03-‐10-‐11
media-educatie & -participatie: van mediakunstenaar tot Do-It- Yourself amateur Emiel Heijnen
Emiel Heijnen
Docent bachelor docent Beeldende Kunst en Vormgeving en Master Kunsteducatie, Amsterdamse Hogeschool voor de kunsten
Initiatiefnemer en projectleider van MediaCultuur www.mediacultuur.net
Onderzoeker bij AHK en Radboud Universiteit
Aandachtgebieden: authentieke kunsteducatie, crossovers media/kunsteducatie, populaire cultuur, interdisciplinair kunstonderwijs.
1
03-‐10-‐11
Trends in mediagedrag volgens Jenkins:
- Toegankelijke nieuwe technologie - Do It Yourself productie vanuit verschillende subculturen - Convergentie = actievere houding van de consument
Trends in de (media)kunsten (o.a. Lind, Schwarz)
- Werk is contextrijk en betekenisvol (ipv formalistisch en naar binnen gericht) - Interdisciplinair, multimediaal - Samenwerking tussen kunstenaars onderling, maar ook met specialisten uit andere (kunst)disciplines en amateurs - Lokaal én internationaal - Meer proces- dan productgericht - Netwerken, delen, lenen en uitwisselen
2
03-‐10-‐11
Amateur
Professional
Samenwerken Delen Remixen Interdisciplinair multimediaal
Leren
• Formeel leren • Nonformeel leren • Informeel leren
3
03-‐10-‐11
Leren
• Formeel leren > doorlopende leerlijnen, gericht op brede ontwikkeling, onderwijsontwerp en uitvoering door onderwijsexperts, toetsen en certificeren. • Nonformeel leren > Veel ruimte voor eigen voorkeuren, korte afstand tussen expert en deelnemer, Aantrekkelijk door lage drempels, en kleine afstand amateur en kunstenaar • Informeel leren > gebeurt spontaan, individueel en in subculturen en (online) communities, ontwikkelingen gaan snel.
Leren - consequenties voor ontwikkelaars
• Formeel leren > Veel expertise nodig van onderwijsprocessen, brede teams met partners uit het onderwijs, overheid, kunstinstellingen, professionele kunst- en mediainstellingen. Langdurige trajecten, wetenschappelijke evaluatie. Balans tussen ‘schoolse’ voorwaarden en ontwikkelingen onder jongeren en in de kunsten.
4
03-‐10-‐11
Leren - consequenties voor ontwikkelaars
• Nonformeel leren > Veel mogelijkheden voor bottom up ontwikkeling vanuit deelnemers en professionals uit de kunsten. Veel ruimte voor kortlopende experimenten en projecten, maar ook voor verdiepende ‘life long learning’programma’s
Leren - consequenties voor ontwikkelaars
• Informeel leren > Kan vooral als voedingsbron dienen voor (non)formeel leren. Door snelle ontwikkelingen en concurrentie met grote mediaconglomeraten moeilijk te ‘penetreren’.
5
03-‐10-‐11
Aanbeveling voor ontwikkelaars:
• Erken deelnemers als experts in hun affinity spaces • Geef ruimte aan gezamenlijke producties, kennisdeling en uitwisseling • Biedt ruimte aan vakoverstijgend, interdisciplinair werken • Erken kopiëren, samplen en remixen als creatieve processen • Negeer informele netwerken niet, maar cultiveer ze ook niet klakkeloos • Bepaal of je je richt op formele, nonformele of informele leersituaties (elk vereist een andere aanpak en expertise)
Algemene uitgangspunten
• Educatie wordt krachtig als het betrokken is bij alle primaire processen in je organisatie.
• Goede educatieve programma’s worden ontstaan vanuit ontwikkelingen in het professionele kunst/media-veld en door ontwikkelingen onder amateurs. Betrek die groepen vanaf het begin bij het opzetten van programma’s. • Het ontwikkelen van doorlopende leerlijnen vereist specifieke extra expertise, met name van onderwijsexperts. • Vind het wiel niet steeds uit, maar maak gebruik van didactische modellen uit de onderwijskunde en de media-educatie.
6
03-‐10-‐11
Verder lezen & contact
Media-educatie als verrijking van beeldend onderwijs E. Heijnen (2009). In Cultuur + Educatie nr. 26 (gratis via www.cultuurnetwerk.nl)
Informele Visuele Netwerken E. Heijnen (2011). In Cultuur + Educatie nr 30 (te bestellen via www.cultuurnetwerk.nl)
Contact:
[email protected]
7