Meld u aan als vrijwilliger! NUMMER 8 JUNI 2014

NUMMER 8 JUNI 2014 De Dagelijkse Groenmarkt, midden in het centrum van Den Haag, waar de Tourist Run ook langs gaat

Meld u aan als vrijwilliger! Bij de eerste Den Haag Marathon van vorig jaar is bewezen dat de inzet van vrijwilligers van een onschatbare waarde is voor het welslagen van dit evenement. Daarom doet de organisatie ook voor de marathon van zondag 21 september 2014 een dringend beroep op u om u aan te melden als vrijwilliger. Lees in deze krant hoe en waarvoor u zich kunt aanmelden. Laat ons niet in de steek. Met zijn allen klaren we ook dit jaar weer deze mooie klus!

Pagina 2

Bevrijdingsfestival is voor iedereen! Op maandag 5 mei werden er weer op diverse plaatsen in Nederland bevrijdingsfestivals gehouden. Zo ook op het Malieveld.

Marathon krant nummer 8, juni 2014

Tim Akkerman en PAX

Hierna had presentatrice Malika Chtatou een gesprek met voormalig zanger van de popgroep Di-rect, Tim Akkerman. Tim is ambassadeur van de Nederlandse Vredesorganisatie PAX. die in conflictgebieden probeert te werken aan een vreedzame en democratische samenleving.

Julia van der Toorn


Pagina 3

Hongarije, Letland, India, Litouwen en Slowakije. Het was werkelijk een bijzonder één uur durend swingend optreden. Het halve Malieveld stond mee te deinen. Ook bij dit concert werd de vrede nog eens duidelijk naar voren gebracht. Het gezelschap onderstreepte dat het niet uit maakt welke taal je spreekt. Met muziek kun je duidelijk dezelfde vredesboodschap brengen. Dat heeft Friends Of The Family hier overduidelijk bewezen!

Gers Pardoel

Wat de weersomstandigheden betrof kon het eigenlijk niet mooier. De hele dag scheen de zon volop. De aftrap werd genomen door Julia van der Toorn, de winnares van The Voice Of Holland 2013. Zij was net geland uit Curaçao en had niet verwacht dat het hier zo’n lekker weer zou zijn.

Dan een oorverdovend geronk! Ieder jaar is het gebruikelijk dat Nederlandse artiesten als ambassadeur van de vrijheid per legerhelikopter een aantal Bevrijdingsfestivals af gaan, om daar op te treden. Dit jaar is de eer o.a. te beurt gevallen aan rapper Gers Pardoel, die de hitlijsten heeft veroverd met zijn nummer “Ik neem je mee”. Gers vertelde dat hij het een hele eer vond dat hij was gevraagd dit te doen. Ook hij benadrukte nog eens dat vrijheid een groot goed is.

Ze opende met een van haar populairste nummers “Oops, I did it again” van Britney Spears. Julia gaf aan dat vrijheid een groot goed is, dat we met zijn allen moeten koesteren.

Burgemeester

Wanneer burgemeester Van Aartsen zijn toespraak houdt en het heeft over het kostbare goed dat vrede is, waar we zuinig op moeten zijn, is bijna het grote moment aangebroken. Het moment dat enkele vredesestafettelopers van onze Den Haag Marathon de fakkel die zij vanaf middernacht vanuit Wageningen naar Den Haag hebben gebracht, aan de burgemeester zullen overhandigen, die er de grote vredesvlam mee zal aansteken. Annemarie Lankheet van de DHM heeft een van deze lopers over deze gebeurtenis enkele vragen gesteld. Dat is hierna als apart artikel opgenomen. Het feest is nog wel eventjes doorgegaan tot in de avond. Veel meer artiesten dan de hiervoor genoemde hebben nog opgetreden, zoals Di-rect, Hollerado en 2 Unlimited. Rick Baron

Dat dit niet altijd eenvoudig is, zal duidelijk zijn. Maar er is desondanks ook al veel bereikt.

Friends Of The Family

Na het optreden van Julia was het de beurt aan een bont en internationaal gezelschap, Friends Of The Family. Het Bevrijdingsfestival Den Haag vraagt elk jaar een andere lokale act om speciaal voor het festival een concert samen te stellen. Het is hierbij de bedoeling om op te treden met musici van zo veel mogelijk niet Westerse bevolkingsgroepen. De groep trad op met muzikanten uit o.a.

Bevrijdingsfestival

Wacht niet te lang en Schrijf je nu in. 2 km, 21 km, 42 km en 60 km

www.denhaagmarathon.nl

aag Marathon COLOFON de stichting Den H n va e av tg ui n ee is n.nl Marathon Krant w.denhaagmaratho 54236 website: ww 78 007 .: tel 7 g , se we Raam et, Jeroen Leijn Annemarie Lankhe Tekst: Rick Baron, den Berg g-Kluin, Linda van Ancilla Sterrenbur eld tenzij anders verm Fofo’s: Rick Baron, lorworks Lay-out en Druk: Co arnix Rueb athon voorzijde: M Logo Den Haag Mar

Pagina 4


Deelnemer Jean over de Vredesvuurestafette Op Bevrijdingsdag heeft Marathon Den Haag het vredesvuur vanuit Wageningen naar Den Haag gebracht. Hardlopend, wel te verstaan, met een team van 11 lopers die in estafette de 117 km naar het Malieveld aflegden. Wij spraken één van die lopers over de memorabele tocht: Jean Bosch van Drakestein uit Den Haag.Een groot deel van de kunstcollectie die daar is ondergebracht, is de laatste eeuwen vaak van onderdak gewisseld, zoals u kunt lezen. Jean is sinds drie jaar hardloper en loopt graag halve en hele marathons. Het strand is ook zijn favoriet. Op 21 september loopt hij de hele marathon. Waarom doe je mee aan de estafetteloop op 5 mei? Ik vind het een bijzondere en spannende gebeurtenis. Al jaren houd ik op 4 mei, voorafgaand aan de kranslegging, een toespraak bij de herdenking in de Agneskerk aan de Beeklaan in Den Haag. De start op het plein bij Hotel De Wereld vind ik aangrijpend, zo’n historische plek omdat daar de vrede is getekend. Het lijkt me heel bijzonder om die nacht samen te beleven, met het team, maar

Onze kanjers die het vredesvuur brachten

Foto: Gerard van den IJssel ook met de mensen in Wageningen en langs de route. Hoe ver wil je gaan lopen tijdens de tocht? Vorig jaar, toen ik ook meedeed, liep ik tot mijn eigen verbazing meer dan 60 kilometer. Dat wil ik nu verbeteren, maar bovenal wil ik deze estafette van, voor en in vrijheid en vrede beleven.

