Multifamily Groups volgens McFarlane
Workshop 9 oktober 2012 Ingeborg Siteur, psychiater/gezinstherapeut Altrecht
Familie-training als onderdeel van een totaal aanbod
Familie psychoeducatie ACT/casemanagement Supported employment Medicatie Dubbele diagnose behandeling
Waarom familie-interventies? Biosociale theorie: het beloop van de psychotische stoornis wordt bepaald door de continue interactie van specifieke biologische dysfunkties en specifieke sociale fenomenen.
Perspectief van de familie Behoefte aan informatie om het ziekteproces beter te kunnen begrijpen Patiënten willen meestal steun van hun familie Families willen deel hebben aan het herstel van de patiënt Men wil vaadigheden ontwikkelen om weer actief in de maatschappij te kunnen zijn
Van structurele afwijking naar stoornis 1 structurele/biochemische/functionele hersenafwijking 2 cognitieve beperkingen 3 affectieve dysregulatie 4 sociale isolatie 5 falen op school 6 toenemende positieve symptomen 7 psychose
Biologische hypersensitiviteit Voor sensorische stimuli Voor aanhoudende spanning, hoge eisen Voor snelle veranderingen Voor complexiteit Voor sociale ontwrichting Voor drugs en alcohol Voor negatieve emotionele ervaringen
Familie en psychose De psychose creëert zijn eigen microcultuur De verschillen tussen allerlei culturen verdwijnen rondom dit probleem Verhoogde EE ontstaat in de loop van het ziekteproces Familie-interacties en symptomen bij de patiënt beïnvloeden elkaar wederzijds
Psychose en sociale netwerken Het familie-netwerk wordt kleiner naarmate de ziekte langer duurt Het netwerk van de patiënt neemt in de eerste fase van de ziekte af Het netwerk is al verkleind als de patiënt voor het eerst bij de GGZ komt
Effect van een netwerk Buffer bij stress en negatieve gebeurtenissen Netwerk en familie bepalen compliance aan de behandeling Sociale steun voorspelt de frequentie van recidieven Sociale steun bevordert coping vaardigheden en vermindert de draaglast Biologische en sociale factoren beïnvloeden elkaar wederzijds
Recidief versus Herstel *Biologische kwetsbaarheid *Medicatie *Middelengebruik
*Abstinentie
*Conflict, verwarring Uitputting
*Copingvaardigheden
*Omgevingsstress
*Lage omgevingsstress
*Isolement
*Sociale steun
Ontwikkeling van het model
Falloon (1984): Behavioral Family Management Anderson (1986): Family Psychoeducation McFarlane (2002): Multifamily Group
Gemeenschappelijk kenmerk
Alle modellen gaan uit van de kracht van deelnemers; familieleden zijn competente medebehandelaars De modellen bevorderen een wederzijdse samenwerking tussen familie en behandelaar
Falloon Interventie bij mensen thuis Gedragsmatige analyse van kracht en behoeftes van het gezin Tips hoe om te gaan met de ziekte Vaardigheidstraining communicatie en probleemoplossend vermogen Langdurig vinger aan de pols contact
Anderson Start bij verwijzing naar het ziekenhuis Werkrelatie met de familie opbouwen 'Survival Skills Workshop' hele dag met meerdere families tegelijk Bij ontslag uit ziekenhuis: gesprekken met 1 familie, incl patiënt Open-einde, aangepast aan de wisselende behoefte van de familie
McFarlane Combineert aspecten van beide vorige methodes (second generation treatment model) Workshop is voor zowel familieleden als patiënten Gesloten groep van families Traject van meerdere jaren waarbij het focus verschuift Ook toegepast in combinatie met ACT
MFG's bieden Indirect leren Vergelijken met de directe observatie van andere families Afname van onrust en angst Hoop Vooruitgang waarnemen Samenwerking patiënt en familie (en behandelaar) Artikel: families, systems and health, vol 21 no 1, 2003
MFG's bevorderen: Actieve participatie in verandering van ideeën en gedrag (conceptuele flexibiliteit) Risico's nemen (nieuwe oplossingen uitproberen) Inspanning buiten de sessies om Hoop genereren/houden
Onderzoeksresultaten 1 Stigma bestrijding Vorming sociaal netwerk Toegenomen deelname aan samenleving (oa werk) Verbetering van de communicatie Verlagen EE
Onderzoeksresultaten 2 Uitstel of voorkomen van terugval cliënt Crisispreventie Minder opnames Verlagen “burden of care” familieleden Grotere voldoening familie met zorgtaken Hogere kwaliteit van leven voor familieleden en client Even effectief als medicatie
Onderzoeksresultaten 3 Afname negatieve symptomen Minder middelenmisbruik Verhoging van de behandelcompliance Vermindering van angst en spanning
Kernelementen bij gezinsbehandeling 1 Joining (bieden van houvast, structuur en hoop) Education (informatie geven) Problem-solving (vergroten van het probleemoplossend vermogen)
Kernelementen bij gezinsbehandeling 2
Interactional change (normaliseren, verlagen van de EE, vinden van gemeenschappelijke doelen) Hervinden van sociaal-maatschappelijke rollen
Kernelementen bij gezinsbehandeling 3 Verandering in gedrag en attitude vereist: Coöperatieve, collegiale, niet-veroordelende relaties tussen alle partijen Combinatie van educatie met steun en leiding Problemen opdelen en stapsgewijs oplossen Een netwerk van goed geïnformeerde en gelijkdenkende mensen
Multifamily Groups
Joining intakefase 6 weken Psychoeducatie workshop 1 dag Vervolg bijeenkomsten 1-4 jaar
Structuur vervolgsessies MfG Kletsen 15 minuten Rondje: wat is er gebeurd de laatste 2 weken, relevante biosociale informatie, richtlijntoepassingen Selectie van 1 probleem Probleem oplossen* Kletsen
Probleem oplossen* 1 definieer het probleem 2 verzamel mogelijke oplossingen 3 weeg de voor- en nadelen van deze oplossingen 4 kies de oplossing van voorkeur 5 bepaal hoe de oplossing toegepast gaat worden
Hartelijk dank voor uw actieve deelname Ik hoop dat u met nog meer plezier en vertrouwen gezinnen bij de behandeling gaat betrekken
