3 magazine financiële studievereniging
Amsterdam
Jaargang 17 maart 2013
BANKING SPECIAL
Nederlandse huizenmarkt: (on)aantrekkelijk? How to look good wat betekenen die dresscodes ook alweer? Ontmoet de deelnemers het Research Project 2013
Financing the Future.
by:
Jacqueline Cramer Ewoud Goudswaard Roderick Munsters Dirk Schoenmaker Ben Emons Joanne Kellermann
F I N A N C I ËLE S T U D I EV EREN I G I NG Amsterdam
Voorwoord Inhoud FSA Magazine Jaargang 17 Editie 3 Colofon Redactie FSA Magazine Amber Harms, Floor Wolters, Will-Jan Jacobs, Nicole Smit
Met dank aan Claire van der Grift, Yorrick Koomen, Hans Mulder, Kjell Mulder, Anneloes van Golstein Brouwers, Paul Nap, Lieve Martens, Irma Langeraert, Jacqueline Cramer, Ewoud Goudswaard, Joanne Kellermann, Roderick Munsters, Ben Emons, Bernd Jan Sikken Vormgeving Kemp Design, Amsterdam Opmaak Kate Snow Design, Utrecht Druk Grafiplan, Enkhuizen Website www.fsa.nl Contact
[email protected] Advertenties FSA Magazine verschijnt vier keer per jaar. Voor advertenties kan contact opgenomen worden met de Financiële Studievereniging Amsterdam (
[email protected])
Beste lezer, Laat ik beginnen met een belangrijke mededeling vooraf. Op dinsdag 9 april staat het jaarlijkse FSA Congres op het programma, dit jaar getiteld: ‘Financing the future – a shift to sustainable value’. In het Concertgebouw zullen onder andere CEO’s van vooraanstaande duurzame financiële instellingen, ex-politici en hoogleraren discussiëren over de rol van de financiële sector in de toekomst van een duurzame economie. Als financieel-georiënteerde student mag je deze dag niet missen! Maar voor deze student zijn er meer niet-te-missen nieuwsberichten voorbijgekomen. Reorganisaties, overnames en nationalisaties: de kranten hebben er de afgelopen weken afgeladen mee gestaan. Aan onderwerpen voor scripties geen gebrek, maar in hoeverre heeft dit gevolgen voor de Nederlandse student die de banenmarkt wil betreden? En in het bijzonder voor de student met een financiële achtergrond? Voor veel masterstudenten is de komende periode cruciaal in de zoektocht naar een baan binnen hun interessegebied. Vol goede moed wordt er volop gesolliciteerd voor traineeships en startersfuncties, van consultants tot multinationals, en investment banks tot accountants. De afgelopen periode hebben projecten als Consultition, de Multinational Battle, The Acquisition en Fort Boyard onze leden in contact gebracht met deze bedrijven. Bekijk vooral in onze agenda verderop welke projecten er nog op het programma staan! Deze editie van het FSA Magazine is gevuld met o.a. artikelen over assessments en de hypothekenmarkt, verslagen van verschillende projecten, een dag uit het leven van een DSF student en hoe een baan als starter bij PwC en Heineken eruit ziet. Daarnaast staat in het fiducie gedeelte het thema van het Congres centraal. Een goede manier om je in te lezen voor dinsdag de 9e. Tot dan!
Oplage 2700 © 2013 FSA Hoewel de uiterste zorg is nagestreefd in deze uitgave kan voor de aanwezigheid van eventuele (druk)fouten niet worden ingestaan en aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever in deze geen aansprakelijkheid. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Yorrick Koomen Voorzitter 2012-2013
magazine
3
Inhoud
INHOUD
24
Op de koffie bij Claire Koffie met Access Accountancy Pasta’tje met de RP commissie De RP deelnemers Koffietje met Congres Bios & Biertje met Claire
19 26 27 29 32
banking special
17
Banking special I Banking special II
24 38
FSA MEETS DSF
43
Reportage Consultition Traders Trophy Acquisition Fort Boyard
14
38
4
magazine
11 13 14 17
FSA MAGAZINE JAARGANG 17 / Maart 2013 COLUMN Paul Nap
31
FSA starts @ Heineken PWC
47
interviews 23 35
Carrière Assessments/sollicitatieprocedure
preface
8
Cramer – former Environmental minister Kellermann – executive director DNB Goudswaard – CEO ASN Bank Munsters – CEO Robeco Group
Verder in deze editie
Articles
Agenda 5 Nieuwsflash 6 Wake-up call voor de financiële sector 7 How to look good, and do good 20 Paparazzi 32 Muziek top 10 36
Schoenmaker Emons DSF expert column
11
49 51 52 53
56 58 60
54
magazine
5
In het zenuwcentrum van de economie mag jij de rust bewaren. Begin je carrière bij DNB. Ontdek de mogelijkheden op werkenbijdnb.nl
Bij DNB werk je niet alleen in de economie, je maakt ’m ook. Iedere beslissing die we nemen, wordt dan ook kritisch besproken door de hele financiële wereld. Een wereld vol dynamiek die we steeds weer in balans moeten houden. Dat vraagt om aanpakken en volhouden. Want iedere dag krijg je te maken met een ander complex vraagstuk en moet je de actualiteit zien voor te blijven. Daarmee lever je een belangrijke bijdrage aan financiële stabiliteit en vertrouwen. Kun jij die druk aan en zie je het als een uitdaging om onze economie vooruit te helpen? Denk dan eens aan een carrière bij DNB. Kijk voor meer informatie en de mogelijkheden op werkenbijdnb.nl.
Werken aan vertrouwen.
Agenda 2013 sociale evenementen
projecten 2 april Access Accountancy: Deloitte
9 april Borrel IV
3 april Access Accountancy: KPMG
20 april Actieve Leden Dag II
9 april FSA Congres 11 april Access Accountancy: PwC Amsterdam Investment Cruise: Kempen&Co 16 april Amsterdam Investment Cruise Rembrandt Fusies&Overnames
30 april Boot Q-day 8 mei Borrel V
17 april Access Accountancy: Mid-4 (BDO, Grant Thornton, Mazars & RSM Niehe Lancée Kooij) 18 april Access Accountancy: Ernst&Young Amsterdam Investment Cruise: Holland Corporate finance
13 juni ALV III
2 mei Amsterdam Investment Cruise: Optiver
21 juni alumniborrel
16-17 mei Asset Management Tour
magazine
7
Nieuwsflash
Duurzaam bankieren anno 2013
Sinds de financiële crisis uitbrak in 2007 staan banken en bankiers niet bepaald in een goed daglicht. Toch zijn er ook positieve ontwikkelingen gaande; duurzaamheid is een modewoord. Maar wel een modewoord dat ook in de bankenwereld is doorgedrongen.
Banken laten grote verschillen zien bij het verduurzamen van hun beleid. De afgelopen tijd hebben alle banken maatregelen genomen, maar de een gaat daarin verder dan de ander. Dat stelt de Eerlijke Bankwijzer, een organisatie die bekijkt wat banken doen tegen bijvoorbeeld uitbuiting, milieuvervuiling en mensenrechtenschendingen. ABN Amro, Aegon en Delta Lloyd scoren vaak zwak en doen weinig. Vooruitgang was er wel bij Friesland Bank, Van Lanschot, ING en NIBC.
In debatten over financiële hervormingen staat het geld verdienen met geld niet ter discussie. De echte transformatie komt er als bankiers uit morele overtuiging een andere maatschappelijke opdracht kiezen. Het gaat bij duurzaam bankieren in wezen om rechtvaardigheid. Het vermogende deel van de samenleving slaagt er nog te vaak in om dat aspect uit het debat te weren.
8
magazine
Het imago dat vrouwen hebben om voorzichtiger met geld te zijn en risicovolle investeringen te mijden, deugt niet. Vrouwelijke bankiers houden er juist vaak een veel riskantere bedrijfsvoering op na, waardoor gaten worden geslagen in de financiering van banken, blijkt uit een door de Duitse Bundesbank gepubliceerde studie. "Financiële flaters komen vooral door gebrek aan ervaring. Veranderingen in de raad van bestuur van banken, waarbij meer vrouwen in de top kwamen, hebben in de regel geleid tot het nemen van meer risico’s”, aldus de studie. Die is zeer controversieel, want de Duitse minister van Arbeid, Ursula von der Leyen, heeft een programma gestart om meer vrouwen in de top van het bedrijfsleven te krijgen. Ook blijkt dat hoe jonger de raad van bestuur is, de risicobereidheid navenant toeneemt. Hoe meer mensen met een alfa-opleiding in de ’board’ des te lager echter de risicobereidheid. Ook al publiceert de Bundesbank het rapport, het betekent niet dat het achter de conclusies staat.
Column
Wake-up call voor
de financiële sector
door Irma Langeraert
Toen ik in 1986 mijn werkzame leven startte binnen een bank als trainee zakelijke kredietverlening, was bankieren een ambacht waarin je werd geschoold door oude rotten in het vak. Met vallen en opstaan leerde je balansen, mensen en situaties inschatten. Je voelde de impact van jouw beslissingen op het (financiële) leven van ondernemers, jouw klanten. Je zag hun levensonderhoud, dromen, een behoorlijke oude dag opbloeien of verdwijnen en het was jouw carrière die bij te veel fouten een deuk op liep. Accountmanagement versus targets Medio jaren negentig van de vorige eeuw kwam de kentering. Commercie, analyse, risicomanagement en het dagelijks beheer van klanten werden ontkoppeld. Je werd als accountmanager (medewerker zakelijke kredietverlening klonk inmiddels te simpel) afgerekend op periodieke omzet. Bij voorkeur in de vorm van verzekeringen of complexe instrumenten die direct rendement gaven. Kredietverlening werd gedegradeerd tot een anoniem wiskundig spelletje op basis van ratings en kansmodellen achter veilige beeldschermen. Dat was het moment dat ik er de brui aan heb gegeven. Macro economisch zijn de effecten van de kentering, wereldwijd inmiddels ruimschoots zichtbaar. Tijd voor bancaire zelfreflectie Een kredietcrisis van deze omvang kun je alleen overleven door je aan te passen. Dat geldt ook voor de enorme conglomeraten die de banken in de afgelopen jaren geworden zijn. Het vraagt om zelfreflectie en vervolgens moet je het lef hebben om het roer om te gooien. Ik zie op dit vlak bij de grote partijen weinig beweging. De veranderingen die worden doorgevoerd zijn ingegeven door nog meer regelgeving en niet vanuit de eigen wens om te veranderen. De positieve effecten van de kredietcrisis Gaat er dan niets veranderen? Zeker wel. De verandering komt zoals bij vele omwentelingen vanuit kleine initiatieven en ze hebben kleurrijke namen zoals crowdfunding, micro kredieten, krediet coöperaties, fondsen etc. Initiatieven waar eerst wat geringschattend over wordt gedaan, straks als irritant worden ervaren en vervolgens zullen worden geadopteerd. Waarom zullen deze initiatieven succesvol zijn?
Omdat ze minder vernieuwend zijn als dat ze nu worden gepresenteerd. Ziekenhuizen en bejaardenoorden werden tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw nog gefinancierd met obligaties die in de directe omgeving werden geplaatst. De belangen waren over en weer helder, de casus transparant en bij minder gelukkige beslissingen waren de effecten voor alle belanghebbenden direct voelbaar. Bij deze initiatieven wordt bankieren weer een ambacht, waar uiteindelijk voor kwaliteit betaald wordt. Op dat vlak heeft de kredietcrisis wel een positief neveneffect. Ook de jongste generaties hebben inmiddels geleerd dat geld een schaars goed is en dat geld veel geld kan kosten.
“De verandering komt zoals bij vele omwentelingen vanuit kleine initiatieven en ze hebben kleurrijke namen zoals crowdfunding, micro kredieten, krediet coöperaties, fondsen etc.”
Irma Langeraert is directeur van ILFA Treasury Support en Tools4Treasury. De kernactiviteiten van ILFA Treasury Support bestaan uit het toetsen van de financierbaarheid van een onderneming en het bemiddelen bij het aantrekken van financiering. Het organiseren, analyseren, adviseren over de treasury organisatie, treasury-risico’s en overige treasury-inrichtingsvraagstukken. Tools4Treasury is een Treasury Management Systeem dat een organisatie in staat stelt om snel en efficiënt alle cashflow relevante data te ontsluiten vanuit haar bestaande systemen en te configureren naar heldere rapportages (actuele liquiditeitsrapportages). Deze zijn volledig gekoppeld aan de dagelijkse of wekelijkse realisatiegegevens op basis van kasstromen.
magazine
9
Career Special
Alles wat je moet weten over assessments tijdens een
sollicitatieprocedure Deadline capaciteitentest ‘Best Graduates’: zondag middernacht, inmiddels is het zondagavond 22:00. Onervaren met het doen van een capaciteitentest, begin ik dus veel te laat. In de bijgaande email stond dat het maken van de test je ongeveer een uur zou kosten. Twee uur voor de deadline beginnen leek mij dus meer dan vroeg genoeg. Tijdens de ‘zondagmiddagborrel’ nog een paar wijntjes gedronken, dus ga ik ook nog eens niet met geheel optimale concentratie aan de slag. Geen aanrader. Als studenten en (bijna) starters op de arbeidsmarkt zijn we allemaal druk bezig ons voor te bereiden op de gehate sollicitatieprocedure die vooraf gaat aan het krijgen van die droombaan (liefst inclusief dito salaris). Je LinkedIn profiel is up to date, door allerlei sollicitatietrainingen zijn we allemaal door de wol geverfd met betrekking tot het eerste gesprek en maken we dan ook een fantastische eerste indruk. De eerste ronde ben je dan ook glansrijk doorgekomen, maar dan, ronde 2: de gevreesde ‘assessment-ronde’. Bedrijven laten potentiële kandidaten vaak nog een assessment doen na het doorkomen van de eerste gesprekken. Een assessment is bedoeld om fundamentele capaciteiten en vaardigheden te testen en onderliggende karaktereigenschappen aan de oppervlakte te brengen.
10
In een eerste gesprek is het nog relatief makkelijk om eventueel een toneelstukje op te voeren en je mooier voor te doen dan je eigenlijk misschien bent. Een assessment is bedoeld om dit toneelstukje door te prikken en erachter te komen of je wel echt de teamplayer bent die je beweert te zijn, of dat je wel echt zo goed onder druk presteert. Kortom; je potentieel toekomstige werkgever wil graag zeker weten wat voor vlees hij in huis haalt. Een assessment is echter een dure aangelegenheid en wordt daarom voornamelijk gebruikt bij hogere of hele specifieke functies. Belangrijk om te weten: waar bestaat zo’n assessment uit? Allereerst is er een interview met een psycholoog die in het gesprek gericht op zoek zal gaan
magazine
naar zoveel mogelijk relevante informatie over jou als persoon. Daarna volgen er meestal een IQ- en persoonlijkheidstest. Beiden kunnen in verschillende vormen voorkomen en zijn er op uit om je intelligentieniveau en redeneervermogen te bepalen. De nadruk kan wel verschillend zijn, bij sommige functies zal een meer numeriek inzicht gewenst zijn, terwijl andere werkgevers meer waarden hechten aan logisch redeneren in woord of beeld. Tot slot kan een assessment afgesloten worden met een praktijksimulatie, in de vorm van bijvoorbeeld een rollenspel, groepsdiscussie of presentatie waarin gekeken wordt hoe je in praktijk met echte situaties om zou gaan. Maar, hoe nu verder? Uit eigen ervaring kan ik inmiddels zeggen dat het
Door Floor Wolters
"Het assessment is een inspannende dag die veel vergt van je energie en uithoudingsvermogen. Zorg dus dat je voldoende nachtrust krijgt en in een normale conditie bent. Als je te vermoeid of ziek bent, kun je het assessment beter uitstellen." – Psycholoog Frank geen slim plan is om onvoorbereid aan een assessment te beginnen. Op internet is een scala aan tips, to-do’s en vooral ook not-to-do’s over het voorbereiden en doen van een assessment.
‘Must reads’
De belangrijkste op een rijtje: –B ereid je voor! Op internet zijn veel oefen IQ- en persoonlijkheidstests te vinden. Door te oefenen ontwikkel je een soort handigheid en snelheid om zo goed mogelijk door de tests heen te komen en daarnaast stelt het jou meer op je gemak wanneer je het gevoel hebt voorbereid te zijn. –O ok je uiterlijk verdient voorbereiding. Dit betekent: zorg dat je uitgerust bent en verzorgd voor de dag komt met de juiste kleding, waarvan jij denkt dat het representatief is voor je potentiële werkgever.
Wim Bloemers, De Kleine Assessmentgids – Een compact overzicht
Aanbevolen websites
–D enk van tevoren na over wat jij belangrijk vindt in de functie, welke capaciteiten je zelf denkt dat nodig zijn en wat je zwakke en sterke punten zijn. Wanneer je deze aan elkaar koppelt, kun je gerichter en concreter de kanten van jezelf belichten die belangrijk zijn met betrekking tot de functie of het bedrijf. – Blijf jezelf. De assessors zijn getraind om sociaalwenselijk gedrag te doorzien. Daarnaast, wanneer je echt niet geschikt bent voor de functie is het voor beide partijen beter om hier eerder dan later achter te komen.
Bas Kok en Ferry de Jongh, Assessment doen, hoe werkt het voor jou?
www.testmijniq.nl www.assessmentservice.nl www.intermediair.nl/testen-tools www.neurocampus.nl www.allesoverassessments.nl www.123test.nl
Wim Bloemers Het Psychologisch onderzoek – Een oefenboek
magazine
11
booz.com/nl
Booz & Company
Booz & Company is a leading global management consulting firm focused on serving and shaping the senior agenda of the world’s leading institutions. Drawing on the talents and insights of more than 3,000 people in 58 offices around the world, we help our clients achieve essential advantage by working with them to identify and build the differentiating capabilities they need to outperform.
For more information, please take a look at www.booz.com/nl
Projectverslag
All work and no play is not good for the soul
Zomer 2012. In een veel te casual outfit en sneakers liep ik de FSA kamer binnen. Ik had een gesprek met twee leden van het bestuur en duidelijk niet de kledingvoorschriften ontvangen. Gelukkig bleek de warmte het bestuur wat milder te stemmen, want ook Claire en Kjell waren in een niet zo formele stemming, waardoor we een gezellig gesprek bij de Coffee Company hadden. Nadat ik het bericht kreeg dat ik een plekje in de Consultition commissie 2013 had, was het wachten op de rest van de commissieleden. Nicolas ontmoette ik netjes in de college banken. Drukke man als hij is zat hij op dat moment nog in een andere commissie met een vriendin van mij. Met haar heb ik een gedeelde passie voor (veel) eten en ik denk dat Nicolas na ons tweede stokbrood pas echt vraagtekens kreeg.
Een tijd later kwam Jeroen ons team versterken. Het bleek een echte mannencommissie te worden, met Kjell als toezichthouder vanuit het bestuur. De grens tussen bestuur en commissie was vaak erg vaag, waardoor Kjell net zoveel commissie was als wijzelf.
magazine
Na het opstellen van een plan, het vaststellen van deadlines en nadat de mannen met veel moeite een gepaste das hadden uitgezocht was het tijd voor het echte werk: langsgaan bij de kantoren. Met een goede dosis gezonde spanning gingen we langs McKinsey, BCG, Bain en Booz. Laat duidelijk zijn
13
Projectverslag Door Maike Geerlink
"De hele week was een opeenstapeling van mooie onverwachte momenten." dat deze namen an sich al enige zenuwen losmaken en dat hun kantoren hoog boven Amsterdam de gesprekken nog indrukwekkender maakten. Een paar klamme handjes later waren de benodigde afspraken met de kantoren gemaakt en konden wij ons richten op de promotie.