Het vuur wordt via de 3 jonge winnaars van de debatwedstrijd doorgegeven aan de burgemeester

Hoe heb je het evenement beleefd? Het was ook dit jaar een belevenis! Echt een mooie teaminspanning ook! Ik vond het indrukwekkend om te zien hoeveel teams er bij waren in Wageningen en uit welke plaatsen allemaal. Onderweg kwamen we regelmatig andere teams tegen, onder andere uit Leiden. Nadat we de fakkel aangereikt kregen van de burgemeester van Wageningen zijn we om 00.30 uur de nacht in gerend. Snel kwamen we al over de Grebbeberg en langs het oorlogskerkhof. Vervolgens liepen we over de Utrechtse Heuvelrug tot Amerongen en dan over de dijk naar Wijk bij Duurstede. Onder Nieuwegein door naar Montfoort en dan de polder in via Haastrecht naar Gouda. Na een zeer koude nacht en een frisse ochtend kwam met de zon geleidelijk de warmte. Vanaf Gouda zijn we min of meer langs de A12 naar Voorburg gelopen. Vanuit Voorburg liepen we door ons Den Haag eerst naar het Vredespaleis voor wat foto’s op die belangrijke plek. Er waren daar veel toeristen. Een Aziatisch meisje maakte een foto van ons. Toen ik haar uitlegde wat we gedaan hadden wilde de hele groep toeristen met ons op de foto. Het werd nogal een internationale foto van verbroedering met allemaal vrolijke gezichten.


Toen kwam het Malieveld. Burgemeester Van Aartsen heeft nog kort met ons gesproken, dat was heel uitgelaten en ontspannen. Als laatste zijn we rondom het Malieveld gelopen om naar het podium te kunnen oplopen. Ik mocht dit jaar de fakkel overhandigen. Het lopen door de menigte was echt een kippenvelmoment. We liepen in een lint

Pagina 5

achter elkaar samen met twee dames van het Bevrijdingsfestival, die als rood-wit-blauwe fakkels verkleed waren. Na enige aarzeling in het begin ging iedereen opzij en ontstond er spontaan een vrije baan. De hele sfeer gaf ons veel energie en deed ons direct alweer aan volgend jaar denken. Annemarie Lankheet

Pagina 6


De compressiekous bij hardlopen: zin of onzin? In 2000 werden ze voor het eerst gezien bij een marathonloopster, in 2006 droeg Bram Som ze op het EK. Tegenwoordig zien we ze steeds vaker; compressiekousen, verkrijgbaar in vele soorten, kleuren en modellen. Zijn deze sokken ook voor jou als hardloper geschikt? Ga je er harder van lopen, voorkomt het blessures of herstel je sneller? Sportarts in opleiding Linda van den Berg heeft hierover onderstaand artikel geschreven Het idee achter de compressiekous is dat alle kousen en tubes werken met een compressie (druk) die rondom de enkel het grootst is en naar de knie langzaam afneemt. Door de strakke pasvorm zouden de kuitspieren minder bewegingsvrijheid hebben tijdens het hardlopen waardoor de spierschade minder is en ook de trekkrachten aan de achillespees en aan het botvlies van het scheenbeen minder zouden zijn. Bovendien zou door de afnemende druk vanaf de enkel naar de knie het bloed beter richting het hart

worden gestuwd. Het voordeel van deze verhoogde pompfunctie kan tweeledig zijn. Ten eerste dat de afvalstoffen vanuit de spieren makkelijker worden afgevoerd, waardoor er minder snel verzuring optreedt. Ten tweede dat de pompfunctie van het hart kan verbeteren door de grotere terugvoer van bloed. Hierdoor zou dezelfde prestatie minder belastend zijn voor het hart of kunnen er mogelijkheden liggen om het prestatievermogen te verbeteren. Wetenschappelijk onderzoek naar de compressiekous bij hardlopers is nog schaars en de resultaten spreken elkaar soms nog tegen. Duidelijk is in ieder geval wel dat er tot op heden geen bewijs is voor een prestatie verbeterend effect van de compressiekous. Enkele

studies laten zien dat de afvoer van afvalstoffen wel verbetert, maar dat dit niet per se gepaard hoeft te gaan met betere prestatie of minder spierpijn als gevolg van een latere verzuring. Aan de andere kant zijn er ook twee studies die laten zien dat de spierpijn bij het dragen van de compressiekousen minder is, zonder dat de afvoer van afvalstoffen verbetert. Dit zou dan mogelijk te verklaren zijn door de beperkte bewegingsvrijheid van de spieren. Negatieve gevolgen van het dragen van de compressiekous zijn tot op heden niet aangetoond. Kortom, de ideeën achter de compressiekousen zijn duidelijk. Overtuigend wetenschappelijk bewijs voor een positief dan wel negatief effect van het dragen ervan ontbreekt echter. Wel is duidelijk dat het je prestatievermogen niet zal verbeteren. Het advies is dan ook: doe vooral waar je je prettig bij voelt, dat zal je prestatie altijd ten goede komen. Meer vragen? Een afspraak maken voor een sportmedische keuring? Deelnemers aan de Vredesmarathon kunnen dat doen met een korting van 10%. Geef dat aan bij het maken van de afspraak en neem het bewijs van inschrijving mee. Mail naar [email protected].

Meer informatie over de dienstverlening staat op www.mchaaglanden.nl/sportgeneeskunde

Wilt u ons steunen, sponsoren of op een andere wijze iets doneren? Stuur een reactie naar

[email protected]


Pagina 7

Sfeer proeven bij de

Marathon Rotterdam

Het is in de loop der jaren een bijzonder groot en internationaal evenement geworden: de Marathon van Rotterdam. Om wat van die sfeer te proeven (maar ook om te kijken hoe daar op logistiek en organisatorisch gebied een en ander reilt en zeilt), ben ik er op zondag 13 april bij geweest. De juiste sfeer proef ik al wanneer ik uit de trein gekomen de fraaie en ruime hal in wandel van het compleet nieuwe Centraal Station! Op twee hoge houten “bay-watch” stoelen zitten twee NS-medewerkers met een megafoon, die het publiek welkom heten bij de marathon. Ook zie ik jongedames staan met een aanwijsbord met pijl, welke richting je op moet lopen voor de marathon.

