Mijn vennootschap en ik Anne Roucourt Jean-Michel Willems 8 november 2012 1
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Inhoud 1. Inleiding 2. Onze aanpak • • • •
Situatieschets uit de praktijk Regelgeving Hoe problemen voorkomen? Toch gebeurd: welke gevolgen?
3. Afsluiter 2
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Inleiding • • • •
3
De vennootschap ≠ ik persoonlijk!? Gekozen voor een vennootschap Mogelijke reden : beperkte aansprakelijkheid Altijd zeker? Schuldeisers zoeken en … wie zoekt die vindt ? (c) 2012 Baker Tilly Belgium
Inleiding Meest gebruikte vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid: • Besloten Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid • Naamloze Vennootschap • Coöperatieve Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid
4
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Inleiding Altijd zeker? Vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Natuurlijke persoon OF Vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid
uw garantie is beperkt tot inbreng
= u staat garant met uw privé vermogen
Maar !!! 5
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Inleiding Altijd zeker? Oprichtersaansprakelijkheid: • Kennelijk onvoldoende inbreng → persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk → hoe voorkomen : → degelijk financieel plan!
Bestuurder /zaakvoerder: • Bestuurt u als ‘ een goed huisvader’ ? – Heeft u gehandeld in het belang en conform het doel van de vennootschap • Fouten gemaakt ? → Persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk voor geleden schade 6
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Inleiding Altijd zeker? • Wat zijn bestuursfouten en wie kan ertegen optreden • een hele lijst … maar geen paniek … toch voorzichtig zijn! • Gewone fouten
→ aansprakelijk t.o.v. aandeelhouders
• Niet naleven van de statuten en het W. venn.
→ hoofdelijk aansprakelijk t.o.v. de vennootschap zelf en t.o.v. derden
• Strafrechtelijk
→ misdrijf
• Kennelijk grove fout → faillissement
→ curator en schuldeiser
• Onbetaalde RSZ-bijdragen
→ curator en RSZ
• Niet naleven alarmbel
→ aandeelhouders en schuldeisers
• onbetaalde BV en BTW
→ fiscale administratie
• Kwijting – Draagwijdte
• Verzekeren? 7
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Inleiding Altijd zeker? • Schade vergoeden? Fout
Schade oorzakelijk verband
• Bewijslast? – weerlegbaar vermoeden • bestuurder toont aan dat – niet deelgenomen – geen schuld – aangeklaagd op AV (Notulen!) 8
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Onze aanpak Overzicht 1. Omzet “vergeten” ? 2. Inventarisboek ? 3. Privé kosten en geen fiscale fiche ? 4. Schulden bij RSZ, BTW, BV 5. Alarmbelprocedure ? 6. De algemene vergadering ?
9
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Onze aanpak Nonchalance… synoniemen: onachtzaamheid nalatigheid onbekommerdheid onbetrokkenheid slordigheid zorgeloosheid
… heeft een prijs!!
