Atlas van Apeldoorn
Wenum Wiesel 01.04 t/m 08.10.2016
Foto: Anna Belleforte
w w w. co d a - a p e l d o o r n . n l /at l a s
Het programma in vogelvlucht Vr. 1 april t/m za. 8 oktober | reguliere openingstijden Paviljoen met informatie over Wenum Wiesel Wo. 20 april | 20.00 - 22.00 uur Lezing door Huub Ummels over het ontstaan en de historie van Wenum Wiesel
Zo. juni | 10.00 – 17.00 uur Molenmarkt Wo. 22 juni | vertrek 19.00 uur Zomeravondfietstocht Wenumsche en Wieselscheveld Do. 30 juni | vertrek 14.00 uur Wandeling Zandhegge SPECIAL
Zo. 24 april | 13.00 - 17.00 uur Het verhaal van Wenum Wiesel verteld door Huub Ummels bij het paviljoen
Wo. 6 juli | vertrek 19.00 uur Avondwandeling Koningsbeek SPECIAL
Za.14 en zo. 15 mei | 11.00 – 15.00 uur In een rijtuigje: rondrit per koets
Wo. 20 juli | vertrek 19.00 uur Zomeravondfietstocht Koning Stadhouder Willem III
Za. 14 mei en zo. 15 mei | 11.30 – 15.00 uur Wenum bakt ze bruin
Do. 1, vr. 2 en za. 3 september Oranjefeest Wenum Wiesel
Do. 19 mei | vertrek 19.00 uur Avondwandeling Kopermolenpad SPECIAL Za. 28 mei | starten tussen 10.30 – 14.00 uur Wandeling Koninklijke voetstappen Zo. 29 mei | 14.00 uur Natuurwandeling rond beek en watermolens
Za. 10 september Fietsroute: onthulling twaalfde informatiepaneel Wo. 28 september | vertrek 13.30 uur Fietstocht Za. 8 oktober | 13.00 – 15.00 uur Afsluiting Atlas van Apeldoorn
inleiding CODA zet in samenwerking met partners van het Erfgoedplatform, bewoners en andere betrokkenen jaarlijks één wijk of dorp in de gemeente Apeldoorn in de schijnwerpers. In deze elfde editie van de Atlas van Apeldoorn is dat Wenum Wiesel, het tweelingdorp ten noorden van Apeldoorn. Aan de oostzijde bevindt zich Wenum en aan de westelijke zijde Wiesel. In Wenum groeide de bebouwing rond de kruisingen van wegen; het fraaie akkerlandschap wordt omheind door bossen en heide. Even buiten Wenum staat een windkorenmolen en een eeuwenoude watermolen. Het dorp Wiesel heeft een beschermd dorpsgezicht en bestaat uit weiland dat langzaam overgaat in een bosrijk gebied dat grenst aan de Kroondomeinen van Paleis Het Loo. Vroeger woonden hier voornamelijk arbeiders die werkzaam waren in de bossen van Het Loo. Vanaf het einde van de negentiende eeuw vestigden zich hier ook welgestelden. Op de eerste verdieping in CODA Centrale Bibliotheek is een paviljoen ingericht dat een goed beeld van Wenum Wiesel geeft. Met natuurlijk informatie over de Wenumse Watermolen, de bedrijvigheid, Oranjefeesten en tal van andere bezienswaardigheden. Wenum Wiesel wordt van 1 april tot en met 8 oktober op verschillende manieren onder de aandacht gebracht, van presentaties en lezingen tot wandel- en fietsroutes. In dit programmaboekje vertellen wij u hier graag meer over; voor actuele informatie verwijzen wij u naar www.codaapeldoorn.nl/atlas. Voor iedereen die Wenum Wiesel ook na 8 oktober nog wandelend of fietsend wil ontdekken, zijn achterin in dit boekje verschillende websites opgenomen waar routes te downloaden zijn. Heeft u fotomateriaal van Wenum Wiesel en wilt u dit beschikbaar stellen? Neem dan contact op met CODA Archief, Stefan Rutten (055-5268524) of
[email protected] Wij wensen u veel plezier! Petra van Boheemen, Stefan Rutten (CODA), Ruud Lorwa, Nico van der Horst, Kees Verdonk, Tinus van Werven (Dorpsraad / Buurtvereniging Wenum Wiesel), Erfgoedplatform Apeldoorn, gemeente Apeldoorn.