Bij de uitgang aangekomen stuit ik opnieuw op enkele groepjes jonge mensen die je de weg wijzen en aan wie je ook vragen kunt stellen over de marathon. Buiten het station werd ik verwelkomd door een stralende zon Richting Coolsingel lopend, zag ik diverse deelnemers al allerlei warmingup oefeningen doen en wat heen en weer rennen over een verkeersafgesloten Weena. Veel trams reden die dag deels niet, om de parcours voor de lopers zo veel mogelijk vrij te houden. Vlak bij de Coolsingel dampte de geur van allerlei spierzalfjes mij tegemoet.

marathonloper strompelen. Zijn linkerenkel die flink was opgezwolen zwaar in het verband. Er was niemand bij hem. Ik maakte mij zorgen en sprak hem aan. Het bleek om een Belg te gaan die vrijwel direct na de start lelijk was gevallen en zijn enkel had verstuikt. Hij wees naar het hotel waar hij logeerde, waar wij inmiddels vlak bij stonden. Hij bedankte mij voor mijn bezorgdheid en zei dat het wel ging. Er zijn meer valpartijen geweest hoorde ik een van de speakers omroepen. Terug bij de finish heb ik nog een uur of anderhalf gekeken naar de binnenkomst van diverse lopers. Het was weer de Keniaan Eliud Kipchoge die als eerste over

Eliud Kipchoge op zijn laatste meters naar de finish

Het was er gezellig druk. Naarmate het tijdstip naderde dat de eerste lopers zouden starten, voelde je de spanning en opwinding toenemen. Die werd pas ontspannener toen Lee Towers inzette met “You never walk alone”. Nadat de marathonlopers voor de 42 kilometer waren vertrokken, was het de beurt van de 10 kilometer lopers om zich naar de start te begeven. Nadat iedereen was vertrokken werd het aardig stil bij de Coolsingel waar het kort geleden nog een drukte van jewelste was! Teruglopend naar het station zie ik een

de streep ging. Dit was ook de verwachting, maar het blijft geweldig. Vooraf werd veel gespeculeerd over de prestaties van de Nederlandse lopers Koen Raymaekers en Khalid Choukoud, die voor het eerst de marathon liep. Het werd de oorspronkelijk uit Marokko afkomstige Hagenaar Khalid, die als zevende finishte en dolenthousiast was. Een schitterende prestatie!

Pagina 8



Pagina 9

Tourist Run In woord en beeld (2)

In de vorige Marathonkrant hebben wij aan het Binnenhof, Het Plein en het Haagsch Historisch Museum aandacht besteed in het kader van de Tourist Run die in september wordt gehouden. Dit keer zijn De Grote of St. Jacobskerk, de Haagse Toren, De Passage en het pand aan de Gravenstraat, waar Maison de Bonneterie (nog even) is gehuisvest aan de beurt.

Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam stond ook bij de finish en genoot van alle lopers en van dit evenement in zijn stad.

Enkele dagen later lees ik in de krant dat er meer dan honderd lopers onterecht een medaille hebben gekregen. Zij zouden grote delen van het parcours hebben overgeslagen! Je houdt hiermee niet de organisatie, maar toch alleen je zelf voor de gek??! Het was de vierendertigste keer dat deze marathon in Rotterdam werd gelopen. Alleen al op die zondag zijn er bijna dertienduizend mensen gestart. Met de zaterdag er voor (toen was er onder meer de kids-run) er bij geteld waren dat er meer dan dertigduizend.

Grote of Sint Jacobskerk Geschiedenis

Volgens bepaalde bronnen stond er op deze plek al in de 13e eeuw (waarschijnlijk een houten) kerk. In 1335 spreken de bronnen van de grote kercke, wat duidt op een stenen gebouw.

De kerk werd oorspronkelijk als kruiskerk gebouwd. Tussen 1434 en 1455 werd het schip echter uitgebreid met zijbeuken, waardoor de kruisvorm verloren ging. Deze vergroting maakte de St. Jacob tot het eerste voorbeeld van het Haagse hallentype, dat daarna in met name het graafschap Holland op grotere

periode. Vanwege de afname van het aantal kerkdienstbezoekers wordt het gebouw nu ook gebruikt voor culturele evenementen, zoals orgelconcerten, beurzen, tentoonstellingen en als restaurant. Ook worden er examens afgenomen in het gebouw.

Zo groot willen wij het bij de Den Haag Marathon niet laten worden. We streven uiteraard dit jaar naar meer deelnemers dan vorig jaar (en gezien de inschrijvingen gaat dat ook lukken). Maar bij ons gaat het niet om de internationale allure en de grote namen die er aan mee doen. Wij willen het vooral “Haags” en wat “intiem” houden! Mocht u de loopkriebels hebben gekregen van mijn verhaal, wacht dan niet langer en meldt je aan voor de Den Haag Marathon 2014!

Graven

Rick Baron

schaal zou worden ingevoerd. Tot aan de Beeldenstorm in 1566 was de kerk alleen in gebruik voor de katholieke liturgie, daarna alleen voor protestantse diensten, al doen de preekstoel met zijn houtsnijwerk in renaissancestijl, de wapenborden en twee ramen van de Goudse glazeniers Dirck en Wouter Crabeth nog terugdenken aan de katholieke

In de kerk zijn enkele graven te vinden, zoals van Jacobus van Neck, oud-burgemeester van Den Haag, die in 1752 is overleden. Daarnaast bevindt zich hier een opvallend praalgraf van admiraal Jacob van Wassenaer Obdam. In werkelijkheid betreft het hier geen werkelijk graf, maar een cenotaaf (foto). Dat is een herdenkingsmonument ter nagedachtenis van de betrokkene. Van Wassenaer Obdam is namelijk tijdens de zeeslag bij Lowestoft in 1665 om het leven gekomen en kreeg een zeemansgraf. Zijn lichamelijke resten zijn dus niet in de Grote Kerk begraven! Over hem is overigens het volgende bekend. Toen Maarten Tromp in 1653 sneuvelde tijdens de Slag bij Ter Heijde

dacht men eerst aan Witte de With als opvolger, maar die werd gepasseerd. Een andere admiraal – Johan Evertsen- werd te Oranjegezind bevonden. Toen werd Michiel de Ruyter naar voren geschoven, maar die bedankte voor de eer. Daarop besloot men een opvolger maar buiten de vloot te zoeken en zo kwam men terecht bij Van Wassenaer Obdam, die kort daarvoor door de Staten-Generaal was benoemd tot Ghemaghtigde der Staeten op 's-Landts Vloot en in die functie als waarnemer de Slag bij Ter Heijde al had meegemaakt. Hij was echter niet direct enthousiast.

