Lokale media en informatie van de gemeente Stadspeiling 2011
Gemeente Amersfoort Sector Dienstverlening, Informatie en Advies (DIA) Onderzoek en Statistiek Zwaantina van der Veen
Uitgave en rapportage in opdracht van afdeling Communicatie: Onderzoek en Statistiek, gemeente Amersfoort. Postbus 4000, 3800 EA Amersfoort. Bezoekadres: Stadhuisplein 1, kamer 2.05 Telefoon (033) 469 4888 E-mail:
[email protected] november 2011
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 3 Samenvatting........................................................................................................................................... 5 1.
2.
3.
4.
5.
Inleiding ........................................................................................................................................... 7 1.1
Kader en achtergrond.............................................................................................................. 7
1.2
Opzet van het onderzoek ........................................................................................................ 7
1.3
Leeswijzer ................................................................................................................................ 8
Algemene informatiebronnen ......................................................................................................... 9 2.1
Inleiding ................................................................................................................................... 9
2.2
Lokale kranten ......................................................................................................................... 9
2.3
Lokale tv en radio .................................................................................................................. 10
2.4
Lokaal nieuws op websites .................................................................................................... 11
Gemeentelijke informatie ............................................................................................................. 13 3.1
Inleiding ................................................................................................................................. 13
3.2
Stadsberichten....................................................................................................................... 13
3.3
Groene pagina’s..................................................................................................................... 14
3.4
Pagina ‘De Raad’ .................................................................................................................... 15
3.5
Gemeentelijke website.......................................................................................................... 15
3.6
E-mailnieuwsbrief .................................................................................................................. 15
3.7
Videoboodschap van de burgemeester (via YouTube) ......................................................... 15
3.8
Twitter (via @Gem_Amersfoort)........................................................................................... 16
3.9
Informatiewinkel ................................................................................................................... 16
3.10
Informatiebijeenkomsten...................................................................................................... 16
Bereik en behoefte vergeleken ..................................................................................................... 17 4.1
Inleiding ................................................................................................................................. 17
4.2
Verschillen qua bereik gemeentelijke media ........................................................................ 17
4.3
Verschillen qua behoefte gemeentelijke informatie............................................................. 18
4.4
Verschillen bereik en behoefte ............................................................................................. 19
Digitalisering en social media ........................................................................................................ 21 5.1
Inleiding ................................................................................................................................. 21
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
3
6.
5.2
Mening toenemende digitalisering informatie gemeente .................................................... 21
5.3
Gebruik social media ............................................................................................................. 23
Mening informatie en participatie ................................................................................................ 25 6.1
Inleiding ................................................................................................................................. 25
6.2
Mening informatie van de gemeente.................................................................................... 26
