OOK OOKALS ALSJE JEER ER NIET NIET OOK ALS JE ER NIET MEER BENT JE MEER BENT KAN KAN JE MEER BENT, KAN JE NOG MEER BETEKENEN NOG MEER BETEKENEN NOG MEER BETEKENEN DAN JE DENKT. DAN JE DENKT.
DAN JE DENKT.
Commerciële bijlage.
Valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie.
Neem een goed doel op in je testament. Neem een goed doel op in je testament. www.testament.be 0479 76 00 76
[email protected]
7EQIR GVItVIR [I OERWIR (I 2EXMSREPI 0SXIVMN KIIJX QMPNSIR IYVS EER GYPXYYV (ERO^MN Y
[[[REXMSREPIPSXIVMNFI
TESTAMENT.BE
l
Testament.be Meer dan een mediacampagne
Testament.be is een gezamenlijke mediacampagne van meer dan zeventig ngo’s en maatschappelijke organisaties. Hun missie: mensen bewust maken van de mogelijkheid om een goed doel op te nemen in hun testament. “We willen de taboes rond het opstellen van een testament doorbreken,” verklaart Carine Coopman, algemeen coördinator van de campagne. En op dat vlak hebben ze nog wel wat werk voor de boeg, want Belgen vinden de stap naar een notaris vaak te groot, zijn liever niet bezig met hun nalatenschap, of denken dat schenken aan een goed doel iets voor rijke mensen is. “Nochtans is het een mooie gedachte, iets nalaten dat bijdraagt tot een betere wereld voor de generaties die na jou komen. En daarvoor hoef je helemaal geen miljonair te zijn.”
“Niemand denkt graag na over oud worden, doodgaan, of een testament maken. Toch kan het je heel veel rust schenken om – voor zover dat mogelijk is – voorbereid te zijn op dat moment. We zien ook dat veel mensen het zo ervaren. Door hun testament op te stellen krijgen ze een goed gevoel. Omdat ze weten dat alles geregeld is voor later. Als ze met hun testament dan ook nog iets goeds kunnen doen voor anderen, voor de wereld, hebben ze bovendien het gevoel dat ze iets zinvols doen, dat ze iets betekenen voor de generaties na hen. Dat is een hele mooie gedachte voor veel mensen.” De missie van Testament.be is duidelijk: mensen ervan bewust maken dat ook in België de mogelijkheid bestaat om een goed doel op te nemen in je testament. In het buitenland weten mensen dat al veel langer. “In Nederland bestaat de traditie van geven aan een goed doel al heel lang en zijn testamentaire schenkingen veel meer ingeburgerd. Maar ook in ons land worden steeds meer mensen zich ervan bewust dat ze iets zinvols kunnen doen met hun centjes. Vooral mensen zonder kinderen hebben daar behoefte aan. Voor hen biedt de formule van een duolegaat trouwens een belangrijk fiscaal voordeel als ze ook iets willen geven aan een ver familielid, een vriend, of een vriendin.” Goede doelen hebben die extra werkingsmiddelen trouwens broodnodig. “De overheid stimuleert deze organisa-
ties steeds vaker om zoveel mogelijk zelfbedruipend te zijn. De reguliere kanalen om fondsen te werven zijn daarvoor vaak niet toereikend. Daarom worden erfenissen ook belangrijker voor deze organisaties. Ook universiteiten hebben zulke financiële steun trouwens steeds meer nodig om foto Celine Vertongen wetenschappelijk onderzoek te kunnen doen, bijvoorbeeld naar Carine Coopman, algemeen coördinator campagne testament.be: toepassingen met stamcellen. We “Testament.be krijgt geen commissie op het bedrag dat mensen schenken. horen van veel goede doelen dat Alles gaat voor 100% naar het goede doel.” ze meer vragen krijgen van mensen die hen iets willen nalaten. Wij proberen die mensen geven hen informatie, helpen hen een goed doel te kiezen, te helpen met die vragen.” en informeren hen over de verschillende manieren om aan een goed doel na te laten. Op basis van die informatie kunnen mensen beslissen om zelf een testament op te stellen Neutrale informatie dan wel om dit via een notaris te doen, zij kiezen zelf. Het Testament.be is niet alleen een bewustmakingscampagne, is niet zo dat we een commissie krijgen op het bedrag dat maar geeft ook op neutrale wijze informatie aan mensen mensen schenken: we krijgen ons budget via de organidie vragen hebben over een legaat aan het goede doel. saties die deelnemen aan de campagne. Je kunt er dus op “Veel mensen zitten met vragen, maar vinden de stap naar vertrouwen dat onze tussenkomst honderd procent neueen notaris in eerste instantie te groot. Wij proberen hen traal is. Eigenlijk weten we niet eens of mensen uiteindelijk te helpen met neutrale informatie. Ze kunnen niet alleen een goed doel opnemen in hun testament. In België geldt terecht op onze website, maar kunnen ons ook bellen of er geen registratieplicht, dus het resultaat van onze inspanmailen met hun vragen. Onze rol is dus heel breed: we ningen is niet rechtstreeks meetbaar.”
AMNESTY INTERNATIONAL
BEDNET
Streeft de naleving van alle mensenrechten na door onderzoek en actie
Verbindt langdurig en chronisch zieke kinderen via internet met hun eigen klas
APOPO
BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA
ARTSEN ZONDER GRENZEN
BLINDENZORG-LICHT & LIEFDE-VLAAMS OOGPUNT
Detecteert landmijnen en tuberculose met getrainde ratten
Verleent wereldwijd medische hulp aan bevolkingsgroepen in nood
Levert strijd ter voorkoming van cardiovasculaire aandoeningen
Zet solidariteitsprojecten op met en voor blinden en slechtzienden
3
4
l
TESTAMENT.BE
Hoe kan je geven aan een
goed doel?
Als je besluit om een deel van je nalatenschap aan een goed doel na te laten, dan is het nodig dat je een testament maakt. Alleen zo ben je er zeker van dat al je wensen na je overlijden worden uitgevoerd. Zo’n testament opstellen hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Ook als je een bescheiden vermogen hebt, is het trouwens zinvol om eens te bekijken welke mogelijkheden er bestaan om je nalatenschap te regelen. En om de successierechten te beperken die je erfgenamen later zullen moeten betalen.
biedt. De inhoud dicteer je zelf aan je notaris, in aanwezigheid van twee getuigen of een tweede notaris. Zo ben je er zeker van dat je wensen juridisch correct verwoord worden. Het testament wordt dan sowieso bewaard bij de notaris zodat er geen risico op verlies bestaat. Heb je bezittingen in het buitenland die je na je overlijden wil nalaten, dan laat je best een internationaal testament opstellen. Dat komt in verschillende fases tot stand. Eerst wordt er een onderhands geschrift opgesteld. Dat hoef je niet zelf te schrijven en het is ook niet nodig dat je het ondertekent. Dat document geef je aan de notaris, in aanwezigheid van twee getuigen, waar je moet verklaren dat het jouw testament is en dat je de inhoud ervan kent voor je het ondertekent. De notaris zal het geschrift dan bewaren in een verzegelde omslag. Tot slot hecht hij een verklaring aan het testament waaruit blijkt dat er aan alle wettelijke vereisten werd voldaan.
2. Wat kan je nalaten aan een goed doel? Niet het voorbehouden deel
1. Je testament opstellen Geen testament? De wet regelt je erfenis Heb je geen testament, dan regelt de wet wie je erfenis krijgt: je echtgenoot of echtgenote, je kinderen, of andere familieleden als je bijvoorbeeld geen kinderen hebt. Door een testament op te stellen ben je er zeker van dat je geld terechtkomt bij wie jij belangrijk vindt. Wil je een stuk van je vermogen aan een goed doel nalaten, dan is het dus belangrijk dat je dit in je testament laat opnemen. Bovendien vergeten veel mensen dat ze eerder al de bestemming van hun vermogen op een bepaalde manier hebben vastgelegd, bijvoorbeeld in een huwelijkscontract, of via levensverzekering. Onder bepaalde voorwaarden kan die bestemming nog gewijzigd worden. Drie soorten testamenten Een testament is in feite een akte waarin je bepaalt welk stuk van je nalatenschap je aan wie wil nalaten. Je kan deze akte op elk moment herzien. Dat kan bijvoorbeeld nodig zijn na een belangrijke erfenis of als je vastgoed verkoopt. Het bedrag dat je nalaat moet in dat geval misschien worden aangepast. De meest gebruikte vorm is een eigenhandig testament, dat is een testament dat je zelf schrijft. Doordat er geen notaris aan te pas komt, zijn er ook geen kosten aan verbonden en is het de goedkoopste manier om een testament op te stellen. Je mag het op elk mogelijk papier schrijven in de taal die je zelf wil. Alleen moet je ervoor zorgen dat je er een datum op vermeldt en dat je het ondertekent met je gebruikelijke handtekening. Er zijn wel een aantal nadelen aan verbonden. Zo kan er twijfel of onduidelijkheid ontstaan over de rechtsgeldigheid van het testament en bestaat het risico dat je het testament verliest, of dat het wordt vernietigd. Het is dus geen slecht idee om het in bewaring te geven bij een notaris. De notaris kan dan ook nagaan of het testament aan de voorwaarden voldoet. Bovendien is de bewijskracht van een eigenhandig testament beperkter. Een notarieel testament is een alternatief dat je meer zekerheid
Volgens de wet ben je niet helemaal vrij om te kiezen aan wie je jouw vermogen nalaat. In België bestaat er zoiets als het voorbehouden deel van je nalatenschap. Dat is het stuk van je erfenis waarover je niet vrij kan beschikken, omdat bepaalde erfgenamen er recht op hebben. Deze reservataire erfgenamen – je kinderen, je echtgenoot of echtgenote, je kleinkinderen (indien die in de plaats komen van een kind dat eerder overleed), of je ouders (indien je geen kinderen en/of langstlevende echtgenoot hebt) – kan je op die manier nooit onterven. Zo heeft één kind recht op de helft van je vermogen, twee kinderen krijgen twee derde en drie kinderen erven drie vierde van je nalatenschap. Het beschikbaar deel Het deel van je erfenis dat overblijft, het beschikbaar deel, kan je wel nalaten aan wie je wilt, bijvoorbeeld aan een goed doel. Heb je geen reservataire erfgenamen – dus geen kinderen of kleinkinderen die in de plaats komen van een kind dat al overleden is, geen echtgenoot of echtgenote, en geen ouders – dan kan je vrij beschikken over je hele vermogen en alles nalaten aan wie je maar wilt. Als je daarbij gebruik maakt van een zogenaamd duolegaat, dan is dat in veel gevallen voordelig voor je erfgenamen omdat de successiebelastingdruk dan lager is. (Zie pagina 6 en 7). Verschillende soorten legaten De som of het bepaald goed dat je via je testament nalaat aan een erfgenaam of aan een goed doel, noemt men een legaat. Je kan drie soorten legaten voorzien in je testament. Een bijzonder legaat is een bepaalde som geld of een precies omschreven goed, zoals een huis, een schilderij, een bepaald juweel dat je aan iemand nalaat. Bij een legaat ten algemene titel laat je een bepaald percentage van je goederen na. Met een algemeen legaat wordt de algemeenheid van de goederen die je nalaat bedoeld. Je erfgenaam krijgt dan alle goederen van je nalatenschap, behalve het gedeelte dat je op een andere manier – via een bijzonder legaat of een legaat ten algemene titel – nalaat.
