Rabobank Cijfers & Trends Kwartaalbericht pluimveevlees Q3 2015
Marktherstel ingezet, invloed vogelgriep blijft voelbaar De markten voor zowel vleeskuikens als broedeieren ontwikkelden zich in de eerste helft van 2015 positief. Een krap aanbod van pluimveevlees in het begin van 2015 en een seizoensmatig herstel in Q2 zorgden voor een compensatie van de prijsstijging van voer. Dit leidde tot grotere marges, die vooral in Q2 boven het langjarig gemiddelde uitkwamen. De hogere vraag naar broedeieren en de snelle opheffing van exportbeperkingen na de uitbraken van hoogpathogene vogelgriep, eind 2014, zorgen voor marges boven het langjarig gemiddelde. De vooruitzichten zijn gematigd positief en vooral afhankelijk van het uitblijven van verdere vogelgriepuitbraken. In Nederland speelt actueel de omvorming van het aanbod pluimveevlees in de retail van regulier naar welzijnsvriendelijker. Zonder nieuwe vogelgriepuitbraken verwacht de Rabobank dat de marges op vleeskuikens en broedeieren de komende periode boven het langetermijngemiddelde blijven bewegen.
Balans vraag en aanbod na Q1 beter in evenwicht Door de langere leegstand eind 2014 daalde begin 2015 het aanbod van pluimveevlees. Hierdoor herstelden marges zich relatief snel (zie grafiek 1). Verder herstel diende zich aan na de seizoensmatig aantrekkende vraag vanaf Q2. De verwachting is dat deze hogere vraag nog enige tijd aanhoudt. De hogere opbrengstprijzen compenseerden de licht gestegen voerprijzen voldoende. Door de grote exportafhankelijkheid van Nederland wordt de sector hier verhoudingsgewijs extra hard getroffen door uitvoerbeperkingen. De donkere delen van het kuiken, belangrijk voor de voerkantverwaarding, worden voor een belangrijk deel afgezet buiten Europa. Na het opheffen van de exportbelemmeringen voor belangrijke producenten (Nederland, Duitsland en Verenigd Koninkrijk) werd de export naar derde landen positief beïnvloed door de lage koers van de euro. Dit hindert juist weer de import naar de EU. Hierdoor loopt de uitvoer vanuit de EU naar Zuidoost-Azië (Filippijnen en Maleisië) en Afrika (Ghana, Gabon en ZuidAfrika) goed. De stijging van de uitvoer naar deze landen compenseert de uitvoerdaling naar Benin en Hong Kong. De exportprijs vanuit de EU lag de eerste twee maanden van dit jaar zo’n 2% hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Ook de export lag in de eerste twee maanden van dit jaar 2% hoger, ondanks de beperkingen voor de landen die door vogelgriep waren getroffen.
Rabobank Cijfers & Trends Kwartaalbericht Pluimveevlees Q3 2015
mei 2015
1
Grafiek 1 Ontwikkeling brutomarge kuikenvlees in relatie tot kuiken- en voerprijs.