6.3
Mening participatie gemeente .............................................................................................. 28
Bijlage 1
Vragenlijst met scores in procenten.................................................................................. 31
Bijlage 2
Kengetallen voor de begroting .......................................................................................... 35
4
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
Samenvatting In verband met de gemeentelijke bezuinigingen is het extra van belang om communicatie effectief in te zetten en de waardering en het bereik te meten. Bovendien worden in 2012 het communicatie- en pers en mediabeleid geactualiseerd. Om hierin de juiste keuzes te kunnen maken, is informatie van Amersfoorters nodig over hoe zij zich (willen) laten informeren en welke media zij gebruiken. Onderzoek & Statistiek heeft daarom in de Stadspeiling onderzoek gedaan naar het gebruik en de waardering van verschillende lokale media en gemeentelijke informatie. Participatie in de betekenis van inspraak en invloed op de plannen van de gemeente is als onderdeel van communicatie ook meegenomen in dit onderzoek. 87% leest Amersfoort Nu en Stad Amersfoort weleens Van de kranten met lokaal nieuws worden de huis-aan-huis verspreide Amersfoort Nu en Stad Amersfoort het meest gelezen. Zo’n 87% leest deze kranten soms of vaak. Wat opvalt, is dat meer Amersfoorters de website van De Stad Amersfoort raadplegen dan de site van Amersfoort Nu. De televisiezender RTV Utrecht heeft een groot bereik. De helft van de Amersfoorters kijkt hiernaar. Radio M is het best beluisterde lokale radiostation. Eén op de acht inwoners luistert weleens naar deze zender. Stadsberichten meest gebruikte gemeentelijke informatiebron Van de gemeentelijke informatiebronnen raadplegen Amersfoorters de rubriek Stadsberichten het meest. Driekwart van de inwoners leest deze soms of vaak. Ook naar de website (51%) en de informatiewinkel (25%) gaan relatief veel Amersfoorters voor gemeentelijke informatie. De relatief nieuwe communicatiemiddelen van de gemeente zoals de e-mailnieuwsbrief, Twitter en de videoboodschappen van de burgemeester gebruiken inwoners nog relatief weinig. Een ruime meerderheid kent deze middelen ook niet. Papieren informatiebronnen nog steeds gewild We hebben inwoners ook gevraagd hoe ze het liefst willen dat de gemeente hen informeert. Hieruit blijkt dat de papieren informatiebronnen, zoals de rubriek Stadsberichten en informatiefolders of -brieven nog steeds erg populair zijn. De nieuwe media zoals Twitter en videoboodschappen worden niet alleen weinig gebruikt, ze zijn ook nog niet erg gewild als manier om informatie van de gemeente te krijgen. Een digitaal kanaal dat men wel goed gebruikt en dat gewild is, is de website van de gemeente. In het algemeen komt de behoefte aan verschillende informatiekanalen overeen met het gebruik. De meeste behoefte is er aan de informatiekanalen die inwoners al het meest gebruiken en de minste behoefte aan kanalen die men weinig gebruikt. Een uitzondering daarop is de AmersfoortMail. Aan deze e-mailnieuwsbrief van de gemeente lijkt meer behoefte te zijn dan dat het nu gebruikt wordt. Dit hangt waarschijnlijk samen met de grote onbekendheid van dit medium. Zo kent 68% van de Amersfoorters deze niet.
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
5
Toch positief over toenemende digitalisering Amersfoorters vinden het over het algemeen prima dat de gemeente steeds meer informatie (alleen) via internet verspreidt. Dit lijkt tegenstrijdig met de bevinding dat bewoners zich nog steeds het liefst informeren via papieren media zoals Stadsberichten. Blijkbaar vinden inwoners de papieren media persoonlijk wel heel prettig, maar vinden ze het meer in het algemeen goed en verantwoord dat de gemeente zich steeds meer op de digitale media richt. Amersfoorters positief over communicatie, kritisch over participatie Ongeveer zeven op de tien Amersfoorters is tevreden over verschillende aspecten van de informatievoorziening. Zo vindt 73% dat inwoners gemakkelijk aan gemeentelijke informatie kunnen komen en 69% vindt dat de informatie duidelijk is. Amersfoorters zijn positiever over de gemeentelijke informatie dan inwoners van andere gemeenten. Over participatie zijn inwoners kritischer. Zo zijn meer inwoners negatief dan positief over de invloed die ze hebben op wat de gemeente doet en over de betrokkenheid bij de uitvoering van gemeentelijke plannen. Over de interesse die de gemeente heeft in hun mening, over de inspraak mogelijkheden en over de mate waarin met betrokken wordt bij de totstandkoming van plannen is men positiever. Het aantal mensen dat hier positief over is, is groter dan het aantal dat hierover negatief oordeelt. Overigens hebben veel mensen geen uitgesproken mening over participatie: ongeveer vier op de tien is ‘neutraal’. Hoewel er veel te winnen lijkt op het terrein van participatie, doet Amersfoort het in vergelijking met andere grote gemeenten relatief goed. De gemiddelde score is bij andere grote gemeenten lager.