Uiteraard kan een evenement niet beginnen zonder een kennismaking. Zo ook Consultition niet. Onze kennismaking vond plaats in de vorm van een borrel in café ‘Nota Bene’. Het werd een memorabele avond waar de sfeer voor de rest van het evenement bepaald werd: gezellig en open.
We hebben met de promotie een hele Nederland tour gemaakt, waarbij zelfs de Universiteit Twente werd aangetikt. Hilarisch was het om te zien hoe Jeroen zich ontpopte als een ware Mitsubishi verkoper en Nicolas een tactiek had bedacht die bestond uit het net zolang meelopen met studenten tot ze de flyer aannamen. Dat beide technieken gewerkt hebben, bleek uit de 20 topstudenten die uiteindelijk geselecteerd zijn om mee te doen aan het evenement.
Het evenement zelf was één groot succes en de verschillende dagen bij de kantoren sloten goed op elkaar aan. Waar we op de eerste dag bij BCG een interview workshop kregen, konden we dit goed toepassen tijdens echte interviews op de laatste dag bij McKinsey. Daar waar we de tweede dag bij Bain al onze vragen over strategy consulting beantwoord kregen, was er de derde dag bij Booz tijd voor teambuilding in de vorm van lego poppen bouwen. De hele week was een
opeenstapeling van mooie onverwachte momenten. Zo stonden we met BCG zelf ons eten te koken tijdens een kookworkshop en gingen we de dag erna uit met Bain op Rembrandtplein. Over dit uitgaan met kantoren hadden we van te voren genoeg verhalen gehoord. Shotjes aan de bar leidt dus echt tot brak aan de case werken de volgende dag. Ook in dit opzicht heeft onze groep het super volgehouden! Meerdere consultants hebben laten vallen hoe fris en fruitig iedereen eruit zag. Bij McKinsey was zelfs al goed rekening gehouden met de zware week door middel van een lunch bestaande uit onder andere burgers, pizza en redbull. Mooi was het moment in café ‘van Leeuwen’; Nicolas, Jeroen en ik stonden met consultants van Bain te kletsen toen we besloten een ad-spel in te zetten, ‘laat het de commissie niet zien’ was het motto! Al met al was het vooral de groep die het succes bepaalde gedurende de week. Het was mooi om te zien hoe 24 totaal verschillende mensen in zo’n korte tijd een hechte groep vormden. Zo hadden we Henk die na elke presentatie vragen stelde alsof hij zelf de CEO was, Maurits die met zijn enthousiasme elk idee kon verkopen, Renkse die bij elk punt kritische vragen kon stellen, Machgielis, de jongste van ons maar die toch al meteen als een expert over kwam, Diego die tussendoor nog even een conference call naar Amerika maakte en natuurlijk Sander, Marianne, Marie-Fleur, Eric, Jesper, Sjoerd, Mark, Hester, Yannick, Frederik, Raoel, Maarten, Aneesh, Antoinette en Maud die met z’n allen dit evenement fantastisch hebben gemaakt! Ik kan niet anders zeggen dan dat ik nu al uitkijk naar de reünie!
14
magazine
Projectverslag Door Anneloes van Golstein Brouwers
Traders Trophy 2013 Rinaldo Zopfi is als Beste Student Trader uit de bus gekomen. Na zeven voorrondes in studentensteden door heel Nederland, ruim 500 aanmeldingen en een grootse finale op Beursplein 5 is hij de winnaar van de Nederlandse Traders Trophy 2012. Hij heeft naast een plek in de Global Final twee tickets “around the world” en 1000 euro gewonnen! De Traders Trophy is een wedstrijd gericht op ambitieuze studenten waarin, door middel van een simulatiespel, een dag traden wordt gesimuleerd in één uur. Het spel, ontwikkeld door Oxyor, is zeer realistisch. Als deelnemer moet je in een split second beslissingen nemen aan de hand van het laatste nieuws en wordt je benaderd door fictieve klanten, maar ook door collega student traders die deelnemen aan het spel. De deelnemers worden beoordeeld op basis van rendement, risicobeheer, market maken en handelskennis. Dit high-end event wordt mogelijk
gemaakt door het toonaangevende proprietary trading bedrijf Optiver. Tijdens de voorrondes en de finale was Optiver enthousiast op zoek naar nieuw talent. De Traders Trophy is dus een unieke kans voor studenten met interesse voor trading om zich in de kijker te spelen bij bedrijven en tevens kennis te maken met traden. Op dinsdag 20 november vond de 6e editie van de voorrondes van Traders Trophy in Amsterdam plaats. Er passeerden drie kwalificatierondes die allen begonnen met een korte introductie van één van Optivers’ Traders en een speluitleg door Oxyor. Daarna was het tijd voor de studenten en waren ze ongeveer een uur volledig geconcentreerd bezig met het spel.
magazine
Vervolgens was er de mogelijkheid om te ontspannen bij de Optiver Lounge en kregen studenten de gelegenheid te praten met recruiters en traders, Mario-games te spelen of de ‘numerical test’ te oefenen. Na iedere ronde werden de beste vijf studenten bekend gemaakt, en aan het eind van de dag kregen de vijf allerbeste studenten van de hele dag een ticket voor de Nederlandse Finale op 13 december. Twee FSA’ers, Tim Neuteboom en Kjell Mulder, behoorden tot de finalisten en zij speelden het spel nogmaals, maar nu met drie aandelen in plaats van één en met geduchte concurrentie. Na een lange en bloedstollende finale kwam Rinaldo Zopfi als beste naar voren. Namens de FSA van harte gefeliciteerd!
15
Projectverslag
Hoe het allemaal begon... Zomer 2012, Apollolaan 15: een eerste bezoek werd gebracht aan het kantoor van Allen & Overy te Amsterdam. Na een korte bespreking van onze plannen met ‘The Acquisition’ voor komend jaar werd het duidelijk dat er een samenwerking voor 2013 op het programma stond. Gedurende een 2-daags programma zouden 24 potentiële investment bankers en lawyers werken aan een intensieve M&A-case.
The Acquisition Maar met de organisatie, bestaande uit de FSA en JFAS, en een deelnemend advocatenkantoor, Allen & Overy, waren we er natuurlijk nog niet. De partij die het plaatje compleet zou maken bleek Leonardo&Co: een Investment Bank gespecialiseerd in hoofdzakelijk M&Aadvisering. Met een vol gepland programma lag de bal weer bij ons. De overnachting, lunch, borrel en zalen boeken, promotiemateriaal ontwerpen en afdrukken en vervolgens promoten om die inschrijvingstarget te halen. Na een aantal weken van collegepraatjes, posters hangen en flyeren hadden we ons target gehaald en konden de kantoren een selectie maken van de personen die zij graag wilden zien. Na 24 telefoontjes
16
waren de gelukkigen op de hoogte: tot 6 februari! Dag 1 Na de meeting met de deelnemers bij het Beethoven Hotel startten we om 09.30 uur in één van de mooiste boardrooms van Amsterdam. Het pand van Allen & Overy is voor twee dagen onze thuisbasis. Na twee kantoorpresentaties en een aantal koppen koffie werd de case uitgelegd: Kabelfabrikant Draka (target) zal worden overgenomen door één van drie andere partijen, bestaande uit de Franse partij Nexans, de Italiaanse partij Prysmian en private equity fonds Pacific Capital. De vier teams van zes personen, bestaande uit drie bankiers en drie advocaten, namen allen de rol van één partij op zich om de deal proberen te sluiten.
magazine
Door Coen van den Berg
Eerst krijgen we te horen hoe zo’n deal nou écht in zijn werk gaat. Jean-Louis Burggraaf, Partner bij A&O en veelvuldig winnaar van de best M&A lawyer award, vertelde ons in een indrukwekkende presentatie over zijn ervaringen met de Draka deal van 2011. Vol enthousiasme ging iedereen daarna hard aan de bak. Verschillende rondes van juridische analyses en financiële waarderingen kwamen voorbij. De bied- en vraagprijzen voor Draka werden berekend, en na rondes met extra informatie komen deze steeds dichter bij elkaar te liggen. Advocaten van A&O en Investment Bankers van Leonardo&Co liepen in en uit om de teams te assisteren en vragen te beantwoorden. Om 18.00 uur was het tijd voor de borrel: we verkassen naar Hotel Apollofirst. Het bleef slechts bij een paar biertjes: van 20.00 tot 23.00 uur werd gewoon weer verder gewerkt. In het grootste geheim werd geprobeerd een consortium te maken bestaande uit Pacific Capital en de Fransen. Rond middernacht wordt een bezoekje gebracht aan de kroeg, om 02.15 uur wordt afgetaaid. De wekker staat op 08.00 uur dus er kunnen gelukkig nog een paar uurtjes worden gemaakt. Dag 2 Na een broodje, eitje en glas jus d’orange gingen de teams weer fris van start. Nieuwe onderhandelingsrondes en het voorbereiden van de presentaties stonden deze ochtend op het programma. Tussendoor werd geluncht bij restaurant d’Overkant, wat vervolgens tot totale verwarring leidde wanneer dit niet aan de overkant bleek te zijn. Na een korte wandeling en een broodje met de medewerkers van de kantoren kon iedereen zich voorbereiden op de presentaties. De spanning was om te snijden; met wie zou Draka in zee gaan? En waarop is het consortium stukgelopen? De Italianen trappen af en presenteren hun bod. Na een korte Q&A vanuit het publiek weet de jury, bestaande uit onder andere de Director en Managing Director van Leonardo & Co. en Advocaten en een Partner van A&O, voldoende. Het Franse bedrijf Nexans volgt, ook zij presenteren waarom ze een geschikte partij zijn om de aandelen Draka over te nemen. Tijdens presentatie 3 galmt de Private Equity ‘slang’
"De term ‘eenheden arbeiders’, die in het eerste jaar niet zullen worden ontslagen, laat een glimlach op de gezichten van de jury verschijnen" door de Boardroom. De ‘zes koningen’ die de ‘toko’ willen overnemen hebben niet het hoogste bod, maar wel andere gunstige voordelen voor Draka. De term ‘eenheden arbeiders’, die in het eerste jaar niet zullen worden ontslagen, laat een glimlach op de gezichten van de jury verschijnen. Ook bij Draka zijn de onderhandelingen met Pacific Capital in goede aarde gevallen: ze krijgen de deal. Aan de jury vervolgens het oordeel wie het best heeft onderhandeld: team Draka komt als winnaar uit de bus. Uiteraard worden de behaalde successen gevierd aan de bar, waar A&O een smakelijke bijeenkomst van heeft weten te maken. Onder het genot van de welverdiende hapjes, bittergarnituur en drankjes wordt nagepraat over de deal. Al met al een groot succes! Om 20.00 uur wordt, met een fles Chateau Leonardo onder de arm, het pand verlaten.
magazine
17
© 2012: Ernst & Young Nederland LLP. All Rights Reserved.
Spanning is brandstof.
Je ziet er tegenop én je kijkt er naar uit. Kortom: de perfecte omstandigheden om jezelf goed neer te zetten. Om te presteren. Het zijn de momenten waar je echt wat aan hebt. Of het nou goed gaat of niet. Maar dan moet je wel werken in een organisatie die je steunt. Die erop is gericht je beter te maken. Zo’n organisatie is Ernst & Young. Kijk voor jouw mogelijkheden op ey.nl/carriere
Projectverslag
Fort Boyard 2013: getting to know the ‘Big Four’
Start. Dit jaar was alweer de 6e editie van Fort Boyard. Met een nieuwe commissie zijn we in september van start gegaan om deze dag speciaal voor accountancy studenten te organiseren. Dit na een gezellige kennismaking met alle betrokkenen van de FSA en overdrachtsborrel met de commissies 2012 en 2011. We merkten het meteen: Fort Boyard is een project dat leeft. Een half jaar keihard naar een gezellige maar ook erg leerzame dag toe werken, heerlijk. magazine
Promotie De belangrijkste fase is natuurlijk de promotie, na een ware ‘TP’ (in dit geval Toilet-poster) actie op de VU en vele collegepraatjes verder konden we al snel concluderen dat het met de motivatie onder de accountancystudenten wel goed zit. Een week voor de deadline waren er al veel aanmeldingen. Zoals bekend neemt het aantal aanmeldingen om ‘‘5 voor 12’’ altijd exponentieel in kwadraat toe, waardoor we dit jaar een record aantal inschrijvingen hadden. Ondanks de gezellige een-op-een gesprekken met potentiële en ambitieuze deelnemers moesten we dus helaas ook studenten teleurstellen. De Big Four PwC, Deloitte, Ernst&Young en KPMG zijn allen actief tijdens Fort Boyard.
19
Projectverslag Door Sam Gertsen & Leonie Visser
"Zoals bekend neemt het aantal aanmeldingen om ‘‘5 voor 12’’ altijd exponentieel in kwadraat toe." Tussen de cases door is er een geheel verzorgde luxe lunch, afgetopt met een gezellige doch lastige quiz; want wie weet er nou eigenlijk precies langs welke steden de Elfstedentocht komt? De derde case ronde bestond uit een rollenspel waarbij de studenten de rol aannemen van de accountant, en daarbij de echte accountant gaan interviewen. Tot slot was de laatste ronde een discussie tussen de studenten waarbij ze ethische dilemma’s moesten aanvechten of verdedigen. Dit gebeurde in alle verschillende kamers die Kasteel Keukenhof te bieden had. Van porseleinkamer, boudoir tot deurloze kamer de locatie lag er wederom prachtig bij. De sneeuw maakte het nog idyllischer, echter kon het af en toe wel fris zijn.
Het unieke van het combineren van deze kantoren is dat studenten heel snel alle kantoren leren kennen. Voor de kantoren is het een weerzien van collegae en studenten c.q. potentiële accountants. De strakke organisatie en de onvoorwaardelijke steun van de kantoren aan Fort Boyard maakte het ook dit jaar weer mogelijk om er een geweldige dag van te maken. De dag zelf Wat de kantoren niet weten, is dat wij op de dag zelf om 5 uur ‘s ochtends voor een groot probleem kwamen te staan. De parkeergarage, waar de auto met al onze spullen erin stond geparkeerd, ging ondanks het 24/7 uitrij beleid helaas niet open. Dit zorgde voor een stressvolle situatie waarin we tot 7 uur van alles met taxi’s, elektrische autootjes en fietsen moesten regelen.
20
Na rennen en vliegen waren we maar net op tijd om kantoren en deelnemers te ontvangen. Strak in pak, goed voorbereid en zonder zweetdruppeltjes. Met verse muffins en koffie begonnen de studenten aan de eerste case. Voor degenen die onbekend zijn met Fort Boyard; de dag bestaat uit 4 case rondes (afwisselend gehouden bij de vier kantoren), deze rondes bestaan uit verschillende facetten op het gebied van accountancy. Dit is nog eens wat anders dan saai in de collegebanken zitten. De studenten kunnen zichzelf profileren bij de kantoren, en op een leuke manier bekend raken met het vak accountancy. Daarnaast kunnen zij direct gerichte vragen over de praktijk stellen en vindt er een verdere kennismaking met de potentiële werkgever plaats.
magazine
Gelukkig konden we ons dan ook opwarmen in de ‘paardenstallen’ met verschillende alcoholische en niet alcoholische drankjes uit het Hollands assortiment. Na het bekendmaken van de dagwinnaars en het verloten van de iPad kon het diner beginnen. Het viergangendiner was wederom een doorslaand succes. De gangen waren ‘om op te eten’ en de sfeer was goed. Na een lange dag werken ben je natuurlijk ook wel toe aan wat small-talk met de verschillende kantoren en andere deelnemers. Het van tafel wisselen na iedere gang leverde hilarische momenten op die nog het meest iets weg hadden van een gigantische stoelendans. Maar gelukkig heeft wel iedereen de kans gehad zijn kantoor van weleer te spreken of te leren kennen. Zo eindigde een leerzame en gezellige dag. We hebben enorm genoten van alle positieve reacties, de motivatie van alle deelnemers en de samenwerking met de accountancy kantoren.
Koffietje met Claire Koffietje met ...
Access Accountancy Waar De Koffie Salon, 1e van der Helstraat 66 De Koffie Salon is booming in Amsterdam met 3 vestigingen op de Utrechtsestraat, 1e Constantijn Huygenstraat en de 1e van der Helststraat. Je kan hier zeven dagen per week van 7 tot 7 uur goede koffie krijgen. Geen excuus meer dus om niet wakker te zijn! NAAM Pakamas Srichoke Leeftijd/geboorteplaats 22 jaar, Chumphon, Thailand Studie Accountancy aan de UvA NAAM Robert-Jan Groot Leeftijd/geboorteplaats 26 jaar, Zeeland Studie MSc. Accounting & Control aan de VU NAAM Tim Schuiten Leeftijd/geboorteplaats 25 jaar, Rotterdam Studie MSc. Accounting & Control aan de VU
Waarom hebben jullie voor de FSA gekozen? (Robert-Jan zijn telefoon gaat af) Pakamas Nou Robert-Jan, dat kan toch echt niet Tim Oh oh Robert-Jan, dat hoort echt niet hé, tijdens een interview! Robert-Jan Ik druk hem weg Pakamas Haha hij drukt het weg, maar belt wel meteen weer terug. Maar ik leerde de FSA kennen op de UvA en ik vond het heel doelgericht voor de toekomst. Robert-Jan Ik heb de afgelopen jaren meegedaan aan Fort Boyard en Access Accountancy en dat vond ik interessante projecten. Ik heb toen ook met de commissies gesproken en zij zeiden dat het ook leuk is om te organiseren en zo ben ik eigenlijk overgehaald. Tim Ik was een vriend van Robert-Jan, en toen ik hoorde dat hij dit ging doen, leek het mij zo leuk dat ik dacht: dat moet ik ook doen.
Pakamas, Robert-Jan & Tim Hoe bevalt het tot nu toe? Pakamas We zijn bij ieder kantoor van de Big 4 geweest, de promotie is nu in volle gang en alles verloopt vrij soepel. Tim Slogans voor de promotie bedenken was moeilijk Robert-Jan Er was niet echt een ruzie, het is er uiteindelijk gewoon doorheen gedrukt Tim Ik wilde graag een aap, die in de toekomst keek maar dat is het niet geworden, helaas. Pakamas Ja die was ook heel goed, maar we gingen uiteindelijk voor een andere. Gaat het goed Pakamas, met twee jongens in de commissie? Pakamas Nou, ze lijken heel lief maar eigenlijk…! Haha nee hoor, ze doen hun werk goed! Tim Daarom hebben we Pakamas ook de leiding gegeven als voorzitster, zodat wij alles voor Pakamas doen haha! Robert-Jan Ja, ik ben de secretaris en Tim de penningmeester Heb je een passend woord voor je commissiegenootje? Tim over Robert-Jan Eigenwijs, star… Haha nee hoor! Mannelijk, sportief, enthousiast… Pakamas Als ik naar Tim kijk, dan denk ik aan drank en bier Robert-Jan Als ik naar Tim kijk, dan denk ik aan eten. En als ik naar Pakamas kijk denk ik aan vakantie! Wat doe je graag in je vrije tijd? Robert-Jan Sporten! Zoals hardlopen. Lekker door het Beatrixpark, daar had ik ook getraind om met de FSA mee te ren-
magazine
nen bij de kwart marathon van Egmond aan Zee. Dat was mijn eerste hardloopwedstrijd en dat was echt heel gaaf. Tim Ik vind koken heel leuk! Zo hebben Robert-Jan en ik gisteren zelf pasta gemaakt. Met van die slierten enzo! Anneloes Oke, nou misschien moet je die foto’s dan even sturen, want het is echt heel ongeloofwaardig dat twee mannen zelf pasta maken.