10
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
1. Omzet “vergeten” ? Situatieschets uit de praktijk Bij AOIF controle…omzet “vergeten”? neen, geen bewuste daad, gewoon vergeten… omzetverhoging = 2x BTW Vennootschapsbelasting Dus bewijs : wat we aangeven is juist !!! 11
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
1. Omzet “vergeten” ? Regelgeving • Regelmatige boekhouding – – – – – – – – –
12
passend zijn – aard en omvang bedrijf coherent geheel volledigheid verantwoordingsstukken boekingen onveranderlijkheid inventaris jaarrekening bewaring
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
1. Omzet “vergeten” ? Hoe problemen voorkomen? • Contante ontvangsten – Facturen opgemaakt ? – Geen facturen opgemaakt : dagontvangstenboek ? – Regels : • Gedetailleerd : geen totalen per dag • Praktijk : globale inschrijving indien kassarollen – !!! Kasboek ≠ dagontvangstenboek
13
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
1. Omzet “vergeten” ? • Kassarol bijhouden ? – Goede en slechte kassarollen ? • Genummerde Z lezing • Dagontvangsten • Datum en uur – Moet niet : ontvangsten moeten wel controleerbaar zijn ! → aangewezen – BTW richtlijn = geen wet maar …
14
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
1. Omzet “vergeten” ? Toch gebeurd: welke gevolgen? • Verwerpen is niet noodzakelijk een ‘feitelijk vermoeden’ volstaat • Voor forfaitaire grondslagen is verwerping wel noodzakelijk • Geef de fiscus niet de kans. • Vennootschap wordt belast op tekort (BTW + belasting)
15
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
2. Inventarisboek Situatieschets uit de praktijk
Dat doet mijn boekhouder wel… • Is meer dan voorraden • Geen leuk karwei en niet het werk van de boekhouder • Invloed op resultaat kan groot zijn
16
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
2. Inventarisboek Regelgeving • • • •
1x per jaar alle bezittingen, vorderingen, schulden, verplichtingen, eigen middelen = foto PxQ Q = tellen P = cijferen – waardering!
• Waarderingsregels bestuur
17
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
2. Inventarisboek Hoe problemen voorkomen? • Bijhouden van alle documenten : – Aankoopfacturen, verkoopfacturen, bankuittreksels – Ook bestelbonnen, leveringsbonnen, offertes aannemingscontracten, kassarollen – Wettelijke registers (vb. garagisten)
• • • • • 18
Bijhouden en invullen van kasboek Bijhouden en invullen van dagontvangstenboek Opnemen en opmaken van gedetailleerde inventaris (P x Q!) Waardeverminderingen, verlies … aantonen Verrassingen vermijden door tussentijdse opvolging? (c) 2012 Baker Tilly Belgium
2. Inventarisboek Toch gebeurd: welke gevolgen? •
Feitelijk vermoeden, boekhouding verworpen? – enkel een bedrag in de boekhouding is onvoldoende → verwerpen wordt eenvoudiger boekhouding verliest bewijskracht – fiscus bepaalt zelf omzet: niet willekeurig! – tegenbewijs leveren
•
Vennootschap betaalt extra BTW, extra vennootschapsbelasting, boetes en intresten !! – BTW boetes werden onlangs aanzienlijk verhoogd!
19
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
3. Privé kosten en geen fiscale fiche ? Situatieschets • • • • • •
20
Niet specifieke beroepskleding Kosten van vrijetijdsbesteding Gebruik GSM Gebruik PC en internet Hospitalisatieverzekering I Pad met internetverbinding …
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
3. Privé kosten en geen fiscale fiche ? Regelgeving • • • •
Voordeel alle aard → geen definitie in het WIB 1992 = elke verrijking van het vermogen Kan eveneens overeenstemmen met de besparing van een uitgave Voordeel moet verkregen zijn “uit hoofde of naar aanleiding van het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid” • Kinderen of partner = belastbaar in hoofde van de bedrijfsleider/zaakvoerder/bestuurder/werknemer
21
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
3. Privé kosten en geen fiscale fiche? Hoeveel bedraagt het voordeel? • Werkelijke waarde • Forfaitair • Persoonlijke bijdrage : mogelijk → wordt afgetrokken – – – –
Regelmatige betaling Storting op RC Inhouding op bezoldiging Tijdige boeking !!!!
• Fiscale fiche 281.20 • Voordeel Alle Aard ≠ Verworpen Uitgave 22
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
3. Privé kosten en geen fiscale fiche? Hoe problemen voorkomen? • Sociaal secretariaat • Melden aan uw boekhouder • Periodieke overschrijving
23
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
3. Privé kosten en geen fiscale fiche? Toch gebeurd: welke gevolgen? • Niet geboekt, niet op fiche – = geheim commissieloon – = fiscale en sociale fraude – Vennootschap wordt belast op 309 %
24
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
4. Schulden bij RSZ, BTW, BV • RSZ = sociale schuld • BTW , BV = fiscale schuld
25
Bevoorrechte schuldeisers
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
4. Schulden bij RSZ, BTW, BV BTW Situatieschets uit de praktijk – de periodieke aangiften werden tijdig ingediend maar niet betaald of – er werden geen periodieke aangiften ingediend en de verschuldigde belasting werd niet tijdig betaald • Vennootschap ontvangt Bijzondere Rekening – Intresten : 0,8 % per begonnen maand – 15 % boete (pas verhoogd !)
