niet volledig gereahsee~d IS niet onderschat worden. vermits België nu definitief de ,oude .unitaire gewaden afgelegd heeft en Zich resoluut op de weg val~ een federale staatsstructuur begeeft. Is een federaal staatsbestel vanwege zijn natuur reeds ingewikkelder dan een unitair staatsbestel. dan heeft architect Dehaene het daarenboven andermaal voor elkaar gekregen een zulkdanig ingewikkeld federaal ,model in elkaar te knutselen. dat zelts de Spreekwoordelijke kat zware. moei- . lijkheden ondervindt er haar Jongen in terug te vinden. . Het hoofddoel van het federale principe is een harmonische verdeling

WILLY DE CLERCa Minister van Staat. Europarlementair ,

van de staatsmacht te organiseren, enerzijds tussen de federatie en de deelgebieden en anderzijds tussen de verschillende componenten onderling. Elke burger die het met België goed voorheeft, weet dan ook dat vandaag het federalisme de enig politiek haalbare oplossing is om Vlamingen, Walen en Brusselaars in ons huidig staatsbestel vreedzaam naast elkaar en samen met elkaar te laten leven. Wil die federale staatsstructuur hoe goed of slecht zij wettechnisch ook in elkaar moge zitten - op termijn overleven, dan moeten er een aantal voorwaarden vervuld worden. Deze basisvoorwaarden betreffen meer bepaald een ondubbelzinnige bevoegdheidsverdeling tussen de federatie en de deelgebieden, duidelijke en klare financieringsregels voor de gewesten en gemeenschappen, inclusief een doorzichtig en op objectieve criteria gebaseerd solidariteitsmechanisme, duidelijk afgebakende en onbetwiste grenzen en last but not least. «Bundestreue». Vooral dit laatste schijnt de laatste tijd bij een aantal politieke partijen en vooral bij bepaalde van hun woordvoerders volledig zoek te zijn, waardoor het spook van het separatisme opnieuw de kop opsteekt, zij het dat niet iedereen - mijns inziens - goed schijnt te beseffen wa~ die term in feite inhoudt. Separatisme betekent immers afscheiding, meer bepaald een .volledige staatkundige boedelscheiding. Alhoewel niemand deze term, op uitzondering van het Vlaams Blok na. expliciet in de mond n~emt. k~n men uit bepaalde verklaringen, in feite alleen maar afleiden dat men op termijn het federaal staatsmodel wil loslaten. Of Vlaanderen hiervan beter gaat worden, betwijfelen wij ten zeerste, O.Il1. omdat de ervaring van de laatste jaren overduidelijk aangetoond heeft dat wat we zelf doen. niet nood zakeIHk altijd beter gedaan wordt. Willen Vlaanderen, Wallonië en Brussel zich als deelgebieden verder ontwikkelen, dan kunnen zij dit best

•

in een federaal staatsbestel. Dit impliceert echter dat ons land nood heeft aan een sterk centraal gezag, met beperkte doch strikt omlijnde bevoegdheden. Het St. Michielsakkoord heeft hier, ondanks het feit dat het zeker een aantal goede elementen bevat, toch in grote mate de boot gemist. Ons land blijft immers zelfs na de volledige goedkeuring van het St. Michielsakkoord - met een hybried federaal staatsmodel opgezadeld zitten, waarvan de werkbaarheid van een aantal onderdelen nu reeds ernstig in vraag gesteld wordt. Zo stelde professor Alen zich op een studiedag te Leuven zeer kritisch op t.a.v. de nieuwe organisatie van het verdragsrecht. Naast die mogelijke onwerkbaarheid van een aantal onderdelen van het nieuwe federale systeem, blijven de financieringsregels en vooral de ondoorzichtige transferten van Vlaanderen naar Wallonië de splijtzwam bij uitstek tussen Noord en Zuid. De voorgestelde wijzigingen aan de financieringswet hebben - ondanks al de gedane beloftes aan de VU inzake de transferten van Noord naar Zuid - allesbehalve het lont uit het kruitvat gehaald. Erger nog - de financieringswet zorgt ervoor dat de kiemen van het separatisme een uitgelezen voedingsbodem behouden. Voor velen kan het St. Michielsakkoord dan ook niet als een eindpunt, maar slechts als een tussenstadium in het hervormingsproces van onze Staat gezien worden. Diegenen die dromen van een «communautaire vrede» dreigen spoedig teleurgesteld te worden. Eén zaak staat wel als een paal boven water, indien de federale staat België wil overleven, dan zal men bij een eventuele volgende staatshervorming ongetwijfeld een andere weg moeten inslaan dan diegene die in 1988 en 1992 bewandeld werd. Daarmee bedoelen wij dat een aantal federale basisprincipes niet langer de duimen zullen mogen leggen voor de «politique politicienne» en de kiesbelangen van de regeringspartijen met alle gevolgen vandien.