6
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
1. 1.1
Inleiding
Kader en achtergrond
De gemeente Amersfoort communiceert met de inwoners via verschillende media. De afgelopen jaren is er op het gebied van media veel veranderd. Zo zijn er nieuwe communicatievormen als Social media bijgekomen. Verder kan er in verband met gemeentelijke bezuinigingen minder tijd en geld besteed worden aan communicatie. De gemeente heeft daarom voor de invulling van het communicatiebeleid informatie nodig over hoe Amersfoorters zich (willen) laten informeren en welke media men gebruikt. Verder wil de gemeente weten hoe Amersfoorters de informatievoorziening en participatie beoordelen. Met participatie bedoelen we dan de inspraak en invloed op de plannen van de gemeente. Dit is ook een belangrijk onderdeel van het huidige communicatiebeleid. Onderzoek & Statistiek (O&S) heeft over deze onderwerpen vragen opgenomen in de Stadspeiling. In de Stadspeilingen van 2000, 2003, 2005, 2007 en 2009 zijn vragen opgenomen over het bereik van de lokale media in het algemeen en de gemeentelijke informatierubriek Stadsberichten in het bijzonder. Er was behoefte aan een andere opzet van het vragenblok en deels een herhaling van vragen. Het doel van deze vragen is inzicht in het gebruik van de verschillende media onderling en waar nog mogelijk vergelijking met eerdere jaren. O&S is gevraagd om verschillende aspecten van de gemeentelijke communicatie te onderzoeken.
1.2
Opzet van het onderzoek
Combinatie van schriftelijk en internet De Stadspeiling is in mei en juni 2011 gehouden onder 1350 Amersfoorters van 18 tot en met 84 jaar, met uitsluiting van de bevolking in instellingen en tehuizen. Daarvoor is een aselecte steekproef getrokken uit de gemeentelijke basisregistratie persoonsgegevens (GBA). Deze Amersfoorters hebben een brief in de bus ontvangen, met een wachtwoord. Met dit wachtwoord kon men de vragenlijst op internet invullen. Degenen die niet gebruik maakten van deze mogelijkheid, kregen na ongeveer twee weken een papieren vragenlijst in de bus met een antwoordenvelop. Na weer ruim een week is nog een tweede rappel gestuurd. Deze wijze van enquêteren leverde een respons op van 50% (665 ingevulde vragenlijsten). Weging van de resultaten De respons bleek enigszins vertekend, in die zin dat gezinnen met kinderen waren oververtegenwoordigd en dat alleenstaanden, jongeren en allochtonen waren ondervertegenwoordigd. Die scheve verhouding is min of meer rechtgetrokken door de respons te
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
7
wegen naar bewonerskenmerken (leeftijd, huishoudentype) en naar de wijk waar men woont. Daarmee zijn de resultaten representatief voor de populatie, dat wil zeggen dat ze een vrij goede afspiegeling vormen van de kenmerken, gedrag en meningen van de Amersfoortse bevolking. De weging is gedaan naar personen, dat wil zeggen dat de uitkomsten betrekking hebben op alle volwassen Amersfoorters.
1.3
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 beschrijven we het gebruik van algemene lokale informatiebronnen zoals kranten, tv en radio en websites met lokaal nieuws. Het gebruik van de gemeentelijke informatiebronnen zoals de rubriek Stadsberichten en de e-mailnieuwsbrief beschrijven we in hoofdstuk 3. Verder hebben we in het onderzoek gevraagd naar hoe men het liefst geïnformeerd wil worden door de gemeente. De uitkomsten van deze vraag en hoe zich dat verhoudt tot het daadwerkelijke gebruik van de gemeentelijke informatiebronnen, dat staat in hoofdstuk 4. Het vijfde hoofdstuk gaat over wat inwoners vinden van de toenemende digitalisering en in hoeverre ze gebruik maken van Social media. Het laatste hoofdstuk staat in het teken van de mening van de inwoners. In dit hoofdstuk behandelen we namelijk wat inwoners vinden van de gemeentelijke informatievoorziening. Verder staat in dit hoofdstuk de mening van burgers over participatie centraal. Dus wat Amersfoorters vinden van hoe de gemeente hen betrekt bij de beslissingen.