Pakamas Ik vind het heel leuk om met vriendinnetjes telkens nieuwe lekkere restaurantjes uit te proberen. Mijn lievelingsrestaurant is Orient Plaza in Nijmegen. Dat zijn vier verschillende Aziatische restaurants in één gebouw. Wat vinden jullie van de locatie? Tim Ja de bedoeling was om het bij café Schilders te doen, aan de overkant. Maar die was helaas nog dicht (dinsdagochtend 10:00u). Maar het is een goede vervanger, met lekkere koffie! Robert-Jan Ja en lekkere verse jus d’orange. Tim een 8.5! Robert-Jan en Pakamas Nou…. 7.5! Pakamas Ik mis wel lekkere loungebanken! Robert-Jan En het stinkt hier naar koffie, haha!
21
Mode
How to look good & do good
Je ontvangt een uitnodiging voor een feestje, diner of borrel. De datum, de cadeautip, de locatie zijn duidelijk maar dan zie je de dresscode staan. Even krijg je het benauwd, wat betekende ‘Cocktail Attire’ ook al weer? Dresscode, het woord zegt het al, een code die er voor moet zorgen dat iedereen op de juiste wijze gekleed gaat. Er zijn er alleen zo veel. Want op elke gelegenheid wordt er wat anders van je verwacht. Om je daar bij te helpen volgen hieronder de belangrijkste dress codes. Black tie AKA: 'Gala'
Heren
Vaak wordt gedacht dat het voor mannen simpeler is om zich aan deze dresscode te houden. Mannen kunnen toch gewoon hun kostuum aantrekken? Maar niets is minder waar want ook hier gelden weer strenge regels. Er wordt van de aanwezige heren verwacht dat ze verschijnen in een smoking. En niet elk kostuum is een smoking. De smoking moet bestaan uit een vlinderdas op een wit smokingoverhemd, met daarover heen een zwart colbert. Dit colbert moet een sjaalkraag hebben. Belangrijk bij de heren zijn bijpassende (lak) schoenen en zwarte sokken. Om de outfit helemaal af te maken mag de zakdoek alias de pochet niet ontbreken.
Dames
Bij black tie mag je uit pakken met een lange jurk. Hierbij mag je zelf de kleur bepalen. Sieraden mogen erbij gedragen worden mits ze het thema ‘less is more’ benadrukken. Vergeet ook niet dat bij een black tie gala er niet te veel bloot wordt verwacht, dus dames houd dat in gedachten bij het uitkiezen van de jurk. Handschoenen combineren met een avondjurk is tijdens black tie een must. Steeds vaker wordt er niet voor een lange jurk gekozen maar voor een cocktail jurk. Vooruit dat mag, maar kies dan voor een chic exemplaar.
EXTRA tips
– Geen horloge voor zowel heren als dames. – Denk aan een bijpassende jas, voor zowel dames als heren.
22
magazine
tips
Dan is er nog een kleine kanttekening. Namelijk black tie – invited of black tie optional. Als een van deze dresscodes op de uitnodiging staat dan ben je niet verplicht om in gala te komen. Bij invited heeft het wel de voorkeur maar bij optional is de keuze aan jou. Denk er aan dat dit niet een uitnodiging is om in je spijkerbroek te komen. Het moet chic en elegant blijven.
Door Lieve Martens
Cocktail Attire AKA: Simply Fabulous / Dress to Kill Dames
Heren
De enige regel bij deze dresscode is dat het een korte jurk moet zijn. Aan deze cocktailjurk mag een eigen draai worden gegeven. Denk daarbij aan verschillende kleuren en soorten sieraden. Hierbij is het belangrijk dat je niet te veel toeters en bellen toevoegt aan je outfit. Subtiele accessoires maken een cocktailoutfit. Vergeet ook niet een paar mooie pumps en je bent klaar voor een Cocktail Attire gelegenheid.
De heren moeten ook bij deze dresscode een pak aan. Hierbij is het belangrijk dat het een net strak pak is. Het liefst in de kleur zwart, of donker blauw. Daaronder dient een wit overhemd te worden gedragen. Een das dragen is niet verplicht voor de heren, maar dit maakt een outfit wel af. Een tip: vergeet de manchetknopen niet.
Business Attire AKA: Tenue de Ville Dames
Heren
Deze dresscode wordt overdag gebruikt. Denk daarbij aan zakenreizen. Dames kiezen vaak voor mantelpakjes of een broekpak. Hierbij mogen geen blote benen (een panty is een must) worden getoond en vergeet ook niet dat de lengte van de rok of jurk tot over de knie behoort te zijn. Je kunt deze look combineren met een mooie hoed. Voor de dames is een absolute don’t de legging.
Bij heren kun je denken aan een donker pak, bij deze dresscode hoeft dat niet perse zwart te zijn. Donker blauw en grijs zijn prima alternatieven. De look dient gecombineerd te worden met een overhemd (hoeft ook niet perse wit te zijn) en een das. Wel belangrijk bij deze look zijn de schoenen. Denk niet dat stadskleding je toestemming geeft om een spijkerbroek te dragen, dat is absoluut uit den boze.
Casual chic AKA: Simple & Chic Dames
Heren
De dresscode Casual Chic wordt vaak gebruikt tijdens een privé feestje of een informeel etentje. Het gaat hierbij om een mix van casual kleding – die goed draagbaar is voor de gelegenheid – en nette, chique kleding. Dames kunnen kiezen voor een nette broek of rok, gecombineerd met een shirt of vestje. Maak de look af met een horloge of een mooie tas.
De heren dragen het liefst bij dit kledingvoorschrift een nette pantalon. Dit mag ook een broek zijn gecombineerd met een shirt. Een overhemd mag ook. Hierbij mogen een riem en horloge niet ontbreken. De Casual Chic outfit wordt ook vaak gedragen op de zo gehete ‘Casual Fridays’. Verschijn vooral niet in je dagelijkse kloffie, want Casual Chic vereist wel degelijk extra aandacht. It has to be classy!
Smart Casual AKA: Come as you Are Dames
Heren
Als je de Smart Casual dresscode moet omschrijven kom je uit bij kleding die modieus, hip en verzorgd is. Het zit precies tussen formeel en informeel in. Dames dragen geen spijkerbroeken maar nette broeken of rokken. Deze kunnen gecombineerd worden met een blouse en een colbert.
Voor mannen geldt ook dat ze netjes voor de dag moeten komen. Dit hoeft echter niet in pak. De heren mogen ook voor een hippe outfit gaan. De spijkerbroek is een no go! Denk liever aan een katoenen of linnen broek. Combineer dit met een mooie blouse en nette schoenen en de outfit is compleet.
magazine
23
“Als “A Als Managem Management ment Trainee maken wij verschil.” bijj HEINEKEN echt het ve
Kristel Maas, Remon Tromp, Fleur de Vries
Management Man nagement Traineeships Traineeships
Wil jijj de top bereiken binnen n Commercie, Producti Productie & Supply Chain, Finance, IT T of HR? Bij de verschillen nde Management Tra verschillende Traineeships van HEINEKEN draaitt het om jouw professio onele én persoonlijke o professionele ontwikkeling. Je bewijst jezelf in drie uitdagende opdrachten opd drachten in de breedte van je vakgebied, waarv van er altijd één in het buitenland b plaatsvind waarvan plaatsvindt. We dagen je bij elke opdrac cht uit om met concret te aanbevelingen te kkomen die direct invloed opdracht concrete h ebben op onze business. Na a je traineeship start jje direct als professional hebben om do or te groeien naar een n leidinggevende posit door positie. Maak ook het verschil en ga voor v de beste start van n jouw carrière en kie kies voor HEINEKEN.
Proef de dynamiek op werkenbijheinek werkenbijheineken.nl Bezoek on ons ns ook op:
FSA starts
FSA starts @ heineken
Wat zijn de uitdagingen van een Financial Management Trainee bij HEINEKEN? Als Financial Management Trainee bij HEINEKEN krijg je de kans om met drie opdrachten, waarvan één opdracht in het buitenland, de diversiteit van het finance vakgebied en de verschillende kanten van het bedrijf te leren kennen.
Femke Ik heb mijn eerste opdracht bij Vrumona (de frisdrankentak van HEINEKEN) gedaan in Bunnik. Ik heb daar het kortingenstelsel van Vrumona in kaart gebracht en hier een model voor gemaakt, zodat het op langere termijn bruikbaar was. Momenteel doe ik mijn buitenlandopdracht in Lissabon. Ik zit hier op de business control afdeling van de Supply Chain. Dat is weer heel anders dan mijn eerste opdracht: daar werkte ik als financial aan de commerciële kant van het bedrijf. Het mooie aan het traineeship vind ik de afwisseling, de uitdaging en de snelheid. Je hebt een hele steile leercurve en je moet je flexibel opstellen om er alles uit te halen.
Bedrijfsprofiel heineken
Vakgebieden Finance, Productie/Supply Chain, Logistiek, Commercie, IT & HR Aantal medewerkers Nederland 2.700 Aantal medewerkers wereldwijd 85.000 Aantal landen actief > 170
Henriette Ik ben momenteel bezig met een project om de Cashflow Statement te verbeteren voor HEINEKEN Nederland. Hierin ben ik veel gesprekken aan het voeren met allerlei lagen van de business, daarnaast maak ik verschillende analyses. Uitdagend aan het traineeship vind ik dat je al in korte tijd met het management team aan tafel zit, onder tijdsdruk moet kunnen werken en heel snel leert. Niet alleen financieel inhoudelijk, maar juist ook op persoonlijk vlak. Waarom hebben jullie juist voor Heineken gekozen? De keuze voor HEINEKEN was voor ons vrij eenvoudig. We voelden ons heel goed bij de sfeer, de mensen en de gezamenlijke drive voor de mooie merken, daarbij sprak het internationale imago ons aan. Ondanks dat Heineken natuurlijk overal in de wereld verkrijgbaar is, hoeft dit internationale aspect niet altijd een onderdeel van je werk of opdracht te zijn. Je merkt het echter wel direct aan de netwerken van collega's en je merkt het als trainee aan je buitenlandopdracht.
Profiel Interviewee Henriette Drukker Femke de Vries Opleiding MSc Financial Management MSc Business Economics Functie Financial Management Trainee Financial Management Trainee Startdatum 01-12-2012 01-09-2012 Activiteiten bij FSA Bestuur 2011-2012 Bestuur 2011-2012 Bedrijfscontacten Voorzitter
Kun je dé Heineken medewerker omschrijven? Bij HEINEKEN, zowel een productie- als een commercieel bedrijf, werken allerlei soorten mensen. Daarom valt er geen beschrijving te maken van een gemiddelde HEINEKEN medewerker. Eén ding wat iedereen echter gemeen heeft is het overduidelijke hart voor Heineken en deze betrokkenheid geeft een enorme drive.
rijkste is dat we in een relatief vertrouwende omgeving zowel onze sterke als onze zwakke punten hebben kunnen ontdekken. Dit kunnen we nu gebruiken als input voor trainingen bij HEINEKEN, waar zelfreflectie regelmatig terugkomt.
Hoe heeft je ervaring bij de FSA bijgedragen aan de start van je carrière? Wij waren vorig jaar zelf FSA bestuur. Deze ervaring was voor ons beiden onmisbaar. Belangrijke dingen die wij in dat jaar hebben geleerd zijn het omzetten van ideeën naar acties, pro-activiteit en het werken in een team. Maar het belang-
Tijd voor een biertje? Henriëtte is een weekend naar Portugal gekomen, dus we hebben vandaag een dag samen in Portugal gewerkt. Dan bedenk je wel wat voor fantastische kansen we krijgen en hoe ontzettend leuk het is om bij HEINEKEN te werken! Na een dag hard werken is het nu tijd voor een biertje!
magazine
25
Banking Special
Nederlandse hypotheekmarkt?
Onaantrekkelijk!
Februari 2013, na de nationalisatie van SNS REAAL roept minister van Financiën Dijsselbloem buitenlandse banken op om de Nederlandse hypotheekmarkt te betreden. Na de nationalisatie zijn er dan ook nog maar twee grote particuliere banken aanwezig op deze markt, waarvan één met staatschuld overeind is gebleven. Tot op heden heeft geen internationale, grote bank gehoor gegeven aan deze oproep, omdat deze blijkbaar niet aantrekkelijk genoeg is. Waarom niet? Drie grote indicatoren liggen hier ten grondlag aan. Namelijk de economische situatie van de Nederlandse markt, de structuur van onze bankensector en de overheid. Economische situatie Sinds het uitbreken van de laatste crisis zakken de Nederlandse huizenprijzen al enkele jaren met relatief grote percentages. Deze huidige periode van inkrimping is in verhouding groter en houdt langer aan dan in de meeste andere landen van Europa. Bij het verkopen van een woning is het vandaag de dag niet gek dat er een restschuld overblijft, naast de consument zelf, heeft dit natuurlijk ook gevolgen voor de geldgever, de bank. Bij restschulden die niet meer terugbetaald kunnen worden, draait de bank op voor het verlies. Ook zit dit land vanaf het begin van 2013 weer officieel in een economische recessie. Bedrijven investeren minder en werkloosheid loopt op. Daarnaast komen institutionele beleggingsinstituten, met als belangrijkste groep de pensioenfondsen, de laatste tijd
26
steeds verder in de problemen doordat hun dekkingsgraad af blijft nemen. De oorzaak hiervan is het tegenvallende rendement van de beleggingen. Hierdoor hebben enkele instanties al te kennen gegeven de uitkeringen te gaan verlagen. Volgens velen zal de rest snel volgen. Op langere termijn zal bij de pensioenfondsen dit probleem nog meer gaan spelen door toename van het aantal ouderen en een afname van de beroepsbevolking, met andere woorden door de vergrijzing. Door deze ontwikkelingen zijn er meer consumenten op de bestaande hypotheekmarkt, die niet aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Ook hier kan de bank flink aan verliezen. Nu hebben we daari n Nederland een goed solidariteitsstelsel voor opgebouwd, de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). In 2010 bleek echter dat dit garantiestelsel niet kostendekkend was en dat de Nederlandse overheid moest bijspringen. Hierna is de bijdrage verhoogd en zijn de eisen ook strenger geworden. De vraag blijft of de NHG ook in de toekomst haar garanties kan blijven garanderen.
magazine
Bankensector Sinds begin 2013 staat in de top 4 van de Nederlandse hypothekenmarkt nog slechts één bank die volledig zonder staatssteun overeind is gebleven, de Rabobank. De ABN Amro-bank en SNS REAAL zijn volledig in handen gekomen van de Nederlandse overheid en INGbank heeft een staatslening verkregen om te kunnen overleven. Na het geven van deze steunmaatregelen heeft de Europese commissies regels opgelegd aan de banken die gered zijn. Eén van die maatregelen was dat zij niet mogen stunten met rentes op leningen. Het is logisch dat, zonder het hebben van echte concurrenten op rentes, ook marktleider Rabobank kiest voor hogere en daarmee rendabelere rentes. Andere spelers zijn te klein om echt een verschil te maken, door de dominantie van de grotere banken. Vele kleinere, internationale banken trekken zich dan ook terug uit de markt en gaan geen nieuwe hypotheken meer aan. Overheid De onzekerheden over de wettelijke gevolgen van hypotheken en de rentes hier-
Door Will-Jan Jacobs
"De vraag blijft natuurlijk of de NHG ook in de toekomst haar garanties kan blijven garanderen" op, helpen ook niet bij aan de aantrekkelijkheid van de markt. Na een jarenlang taboe op de woorden ‘aanpassing van de hypotheekrenteaftrekpost’, was het voor velen sinds enige tijd al duidelijk dat er iets aangepast moest worden aan deze post. Kabinet Rutte I durfde het echter nog niet aan om er aan te zitten. Bij het aantreden van de nieuwe regering Rutte II werden en wel afspraken gemaakt over een aangepaste hypotheekrenteaftrek. Deze zou vanaf 1 januari 2013 alleen nog maar mogelijk zijn op hypotheken waarop afgelost wordt. Dit lijkt een kleine aanpassing, maar door de gunstigheid van aflossingsvrije hypotheken in de voorbije decennia, heeft in Nederland bijna niemand een andere vorm meer. Veel consumenten switchten naar een aflossingshypotheek. Dat deze regel nog niet door de Eerste Kamer was goedgekeurd, leek voor velen een detail. De coalitie van VVD en PvdA heeft echter geen meederheid in deze Kamer en heeft dus de steun van andere partijen nodig. CDA is bereid mee te denken, maar eist aanpassingen. Kortom er bestaat nog steeds veel onzekerheid over de gevolgen van bezitters van hypotheken en daarmee ook voor hun geldgevers. Concluderend kunnen we stellen dat door een samenkomst van meerdere factoren de hypotheekmarkt in Nederland niet erg gunstig is op dit moment. Er is hoop gevestigd in een meer rooskleurige toekomst. Kansen kunnen gezien worden in de nog steeds gunstige fiscale gevolgen van het bezitten van een hypotheek en de welvarende Nederlandse markt met nog steeds een relatief lage werkloosheid. Ten slotte is men ervan overtuigd dat de Nederlandse huizenprijs (snel) weer zal stijgen door het magere aanbod in het volgebouwde, kleine Nederland.
magazine
27
Pasta’tje met Claire Maak kennis met de
Research Project commissie waar Pasta e Basta, Nieuwe Spiegelstraat 8 Pasta e Basta is een muziekrestaurant en tijdens het eten zal er geregeld een nummer worden gezongen door het bedienend personeel. Omdat het oorspronkelijk een klassiek muziek restaurant is, begint iedere avond met een klassiek nummer, gezongen door een sopraan. Later op de avond worden ook jazz, pop en soul nummers gezongen. Pasta e Basta is voor studenten een vrij prijzig restaurant, maar daar biedt de maandagavond, studentenavond, een oplossing voor. Voor slechts €9,- kan je hier een simpele pasta (bolo of vega) eten, inclusief een salade en brood. Prima deal dus, vooral als je bedenkt dat je daar een gratis 'show' bij krijgt!
naam Lotte Nijenhuis Studie Economie & Bedrijfskunde, richting Financiering en Organisatie (UvA) LEEFTIJD/Geboorteplaats 25, Hengelo naam Jan-Willem Haan Studie Strategy & Organisation (VU) LEEFTIJD/Geboorteplaats 25, Muscat, Oman
Lotte, Jan-Willem, Suzanne, & Rik Claire Haha oké Rik, nu jij! Rik Oké! Ik heb vooral voor het RP gekozen om het internationale aspect, en omdat je in contact komt met bedrijven zowel hier in Nederland als in Singapore en Maleisië, waar we naartoe gaan. En natuurlijk alles wat Lotte net noemde. Suzanne Het RP sluit goed aan bij mijn interesse en ik vind het daarnaast een grote beloning dat je in de zomer vijf weken weg mag als afsluiting voor al het werk dat je hebt gedaan. Jan-Willem Ik wilde iets goeds naast mijn studie doen en dit is een combinatie van zowel iets in het buitenland en als soort stage. Daarnaast sluit het goed aan bij mijn studie.
naam Rik Plender Studie Master Finance (UvA) LEEFTIJD/Geboorteplaats 23, zwolle
Welk land had je gekozen om naartoe te gaan tijdens je sollicitatiegesprek? Jan-Willem Zuid-Afrika Suzanne Indonesië Lotte Turkije, maar met de kanttekening dat het voor studenten misschien wel minder interessant zou zijn. Rik Colombia, omdat ik zelf net uit ZuidAmerika kwam.
Waarom het Research Project (RP)? Lotte Ik ging voor het Research Project omdat het zoveel verschillende facetten heeft. Ik denk dat er geen ander project is waarbij je zoveel uiteenlopende verschillende dingen leert. Als commissie hebben we zelf de sollicitaties afgenomen, bellen we de organisaties, hebben we zelf de promotie verzonnen en maken we alles vanaf het begin mee, dat is echt uniek. Rik Laat je nog wel wat redenen over voor ons. Ik ben als laatste….