Op zoek naar een vaderland

In de betoging tegen het separatisme liepen maar heel weinig VlaminBen, geen enkele Vlaamse politicus. Talrijk waren daarenfbgen de franstalige politici, vooral de Brusselse parlementsleden en burgemeesters, niet in het minst de PRL-ers. Met op de eerste rij F.-X. de Donnea, Jacques Pivin, Armand De Decker, Jacques Vanden Haute ... Tegen wie betoogden zij? In Vlaanderen is niemand (buiten het Vlaams Blok) gewonnen voor het separatisme. Zelfs Luc Van den Brande heeft dit begrip nooit in de mond genomen. Hij werd en wordt nochtans nog steeds als het grote gevaar aangeduid door heel veel spraakmakende franstaligen. Van den Brande is de nieuwe boeman tegen wie zij zich maar al te graag afzetten. In hun strijd om de macht in Brussel hebben de francofonen nu eenmaal een Vlaamse boeman nodig. Bovendien komt het een flink deel van de CVP goed uit. De nieuwe CVP-generatie is op zoek naar een nieuwe kopman, aan wie zij zich kan optrekken. Tindemans, Martens en Geens zijn op de achtergrond verzeild. Herman van Rompuy doet het niet bij het grote publiek. En er is eigenlijk niemand die men bekwaam acht de teugels over te nemen. Ook Van den Brande wordt als een pluimgewicht beschouwd. Dat is echter aan het veranderen, dank zij de politieke tegenstreverzelf, die hem tot een vervaarlijke Vlaamse bullebak heroïseert. Hebben de Donnea, De Decker en consoorten in de kaart gespeeld van de kwijnende CVPers, die reikhalzend een nieuwe Messias afwachten? Men zou haast geloven dat de franstalige politici de voorzitter van de Vlaamse regering opfokken, zodat hij straks als Vlaamse voorman aanvaardbaar zou zijn voor de hele CVP. De Vlaamse liberaal-democraten hebben zich in deze confrontatie wijselijk onthouden. Freddy Neyts heeft dit op zijn manier willen manifesteren: terwijl de betogers door de Brusselse straten stapten, hing hij met enig provocant leedvermaak het Europees vaandel aan zijn gevel. De VLD-ers beseffen dat een nieuwe communautaire escalatie in separatistische richting slechts kan worden tegengegaan door een degelijke federale staatsinrichting. Het Sint-Mi-

Piet van Brabant

chielsakkoord biedt terzake geen garanties. Mocht het. zoals sommigen verwachten, allemaal verstrikken, dan zal het allicht uitdruuieu op t~t~1lIlog grotprP verwi jtlpri Ilg va 11tip gPmeenschuppen, PPIl Ilog ru i nu-re autnnnm ie en misschien zplfs op een scheidinu. I let lawaai noch twt gt~\\'dd van het Vlaams Blok zullt~1l dit proces kunnen vorhuaslun. J)t~belgicistisdw marsen op Brussel kunnen hel evenm i11rununen of stremmen. Willen we dus dt~ tolule breuk vermijdun. dan moetun wij t!t!n

federal«

behoorlijk

staat

u ithou wen.

dip

werkt en op t~t~nop-

rechte wederzijds« trouw steunt. Zo zullen wij hopelijk mms outwaken in een echt vaderlund.

De geschiedenis van het Willemsfonds te boek gesteld

Vrouwen te gast b~j Librado Botert het tussen de vrouwen en de politiek? Wat verwachten vrouwen van de VLD? Welke plaats biedt de partij van de burger de vrouwen? Tijdens het statutencongres van de VLD in Kortrijk eisten de vrouwen alvast hun plaats op in het politieke bestel! Op 7 juni. in het rechtstreeks televisiedebat van Librado praten VLD-vrouwenvoorzitter Marleen Vanderpoorten en VLD-senator Jeannine Leduc over vrouwen in de politiek. naar aanleiding van de komende VLD-bestuursverkiezingen op 19 juni aanstaande. Heeft U vragen en wil U deelnemen aan deze discussie, stuur dan een briefje naar Librado, A. Reyerslaan 103 te 1040 Brussel of telefoneer op het nummer 02/735.98.95.