26
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
4. Schulden bij RSZ, BTW, BV RSZ-schulden Situatieschets uit de praktijk • Factuur van het Sociaal Secretariaat wordt niet betaald • Inhoudingsplicht • Opslagen, intresten, … duur!
27
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
4. Schulden bij RSZ, BTW, BV Regelgeving • Periodieke aangifte (maand / kwartaal) • Stipte betaling • Intrest / boete / bijzondere rekening / inhoudingsplicht
28
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
4. Schulden bij RSZ, BTW, BV Hoe problemen voorkomen? • Afzonderlijke bankrekening • BTW : toch bijzonder rekening : – Betaal eerst recente kwartaal en vermijd 2 x boete • BV : betaal tijdig sociaal secretariaat
29
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
4. Schulden bij RSZ, BTW, BV RSZ-schulden • Persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk – Bij faling – Één van de bestuurders beging grove fout • Fraude • Bestuurder betrokken bij 2 falingen met RSZ schulden
• Voorkomen : – Betaal tijdig de factuur aan uw sociaal secretariaat (voorrang geven) – Betaal RSZ schulden voor “neerleggen” van de boeken
• Gevolg : privé te betalen bij grove fout ! 30
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
4. Schulden bij RSZ, BTW, BV Toch gebeurd: welke gevolgen? • Vennootschap kan niet betalen • Niet kunnen betalen is geen fout • Toch persoonlijk aansprakelijk ? – Wettelijk weerlegbaar vermoeden : • 2 trimesters of 3 maand/jaar niet betaald •
Iemand anders werd belast : controle!
• Fiscus moet fout aantonen! – – – – – 31
Niet betaald en geen financiële problemen Financiële problemen t.g.v. daden van bestuur Verderzetten verlieslatende activiteit Geen aangiftes doen Vennootschap leeghalen
Persoonlijk aansprakelijk
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
5. Alarmbelprocedure ? Situatieschets uit de praktijk Actief • •
Vaste Activa Vlottende activa – Voorraden – Vorderingen – Geldbeleggingen
Passief 45.000 € 20.000 20.000 15.000 55.000 €
Totaal
32
100.000 €
• • • • •
Kapitaal Wettelijke reserves Overgedragen verlies Voorzieningen Schulden – Financiële schulden – Handelsschulden – Belastingen, lonen, sociale lasten – Overige (RC!) Totaal
18.600 € 1.860 € - 15.460 € 20.000 € 25.000 5.000
45.000 75.000 € 100.000 €
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
5. Alarmbelprocedure ? Regelgeving • Wanneer luidt de alarmbel? – 1e bel: netto actief < ½ van het maatschappelijk kapitaal – 2e bel: netto actief < ¼ van het maatschappelijk kapitaal – Vuurrood alarm: netto actief < het minimum maatschappelijk kapitaal Kapitaal = ? Netto actief = ?
• Verantwoordelijkheid van het bestuur
33
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
5. Alarmbelprocedure ? Kapitaal = ? Letterlijk: maatschappelijk kapitaal => geen rekening houden met niet-opgevraagd kapitaal
Wiskundig: geen correcte vergelijking in Netto Actief is het niet-opgevraagde deel van het kapitaal niet te vinden en toch wordt het aan de andere kant van de vergelijking meegerekend
MAAR …. gelet op de verregaande sancties, voorzichtige houding meest aangewezen
34
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
5. Alarmbelprocedure ? Netto Actief = ? Totale activa – (voorzieningen + schulden) In continuïteit: geen aftrek van oprichtingskosten en O&O In discontinuïteit: wel! Dus: herwaarderingsreserves en reserve voor eigen aandelen worden wel in het eigen vermogen meegerekend.