Het ontstaan en de Historie van Wenum Wiesel: lezing door Huub ummels Woensdag 20 april | 20.00 - 22.00 uur Wenumse Watermolen – Oude Zwolseweg 164, Wenum
Huub Ummels (oud-beleidsmedewerker monumenten van de gemeente Apeldoorn) vertelt meer over het ontstaan en de historie van dit tweelingdorp waarvan zowel Wenum als Wiesel tot de alleroudste buurtschappen in onze gemeente behoren. Voor Wiesel blijkt dat bijvoorbeeld uit archeologische opgravingen en de aanwezigheid van diverse grafheuvels. Het markenarchief dat nog uit de middeleeuwen stamde is helaas in 1823 bij een brand verloren gegaan Prijs Aanmelden Overig Meer informatie
Gratis toegang Niet van toepassing Inloop vanaf 19.30 uur www.wwnna.nl
Het verHaal van Wenum Wiesel verteld door Huub ummels Zondag 24 april | 13.00 – 17.00 uur CODA Centrale Bibliotheek – Vosselmanstraat 299, Apeldoorn
Amateur historicus Huub Ummels weet als geen ander de boeiende geschiedenis van en over Wenum Wiesel tot leven te brengen. Zondag 24 april is hij aanwezig bij het paviljoen op de eerste verdieping in CODA Centrale Bibliotheek om meer over dit tweelingdorp te vertellen en vragen te beantwoorden. Prijs Aanmelden Overig Meer informatie
Gratis toegang Niet van toepassing U vindt het paviljoen Atlas van Apeldoorn op de eerste verdieping in CODA Centrale Bibliotheek www.coda-apeldoorn.nl/atlas
Nationale Molendagen: In een rijtuigje Zaterdag 14 en zondag 15 mei | tussen 11.00 – 15.00 uur Wenumse Watermolen – Oude Zwolseweg 164, Wenum
Deze historische tocht voert langs de vier molens van Wenum: de Wenumse Watermolen, de Oranje Windmolen, de koninklijke Windmotor en de Rosmolen. Terwijl u in het rijtuig rondgereden wordt, vertellen verhalenvertellers en de molenaar meer over hoe het in vroeger tijden geweest zou kunnen zijn…. U vertrekt vanaf het parkeerterrein bij de Wenumse Watermolen, de tocht duurt circa 30 minuten. Prijs Aanmelden Overig Meer informatie
€ 2,- per persoon (contant te betalen aan de koetsier) Niet van toepassing Een rit duurt ongeveer 30 minuten en deze activiteit gaat alleen door bij voldoende deelname www.wwnna.nl
Nationale Molendagen: Wenum bakt ze bruin Zaterdag 14 mei en zondag 15 mei | tussen 11.30 – 15.00 uur Wenumse Watermolen – Oude Zwolseweg 164, Wenum
In een hout gestookte veldoven bij de Wenumse Watermolen wordt op ambachtelijke wijze krentenbrood (‘Wegge’) gebakken. Leuk om te zien, vooral voor kinderen die de bakker een handje mogen helpen! Dit heerlijke krentenbrood is natuurlijk ook te koop. Prijs Gratis toegang Aanmelden Niet van toepassing Meer informatie www.wwnna.nl
avondWandeling kopermolenpad special Donderdag 19 mei | vertrek 19.00 uur Wenumse Watermolen – Oude Zwolseweg 164, Wenum
Onder leiding van een ervaren gids wandelt u over het Kopermolenpad waarbij u tijdens deze speciale wandeling ook op plekjes komt waar zelfs autochtone bewoners nog nooit zijn geweest, zoals het voor publiek gesloten Landgoed de Kopermolen. Prijs Aanmelden Overig