Het Willemsfonds is zoniet de oudste dan loch een van (II~ oudste cultureIe verenigingen in het Vlaamse land. Hel mag dan ook verwonderhjk heten dat een echte gt!schil~derris. gesteund op het beschikhare hronnenrnateriaal. van deze vereniging tot nog toe ontbrak. In deze leemte is thans voorzien. Het Liberaal Archief dat in de afgelopen jaren werk heeft gemaakt van de inventarisering van het rijke archief van het Willemsfonds. heeft zopas in het kader van het Museum van de Vlaamse Sociale Strijd van de Provincie Oost-Vlaanderen een prachtige publikatie gewijd aan de geschiedenis van het Willemsfonds tijdens de periode 18511914.

MARLEEN VANDERPOORTEN

Dit zeer verzorgd uitgegeven boek dat rijk geïllustreerd is met tientallen originele foto's en prenten kost slechts 450 fr. (+ 100 fr. verzendingskosten). Het kan besteld worden door overschrijving van 550 fr. op rekening 50512843700-20 van het liberaal Archief. Kramersplein 23 te 9000 Gent.

JEANNINELEDUe HET VOLKSBELANG / 7

Urbanus en zijn zevende Hemel Tweemaal romantiek:

«Sommersby» en «Forever Young»


Het is best mogelijk dat de fans van Urbanus in «De Zevende Hemel» zijn met zijn gelijknamig laatste filmavontuur na het floppen van «Meer moet dat niet zijn», toch kunnen we bezwaarlijk beweren dat Urbain met deze in het Nederlands gedraaide film van de Fransman Jean-Paul Lilienfeld een schot in de roos trof.

Het is duidelijk dat Urbain met deze corriedie wou ontsnappen aan het genre dat ook in Holland zijn faam vestigde. Maar het verschijnsel Urbanus heet veel, zo niet alles, te maken met grappen in woord en beeld, die door zijn schlemiel-achtige verschijning nog een extra amusementswaarde krijgen. Vandaar het enorm succes, óók over de Moerdijk, van «Heclor» en «Koko Flanel». Beide films gedraaid door de inmiddels internationaal hekende Stijn Coninx waren wel geen toonbeeld van cinematografische verfijning maar ze boden Urbanus alle kans om zijn typetjes te profileren en er een onweerlegbaar publiek succes mee te behalen. Massaal werden de bioskopen veroverd door fans én niet regelmatige cinemalopers,o die zich spontaan gewonnen gaven voor zijn grollen en fratsen. Met «De Zevende Hemel» had men duidelijk maar ambitieuze plannen. Erwin Provoost, Urbanus' producent, bracht hem louter toevallig in contact met de Franse

acleur-scenarloschrijver

I

Lilien-

leld. die voor zichzelf «Un Ange passe» had geschreven maar geen geldschieters vond. Provoost zag er wél brood in maar dan als vehikel voor Urbanus en Renée Soutendijk en om Lilienleld te lijmen werd hem de regie toevertrouwd. Een taak die hij zonder kleerscheuren vervult maar ook zonder de tintt~ling die men van dit soort cornedies toch mag verwachten. In de rol van Samuel, een mislukt zelfmoordenaar die zijn huurvrouw op hetzelfde voornemen hetrapt en haar tot andere gedachten wil brengen door zich als haar engelbewaarder voor te doen. krijgt Urbanus slechts bitter weinig kansen om zijn komisch potentieel ten volle te benutten. Hij is dan ook het zoveelste slachtoffer geworden van zijn pretenties. nl. die van een getalenteerde clown. die te hoog heet gegrepen. Maar Lilienfeld heeft met zijn ironische bedoelde bespiegeling over Ieven en dood natuurlijk ook niet de Amerikaanse flair om zulk gegeven met dezelfde lichtvoetige speelsheid te behandelen als bv. in «Heaven can wait.