Pagina 10


heid die zij nastreefden. Sinds 2011 is het bord echter –geheel gerestaureerd- weer terug in de St. Jacobskerk. Hiëronymus van Alphen, een bekend dichter uit die tijd. Hij overleed in 1803. Zijn tweede vrouw en dochter kwamen in 1807 om het leven bij de befaamde Leidse Buskruitramp. Een schip geladen vol met buskruit ontplofte midden in Leiden, waarbij 151 doden en 2000 gewonden vielen en 220 woningen compleet werden vernield Verder hangt er onder meer een gedenksteen aan de muur in de Grote Kerk van Constatijn en Christiaan Huygens.

Kerkorgels

Hij vond het beter een echte zeeman op die functie te benoemen, tenzij er aan een aantal eisen die hij stelde zou worden voldaan. De meeste van zijn eisen werden ingewilligd, zoals een salarisverhoging, het op tijd betalen van de kostgelden voor de bemanning en het mee mogen nemen van twee koks en vier lijfknechten. Daarnaast werd zijn tafelgeld (voor zijn maaltijd) verhoogd. Zijn eis om tot admiraal-generaal te worden benoemd, werd echter niet gehonoreerd. Zijn gedenkgraf is het enige Nederlandse Baldakijngraf, naast dat van Willem van Oranje in de Nieuwe Kerk in Delft, en neemt dus een bijzondere plaats in de cultuurgeschiedenis in. Andere graven die we in deze kerk aantreffen zijn van Lodewijk van NassauBeverweerd, heer van Beverweerd en Odijk en van de Lek, een buitenechtelijke zoon van stadhouder Maurits van Oranje en Margaretha van Mechelen, overleden op 28 februari 1665. Angenis Hooft, oprichtster van ’t Hooftshofje, een liefdadigheidshofje dat op haar verzoek moest worden opgericht uit een deel van haar nalatenschap. Zij overleed in 1734. Een zogeheten rouwbord dat ter nagedachtenis van haar was gemaakt, werd aan het begin van de 19e eeuw uit de kerk verwijderd door de Fransen, omdat dergelijke borden een teken van adel waren en dat paste niet in de gelijk-

In de kerk staat een kabinetorgel uit ongeveer 1760. In 1882 werd een orgel geplaatst, gemaakt door Johan Frederik


Haagse Toren

Witte. In 1932 werd Adriaan Engels tot organist benoemd; hij bespeelde het Witte-orgel tot 1971. Daarna werd het instrument vervangen door een nieuw groot Metzlerorgel dat in 1982 zijn kerkelijke functie verloor. Er worden nog regelmatig concerten gegeven op het huidige Metzlerorgel. In 1984 is door Cor van Esch een orgelconcert gegeven waarbij de kerk geheel donker was en er alleen enkele kaarsen aan waren om de speeltafel te verlichten. Een geweldige

ervaring op doen? Meld je nu aan als Vrijwilliger op

[email protected]

Pagina 11

Hoewel de Haagsche Toren onderdeel is van de Grote- of St. Jacobskerk, beschrijf ik hem hier apart, vanwege de “eigen” geschiedenis van de toren.

Geschiedenis

Deze toren werd gebouwd met steun van hertog Jan van Beieren tussen 1420 en 1424, waarschijnlijk als losse zeskantige wachttoren (een in Nederland zeldzame vorm) naast een kleine kerk, vergelijkbaar met de belforten die we voornamelijk in België en Noord-Frankrijk zien. De toren was waarschijnlijk al vanaf het begin voorzien van een uurwerk, luiklok en carillon. Enkele klokjes speelden vóór de uurslag een eenvoudig melodietje, de zogenaamde 'voorslag'. (zie verder onder “Het Carillon”). Er wordt wel gesteld dat de achtkantige toren van de abdijkerk in Middelburg als voorbeeld zou hebben gediend. Maar ook een van de torentjes van de Ridderzaal is zeshoekig. De toren werd niet alleen als klokkentoren gebruikt, maar ook als uitkijkpost voor vijandelijke invallen uit zee. Dat was voor de Haagse graaf een goede reden om de bouw te steunen.

Brand

De toren brandde in 1539 voor het eerst gedeeltelijk af door blikseminslag. Ook veertig huizen rondom de kerk werden door de brand verwoest. Keizer Karel V trok zijn portemonnee en droeg bij aan de herbouw van de toren. Daarbij schonk hij de bijna 6000 kilo wegende grote luiklok, de zogenaamde "Jhesusklok". Daarop is het oudst bekende voorbeeld van de Haagse ooievaar te vinden. In 1665 meldde Constantijn Huygens dat hij vanaf de toren de zeeslag kon zien die het begin werd van de Tweede EngelsNederlandse Oorlog. In 1702 sloeg de bliksem nogmaals in. De burger Abraham Streng beklom de

brandende toren, 321 treden hoog, om het vuur te doven met zijn nachthemd. De spits werd in 1861 vervangen voor een veel zwaardere gietijzeren neogotische, die in de volksmond 'De slaapmuts' werd genoemd. Door het gewicht van deze spits begonnen de zware bakstenen muren van de toren al snel scheuren te vertonen. In 1957 werd de met koper beklede houten renaissancistische spits gereconstrueerd, zij het wat groter om het inmiddels uitgebreide carillon te herbergen. Bij deze restauratie werden ook betonnen tussenverdiepingen gemaakt die de wanden weer in verband trokken. Door de hoogte, en de vorm van de spits, is de toren gemakkelijk te herkennen in de skyline van Den Haag, ook als silhouet.