Meer informatie
Gratis toegang Niet van toepassing Deze avondwandeling duurt ongeveer twee uur; niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens; honden mogen níet mee De parkeerplaats is bereikbaar vanaf de Astaweg www.wwnna.nl
Wandeling koninklijke voetstappen Zaterdag 28 mei | starten tussen 10.30 – 14.00 uur Station Apeldoorn - Stationsplein 8, Apeldoorn
Deze wandeling maakt deel uit van de opening van het project Apeldoorn te Voet en leidt deelnemers over de ‘Wenumseroute’ naar de Wenumse Watermolen en verder via Wiesel naar Het Loo. Via de ‘Looroute’ keert u terug naar het station in Apeldoorn waarbij u onderweg de invloed van de Oranjes in dit gebied ontdekt. De totale route is 19 kilometer lang; deze is op een aantal plaatsen in te korten door met de bus terug te gaan naar het station in Apeldoorn. Prijs Aanmelden Overig Meer informatie
Gratis toegang Via www.apeldoorntevoet.nl (dit kan vanaf 20 mei) Deze wandeling duurt ruim 4 uur; betaald parkeren kan in de omgeving van het station www.apeldoorntevoet.nl
Natuurwandeling rond beek en watermolens Zondag 29 mei | 14.00 uur Wenumse Watermolen – Oude Zwolseweg 164, Wenum
Deze prachtige natuurwandeling onder leiding van een natuurgids start op de parkeerplaats bij Wenumse Watermolen. Het thema is ‘Natuur rond beek en watermolens’ waar uitgebreid bij stilgestaan en over verteld wordt. Prijs Aanmelden Overig Meer informatie
€ 2,- | Leden of vrienden van IVN Apeldoorn en kinderen t/m 12 jaar gratis Niet van toepassing De wandeling duurt ongeveer twee uur www.ivn-apeldoorn.nl of neem contact op met John van Heiningen (055-5403426) of Harry Nijhof (055-3601634)
Molenmarkt
Zondag 5 juni | 10.00 – 17.00 uur Wenumse Watermolen – Oude Zwolseweg 164, Wenum Bezoek deze gezellige markt waar niet alleen kunst maar ook verschillende ambachtelijke artikelen te koop zijn! Prijs Gratis toegang Aanmelden Niet van toepassing Meer informatie www.wwnna.nl
Zomeravondfietstocht Wenumsche en Wieselscheveld Woensdag 22 juni | vertrek 19.00 uur Café de Hamer - Zwolseweg 275, Wenum Wiesel
Deelnemers genieten tijdens deze fietstocht onder begeleiding van een IVNnatuurgids van het historisch zeer rijke landschap en de prachtige omgeving. De flora en fauna van het kampenlandschap, de Kroondomeinen, beken, sprengen en beekdalen zijn vooral in de maanden mei en juni een lust voor het oog. Prijs Aanmelden Overig Meer informatie
€ 2,- | Leden of vrienden van IVN Apeldoorn en kinderen t/m 12 jaar gratis Niet van toepassing Fietstocht van ongeveer 20 kilometer (circa 2,5 uur) www.ivn-apeldoorn.nl of neem contact op met Dick Veenhuizen (055-5768133) of Janneke Niessen (06-10884282)
wandeling Zandhegge Special