8
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
2.
Journalistieke informatiebronnen
Van de kranten met lokaal nieuws worden de huis-aan-huis verspreide Amersfoort Nu en Stad Amersfoort het meest gelezen. Zo’n 87% leest deze kranten soms of vaak. Wat opvalt is dat meer Amersfoorters de website van De Stad Amersfoort raadplegen dan de site van Amersfoort Nu. De televisiezender RTV Utrecht heeft een groot bereik. De helft van de Amersfoorters kijkt hiernaar. Radio M is het best beluisterde lokale radiostation. Eén op de acht inwoners luistert weleens naar deze zender.
2.1
Inleiding
Dit hoofdstuk gaat over het gebruik van verschillende informatiebronnen. Hierbij maken we onderscheid tussen kranten, lokale tv en radio en websites. De gemeente Amersfoort maakt gebruik van deze media door hier bijvoorbeeld persberichten naartoe te versturen. Vergelijking met eerdere jaren is slechts in grote lijnen mogelijk, omdat de vragen destijds anders gesteld zijn.
2.2
Lokale kranten
In Amersfoort heb je verschillende gratis kranten die huis-aan-huis verspreid worden, namelijk De Stad Amersfoort, Amersfoort Nu en Weekblad Amersfoort. Verder heeft het AD een regionaal katern, de Amersfoortse Courant. Hoe lezen Amersfoorters deze verschillende lokale kranten? In de figuur vergelijken we het bereik van de verschillende lokale kranten. Aandeel Amersfoorters dat ‘soms’ of ‘vaak’ de lokale krant leest
Amersfoort Nu
87%
De Stad Amersfoort
86%
Weekblad Amersfoort
74%
AD / Amersfoortse courant
37%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Bron: O&S, Stadspeiling 2011
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
9
Amersfoort Nu en Stad Amersfoort meest gelezen Van de lokale kranten lezen inwoners de gratis huis-aan-huiskranten Amersfoort Nu en De Stad Amersfoort het vaakst. Slechts één op de zeven inwoners kent de kranten niet of zegt ze nooit te lezen. De rest leest deze lokale nieuwsbladen soms of vaak. Weekblad Amerfoort is een relatief nieuwe krant. Het is dan ook logisch dat Amersfoorters deze minder lezen, maar nog steeds driekwart van de Amersfoorters leest deze krant. Amersfoorters lezen het AD/ de Amersfoortse courant het minst. Zo’n 23% leest deze krant vaak en 14% leest hem soms. Het is logisch dat men deze krant minder leest, omdat dit de enige betaalde krant met lokaal nieuws is. Ook in 2009 werden de Amersfoort Nu en Stad Amersfoort het meest gelezen en was het verschil tussen de kranten klein. De Amersfoortse courant werd toen door 35% minstens een paar keer per maand gelezen.
2.3
Lokale tv en radio
Het gebruik van lokale tv en radio staat in de onderstaande figuur. Amersfoorters dat ‘soms’ of ‘vaak’ naar de lokale tv of radio kijkt of luistert RTV Utrecht (televisie)
51%
Radio M
12%
Golfbreker Radio / QFM
5%
Bingo FM
5%
Regio FM
4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Bron: O&S, Stadspeiling 2011 Helft Amersfoorters kijkt RTV Utrecht Van alle Amersfoorters kijkt 51% naar RTV Utrecht. De meeste inwoners kijken soms (41%) en de rest (10%) vaak. Radio M best beluisterde lokale radiostation Eén op de acht Amersfoorters luistert (wel eens) naar Radio M. Dit is daarmee het beste beluisterde lokale radiostation. Naar Golfbreker Radio / QFM luistert een op de twintig inwoners. Beide radiozenders werden in 2009 ook ongeveer evenveel beluisterd. Naar de radiozenders Bingo en Regio FM luisteren in 2011 wel beduidend minder Amersfoorters dan eerdere jaren, maar deze radiozenders waren tijdens het onderzoek net gestopt met hun programma in verband met het faillissement van Omroep Amersfoort. Ook in 2009 luisterden duidelijk meer Amersfoorters naar Radio M dan naar Golfbreker Radio, Regio FM en Bingo FM.