35
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
5. Alarmbelprocedure ? Berekening op basis van situatieschets Drempel 1: 18.600 / 2 = 9.300 NA = 100.000 – 20.000 – 75.000 = 5.000 DUS drempel is overschreden, alarmbel 1 is afgegaan. [ook al heeft de zaakvoerder in dit geval een RC toegestaan aan de vennootschap van 45.000 !]
36
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
5. Alarmbelprocedure ? Regelgeving • Procedure – Bijzonder verslag opstellen met voorstel herstelmaatregelen – AV samenroepen – Beslissen over ontbinding of verderzetting
37
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
5. Alarmbelprocedure ? Hoe problemen voorkomen? • Bezorg tijdig alle documenten aan uw boekhouder en volg tussentijds resultaten op • Ken de wettelijke en statutaire verplichtingen – Bij twijfel : advies vragen alvorens te handelen • Volg de procedure strikt !! • Roep de algemene vergadering bijeen • Let op met “standaard” verslaggeving ! • Termijnen zijn belangrijk: 2 maanden na vaststelling (werkelijk of “had moeten”) 38
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
5. Alarmbelprocedure ? Toch gebeurd: welke gevolgen? • Algemene vergadering niet (tijdig) bijeengeroepen • Algemene vergadering beslist tot verderzetting Bestuur is nog niet van aansprakelijkheid af!
→ Hoofdelijke aansprakelijkheid van de bestuurders voor schade, dus privé betalen ! Fout
39
vermoeden van oorzakelijk verband
Schade
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
6. De algemene vergadering ? Situatieschets uit de praktijk • De algemene vergadering : was u er ook ? …
Op papier ?
40
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
6. De algemene vergadering ? Regelgeving • Wettelijke verplichting : Wetboek van vennootschappen • Telkens indien beslissingen moeten genomen worden die tot de bevoegdheid van de aandeelhouders behoren • 1 x per jaar vergadering van de aandeelhouders op statutaire datum
41
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
6. De algemene vergadering ? Hoe problemen voorkomen? • Notulering! Weergave van de realiteit • Vergeet u niets te melden : – belangenconflict – inbreuken op wetgeving / statuten – …
42
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
6. De algemene vergadering ? Toch gebeurd: welke gevolgen? • Nietigheid • Niet – tegenstelbaarheid • Aansprakelijkheid
43
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Afsluiter • • • • • •
44
De wereld is complex Behoud focus Zoek assistentie waar kan Voorkomen is beter dan genezen Goed advies kost geld Maar nonchalance kost finaal nog meer
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Afsluiter Gaat het niet goed ?
45
Dan is dit niet de oplossing
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Afsluiter • Inventariseer • Verzamel informatie • Zoek oplossingen samen met uw adviseurs (sociaal secretariaat, boekhouder, accountant, revisor, notaris, jurist, advocaat) • Hou u echt bezig met uw vennootschap • Handel als een goed huisvader met gezond verstand
46
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
47
(c) 2012 Baker Tilly Belgium
Aan de samenstelling van deze presentatie is veel zorg besteed. Baker Tilly Belgium geeft evenwel geen garanties wat volledigheid of geschiktheid voor een bepaald doel van de informatie, de gegevens of publicaties betreft. De informatie op deze presentatie is bedoeld om aan belangstellenden algemene informatie te verstrekken. De informatie is niet bedoeld als advies, noch als een bod of voorstel van contract, evenmin als een bestanddeel daarvan. Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor enige directe of indirecte schade als gevolg van of in verband met het gebruik van de informatie.
48
(c) 2012 Baker Tilly Belgium