Verloopt het project tot nu toe zoals je van tevoren had verwacht? Lotte Ik had, voordat we begonnen, geen verwachtingen, en tot nu toe komen er telkens nieuwe obstakels op ons pad. Suzanne Ik had juist verwacht dat er meer structuur zou zijn omdat het project al zo lang bestaat. We moeten veel dingen zelf uitzoeken, maar daarom is het natuurlijk wel heel leerzaam. Rik Je hebt een beetje een beeld van hoe zo’n jaar eruit gaat zien, maar het wordt telkens toch heel anders.
naam Suzanne Hofstee Studie International Business Administration (VU) LEEFTIJD/Geboorteplaats 22, Leiden
28
magazine
Wat waren jullie ervaringen tijdens de sollicitaties voor de deelnemers? Jan-Willem Het was leuk om een keer aan de andere kant van de tafel te zitten, en om mensen het vuur aan de schenen te leggen. Suzanne Ik vond het super moeilijk om in te schatten wat ik eigenlijk van iemand vond. Dat je wordt overgehaald door de mooie verhalen die eigenlijk helemaal niet zoveel zeiden. Rik Kjell had van tevoren iemand gegoogled en zag toen die persoon in z’n blote kont. Dan moet je de sollicitatie nog in. Als je een commissielid moet omschrijven in één woord, dan zal dat zijn… Jan-Willem Dit is een hele gemene! Jan-Willem over Suzanne Gaskachel! (die heeft ze thuis staan, zo’n lekkere grote!) Suzanne over Jan-Willem Jacuzzi Rik over Jan-Willem zijn droombaan Bij de thuiswedstrijd van Ajax werken in een Skybox. Wat zijn jullie verwachtingen voor deze zomer? Jan-Willem Academisch verantwoord onderzoek doen! Lotte Zon, zee, strand Jan-Willem Methodologisch secuur onderzoek Rik Het wordt sowieso een uitdaging in alle facetten Suzanne In de hitte een pak aan… En waarschijnlijk vijf erg drukke en uitputtende weken. Dat je na een dag werken nog drankjes gaat doen. Lotte Ik denk dat de cultuur in het begin ook nog een shock zal zijn, omdat ik er nog nooit ben geweest, maar dat hoort natuurlijk bij de uitdaging!
Research Project deelnemers over hun verwachtingen
van Singapore en Maleisië, van het project, over het eten daar, het project of van de FSA Bas Steeman: “Ik verwacht mezelf culinair te ontwikkelen in deze regio waar op elke hoek van de straat exotische gerechten worden bereidt.”
Pieter Speksnijder: “Het Research Project is de ideale kans om mijn theoretische kennis in de praktijk te brengen en tegelijkertijd nieuw werelddelen te ontdekken.”
Bart Sandbergen: "Als backpacker in Azië was ik al gefascineerd door het kleine ondernemerschap van de lokale bevolking. Met RP hoop ik een kijkje in de keuken te krijgen van het Aziatische bedrijfsleven."
Alwin Fafieanie: “Het research project in Maleisië en Singapore wordt mijn eerste keer in Azië. Door gelijk aan het werk te gaan zal ik op een voor mij nieuwe manier kennis maken met een andere cultuur; een ervaring waar ik veel van zal leren.”
Aurora Fryars: “Ik verwacht de komende tijd ongelooflijk veel kennis over Singapore en Maleisië op te doen en daarnaast met mijn mede RP’ ers een super mooie en leerzame tijd te beleven.”
Marrit Teirlinck: “Mijn verwachting -en voor de komende zomer zijn om naast heerlijk te genieten in Singapore en Maleisië met de super gezellige Research Project groep een goed rapport schrijven.”
Matthijs Muller: “Ik verwacht dat ik veel ga leren van anderen. Ik verwacht dat ik veel ga leren over mezelf. Ik verwacht dat ik anderen dingen zal leren. Dat is wat ik leuk vind aan het research project - veel leren. Maar ik heb nog een grote verwachting, namelijk dat we heel veel plezier gaan hebben - zowel hier in Nederland, als in het verre Singapore en Maleisie. Als je geen zin hebt om het bovenstaande te lezen, hier de samenvatting: LEREN + PLEZIER.”
Maxime Burgers: Rosanne Verheyen: ‘‘Tijdens de voor"Wat ik heel leuk bereidingsfase kom vind is dat ik waarje erachter hoe schijnlijk op plekgezellig het is om ken ga komen waar de hele dag op het ik nog nooit ben FSA kantoor rond geweest, en daarbij te hangen. Voor verook nog eens errassende gesprekvaar hoe het is om ken hoef je in ieder geval niet naar het samen te werken met een bedrijf om tot buitenland, die vliegen je daar de hele dag een professioneel onderzoek te komen.” om de oren. Daarnaast kom je via het RP in aanraking me alle evenementen die FSA organiseert. Die veelzijdigheid spreekt mij heel erg aan!’’ Gisbert van Baalen: "Ik heb veel zin in het eten! Aangezien mijn ouders het nonsens vonden om mij havermoutpap en aardappelen te voeren tijdens mijn jeugd, kreeg ik al van jongs af aan potten sambal voorgeschoteld (zonder IETS). De Aziatische keuken is mij daarom zeer bekend en geliefd. Men heeft mij verteld dat de Maleisische keuken een vergaarbak is van culinaire heerlijkheden. Aangezien ik altijd opzoek ben mijn horizon te verbreden, zal ik ook tijdens deze reis mijn best doen om producten te eten die mij tot een nieuw niveau van chillheid zullen brengen.’’
Sylvia Meijer: “Ik verwacht dat de leuke tijd met het RP en de FSA de komende maanden wordt voortgezet en het RP in Maleisië & Singapore een onvergetelijke ervaring wordt met teamgenoten die ongetwijfeld vrienden zullen worden. Ik vind de FSA een top studievereniging waar de positieve sfeer niet alleen zorgt voor gezelligheid maar mensen ook prikkelt om het beste uit zichzelf te halen en mooie resultaten neer te zetten.”
magazine
29
Het Financieel Traineeship van PostNL Je bent een financieel talent, je ziet jezelf wel aan tafel met de CFO van een beursgenoteerd bedrijf en je hebt stevige ambities. Ons Financieel Traineeship biedt een perfecte opstap naar een carrière in Finance en Management. Je krijgt direct de verantwoordelijkheid voor twee stevige finance projecten. En via het Young Executive Programme (YEP) werk je aan je managementvaardigheden en krijg je individuele coaching en begeleiding. Maak werk van je toekomst. Start als Financieel Trainee bij PostNL. Inschrijven voor 26 mei 2013. Het programma start in september 2013.
Check je kansen op vacaturesbijpostnl.nl/ft
het bezorgen van morgen
Koffietje met Claire Koffietje met ...
Congres Marnix Contant Leeftijd/Geboorteplaats 21, Tiel Studie 3e jaar van Economie & Bedrijfskunde, richting Bedrijfskunde Sophie Borra Leeftijd/Geboorteplaats 21, Singapore Studie Economie & Bedrijfskunde, richting Algemene Economie en Financiering Maud Timmermans Leeftijd/Geboorteplaats 22, Posterholt (Limburg) Studie MSc. Finance (afgerond) Mathew Kleine Punte Leeftijd/Geboorteplaats 23, Empangeni (Zuid Afrika) Studie MSc Finance
Hoe zijn jullie bij de FSA terecht gekomen? Amber Maud is een FSA fossiel! Maud Ik was in mijn tweede jaar, toen een vriendinnetje, Serena, mij over de FSA vertelde. Het klonk allemaal zo leuk, dat ik zelf toen ook besloot iets bij de FSA te gaan doen. Ik heb eerst de Amsterdam Investment Cruise georganiseerd, heb later nog meegedaan aan de London Banking Tour en ben een paar keer mee geweest op wintersport. En nu organiseer ik het Congres. Sophie Ik vond het tijd om iets naast mijn studie te doen waarbij ik ook hetgeen dat ik tijdens mijn studie leer in de praktijk kan brengen. De FSA en het congres bieden hier een perfecte mogelijkheid voor. Daarbij vind ik de sfeer, interessante projecten, professionaliteit en de mensen bij de FSA erg leuk! Waarom heb je gekozen voor het Congres? Maud Omdat het een project is waarbij je veel eigen inbreng hebt. Niet alleen de promotie, ook de sponsoren, sprekers, de inhoud van de dag en natuurlijk het onderwerp. En het is een heel intensief project, waardoor je nauw leert samenwerken in een team en daardoor ook een sterke band opbouwt.
Marnix, Sophie, Maud, & Mathew Marnix, jij werkt met Maud samen voor het regelen van de sprekers. Hoe gaat dat? Marnix Ja, dat gaat eigenlijk heel goed. Al zijn we na deze vergadering gescheiden, omdat het nu handiger is als ik voor de promotie verantwoordelijk word en dat de sprekers nu één aanspreekpunt hebben. welke interessante spreker heb jij benaderd? Marnix Al Gore hebben we benaderd, maar hij komt helaas niet spreken voor minder dan 1 ton. En we hebben Màxima geprobeerd, maar zij kon niet. Nu hebben we daarvoor in de plaats JanPeter Balkenende, dat is ook goed! Hoe ging de acquisitie? Mathew Ja dat was lastig, vooral in het begin. En dan met name het laatste stapje. Dat je eigenlijk al denkt dat een bedrijf mee gaat doen met de sponsoring, en dan toch afhaakt. Maar vorige week hebben we gelukkig nog twee extra hoofdsponsoren gekregen! Dat was een goede week dus! Maud Het zijn echt volhouders hoor, Mathew en Sophie samen, want ze blijven bellen, ook al hebben ze al meerdere keren ‘nee’ te horen gekregen. Hoe vullen jij en Sophie elkaar aan? Mathew Ik denk dat ik meer recht voor z’n raap ben bij bedrijven, en dat Sophie juist bedrijven op een zachtere manier kan benaderen. En ik denk dat beide nodig is in de verschillende stadia van de acquisitie.
magazine
Wat heb je tot nu toe geleerd van het organiseren van dit project? Marnix Ik denk dat wij vooral hebben geleerd om echt door te zetten, en dat je je doel goed voor ogen moet houden. En dat je, als je maar lang genoeg volhoudt, het vanzelf goed komt. Hoe hielden jullie de spirit alive? Maud We zijn naar de Efteling geweest! En we hebben ook heel veel gezellige dingen samen gedaan, we borrelen geregeld en we eten om de twee weken samen. En wie van jullie kan het beste koken? Marnix, Maud, Sophie Het vriendinnetje van Mathew! De pompoensoep! Mathew Ja het recept is zo geheim, dat zelfs ik het niet weet! Wat is ieders specialiteit binnen de commissie? Maud over Marnix Hij is echt een creative producer. Hij weet altijd een creatieve draai aan ideeën te geven. Sophie over Mathew Hij is onze coole gast. Als Amber en ik zitten te zweten belt Mathew relaxed met een koffietje in zijn hand naar ING. Hij is gewoon echt goed in bellen. Maud over Sophie Sophie is echt onze harde werker. Die stuurt 100 e-mails, en zorgt dat alles ook echt gebeurt en af komt wanneer dat moet. Marnix over Maud Maud is de alwetende. Maud houdt het overzicht, en zorgt ervoor dat het inhoudelijk een sterke dag wordt. Maud En je vergeet Amber! Amber d’r thema is heel erg ‘to keep the spirit alive!’, en dat is soms ook super belangrijk in deze ‘crisis’ tijden!
31
Bios & Biertje met Claire Maak kennis met de
Asset Management Tour Waar Pathe de Munt, Django Unchained naam Sander Elting Studie BCs. Economie aan de UvA Geboorteplaats Odoornerveen, Drente, vlakbij het dierenpark Emmen leeftijd 23 Hoe ben je bij de FSA gekomen? Oh, uhm… Dat is wel een goede vraag. Ik weet het serieus niet meer. Ik zag denk ik ooit een poster van het Congres hangen en heb mij toen aangemeld als commissielid. Waarom heb je ervoor gekozen om de Asset Management Tour te organiseren? We misten een project in de investment pijler, er waren vooral inhousedagen bij grote banken, grote corporates en nog niet specifiek van Asset Managers. Als je meer over de Nederlandse investerings-
Sander & Claire industrie wilt weten is dit een perfect project. Ik denk dat veel studenten daar niet veel over weten en de verantwoordelijkheden die je daar al snel krijgt. Hoe is het om met Yorrick te werken? Yorrick is naast de coördinator van dit project ook een goede vriend van mij. Ik heb samen met Yorrick eerder het Congres georganiseerd, dus wist inmiddels wel hoe het was om met hem samen te werken, en dat bevalt goed! Kan je jouw mening geven over de film Django Unchained?
Maak kennis met
Waar Café Noir
Waarom ben je bij FSA begonnen? ik wilde iets interessants doen naast mijn studie, en het project the Acquisition sluit perfect aan bij mijn studies. Toen had ik in de zomer een oriëntatie en sollicitatie met jou en Yorrick en werd gekozen voor dit project! Hoe was het om dit project te organiseren? Het was een lange voorbereidingstijd. We zijn in september begonnen, moesten een nieuwe bank zien te krijgen voor dit project, omdat de bank van vorig jaar
32
Welk cijfer zou je het geven? Ik vind het oprecht een van de beste films die ik de afgelopen jaren heb gezien dus ik geef het een 9.5. Wat wil je graag nog zeggen? Het is waarschijnlijk mijn laatste jaar bij de FSA. Maar ik zou zeker iedereen aanraden om ook actief te worden. Je leert er echt ontzettend veel van, en je leert ook een hoop leuke mensen kennen en ik vind het een ontzettend mooie studievereniging!
Hoe beviel het organiseren van het project? Het was echt heel leuk om dit samen met Yorrick te organiseren, we konden goed lachen samen. Ik heb mijn communicatieve vaardigheden verbeterd door alle telefoongesprekken. En natuurlijk de goede contacten die ik heb gelegd met de kantoren.
The Acquistition naam Coen van den Berg Studie Studeert BSc Financiering & Organisatie en BSc Fiscale Economie Geboorteplaats Amsterdam LEEFTIJD 22
De film Django Unchained is echt een van de vetste films die ik ooit heb gezien. Ik vond Django zo goed omdat, naast dat ik sowieso van Quentin Tarantino films houd, vooral de sfeer van de film zo goed vond. En dat, los van het verhaal, iedereen dood gaat en de grappige stukken die erin zitten. Een van mijn favoriete scènes is als Django in een koets voorbij komt rijden op het platteland. Met de slaven ernaast en de manier waarop zij dit gespeeld hebben. Verder vind ik de muziek echt goed, en hoe de producers de film in het geheel hebben aangekleed.
Coen niet meer mee deed. Dus zo heb ik mijn acquisitieskills kunnen verbeteren en daar heb ik veel van geleerd. Je spreekt veel bedrijven daardoor, en we zijn ook meerdere malen naar Leonardo gegaan om het project te bespreken. De dag zelf was op kantoor bij Allen&Overy, waar we met mooi uitzicht over de stad aan de cases konden werken. De reacties waren allemaal heel positief. Zowel onder de deelnemende studenten als de twee bedrijven, Allen&Overy en Leonardo. We kregen uit de evaluaties van de studenten een 8.2, dus daar was ik heel blij mee.
magazine
Wat doe je graag in je vrije tijd? Ik sport graag en ik ren ook veel nu. Ik heb ook last-minute met de FSA meegedaan aan de kwart marathon in Egmond aan Zee en ik ben heel tevreden met mijn behaalde tijd! Het was echt super leuk om te doen. Het was heel mooi weer: zonnig en het vroor een paar graden. Verder houd ik ook veel van vakantie en reizen, ik was vorige week skiën en ik vertrek vandaag weer op wintersport, heb er nu al veel zin in! Waar zie jij jezelf later werken? Ja dat is moeilijk te zeggen, maar zoals ik het nu zie, lijkt investment banking mij wel heel interessant.
Column
Pooling equilibria:
poelen van verderf door PAUL NAP Beste lezer, Het is 2013. Het is mijn zevende column. Hemel. SNS bankiers worden ambtenaren. Aandeelhouders SNS boos. Hoezo? Omdat aan de roulettetafel het ook oneerlijk is als het balletje op 00 valt. Daarom. Ik vind het wel mooi als mensen durven te zeggen dat ze investeren op een verwachte bailout van de belastingbetaler, maar haar te eisen is gewoon genieten. Onze jonge Minister van Financiën wil van niets weten en werkt toekomstige bank runs van aandeelhouders in de hand. Goed werk. Nu nog die depositogarantie eruit. Dan gaan wij weer nadenken over waar geld neer te zetten en worden banken geïncentiveerd tot transparantie en een risicobereidheid dat niet berust op moral hazard. Verplicht scheiden van zaken- en nutsbankieren hoeft niet. Banken kiezen zonder depositogarantiestelsel hun eigen strategie, rentes en zo voorts om ons als klant aan te trekken en worden verplicht de daad bij het woord te voegen. Wij zijn dan kritisch, en zijn anders zo weg. "Maar, in een bank run wordt de minst geïnformeerde getroffen’’, hoor ik u denken. Ik denk dat de markt dit oplost. Ik denk dat er binnen de kortste keren een bank opgetuigd wordt met 50% kapitaalbuffers als uithangbord. Zo’n bank is met zulke buffers veilig en leent voor een appel en een ei, dan is het volgens mij goed te doen nettoreturns te halen. Opengooien! Hetzelfde geldt voor de zorg. Daar funden we toch al jaren inefficiënte bedrijfsvoering. Er vloeit flink wat private equity geld de zorg in, een teken op zich dat het beter kan, want
in efficiënte bedrijven hebben die fondsen niets te zoeken. Er wordt in deze sector zoveel waarde vernietigd, een bankje kopen is er niets bij. Veel van dezelfde problemen spelen hier, nietwaar? Wij monitoren artsen ook niet. Bankiers vertrouwen we inherent met ons geld, artsen met onze gezondheid. Verzekeraars monitoren hun klanten dan weer nauwelijks. De staat moet deze asymmetrie oplossen. Verplicht eigen risico. Marktfalen door luiheid! Het is heel simpel allemaal. Een verzekeraar wil een zwarte bottom line. Op dikkerds in een elektrisch karretje met bloed dikker dan pannenkoekenbeslag kunnen ze niet verdienen. Hun enige optie is schaduwbelasting te heffen voor gezond leven. Dit alles culmineert in maagverkleiningen. Gedaan door artsen, gefund door verzekeraars, ondergaan door lui tuig. Je krijgt geen hap meer door je keel als je leest over wat voor cijfers dit gaat. Pun intended. Ik heb het nog niet eens gehad over het onderwijs. Enfin, waar je ook kijkt, onverantwoordelijk gedrag en ongefilterde luiheid worden onvoldoende bestraft in dit land. Overal pooling equilibria. Je best doen wordt niet beloond, dus laat maar. Dit is een menselijke respons, het ligt niet aan de agenten. Het ligt aan de modellen. Nederland heeft behoefte aan separating equilibria, waarin luiheid wordt bestraft en effort en competitie weer een beetje worden opgepookt.
"Kites rise highest against the wind, not with it" – Winston Churchill magazine
33
Paparazzi
Alumniborrel op Boot
FSA hard loopteam rent in Egmond aan Zee Kookworkshop met BCG tijdens dag 1 van Consultition
Multinat ional Battle commissie maakt zich klaar voor de kookworkshop
34
Sophie, Anneloes en Tara lopen zich warm voor kwart marathon
magazine
Op de pistes in Flaine
Carver rijden met Flow Traders
Creative Kitchen bij Unilever tijdens Multinational Battle
Deelnemers Multinat ional Battle druk bezig met opdracht bij Shell
Met de actieve leden op wintersport!
Schip ahoy op alumniborrel! Congresc ommissie-uitje in de Efteling
magazine
35
www.werkenbijpwc.nl
Soms weet je precies wat je wilt
Soms sta je open voor suggesties Je hebt tijdens je studie alle mogelijke kennis opgedaan. En nu wil je aan de slag. Op een plek waar je al je ambities kwijt kunt. Waar de lat hoog ligt en waar je samenwerkt met professionals. Je start je carrière vliegend en gaat recht op je doel af. Dat is: het beste in jezelf naar boven halen.