Donderdag 30 juni | vertrek 14.00 uur Greutelseweg (nabij nummer 42), Wenum Wiesel Onder leiding van een ervaren gids wandelt u door het afwisselende landschap met bos en weiden. Een prachtige wandeling met bijzondere ontmoetingen waarin u meer te weten komt over de historie, natuur en cultuur van Wenum Wiesel. De gids vertelt u meer over hoe hier vroeger werd geleefd, gewerkt, gejaagd en geboerd. In dit landschap van bos en weiden ontspringen talloze beken waardoor hier zo’n 4.000 jaar geleden al mensen woonden – een uniek stukje Veluwe! Prijs Aanmelden Overig Meer informatie
Gratis toegang Niet van toepassing Het vertrekpunt bevindt zich bij de witte slagboom van het Gelders Landschap, in de bocht van de Greutelseweg (ongeveer 25 meter na huisnummer 42) De wandeling duurt ongeveer twee uur en is niet geschikt voor rolstoelen of kinderwagens www.wwnna.nl
avondWandeling koningsbeek special Woensdag 6 juli | vertrek 19.00 uur Stadhoudersmolenweg, Apeldoorn
Tijdens deze wandeling vertelt de KNNV gids alles over de ontwikkelingen van het Koningsbeekdal dat in 2013 is hersteld waarbij de beek bovengronds is gebracht en verschillende wandelpaden zijn aangelegd. Uniek is de doorsteek naar het Paleispark in het Kroondomein om daar naar de bron van de Koningsbeek te zoeken! Prijs Aanmelden Overig
Meer informatie
Gratis toegang Niet van toepassing Het vertrekpunt is het parkeerterrein aan de Stadhoudersmolenweg (tweede ingang links komende vanaf de Anklaarseweg). De wandeling duurt ongeveer twee uur en is minder geschikt voor rolstoelen of kinderwagens; honden mogen níet mee www.wwnna.nl
zomeravondfietstocHt koning stadHouder Willem iii
Woensdag 20 juli | vertrek 19.00 uur Parkeerplaats hoek loseweg/Koningstraat, Apeldoorn Onder begeleiding van een IVN natuurgids fietst u onder andere langs de Oude Haven, Koningsbeek, Houten Toren en de Stadhoudersmolen – plekken waarvan de invloed van Koning Stadhouder Willem III nog steeds te zien is. Prijs Aanmelden Overig
Meer informatie
€ 2,- | Leden of vrienden van IVN Apeldoorn en kinderen t/m 12 jaar gratis Niet van toepassing Vertrekpunt: parkeerplaats bij Rest. Heerlijckheyt Het Loo, hoek Loseweg/ Koningstraat. Fietstocht van ongeveer 20 kilometer (circa 2,5 uur) www.ivn-apeldoorn.nl of neem contact op met Dick Veenhuizen (055- 5768133) of Jan van Vulpen (055-5338337)
bu El w er rg eg
Zw
lseweg Greute
Wies
Grens WWNNA
sak k
weg nk
Wenum Wiesel
H ui
N
Kopermolenweg E
s er
eg lsew ute
Gr e
else
el s W ie s
e Ka
eg mpw
Houtentorenweg
Beschermd dorpsgezicht
W Copyright Gemeente Apeldoorn Uitgifte: maart 2016 Deze kaart is met de hoogste graad van nauwkeurigheid samengesteld. De Gemeente Apeldoorn kan echter niet aansprakelijk gesteld worden voor enige schade die veroorzaakt wordt door eventuele onvolledigheid van deze kaart of een verkeerde interpretatie hiervan. Niets uit deze uitgave mag gekopieerd worden zonder uitdrukkelijke toestemming van de Gemeente Apeldoorn.