3. Hoe een goed doel opnemen in je testament? Om een goed doel op te nemen in je testament hoef je helemaal geen multimiljonair te zijn. Je kan ook kleinere bedragen nalaten of goederen met een bepaalde waarde – zoals meubels, schilderijen, of juwelen – opnemen in je testament. Veel mensen vergeten trouwens dat hun eigen woning een groot stuk van hun vermogen vertegenwoordigt, waarvan ze de waarde vaak onderschatten. Belangrijk is dat je duidelijk omschrijft welk het goede doel van jouw keuze is, met het ondernemingsnummer, het adres, enzovoort. Voorzie ook een vangnet voor het geval het goede doel niet meer zou bestaan op het ogenblik dat je overlijdt. In bepaalde gevallen kan het voor je andere erfgenamen trouwens een voordeel zijn als je een goed doel opneemt in je testament. Aan het goede doel wordt dan de last opgelegd om de successierechten op het erfdeel van je erfgenamen te betalen. Dankzij de lagere successietarieven die goede doelen in België betalen (het tarief varieert naargelang het Gewest waar je je fiscale woonplaats hebt op het ogenblik van overlijden), gaat er een veel kleiner stuk van het bedrag dat je nalaat naar de staat. Zo blijft er zowel voor je wettelijke erfgenamen of legatarissen als voor de organisatie waar je wilt aan nalaten meer over. Er zijn verschillende manieren om van dit verlaagde successietarief gebruik te maken. Welke je best kiest, hangt af van jouw specifieke situatie. Heb je geen kinderen, kleinkinderen, echtgenoot of echtgenote, of een samenwonende partner, dan is een duolegaat de meest interessante formule. De tarieven voor andere erfgenamen zoals broers en zussen kunnen oplopen tot 65%. Ooms, tantes, neven en nichten kunnen gemakkelijk 65% of 70%, afhankelijk van het bevoegde gewest, successierechten moeten betalen. Voor andere legatarissen kunnen de tarieven oplopen tot 65% of 80%, afhankelijk van het bevoegde gewest, zodat zij dus maar een erg klein stuk van je nalatenschap overhouden. Via een duolegaat laat je een deel van je vermogen na aan een vzw of een stichting die bovendien de successierechten betaalt op het stuk dat je aan je familielid of aan een andere legataris nalaat. Voor het deel dat naar het goede doel gaat, geldt bovendien een lager successietarief. Met andere woorden: het bedrag dat naar de staat gaat is kleiner, en je houdt een groter bedrag over om te verdelen. Met kinderen of erfgenamen in de rechte lijn ga je beter voor het monolegaat. Hoewel de successietarieven voor erfgenamen in de rechte lijn een stuk lager liggen (tussen 3% en maximum 30% afhankelijk van het gewest), kan je hier toch op besparen door gebruik te maken van een gelijkaardige techniek. Laat je meer dan 250.000 euro aan roerend of onroerend goed na aan je kinderen, dan gaat in Vlaanderen maar liefst 27 procent van dat bedrag naar de staat. Met een monolegaat kan je dat temperen. De organisatie waar je aan nalaat, betaalt de successierechten waardoor zowel het goede doel als je kinderen meer overhouden.
BOND ZONDER NAAM
CHARCOT STICHTING
BOZAR
CHILD FOCUS
ÇAVARIA
DE BLAUWE WERELDKETEN
Ontwikkelt pluralistische initiatieven en samenwerkingsverbanden die het beste in mensen versterken
Het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel, één van de belangrijkste spelers in het culturele veld
Komt op voor de rechten van homo’s, lesbiennes, bi’s en transgenders
Multiple sclerose overwinnen door onderzoek
Stelt alles in het werk om verdwijning en seksueel misbruik van kinderen aan te pakken en te voorkomen
Werkt dag na dag aan een beter dierenwelzijn
TESTAMENT.BE
l
5
Concrete cijfers 1. Vlaams Gewest TABEL II
TABEL I A
Tarief in rechte lijn, tussen echtgenoten en tussen samenwonenden Tarief, toepasselijk op het Totale bedrag van de overeenstemmende gebelasting over de voordeelte zoals voorkomend gaande gedeelten in kolom A
Van/tot 0,01 EUR - 50.000 EUR 50.000 EUR - 250.000 EUR boven de 250.000 EUR
3% 9% 27 %
1.500 EUR 19.500 EUR
Tarief tussen andere personen dan in rechte lijn, echtgenoten en samenwonenden A Tarief, toepasselijk op het Totale bedrag van de overeenstemmende gebelasting over de voordeelte zoals voorkomend gaande gedeelten in kolom A Van/tot tussen tussen tussen tussen broers en anderen broers en anderen zusters zusters 0,01 EUR - 75.000 EUR 30 % 45 % 75.000 EUR - 125.000 EUR 55 % 55 % 22.500 EUR 33.750 EUR boven de 125.000 EUR 65 % 65 % 50.000 EUR 61.250 EUR
2. Brussels Hoofdstedelijk Gewest TABEL I
TABEL II
Tarief in rechte lijn, tussen echtgenoten en tussen samenwonenden A B C belastingschijven per schijf toepasselijk totale bedrag van heffingspercentage de belasting over de voorgaande schijven Van/tot 0,01 EUR - 50.000 EUR 50.000 EUR - 100.000 EUR 100.000 EUR - 175.000 EUR 175.000 EUR - 250.000 EUR 250.000 EUR - 500.000 EUR boven de 500.000 EUR
3% 8% 9% 18% 24% 30%
1.500 EUR 5.500 EUR 12.250 EUR 25.750 EUR 85.750 EUR
Tarief tussen broers en zussen B per schijf toepasselijk heffingspercentage
A belastingschijven
Van/tot 0,01 EUR - 12.500 EUR 12.500 EUR - 25.000 EUR 25.000 EUR - 50.000 EUR 50.000 EUR - 100.000 EUR 100.000 EUR - 175.000 EUR 175.000 EUR - 250.000 EUR boven de 250.000 EUR
TABEL III
20% 25% 30% 40% 55% 60% 65%
2.500 EUR 5.625 EUR 13.125 EUR 33.125 EUR 74.375 EUR 119.375 EUR
TABEL IV
Tarief tussen ooms of tantes en neven of nichten A B C belastingschijven per schijf toepasselijk totale bedrag van heffingspercentage de belasting over de voorgaande schijven Van/tot 0,01 EUR - 50.000 EUR 50.000 EUR - 100.000 EUR 100.000 EUR - 175.000 EUR boven de 175.000 EUR
C totale bedrag van de belasting over de voorgaande schijven
35% 50% 60% 70%
17.500 EUR 42.500 EUR 87.500 EUR
Tarief tussen alle andere personen A B belastingschijven per schijf toepasselijk heffingspercentage Van/tot 0,01 EUR - 50.000 EUR 50.000 EUR - 75.000 EUR 75.000 EUR - 175.000 EUR boven de 175.000 EUR
C totale bedrag van de belasting over de voorgaande schijven
40% 55% 65% 80%
20.000 EUR 33.750 EUR 98.750 EUR
3. Waals Gewest TABEL I Gedeelte van het netto-aandeel Van
tot inbegrepen
EUR 0,01 12.500,01 25.000,01 50.000,01 100.000,01 150.000,01 200.000,01 250.000,01 Boven de 500.000,00
EUR 12.500,00 25.000,00 50.000,00 100.000,00 150.000,00 200.000,00 250.000,00 500.000,00
TABEL II
Rechte lijn tussen echtgenoten tussen wettelijke samenwonenden a b t.h. 3 4 5 7 10 14 18 24
EUR 375,00 875,00 2.125,00 5.625,00 10.625,00 17.625,00 26.625,00
30
86.625,00
DE ROMA
Cultureel en feestelijk monument in Borgerhout
DE VRIENDEN VAN HET BORDET INSTITUUT
Gedeelte van het netto-aandeel Van
tot inbegrepen EUR EUR 0,01 12.500,00 12.500,01 25.000,00 25.000,01 75.000,00 75.000,01 175.000,00 boven de 175.000,00
Tussen broeders en zusters
Tussen ooms of tantes en neven of nichten
a
b
a
b
a
b
t.h. 20 25 35 50 65
EUR
t.h. 25 30 40 55 70
EUR
t.h. 30 35 60 80 90 (*)
EUR
2.500,00 5.625,00 23.125,00 73.125,00
3.125,00 6.875,00 26.875,00 81.875,00
3.750,00 8.125,00 38.125,00 118.125,00
(*) Nota: Het Arbitragehof heeft in een arrest van 22 juni 2005 (nr. 107/2005, B.S., 4 juli 2005) het art. 1 van het decreet vernietigt in zoverre het heffingspercentage hoger dan 80 % vaststelt op de schijf hoger dan 175.000 EUR, want het is niet verenigbaar met de art. 10, 11 en 172 van de Grondwet.
EEN HART VOOR LIMBURG
Ontwikkelt initiatieven ten bate van de verbetering van de levenskwaliteit in Limburg
Financiert onderzoek tegen kanker
ERFGOED VLAANDEREN
deFILHARMONIE
EUROPACOLLEGE
Professioneel symfonisch orkest van ruim 80 geëngageerde muzikanten met als thuishaven Antwerpen
Tussen alle andere personen
Behoudt, beheert en restaureert ons onroerende erfgoed en stelt het open voor het publiek
Europees centrum van ‘academic excellence’ ter bevordering van een progressief groeiende internationale maatschappij
6
l
TESTAMENT.BE
Nalaten aan een goed doel via een
duolegaat
Iedereen wint
Van een duolegaat worden het goede doel waaraan je nalaat en je andere erfgenamen beter. Zeker verre familieleden of mensen met wie je geen familieband hebt, zouden zonder deze formule torenhoge successierechten betalen. En van het bedrag dat je hen wilde schenken, zou nauwelijks iets over blijven. Een testamentaire schenking aan een goed doel met een duolegaat biedt een groot voordeel voor alle erfgenamen: iedereen wint. Bovendien kan je iets betekenen voor vele andere mensen door hun wereld met jouw schenking aan een goed doel gezonder, milieuvriendelijker, of welvarender te maken.
Het principe: meer om te verdelen Een duolegaat is eigenlijk een testament met een dubbel legaat. Het ene legaat is bestemd voor een vriend of verwant, het andere geef je aan een instelling of een organisatie van een goed doel onder de last om ook de successierechten op het eerste legaat te betalen. Het goede doel is bij een duolegaat legataris. Je kan het goede doel aanstellen als algemene legataris: wat wil zeggen dat het verantwoordelijk is voor de aangifte en de verdeling van de nalatenschap. Het betaalt ook alle successierechten, zelfs die op het gedeelte van de erfenis dat naar de andere erfgenaam gaat. Maar omdat liefdadigheidsinstellingen minder successierechten moeten betalen – 8,8 procent in het
EVA
GAIA
Ken jij een goed doel dat tegelijkertijd zorgt voor gezondere mensen, minder honger, een beter milieu en minder dierenleed?
Komt op voor dierenrechten en voert geweldloos actie tegen georganiseerde dierenmishandeling
FAMILIEHULP
GREENPEACE
Thuiszorg zoals je ’t zelf zou doen
Voert geweldloos campagne voor de bescherming van het milieu
FONDS VOOR WETENSCHAPPELIJK REUMAONDERZOEK
HANDICAP INTERNATIONAL
Samen reuma overwinnen door wetenschappelijk onderzoek
Helpt handicaps voorkomen en begeleidt mensen met een handicap op weg naar autonomie en integratie
TESTAMENT.BE Vlaams Gewest, 7 procent in het Waals Gewest en 12,5% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als de liefdadigheidsinstelling een erkenning heeft om fiscaal aftrekbare giften te ontvangen – zoniet 25% – blijft er meer over om te verdelen onder de erfgenamen. Met andere woorden: je vriend of verwant houdt meer over en je levert een belangrijke financiële bijdrage aan een goed doel. Hieronder vind je een voorbeeld ter verduidelijking. Voorbeeld • Zonder duolegaat Oom Jos heeft een vermogen van 500.000 euro en heeft zijn fiscale woonplaats in het Vlaamse Gewest. Hij heeft geen vrouw of kinderen, maar wel een neef Wim aan wie hij zijn vermogen wil nalaten. We rekenen even na wat Wim krijgt nadat hij successierechten heeft betaald.
gevallen is een testament op zich niet voldoende om je planning op punt te stellen. Een ander probleem vormen ook de fictie-artikelen in het Wetboek Successierechten. Een van die artikelen stelt dat niet alleen de goederen die je nalaat aan successierechten onderworpen worden, maar ook alle schenkingen die je in de drie jaar voor je overlijden hebt gedaan (voor zover die schenkingen niet aan schenkingsrechten onderworpen zijn geweest). Als die successierechten, op goederen die je al hebt weggeschonken, ook ten laste vallen van de algemene legataris – het goed doel – dan moet zijn aandeel in het na te laten vermogen veel groter zijn. Want alleen zo kan het goede doel dan het legaat aanvaarden.