Kom verder op werkenbijpwc.nl
Neem voor meer informatie contact op met een recruiter: 088 792 87 77
[email protected] www.werkenbijpwc.nl/contact Volg werkenbijpwc op Facebook en Twitter
© 2012 PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 3412089) Alle rechten voorbehouden.
FSA starts
FSA starts @ PWC Bedrijfsprofiel PWC
Vakgebieden Assurance, Tax & HR-Services en Advisory
Hoe ziet een gemiddelde werkweek er voor je uit? Om deze vraag te beantwoorden moet ik onderscheid maken tussen busy season en low season. In de maanden januari tot en met maart hebben accountants het druk met het controleren van jaarrekeningen en begint de gemiddelde werkdag om 8:30 uur op het kantoor van de klant. Vaak heb je op maandag overleg over de werkzaamheden die je kan en mag uitvoeren de komende week, waarna je vervolgens als team aan de slag gaat om te zorgen dat de doelstellingen behaald worden. We helpen elkaar regelmatig en ik krijg gedurende de dag veel coaching van ervaren teamleden. Daarnaast heb ik ook regelmatig klantcontact om de processen en cijfers beter te begrijpen. Tijdens busy season ga ik meestal niet om 17:00 uur naar huis, maar ik hoef echt niet bang te zijn dat ik tot ’s avonds laat in mijn eentje nog aan het werk ben. Er heerst echt een “Samen uit, samen thuis” mentaliteit. Op donderdag is de werkweek eigenlijk alweer voorbij, want op vrijdag volg ik de opleiding tot Register Accountant (RA) aan de VU, ondanks hoe druk het is bij de klant. Persoonlijke ontwikkeling gaat voor! Hoe zou jij de cultuur bij PwC omschrijven? De cultuur bij PwC zou ik als jong en professioneel omschrijven, op de Assurance-afdeling, waar ik werk, is de gemiddelde leeftijd rond de 30 en is de sfeer informeel en lachen wordt ook veel gelachen. Daarnaast is er erg veel aandacht voor individuele ontwikkeling. Het professionele karakter vind ik ook typerend voor PwC. Je merkt direct dat je met een van ’s werelds meest vooraanstaande organisaties op het gebied van financiële dienstverlening te maken hebt. Intern is alles tot in de puntjes geregeld en wat betreft de diensten die we leveren proberen we altijd meer waarde te leveren dan van ons wordt verwacht. Kwaliteit is belangrijk voor PwC en dat resulteert in zeer uitgebreide aandacht voor het individu. Zoals al eerder aangegeven hecht men veel waarde aan studie en persoonlijke ontwikkeling. Mijn RA-opleiding wordt bijvoorbeeld door PwC aangeboden. Wat is The Associate Academy precies? The Associate Academy is een vernieuwend opleidingsprogramma waarbij nog meer focus op het individu ligt. Er is een speciale planningsafdeling in het leven geroepen die er zorg voor draagt dat je in aanraking komt met verschillende werkzaamheden bij veel verschillende klanten. Ik heb nu een zeer divers klantenpakket waardoor ik constant wordt uitgedaagd in mijn werk en herhaling zoveel mogelijk wordt voorkomen. Dit is echt een verschil met mijn eerste maanden bij PwC. Een andere belangrijke verandering is dat mijn coaching met de komst van The Associate Academy veel persoonlijker en intensiever is geworden.
Aantal starters per jaar 250 Aantal medewerkers NL 4.600 Aantal medewerkers wereldwijd 169.000 Werkstudentplekken Voor studenten Fiscaal Recht, Fiscale Economie, Actuariaat en Econometrie
Profiel Interviewee Eric van Breemen Opleiding Master accounting & control (VU) FUNCtiE Associate Begonnen bij PWC 1 januari 2012 Activiteiten bij FSA Bestuur 2008-2009
Mijn coach besteed veel aandacht aan zowel mijn vaktechnische ontwikkeling, als mijn ontwikkeling als persoon. Ik ben door deze coaching tot een aantal interessante inzichten gekomen. Heb je nog een tip voor studenten die zich oriënteren op een carrière bij PwC? PwC biedt diverse mogelijkheden om je te oriënteren. Mijn tip voor studenten die zich oriënteren is om deze mogelijkheden écht te grijpen. Ik heb zelf meerdere inhousedagen van PwC bijgewoond, een half jaar mijn scriptie hier geschreven en heb een week meegelopen met een team. Maar er zijn veel meer mogelijkheden. Je kan er bijvoorbeeld ook voor kiezen om één dag mee te lopen of een keer te komen lunchen op kantoor om de sfeer te proeven. Ik geef met veel plezier een rondleiding door het kantoor! Daarnaast kunnen geïnteresseerde studenten contact opnemen met een recruiter om de diverse mogelijkheden te bespreken.
magazine
37
Music
Music says it all
Crisis top 10 Over de meest recente crisis is al veel gepraat, gediscussieerd en geanalyseerd. Rapporten van duizenden pagina’s zijn meer regel dan uitzondering. Het kan ook anders! Muziek verwoordt alles, “music says it all.” Een analyse op maat, want wat zegt de kunst der muziek over de kredietcrisis? Welke adviezen hebben onze pophelden voor onze financiële sector? 10
9
I'm a believer – Neil Diamond Een meer realistische zanger is Neil Diamond. Al in de jaren ’60 was hij een grote “gelover”. Teleurgesteld door de liefde, weet hij natuurlijk heel goed dat hij weer bedonderd wordt. Toch wil hij graag geloven in die mooie ogen. Dezelfde mooie ogen, met zeker ook de praatjes, hadden de tussenpersonen. Consumenten die bedonderd werden, maar toch zo graag wilden blijven geloven. De zo betrouwbaar ogende financiële adviseur blijkt toch niet zo onafhankelijk te zijn en probeert met woekerpolissen je duurverdiende spaarcenten weg te sluizen.
8
Don’t stop me now – Queen
Queen mag met dit protestnummer van liberalisatie natuurlijk niet ontbreken. “Overheid, laat me nu niet stoppen, want ik heb een goede tijd”. Freddie Mercury begreep natuurlijk als geen ander dat de banken niet te veel regels opgelegd moeten krijgen. Ze hebben net de bal, maken de winsten.
7
I believe I can fly – R. Kelly Het hele verhaal begint natuurlijk bij de welvarende jaren ’90. Tijdens deze “wonderjaren”, dacht, net als vele anderen, hiphop-artiest R. Kelly dat hij kon vliegen en zelfs de hemel aan kon raken. Ook, zeker, de bankiers hadden dit idee. Wij moeten meneer Kelly en de bankiers helaas teleurstellen, want natuurkundig en biologisch gezien zijn wij helaas nog steeds niet in staat om zelf te vliegen, laat staan de hemel aan te raken.
38
Can't get enough – Depeche Mode De vrolijke klanken van “Can’t get enough”, klonken in de wonderjaren uit de grote bankenkantoren in Wall Street, The City en onze eigen Zuidas. “Genoeg”? Een woord wat niet in het bankenwoordenboek voorkwam. Meer marktaandeel, meer overnames, meer producten, meer consumenten en meer winsten. De graaicultuur maakte overuren.
magazine
Door Will-Jan Jacobs
6
Simply the best – Tina Turner Tina Turner is in één van haar bekendste nummers erg positief over een zekere persoon. Uit deze lofzang zou je logischerwijs kunnen concluderen dat deze zekere persoon, zich zelfverzekerder gaat voelen na het horen van dit nummer. Echter, na het luisteren van het nummer meerdere malen kan de persoon ook naast zijn schoenen gaan lopen, verblind door arrogantie. groeiende banken genoten veel aanzien in de maatschappij en bij de nationale overheid, misschien wel te veel, achteraf gezien.
5
I will survive – Gloria Gaynor
specteerden op dezelfde manier of grote vriend “overheid” er zal zijn, in tijden van nood. De overheid, als een grote orka met geldvoorraden, wil nog geen gehoor geven. De eerste bank valt, Lehman Brothers is niet meer.
3
Everlasting love – Jamie Cullum De inspectie wordt iets wanhopiger en dringender. Banken en Jamie Cullum kunnen niet zonder. Hun liefdesverklaring moet beantwoord worden, hoewel ze beseffen fouten te hebben gemaakt in het verleden. Als meisje en overheid kan je op zo’n mooi nummer geen nee zeggen natuurlijk.
2
It wasn’t me – Shaggy
De positiviteit verdwijnt snel als de crisis aanbreekt in 2008. De eenzame, verlaten Gloria Gaynor zingt “ik zal het overleven”. Haar ex-partner die haar bedrogen heeft, is niet welkom meer. Ook de banken voelden zich in 2008 door elkaar bedrogen, niemand kwam er meer in of uit op de interne bankengeldmarkt. Maar dat is geen reden om om te vallen, “men zal overleven”, een uitspraak tegen beter weten in.
Na hevige periodes, moet de schuldvraag natuurlijk beantwoord worden. “Ik was het niet”. Een slimme maar niet erg sympathiekogende uitspraak, als het duidelijk is dat je wel daadwerkelijk veroorzaker bent van de ellende.
4
1
Will you be there – Michael Jackson
Are you lonesome tonight – Elvis Presley
Michael Jackson, als veiligheidszoeker, inspecteert in dit nummer voor de zekerheid of zijn vriend hem in tijden van nood daadwerkelijk zal steunen. Deze vriend is er niet zo maar één. Het gaat om de mega-orka “Willy”, met vanzelfsprekend de nodig voorraden in zijn enorme lijf. Bankiers in-
Uiteindelijk mag de tranentrekker van Elvis niet ontbreken. Want net als deze grote popartiest voelt de gehele financiële sector zich eenzaam en verlaten. De winsten zijn opgevolgd door verliezen, banen verdwijnen en er worden meer regels opgelegd.
magazine
39
Banking Special
Modern imperialisme doodsteek voor
Nederlandse bankensector
Na het hevige crisisjaar 2008 en de nationalisatie van Fortis/ABN Amro die het tot gevolg had, leek de rust weder te keren in de bankenwereld van Nederland. Niets is minder waar toen bleek dat SNS REAAL, de opvolger van de oeroude en betrouwbare “Spaarbank”, het dit jaar niet meer op eigen benen kon redden. Hoewel er vele verschillen waren tussen de twee geredde banken, blijkt er één grote overeenkomst te zijn: één verkeerde ‘investering’, inzake een overname met grote gevolgen. De meestgehoorde argumenten van meer winstgevendheid, efficiëntie en besparingen lijken achteraf gezien niet de belangrijkst redenen, nee dat is Modern Imperialisme. “Het streven na machts- en gebiedsuitbreiding” is de definitie die vrijwel elke middelbare scholier uit zijn hoofd moet stampen, want imperialisme wordt gezien als één van de belangrijkste begrippen uit de geschiedenis. Echter, alleen uit de geschiedenis? Nee, de Nederlandse bankiers hebben de afgelopen jaren laten zien dat het imperialisme nog steeds springlevend is! Fortis kocht, als lid van het consortium RBS-Santander-Fortis, het Nederlandse deel van ABN Amro in 2007. Omdat voorafgaand aan deze overname een strijd gaande was tussen deze drie partijen en de Britse bank Barclays, werd de prijs opgedreven. Uiteindelijk kocht Fortis voor 24 miljard euro de Nederlandse tak van de bank, ver boven de werkelijke boekwaarde van ABN Amro. Om deze hoge prijs goed te maken zou er dan ook heel veel bespaard moeten worden, door de integratie. Of dit echter heel realistisch was, bleef een grote vraag. Het
40
magazine
eerdere samengaan van Algemene Bank Nederland (ABN) en de AmsterdamRotterdam Bank (AMRO), had namelijk al eerder laten zien dat integratie tussen banken moeilijk en langzaam kan verlopen en daardoor de besparingen tegen kunnen vallen. De hoogte van de aankoopprijs samen met het feit dat Fortis contractueel beloofd had de aandelen cash te betalen, verhoogde het risico dat men financieringsproblemen zou krijgen. Het is namelijk vaak normaal in situaties van grote overnames dat de aankoop( voor een deel) gefinancierd wordt door middel van een aandelenswitch. Eenmaal beloofd en vastgelegd moest de top van Fortis het geld op de markt gaan halen. Vlak na de overname brak de welbekende kredietcrisis in alle hevigheid uit, de interbancaire geldmarkt en daarmee ook de financieringsmarkt kwam vrijwel helemaal stil te staan en Fortis kwam daardoor niet aan haar cash. “Een extreme situatie die niemand had zien aankomen”, beweerde de toen-
Door Will-Jan Jacobs
"veel risico’s en vraagtekens bij de rationele onderbouwing van de overname."
malige top van Fortis, die daarmee haar handen in onschuld waste. Echter, is de kern van risicomanagement net niet dat je met elke extreme situatie rekening moet houden en je kansen daaraan berekend? Er is een natuurlijk een reden dat de meeste overnames deels worden betaald met aandelen. Daarnaast waren de eerste scheuren van de grote bubbel in de Amerikaanse hypothekenmarkt al zichtbaar voor de overname een feit was. Kortom veel risico’s en vraagtekens bij de rationele onderbouwing van de overname. Waarom moest deze dan toch per se doorgaan? Imperialisme! Want was het niet zo dat Fortis vaak als het kleinere broertje van ABN Amro werd gezien, op de Nederlandse markt en dat andere banken vaak klaagden over de overkeursrol die de grootste bank van ons land genood bij De Nederlandsche Bank. Daarnaast lagen enkele jaren daarvoor de rollen andersom en probeerde ABN Amro Fortis in te lijven. En voelt het dan niet heel goed dat je nu net het tegen-
overgestelde doet als je hoofd van een bank bent? Fortis zou weleens laten zien wat ze waard waren. Helaas hebben we de gevolgen allen kunnen zien. 'Groeien, groeien en nog eens groeien’, dat was de spirit van bankiers in het begin van de nieuwe eeuw. Ook SNS wilde niet constant als het kleine jongetje gezien worden. De overheid hielp een handje mee aan de groeiverlangens, onder het mom van privatiseren en liberaliseren, door in 2005 haar eigen Bouwfonds in de etalage te zetten. Het Bouwfonds was een historisch project dat na de Tweede Wereldoorlog op poten werd gezet om ons ineengestorte land weer snel opgebouwd en leefbaar te maken. Aandeelhouders van dit semi-overheidsbedrijf, waren de gemeenten, die het in 2005 verkochten aan ABN Amro Bank. De laatste genoemde was echter alleen in de hypotheekportefeuille van het Bouwfonds geïnteresseerd en verkocht de andere delen aan Rabobank en het
magazine
Property Finance deel aan SNS REAAL. De bank-verzekeraar doopte het deel meteen om tot SNS Property Finance en groeide met de overname een groot stuk op deze markt. Het fonds moest door leningen, en opleveringen van bouwprojecten winst gaan genereren voor SNS, dat was het idee. Echter een groot deel van deze portefeuille bestond uit projecten voor kantoren. Deze markt stortte, wederom na de crisis van 2008, totaal in, waardoor er veel verlies werd gemaakt. SNS moet, keer op keer afwaarderen op de waarde van de projecten omdat de markt nog steeds, inmiddels na 4 jaar, niet herstelt. Wederom kan de vraag worden gesteld, of hier echt goed met de risico’s is omgegaan? De Nederlandse kantorenmarkt is namelijk al jaren, ook voor 2008, niet erg aantrekkelijk en de vooruitzichten waren niet rooskleurig. Daarnaast groeide SNS, in het jaar ’00 erg snel, overnames volgden elkaar snel op. Achteraf gezien te snel en te roekeloos. Zoals eerder aangegeven heeft integratie, de besparende gevolgen en uiteindelijk de betere winstgevendheid, tijd nodig. Waarom dan toch zo snel? Imperialisme! Want ook SNS wilde laten zien dat ze een financiële dienstverlener was die met de grote jongens meedeed en een vinger in de pap had. Natuurlijk kan modern imperialisme ook voordelig uitpakken, grote bedrijven kunnen soms meer voor elkaar krijgen, meer winst genereren en ook meer welvaart creëren. Het punt is alleen dat de bankensector een uitzonderlijke sector is. Een sector die nooit gemist kan worden in een gezonde economie. Als de risico’s te groot worden en de potentiële negatieve gevolgen daardoor extreme maten kunnen aannemen is de overheid genoodzaakt om deze te redden. Uiteindelijk komt de meestgehoorde one-liner van de afgelopen jaren daarmee terug: “De belastingbetaler draait uiteindelijk op voor de kosten.”