0
200
400
600
Schaal in meters 800
ie se
lse
w
eg
Ram
Zwo lsew eg
weg eutelse
rl Ma
Nieuwe Molenweg
nweg
s brug weg
e ew
g
Wenumse
_Watermolen ^ Papegaaiw e
g
weg
g
O ude
W
Zwols e
entorenweg
ie se
lse
w
eg
Café de Hamer
_ ^
eg AnklaarsewBronnen: Esri Nederland, Esri, Kadaster, CBS, Min VROM, Rijkswaterstaat en gemeenten: Rotterdam, Breda, Tilburg
oranjefeest Wenum Wiesel
1,2 en 3 september Feestterrein - Papegaaiweg 35, Wenum Wiesel Dit Oranjefeest is al sinds 1912 hét feest voor en door de inwoners van Wenum Wiesel met tal van activiteiten voor alle leeftijden! Deze drie dagen is er van alles te doen en te beleven: van ‘Buurten met de buren’, een ballonnenfeest, kindercorso en vogelschieten tot kinderspelen, een grote optocht en een kermis. Tot slot is er een heus Wenum Wiesel Kampioenschap: een zeskamp waarin teams strijden om de eer van Wenum Wiesel. Iedere dag wordt afgesloten met een spetterende feestavond waar spectaculaire bands of een bekende soloartiest optreden. In juni verschijnt een speciale programmagids met uitgebreide informatie over dit traditionele Oranjefeest. Prijs Aanmelden Overig Meer informatie
Gratis toegang, met uitzondering van de feestavond op vrijdag 2 september (€ 15,- / € 12,50 voorverkoop) Zie de programmagids die in juni verschijnt voor activiteiten waarvoor u zich moet aanmelden Donderdag: 14.00 - 24.00 uur Vrijdag: 13.00 - 01.00 uur Zaterdag: 08.00 - 01.00 uur www.oranjefeest-wwna.nl
fietsroute: ontHulling tWaalfde
INFORMATIEPANEEL Zaterdag 10 september
Zaterdag 10 september heeft de officiële onthulling plaats van het twaalfde informatiepaneel van de fietsroute die langs twaalf bijzondere en karakteristieke locaties in Wenum Wiesel voert. Bij al deze locaties zijn panelen geplaatst met daarop aanvullende informatie over die locatie. De route is vanaf begin september te downloaden via www.wwnna.nl; daar vindt u rond die tijd ook informatie over de exacte locatie en het tijdstip van de onthulling. In dit weekend hebben ook de Open Monumentendagen in Apeldoorn en omgeving plaats. Meer informatie hierover is te vinden op www.monumentendagenapeldoorn.nl. Prijs Aanmelden Meer informatie
Gratis toegang Niet van toepassing www.wwnna.nl; hier is vanaf begin september aanvullende informatie over de onthulling te vinden www.monumentendagenapeldoorn.nl
fietstocHt
Woensdag 28 september | vertrek 13.30 uur Café de Hamer - Zwolseweg 275, Wenum Wiesel Gidsen van het Fietsgilde Apeldoorn begeleiden deze recreatieve fietstocht die door Wiesel ‘slingert’, verder gaat door het buitengebied van Vaassen en via Wenum weer teruggaat naar het vertrekpunt. In Vaassen is een rustmoment ingelast. Prijs Aanmelden Overig
€ 2,50 per persoon Niet van toepassing Niet voor kinderen, racefietsers of mountainbikers Meer informatie www.fietsgilde-apeldoorn.nl
afsluiting atlas van apeldoorn
Zaterdag 8 oktober | 13.00 – 15.00 uur Wenumse Watermolen – Oude Zwolseweg 164, Wenum Deze editie van Atlas van Apeldoorn wordt feestelijk afgesloten op een karakteristieke plek: de Wenumse Watermolen. Onder het genot van een kopje koffie/thee kunnen belangstellenden onder andere een presentatie bijwonen en oude voorwerpen en foto’s bekijken. Prijs Aanmelden Meer informatie