- Op de tweede schijf tussen 75.000 en 125.000 euro, dus van 50.000 euro, moet hij 55 procent of 27.500 euro betalen.
Daarom is het noodzakelijk om professioneel advies te vragen als je een duolegaat wil opstellen. Tenslotte gaat het om de verdeling van jouw vermogen, dat je met de nodige inspanningen hebt bijeengespaard. En je krijgt, na je overlijden, geen tweede kans meer om je testament nog aan te passen of te verduidelijken.
- Het bedrag boven 125.000 euro, dus nog 375.000 euro, wordt belast aan 65 procent of 243.750 euro successierechten te betalen.
Het omgekeerde duolegaat: de familie verdeelt de erfenis
- Op de eerste schijf tot 75.000 euro betaalt hij 45 procent of 33.750 euro.
In totaal betaalt Wim 305.000 euro aan successierechten en houdt hij maar 195.000 euro over. • Met een duolegaat Oom Jos geeft een bijzonder legaat van 250.000 euro aan Wim en een algemeen legaat (in casu 250.000 euro, het saldo van het vermogen) aan een goed doel (VZW) onder de last om de successierechten en kosten op het bijzonder legaat van Wim te betalen. In overeenstemming met het duolegaat moet het goede doel de successierechten betalen op Wim zijn deel van de erfenis. Wim krijgt dus 250.000 euro, dat is 55.000 euro meer dan wanneer hij alles zou geërfd hebben zonder legaat aan het goede doel, en hij hoeft zich geen zorgen meer te maken over successierechten. De VZW krijgt ook een legaat van 250.000 euro, maar moet daar nog 8,8 procent of 22.000 euro successierechten op betalen. Bovendien betaalt de VZW ook de successierechten op het stuk van Wim.
Een nadeel van een klassiek duolegaat is dat de vzw als algemene legataris wordt aangesteld en dus de nalatenschap moet vereffenen, maar ook aangifte van de nalatenschap moet doen. De vzw heeft dus de controle over de erfenis, en dat kan door de familie misschien met argwaan worden bekeken. In veel gevallen geeft ook de begunstigde vzw niet de voorkeur aan die methode. Vooral de fiscale aansprakelijkheid als algemene legataris is voor het goede doel een risico. Om zulke problemen te vermijden kan je gebruikmaken van een omgekeerd duolegaat. In het voorbeeld hierboven is neef Wim dan de algemene legataris en moet hij het goede doel een bijzonder legaat uitkeren. De besparing op de successierechten blijft dezelfde, maar Wim heeft wel het beheer over de nalatenschap en moet zelf voor de aangifte ervan zorgen.
En als je kinderen hebt?
l
het voorbeeld hierboven. Toch kan het ook dan voor iedereen voordeliger zijn om een goed doel op te nemen in je testament. Dat geldt vooral voor nalatenschappen waarvan het roerend of onroerend gedeelte per erfgenaam hoger ligt dan 250.000 euro, want dan is in Vlaanderen het tarief van 27 procent van toepassing. Je kan die hoge belastingdruk opvangen met een monolegaat. Het verschil met een duolegaat is dat je kinderen, dus je wettelijke erfgenamen, de hele erfenis krijgen en voor de verdeling van de nalatenschap zorgen. Het goede doel krijgt wel een bijzonder legaat onder de last om de successierechten op het erfdeel van je kinderen te dragen. Stel, je hebt een dochter en wil haar je hele vermogen van 1.000.000 euro nalaten. Ze moet daar de volgende successierechten op betalen: - 3 procent op de schijf tot 50.000 euro: 1.500 euro - 9 procent op de schijf tot 250.000 euro: 18.000 euro - 27 procent op de schijf boven 250.000: 202.500 euro Je dochter houdt dus 1.000.000 - 222.000 = 778.000 euro over. Beslis je om 200.000 euro aan een goed doel te legateren onder de last om de successierechten op het aandeel van je dochter te betalen, dan ontvangt je dochter 800.000 euro netto. De vzw betaalt de successierechten van 8,8 procent of 17.600 euro op het eigen gedeelte van de erfenis en neemt ook de successierechten van je dochter voor zijn rekening: - 3 procent op de schijf tot 50.000 euro: 1.500 euro - 9 procent op de schijf tot 250.000 euro: 18.000 euro - 27 procent op de schijf boven 250.000: 148.500 euro Voor de vzw blijft na aftrek van alle successierechten nog 14.400 euro over.
Kan je een duolegaat zelf opstellen? Je kunt een duolegaat in principe zelf opstellen, maar je laat je beter bijstaan door een notaris. De verhouding tussen het legaat aan het goede doel en de andere begunstigde moet zorgvuldig worden bepaald. Anders is het testament niet uitvoerbaar, met alle gevolgen van dien. Indien het goede doel netto onvoldoende overhoudt, kan dat het legaat niet aanvaarden. Het is daarom van cruciaal belang om je goed te laten adviseren en geregeld te laten checken of je testament nog in overeenstemming is met je actuele vermogenssituatie en/of met wijzigingen in de belastingwetgeving.
- Op de eerste schijf van 75.000 euro betaalt de VZW 45 procent of 33.750 euro
Voor erfgenamen in de rechte lijn, zoals kinderen, kleinkinderen, of een echtgenoot, of samenwonende partner liggen de successietarieven in principe sowieso een stuk lager dan in
- Op de schijf tussen 75.000 en 125.000 euro geldt een tarief van 55 procent of 27.500 euro.
Hieronder vind je een voorbeeld van een testament waarin een duolegaat is opgenomen.
- Op de laatste schijf van 125.000 euro betaalt de VZW tot slot 65 procent of 81.250 euro.
Datum
In totaal betaalt de vzw dus 164.500 euro aan successierechten (22.000 op het eigen gedeelte en 142.500 op het stuk van Wim) en krijgt het goede doel netto 85.500. Voor hetzelfde bedrag van 500.000 euro werden er dankzij het duolegaat dus 140.500 euro minder successierechten betaald.
Ik, ondergetekende …, geboren in …, op … en momenteel wonende in … verklaar mijn testament als volgt op te maken en herroep al mijn vorige uiterste wilsbeschikkingen.
De berekening is afhankelijk van de omvang van je vermogen en van het gewest waar je je fiscale woonplaats hebt en de successietarieven die daar gelden. Het legaat dat je nalaat aan het goede doel moet ook groot genoeg zijn om alle successierechten te dragen. Is dat niet het geval, dan kan het goede doel je nalatenschap niet aanvaarden en kan je laatste wil niet worden uitgevoerd. Hou er dus rekening mee dat als je nalatenschap in waarde evolueert, de verdeling kan variëren en je testament misschien moet worden aangepast. Niet alleen je testament is trouwens bepalend voor wat met je vermogen gebeurt op het ogenblik dat je overlijdt. Zo kan je in je huwelijkscontract bepaald hebben dat je volledige nalatenschap aan de langstlevende echtgenoot toekomt, of je kan iemand in een levensverzekeringscontract als begunstigde hebben aangesteld. In die
De helft van mijn roerende goederen laat ik na aan de vzw A, met zetel te… met als ondernemingsnummer ….
Mijn onroerend goed, gelegen te … laat ik na, vrij van successierechten en kosten, aan mijn neef Wim Willems, geboren op ….
De andere helft van mijn roerende goederen laat ik na aan de vzw B, met zetel te … met als ondernemingsnummer…. Het legaat aan de vzw A en B wordt vermaakt onder de last om de successierechten en kosten op het legaat aan mijn neef Wim Willems te betalen, ieder voor de helft. Als mijn neef voor mij zou overlijden, wordt zijn deel gelijk verdeeld onder de vzw’s A en B. Indien één van de voormelde vzw’s niet meer bestaat bij mijn overlijden, komt zijn deel toe aan de andere voormelde vzw die op dat ogenblik nog bestaat. Geschreven te Gent, Gebruikelijke handtekening
HART VOOR HANDICAP
LICHT VOOR DE WERELD
HEFBOOM
MS-LIGA VLAANDEREN
K.U.LEUVEN
MUSEA BRUGGE
Helpt mensen met een handicap hun dromen te realiseren
Ondersteunt financieel social profitondernemingen en organisaties voor het goede doel
Vlaamse universiteit met een katholieke inspiratie en een internationale ingesteldheid
Verbetert de levenskwaliteit van mensen met een handicap
Helpt mensen met multiple sclerose en financiert het wetenschappelijk onderzoek
Zestien museumlocaties met een waaier van collecties in het historische Brugge
7
8
l
TESTAMENT.BE
Paula Sémer Het boegbeeld van Testament.be Na twee campagnes met Jan Decleir werd Paula Sémer het nieuwe boegbeeld van de groepscampagne Testament.be. “Toen ze me vroegen heb ik geen moment getwijfeld. Ik heb meteen gezegd dat ik het wilde doen, hoewel het filmpje met Jan schitterend was. Wat hij doet, kan ik niet evenaren.” De opnames voor het tv-spotje met Paula Sémer hadden plaats op de Kalmthoutse heide, in de natuur. En het werd iets helemaal anders dan het filmpje met Jan Decleir. “Gelukkig maar,” zegt Paul Sémer, want ik ben Jan niet. Het opzet is heel sober en ik heb geprobeerd om er – ondanks het wat trieste onderwerp – toch wat levensvreugde in te stoppen. Want dat hoort er ook bij, bij het leven.”
Levenslang engagement Haar uitleg over de opname van het reclamefilmpje typeert Paula Sémer helemaal: een vrouw barstensvol energie met een eigen visie, een vleugje rebellie en een geweten. Met haar zesentachtig lentes is ze nog minstens even strijdvaardig als eender welke student van twintig, ook al heeft ze zelf het gevoel dat ze haar platform een beetje kwijt is. “Vroeger kon ik de televisie gebruiken om sociale situaties naar voren te schuiven en aan te kaarten. Zonder dat platform voel ik me soms een beetje machteloos. Maar dat wil niet zeggen dat dingen me nu minder aangrijpen. Vooral over zaken die nauw aansluiten bij mijn eigen leefwereld kan ik me nog wel eens opwinden. En dan probeer ik daar
ook iets aan te doen. Toen een arts vorig jaar in Humo verklaarde dat mammografieën bij vrouwen overbodig waren om vroegtijdig borstkanker op te sporen, heb ik daarop gereageerd met een lezersbrief. Als zo’n controle één vrouw het leven kan redden, wat kunnen mij dan nog de statistieken schelen die beweren dat men op die manier maar een relatief beperkt aantal levens redt? Toen bleek dus dat ik het nog niet had afgeleerd: ik heb nog altijd de behoefte om mijn mening te verkondigen als ik denk dat het nodig is.” (lacht)
Taboes doorbreken en doen wat nodig is Doen wat ze dacht dat nodig was, dat deed ze vroeger ook al. Zo was ze de eerste die in een vrouwenprogramma op televisie de wereld durfde te tonen zoals hij was. “Ik wilde erg graag dat programma maken, en tegelijkertijd had ik een heel sterk gevoel van verantwoordelijkheid. Die kostbare zendtijd die ik kreeg, daar moest ik toch wat mee doen. Dat programma wilde ik absoluut op een zinvolle manier invullen. Daarom toonde ik wat er leefde in de maatschappij,
MUSIC FUND
OXFAM-SOLIDARITEIT
MUZIEKKAPEL KONINGIN ELISABETH
OXFAM-WERELDWINKELS
Geeft jonge muzikale talenten toegang tot de internationale scène door individueel onderricht op hoog niveau
Komt op voor ieders recht op een menswaardig leven door haar strijd voor een rechtvaardige wereldhandel
NATUURPUNT
PINOCCHIO
Verzamelt instrumenten voor muzikanten in conflictgebieden en ontwikkelingslanden
Geeft het behoud, het beleid, de educatie en de studie van natuur een gezicht
Zoekt samen met partners in meer dan 15 landen naar duurzame oplossingen voor armoede, onrecht en uitsluiting
Behartigt de belangen en het welzijn van verbrande kinderen en jongeren
TESTAMENT.BE wat mensen bezighield. Anticonceptie, om maar iets te zeggen, al was dat toen allesbehalve een evident onderwerp. Je mocht zelfs niet spreken van geboortebeperking, we moesten het over ‘geboorteplanning’, of ‘geboortespreiding’ hebben. Sommige mensen vonden het verkeerd om dat op tv te tonen, maar ik heb mijn zin doorgedreven. Dat was mijn engagement: de taboes doorbreken door zaken gewoon te tonen zoals ze waren.”