Het carillon

Van luidklok naar carillon In die tijd groeide het aantal 'voorslagklokjes' uit tot een carillon, waarop muziekstukken konden klinken. De oude beiaard is in 1686 vervangen door 37 klokken, gegoten door Melchior de Haze in Antwerpen. Dit aantal werd uitgebreid tot 51 door Koninklijke Eijsbouts uit Asten. 47 hiervan hangen van buiten zichtbaar in de spits van de toren. De grootste vier klokken van het carillon hangen op de luidzolder, een paar etages onder de torenspits: de Jhezus (1541), de Salvator (1547), de Jacob (1570) en de Wegewaert (1647). De Maria uit 1543 is al in 1575 omgesmolten, om er kanonnen van te kunnen maken. De grootste klok is in de Tweede Wereldoorlog begraven onderin de toren om deze uit de handen van de Duitsers te houden. Hij was te groot om door de monumentale deuren naar buiten te transporteren. In de nacht van 4 op 5 mei 1945 is de Jhezus weer op zijn plaats gehesen zodat hij tot grote verbazing van het Haagse volk de bevrijding

kon inluiden. De Salvator werd na de oorlog in Duitsland teruggevonden. Het schip dat de Jacob naar Duitsland had moeten brengen is onderweg gezonken. Na de oorlog kwam Jacob ongeschonden boven water. De Wegewaert, nog altijd goed voor zo'n 3000 kilo, vonden de Duitsers kennelijk te klein, deze is de hele oorlog op zijn plaats gebleven.

Beiaardiers

Momenteel is de toren gesloten voor publiek, wel wordt hij als doorgang gebruikt naar de naastgelegen kerk. Het carillon wordt veelvuldig gebruikt door de stadsbeiaardier van Den Haag. Sinds de 16de eeuw zijn er in totaal eenentwintig stadsbeiaardiers aan het carillon van de Haagse Toren verbonden geweest. De laatste twee zijn Heleen van der Weel van 1975 tot 2011 en Gijsbert Kok is sinds 2012 de huidige stadsbeiaardier. Het carillon wordt al eeuwenlang met de hand bespeeld op maandag, woensdag en vrijdag.van 12.00 tot 13.00 uur. Dagelijks, elk kwartier van 's morgens 8.15 tot 's avonds 21.00 uur wordt er een wisselende melodie gespeeld door de automaat. Hiervan is het belangrijkste deel een draaiende trommel met verplaatsbare pinnen die de klepels bedienen. Deze is door de Haagse smid Libertus van der Burgh gebouwd in 1689. Regelmatig worden er andere melodieën "verstoken" door het verplaatsen van de pennen in de 14000 gaten in de trommel. Rick Baron

Pagina 12

(foto: BJörn Paree)

De Jan Knippenberg Memorial 2014 Jeroen Leijnse heeft in de vorige krant een mooi verslag geschreven over de Strandmarathon die hij heeft gelopen. Jeroen heeft zich bereid verklaard regelmatig te schrijven voor de Marathonkrant over de marathons die hij loopt. Dit keer zijn belevenissen bij de Jan Knippenberg Memorial.

De JKM

Voor de liefhebbers van de kust en lopers die het stukje over het strand tijdens de Vredesmarathon in september of de hele Strandmarathon in januari en juli te kort vinden bestaat sinds 1996 de Jan Knippenberg Memorial ("JKM"). De JKM is de langste strandrace ter wereld en loopt vanaf Hoek van Holland naar Den Helder. De JKM is opgezet ter nagedachtenis aan Jan Knippenberg (1948-1995), de pionier van het ultralopen in Nederland. Het parcours, inclusief omweg via de sluizen bij IJmuiden en bij de Scheveningen Haven, was een trainingsroute van Jan Knippenberg. Jan woonde zelf op Texel en liep af en toe van Den Helder vanaf de veerboot naar zijn ouders in Hoek van Holland. En na het weekeinde weer terug. Inmiddels is de JKM is uitgegroeid tot een hardloopklassieker.

Paaszaterdag

De magie van de JKM betreft het weidse uitzicht en de continue veranderende


omstandigheden op het strand als gevolg van de wisselingen van het tij en weersveranderingen. Omdat de JKM traditiegetrouw op paaszaterdag plaatsvindt, is de verwachting koel lenteweer. Kans op een buitje en redelijke kans op wind mee, maar zeker ook kans op tegenwind. Onder de diverse winnaars van de JKM zijn verschillende bewoners van de Haagse kuststreek, die uiteraard het thuisvoordeel hebben van een perfecte trainingslocatie. Afgelopen 19 april deed de JKM ook Scheveningen weer aan. Rond middernacht waren 24 helden gestart in Hoek van Holland, richting eerste halteplaats Scheveningen bij de strandopgang Houtrustweg.

Hele en halve

Zelf heb ik verstek laten gaan om de lopers aan te moedigen. Ik deed namelijk mee aan de JKM 60 km, die ook wat meer deelnemers kent. De korte afstand is eigenlijk 59 km, maar 60 klinkt nu eenmaal beter. De korte versie ging van start in Wijk aan Zee en heeft als finish uiteraard hetzelfde eindpunt in Den Helder als de hele JKM. De halve JKM was eerlijk gezegd goed te doen. Ik was redelijk voorbereid door de Den Haag Strandmarathon in januari en de nodige trainingskilometers op het strand. Op de dag zelf liet de vorm van de dag het een beetje afweten en kon ik mijn tempo onvoldoende vasthouden. Wellicht ook vanwege meer tegenwind dan ik had gehoopt. Maar als je wat rustiger loopt heb je weer


Pagina 13

(foto: Cees Olsthoorn)

meer te genieten onderweg. Uiteindelijk ben ik na 6 uur en 20 minuten gefinisht. De winnaars? Pieter Mans legde de 125 km af in 11u en 22 minuten. De laatste deelnemer van de JKM 125 finishte na 17u en 17 minuten. Jan Muller won de JKM 60km in een tijd van 4 uur en 47 minuten. Meer informatie over de uitslagen is te vinden op www.ultraned.org.