Pluimveevlees en voer prijs index
Bruto marge 0,20
160
0,15
140
0,10
120
0,05
100
–
80
-0,05
60
-0,10
40
-0,15
20 -
-0,20 2010
2011
2012
Bruto marge versus 5 jaars gemiddelde
2013
Pluimveevlees index
2014
JAN MRT
2015
Voer index
Bron: Rabobank gebaseerd op LEI en NOP data
Broedeimarkt gunstig De exportgrenzen zijn relatief snel weer opengegaan voor eieren uit de regio’s die zijn gevrijwaard van vogelgriep. Dat kwam door snel en effectief handelen, een goede lobby en de afhankelijkheid van Rusland en Oekraïne qua import van belangrijke hoeveelheden broedeieren. Door deze ontwikkelingen herstelden de marges in deze sector zich relatief snel (zie grafiek 2). Grafiek 2 Prijsontwikkeling broedeieren NOP/NVP vs. vrij broedeiprijs 120
110
100
90
80 41
43
45
47
49
51
NOP/NVP-notering broedeieren
1
3
5
7
9
11
13
15 17 19
Vrije broedeieren
Bron: NOP, bewerking Rabobank
In de Nederlandse markt is de grotere internationale vraag naar broedeieren duidelijk merkbaar. Diverse uitbreidingsplannen van bestaande ondernemers worden uitgewerkt of zijn al in uitvoering. Daarnaast tonen andere pluimveehouders interesse in omschakeling naar de vermeerderingsbranche. Belangrijk is hierbij om de focus op de langere termijn te houden en de bedrijfsvoering niet enkel te laten leiden door de korte termijn. Over een langere periode ziet de markt er namelijk naar verwachting
Rabobank Cijfers & Trends Kwartaalbericht Pluimveevlees Q3 2015
mei 2015
2
gematigder uit dan de laatste 1,5 jaar. Meer broedeieren betekent een grotere afhankelijkheid van de export. Het is belangrijk daarmee rekening te houden bij uitbreidingsplannen. Aanbod kuikenvlees neemt toe in Noordwest-Europa Het aanbod aan vleeskuikens herstelt zich de komende periode verder. Na de krapte van het aanbod in het begin van Q1, verdwijnen de gevolgen van de eerdere beperkingen door de vogelgriepuitbraken. In grafiek 3 is te zien dat het aanbod vanuit de fokkerij sector in Q1 is toegenomen. Dat leidde intussen tot een toename van het aantal slachtingen. Zoals eerder gemeld, heeft de markt deze stijging goed kunnen absorberen. Duitsland laat ten opzichte van Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk een gematigder herstel zien in de productie van eendagskuikens. Frankrijk kon profiteren van de vogelgriepuitbraken in de genoemde landen. De vraag is echter of Frankrijk dit kan vasthouden, aangezien de belangrijke spelers terug zijn op de markt. Bovendien hebben deze landen weer toegang tot enkele derde landen, waaronder Zuid-Afrika. Volgens de vooruitzichten neemt het aanbod in de EU de komende maanden verder toe. De marktbalans kan hierdoor na Q2 meer onder druk komen en verder herstel zelfs dwarsbomen. De prijzen voor varkensvlees dalen, wat de prijsontwikkeling van vleeskuikens drukt. De algemene markttendens is dan ook gematigd positief. Grafiek 3 Aanbod monitor Noordwest-Europa 2013-2015 15 10
5 0 -5 -10 -15 Eendagskuikens
Slachtingen Broedeieren Slachtingen
Nederland
Duitsland
2013 Q1
2013 Q2
2013 Q3
2014 Q4
2014 Q1
2014 Q2
2014 Q3
2014 Q4
Vermeerderingsdieren België
Broedeieren Slachtingen Slachtingen
Verenigd Koninkrijk
Frankrijk
2015 Q1
Bron: Eurostat, bewerking Rabobank Markt in beweging door verduurzaming retail In de Nederlandse markt is de ingezette verduurzaming (welzijnsvriendelijker) van het kuikenvleesaanbod door enkele grote retailers (Albert Heijn en Jumbo) duidelijk merkbaar. Op korte termijn lijkt de markt van deze situatie te profiteren. De verlaging van het aanbod door een substantieel lagere bezetting per vierkante meter brengt de
Rabobank Cijfers & Trends Kwartaalbericht Pluimveevlees Q3 2015
mei 2015
3