41
Interview
Kilian Wawoe
Bonusses onder de loep
Kilian Wawoe is organisatiepsycholoog en heeft een boek geschreven over de cultuur binnen de financiële sector. Zijn boek, ‘Bonus’ genaamd, beschrijft het falen van het huidige bonusstelsel en de kansen voor de toekomst. Zou u zichzelf eens kort kunnen voorstellen? Ik ben opgegroeid in Nijmegen en heb psychologie gestuurd aan de Universiteit Utrecht. Later in mijn studie heb ik gekozen voor de richting organisatiepsychologie. Ik wilde altijd al een bij een multinational aan het werk en kwam na een traineeship als human resource manager bij ABN Amro terecht. Toen kreeg ik allerlei mogelijkheden om cursussen te volgen op het gebied van bankieren en investeren. Mijn interesse ging echter steeds meer uit naar de financiële sector en zo kwam ik ook terecht in een meer financiële functie bij het bedrijf. U heeft 10 jaar voor ABN AMRO gewerkt. Aan het begin van uw laatste jaar nam u het besluit om ontslag te nemen. Kunt u deze keuze toelichten? In 2002 schreef ik een onderzoek over de variabelen die de prestaties van werknemers beïnvloeden. Oftewel, ik onderzocht de eigenschappen van goede werknemers. De mening van managers over hun werknemers is natuurlijk van belang, omdat zij bepalen of bonussen worden uitgekeerd. Het leek er alleen op alsof de hoge bonussen niet per se samengaan met excellente werkprestaties. Er bleek een verschil te bestaan tussen wat mensen zeggen en hoe ze worden beloond. Tijdens mijn jaren voor ABN AMRO was ik verantwoordelijk voor
42
het uitbetalen van de bonussen. Deze waren niet langer gerechtvaardigd en omdat ik druk verwachtte bij het publiceren van mijn boek, heb ik besloten ontslag te nemen. Denk je dat het bonusbeleid bijgedragen heeft aan de financiële crisis? Ja, in mijn boek vind je hier een uitgebreide beschrijving van. Werknemers worden targets gesteld door managers en dat is dan ook alles waar zij op focussen, waardoor ze risico’s nemen. Zo probeert een werknemer bijvoorbeeld zoveel mogelijk hypotheken te verkopen. Dan wordt zo iemand gezien als geschikte werknemer en ontvangt hij een bonus bij het behalen van zijn target. Maar als je je bedenkt dat hij vooral transacties verricht voor oude oma’s, dan vraag je je af of dat nog wel zo passend is. Dit voorbeeld laat zien dat een werknemer door het stellen van targets, niet langer gefocust is op kwaliteit, maar op kwantiteit. Onderzoek heeft ook uitgewezen dat het uitbetalen van bonussen ervoor zorgt dat meer risico’s worden genomen. Ter verduidelijking: als je een risico neemt en je wint, ontvang je een bonus, maar als je verliest hoef je niet voor de consequenties op te draaien. Hierdoor wordt het nemen van risico natuurlijk heel aantrekkelijk gemaakt. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat bonussen prestaties van werknemers niet verbete-
magazine
ren, maar toch blijven banken bonussen uitbetalen. Waarom is dat, denkt u? Werknemers vinden het prettig om targets te krijgen. Er bestaat werkelijk geen organisatie met werknemers die tegen een dergelijke cultuur zijn, omdat werknemers managers niet vertrouwen. Managers kunnen subjectief zijn en daarom zijn duidelijke targets belangrijk: zodat objectief kan worden vastgesteld of ze gehaald zijn. Kunt u uitleggen waarom uw mening over bonussen zo radicaal is veranderd? Ik dacht altijd dat bonussen goed werken om werknemers te motiveren en daardoor winst te verhogen. Na september/oktober 2008 was ik erg geschrokken. Lehman Brothers, een vertrouwde bank, ging failliet en vele banken ging (bijna) ten onder. “We waren dichtbij het totale ineenstorten van de financiële sector”, zei Mr. Paulson die toen minister van Financiën was van de Verenigde Staten. De bonussen waren te hoog geworden, waardoor bankiers te grote risico’s namen. Ik denk werkelijk dat dit de belangrijkste oorzaak is van de financiële crisis. In Nederland zei oud-minister van Financiën Wouter Bos na het nationaliseren ABN AMRO: “Ik wil dit nooit weer meemaken”. Ik dacht dat hij de sector zou dwingen met alternatieven te komen en beleid zou veranderen, maar inmiddels is er nog weinig gebeurd. Zijn toezichthouders, zoals DNB en AFM, verantwoordelijk voor de extreme bonussen en dus indirect ook voor het veroorzaken van de crisis? Ik denk niet dat het goed zou zijn de toezichthouders de schuld te geven. Ook zij kunnen de toekomst niet voorspellen. Er moet een klimaat gecreeërd worden waarin dergelijke problemen niet kunnen voorkomen. Als je bijvoorbeeld het aantal mensen dat tegen
Door Will-Jan Jacobs & Leonie van Kaam
"In maart schrijf ik een scriptie dat bonussen niet goed zijn, terwijl ik ze in juni wel zou moeten uitkeren." een boom rijdt wilt verminderen, moet je niet het aantal controles verhogen, maar de bomen weghalen. Waarom willen we bijvoorbeeld zulke grote banken hebben dat ze “too big to fail” worden? We moeten wat dat betreft terug naar de jaren zestig toen we alleen nog regionale banken hadden en we het niet eens over bonussen hadden. Handel wordt elk jaar meer en meer wereldwijd. Moeten banken daarin niet meegaan door ook internationaal te opereren? Nee, dat is echt een publieke misvatting. De meeste financiële zaken van banken zijn regionaal en als ze hoge leningen uit willen geven, kunnen ze samenwerken met andere banken. Ze moeten echt regionaal worden zodat falende banken niet andere landen kunnen beïnvloeden, zoals nu gebeurt bij internationale banken. Na het faillissement van IceSave bijvoorbeeld moesten IJslandse belastingbetalers opdraaien voor de spaartegoeden van Engelsen en Nederlanders. Op dit moment is het grootste risico voor ons land ING Direct, omdat zij spaarrekeningen beheren van mensen uit veel verschillende landen. Mocht daar iets misgaan, moeten Nederlandse belastingbetalers voor internationale spaarders betalen. Welke rol ziet u voor politici? Je zou denken dat liberalen banken niet beschermen en dit overlaten aan de markt, maar dat is niet gebeurd. Een principe van liberalisme is ook het nemen van verantwoordelijkheid, ook als het fout gaat. Bankiers hebben dat niet gedaan. Adam Smith zou zich omdraaien in z’n graf als hij dit had gehoord. Alle partijen in de Tweede Kamer stellen dat het niet zou moeten worden toegestaan, maar ik heb nog geen enkel praktisch voorstel voorbij zien komen. Ze moeten meer denken aan de belastingbetalers, omdat zij uiteindelijk de verliezers zijn.
Veel managers stellen: “Als je geen hoge bonussen geeft aan getalenteerde werknemers, zullen ze voor buitenlandse bedrijven gaan werken”. Wat denkt u van zo’n stelling? Dit is niet waar, opnieuw een publieke misvatting. Niemand gaat morgen zomaar naar Peking alleen omdat een bedrijf daar meer zou betalen. Er zijn veel meer omstandigheden waar mensen rekening mee houden voordat ze zouden emigreren. Denk aan een sociaal leven, cultuurverschillen, etc. De meeste bankiers werken trouwens regionaal, niet eens nationaal. Een bankier uit Friesland gaat toch niet naar Amsterdam voor het afsluiten van jouw hypotheek? hoe zouden we het bonusstelsel vorm moeten geven, volgens u? We moeten bonussen geheel uit het beleid van banken halen. Een bank is een nutsbedrijf, zoals een ziekenhuis, en daar zijn bonussen ook niet toegestaan. Naar mijn mening moeten ze worden afgeschaft voor de gehele financiële sector. Een alternatief zou winstdeling kunnen zijn, zoals een aantal decennia geleden gebeurde. Elke werknemer kreeg een klein deel van de winst en dat werkt motiverend om aan het belang van het gehele bedrijf te werken. “Als je dat zou doen, zou je goede en slechte werknemers gelijk behandelen”, zo zei mijn vorige manager. Ik reageerde met: “Is het niet raar dat je slechte werknemers hebt? Ik zou daar aan werken”. Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat bonussen geen positieve correlatie hebben met prestaties. Het kan zelfs demotiverend werken, omdat mensen altijd meer willen hebben dan hun buurman. Mensen hebben gewoon nooit genoeg. Zouden bonussen effectief zijn als er ook anti-bonussen zouden bestaan? Dat zou inderdaad beter zijn, omdat bankiers minder risico’s zouden nemen.
magazine
Als je het niet goed hebt gedaan, moet je daarvoor betalen. In de praktijk is dat niet effectief omdat de verliezen vaak zo groot zijn. Anti-bonussen komen daar niet eens bij in de buurt, dus kan je te risicovolle investeringen beter voorkomen door het instellen van een Disciplinerend Committee. Wat zijn uw plannen voor de toekomst? Zou u nog eens voor een bank willen werken? Nee, dat wil ik niet meer. Mijn passie is doceren en ik wil graag aan de Vrije Universiteit Amsterdam verbonden blijven om onderzoek te doen. Daarnaast wil ik ook binnen de financiële blijven werken. Ik verwachtte dat de bankiers sector me zouden haten, maar het tegenovergestelde is waar. Ze nodigen me vaak uit voor een lezing of discussie.
Dit interview is gepubliceerd in de symposiumbundel van iFinance 2011, als achtergrondinformatie op het onderwerp: The culture in the financial sector: A nessecary motive or a threat to the economy?. iFinance wordt jaarlijks georganiseerd door financiele studievereniging, Asset | Accounting & Finance in Tilburg.
43
Duisenberg school of finance New thinking in finance Text: Melissa Ruggles The story behind Duisenberg school of finance (DSF) is an exceptional one. DSF is venturing a new path in financial education, bringing both real world pragmatism and top intellectual insights to its students through an unprecedented synergy between industry and academia. DSF is an educational institution that focuses on producing tomorrow’s top echelon of financial experts. Experts who are financial masterminds, but also grounded, dynamic leaders. Leaders who can apply ‘new thinking in finance’ to discover innovative real market solutions for real market issues. Founding partners
a personal interview. Only the most well-
In response to the global financial crisis, Dutch
rounded and motivated candidates from
Industry partners: ABN Amro, AEGON, APG,
academic institutions and leading interna-
around the world are selected and invited to
De Brauw Blackstone, Deloitte, De Nederland-
tional corporations in the Netherlands joined
attend DSF. A maximum of 35 students are
sche Bank, NYSE Euronext, Houthoff Buruma,
together to develop a distinctive private finan-
admitted to each programme per year.
ING, KPMG, NIBC, PGGM, RBS, Rabobank and
cial academic institution. Today, DSF paves
SNS Reaal. Academic: RSM Erasmus University,
the way in ‘new thinking in finance’ – a way of
The Master’s Programmes
VU University Amsterdam, Tilburg University,
thinking that integrates the latest financial
DSF has 4 highly-specialised, intensive 1 year
Tinbergen Institute and University of Amsterdam.
industry knowledge and developments with
Master’s degree programmes in: Corporate
acute intellectual foresight.
Finance & Banking, Financial Markets & Regulation, Risk Management (MSc Finance)
World Class Faculty
and Finance & Law (LLM). A 2-year part-time
Landing that Dream Job after Graduation
DSF attracts leading finance, economics, law
Master’s programme is also available. In addi-
DSF graduates are strongly favoured by pro-
and business academics as permanent teach-
tion to the core courses, each Master’s student
spective employers. More than 90% of the
ing faculty, visiting professors and guest
is required to do an internship, write a thesis
graduates are employed within 3 months of
lecturers. DSF faculty are affiliated with the
and complete the Duisenberg Leadership
graduation in positions with higher than
world’s top universities, conducting cutting-
Programme (DLP). The DLP is designed to
average starting salaries. The effective teach-
edge financial and economic research, as well
develop financial experts who can also act and
ing methods, demanding research ambitions
as advising the world’s major corporations
lead with integrity. The DLP includes courses
and strong emphasis on career development
and governments on fiscal matters. Some
such as: Ethics, Professional Communication
prepare graduates for employment in fields
of DSF’s faculty are also current or former
Skills, Incentives and Behavioural Finance and
such as: risk management, consultancy, finan-
executives from the financial industry. This
International Corporate Governance.
cial law, mergers and acquisitions, corporate
combination of academic and industry know-
reinsurance, investment banking, portfolio
ledge in the DSF classroom forms the core
Numerous Financing Possibilities
management, and more. Next to our industry
of DSF’s educational philosophy.
We go above and beyond other educational
partners, other employers include: UBS,
institutions to support you in finding and
JPMorgan, Bain, Morgan Stanley, Barclays
securing financial resources to fund your
Capital and Goldman Sachs.
studies at DSF. When you apply to study at DSF, your application is evaluated by the Admissions Board for admission, as well as for a merit-based DSF tuition fee waiver. Tuition and living expenses can be funded by a combination of merit tuition fee waivers, scholarships or awards, or through a guaranteed loan scheme with ING bank (no co-signer required). Admitting Only the Best
DSF offers a number of competitive awards
Symphony Building
Meeting the minimum admissions require-
and there are also some opportunities for
Gustav Mahlerplein 117
ments is only the first step in DSF’s challeng-
successful applicants coming from select
1082 MS Amsterdam
ing application process. The Admissions Com-
international Universities with which DSF has
+31 (0)20 525 8590
mittee closely evaluate a candidate’s combi-
established an institutional cooperation or
[email protected]
nation of Knowledge, Skills and Attitude
scholarship programme.
www.dsf.nl
as presented in a candidate’s application and
FSA meets DSF je hebt de Duisenberg school of finance dutch board member leadership award gewonnen, vertel. DSF wil graag studenten aantrekken die naast hun studie ook actief zijn geweest in een commissie of bestuur. Nederlandse studenten zij niet gewend aan het hoge collegegeld van DSF, op deze manier probeert DSF die studenten die gedurende hun studie geïnvesteerd hebben in persoonlijke ontwikkeling te belonen door deze award uit te reiken, welke 75% van het totale collegegeld vergoed. Hiervoor moet je actief zijn geweest bij een studievereniging en naast de standaard inschrijfprocedure (motivatiebrief, GMAT en interview), moest ik een paper schrijven over mijn ervaring als bestuursvoorzitter bij FSA en een referentie verzorgen.
Profiel Interviewee Diedrik Oost
Als je niet had gewonnen had je dan ook aan DSF gestudeerd? Zeker. Het is natuurlijk een flinke investering, maar ik was er al van overtuigd dat het zich dik terug zal betalen. Dit moet natuurlijk nog blijken, maar na een halfjaar DSF kan ik zeggen dat het zeker de moeite waard is! welke opleiding volg je bij DSF en waarom heb je deze gekozen? Bij DSF heb je de keuze uit 4 richtingen, ik heb uiteindelijk gekozen voor het Finance&Law track (volgend jaar bekend als Financial Markets & Regulation MSc). In eerste instantie ging ik voor Corporate Finance & Banking, maar na een gesprek bij DSF ben ik toch geswitched. Bij F&L ligt de focus voornamelijk op Finance, deze vakken volg je samen met CFB alleen er is een verdieping in Law. Tijdens mijn stage bij een PE-firm in Londen heb ik ook gemerkt dat het erg waardevol is wanneer je basiskennis hebt van rechten, ook omdat je in je werk vaak met advocaten te maken krijgt.
waarom zou jij anderen aanraden ook een opleiding aan DSF te volgen? Als je kijkt naar de huidige arbeidsmarkt denk ik dat het belangrijk is dat je onderscheidend bent van de andere kandidaten. Met een diploma van DSF ben je dat, dit blijkt ook als je kijkt naar waar DSF-ers terechtkomen. Daarbij wordt gedoceerd door de beste professoren en zit je in college met studenten die allemaal dezelfde gedrevenheid hebben, hierdoor haal je er veel meer uit dan dat je alleen in studieboeken leest.
het unieke van de opleidingen aan DSF is het Duisenberg Leadership Programme, hoe ervaar jij dit gedeelte van de opleiding? Het DLP programme is inderdaad één van de unieke onderdelen van de opleiding. Hier is de focus niet gericht op de alledaagse standaard textbook vraagstukken, zoals die bij de andere universiteiten gedoceerd worden, maar gericht op persoonlijke ontwikkeling en het beter begrijpen van hoe alles in de economie samenhangt. Daarbij worden deze vakken ook door uitgesproken professoren en mensen uit het bedrijfsleven gegeven. als onderdeel van de opleiding bij DSF moet je stage lopen, waar ga jij deze volgen, en hoe sluit dit aan met de opleiding? Stage lopen is inderdaad een verplicht onderdeel van het DLP programme en persoonlijk vind ik dit ook heel belangrijk, omdat je je hierdoor al vroeg in het jaar oriënteert en je je kan meten met andere studenten. De colleges bij DSF zijn voornamelijk “casebased”, iets wat goed aansluit bij de praktijk van een stage. Gedurende het jaar worden er workshops gegeven om je klaar te stomen voor de vaak lastige interviews en komen er regelmatig bedrijven langs om te “recruiten”. Ik ga zelf stage lopen bij Credit Suisse, met als doel daar een vaste aanstelling uit te halen.
magazine
45
Financing by: the Future.
Jacqueline Cramer Joanne Kellermann Ewoud Goudswaard Roderick Munsters Dirk Schoenmaker Ben Emons
financiËle studievereniging
Amsterdam
Financing the Future. A Shift to Sustainable Value.
Interviews:
Jacqueline Cramer Joanne Kellermann Ewoud Goudswaard Roderick Munsters
What is the appropriate size of the banking system? Prof. dr. Dirk Schoenmaker & Dewi Werkhoven
The future of the financial industry
Ben Emons
INVESTING FOR A NEW WORLD. In a world that is shifting and changing faster than ever before, BlackRock has no greater responsibility as an independent, global investment manager than to its clients.
blackrock was built for these times We bring together financial leadership and state-of-the-art technology to deliver investment strategies that make a difference for our clients. That’s why investors – and the businesses they work for – entrust us with trillions of Euros, and why global governments come to us for help navigating the world’s toughest economic climates. To find out more about BlackRock visit blackrock.com/newworld
Issued by BlackRock Investment Management (UK) Limited (authorised and regulated by the Financial Services Authority). Registered office: 12 Throgmorton Avenue, London, EC2N 2DL. Registered in England No. 2020394. Tel: 020 7743 3000. For your protection, telephone calls are usually recorded. BlackRock is a trading name of BlackRock Investment Management (UK) Limited. © 2013 BlackRock, Inc. All Rights reserved. BLACKROCK, BLACKROCK SOLUTIONS, ALADDIN, iSHARES, LIFEPATH, SO WHAT DO I DO WITH MY MONEY, INVESTING FOR A NEW WORLD and BUILT FOR THESE TIMES are registered and unregistered trademarks of BlackRock, Inc. or its subsidiaries in the United States and elsewhere. All other trademarks are those of their respective owners. Ref: 8801. 007552-13 Feb
preface
Financing the Future. – A Shift to Sustainable Value Each year Fiducie has an issue dedicated to the FSA Conference. This year's Conference theme will be: 'Financing the future- A shift to sustainable value'. The Conference will allow professionals, academics and (former) policy makers to express and share their views on the role the financial sector can play in financing the transition towards a sustainable economy and society. This is the moment to start a debate about the possibilities of financial institutions to facilitate the creation of sustainable value. Over the last few years, the financial community has been mainly concerned with short-term crisis management. However, several organizations realized they had to extend their view to the long-term by including environmental and social factors in investment decisions. Robeco and APG are two examples of financial organizations that have been engaged in sustainable investing. An eminent example for the real economy is the Dutch Sustainable Growth Coalition, which is formed by CEO’s of Dutch multinationals such as Unilever and AkzoNobel, whose chairman is former Minister-President Balkenende. Their joint concern is generating financial and economic growth while delivering environmental and social return. This is only one of the many initiatives, which shows that environment and social concerns are moving to the foreground of investment strategies. Do these organizations engage in sustainability because it delivers additional return or do they have other motives? The objective of the Conference – and this Fiducie – is to gain a better understanding about the roles and motives of the government, pension funds, banks and businesses in the sustainability issue. After reading this Fiducie you might have a better formulated opinion on the financing of sustainable value; meeting the needs of the present generation without comprising the ability of the future generations to meet their needs. At the centre of this discussion is the question: What role can the financial sector play in financing the transition towards a sustainable economy and society? Since we all benefit from a greener and more social world, why would individual institutions pay the bill? The former may be an argument for the government to step in. The government can change legislation in order to stimulate the funding of sustainable investment projects. However, sustainable investments are often long-term, while the government has only a four-year horizon. For this reason, it remains the question whether the government is better able to guide the transition towards a sustainable economy than the free market. Pension funds, on the other hand, have long-term liabilities, which may make them appropriate vehicles to invest in sustainability. However, as many pension funds experience difficulty in maintaining the funding ratio, their main concern may be achieving the highest investment return. But do these objectives exclude each other? What about banks? Can banks promote the transition towards a sustainable economy by providing funding? Currently, mainly niche players, such as Triodos Bank and ASN Bank, offer lending and investment opportunities for sustainable sectors. Should larger banks also engage in this? And if so, how should that be arranged? Dutch corporations perform well within the Dow Jones Sustainability Index. Unilever, Philips, AirFrance-KLM and AkzoNobel are even sector leaders with respect to sustainability. Why is it that so many businesses are concerned with environmental and social responsibility? Since corporations are no charity institutions, return has to come in one form or another. The question comes up whether sustainable investments form a business on their own or whether they are purely made with an eye on Public Relations Management? Finally, the Netherlands can be placed within an international context. Although corporations are doing well, some argue that the Netherlands lags behind with respect to public initiatives. Does the government think that environmental and social concerns are no urgent matters? It is interesting to discuss how the Netherlands compares to our surrounding countries and what we can learn from them. Amber Harms Coordinator FSA Conference 2013 & FSA Magazine
Ontdek de wereld van Rabobank als trainee. Bijna klaar met je studie? Dan sta je voor een belangrijke beslissing: waar start je je carrière? Een goede start geeft immers meteen een voorsprong. Zeker als je start bij Rabobank. Daar waar fatsoenlijk en succesvol zakendoen één en hetzelfde zijn. We zijn niet alleen de meest innovatieve en ondernemende bank van en voor Nederland, maar hebben ook een wereldwijd netwerk, met ruim 600 vestigingen en 140 kantoren in meer dan 45 landen. Bovendien is Rabobank wederom verkozen tot de nummer 1 werkgever van Nederland. Kortom, pak die voorsprong en ontdek de wereld van Rabobank als trainee. Uniek loopbaanpad Rabobank biedt uitdagende traineeships binnen een breed speelveld. Van lokaal tot internationaal, van commercieel tot productgericht, van particulier tot zakelijk bankieren en van bancaire tot ICT-processen. Binnen elk traineeship krijg je alle ruimte, voor professionele én persoonlijke ontwikkeling. We blijven continu in jou investeren. Zo word je niet opgeleid voor een baan, maar voor een loopbaan. Dit loopbaanpad is afgestemd op jouw unieke persoonlijkheid en ambitie. Wereldniveau Zit jij boordevol ideeën? Durf jij verantwoordelijkheid te nemen? En overtuigend je visie uit te dragen? We zoeken studenten met een aansprekende persoonlijkheid, met lef en de gave om anderen te inspireren. Ambitieuze jonge mensen die willen doorgroeien en in de toekomst op alle niveaus het verschil maken voor de Rabobank. Reikt jouw ambitie zo ver? Kom ontdekken Ben jij net zo ondernemend en onderscheidend als Rabobank? Ontdek of onze wereld ook jouw wereld wordt. Kom snel kennismaken, kijk voor de recruitmentkalender en alle informatie over onze traineeships op rabobank.nl/werken.