In 2016 de volgende De halve JKM is een aanrader vanwege het bijzondere karakter van de loop, maar vooral ook door de perfecte organisatie. Belangstellenden moeten nog even wachten tot de volgende editie. Pas in het voorjaar van 2016 zal de volgende editie van de JKM plaatsvinden. De JKM en een andere ultraklassieker, De Zestig van Texel, wisselen elkaar namelijk af: de JKM op paaszaterdag van de even jaren, en Texel op tweede paasdag van de oneven jaren. Er is een kwalificatie-eis voor de "hele Knip" (of De 120 van Texel): een 100 km binnen 9.30. Nadere informatie is te vinden op www.janknippenbergmemorial.nl. Tot over twee jaar! Jeroen Leijnse

Den Haag Marathon en Oxfam Novib Slaan handen ineen voor vrede Ook dit jaar is Oxfam Novib het officiële goede doel van Den Haag Marathon. Vrede en recht spelen een grote rol in het werk van Oxfam Novib. Elke dag zet Oxfam zich in voor een rechtvaardige wereld zonder armoede en met gelijke kansen voor iedereen. Ook jij kunt hieraan bijdragen. Tijdens DHM kun je namelijk hardlopen voor kinderen in Somalië.

Oxfam Novib in Somalië In Somalië zijn veel kinderen ernstig ondervoed. Door jarenlange conflicten heerst er grote armoede in Somalië. Veel ouders kunnen hun kinderen daardoor niet voldoende te eten geven. Zij gaan met honger naar bed. Vooral jonge kinderen raken hierdoor ernstig ondervoed. De lokale partnerorganisatie van Oxfam Novib geeft de kinderen daarom Plumpy’nut. Dit is een calorierijke notenpasta met alle belangrijke voedingsstoffen. Naast deze acute hulp zorgt zij ook voor veilig drinkwater,

goede sanitaire voorzieningen en voorlichting over hygiëne. Samen kunnen we ervoor zorgen dat ook zij te eten hebben.

Lopen voor Oxfam Novib doe je zo: Vind je het leuk om deel te nemen aan Den Haag Marathon en daarmee geld in te zamelen voor Oxfam Novib? • • • •

Schrijf je in voor Den Haag Marathon en vink op het inschrijfformulier aan dat je voor Oxfam Novib loopt. Start een actie op mijnoxfamnovibactie.nl en deel je pagina met al je vrienden, familieleden en collega’s. Wijzig je Facebook header naar ‘I run for Oxfam Novib’. Op mijnoxfamnovibactie.nl vind je een actiepakket en tips voor een succesvolle actie. Zamel zoveel mogelijk geld in voor jouw actie. Lukt je dat, dan maak je kans op mooie prijzen!

De Passage

tot over de grenzen bekend!

Pagina 14

De Tourist Run gaat ook vlak langs het oudste winkelcentrum van Nederland, De Passage. Reden om ook wat aandacht te besteden aan deze vermaarde winkelgalerij.

Geschiedenis

De passage is in 1885 gebouwd en ontworpen door de architecten H. Wesstra en J.C. van Wijk. De derde poot, die uit komt op de Hofweg, werd pas later gebouwd in 1928. Het oudste deel is gebouwd in een neorenaissancestijl, terwijl de latere uitbreiding een expressionistische stijl heeft. Gezien de grote artistieke en culturele waarde die de Passage heeft, is het door de UNESCO in hun top 100 van monumenten geplaatst. De ingebruikname in 1885 gebeurde door de N.V. 's-Gravenhaagsche Passage Maatschappij, die mede werd gesticht door de bekende Hagenaar Petrus Josephus de Sonnaville (18301925), tevens één van de oprichters van het Kurhaus in Scheveningen.

Restauratie

In 2007 kwam er een einde aan een grondige restauratie van de Passage, uitgevoerd naar ontwerp en onder begeleiding van Kentie & Partners Architekten. Gevels werden weer in de oorspronkelijke staat teruggebracht, de marmeren vloer werd door Italiaanse vaklui hersteld. Omdat diverse woningen gelegen boven de winkels, voor de restauratie al langdurig leeg stonden, zijn deze bij De Passage betrokken. Via bruggen kan men van de ene naar de andere kant oversteken.


Winkels

Diverse winkels in De Passage zijn daar inmiddels al zo lang gevestigd, dat ze feitelijk een “begrip” zijn geworden. Om er enkelen te noemen: de tassenen kofferwinkel van Van Os, de vulpenspeciaalzaak Akkerman, die echter wel het tweede aangrenzende winkelpand geruime tijd geleden heeft af moeten stoten. Velen kunnen zich vast nog wel herinneren dat je er leuke cadeautjes kon kopen. Van pluche beesten tot een groot assortiment kalenders en van spaarpotten tot vele kantoorartikelen. De wereldleiders van de recent in Den Haag gehouden NSS top, hebben allen een door Akkerman gegraveerde pen ontvangen. Simon Lévelt, een speciaalzaak in thee en koffie waar je veel keuze hebt en waar je ook nog eens lekker kunt genieten van Italiaanse lekkernijen als cantuccini en amarettini en van Oudhollandse biscuits als kletskoppen en zoete nougat. De postzegelhandelaar Keiser & Zoon die o.a. ook allerlei muntenverzamelingen verkoopt is voor velen ook geen onbekende. Een van de nieuwkomers die zich er heeft gevestigd en op 16 juni 2014 haar deuren opent, is Apple Store. Deze zaak bevindt zich precies in het midden van De Passage, bij het pleintje, waar ieder jaar die enorme kerstboom staat. Dat heeft recent voor nogal wat onrust gezorgd, toen Apple deze kerstboom heeft laten verwijderen. Door o.a. een fiks aantal op de schutting aangebrachte protesten voor de winkel, heeft men de boom weer teruggeplaatst! Momenteel wordt de laatste hand gelegd

Wat doen de vrijwilligers? In de voorbereidende fase en tijdens de marathon zijn veel vrijwilliger nodig. Of het nu gaat om aanwijsborden maken, lunchpakketten rondbrengen, het verkeer regelen, medailles uitdelen of drankposten opbouwen, afbreken en bemensen. We hebben u nodig! Bekijk de advertentie in de krant hoe u zich kunt aanmelden

aan De Nieuwe Haagse Passage, ontworpen door Bernard Tschumi, die naar verwachting september 2014 wordt opgeleverd. Hij loopt tussen de Spuistraat en de Grote Marktstraat en zal beide passages met elkaar verbinden. In deze nieuwe passage komen diverse winkels, horeca en het Novotel met 118 kamers. En om weer nostalgisch te eindigen: “wie heeft er vroeger niet een film gezien in de bioscoop “Passage”, toen er in de winkelpassage nog een heuse filmzaal was gevestigd?!” Rick Baron