Iets blijven betekenen Of de televisie van vandaag dan minder geëngageerd is dan in de beginjaren? “Nee, dat zou ik niet durven zeggen. Alles wordt anders verpakt, thema’s worden op een andere manier gepresenteerd. Het is allemaal veel minder belerend dan in die tijd. Wij hielden veel meer vast aan de opdracht van tv: opvoeden, informeren en amuseren. Dat educatieve zat er heel erg ingebakken en kwam ook heel expliciet naar voren in de programma’s die toen gemaakt werden. Wat je nu ziet op tv is veel beter gemaakt. Leeftijdgenoten die mee aan het begin van de televisie stonden zullen dat niet graag horen, maar het is wel zo.” “Wat ik wel merk is dat mensen van mijn eigen leeftijd niet veel engagement meer voelen en tonen. Ze zijn vooral bezig met zichzelf, hun gezondheid, hun directe omgeving. Het is natuurlijk een feit dat het enorm veel tijd en energie kost om op mijn leeftijd gezond te blijven. En tot op zekere hoogte sta je ook wel machteloos tegenover zaken die fout gaan in de wereld, zeker als je al wat ouder bent. Maar je kunt bijvoorbeeld wel iets doen door een goed doel te steunen. En dat is juist het mooie aan de campagne van Testament.be: de boodschap dat je iets kan blijven betekenen, zelfs als je er niet meer bent.”
l
dachte dat zo’n moment onvermijdelijk zal komen. Zelf heb ik daar niet zo’n grote moeite mee: ik denk dikwijls na over de filosofie van ‘het van de aardbol verdwijnen’. Je kunt er dus maar beter op voorbereid zijn dat je ooit hulp zal nodig hebben. Over je testament nadenken is ook een soort voorbereiding op wat zal komen. Het hoort bij oud worden. Ik merk trouwens bij veel mensen uit mijn omgeving dat ze bezig zijn met hun erfenis. Dat is helemaal geen taboe, mensen van mijn leeftijd praten daar over met elkaar. Vooral vrienden die geen kinderen hebben willen graag weten welke mogelijkheden ze hebben, hoe ze hun nalatenschap kunnen regelen. Zelf heb ik een zoon en een kleinzoon, dus is het op zich niet nodig om een testament op te stellen. Maar ik vind het een ontzettend mooi gebaar om via je testament iets na te laten aan een goed doel.” “Ik herinner me trouwens, uit de periode dat ik nog als producer werkte, een erg jonge collega die overleden was aan darmkanker. Haar ouders besloten na haar overlijden om hun hele erfenis na te laten aan een organisatie die zich inzette voor kankerpatiënten en ze kwamen me opzoeken met de vraag hoe ze dat konden regelen. Ik weet nog dat ik toen geen idee had hoe ik hen kon helpen. Dat verhaal kwam plots weer naar boven toen Testament.be me benaderde, ik was er destijds erg van onder de indruk. Het is goed dat mensen nu wel gratis aan die informatie kunnen geraken, dat Testament.be hen daar bij kan helpen.”
“Ik heb het altijd belangrijk gevonden om op zijn minst te proberen iets te veranderen. Toen ik nog voor de televisie werkte, was niet iedereen het eens met de manier waarop ik programma’s maakte. Maar ik vond het nodig om de wereld te tonen zoals hij was, dus heb ik doorgezet. In die tijd was ik ook een feministe, maar veel vrouwen begrepen niet waar ik me zo druk over maakte. ‘Jij hebt een leuke job, een comfortabel leven, een goede man,’ zeiden ze, ‘waarom vind je het dan nodig om je daarover op te winden?’ Ik antwoordde dan op dramatische wijze dat ik het deed ‘voor mijn zusters die het wel nodig hadden’. (lacht) Maar uiteindelijk is het wel omdat we van vrouwenrechten in die tijd een belangrijk thema gemaakt hebben, dat er voor de generaties na ons iets kon veranderen. Als ik de vrouwen die toen liever toekeken van aan de zijlijn hoor vertellen over wat zij ‘als feministes’ gedaan hebben voor vrouwen, dan kan ik me daar toch een heel klein beetje aan ergeren.”
Testament is geen taboe Iets betekenen gaat voor Paula Semer niet over sporen nalaten. “Daar ben ik niet mee bezig. Hoewel ik denk dat het voor vele mensen wel een geldige reden kan zijn om iets na te laten aan een goed doel. Voor mij gaat het erom dat je echt iets kan veranderen, zelfs na je dood.” Daarom vindt ze het ook niet vreemd om na te denken over haar testament. “Het is misschien een beetje een triest onderwerp, maar ik merk dat vooral jonge mensen het er lastig mee hebben. Tegen mijn zoon moet ik niet beginnen over later, als ik weg moet uit mijn appartement omdat ik niet meer voor mezelf kan zorgen en naar een home moet verhuizen. Hij wil niet geconfronteerd worden met de ge-
PLANCKENDAEL
SOS KINDERDORPEN
SALVATORIAANSE HULPACTIE & ONTWIKKELINGSHULP
SPECIAL OLYMPICS BELGIUM
Zamelt fondsen in voor kleinschalige gezondheids- en onderwijsprojecten in het Zuiden
Biedt mensen met een verstandelijke handicap de mogelijkheid om een aangepaste sport te beoefenen en te trainen
SIMILES
SPULLENHULP
Draagt bij tot wereldwijd natuurbehoud door educatie, ontspanning en wetenschappelijk onderzoek
Steunt gezinnen met een psychisch ziek gezinslid
Vindt dat elk kind het recht heeft op te groeien in de geborgenheid van een familie, omringd door liefde en respect
Financiert sociale diensten dankzij haar tweedehandswinkels
9
10
l
TESTAMENT.BE
Je testament: een goede voorbereiding is essentieel Alleen door een testament op te maken zorg je ervoor dat al je wensen na je overlijden precies zo worden uitgevoerd. Je geeft jezelf en je nabestaanden gemoedsrust. Dus zelfs als je geen groot vermogen hebt, is een testament belangrijk. Bovendien zit je vermogen vaak verborgen in bezittingen zoals een huis. Meteen een reden om eens na te denken over wat je juist wil nalaten en aan wie. Een notaris kan je zeker helpen bij het opstellen van je testament. Hij kan je vertellen wat de mogelijkheden en de kosten zijn. Een goede voorbereiding is daarbij essentieel: zo kan je hem precies vertellen hoe je jouw nalatenschap wil verdelen.
Over welke bezittingen beschik je? Je vermogen is meer dan het geld dat op je spaarrekening staat. Vele mensen vergeten dat ook hun huis, of eventueel een stuk grond, veel waard is en onderschatten dus hun vermogen. Maak dus een overzicht van al je bezittingen: - je onroerend vermogen zoals je huis, of een stuk grond; - je roerend vermogen dat op bank- en spaarrekeningen staat, of dat je bezit in de vorm van aandelen, kostbare voorwerpen zoals juwelen, kunstobjecten, designmeubels, je auto, of geld dat je bewaart in een bankkluis; - je levensverzekering(en); - je eventuele schulden.
Denk na over wie je wil opnemen in je testament Via je testament kan je zelf bepalen aan wie je een stuk van je vermogen nalaat: een familielid, een vriend of vriendin, of een goed doel. Om hen te kunnen opnemen in je testament heb je hun volledige naam, adresgegevens, geboorte-
datum en geboorteplaats nodig. Neem je een goed doel op, vermeld dan de naam, het adres en andere identiteitsgegevens zoals het ondernemingsnummer. Het kan ook nuttig zijn om een tweede goed doel op te nemen in je testament voor het geval de organisatie van je keuze op het moment van je overlijden niet meer zou bestaan. Zorg er ook voor dat je het goede doel kwalificeert als rechtspersoon die kan genieten van verlaagde successietarieven (vzw, private stichting, stichting van openbaar nut, enzovoort).
Wat wil je nalaten? Zodra je een overzicht hebt van je bezittingen en van de mensen of organisaties aan wie je iets wilt nalaten, kan je bepalen wat voor wie bestemd is. Dat lijkt misschien gemakkelijker dan het eigenlijk is. Overleg dus gerust even met iemand die je vertrouwt voor je een beslissing neemt.
Wijs een testamentuitvoerder aan Het is niet altijd nodig, maar als je er bijvoorbeeld aan twijfelt dat je erfgenamen je testament correct zullen uitvoeren kan je een testamentuitvoerder benoemen in je testament. Dat kan een familielid of een vriend zijn die je vertrouwt, maar ook een notaris of een advocaat. Hij of zij zal ervoor zorgen dat de erfenis wordt uitgevoerd zoals jij bepaald hebt in je testament. Voor een professionele testamentuitvoerder is wel een vergoeding verschuldigd.
STICHTING TEGEN KANKER
Ga naar de notaris Als je al deze informatie verzameld hebt, kan je goed voorbereid naar de notaris stappen. Hij kan je advies geven over een optimale verdeling van je vermogen en hij kan je helpen met de juridische aspecten van het opstellen van een testament. Samen met hem kan je bepalen welke testamentvorm in jouw situatie de beste oplossing is. Zo ben je er zeker van dat alles zo goed mogelijk geregeld is.
Pas je testament aan als je situatie verandert Verkoop je een onroerend goed, word je zelf erfgenaam van een belangrijke erfenis, of verandert je familiale situatie, dan kan het nodig zijn om je testament aan te passen. Overleg dus met je notaris wat je eventueel wil of moet wijzigen.
TESTAMENT.BE IS EEN INITIATIEF VAN VZW TESTAMENT.BE HUIDEVETTERSSTRAAT 58-62 1000 BRUSSEL In samenwerking met Nationale Loterij Ethias Advocaten Cazimir Medewerkers: Carine Coopman (algemene coördinatie) Patrice Macar (coördinatie Wallonië-Brussel) Jan Rachels (externe relaties) Marnix Puype (communicatie) 0479 76 00 76 www.testament.be
[email protected]
UNIVERSITEITSFONDS UHASSELT
Kanker is op weg om de voornaamste vermijdbare doodsoorzaak in België te worden. De handen in elkaar slaan en samen tegen de ziekte strijden is dus belangrijker dan ooit
Creëert nieuwe kansen voor onderzoek en onderwijs aan de UHasselt
STICHTING VOOR ALZHEIMER ONDERZOEK
UZ BRUSSEL-KINDEREN
Financiert als enige Belgische organisatie het wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte van Alzheimer
Universitair ziekenhuis waar het kind centraal staat in een uitermate kindvriendelijke omgeving
THINK-PINK
Vraagt meer aandacht voor borstkanker en steunt initiatieven in de strijd tegen de meest voorkomende kanker bij vrouwen
Bepaal je uitvaart Het zal je nabestaanden geruststellen als ze weten hoe ze aan je laatste wensen kunnen voldoen. Daarom is het nuttig om ook te noteren hoe je de uitvaart wil regelen. Moet die in beperkte kring plaatsvinden, op een bepaalde locatie, met specifieke muziek? Leg het vast in je testament, en duid eventueel ook een verantwoordelijke aan voor de organisatie. Het is ook handig als je meteen een bepaalde som voorziet om de uitvaart te regelen.