Gratis toegang Niet van toepassing www.wwnna.nl
Paviljoen met informatie over Wenum Wiesel 1 april tot en met 8 oktober CODA Centrale Bibliotheek – Vosselmanstraat 299, Apeldoorn
Op de eerste verdieping in CODA Bibliotheek is een speciaal paviljoen ingericht dat een goed beeld van Wenum Wiesel geeft. Met natuurlijk informatie over de Wenumse Watermolen, de bedrijvigheid en Oranjefeesten in Wenum Wiesel en tal van andere bezienswaardigheden. Dit paviljoen is tijdens reguliere openingstijden van CODA Centrale Bibliotheek gratis te bezoeken. Prijs Gratis toegang Aanmelden Niet van toepassing Meer informatie www.coda-apeldoorn.nl/atlas
Wandel- en fietsroutes in en om Wenum Wiesel Fietstochten - Langs enken, kampen en velden: een fietstocht door de natuur van Wiesel en Wenum door Gert Jan Blankena, een uitgave van de afdeling Apeldoorn van het IVN, Instituut voor Natuureducatie en duurzaamheid en de gemeente Apeldoorn, dienst MMO, afdeling Groen in 2001. Herdruk verschijnt in 2016. - Bellevue route Wenum Wiesel: Fietsroute 27 kilometer, uitgave gemeente Apeldoorn 2003 door Elly van der Velde (Bureau Uitdetijd) en Gerard Heij, te koop in CODA Winkel à € 1,50. Digitaal (te downloaden via www.coda-apeldoorn.nl/atlas): - Bellevue route Wenum Wiesel, geactualiseerd 2016 - Fietstocht Wiesel Open Monumentendagen 2010 - Fietsroute Apeldoorn, uitgegeven bij Matrijs in 2014 Wandelingen - Kopermolenpad, 13 kilometer. Klompenpaden, 2014: www.klompenpaden.nl/klompenpad/kopermolenpad/ Digitaal - Drie wandelingen vanaf ’t Jachthuis aan de Greutelseweg Wiesel - Ommetje Wenumse Watermolen, www.ivn-apeldoorn.nl/publicaties Een wandeling door de prachtige omgeving van de Wenumse Watermolen die ook rijk aan cultuurhistorische elementen is. - Ommetje Koningsbeek, www.ivn-apeldoorn.nl/publicaties Deze wandeling gaat door Apeldoorn Noord, langs de Koningsbeek en omliggende terreinen. - Wandeling Wieselsche bos, www.ivn-apeldoorn.nl/publicaties Deze wandeling van 10 kilometer voert onder andere door smeltwater dalen en langs de Koningseik en het kunstwerk de Kathedraal van Marius Boezem. - Wandeling langs zes cultuurhistorische panelen, www.geheugenvanapeldoorn.nl/wandel-en-fietsroutes/wandelen-in- wenum-wiesel/route
Informatiebrochures over Wenum Wiesel Op www.coda-apeldoorn.nl/atlas kunt u onderstaande brochures downloaden: - - - -
Cultuurhistorische brochure nummer 5 Wiesel een beschermd dorpsgezicht, geactualiseerde uitgave gemeente Apeldoorn 2016 Cultuurhistorische analyse Wiesel, Bureau Lantschap i.o.v. Gemeente Apeldoorn, 2010 Begraven en cremeren in de prehistorie Historisch Apeldoorn: Uit de lucht, in de bodem
Wilt u meer weten? www.apeldoorn.nl/cultuurhistorie www.apeldoonsemonumenten.nl www.apeldoornsgidsencollectief.nl www.bellevueapeldoorn.nl www.coda-apeldoorn.nl www.erfgoedplatformapeldoorn.nl www.fietsgilde-apeldoorn.nl www.geheugenvanapeldoorn.nl www.ivn-apeldoorn.nl www.monumentendagenapeldoorn.nl www.oranjefeest-wwna.nl www.oud-apeldoorn.nl www.verenigingoudapeldoorn.nl www.wwnna.nl
Colofon Projectleiding Teksten Foto’s Vormgeving
Petra van Boheemen Petra van Boheemen, Tanja Offerein CODA Beeldbank, Vereniging Oud Apeldoorn, W.W.N.N.A./Wenum Wiesel Aletta Tentua
Met dank aan:
