Museumbericht maart 2014

Museum Oud Overschie Overschiese Dorpsstraat 136-140 3043 CV Rotterdam

Museumbericht maart 2014 Inleiding Ook deze editie van het museumbericht biedt u als donateur en belangstellende weer een overzicht van activiteiten, tentoonstellingen en andere zaken die in en rond het museum spelen. Een bruisend museum vol van activiteiten willen we ook zijn en uitstralen, zodat het u uitnodigt om weer een bezoek aan het museum te brengen. Want tijdens die bezoeken treffen we u, horen we reacties op wat het museum biedt en wat er mogelijk verbeterd kan worden en ook horen we de verhalen en informatie over het Overschie van vroeger en van nu.

Donatie 2014 Alle donateurs krijgen in de bijlage van dit museumbericht een acceptgiro voor het voldoen van de donatie over 2014. Donateurs die zelf al de moeite hebben genomen hun bijdrage over te maken, krijgen als het goed is deze acceptgiro niet! We bedanken u hierbij overigens voor uw bijdrage. Voor alle zekerheid nog een keer de melding dat het museum een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) is. Uw donatie kunt u aftrekbaar maken voor de Belasting. Let daarbij op het drempelinkomen of maximaal aftrekbaar bedrag. U kunt ook afspraken maken en vastleggen met het museum voor een periodieke gift. Uw gift is een periodieke gift als: • u de gift hebt laten vastleggen • u regelmatig (minstens 1 keer per jaar) bedragen overmaakt naar de ANBI of vereniging die in de notariële akte (of schriftelijke overeenkomst) wordt genoemd • deze bedragen steeds (ongeveer) even hoog zijn • u deze bedragen minimaal 5 jaar achter elkaar overmaakt naar dezelfde instelling of vereniging De gift stopt uiterlijk bij uw overlijden. • de ANBI of vereniging u geen tegenprestatie levert voor de gift Neem hiervoor contact op met de penningmeester Piet van Rosse via [email protected] of 010-4663223. We danken u bij voorbaat hartelijk voor uw hopelijk ruimhartige bijdrage aan de instandhouding van het museum!

ACTIVITEITEN Lezing reisboekenschrijfster Lieve Joris Zondag 9 maart 12.00 – 14.00 uur Het thema van de Boekenweek 2014 is reizen. De eerste zondag van de Boekenweek, zondag 9 maart, komt de bekende reisboekenschrijfster Lieve Joris naar Overschie waar ze een lezing geeft uit en over haar eigen werk. De lezing van Lieve Joris wordt georganiseerd door boekhandel Bensmann & Blankstein in samenwerking met het Museum Oud-Overschie. Bij de lezing is een lunch inbegrepen. Kaartjes à € 8.00 zijn te bestellen bij boekhandel Bensmann & Blankstein, tel: 010-4158206, [email protected], www.benbboeken.nl

Een culturele kijk op Rusland met kunstenaar/fotograaf Jeroen Toirkens tijdens de Russische middag bij Galerie Rosarta Zondag 30 maart 16.00 uur Museum Oud-Overschie is verheugd u uit te nodigen voor de lezing die Galerie Rosarta op zondag 31 maart organiseert met kunstenaar/fotograaf Jeroen Toirkens. Hij schetst aan de hand van foto’s een beeld van het nomadenbestaan van volken in Centraal-Azië en Rusland. De lezing wordt gegeven bij Galerie Rosarta – Vlaardingweg 62 – 3044 CK Rotterdam Spaanse Polder. U bent van harte uitgenodigd. De toegang van de lezing is gratis en is inclusief een Russisch hapje en drankje. Gelieve aan te melden tot 27 maart bij Galerie Rosarta i.v.m. met de catering tel: 010-415 3 789 of [email protected]. Zie nieuwsbrief www.rosarta.nl.

Benefiet postzegelveiling in Museum Oud-Overschie Zaterdag 12 april vindt in het museum een unieke benefiet postzegelveiling plaats ten bate van: • Behoud Grote Kerk • Behoud Museum Oud-Overschie • Behoud Molen de Speelman Circa 100-125 kavels zullen onder de hamer komen met postzegels/postwaarde stukken uit alle werelddelen.

Kijkdag zondag 6 april 12.00-17.00. Kavellijsten liggen voor u klaar. De veiling is op zaterdag 12 april aanvang 14.00 uur. Vanaf 12.00 uur tot 14.00 uur is er ook nog gelegenheid tot bezichtiging van de kavels. Bent u nog in het bezit van postzegels/postwaarde stukken waar u eigenlijk niets meer mee doet en u draagt bovengenoemde stichtingen een warm hart toe dan heeft u tot 1 april a.s. de mogelijkheid deze in te leveren bij het Museum.

TENTOONSTELLINGEN Abstracte schilderijen Tineke Schakenraad

T/m 13 april exposeert in de Melkfabriek Tineke Schakenraad haar abstracte schilderijen vanuit de thema’s binnen Vedic Art. Een tentoonstelling die veel positieve reacties oproept en die uw bezoek waard is.

Postzegelexpositie verzameling Geert Ouwendijk

Eveneens t/m zondag 13 april zijn vanuit het thema ‘Er is meer tussen hemel en aarde’ de zeer interessante en expressieve postzegels tentoongesteld uit de verzameling van Geert Ouwendijk. Unieke en prachtige zegels, op aparte wijze gegroepeerd en een verhaal vertellend.

Bouwtekeningen Firma Ouwendijk

Vele originele blauwdrukken en bestekken van in Overschie door de Firma Ouwendijk gebouwde woningen en gebouwen treft u t/m zondag 20 april aan in het museum. Een kijkje in een uniek archief met ook een overzicht van een verzameling oud timmergereedschap.

Expositie van aquarellen van Stef de Ridder

Op zaterdagmiddag 19 april om 16.00 uur wordt een expositie van aquarellen van museumvrijwilliger Stef de Ridder in ‘De Melkfabriek’ geopend. De expositie is tot en met zondag 15 juni iedere zondagmiddag tussen 14.00 en 17.00 uur dan wel op afspraak te bekijken. Stef tekende al van vanaf zijn jongste jaren graag en veel. Hij raakte op zijn achtste jaar gefascineerd door de aquarellen van Rol en vader en zoon Voerman in de bekende ‘Verkade’s albums’. Vooral de naturalistische stijl van werken sprak hem aan. ‘Zo wil ik het ook leren’, vond Stef. Hij ging op zijn17e jaar naar de Academie voor Beeldende Kunsten in Rotterdam, waar hij op de afdeling publiciteit streng naturalistisch leerde werken. Na zijn opleiding werkte hij ruim 13 jaar in de reclame waar hij onder andere veel voorwerpen, gereedschappen, apparaten en dergelijke tekende voor catalogi. Later maakte hij ook veel lay-out- en reclameontwerpen. In 1966 volgde hij een opleiding sociaal-pedagogische begeleiding en begon een loopbaan van 18 jaar als vormingswerker. In die tijd had hij zes weken zomervakantie en toen pakte hij het tekenen, en met name het aquarelleren weer op. In 1985 ging hij op freelance basis werken voor de Leidse Onderwijs Instellingen, de LOI. Hij was er auteur van schriftelijke cursussen zoals reclametekenen, lettertekenen, grafisch ontwerpen en aanverwante vakken. Hij gaf ook op een aantal zaterdagen aanvullende mondelinge lessen, maakte examenopgaven, was examen-begeleider en lid van de examencommissie. Als freelancer bepaalde hij zijn eigen werktijden en nam van half mei tot half augustus vakantie waarin hij met zijn vrouw Josepha met de caravan drie maanden door hun favoriete vakantieland Frankrijk, maar ook door Spanje, Portugal en Polen dwaalde. Hoewel hij niet dagelijks zat te schilderen maakte hij in die tijden zijn meeste aquarellen. Tussendoor maakte hij ook in de omgeving van Overschie een aantal aquarellen. Op zijn 70e jaar werd hem ‘functioneel leeftijd ontslag’ verleend. Mede door de gezondheidstoestand van zijn vrouw Josepha raakte de tekenproductie van Stef de afgelopen jaren op een laag pitje. Stef heeft de afgelopen jaren wel een boek geschreven over de historie van 1090 jaar Overschie; hij kon het niet laten en maakte daarvoor een aantal illustraties, maar dát is een heel ander verhaal. Ook had hij nog veel jaren een vaste rubriek in De Overschiese Krant. De expositie van aquarellen van Stef de Ridder in ‘De Melkfabriek’ toont overwegend landschappen en gezichten uit vrijwel alle delen van Frankrijk maar wel vooral uit de Cévennes en Dordogne. Soms zijn het kerkjes, dan weer boerderijen of straatjes of zomaar een caféterras. Maar natuurlijk kan zijn oude Overschie niet ontbreken. Hier aquarelleerde hij onder meer het Berkelse Verlaat, boerderijen en de Grote Kerk vanuit het Schouwgat.

Overschie in de Frontlinie Vanaf Koningsdag (26 april a.s.) tot en met eind augustus zal in de grote vitrine in de tussenruimte achter ‘De Melkfabriek’ een kleine expositie te zien zijn waarin speciale aandacht wordt gevraagd voor de heftige gebeurtenissen in mei 1940 in Overschie. Overschie kwam in de meidagen van 1940 totaal onverwacht in de frontlijn te liggen. Op 10 mei zette de 22e Duitse Luftlandedivison onder Luitenant-Generaal Graaf Von Sponeck een grote actie in om Den Haag en de vliegvelden rond Den Haag te veroveren. In de Ackerdijkse Polder landden grote aantallen Duitse parachutisten. De heer Zegwaard van de Bovendijk maakte daarvan unieke foto’s. Deze actie tegen Ypenburg lukte niet en op 11 mei trokken de Duitse militairen uit deze sector zich onder leiding van de divisiearts terug op Overschie. Zij beheersten toen Rijksweg 13. Ook de actie van Von Sponeck zelf, geland bij Ockenburg, mislukte. Ook hij trok zich terug op Overschie in de nacht van 12 op 13 mei en vestigde daar zijn hoofdkwartier in het gebouw van de graanmaalderij ‘Ons Belang’, thans Vlasfabriek geheten. Zo was Overschie op 13 mei geheel in Duitse handen, eerder dan Rotterdam zelf. Dit leidde op 13 en 14 mei – toen het Nederlandse leger vanuit Rotterdam en Delft de tegenaanval inzette - tot heftige militaire confrontaties. Het Nederlandse leger werd daarbij ondersteund door artillerie en enkele pantserwagens. Meer dan 60 Nederlandse

militairen kwamen bij de gevechtshandelingen in en om Overschie om het leven. De kleine expositie probeert wat meer inzicht te geven in wat er die meidagen van 1940 in Overschie gebeurde.

Zaterdag 26 april is het museum van 10.00 - 17.00 uur geopend vanwege Koningsdag. De Koningsdag activiteiten in het Sidelingepark en de Bazaar in de Grote Kerk vormen een mooie aanleiding om ook het museum te bezoeken.

OVERIGE INFORMATIE Verwerving twee schilderijen

Uit het bezit van een Overschiese familie werden door het museum twee schilderijen verworven. Het betreft een schilderij van de hand van Charles Kemper en een schilderij van de minder bekende schilder Cees Jocker. Charles Kemper werd geboren in 1913 in Heemstede als zoon van een inspecteur van politie. Aanvankelijk was voor Charles een loopbaan in de techniek uitgestippeld maar dat werd geen succes. Ook bij de politie kon hij niet aarden. Geïnspireerd door de bekende Haarlemse schilder en aquarellist Henri Frédéric Boot, besloot Charles zelf ook kunstenaar te worden. De prijs die hij in 1940 won met een Schiedams stadsgezicht betekende een verdere stimulans daartoe. Vanuit zijn woning aan de Overschiese Pieter van Aschstraat doorkruiste hij vele malen het landelijke gebied tussen Overschie, Schiedam en Kethel. Hier maakte hij talrijke tekeningen, aquarellen en schilderijen. Al kort na de Tweede Wereldoorlog verhuisde hij. Het verworven schilderij is een impressionistisch beeld van het open gebiedje aan de achterkant van de Overschiese Dorpsstraat, thans grotendeels onderdeel van het Buitenmuseum. Kemper schilderde dit dorpsgezicht in de oorlogsjaren,. Het gesigneerde olieverfschilderij is een interessante aanvulling op de werken van Charles Kemper die reeds in het bezit van het museum zijn. De familie verkreeg het schilderij direct van de schilder, waarschijnlijk uit erkentelijkheid voor voedselhulp.