VLAAMSE ALZHEIMER LIGA vzw
VLAAMSE ALZHEIMER LIGA
Helpt dementie draagbaar maken
TESTAMENT.BE
l
11
Ann Maelfait: “Een juridische blik op charity” Ann Maelfait (Cazimir advocaten) heeft zich als advocaat gespecialiseerd in de juridische en fiscale aspecten van charity. Door haar kennis ter beschikking te stellen van testament.be levert ook zij, samen met haar team binnen Cazimir, een bijdrage aan het goede doel. “Als advocaat gespecialiseerd in de afwikkeling van nalatenschappen, word ik vaak geconfronteerd met betwistingen die zich voordoen als een testament niet correct is opgesteld. Nochtans is de kracht van een intelligent testament groot. Het is een essentiële schakel in je vermogensen successieplanning.”
Sinds wanneer ben jij betrokken bij testament.be? “Sinds het begin van de campagne in 2008. Mijn rol bleef in het begin beperkt tot het geven van lezingen over nalaten aan het goede doel. Sinds vorig jaar ondersteunt het cazimir-team de helpdesk van testament.be, waar mensen terecht kunnen voor informatie over testamenten aan goede doelen. De helpdesk helpt mensen met eenvoudige vragen over hun nalatenschap, over successierechten, hoe ze bij de notaris terecht kunnen. Heel specifieke problemen van deelnemende organisaties of particulieren worden daar gecentraliseerd en doorgespeeld naar mij. Ik geef dus geen concreet advies, dat laat ik over aan de huisnotaris of raadsman, maar ik voorzie testament.be achter de schermen van de nodige informatie om de helpdesk efficiënt te laten functioneren. Cazimir deelt deze knowhow op een platform: 2share. Iedereen kan dat platform bezoeken via onze website www.cazimir.be.
Je stond ook mee aan de wieg van de beleidsgroep van testament.be. Wat is de rol van die beleidsgroep? Onder voorzitterschap van professor Walter Pintens (K.U.Leuven – Universität des Saarlandes) stuurt de beleidsgroep het beleid van testament.be aan en promoot de uitdraging van haar missie. De beleidsgroep heeft dus een adviserende rol en komt niet tussen in de leiding en de praktische uitwerking van de projecten van testament. be. Daarnaast ijvert de beleidsgroep voor de bevordering van het schenkingsklimaat. In vergelijking met onze buurlanden worden legaten aan goede doelen zwaar belast. Bovendien zijn er grote verschillen tussen de gewesten en tussen de goede doelen onderling. Zo is er voor vzw’s
Ann Maelfait: “De kracht van een intelligent testament is groot.”
bijvoorbeeld wel een verlaagd successietarief van 8,8% in Vlaanderen, maar zijn legaten aan een instelling van de Vlaamse gemeenschap of het Vlaamse Gewest fiscaal vrijgesteld. De beleidsgroep zal zich binnenkort over deze discriminatie buigen.”
brengen voor de andere erfgenamen die dan liquiditeiten ter beschikking moeten hebben. Dat kan ook de continuïteit van een onderneming in het gedrang brengen. Welnu, je kan dit recht tot omzetting in het testament uitsluiten en/of modaliseren.
Heb je de indruk dat er meer testamenten met legaten aan goede doelen worden opgemaakt?
In je testament kan je ook uitsluiten dat je ex, als ouder van jullie minderjarige kinderen, het vruchtgenot zal hebben op de goederen die jij aan de kinderen nalaat.
“Bij Cazimir neemt de vraag naar testamenten met legaten aan het goede doel inderdaad toe. Ook notarissen melden mij dat de vraag toeneemt. Meer algemeen heb ik de indruk dat het filantropisch klimaat in België positief evolueert. Zo raakt ook de private stichting meer en meer ingeburgerd. De private stichting is een ideaal vehikel voor vermogensplanning bij gehandicapte kinderen, maar ook voor kinderloze echtparen die na hun overlijden hun vermogen in een afzonderlijke rechtspersoon willen onderbrengen en zo voor bepaalde goede doelen willen bestemmen. Ook fiscaal kan een optimalisatie gerealiseerd worden.”
Kan je het belang van een testament in het algemeen toelichten? “Een testament is een essentiële schakel in een vermogensen successieplanning. Eigenlijk is het de ideale ‘vangnet’planning en in vele gevallen in combinatie met een huwelijkscontract in eerste instantie voldoende. In een testament kan je bepaalde voorwaarden, lasten en modaliteiten opnemen. Je erfgenamen krijgen dan de keuze om je testament met voorwaarden te aanvaarden. Doen ze dat niet, dan worden ze in hun reserve gesteld (het wettelijk minimum waar ze recht op hebben). Zo kan je toch controle over de dood heen behouden. Een greep uit de mogelijkheden. Wist je dat wanneer je overlijdt, je echtgenote vruchtgebruik erft over je volledige nalatenschap? Meer nog, wanneer zij dit wenst, kan zij de omzetting van dit vruchtgebruik in een kapitaal of in een rente vorderen. Dat kan serieuze gevolgen met zich mee-
Ik kan je garanderen dat vele mensen gemoedsrust krijgen door het opnemen van dergelijke clausules in hun testament.”
Kan je ook een goed doel als begunstigde van je levensverzekering opnemen? “Dat kan inderdaad. Je dient het goede doel dan ook uitdrukkelijk als begunstigde aan te duiden. De begunstiging in je testament op zich volstaat voorlopig niet. Indien je in je levensverzekeringscontract geen begunstiging opneemt, gaat de levensverzekering naar je wettelijke erfgenamen. In de senaat is een wetsvoorstel goedgekeurd om dit probleem te ondervangen. Indien het levensverzekeringscontract geen begunstiging voorziet en indien er geen langstlevende echtgenoot en kinderen achterblijven, zou de levensverzekering dan in de toekomst naar de begunstigden van het testament gaan. Dit voorstel dient wel nog door de Kamer te worden goedgekeurd, maar is in elk geval toe te juichen.”
Is nalaten aan een goed doel voorbehouden voor rijke mensen zonder kinderen? “Zeker niet, maar het is wel eerder voorbehouden voor mensen zonder kinderen die iets willen geven aan een goed doel. Het fiscale voordeel (duolegaat) kan een extra duwtje in de rug zijn, maar het mag niet de hoofdzaak worden. Persoonlijk hou ik niet zo van legaten aan goede doelen als pure fiscale planningsinstrumenten. Ik wil toch voornamelijk het ‘geven’ blijven benadrukken.”
VLAAMS OOGFONDS
WWF
Verbetert de leefkwaliteit van blinden en slechtzienden
Wil de generaties na ons een leefbare planeet nalaten, met behoud van soorten in hun leefomgeving
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
ZOO VAN ANTWERPEN
Universiteit van de 21ste eeuw, redelijk eigenzinnig
WELZIJNSZORG
Bestrijdt armoede en uitsluiting in Vlaanderen en Brussel
Draagt bij tot wereldwijd natuurbehoud door educatie, ontspanning en wetenschappelijk onderzoek
12
l
TESTAMENT.BE
Het lexicon van
testament.be Algemeen legaat is de algemeenheid van de goederen die je nalaat. Je erfgenaam krijgt dan alle goederen van je nalatenschap, behalve het gedeelte dat je op een andere manier – via een bijzonder legaat of een legaat ten algemene titel – nalaat.
Nalatenschap is datgene wat je nalaat bij je overlijden, dat wil zeggen je onroerend vermogen (zoals je huis of een stuk grond), je roerend vermogen (het geld op je bank- of spaarrekening, kostbare voorwerpen, je auto, enzovoort).
Beschikbaar deel is het deel van je erfenis dat overblijft nadat het voorbehouden deel er werd afgehouden.
In een notarieel testament dicteer je zelf aan je notaris, in aanwezigheid van twee getuigen of een tweede notaris, wat er in je testament moet komen.
Bijzonder legaat beslaat een bepaalde som geld of een precies omschreven goed, zoals een huis, een schilderij of een bepaald juweel dat je aan iemand nalaat. Via een duolegaat laat je een deel van je vermogen na aan een goed doel dat de successierechten moet betalen op het stuk dat je aan je familielid of aan een andere legataris nalaat. Eigenhandig testament is gewoon simpelweg een testament dat je zelf schrijft. Doordat er geen notaris aan te pas komt, zijn er ook geen kosten aan verbonden en is het de goedkoopste manier om een testament op te stellen. Je mag het op elk mogelijk papier schrijven in de taal die je zelf wil. Alleen moet je ervoor zorgen dat je er een datum op vermeldt en dat je het ondertekent met je gebruikelijke handtekening.
Omgekeerd duolegaat: een duolegaat waarbij de wettelijke erfgenaam de algemene legataris is en dus het beheer over de nalatenschap heeft en ook de aangifte van nalatenschap moet indienen. Het goede doel krijgt een bijzonder legaat. De successierechten betaalt de begunstigde bij het krijgen van een erfenis, de belastingen dus.
Testament is een akte waarin je bepaalt welke erfgenamen welk stuk van je nalatenschap krijgen. De testamentuitvoerder zorgt ervoor dat de erfenis wordt uitgevoerd zoals jij in je testament hebt bepaald. Dat kan een familielid of een vriend zijn die je vertrouwt, maar ook een notaris of een advocaat. Het voorbehouden of reservataire deel is het stuk van je erfenis waarover je niet vrij kan beschikken omdat bepaalde erfgenamen er recht op hebben. Deze reservataire erfgenamen – je kinderen, je echtgenoot of echtgenote, je kleinkinderen (indien die in de plaats komen van een kind dat eerder overleed), of je ouders indien je geen kinderen hebt – kun je dus nooit onterven. In het geval je geen kinderen hebt, kan je je ouders wel onterven ten voordele van je langstlevende echtgenote of wettelijk samenwonende partner.
“Ik doe dit niet om na mijn dood door te leven in een organisatie”
Erflater is degene die iets nalaat via zijn of haar testament. Internationaal testament: een testament dat je opstelt als je bezittingen in het buitenland wil nalaten. Dit komt in verschillende fases tot stand. Eerst wordt er een onderhands geschrift opgesteld. Dat hoef je niet zelf te schrijven en het is ook niet nodig dat je het ondertekent. Dat document geef je aan de notaris, in aanwezigheid van twee getuigen, waar je moet verklaren dat het jouw testament is en dat je de inhoud ervan kent voor je het ondertekent. De notaris zal het geschrift dan bewaren in een verzegelde omslag. Tot slot hecht hij een verklaring aan het testament waaruit blijkt dat er aan alle wettelijke vereisten werd voldaan. De som of het bepaald goed dat je via je testament nalaat aan een erfgenaam of aan een goed doel, noemt men een legaat. Legaat ten algemene titel is dan weer een legaat dat bestaat uit een bepaald percentage van je goederen. De legataris is de begunstigde van een legaat, dus degene die het legaat ontvangt. Een monolegaat is een techniek die gelijkaardig is aan het duolegaat. Deze biedt in het Vlaamse Gewest een fiscaal voordeel als je erfgenamen in de rechte lijn hebt die je (per erfgenaam) meer dan 250.000 euro aan roerende of onroerende goederen nalaat. Ook hier moet het goede doel de successierechten betalen, zodat zowel de organisatie als de andere erfgenamen meer overhouden.