10
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
2.4
Lokaal nieuws op websites
In hoeverre inwoners de websites bekijken, staat in de onderstaande figuur. Amersfoorters dat ‘soms’ of ‘vaak’ verschillende websites met lokaal nieuws bezoekt
www.DeStadAmersfoort.nl
33%
www.AmersfoortNu.nl
19%
www.RtvUtrecht.nl
13%
www.WeekbladAmersfoort.nl
11%
0%
10%
20%
30%
40%
Bron: O&S, Stadspeiling 2011
Website De Stad Amerfoort beste bekeken Terwijl inwoners de kranten Amersfoort Nu en De Stad Amersfoort evenveel lezen, bekijken zij de website van De Stad Amersfoort toch duidelijk vaker. Zo bekijkt 19% de website van Amersfoort Nu tegenover 29% de site van De Stad Amersfoort. Bewoners lijken bewust vaker te kiezen voor de digitale informatie van de Stad Amersfoort boven die van Amersfoort Nu, want de bekendheid van beide websites is even groot. Naar www.RtvUtrecht.nl en www.weekbladAmersfoort kijkt een op de acht Amersfoorters. Al deze websites met lokaal nieuws zijn wel ongeveer even bekend.
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
11
12
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
3.
Gemeentelijke informatie
Van de gemeentelijke informatiebronnen raadplegen Amersfoorters de gemeentepagina’s Stadsberichten het meest. Driekwart van de inwoners leest deze soms of vaak. Ook naar de website (51%) en de informatiewinkel (25%) gaan relatief veel Amersfoorters voor gemeentelijke informatie. De relatief nieuwe communicatiemiddelen van de gemeente zoals de e-mailnieuwsbrief, Twitter en de videoboodschappen van de burgemeester gebruiken inwoners nog relatief weinig. Een ruime meerderheid kent deze middelen ook niet.
3.1
Inleiding
De gemeente communiceert ook via specifieke kanalen met de inwoners van de stad. Zo zijn er de gemeentepagina’s Stadsberichten in Amersfoort Nu, de wekelijkse e-mailnieuwsbrief, de videoboodschappen van de burgemeester, de gemeentelijke website en de informatiewinkel. Verder verschijnt in Weekblad Amersfoort ongeveer één keer per twee weken de pagina ‘De Raad’ met informatie over de agenda van de vergaderingen en besluiten van de gemeenteraad. Ook organiseert de gemeente informatiebijeenkomsten voor inwoners. In dit hoofdstuk gaat het over het bereik van deze verschillende gemeentelijke informatiekanalen.
3.2
Stadsberichten
Stadsberichten zijn gemeentelijke pagina’s met artikelen en officiële publicaties (o.a. bouwvergunningen). Deze informatiepagina’s staan op woensdag in Amersfoort Nu. Driekwart van de Amersfoorters leest de Stadsberichten Van alle inwoners geeft 74% aan de rubriek Stadsberichten te lezen. Bijna de helft leest deze soms (47%) en ruim een kwart (27%) leest ze vaak. Dit is vergelijkbaar met 2009 toen 48% aangaf deze pagina’s (vrijwel) iedere week te lezen en 27% af en toe.