Het schilderij van Jocker is een voorstelling van het begin van de Boutense Kade, gezien vanaf De Lugt. Het is gesigneerd maar niet gedateerd. Het werk dateert waarschijnlijk uit het midden van de jaren ’30, niet lang voordat de Boutense Wetering werd gedempt (1938/1939). Van Cees Jocker, geboren in 1879 te Rotterdam en overleden in 1969 te Voorburg is minder bekend. Van hem is ook grafisch werk bekend, zoals een affiche van de ‘Statendam’. Maar hij schilderde veel dorpsgezichten in de wijde omgeving. Het museum bezat nog geen werk van hem.

Bijzondere aanwinsten

Recent ontving het museum een bijzonder geschenk van de families Wijnand Hoogerbrugge en Harry Veldwisch. Het gaat om een antieke Delftse tilbury en een arreslee. Zij hebben inmiddels een plaatsje gevonden in de Wagenloods van het museum. Beide rijtuigen moeten een opknapbeurt krijgen, ook al verkeert vooral de waarschijnlijk al meer dan 100 jaar oude tilbury nog in behoorlijk goede conditie. Mogelijk reed deze nog mee in een optocht van ‘sjezen’ in 1923 bij de feesten in Overschie ter gelegenheid van het ‘25-jarig regeeringsjubileum van Koningin Wilhelmina’, maar exacte gegevens over ouderdom en makelij ontbreken. Daar wordt nog naar gezocht. De verkregen tilbury lijkt in een aantal opzichten wel op een sjees maar hij heeft metalen veren terwijl een sjees in de meeste gevallen nog een vering van leren riemen had dan wel heeft. Allebei zijn het elegante tweewielige rijtuigjes met twee zitplaatsen en worden ze doorgaans getrokken door één paard. Het woord sjees is afgeleid van het Franse woord ‘chaise’ of stoel. Als rijtuigtype beleefde het in Nederland in de 18e en het begin van de 19e eeuw zijn hoogtepunt. Na 1850 kwam daarvoor in onze streek vooral de ‘Delftse tilbury’ in de plaats. Die lijkt wel wat op de sjees maar heeft doorgaans een kap. Ons rijtuig heeft waarschijnlijk ook een kap gehad, maar de bak lijkt in een aantal opzichten wel op die van een sjees door de vorm van het gelakte zijpaneel met houtsnijwerk. Er zijn in Nederland tot in de 19e eeuw verschillende typen sjezen gemaakt, zoals de Friese vaak witgeschilderde sjees en de met voorstellingen beschilderde Westfriese sjees. De meer moderne rijtuigvormen maakten op het platteland pas langzaam opgang. De verkregen arreslee heeft zijn oorspronkelijke rode kleur grotendeels verloren. Hij is in saai grijs overgeschilderd. Gezocht wordt nog naar een hobbyist die deze onderhanden wil nemen. De tilbury lijkt daarentegen al geadopteerd door museumvrijwilliger Cees van der Kooij, die hem met zijn paard Elita al verschillende malen met succes heeft beproefd.

Fietsen

Museum Oud-Overschie beschikt over unieke Overschie-fietsen, die voor een dag(-deel) te huur zijn voor groepen of individuen. Indien gewenst krijgt men daarbij een route uitgereikt die een interessante tocht in en rond Overschie mogelijk maakt. Voor informatie over de kosten en de organisatie kan contact worden opgenomen met Kees Bloemendaal via het telefoonnummer of de e-mail van het museum.

Aankoop buitenterrein – asbestverwijdering – renovatie ambachtsschuren Afgelopen najaar heeft het museumbestuur, na jaren van onderhandeling, overeenstemming bereikt met het OntwikkelingsBedrijf Rotterdam over de aankoop van een groot deel van het buitenterrein achter het museum. Behalve de weilanden en het pad naar de Overschiese Kerksingel is het museum nu eigenaar van het overige deel van het buitenterrein inclusief de pastorietuin. Binnenkort kunnen we nu een start maken met het verwijderen van de asbestdakbedekking van grote loods en de ambachtsschuren. Een professionele gecertificeerde partij voert deze werkzaamheden uit. Aansluitend zullen de ambachtsschuren gerenoveerd en opnieuw ingericht worden.