Agnes is 73 en gepensioneerde verpleegster. Weduwe en kinderloos, helaas. Rijk is ze niet, maar toen ze het tv-spotje zag waarin Paula Sémer oproept om een goed doel op te nemen in je testament, wist ze het meteen. Eén derde van haar vermogen geeft ze weg. “Ik doe dit zeker niet om op een of andere manier door te leven na mijn dood,” lacht Agnes. Zij bewoont een fraai huis in het centrum van Gent en wil liever anoniem haar verhaal vertellen. “Ik weet dat sommige organisaties giften en legaten nodig hebben voor nieuwe noden waarvoor ze geen subsidies krijgen. Daarom doe ik het. En ik wil ook niet dat de staat aan de haal gaat met een groot deel van mijn erfenis via belastingen.” “Ik heb mijn hele leven aan vrijwilligerswerk gedaan, slachtofferhulp, palliatieve bijstand. Maar dat is zeer zwaar werk en sinds een tijdje doe ik het wat kalmer aan. Ik heb ook mijn hele leven goede doelen gesteund, maar dat ging niet om grote sommen.” Agnes hoorde vorig jaar voor het eerst over testament.be tijdens een voordracht van een notaris bij de seniorenbeweging Okra. “Hij vertelde over de fiscale voordelen van een duolegaat via testament.be, en dat sprak mij wel aan.” Ze zegt dat ze ongeveer een derde van haar vermogen zal wegschenken aan het goede doel. Ze houdt liever voor zich over hoeveel geld het gaat. “Ik moet dat nog officieel regelen met mijn notaris. Ik schuif het een beetje voor mij uit. Als je zoiets doet, moet je het heel bewust doen. Maar naar de notaris gaan blijft toch een drempel.” Op de vraag of Agnes dit ook zou doen mocht zij wél kinderen gehad hebben, aarzelt ze een beetje. “Moeilijk te zeggen.” Zij heeft wel nog een hele reeks neven en nichten die hun deel zullen krijgen, maar die weten niet dat een deel van hun erfenis naar een goed doel gaat. “Ik wil dat dit allemaal goed op voorhand geregeld is, voor ik sterf. Want ik wil niet dat familie ruziet over geld en erfenissen. Dat gebeurt veel te veel.” Agnes weet al dat ze verschillende goede doelen zal vastleggen in haar testament. “Er is zeker één kliniek bij. Ik ken die mensen. Ze hebben mij al geholpen. En ik ga zeker ook enkele culturele instellingen steunen. Maar mijnheer, ik ben eerst nog van plan nog heel wat jaren te blijven leven.” Opgetekend door Michel Vandersmissen van De Standaard
AMNESTY INTERNATIONAL
Amnesty International is een wereldwijde onafhankelijke en onpartijdige organisatie die de naleving van alle mensenrechten nastreeft door onderzoek en actie. De activisten worden gedreven door verontwaardiging over ernstige mensenrechtenschendingen en door hoop op een wereld waarin alle mensenrechten werkelijkheid zijn voor alle mensen.
de klemtoon steeds ligt op de eigen leefomgeving. Bond zonder Naam is vooral bekend van de spreuken. Daarnaast is de beweging ook actief op andere terreinen, zoals o.a. positieve waardenbeleving in onze samenleving, kinderrechten en opvoedingsondersteuning, gelijke kansenrecht, armoedebestrijding en zingeving.
www.bzn.be
www.amnesty.be
BOZAR
APOPO
Apopo is een humanitaire organisatie die kwetsbare Afrikaanse gemeenschappen ondersteunt door hen aan te leren hoe ze Afrikaanse ratten kunnen trainen om humanitaire detectietaken uit te voeren: opsporing van landmijnen en van tuberculose. Apopo biedt een Afrikaanse oplossing voor een Afrikaans probleem en redt daarmee ettelijke mensenlevens. Door haar acties biedt Apopo Afrikaanse gemeenschappen een uitzicht op minder afhankelijkheid van westerse hulp.
Het Paleis voor Schone Kunsten behoort tot de belangrijkste spelers op het culturele veld. De bekende architect Victor Horta puzzelde de concertzalen, de expositiezalen en de conferentieruimten in elkaar tot een harmonisch geheel. Van meet af aan leven muziek en exposities op gelijke voet. De steun van particulieren, mecenassen en ondernemingen is van onschatbare waarde voor de realisatie van het artistieke programma én voor de renovatie van een gebouw dat deel uitmaakt van het nationaal patrimonium.
www.bozar.be
www.apopo.org
ÇAVARIA ARTSEN ZONDER GRENZEN
Artsen Zonder Grenzen is een humanitaire organisatie die wereldwijd medische hulp biedt aan mensen in nood, aan slachtoffers van rampen van natuurlijke of menselijke oorsprong, epidemieën en oorlogssituaties, zonder onderscheid van ras, religie, levensbeschouwing of politieke overtuiging. AZG beschouwt het als een deel van haar taak om publiek te getuigen over medische wantoestanden en ernstige schendingen van het humanitair recht in gebieden waar ze werkzaam is. AZG ontving in 1999 de Nobelprijs voor de Vrede.
Holebi’s worden niet door iedereen aanvaard, ook al staat in de wet dat je niet mag discrimineren. In het dagelijkse leven krijgen ze nog steeds te maken met pesterijen en homofobie. Çavaria verbetert het welzijn van alle holebi’s: oud of jong, man, vrouw of iets anders, wit of zwart, rijk of arm. Çavaria ondersteunt de Vlaamse en Brusselse holebigroepen en komt op voor gelijke kansen en rechten voor homo’s, lesbiennes, bi’s en transgenders.
In ons land is multiple sclerose de meest voorkomende neurologische ziekte bij jonge volwassenen. 1 persoon op 1000 lijdt aan deze aandoening. Er zijn ongeveer 430 nieuwe gevallen per jaar. MS is nog altijd ongeneesbaar en vaak invaliderend. Het onderzoek steunen is van groot belang. De Charcot Stichting werd in 1987 opgericht. Zij steunt uitsluitend het fundamentele en klinische onderzoek naar multiple sclerose en in het bijzonder naar de behandelingen. Sedert 2004 financiert en leidt zij belangrijke klinische onderzoeken met als doel nieuwe behandelingen te vinden om de ziekte af te remmen.
www.charcot-stichting.org
www.bednet.be
CHILD FOCUS
BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA
Sinds 1968 wil de Liga een informatie- en uitwisselingsplatform zijn rond cardiovasculaire aandoeningen in België voor de patiënten en met de medewerking van gezondheidswerkers. Zij levert strijd ter voorkoming van deze ziekten, voornamelijk door informatie en preventie bij het grote publiek, maar ook bij de patiënten die getroffen werden door een hart- en vaataandoening. Tot slot helpt de Liga hartlijders elke dag om zich opnieuw aan te passen op sociaal, familiaal en professioneel niveau en werkt zij samen met patiëntenverenigingen in het hele land.
Child Focus, Stichting voor vermiste en seksueel uitgebuite kinderen, stelt alles in het werk om verdwijning en seksueel misbruik van kinderen aan te pakken en te voorkomen. Child Focus is dag en nacht, zeven dagen op zeven, bereikbaar op het gratis noodnummer 116 000. De consulenten bieden de families de nodige hulp en omkadering, én ondersteunen het onderzoek van politie en justitie. Verder bestrijdt Child Focus met tal van campagnes kinderpornografie en alle andere vormen van seksuele uitbuiting.
www.blindenzorglichtenliefde.be
BOND ZONDER NAAM
Bond zonder Naam is een maatschappijkritische beweging die het beste in mensen versterkt. Met meer dan 10 projecten vertaalt BZN dagelijks waarden naar concrete actie, waarbij
deFilharmonie is een professioneel symfonisch orkest met als thuishaven het Filharmonisch Huis in Antwerpen. Het orkest bouwt systematisch aan een Europese carrière en speelt jaarlijks ongeveer honderd concerten in binnen- en buitenland. De organisatie van het orkest en het management van deFilharmonie gebeurt door een achttienkoppig jong en dynamisch team onder leiding van intendant Hans Verbugt. Jaap van Zweden is chef-dirigent van het orkest, Philippe Herreweghe is hoofddirigent en Martyn Brabbins is eerste gastdirigent. Het orkest bestaat uit ruim tachtig geëngageerde muzikanten in vast dienstverband.
www.defilharmonie.be
Een Hart voor Limburg is een Streekfonds, opgericht door en voor de mensen van Limburg. Zijn missie is om initiatieven te steunen ten bate van de ontwikkeling en de verbetering van de levenskwaliteit in Limburg, in het bijzonder voor de meest kwetsbaren. Om deze doelstelling waar te maken, werft het Streekfonds op actieve wijze fondsen in de lokale gemeenschap, die gebruikt worden om een verscheidenheid aan sociaal maatschappelijke projecten te steunen.
www.eenhartvoorlimburg.be
ERFGOED VLAANDEREN
Omdat heel wat monumenten een onzekere toekomst tegemoet gaan en dreigen te vervallen of zelfs te verdwijnen, werd in 1994 Erfgoed Vlaanderen opgericht. Elke dag opnieuw zet de organisatie zich in voor het behoud van het onroerende erfgoed. De organisatie beheert op een dynamische manier ‘probleemmonumenten’, restaureert ze waar nodig en stelt ze open voor het publiek. Door een kwaliteitsvol en toekomstgericht beheer en door het publiek te laten kennismaken met dit erfgoed, krijgen bedreigde monumenten opnieuw een toekomst.
www.erfgoed-vlaanderen.be
EUROPACOLLEGE
DE BLAUWE WERELDKETEN
Netwerk van samenwerkende solidariteitsprojecten van, met en voor blinden en slechtzienden. Meer en meer vindt de bejaarde blinde of zwaar slechtziende persoon de weg naar deze organisatie. In de Vlaamse Oogpunten is de organisatie beschikbaar voor iedereen die rechtstreeks of onrechtstreeks met het leven zonder of met minder zicht te maken heeft. Voor alle vormen van dienstverlening, maar ook voor het opkomen voor de positie, de belangenbehartiging, vorming, opleiding, aanpassen van woning, werk, hulpmiddelen, verlichting enz., kan men bij de Vlaamse Oogpunten terecht.
deFILHARMONIE
www.childfocus.be
www.cardiologischeliga.be
BLINDENZORG - LICHT & LIEFDE VLAAMS OOGPUNT
www.bordet.be/nl/mecenaat/vrienden/vrienden. htm
EEN HART VOOR LIMBURG
CHARCOT STICHTING
Bednet verbindt langdurig en chronisch zieke kinderen tussen 6 en 18 jaar in Vlaanderen via internet met hun eigen klas. Zo kunnen ze tijdens hun afwezigheid zoveel mogelijk de lessen volgen en blijven ze in contact met hun leerkrachten en klasgenoten. Het traject is voor de deelnemende kinderen en scholen gratis. Bednet gebruikt een kindvriendelijk systeem waarin een langdurig zieke leerling van thuis uit of in het ziekenhuis de draad weer kan opnemen in zijn klas. Het kind volgt ‘live’ de les: de leerling neemt interactief deel, beantwoordt vragen, steekt zijn vinger op en kan praten met de leerkracht en klasgenoten, kan documenten ontvangen en opsturen, vult toetsen in.
Al meer dan veertig jaar lang steunen De Vrienden van het Bordet Instituut het kankeronderzoek van het Jules Bordet Instituut. Het instituut is dé referentie op gebied van research en behandeling en het verzorgt ook universitair onderwijs op hoog niveau. Het is het enige ziekenhuis in België waar enkel kankergevallen behandeld worden. Met zijn 150 onderzoekers, verspreid over 7 grote laboratoria, speelt het een eersterangsrol op internationaal niveau. Het boort onophoudelijk nieuwe onderzoeksterritoria aan en coördineert verschillende klinische onderzoeken die behoren tot de absolute wereldtop.
www.cavaria.be
www.azg.be
BEDNET
DE VRIENDEN VAN HET BORDET INSTITUUT
De Blauwe Wereldketen werd opgericht in 1964 en ijvert met alle mogelijke middelen voor het verbeteren van het dierenwelzijn en het laten naleven van de dierenbeschermingswet. Hiervoor staat een team afgevaardigde-inspecteurs paraat. De plaatsingsdienst zoekt een nieuwe thuis voor honden, katten, e.a. die om een geldige reden niet meer bij hun baasje kunnen blijven (plaatsing van baasje tot baasje zonder verblijf in een asiel). Studenten die een thesis of een eindwerk moeten maken, kunnen terecht in het Documentatiecentrum.