Word jij de Rabobank als trainee? Rabobank. Een bank met ideeën.
www.rabobank.nl/werken
by Amber Harms
Interview with Jacqueline Cramer As former Dutch Environmental minister and sustainability consultant for businesses, Jacqueline Cramer is an expert on the economics of sustainable developments and the daily challenges and opportunities that companies encounter. As a current Professor of Sustainable Innovation, she uses this experience to enrich research and education. We think this is the moment to start a debate about the possibilities of financial institutions to facilitate the creation of sustainable value. What does sustainable value means to you?
Sustainable value mean to create value which balances economic prosperity, environment and societal wellbeing. Instead of merely focussing on short term profit for shareholders, sustainable value creation aims to contribute to societal needs for the long run. You were Minister of Environment (VROM) from 2007 till 2010. During your term of office more coal plants were brought to the market instead of more green energy. How do you look back on this now?
The permits to build the coal fired powerplants you refer to, were already approved by the provinces before I started as a Minister. These powerplants could have been part of the transition towards a sustainable energy provision if they would be combined with CCS and biomass use: the so-called clean coal strategy. And if the old coal-fired powerplants with high CO2 emissions would be phased out. However, when this strategy turned out to be hard to realize, I openly stated in september 2009: No additional fossil fuel plants in the Netherlands. This was in response to plans to allow even more coal fired and gas power plants. The Netherlands is falling behind in the production of green electricity. If the investments in renewable energy do not increase,
the Netherlands will not reach the European target for 2020, 14 per cent of the energy sustainability of production. What should the current government do?
The government should promote and financially support renewable energy. This is not only solar and wind, but also geothermal energy. Moreover, a fixed, yearly increasing percentage of renewable energy should be part of the energy mix. The government should introduce regulation to realize this objective. In the area of clean energy technology the Netherlands lacks behind in the international market. The Netherlands drops from the 18th to the 21th place in the world. What do you think we can learn from other countries?
Our market position in solar and wind energy in general is weak. However, our Dutch industry has specialized expertise in specific areas (including geothermal energy) which are very relevant for the market development of renewable energy. As professor of Sustainable innovation you are committed to combine innovation and sustainability in education and research. You focus especially on stimulating entrepreneurship among students. How could the funding of their sustainable projects be raised?
To start a business in the field of sustainability an entrepreneur does not need a lot of government funding. When you have a good business plan, the financial institutions should facilitate the roll out. Howev-
er, start-ups need support in formulating a business plan and assessing promising business opportunities. For this support seed money from the government is very helpful.
Jacqueline Cramer is former Dutch Environmental Minister (Feb 2007 Feb 2010). After that, she returned to Utrecht University as Professor of Sustainable Innovation. On January 01, 2010 she became director of the Utrecht Sustainability Institute (USI). Previously, she was director of ‘Cramer Milieuadvies’. In that context, she advised more than one hundred companies in the field of sustainable business. In the past, she held various positions, including Crown of the Social Economic Council, Commissioner at Shell Netherlands, FMO, Dutch Sustainability Research and ASN funds and member of the Board of Trustees of the World Wildlife Fund, the University of Maastricht and the University Arnhem Nijmegen.
Steven Tan, trainee Finance, ING
Where do you want to go? ING wants trainees for Finance. If you have the hands-on mentality and skills to back it up, you’ll find the bank to be a world of opportunity. Try, practice and discover what you’re good at. Like helping colleagues gain insight into the financial mechanics of the business. We’ll throw you in at the deep end, but not without a coach, a lifeline and ample rewards. Join the ING International Talent Programme at ING.nl/graduates
by Nicole Smit
Interview with Joanne Kellermann As an executive director at De Nederlandsche Bank, Joanne Kellermann enhances and supervises much of the transitions that the financial sector is currently making. With her commercial experience we hope to hear more about what she thinks the government can do best to ‘finance the future’. This year's Conference theme will be: 'Financing the future- A shift to sustainable value'. The central question is what role the financial sector can play in financing the transition towards a sustainable economy and society. What is your opinion?
translating the values of society into the right framework regulating the financial sector. In this way, we can leverage the market mechanism to promote sustainabilty.
In my view, the financial sector is crucial in this transition. As financial institutions are at the heart of our economic infrastructure, no change is possible without their support. And in a way, sustainability is - or should be - already at the core of what banks do: evaluating long term costs and benefits of investments and ensuring value is being created. Sustainable investments are sound investments.
How does De Nederlandsche Bank influence financial institutions?
We think this is the moment to start a debate about the possibilities of financial institutions to facilitate the creation of sustainable value. What does sustainable value mean to you?
To me, creating sustainable value means making sure that private and public benefits outweigh the costs, now and in the future. In this sense, I adhere to the Brundlandt definition: making sure that value now does not come at the cost of value in the future. What role do you think government and regulatory agencies should have in enhancing the growth of sustainable strategies?
Government agencies and regulators play a key role in setting the stage: making sure incentives are right, making sure that innovation is not hampered by rules and regulations designed for a different era. In short, by
Compared to a few years ago, we now put much more emphasis on the dialogue with institutions on the sustainability of their business model. If you, as an institution, are making money at the expense of society as a whole, we do not consider this future-proof, and we will urge you to change. We also urge firms that have SCR policies to stick to these policies, in order to support their reputation.
Does sustainability play a role in your private life?
Yes, I try to minimize the environmental footstep of our household where I can, but I am not always succesful. We have for example been looking at hybrid cars for years, but so far never bought one. Still, each year we become 'greener', step by step.
What is your personal role in this?
I am personally involved on various levels. A few years ago I have developed and promoted DNB's own SCR policies and ambitions. As a regulator I have urged the institutional investors, including pension funds, in The Netherlands to formulate and discuss their own sustainable investment policies with their stakeholders and to take an active role. I believe that value can only be created if you have values, and by showing the public you have values, the financial sector can hopefully regain some of the trust that was lost in the financial crisis. That trust is essential for a sustainable financial sector. A sustainable financial sector is a prerequisite for financial stability and sustainable prosperity, which is what DNB stands for.
Ms A.J. Kellermann has been an Executive Director of De Nederlandsche Bank since November 2007. Her responsibilities include Pension Supervision, Insurance Supervision and the centres of expertise for Supervision. In 2005, Ms Kellermann joined DNB as its General Counsel and director of the Legal Services division. Her various additional positions include a seat on the Board of Governors of De Nederlandse Opera and of the Van Gogh Museum. From 1992, Kellerman was a partner in the NautaDutilh law firm. From 2001 until 2005, she headed the firm’s financial practice in London. Ms Kellermann completed her study of civil law at Leiden University in 1984.
by Amber Harms
Interview with Ewoud Goudswaard With his yearlong experience as a banker, Mr. Goudswaard knows all about the changes that the financial sector has made and is planning to make in the coming years. As managing director of sustainable bank ASN, he now shapes the long term vision and explains what that entails. The theme of this year's Conference will be: ‘Financing the future: A shift to sustainable value'. The central question is: What role can the financial sector play in financing the transition towards a sustainable economy and a sustainable society? What is your opinion?
Many things have gone wrong all over the world in recent years in the areas of finance and economy. One of the key causes is that many financial institutions were driven by a shortterm view. The crisis has taught the financial sector that there is more than merely short-term profit. The question that must always be asked in everything that the financial sector does is: What will the future bring and what must we do to make that future as good and as valuable as possible? The financial sector must be guided by the question: How can I ensure that my investments are not at the expense of generations to come or people elsewhere on this planet? Then it will arrive at a long-term vision for society. We believe that now is the time for a debate on how financial institutions can facilitate the creation of sustainable value. What does ‘sustainable value’ mean to you?
Sustainability is much more than simply ‘green’ and the environment. To me, sustainability means a democratic society in which people have access to basic needs like education, healthcare and clean water; in which
fundamental freedoms are respected, like freedom of speech and freedom of the press, and in which children are not exposed to forced labour and weapons. Sustainability helps to contribute to changes that are intended to put an end to processes whose negative consequences are passed on to future generations or brought to bear on the environment, nature and vulnerable groups of people. It is specifically the social component of sustainability that plays an important role in that respect.
to achieve similar ideals. Sustainable banking will continue to grow in the Netherlands as a result. Does sustainability also play a role in your life as a private individual?
I regularly buy organic food; I bike a lot, and prefer suppliers that I know to be truly committed to sustainability.
ASN Bank even has more money at its disposal than can be invested in sustainable projects. Can we conclude that there are not enough sustainable initiatives in the Netherlands?
Financing sustainability is about much more than financially facilitating one or more projects in the area of sustainable energy. Sustainable banking requires the bank to have a vision about its place in society. That will yield sustainable criteria which answer the question of what to invest in, and what not. The strict criteria applied by ASN Bank leave sufficient possibilities for contributing to the sustainability of society. ASN Bank and Triodos bank are the only two fully sustainable banks. Why don’t they join forces?
I believe it is good that there are two banks that each work in their own way
Ewoud Goudswaard is since 2001 Managing Director of ASN Bank. He is responsible for asset accumulation, credit and controlling, and for the operational business where the customer processes are handled. Ewoud is also Chairman of the Supervisory Board of ASN Asset Management BV and member of the supervisory board of ‘ASN Groenbank N.V.’ Ewoud began his career with the NMB Bank, later ING Bank.
by Amber Harms
Interview with Roderick Munsters Being an expert in asset management, Roderick Munsters adds to our discussion from the perspective of pension funds and will enrich our understanding of the considerations institutions make in transitioning to long-term sustainable strategies. This year's Conference theme will be: 'Financing the future- A shift to sustainable value'. The central question is what role the financial sector can play in financing the transition towards a sustainable economy and society. What is your opinion?
too much attention. This is understandable, given the financial impact they have on participants. However, it is also necessary to keep pension policies attractive and relevant for the long term.
The main issue that many pension funds currently face is low coverage ratios, which have resulted from the low level of interest rates. This has led to much attention on the financial side of things. Combined with the short-term focus of policymakers and supervisors, this issue is hindering pension funds from embracing a long-term—and sustainable—view. It is not only crucial that sustainable investing is perceived as important, but also that our industry makes urgent progress in doing so.
What is needed to give sustainable investing a real boost?
Pension funds have long-term liabilities, which may make them appropriate vehicles to invest in sustainability. However, as many pension funds experience difficulty in maintaining the funding ratio, their main concern may be achieving the highest investment return. But do these objectives exclude each other?
It should both involve an attractive risk/return profile on investments and a long-term view—and by “longterm”, I mean multiple generations. In my view, short-term issues such as a coverage ratio based on daily and volatile market rates are receiving
An increase in interest rates would help coverage ratios to improve and should thus enable pension funds to refocus attention, allowing pension fund trustees to concentrate more on sustainability investing. However, this will probably take some time. In your opinion, should pension funds be obliged to invest a certain portion of their assets sustainable?
No. I believe that policy-setting should be left to trustees and pension-fund participants. When do you expect that sustainable investing becomes mainstream? What does this means for the returns?
From a global perspective, it will take many years to move from lip service to true application; Many Dutch Pension Funds however are at the forefront of getting this done. This will provide ample opportunity to improve the long-term risk/return profile of investment portfolios. And in my opinion this is also an opportunity for Dutch pension funds to regain the trust of their participants.
Roderick Munsters has been Chief Executive Officer of Robeco Group since 2009. From 2005 until 2009 Roderick Munsters was member of the Executive Board and Chief Investment Officer of APG All Pensions Group. From 1997 until 2005 he was a member of the Executive Board (Investments) of PGGM. From 1989 until 1997 he held a range of positions at the investment department of Insurance Company Interpolis. Roderick Munsters is a member of the Capital Markets Committee of Dutch regulator Authoriteit Financiële Markten (AFM).
article
What is the Appropriate Size of the Banking System? After the global financial crisis (2007-2009), the size of the banking system has become a hotly debated topic as a substantial number of banks needed to be rescued by the government and received state aid in the form of guarantees, provision of equity, transfer of bad assets or a (partial) nationalisation. The average direct fiscal costs of government bailouts over the period 1970-2011 are about 7 percent of Gross Domestic Product (GDP). The size of the financial sector is an important driver of fiscal costs. This raises the question whether the banking system has become too large and some banks are ‘too-big-to-fail’. However, being a large international bank is not necessarily troublesome as this allows for ‘risk diversification’. A good example is Spain where small Spanish banks (the so-called cajas) are currently more exposed to the real estate bubble than the large international banks, like Banco Santander and Banco Bilbao Vizcaya Argentaria. In order to assess whether a country’s banking system is too big, a country’s banking assets divided by the country’s GDP is commonly applied as a general yardstick to measure the size of the banking system. But is the banking assets to GDP ratio an appropriate yardstick? It is important to use the right yardstick, because it might otherwise lead to misguided policy decisions. This article questions the use of GDP and will look at the size of the banking system from an economic perspective. We look beyond the banking system itself and investigate a country’s financial needs. In particular,
we examine the relationship between the number and size of multinationals and banks in a country. VIEWS ON SIZE BANKING SECTOR
There is common agreement that the ultimate purpose of the financial sector should be to serve the real economy. However, there is disagreement about what would be an appropriate yardstick for the size of the financial sector. There are two main views regarding the size of the banking system. The first view argues that the size of the banking sector should be related to the capacity of the country. This means that, for the government to be able to rescue troubled banks, the size of the sector should not be too large compared to the size of the country. This view uses the ratio of a country’s value of banking assets to GDP, as a general yardstick to measure the size of a country’s banking sector (Levine, 2005).
The second view, which is based on the follow-the-client principle, states that the banking sector should support its clients (Grosse and Goldberg, 1991). According to this view, the size of the banking sector should be in line with the financial needs of households and firms. In this article, we focus on the financial needs of an important subset of firms, the multinationals, as multinationals typically prefer to use a main bank of their home country with which they have a good strategic relationship. This means that home banks should follow their clients abroad to service their business needs fully. With regard to this view a possible yardstick is to compare the size of the private sector (in particular the multinationals) to the size of the banking sector. There are different explanations why multinational enterprises might prefer to use a main bank of their home coun-
by Prof. Dr. Dirk Schoenmaker & Dewi Werkhoven
“
In a cross-country empirical study, we find a strong relationship between the presence of large banks and the presence of multinationals. Table 1 Consolidated Banking Assets at Country Level Country Austria Belgium Denmark Finland France Germany Greece Ireland Italy Luxembourg Netherlands, the Portugal Spain Sweden Switzerland United Kingdom
Consolidated Assets in billions of Euros, 2011 438.03 737.53 704.74 92.29 5,989.64 3,571.55 286.51 413.85 1,902.48 143.63 2,535.11 354.70 2,394.28 1,466.50 2,251.26 6,775.61
Gross Domestic Product, nominal in billions of Euros, 2011 300.24 368.98 240.30 191.57 1,995.79 2,567.22 215.09 156.44 1,580.81 41.98 604.02 171.02 1,073.38 391.88 463.97 1,801.44
Assets / GDP 1.46 2.00 2.93 0.48 3.00 1.39 1.33 2.65 1.20 3.42 4.20 2.07 2.23 3.74 4.85 3.76
Note: This table depicts the consolidated assets of the top four banks per country. Source: Worldscope / Banks (Thomson Reuters), International Financial Statistics (IMF)
try. First, Poelhekke (2011) argues that an important benefit of large international banks is their role in facilitating investment in foreign markets. In particular, firms wishing to expand abroad through foreign direct investment may find the services offered by large international banks essential to overcome the market frictions and information asymmetries associated with foreign investment. Second, scale and scope economies can create sources of competitive advantage in the banking sector. An example of revenue-based economies of scale is corporate banking, for which a large equity base and an international presence are sources of competitive advantage in servicing large international corporate clients. Therefore, countries with relative large multinationals - such as the Netherlands and Switzerland - may also have
larger banks because small banks have difficulties catering for multinationals (Dermine and Schoenmaker, 2010). Finally, (corporate) governance issues might explain why multinationals have a preference for their home bank. The fact that multinationals and banks are from the same social and political network and judicial environment reduces uncertainty and subsequently risk exposure when multinationals are expanding abroad. For example, Akbel and Schnitzer (2011) identify how the choice of multinationals between centralised or decentralised borrowing is affected by the legal environment –that is creditor rights and bankruptcy costs- of the countries in which a multinational’s subsidiaries operate. They reveal that in countries with weak as well as strong creditor rights, partially centralised borrowing structures are optimal. More-
”
over, they show that if the bankruptcy costs are higher, the attractiveness of centralised borrowing increases. FOLLOW-THE-CLIENT: MULTINATIONAL ENTERPRISES
In this section, we investigate which factors explain why some countries have a banking system with larger banks. In line with the follow-the-client principle, it may be that these countries have larger banks due to the fact that they have more and larger global multinationals that these banks serve. We empirically test the following hypothesis: countries that have larger multinational enterprises in terms of consolidated assets also have larger banks. The focus of the empirical study is on the EU-15 (Austria, Belgium, Denmark, Finland, France, Germany, Greece, Ireland, Italy, Luxembourg, the Netherlands, Portugal, Spain, Sweden, and the United Kingdom) and Switzerland. To compare the consolidated size of a country’s banks and multinationals, we need to find proxies for large banks and multinationals. For banks, we use the consolidated assets of the four largest banks, because smaller banks have difficulties catering for multinationals. These large banks also account for a large part of a country’s consolidated banking assets. For multinationals, we use the consolidated assets of multinationals of that country in the world top 100 of non-financial transnational companies (UNCTAD, 2011). Out of the world’s top 100 largest multinationals, 61 are European enterprises and 60 are located in the countries covered by this study. Thus, the top 100 is dominated by European multinationals. To make a comparison at the country level the consolidated assets of banks are
article
Table 2 Consolidated Assets Multinationals at Country Level
Country Belgium Denmark Finland France Germany Italy Luxembourg Netherlands, the Spain Sweden Switzerland United Kingdom
Number of Consolidated Revenues in Multinationals Assets in billions billions of Euros, in Top 100 of Euros, 2011 2011 1 1 1 14 11 3 1 3 4 2 4.5 14.5
86.27 53.78 34.36 1,187.80 1,140.13 379.57 89.40 266.54 304.90 86.30 289.33 1,093.74
27.94 43.38 38.66 691.52 812.44 246.28 67.24 263.14 163.43 32.02 175.61 831.66
Total Assets/ GDP 23.38% 22.38% 17.93% 59.52% 44.41% 24.01% 212.95% 44.13% 28.41% 22.02% 62.36% 63.12%
Note: The table reports the consolidated assets and sales of multinationals at the country level. Source: Worldscope / Industrials (Thomson Reuters), International Financial Statistics (IMF), World Development Indicators (World Bank)
measured as the aggregate of the consolidated assets of the four largest banks in each country (see Table 1). An exceptional case are countries that have less than four banks ranked in the top-500 of The Banker (2011); these are Belgium, Finland and Luxembourg. Table 1 shows that the United Kingdom, France and Germany have the largest amount of consolidated banking assets in absolute values; € 6.8 trillion, € 6.0 trillion and € 3.6 trillion respectively. However, if the consolidated assets of a country’s banks are expressed as a ratio to GDP, we see that both the Netherlands and Switzerland have relatively very large banks of 4.2 and 4.9 times the country’s GDP (see Table 1). Next, Table 2 shows the consolidated assets of multinationals at the countrylevel as the aggregate of the consolidated assets of the country’s multinationals that are ranked in the top-100 of non-financial transnational companies. Schoenmaker and Werkhoven (2012) provide a detailed
overview of the 60 multinationals that are included in this study. The five largest multinationals -as measured by their consolidated assets in 2011- are Royal Dutch Shell plc (€ 263 billion), Volkswagen Group (€ 247 billion), Électricité de France S.A. (€ 229 billion), BP plc (€ 225 billion) and GDF Suez (€ 212 billion). As some multinationals have a dual country nationality –for example, Royal Dutch Shell in the Netherlands and the United Kingdom- we include the assets of these multinationals for 50% in the totals of both countries. Note that some countries (Austria, Greece, Ireland and Portugal) do not have multinationals in the top 100. Figure 1 pictures for each EU-15 country and Switzerland the consolidated assets of banks and multinational enterprises for 2011. The graph illustrates that countries that have larger banks also have larger multinational enterprises. Moreover, the size of the ball indicates the number of multinationals, suggest-
ing that countries with larger banks also have more multinationals. Figure 1 thus suggests that there is a relationship between the size of a country’s multinationals and the size of a country’s banks. This relationship has also been tested statistically. The results suggest that an increase of 1% in the country’s consolidated assets of multinationals may lead to an increase of 0.2% in the consolidated assets of its large banks. Moreover, the results indicate that a 1% increase of the country’s GDP increases the consolidated assets of large banks by 0.5%. In Schoenmaker and Werkhoven (2012), we provide a detailed elaboration of the measurement of the variables, the statistical setup of this study and the regression results. In sum, our empirical study indicates that the size of a country’s multinationals is related to the size of a country’s large banks. Expressing the size of a country’s financial sector to GDP may thus be an incomplete measure as countries a) differ in their financial needs and b) differ in the number and size of multinationals. We therefore suggest to compare the assets of the banking system in a country to the country’s GDP and to compare the size of large banks to the size of a country’s multinationals. The following yardsticks to measure the size of the financial sector would thus emerge: a. B anking assets in a country / GDP b. Consolidated assets of large banks – consolidated assets of multinationals CONCLUSIONS
As a yardstick to measure the size of the banking system, a country’s banking assets are usually divided by the country’s gross domestic product (GDP). But is this an appropriate way to compare the size of the financial sector between countries and to assess whether
by Prof. Dr. Dirk Schoenmaker & Dewi Werkhoven
“
Comparing country's banking sectors really does depend on GDP, as well as possible distinctive financial needs, the government, non-financial organizations, households and the presence of multinationals. Figure 1 Consolidated Assets Banks vs Multinationals (2011)
”
berg School of Finance Policy Paper No. 28. The Banker (2011). The Top 1000 World Banks Ranking: 181-215. – UNCTAD (2011). World Investment Report 2011: Non-Equity Model of International Production and Development. Annex Table 29: The world's top 100 non-financial TNCs, ranked by foreign assets, 2010. A longer version of this article, which is part of a master thesis, will be published in KYKLOS, an economic journal.