Pagina 15

Maag- en darmklachten bij hardlopers Komt het bekend voor: tijdens duurlopen geplaagd worden door buikkrampen, aandrang en aanhoudende diarree? Dan ben je niet de enige. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat 30 – 50% van de duursporters te maken krijgt met deze problemen. Sportdiëtiste Ancilla Sterrenburg-Kluin van VodiService geeft informatie en advies over maag-en darmklachten: Als fervent hardloopster zijn maag-en darmklachten voor mij een bekend fenomeen. Tijdens de voorbereidingen van mijn eerste marathon in 2012 ervaarde ik vrijwel iedere training deze ongemakken. Soms waren de klachten zo hevig dat ik trainingen moest staken. In mijn persoonlijke zoektocht wat voor mij goed werkte bij maag-en darmklachten, heb ik verschillende zaken uitgeprobeerd. In dit artikel deel ik graag wetenschappelijke achtergronden en voedingsadvies:

Wat gebeurt er bij inspanning? Om te begrijpen waarom maag-darmklachten tijdens inspanning kunnen ontstaan, is eerst een kleine uitleg van de fysiologie van belang: Het lichaam is in rust gericht op de vertering van voedsel en de doorbloeding van onze vitale organen. Hiervoor wordt bloed richting ons maag-en darmstelstel gepompt. Wanneer je start met hardlopen, is er een verhoogde behoefte om de bewegende spieren, de huid, het hart, en de longen van voldoende bloed te voorzien. Immers, deze spieren en organen moeten voldoende zuurstof geleverd krijgen om inspanning te kunnen leveren. Afhankelijk van de duur en intensiteit van de inspanning, kan de bloedtoevoer naar het maag-darmkanaal wel tot 80% verminderd worden. Door deze herverdeling van het bloed, ontstaat zuurstoftekort in het maagdarmstelsel. De bewegelijkheid van het maagdarmstelsel neemt daardoor af. Dit leidt ertoe dat voedsel minder goed opgenomen en getolereerd wordt: de maag en darmen kunnen het voedsel tijdens inspanning niet goed verteren zonder voldoende zuurstof. Ook blijft het

voedsel langer in de maag (vertraagde ‘lediging’ van de maag), waardoor dit onvoldoende fijngemalen wordt aangegeven aan de dunne darm. Een andere oorzaak die vooral bij hardlopers een rol speelt, zijn de schokbewegingen tijdens het lopen, waardoor het lichaam voortdurend door elkaar wordt geschud en er druk ontstaat op maag en darmen. Dit kan tevens bijdragen aan het ontstaan van maag-darmklachten. Ook is bekend dat de mate van training van de loper een rol kan spelen: een beginnende loper ervaart vaker klachten dan de doorgewinterde duurloper. De gevolgen verschillen per sporter (er zijn genoeg lopers die nooit klachten ervaren). De meest voorkomende klachten zijn: oprispingen, misselijkheid, braken, buik- en darmkrampen, winderigheid, aanhoudende aandrang en diarree.

middelen. Voor een duurloper vormen sportdranken en gels een belangrijke bijdrage in de energievoorziening. Echter, deze producten bevatten vaak grote hoeveelheden fructose. De darmen kennen een limiet in een goede verwerking van fructose. Teveel fructose in één keer, kan diarree veroorzaken. • Introductie nieuwe (sport)voeding. Soms geeft de introductie van nieuwe (sport)voeding problemen, omdat het lichaam niet bekend is met de producten

Praktische voedingsadviezen:

Deze voedingskundige adviezen kunnen bijdragen aan minder klachten:

• Nuttig grote maaltijden, ontbijt/lunch/ diner, minimaal 3 uur van te voren. Is dit praktisch niet haalbaar? Zorg dat hoeveelheden worden verdeeld tussen vóór en na de training. • Vermijdt zoveel mogelijk vlak voor de inspanning: -Zuivelproducten Naast de fysiologische oorzaken, kan het -Koffie ontstaan van maag-en darmklachten ook -Vezelrijke producten: volkorenproducten, gerelateerd zijn aan voeding. Daarvoor rauwkost, citrusfruit zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. -Vetrijke producten • De tijd tussen de laatste maaltijd en de -Pittig/ sterk gekruid eten tijd van training. Het lichaam heeft te • Start gehydrateerd en drink voldoende weinig tijd om de voeding goed te kuntijdens de training. De richtlijn is zo’n nen verteren. 250 – 350 ml per kwartier te drinken. • Het soort voeding dat voor training ge- • Maak gebruik van een isotone sportnuttigd wordt. Vet en eiwit blijven langer drank.Gebruik geen hypertone sportin de maag dan koolhydraten en verteren drank, omdat deze sterker geconcendus minder snel. Vezelrijke voeding is erg treerd zijn en daarom klachten kunnen gezond, maar stimuleert de stoelgang. uitlokken • Dehydratie. Uitdroging vermindert de beperkte doorbloeding van de maag en darmen nog meer. • Inname van geconcentreerde voedings-

Zijn er ook (voedingskundige) oorzaken?

Pagina 16

• Kijk naar de samenstelling van je sportdrank en/of andere sportvoeding: De meest gangbare verhouding glucose/ fructose in sportdranken is 2:1. Probeer eventueel een product lager in fructose en hoger in glucose. • Neem alleen vloeibare voeding tijdens inspanning • Laat maag en darmen wennen aan voeding en vocht door eenduidig eetpatroon te volgens tijdens trainingen


•

Zo weet je waarop én wanneer je ergens op reageert Probeer nieuwe sportvoeding ruim van te voren uit

Geef het lichaam tijd om te wennen aan nieuwe sportvoeding, dus niet vlak voor een belangrijke training of wedstrijd iets nieuws gaan proberen. Blijf je klachten houden of heb je meer vragen? Neem dan contact op met een sportarts (www. mchaaglanden.nl/sport-geneeskunde)


Pagina 17

of sportdiëtiste (www.vodiservice.nl of [email protected]). Ancilla Sterrenburg-Kluin

Marathonbureau als stageplek

Sinds kort is het Marathonbureau officieel als stageplaats erkend! Er zijn inmiddels al diverse stagiaires aan het werk geweest. In de volgende krant stellen wij de huidige vier stagiaires nader aan u voor.