Het Europacollege is een Europees centrum van ‘academic excellence’ dat zijn studenten voorbereidt om te leven en te werken in een internationale omgeving en bijdraagt tot de bevordering van een progressief groeiende internationale maatschappij. Het telt ongeveer vierhonderd studenten van meer dan vijftig verschillende nationaliteiten, verdeeld over twee campussen: Brugge en Natolin (Polen). Om zijn objectieven te realiseren, concentreert het Europacollege zijn activiteiten op een postuniversitaire vorming inzake diplomatie, economie, politiek en recht.
www.coleurop.be
www.bwk-cbm.be
EVA
DE ROMA
Na twintig jaar leegstand en verwaarlozing opende in mei 2003 de tachtig jaar oude cinema opnieuw zijn deuren, dankzij de hulp van vele vrijwillige handen. Op het programma van De Roma staan vandaag culturele activiteiten en feestelijke evenementen, gaande van klassieke concerten, wereldmuziek, jazz, pop en het levenslied, over oude en nieuwe films, tot theatervoorstellingen, dansnamiddagen en volksbals, maar ook kinderrommelmarkten en tentoonstellingen.
www.deroma.be
Ken jij een goed doel dat tegelijkertijd zorgt voor gezondere mensen, minder honger in de wereld, een beter milieu en minder dierenleed? EVA (Ethisch Vegetarisch Alternatief) doet dat, door mensen te informeren over de vele voordelen van minder vlees eten. EVA is de bedenker van ‘Donderdag Veggiedag’ en bereikt duizenden mensen via een uitgebreide website, een ledenmagazine, veggie stadsplannen, workshops, studiedagen, beleidsbeïnvloeding, kooklessen, heerlijke diners, en nog veel meer. En dat allemaal op een positieve, aantrekkelijke en wetenschappelijk correcte manier. Het machtigste wapen dat we hebben, zo zei Gandhi, is onze vork – laat ons die gebruiken om de wereld te veranderen.
www.vegetarisme.be
FAMILIEHULP
Familiehulp is de grootste dienst voor thuiszorg in Vlaanderen en Brussel. Het is een autonome vzw binnen de christelijke werknemersorganisatie ACW en telt meer dan 12.000 medewerkers. Familiehulp biedt een uitgebreid gamma van thuiszorgdiensten aan zoals gezinszorg, bejaardenzorg, kraamzorg, opvang van zieke kinderen, zorg voor psychisch zieke cliënten, poetshulp en karweihulp. Daarnaast baat Familiehulp ook nog 4 kinderdagverblijven uit. Sinds 2003 biedt Familiehulp ook diensten aan in het kader van de dienstencheques.
www.familiehulp.be
FONDS VOOR WETENSCHAPPELIJK REUMAONDERZOEK
Het Fonds voor Wetenschappelijk Reumaonderzoek (FWRO) steunt financieel het wetenschappelijk onderzoek in België teneinde de levenskwaliteit van de vele patiënten die lijden aan chronische reumatische aandoeningen te verbeteren: kinderreuma, reumatoïde artritis, spondylartropathie, psoriasisartritis, systeemziekten (sclerodermie, lupus, Sjögren, vasculitis, spierziekten), artrose en osteoporose. Het FWRO wordt beheerd door de Koning Boudewijnstichting.
K.U.LEUVEN
Het Leuvens Universiteitsfonds is het centrale adviesorgaan voor mecenaat en sponsoring aan de K.U.Leuven. Het adviseert externe schenkers, alumni, vrienden, (ex-)patiënten van het ziekenhuis, bedrijven, organisaties, e.a. die een gift wensen te doen aan één van de vele projecten inzake onderwijs, onderzoek, maatschappelijke dienstverlening, logistieke infrastructuur of erfgoed.
www.kuleuven.be/mecenaat
LICHT VOOR DE WERELD
Licht voor de Wereld is een Belgische (Internationale) NGO die blindheid bestrijdt, de levenskwaliteit van mensen met een handicap in kansarme landen verbetert en opkomt voor hun rechten. Licht voor de Wereld ondersteunt effectieve preventieprogramma’s en helpt lokale partners een solidaire en toegankelijke gezondheidszorg uitbouwen.
www.lightfortheworld.be
www.fwro.be
MS-LIGA VLAANDEREN GAIA
GAIA komt op voor dierenrechten en voert geweldloos actie tegen georganiseerde dierenmishandeling. GAIA is van mening dat een maatschappij die respect voor een dierenleven belangrijk vindt, bijdraagt tot een samenleving met meer respect voor de zwakkeren in het algemeen. GAIA ijvert voor steeds betere dierenbeschermende wetten, brengt verborgen dierenmishandelingen aan het licht en zetelt in officiële adviesorganen.
MS is een ongeneeslijke aandoening van het centrale zenuwstelsel. De ziekte is psychologisch moeilijk te dragen omdat ze vooral jonge personen treft in de meest dynamische periode van hun leven en omdat het ziekteverloop zo onvoorspelbaar is. Via psychosociale begeleiding zorgt de MS-Liga voor de algemene ondersteuning en het welzijn van personen met MS, alsook van hun familie en hun omgeving. De MS-Liga financiert het wetenschappelijk onderzoek.
www.ms-vlaanderen.be
bij beleidsmakers. Natuurpunt beheert een vijfhonderdtal natuurgebieden met een oppervlakte van ongeveer 18.200 ha. Op 31 december 2010 telde het ledenbestand van Natuurpunt 88.000 gezinnen.
www.natuurpunt.be
OXFAM-SOLIDARITEIT
Samen met partners in ruim 15 landen, met andere organisaties en met honderden vrijwilligers zoekt Oxfam-Solidariteit duurzame oplossingen voor armoede, onrecht en uitsluiting. Dat doet het onder meer via de ondersteuning van lokale partnerorganisaties in het Zuiden, het voeren van sensibiliseringscampagnes in het Noorden en de herwaardering van tweedehandsartikelen. Het wereldwijde netwerk van Oxfam Internationaal versterkt de impact.
www.oxfamsol.be
OXFAM-WERELDWINKELS
Oxfam-Wereldwinkels is de voornaamste organisatie voor eerlijke handel in België. Via campagnes, acties en educatief materiaal sensibiliseert ze het publiek rond onrechtvaardige wereldhandel. Ze lobbyt bij overheden en bedrijven om iets aan die onrechtvaardigheid te doen. Met de verkoop van producten van eerlijke handel biedt ze consumenten een concreet alternatief. De winkels verkopen zowel voedingsproducten als artisanaat van eerlijke handel. De missie van Oxfam-Wereldwinkels kadert de strijd voor een rechtvaardige wereldhandel nadrukkelijk binnen duurzame ontwikkeling. Dit alles wordt gerealiseerd door een netwerk van producenten in het Zuiden, wereldwinkels en vrijwilligers in Vlaanderen, Oxfam Fairtrade (groothandel in voedingsproducten van eerlijke handel) en nationale en internationale samenwerking.
www.oxfamwereldwinkels.be
www.gaia.be
MUSEA BRUGGE GREENPEACE
Greenpeace is een internationale organisatie voor de bescherming van het milieu, die geweldloos campagne voert, volledig onafhankelijk van politiek en bedrijfswereld. Greenpeace stelt milieumisdrijven aan de kaak, zet druk op politiek en industrie opdat ze zich zouden inspannen voor een duurzame toekomst, stelt oplossingen voor met respect voor het milieu en voor de toekomstige generaties en mobiliseert de publieke opinie om haar verantwoordelijkheid te nemen.
www.greenpeace.org/belgium/nl/
Musea Brugge bestaat uit 16 museumlocaties met een waaier van collecties: van Vlaamse Primitieven tot actuele kunsten, van de klassieke schone kunsten tot archeologische vondsten, meubelen, zilver, wandtapijten, folklore, poëzie,... Musea Brugge omvat, naast Raakvlak (de intergemeentelijke dienst archeologie Brugge en Ommeland) en de Brugse Erfgoedcel, 3 museumgroepen: het Bruggemuseum (historische musea), het Hospitaalmuseum (historische hospitalen) en het Groeningemuseum (Schone Kunsten). De permanente collecties, tijdelijke tentoonstellingen en educatieve programma’s worden aan de wensen en de behoeften van een groeiend en steeds wijzigend publiek aangepast, maar blijven vernieuwen en inspireren.
PINOCCHIO
Pinocchio behartigt de belangen en het welzijn van verbrande kinderen en jongeren in heel België. Ze verleent steun aan kinderen en jongeren die het slachtoffer zijn geworden van brandwonden. De belangrijkste steun is de financiële steun, zoals terugbetalingen van medische kosten, drukkledij en maskers, zalven, transportkosten en het logement van de ouders, … Tevens tracht Pinocchio het verblijf in het ziekenhuis aangenamer te maken en investeert de vzw in de organisatie van kuurkampen, uitstappen, de organisatie van een Sinterklaasfeest,…
www.vzw-pinocchio-asbl.be
www.brugge.be/musea
PLANCKENDAEL HANDICAP INTERNATIONAL
Handicap International helpt mensen met een handicap in het Zuiden. Ze probeert handicaps te voorkomen, verzorgt mensen met een handicap, begeleidt hen op hun weg naar autonomie en integratie in de maatschappij en komt op voor hun rechten. Daarvoor werkt ze zoveel mogelijk met lokale mensen en materialen. Handicap International is ook medeoprichter van de Internationale Campagne tegen Landmijnen. Voor haar strijd tegen landmijnen werd de organisatie in 1997 beloond met de Nobelprijs voor de Vrede. De organisatie leidt ontwikkelingsprogramma’s in 63 landen en grijpt ook in bij noodsituaties.
MUSIC FUND
Music Fund coördineert inzamelcampagnes van muziekinstrumenten over heel Europa, laat de ingezamelde instrumenten nakijken en herstellen, en schenkt ze vervolgens aan haar partnerscholen in ontwikkelingslanden en conflictgebieden. Music Fund biedt ook de knowhow aan voor het stemmen, herstellen en onderhoud van de muziekinstrumenten via workshops en stages voor jonge mensen uit haar partnerscholen, en garandeert zo de ontwikkeling van plaatselijke ‘capacity-building’ op dit gebied.
www.musicfund.be
www.handicapinternational.be
MUZIEKKAPEL KONINGIN ELISABETH HART VOOR HANDICAP
Hart voor Handicap helpt mensen met een handicap om hun dromen te realiseren. Met de bijeengebrachte middelen worden overal in Vlaanderen projecten ondersteund die op een grensverleggende manier invulling geven aan de noden van mensen met een fysieke of mentale handicap. Hart voor Handicap is een campagne die actief wordt ondersteund door de krant De Standaard.
www.destandaard.be/hartvoorhandicap
Onder het erevoorzitterschap van H.M. de Koningin. 45 jonge muzikale talenten vervolmaken zich bij meesters – José van Dam (zang), El Bacha (piano), Dumay (viool), Hoffman (cello), Artemis Quartett (kamermuziek) – en krijgen zo toegang tot de nationale en internationale muzikale scène. Conform de oorspronkelijke wens van Koningin Elisabeth in 1939, wil de Muziekkapel haar infrastructuur ter beschikking van jonge musici vernieuwen en uitbreiden met bijkomende kamers, muziekstudio’s en een concertzaal.
www.mke.be
De KMDA vzw (Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen) is een vereniging die opgericht werd in 1843 en vier merken onder haar hoede heeft: ZOO Antwerpen, Planckendael, Serpentarium en de Koningin Elisabethzaal. Daarnaast is de KMDA beheerder van het natuurreservaat De Zegge in Geel. De KMDA is met meer dan 2 miljoen bezoekers per jaar de grootste toeristische speler in België. Ze vervult een vooraanstaande rol op wereldvlak wat betreft wetenschappelijk onderzoek en conservatie met haar internationale kweekprogramma’s en in-situprojecten (projecten ter plaatse) rond natuurbehoud en bescherming van bedreigde diersoorten.
www.kmda.org
SALVATORIAANSE HULPACTIE & ONTWIKKELINGSHULP
De Salvatoriaanse Hulpactie & Ontwikkelingshulp vzw is een organisatie die fondsen inzamelt voor kleinschalige projecten in de landen in het Zuiden. De rechtstreekse hulp wordt gegeven om de plaatselijke bevolking op weg te helpen naar goede gezondheidszorg, onderwijs, landbouwverbetering en vorming. De millenniumdoelstellingen lopen als een rode draad doorheen onze projecten. Met de actie ‘financiële kinderadoptie’ worden zo’n 3000 kinderen gesteund via missionarissen, missiezusters of lekenhelpsters ter plaatse.