markt in beweging. Ketenpartijen zoeken naar borging van enerzijds hun afzet (voer en eendagskuikens) en anderzijds hun aanvoer (slachterijen). De vleeskuikenhouder is hierdoor op korte termijn spekkoper, want zijn rendement wordt de komende periode positief beïnvloed ¬– bovenop de eerder geschetste markteffecten van de Europese situatie van vraag en aanbod. Zodra de nieuwe marktsituatie zich heeft gestabiliseerd, is de verwachting dat de Nederlandse sector weer in lijn met de Europese sector komt te liggen. Daling van de kostprijs na Q2 Voer en eendagskuikens zijn de belangrijkste kostenposten voor vleeskuikenhouders. Deze variabele kostenfactoren vormen ca. 75% van de totale kosten. Voer De vooruitzichten voor de voerprijzen zijn gematigd voor de pluimveesectoren (zie tabel 1). De voorraden soja liggen op een historisch hoog niveau. Daarnaast liet Zuid-Amerika recentelijk een recordoogst zien. De mais- en tarwemarkt zijn iets minder royaal, maar blijven ook goed voorzien. Daarnaast heffen Rusland en Oekraïne exportbeperkingen op, zodat er meer tarwe op de wereldmarkt komt. Ook zijn oogsten(verwachtingen) wereldwijd goed. Door de lage koers van de euro kan Europa daar nauwelijks van profiteren. Tabel 1: Prijsverwachtingen van de Rabobank voor tarwe, mais en sojabonen
Unit
2013 Q1
Q2
2014
Q3
Q4
Q1
Q2
2015
Q3
Q4
Q1
Change
Q2F Q2-Q1
Tarwe (Matif) EUR/ton
736
694
650
655
617
650
528
556
524
520
-18%
Mais
US$/bu
715
662
499
430
453
480
359
372
385
390
4%
Sojameel
USD/ton
420
433
445
429
447
480
395
368
338
315
-7%
Bron: Rabobank Agri-Commodity Outlook, mei 2015
Eendagskuikens De markt voor broedeieren bepaalt sterk de prijs van eendagskuikens. De vraag naar broedeieren is goed. Er zijn geen exportbelemmeringen meer. Prijzen zijn hierdoor weer gestegen, nadat ze eerder direct na de vogelgriepuitbraken nog daalden. De marges op de vermeerderingsbedrijven zijn hierdoor flink toegenomen. De kostprijs voor vleeskuikenhouders zal in Q3 en Q4 verbeteren, vooral door de verwachte daling van de voerkosten. Bovengemiddeld resultaat in 2015 De geschetste ontwikkelingen op de Europese en Nederlandse pluimveemarkt leiden er volgens de Rabobank toe dat de sector dit jaar positief kan afsluiten. De goede marktbalans, het wegvallen van exportbelemmeringen, de relatief lage koers van de euro en stabiele voerkosten leiden tot een rendement dat licht boven het vijfjaarsgemiddelde zal uitkomen. Dit wordt verder versterkt door de nieuwe marktordening door de snelle omschakeling van grote Nederlandse retailers naar welzijnsvriendelijker geproduceerd pluimveevlees. De dalende prijzen van overige vleessoorten kunnen wel leiden tot een drukkend effect.
Rabobank Cijfers & Trends Kwartaalbericht Pluimveevlees Q3 2015
mei 2015
4
De ontwikkelingen staan of vallen met het uitblijven van nieuwe uitbraken van hoog- en deels ook laagpathogene vogelgriep. Dit vraagt de aandacht van iedere pluimveehouder in Nederland en van iedereen die beroepshalve met pluimvee(bedrijven) in aanraking komt. De algemene hygiënestatus van de pluimveehouderij In Nederland moet omhoog. Het nog in te voeren bedrijfshygiëneplan kan hieraan positief bijdragen. Het advies aan iedere pluimveehouder is om dit zo snel mogelijk te implementeren. Hiermee draagt iedereen zoveel mogelijk bij aan risicobeperking van nieuwe vogelgriepuitbraken.
Meer informatie Het kwartaalbericht Pluimveevlees Q3 2015 is gebaseerd op het rapport ‘Rabobank Poultry Quarterly Q2 2015’. Voor meer informatie over dit rapport kunt u contact opnemen met de auteurs.
Contactgegevens Nan-Dirk Mulder Food & Agribusiness Research (FAR)
[email protected] T +31 30 712 38 22 Jeroen van den Hurk Sectormanagement F&A Nederland
[email protected] T +31 30 216 05 11
Disclaimer: deze publicatie is met zorg samengesteld, maar beoogt niet volledig te zijn. Deze informatie is gebaseerd op de situatie van mei 2015. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend.
mei 2015
5