Agenda t/m 13 april Tentoonstelling abstracte schilderijen Tineke Schakenraad t/m 13 april Expositie postzegels Geert Ouwendijk ‘Er is meer tussen hemel en aarde’ t/m 27 april Bouwtekeningen en gereedschap Firma Ouwendijk Zondag 9 maart 12.00 uur Lezing door reisboekenschrijver Lieve Joris in het kader van de Boekenweek Zondag 30 maart 16.00 uur Russische middag in samenwerking met Galerie Rosarta - Vlaardingweg 62 - 3044 CK Rotterdam. Zondag 6 april 12.00 – 17.00 uur Kijkdag postzegels Zaterdag 12 april 12.00 – 15.30 uur Bekijken kavels met vanaf 14.00 uur postzegelveiling Zaterdag 19 april 16.00 uur Opening expositie werken Stef de Ridder t/m 15 juni Expositie werken Stef de Ridder Zaterdag 26 april 10.00 - 17.00 uur Museum geopend i.v.m. Koningsdag Zaterdag 26 april t/m eind augustus Expositie Overschie in de Frontlinie Zaterdag 21 juni 10.00 uur Open Tuinendag met 's middags opening zomertentoonstelling 'Flower Power' Iedere eerste zondagmiddag van de maand van 12.00 -17.00 uur Rondje Oud-Overschie

From Russia with love

Colofon

Het Museumbericht is een uitgave van de Stichting Museum

Met alle ogen gericht op de Olympische winterspelen in Sotsji biedt Oud-Overschie ‘De Hoop doet Leven’. Galerie Rosarta op zondag 30 maart in samenwerking met Museum Adres: Overschiese Dorpsstraat 134-140 Oud-Overschie en kunstenaar/fotograaf Jeroen Toirkens een culture3043 CV Rotterdam le kijk op Rusland. Een gezellige Russische middag met een harteTel. 010 415 88 64 lijk ontvangst door Tsaar Peter de Grote!

Het Buitenmuseum is iedere zondag geopend van 14.00 tot Meldt u zich aan: 17.00 uur, te bereiken via de Overschiese Kerksingel en via Maak kans op een gesigneerd het (geopende) museum. boek “Solitude” van Jeroen Toirkens!

Het Museum is een stichting die geheel wordt gedreven door vrijwilligers en wordt in stand gehouden door In 2013 maakte hij in bijdragen het kader van(minimaal het jaarlijkse à A 17,50 per jaar) van de nomadische volken in Centraal-Azië, Nederland-Ruslandjaar 2013 het boek Solionze ongeveer 650 begunstigers. Nieuwe donateurs zijn Galerie Rosarta is sinds haar opening in Rusland, Mongolië en de Arctische gebie- tude en schetst daarin een intiem beeld van 2001 gespecialiseerd in hedendaagse Russi- den. Nomadisch leven is de oudste vorm mensen dievan in afzondering leven in hetOpgave ArcOpeningstijden: harte welkom. aan het museum of via IBAN: sche schilderkunst. Alle kunstenaars waar van bestaan, al eeuwen trekken volken over tische noorden van Noorwegen, Zweden, museum is elkewonen zondag gratis en geopend GalerieHet Rosarta mee samenwerkt en onze aarde,toegankelijk op zoek naar voedsel en weides Finland enNL74INGB0003220252 Rusland – kortweg de Barentsz- t.n.v. Penningmeester Museum Oudwerkenvan in Rusland. fotoboek gaatte Jeroen Toirkens o.v.v. nieuwe donateur. 14.00 Zij totkomen 17.00voornameuur. voor hun vee. In 2011 werd zijn boek No- regio. In ditOverschie Rotterdam E-mail: [email protected] NomadsLife geeft hij inzicht in verschillenGalerie Rosarta www.museumoudoverschie.nl Website:

lijk uit Sint Petersburg en Moskou en hebben allen gestudeerd aan de wereldberoemde kunstacademies van dit land. De collectie van Galerie Rosarta is veelzijdig te noemen, hierbij denkend aan landschappen,

mad uitgegeven door de Belgische uitgever Lannoo. Het boek toont de indringende foto’s die hij maakte tijdens zijn elf reizen naar nomadische volken. Met dit boek creëert Toirkens een divers maar ook schrij-

op zoek naar de verhalen van de mensen in dit gebied en laat zich hierbij inspireren door de reislust en de moed van de Nederlandse zestiende-eeuwse ontdekkingsreiziger Willem Barentsz.