www.salvatorhulp.org
HEFBOOM
Hefboom ondersteunt social profitondernemingen en organisaties voor het goede doel met financiering en advies: beschutte werkplaatsen, sociale werkplaatsen, kansarmoedeprojecten,... De middelen waarover Hefboom beschikt, worden dus goed besteed: het geld wordt niet één keer, maar telkens weer geïnvesteerd in diverse initiatieven die allemaal één doel hebben: alle mensen kansen geven.
www.hefboom.be
NATUURPUNT
Natuurpunt is de grootste natuurvereniging in Vlaanderen. Duizenden vrijwilligers en meer dan 370 professionele medewerkers werken voor de bescherming van belangrijke biotopen, soorten en landschappen. Om dit doel te bereiken beschermt de vereniging de resterende natuur in Vlaanderen door het aankopen en beheren van gebieden, het bestuderen en monitoren van soorten en biotopen, door educatie van het brede en meer gespecialiseerde publiek en door het lobbyen
SIMILES
Similes, familievereniging geestelijke gezondheid, is de belangenorganisatie van gezinnen met een psychisch ziek gezinslid. Ze streeft naar een moderne gezinsvriendelijke geestelijke gezondheidszorg, dichter bij de mensen, zonder wachtlijsten, met oog voor preventie, arbeid en wonen en naar het uitbouwen van inspraak en participatie. Similes steunt gezinsleden
in hun herstel- en verwerkingsproces via juiste informatie en met de kracht die uitgaat van de ontmoeting tussen lotgenoten.
www.similes.be
THINK-PINK
SOS KINDERDORPEN
Borstkanker is de meest voorkomende kanker bij vrouwen. Eén op negen vrouwen krijgt er in de loop van haar leven mee te maken. De oorzaak van de ziekte kent men nog niet. Het enige wat men echt kan doen, is de ziekte vroegtijdig opsporen zodat er snel ingegrepen kan worden. Vzw Think-Pink zet zich in voor bewustmaking rond borstkanker in België. Via de website, folders, persberichten en activiteiten vraagt Think-Pink meer aandacht voor borstkanker in het algemeen en steunt zij dankzij haar fondsenwerving initiatieven in de strijd tegen borstkanker.
Een liefdevolle familie is de beste omgeving voor een kind om in op te groeien. Kinderen die geen familie meer hebben, vinden bij SOS Kinderdorpen een nieuwe thuis. Bij een SOS-moeder die er altijd voor hen is en hen leert wat echt belangrijk is in het leven. Families die het moeilijk hebben, worden ondersteund en begeleid. Zodat ze weer sterk worden en zelf terug voor hun kinderen kunnen zorgen. Ook in België worden kwetsbare kinderen aan een thuis en een toekomst geholpen.
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL De Vrije Universiteit Brussel is sinds haar oprichting in 1969 een open, tolerante en pluralistische universiteit. Ze ontstond als eerste volwaardige Nederlandstalige universiteit in Brussel uit de Université Libre de Bruxelles (ULB). De universiteit staat open voor iedereen die deel wil uitmaken van haar project waarbij het principe van vrij onderzoek en de universele verklaring van de rechten van de mens centraal staan. De universiteit combineert uitstekend onderwijs voor ruim tienduizend studenten met excellent onderzoek. Een aantal van de VUBonderzoeksgroepen behoort tot de absolute wereldtop.
www.think-pink.be
www.vub.ac.be
UNIVERSITEITSFONDS UHASSELT
WELZIJNSZORG
www.sos-kinderdorpen.be
SPECIAL OLYMPICS BELGIUM
Sinds 1979 biedt Special Olympics Belgium personen met een verstandelijke handicap de mogelijkheid om een aangepaste sport te beoefenen en trainingsprogramma’s te volgen. Bovendien organiseert Special Olympics Belgium jaarlijks Nationale Spelen, waar de deelnemers de aandacht en de sociale erkenning krijgen die ze verdienen. De atleten beleven succes en vreugde aan sport, bouwen aan zelfrespect en -vertrouwen, verwerven sociale vaardigheden, en vinden via sport erkenning als volwaardige medeburgers.
De UHasselt financiert haar werking met overheidsmiddelen en inkomsten uit contractonderzoek. Deze middelen volstaan niet om alle academische en maatschappelijke doelstellingen te realiseren. Het Universiteitsfonds UHasselt heeft als doel het onderwijs en het onderzoek aan de UHasselt financieel te ondersteunen. Door fondsenwerving bij individuen, verenigingen en bedrijven wil het Universiteitsfonds dit realiseren. Met de verworven middelen wordt aan projecten en initiatieven, die buiten de reguliere financiering vallen, een kans geboden.
www.uhasselt.be/Universiteitsfonds
Meer dan 1.600.000 Belgen leven in armoede. Ze merken dag in dag uit dat ze geen toegang hebben tot kansen en mogelijkheden die anderen wel krijgen. Welzijnszorg vzw bestrijdt armoede en uitsluiting in Vlaanderen en Brussel. Hiervoor wordt jaarlijks een grootschalige informatiecampagne opgezet, telkens vanuit een andere invalshoek. Welzijnszorg steunt armoedeprojecten en trekt politici aan de mouw als de rechten van sociaal kwetsbare mensen op de helling komen te staan. Welzijnszorg geeft vormingen aan organisaties en verenigingen waardoor hun werking toegankelijker wordt voor mensen in armoede. En het ontwikkelt educatief materiaal om de armoedeproblematiek bespreekbaar te maken in de klas.
www.welzijnszorg.be
www.specialolympics.be
UZ BRUSSEL-KINDEREN SPULLENHULP
Spullenhulp, gesticht in 1937, is een belangrijke speler in de strijd tegen de armoede en de sociale uitsluiting in België. Niet minder dan veertig maatschappelijk werkers leveren elke dag weer bewijs van creativiteit om de nieuwe uitdagingen aan te gaan die noodzakelijk zijn in de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting. Maar de vereniging bestaat enkel dankzij de duizenden personen die Spullenhulp steunen dankzij hun gift of hun aankoop. Naast de activiteiten van afhalen, sorteren en verkopen van kleding, meubels en andere zaken, vormen de giften en legaten een belangrijk deel van de inkomsten.
www.spullenhulp.be
Het kinderziekenhuis van het Universitair Ziekenhuis Brussel richt zich tot kinderen en jongeren tot 16 jaar. Het kind staat er centraal en daarom is een uitermate kindvriendelijke omgeving gecreëerd. Meer dan driehonderd medewerkers werken er nauw samen om ieder kind de zorg te geven dat het nodig heeft. Het kinderziekenhuis telt ongeveer honderd bedden. Typisch voor het kinderziekenhuis is de aanwezigheid van een schooltje en een recreatieafdeling, waar een leerkracht, psycholoog en orthopedagoog de kinderen opvangen. Onlangs werd ook een speciale afdeling geopend voor kinderen met psychische problemen.
WWF WWF is één van de grootste en meest ervaren onafhankelijke natuurbehoudsorganisaties ter wereld, actief in meer dan honderd landen. Het doel van WWF is de generaties na ons een leefbare planeet na te laten. WWF zet zich in voor het behoud van soorten en hun leefomgeving. Verder werkt WWF mee aan oplossingen voor de vervuiling en verspilling van natuurlijke hulpbronnen en de klimaatverandering.
www.wwf.be
www.uzbrussel.be
ZOO VAN ANTWERPEN
VLAAMSE ALZHEIMER LIGA vzw
STICHTING tegen kanker
Stichting tegen Kanker is een stichting van openbaar nut met de ambitie om zoveel mogelijk vooruitgang te boeken tegen kanker. • zij investeert in wetenschappelijk onderzoek in België om genezingskansen te verhogen; • zij begeleidt patiënten en hun naasten om hun levenskwaliteit te verbeteren; • zij moedigt gezonde leefstijlen aan die kunnen helpen kanker te vermijden. Kanker is op weg om de voornaamste vermijdbare doodsoorzaak in België te worden. De handen in elkaar slaan en samen tegen de ziekte strijden is dus belangrijker dan ooit.
VLAAMSE ALZHEIMER LIGA
STICHTING VOOR ALZHEIMER ONDERZOEK
VLAAMS OOGFONDS
De primaire doelstelling van de Stichting voor Alzheimer Onderzoek (SAO) is financiële steun geven aan basis, klinisch en diagnostisch wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte van Alzheimer en aanverwante hersenziekten. België telt momenteel reeds meer dan 120.000 Alzheimerpatiënten. Voor hen en hun omgeving is SAO het verplicht om samen te blijven werken aan een toekomst zonder Alzheimer.
www.alzh.org
De Vlaamse Alzheimer Liga staat open voor iedereen die te maken heeft met de problematiek van dementie. Zij besteedt alle aandacht aan de familieleden van dementerenden. Er is ook specifieke aandacht voor jong-dementerenden. Via de familiegroepen ontmoeten familieleden mekaar. Hier kunnen inzet, warmte, liefde,… gedeeld en meebeleefd worden. Met het gratis oproepnummer 0800-15 225 biedt de Liga een luisterend oor, hulp en informatie. De Vlaamse Alzheimer Liga wenst dementie op een positieve wijze in beeld te brengen.
www.alzheimerliga.be
De KMDA vzw (Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen) is een vereniging die in 1843 werd opgericht en vier merken onder haar hoede heeft: ZOO Antwerpen, Planckendael, Serpentarium en de Koningin Elisabethzaal. Daarnaast is de KMDA beheerder van het natuurreservaat De Zegge in Geel. De KMDA is met meer dan 2 miljoen bezoekers per jaar de grootste toeristische speler in België. Ze vervult een vooraanstaande rol op wereldvlak wat betreft wetenschappelijk onderzoek en conservatie met haar internationale kweekprogramma’s en in-situprojecten (projecten ter plaatse) rond natuurbehoud en bescherming van bedreigde diersoorten.
www.kmda.org
Het Vlaams Oogfonds streeft naar verbetering van de leefkwaliteit van blinden en slechtzienden. Daarbij is een grote rol weggelegd voor de betrokkenen zelf, naast de rol van de professionele en vrijwillige dienstverleners en de overheid. Het Vlaams Oogfonds richt zich vooral naar projecten die voor blinden en slechtzienden een (vol-, even-, rol-, eigen-, gelijken levens-)waardige participatie in de samenleving beogen.
www.vlaamsoogfonds.be
Interesse in een bijlage op maat? Tel: 02/467.24.91
Colofon:
Uitgave van Creative Lab
Verantwoordelijke uitgever: Mark Daemen, Director Creative Lab | Teksten: testament.be, Moïra Lens | Vormgeving: Bart Provijn
Eindredactie: Nele Bulckaert, Lies Dobbelaere | Business Development Manager: Bart Bollen | Foto’s: Titus Simoens
Bijlage bij HET NIEUWSBLAD van DINSDAG 11 OKTOBER 2011. Valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie.
1+7<,,1)&'( :&7#;1 ,*&+&0: 7&7 1&+2%&22$,.2&+#) 38 %8!?? 22)7
& ( " , ! , . 2! (, " 0""! / ! , /! , !,! 2"!( 2"(!& , #,
, ("#)/(2(! . .,(, ! (!) " ! /(""# / ! / )," /((. ! #",) .0 !)"(2"!' , ) , . - (!,"( .) " . ( , ! 1,( !" ! , 2"(!& "
! $ $ " (. !, "(,( (.)) !,0(#! () ), ! ./! !,
) ! )), $ ())! ! "#!!).(! "# 000&, )&* !,"(!% "!) "# , !.
( ' # # ' " ).( !
( %%%" /""( ! ( ,) "(,&
! ! !" ) )
( "# 000&, )& ! ! , ) !,"(!&
1: 2 1,&2&12 9" "??? <<(1&+#27:22+.12,,+ &+#2$1;+ ,+1 $7 +1/ -"-?- + $+)+ )2 #+7 ;+ ;+ + ;+ +7#1) :&( ?"?"/""/4!" &= & + *., >&'+ ,**1&) +*&+#+ <1,+1 7$&2 1+7;1>(1&+#2,+717+ +&7/ ;1>(11 &2 +7#1) #;( ) 7 0:2 --5-?- "??? / 1>(1&+#2,+1+*&+# 7,#)7+ ,+1 $7 ,+1/ -!8?