A T IE P T G R
Note: The figure shows the consolidated assets of the country’s multinationals and compares this with the consolidated assets of the top four banks for each country (in case less banks’ of a country are listed in The Banker’s top 500, the consolidated value is based on less than four banks). The size of the ball indicates the number of the country’s multinationals in the world’s top 100. Source: Worldscope – Banks and Industrials (Thomson Reuters), International Financial Statistics (IMF), The world's top 100 non-financial transnational companies (UNCTAD, 2011), Banks’ Annual Report 2011.
a country’s financial sector is too large? This study shows that comparing countries’ banking sectors only by using the country’s GDP does not take into account that (1) countries have distinctive financial needs, as indicated by credit to financial institutions, the government, non-financial corporations and households, and (2) countries with more and larger multinational enterprises also have larger banks. Thus GDP may be an incomplete measure as -besides GDP- other factors are important in explaining the size of a country’s banks. We therefore argue that an additional yardstick for firm specific financial needs, which compares the size of large banks to the size of a country’s multinationals, may be useful. Countries with one or more large multinationals may thus find it beneficial to have large banks to serve these multinationals. So, the size of banks should also be judged from a wider industry policy perspective.
REFERENCES
– Akbel, Basak and Monika Schnitzer (2011). Creditor Rights and Debt Allocation within Multinationals, Journal of Banking & Finance. 35: 1367-1379. – Dermine, Jean and Dirk Schoenmaker (2010). In Banking, Is Small Beautiful?, Financial Markets, Institutions & Instruments. 19: 1-19. – Grosse, Robert and Lawrence G. Goldberg (1991). Foreign Bank Activity in the United States: An Analysis by Country of Origin, Journal of Banking & Finance. 15: 1093-1112. – Levine, Ross (2005). Finance and Growth: Theory and Evidence, in Aghion – Philippe and Steven N. Durlauf (eds.), Handbook of Economic Growth. North Holland: Academic Press Elsevier: 865-934. – Poelhekke, Steven (2011). Home Bank Intermediation of Foreign Direct Investment, CESifo Working Paper No. 3490. – Schoenmaker, Dirk and Dewi Werkhoven (2012). What is the Appropriate Size of the Banking System?, Duisen-
Prof. dr. Dirk Schoenmaker is Dean at Duisenberg school of finance. He is an expert in the areas of central banking, financial supervision and stability and European financial integration. Before his appointment at the Duisenberg school in 2009, he served at the Ministry of Finance and the Ministry of Economic Affairs in the Netherlands. Dirk Schoenmaker was a member of the European Banking Committee as well as the Financial Services Committee of the European Union. In the 1990s, he served at the Bank of England and was a Visiting Scholar at the International Monetary Fund. Dewi Werkhoven MSc was a master student at Duisenberg school of finance.
article
The Future of the Financial Industry;
a Mix Monetization and Repression More than four years into the 2008 financial crisis, banks in major advanced economies have continued to shrink their balance sheets. The driving factors are Basel III and domestic regulatory efforts like the Volcker Rule. These are direct measures to reign in excessive risk taking by banks. They are also meant to separate investment banking activity from commercial consumer bank operations. The objective is to better protect the depositors and lower reliance on leverage and wholesale financing. The ‘new rules of the game’ require banks to hold adequate capital; at least a 9 percent Tier 1 core capital ratio. To maintain such levels, regulatory directives have defined “liquidity buffers” as a range of collateral banks should hold that would count towards capital. Eligible assets vary from commercial paper, covered bonds as well as government bonds. As a result of the regulatory liquidity buffers, banks in the US, UK, Europe and Japan are holding increasingly more government debt securities. There are other reasons why banks hold more government debt than in the past. For example an ‘incentive’ for banks is near zero bound interest rates from central banks. Persistent zero rates have made yield curves steeply upward sloping. That offers banks an opportunity to cost effectively recapitalize. By earning a ‘stable’ yield difference between short and longer term rates, banks ride down the yield curve to boost their net interest margin. Despite changes in sovereign ratings over the past years, the zero to low risk weighting assigned to govern-
ment bonds has not changed significantly. As a result of asteep yield curve, where short term rates remain low and capital treatment is favorable towards government bonds, banks purchase these assets , even when their yields are low. Central banks on the other hand purchase government bonds as part of their policy implementation to stimulate the economy. It has created the perception they are publically underwritten assets, even though inflation is higher than their yields, and ratings have been downgraded. This too is a reason why
government bonds are attractive assets for banks. Academia like Carmen Reinhart have argued that for banks to hold low yielding government assets by regulation or other kinds of indirect incentives, is known as “financial repression”. The IMF and Bank for International Settlements estimated that central banks and commercial banks of advanced economies hold combined 6 trillion in government bonds. Another way for banks to hold government bonds is through government
by Ben Emons
“
The liabilities have gotten scrutiny by rating agencies and investors whom have become wary of potential risks.
guarantees. These were generally used to support strategically important ‘stateowned’ companies. Since the guarantees associated with most developed nation bonds were viewed as stable support from the government, companies had no problem raising money on international capital markets. With the onset of the financial crisis when guarantees were extended to banks, the debt crisis made banks reliant on central banks for liquidity and funding. The thinking has been that since the guarantee is contingent only on banks failing, the liability need not be added to a country’s existing debt. But as the debts of banks soared with that the sovereigns’ financial health deteriorated, and debt to GDP ratios have swollen. In recent projections by the IMF World Economic Outlook, debt to GDP ratios in G7 countries may see an explosive rise. The arithmetic is that government debt keeps growing due to contingent liabilities despite modestly higher growth. The liabilities have gotten scrutiny by rating agencies and investors whom have become wary of potential risks. In contrast, the political spectrum has made a stronger case for “burden sharing” by banks’ bond and stock holders, in case of recapitalization or nationalization. Given that banks’ capital has been more invested in government bonds, the banks are tied to the government’s policy. Some countries have argued that, especially during a crisis, it is acceptable for weakened, strategically important businesses, banks in particular, to seek debt-financing assistance from the government. Because of the varying levels of support or guarantees associated with government issued bonds and given that it is counted into states’ liabilities there is an incentive for governments to have banks
hold government bonds. In exchange banks can, upon receipt of a government imprimatur, use government guaranteed bonds as collateral to secure funding and liquidity from the central bank. In sum, the government has banks finance deficits, banks in turn are funded by the central banks that purchase government debt from banks through open market operations. Coined differently, there is financial repression that is the subtle and monetization the direct way of financing deficits. Combined together has the banks function as intermediaries in deficit financing. As long the central bank remains committed to provide liquidity and keep interest rates low, banks can comfortably recapitalize and gradually unwind unprofitable operations while governments do not run out of access to capital markets. Could this be the future of the financial industry, perhaps dubbed as the new “utility model” for banks? Certainly officials are politically bound by having a legislative decree to require banks with proprietary trading, high-frequency trading or hedge-fund financing operations to separate their risky businesses into independent units. In a recent speech, UK governor Osborne focused on the future structure of banks themselves, and on the other, the structure of the regulatory apparatus that will provide banking oversight. What was missing from his speech was a framework how banks can maintain more permanently adequate capital levels in any kind of economic scenario. In that respect, there is still a struggle with clarity on whether banks in major advanced economies have sufficient capital to make it through hard times. That perception to a degree restricts banks’ ability to have independent funding ability
”
from the central banks. The reliance on official funding holds banks back from lending enough to encourage a sustained economic recovery. With bank lending in the developed world being well below pre crisis peaks, the need to continuous recapitalization stays. Banks are therefore to remain the center of monetization and repression to have ongoing access to capital in a ‘cost effective’ manner. A new model for deposit financing banks have to get perhaps accustomed to for some time to come. This article contains the current opinions of the author but not necessarily those of PIMCO. Such opinions are subject to change without notice. This article has been distributed for educational purposes only and should not be considered as investment advice or a recommendation of any particular security, strategy or investment product. Information contained herein has been obtained from sources believed to be reliable, but not guaranteed. No part of this article may be reproduced in any form, or referred to in any other publication, without express written permission.
Mr. Emons is a senior vice president in the Newport Beach office of PIMCO and a portfolio manager in the global portfolio management group. Prior to joining the company in 2008, he was a portfolio manager at Nuveen Investments in Los Angeles, focusing on government bonds and derivatives. He has 16 years of investment experience and holds an MBA from the University of Southern California Marshall School of Business and a master's degree in international finance from the University of Amsterdam.
Duisenberg school of finance New thinking in finance Text: Melissa Ruggles The story behind Duisenberg school of finance (DSF) is an exceptional one. DSF is venturing a new path in financial education, bringing both real world pragmatism and top intellectual insights to its students through an unprecedented synergy between industry and academia. DSF is an educational institution that focuses on producing tomorrow’s top echelon of financial experts. Experts who are financial masterminds, but also grounded, dynamic leaders. Leaders who can apply ‘new thinking in finance’ to discover innovative real market solutions for real market issues. Founding partners
a personal interview. Only the most well-
In response to the global financial crisis, Dutch
rounded and motivated candidates from
Industry partners: ABN Amro, AEGON, APG,
academic institutions and leading interna-
around the world are selected and invited to
De Brauw Blackstone, Deloitte, De Nederland-
tional corporations in the Netherlands joined
attend DSF. A maximum of 35 students are
sche Bank, NYSE Euronext, Houthoff Buruma,
together to develop a distinctive private finan-
admitted to each programme per year.
ING, KPMG, NIBC, PGGM, RBS, Rabobank and
cial academic institution. Today, DSF paves
SNS Reaal. Academic: RSM Erasmus University,
the way in ‘new thinking in finance’ – a way of
The Master’s Programmes
VU University Amsterdam, Tilburg University,
thinking that integrates the latest financial
DSF has 4 highly-specialised, intensive 1 year
Tinbergen Institute and University of Amsterdam.
industry knowledge and developments with
Master’s degree programmes in: Corporate
acute intellectual foresight.
Finance & Banking, Financial Markets & Regulation, Risk Management (MSc Finance)
World Class Faculty
and Finance & Law (LLM). A 2-year part-time
Landing that Dream Job after Graduation
DSF attracts leading finance, economics, law
Master’s programme is also available. In addi-
DSF graduates are strongly favoured by pro-
and business academics as permanent teach-
tion to the core courses, each Master’s student
spective employers. More than 90% of the
ing faculty, visiting professors and guest
is required to do an internship, write a thesis
graduates are employed within 3 months of
lecturers. DSF faculty are affiliated with the
and complete the Duisenberg Leadership
graduation in positions with higher than
world’s top universities, conducting cutting-
Programme (DLP). The DLP is designed to
average starting salaries. The effective teach-
edge financial and economic research, as well
develop financial experts who can also act and
ing methods, demanding research ambitions
as advising the world’s major corporations
lead with integrity. The DLP includes courses
and strong emphasis on career development
and governments on fiscal matters. Some
such as: Ethics, Professional Communication
prepare graduates for employment in fields
of DSF’s faculty are also current or former
Skills, Incentives and Behavioural Finance and
such as: risk management, consultancy, finan-
executives from the financial industry. This
International Corporate Governance.
cial law, mergers and acquisitions, corporate
combination of academic and industry know-
reinsurance, investment banking, portfolio
ledge in the DSF classroom forms the core
Numerous Financing Possibilities
management, and more. Next to our industry
of DSF’s educational philosophy.
We go above and beyond other educational
partners, other employers include: UBS,
institutions to support you in finding and
JPMorgan, Bain, Morgan Stanley, Barclays
securing financial resources to fund your
Capital and Goldman Sachs.
studies at DSF. When you apply to study at DSF, your application is evaluated by the Admissions Board for admission, as well as for a merit-based DSF tuition fee waiver. Tuition and living expenses can be funded by a combination of merit tuition fee waivers, scholarships or awards, or through a guaranteed loan scheme with ING bank (no co-signer required). Admitting Only the Best
DSF offers a number of competitive awards
Symphony Building
Meeting the minimum admissions require-
and there are also some opportunities for
Gustav Mahlerplein 117
ments is only the first step in DSF’s challeng-
successful applicants coming from select
1082 MS Amsterdam
ing application process. The Admissions Com-
international Universities with which DSF has
+31 (0)20 525 8590
mittee closely evaluate a candidate’s combi-
established an institutional cooperation or
[email protected]
nation of Knowledge, Skills and Attitude
scholarship programme.
www.dsf.nl
as presented in a candidate’s application and
63
DSF Expert column
Read what our expert has to say about the theme of this issue.
Perspectives on Sustainable Value Creation position (or measurement) dimension. The time dimension refers to when value is created (now, the near future or the more distant future) and whether this value has the capacity to endure. The dictionary definition of sustainable is also “the capacity to endure”.
Bernd Jan Sikken is Programme Director Finance & Sustainability at Duisenberg school of finance, where he focuses on sustainable business and finance strategies. He considers sustainability not only as an imperative, but also as an opportunity for innovation and value creation. He is co-author of Financing Sustainability and Redesigning Business Value and has led corporate sustainability and sustainable finance initaitives at the World Economic Forum.
The theme of this year’s FSA conference is “Financing the Future – a Shift to Sustainable Value”. This is an important and inspirational theme. Still, it is interesting to explore what we mean by the words “sustainable value”. In recent years, the word “sustainable” has become somewhat of a container word; it means many different things to different people. We could also have a lively discussion on how to define “value”. In my view, what constitutes “sustainable value” can be divided into – at least – three dimensions: 1. the time dimension, 2. the stakeholder dimension, 3. the com-
The stakeholder dimension refers to for whom the value is created. Many people use the words “sustainable value” when talking about creating value, not only for shareholders, but also for other stakeholders such as customers, employees and – especially – the society at large. From my perspective, there doesn’t need to be a dichotomy between shareholder value creation and stakeholder value creation; they are joined at the hip. This is also supported by empirical evidence. Many companies create significant monetary value for their shareholders without explicitly making shareholder value creation their main objective; they especially focus on creating value for their customers, employees and the society at large. The composition dimension refers to how we define and measure value. Value can be expressed in financial as well as non-financial terms. For example, socially responsible investments in areas such as healthcare and food security. Those investments can generate financial returns for the investors, but also improve the well-being of people in general. Understanding these three dimensions is critical to accelerating the shift towards sustainable value creation. Some of the key barriers to sustainable value creation are directly linked to these three dimensions. First, a disproportionate focus exists among many investors, corporate executives (but also politicians) on short-term objectives and performance. In the busi-
ness and finance world, this short-term orientation manifests itself in two ways: the focus on meeting or beating quarterly/ annual earnings estimates by corporations, and the focus on quarterly/annual fund performance by fund managers. This short-term orientation has to do with incentives, but also with behavioural biases. Second, many investors and corporate executives have a somewhat narrow (or even: obsessive) focus on shareholder value creation. This narrow focus on shareholder value creation has often undermined the focus on other core stakeholders, such as customers , employees and the society at large, and thereby hampered the corporate financial performance from a more long-term perspective. Ironically, as a result, many investors have received a lower or even negative financial return due to a narrow and excessive shareholder value focus. Third, our society is still too much focused on measuring value and performance in financial terms. However what constitutes value can often not be expressed in monetary terms. To give an extreme example, the air we breathe is of high value to us, but its market price is zero. Still, despite these traditional barriers, we are witnessing an accelerating shift to sustainable value creation. More and more companies and investors do explicitly focus on both near- and long-term value creation, do aim to create value for all stakeholders, and do measure their environmental and social performance next to their financial performance. As the writer, William Gibson, eloquently states, “The future has already arrived — it's just not evenly distributed yet”. Let’s make a sustainable future a mainstream reality today. www.dsf.nl
www.werkenbijpwc.nl
Soms speel je op zeker Soms zoek je de uitdaging op
Als (bijna) afgestudeerd talent sta je te trappelen om je kennis in de praktijk toe te passen. Je hebt bewezen dat je slim, gedreven en ambitieus bent en nu wil je aan de slag. In een werkomgeving waarin je veel en snel leert en jezelf voortdurend ontwikkelt. Eén ding weet je zeker: je wilt consultant worden. Als talent met een economische, bedrijfskundige of technische achtergrond ligt een wereld vol uitdaging voor je open bij één van onze Advisory Traineeships.
Kom verder
Meer informatie Kijk voor meer informatie op www.werkenbijpwc.nl/advisorytraineeships of neem contact op met Evi van Splunder via 088 792 73 69 of
[email protected] Volg werkenbijpwc op Facebook en Twitter.
© 2013 PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 3412089) Alle rechten voorbehouden.