Het nieuws zal intussen bij de meesten wel bekend zijn. Deze zaak van naam moet in augustus 2014 helaas zijn deuren sluiten. Voordat het doek definitief valt, willen we nog even een kijkje nemen in deze prachtige chique winkel, die is gehuisvest in een fraai pand aan de Gravenstraat. De voornaamste reden dat we er iets over schrijven is echter dat de Tourist Run in september ook hier langs gaat.

Maison de Bonneterie

Nog heel even een Haags begrip Amsterdam

De eerste winkel van De Bonneterie werd in 1889 in Amsterdam geopend door Joseph Cohen, zoon van een Joodse textielhandelaar, die kort daarvoor was gehuwd met Rosa Wittgenstein. Dit pand was gevestigd aan de Kalverstraat 181, hoek Olieslagerssteeg. Reeds in 1901 werd door de toenmalige koningin Wilhelmina het predicaat ‘hofleverancier’ verleend. Het bedrijf werd in 1921 overgenomen door de neven Alfred en Max Cohen, want Joseph en Rosa hadden geen kinderen.

Den Haag

In 1895 werd een vestiging geopend aan de Haagse Gravenstraat. De betreffende grond behoorde aanvankelijk toe aan

de Groenmarkt dat destijds echt een groentemarkt was, die aansloot op het Buitenhof. In 1913 werd op dezelfde plaats een nieuw pand gebouwd. Dezelfde architect Jacot, die de vestiging in Amsterdam had gebouwd, werd aangetrokken voor deze Haagse klus. Voordat dit gebouw kon worden gerealiseerd, moest er eerst een bouwblok met woningen, winkel en slopjes verdwijnen. Ook de eigen winkel van Cohen moest er aan geloven. In dit monumentale pand is Maison de Bonneterie nog steeds gevestigd. De gevels zijn hoofdzakelijk uit natuursteen opgetrokken en grotendeels geïnspireerd op het classicisme. In de gevels zijn diverse ornamenten verwerkt waarbij de invloed van de

Javaanse kunst duidelijk is terug te vinden. Het pand –dat vier bouwlagen telt- ligt erg centraal. Het heeft aan drie zijden rondpoortvormige toegangen. De hoofdingang is gesitueerd aan de Dagelijkse Groenmarkt en komt uit bij het terras van “het Goude Hooft”, eveneens een begrip in Den Haag. Zowel het pand in Amsterdam als in Den Haag zijn een rijksmonument. Net als in Amsterdam was ook hier het kledingassortiment exclusief. Het woord “Bonnetterie” komt uit het Frans, dat “gebreid goed” betekent. Later ging men zich ook toeleggen op andere luxe waren, om het hoofd tegen de concurrent te kunnen bieden en om met de tijd mee te gaan.

Interieur

Zo fraai als de buitenzijde van het pand is, minstens zo fraai en indrukwekkend is het interieur van het gebouw. Zo treffen we er veel prachtig stucwerk aan, ornamenten, pilaren en kristallen lampen. Ook de oudroze bekleedde trappenhuizen, afgewerkt met mooi hout, en glasin-lood ramen, ogen erg fraai. De letterlijke kroon op dit gebouw is de schitterende ovale koepel van glas-in-lood. Je hebt de neiging om door naar boven te kijken om dat te bewonderen!

Oorlog

Wanneer ik via het trappenhuis naar de eerste etage loop zie ik een grote bronzen plaquette hangen aan de wand, waarop zesenzestig namen zijn gegraveerd van –voornamelijk Joodsewerknemers die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Duitse kampen zijn omgekomen. Ik word er stil van en denk meteen aan het doel van onze Den Haag Marathon: “Lopen voor de vrede”. Alleen al om die reden vond ik het goed dat ik hier naar binnen ben gestapt. Ik krijg bij mijn vertrek van een van de medewerkers een wijkkrant mee van het Hofkwartier waarin over de Maison de Bonneterie staat: “dat er een grande dame verdwijnt” en spreekt de buurt voorts de wens uit dat het gebouw “een ongeschonden, deftige toekomst” mag krijgen. Ik kan deze uitspraken alleen maar onderstrepen! Rick Baron

Pagina 18


24e Marathon in zonovergoten Leiden Op zaterdag 18 mei is in Leiden de 24e Marathon gelopen. Leiden, de marathonstad met wie Den Haag nauwe banden onderhoudt, heeft die dag een gezellig evenement neergezet. Ik ben gedeeltelijk getuige geweest van deze zeer zonnige, sportieve dag. Hierbij een (foto)impressie. Je hoeft vanaf het station alleen de vaandels met marathonopschrift te volgen en je wordt vanzelf naar het startpunt geleid. Allereerst zie ik een grote hoeveelheid (meer dan 1500, is mij verteld) scholieren finishen bij de Kids-run. Sommige blij lachend, andere met verbeten gezicht om toch vooral een goede tijd neer te zetten! Totaal hebben er 32 scholen meegelopen.

Bij de volwassenen de 5, 10, 21 en 42 kilometer. Ook hier veel deelnemers en veel publiek. Tussen de bedrijven door werd ook nog even het dames waterpoloteam van ZVL gehuldigd door de loco-burgemeester, omdat men landskampioen was geworden. Een beetje jammer dat daardoor tijdelijk minder aandacht was voor de lopers die aan het finishen waren! Volgend jaar de 25e keer de Leiden Marathon. Dat wordt een extra feestje! In de volgende Marathonkrant een gesprek met Tjeerd Scheffer, de man achter de Marathon van Leiden. Rick Baron

Meld je nu aan als

Business team 5 lopers per team Zie voorwaarden op

www.denhaagmarathon.nl


Pagina 19

Verenigingen Den Haag Marathon 2014

DEN HAAG DUURSPORT VERENIGING

Sponsors Den Haag Marathon 2014

De Hardloopwinkel ‘s-Gravenhage

Duijsens & Van der Klei & Zwijnenberg Advocaten ‘s-Gravenhage

Middin Rijswijk

Canon ‘s-Gravenhage

G. Harteveld & Zonen Verhuizingen en Pianotransport ‘s-Gravenhage Carnegie Stichting ‘s-Gravenhage

Strandpaviljoen De Golfslag Wassenaar

One Stop Printshop Colorworks ‘s-Gravenhage

Medisch Centrum Haaglanden ‘s-Gravenhage

Goede doel waarvoor wordt gelopen

Meld u aan als vrijwilliger! NUMMER 8 JUNI 2014

Recommend Documents