8 / HET VOLKSBELANG

Het is een algemeen erkend gedat sterke scenario's veeleer zeldzaam zijn. Het gebrek aan originele verhalen doet zich vooral gevoelen in de Amerikaanse filmindustrie en om daaraan te verhelpen gaat men steeds meer grasduinen in het Europees filmlandschap tot groot genoegen overigens van de Franse cinema, die daar financieel ruim zijn voordeel mee doet. Zo kwam het in de afgelopen jaren al tot Amerikaanse remakes, vaak met evenveel succes overigens, van bekende Franse comedies, als bv. «Cousin, Cousine», «La Femme en Rouge», «Trois Hommes et un Couffln», «Le [ouet», en we vergeten er. De jongste in de reeks is nu «Sornmersby» van Jon Amiel, gebaseerd op «Le Retour de Martin Guerre», een realisatie van Daniel Vigne op een scenario van [ean-Claude Carrière én een van de grote successen van Gérard Depardieux in de titelrol. Toch kan men met- «Sommersby» niet van een echte remake spreken want het oorspronkelijk verhaal, dat tenandere op historische feiten berust, werd door niet minder dan 3 scenaristen onder handen genomen en aangepast aan de Amerikaanse smaak tot een romantisch drama, waarin Richard Gere zich aan het einde van de Amerikaanse Burgeroorlog aan Iodie Foster voorstelt als haar doodgewaande echtgenoot. Meteen rijzen er twijfels over zijn ware identiteit: is hij inderdaad Jack Sommersby of een brutale bedrieger? Op die vraag blijft men in het ongewisse tot aan de dramatische finale, waarin onze antiheld voor een verscheurende keuze wordt geplaatst. Het is zonneklaar dat Jon Amiel van »Somrnersby» in de eerste plaats een breed-romantische schouwspel heeft willen maken dat met Richard Gere als held hij is tevens de producent van de film - tot de licht ontvlambare verbeelding van een overwegend vrouwlijk publiek spreekt. Met innige close-ups en verfijnde kleuren wordt dat intiem gevoel emotioneel nog extra aangedikt. De grote verdienste van Amiel is echter dat hij onder die romantische mangeven

Renée Soutendijk ondervindt dat haar «engelbewaarder» toch niet zó geslachtsloos is, als algemeen van deze schepselen wordt aangenomen ... tel de naïviteit van het verhaal erg handig wist te verdoezelen. Pertinente vragen, die de ontmaskering van Sommersby kunnen bespoedigen, worden steeds uit de weg gegaan en zo komt men dan tot de moraliserende slotvraag : kennen we wel ooit de ware beweegredenen van degenen., van wie we houden? Die zeer belangrijke vraag is levensecht gepersonifieerd in de aantrekkelijke figuur van Jodie Foster, andermaal grandioos acterend. In haar blik weerspiegelt zich op aangrijpende wijze de ontreddering van een vrouw, die worstelt met haar gevoelens ten opzichte van haar verdwenen «echtgenoot» en ook haar vastberadenheid om de man te redden, van wie ze is gaan houden. Foster verdient wat ons betreft voor deze rol de derde Oscar in haar briljante carrière!

***

Volop romantiek óók en een tikkeltje melodrama in «Forever Young» van Steve Miner. Met in de hoofdrol MeI Gibson, door de «Mad Max»- en «Lethal Weapon»-reeksen een megaster geworden maar die blijkbaar van zijn imago van stoere jongen afwou met een ·liefdesgeschiedenis, waarbij schaamteloos op ons tranensysteem wordt gemikt. «Forever Young» is dan ook in het Amerikaans jargon een on-

vervalste «Wheepie». Gibson vertolkt hierin een militair testpiloot, die de nakende dood van zijn verongelukte verloofde niet kan verwerken en zich daarom in een experimentele vriescapsule laat insluiten. Slechts een halve eeuw later wordt hij bij toeval door nieuwsgierige kinderen weer tot actief leven gewekt. Dan begint er een reeks rocamboleske avonturen, die getuigen van een vreemde fantasie én een haast onbegrensd inkasseringsvermogen vergen van de kijker. Daarvoor tekent scenarist [effrey Abrams verantwoordelijk die als auteur van «Regarding Henry» al beweest levensvragen zonder enige' poespas te kunnen reduceren tot grof sentiment en simplistische gefilosofeer. Vanuit zijn televisieervaring verfilmde Steve Miner «Forever Young» vlot doch zonder grote inventiviteit en het valt te betreuren dat hij Gibson als een man die na 50 jaar vriesslaap in een fel veranderde wereld komt, zo weinig houvast gaf om die cultuurschok geloofwaardig te suggereren! Toch valt er enig genoegen te beleven aan de vertolking van Jamie Lee Curtis, bijzonder grappig, en haar filmzoontje . Elijah Wood, een hartveroverend joch, dat zich als een stevige concurrent van Macaulay «Home Alone» Culking ontpopt. F.Papon

Naar de stembus op 19 juni

Recommend Documents