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
13
Bekendheid Stadsberichten neemt weer iets toe De bekendheid van de Stadberichten lijkt weer iets toe te nemen. Vanaf 2007, de overgang van de rubriek van De Stad Amersfoort naar Amersfoort Nu, was de bekendheid afgenomen. Momenteel geeft 81% aan de Stadsberichten te kennen.1 Stadsberichten duidelijk en overzichtelijk Bij de vraag wat inwoners missen of goed vinden in de Stadsberichten noemen inwoners vaak dat de informatie duidelijk en overzichtelijk is. Verder geven meerdere mensen iets aan over de omvang van de rubriek. De meesten vinden deze eerder te uitgebreid dan te kort. Wat men verder regelmatig noem is dat Amersfoort Nu slecht bezorgd wordt en inwoners de rubriek daardoor niet altijd kunnen lezen. Ook geven meerdere inwoners aan dat deze berichten in de Stad Amersfoort zouden moeten staan. Als toelichting noemen zij dat je door al de reclame in Amersfoort Nu over de Stadsberichten heen kijkt. Hieronder staat een aantal concrete opmerkingen.
‘Graag meer foto’s van het oude Amersfoort en misschien ook meer foto’s van mensen?’ ‘Ik mis de burgers.’ ‘Het stukje over handhavers van 15 juni vond ik leuk en goed! Met een prachtige foto! Dit soort levendige informatie werkt denk ik positief.’
3.3
Groene pagina’s
Groene pagina door ruim kwart van inwoners gelezen In de Stadsberichten staan ongeveer één keer per maand twee pagina’s met ‘groene onderwerpen’ zoals natuurgebieden en wandel- en fietsroutes. Deze pagina’s heten de Groene pagina’s. Ruim een kwart van de inwoners (27%) leest deze pagina’s (meestal). Zo’n 40% geeft aan dat ze deze pagina’s wel kennen, maar (meestal) niet lezen. De rest kent de Groene pagina’s niet. Groene pagina’s soms interessant en informatief Van de inwoners die de groene pagina’s kennen, vinden de meesten (44%) deze soms interessant en informatief. De groep die de informatie over groen (meestal) interessant en informatief vindt (16%) is wel groter dan de groep die dit zelden of nooit interessant vindt (5%). De rest (35%) kent de pagina’s niet goed genoeg om hier een mening over te geven.
1
Wat de exacte bekendheid van de rubriek is, is wat onduidelijk. In de vraag naar de bekendheid, die ook in eerdere jaren zo gesteld is, geeft 19% aan deze niet te kennen, terwijl 7% dit aangeeft bij een andere vraag over het gebruik van de verschillende gemeentelijke media. Waarschijnlijk weet een deel van deze mensen wel van het bestaan van Stadsberichten af, maar bedoelen ze met het niet kennen dat ze deze nooit lezen. Verder kunnen respondenten door de eerdere vraag over de Stadsberichten het gevoel hebben gekregen dat ze deze kennen. Hoe dan ook lijkt de feitelijke bekendheid dus nog hoger te liggen dan 81%.
14
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
3.4
Pagina ‘De Raad’
In Weekblad Amersfoort van vrijdag verschijnt ongeveer één keer per twee weken de pagina ‘De Raad’. Een kwart van de inwoners (24%) leest deze pagina over de agenda van de vergaderingen en besluiten van de gemeenteraad. In 2009 was dit nog 21%. De lezers van de pagina ‘De Raad’ beoordelen dit met een 6,6. Dit is vergelijkbaar met twee jaar geleden, toen men deze pagina met een 6,7 beoordeelde.
3.5
Gemeentelijke website
Helft inwoners bekijkt www.amersfoort.nl De helft van de Amersfoorters bezoekt de website van de gemeente soms of vaak. Dit is naast de Stadsberichten het meest gebruikte medium van de gemeente. De meeste inwoners (44%) raadplegen de website soms. Zeven op de acht inwoners kent de website. Hiermee is het na de Stadsberichten het bekendste informatiekanaal van gemeente Amersfoort.
3.6
E-mailnieuwsbrief
Wekelijks verstuurt de gemeente een e-mailnieuwsbrief (AmersfoortMail) naar inwoners die zich hiervoor aangemeld hebben. AmersfoortMail relatief onbekend De e-mailnieuwsbrief is relatief onbekend. Twee op de drie Amersfoorters geeft aan dat ze deze nieuwsbrief niet kennen. Hiermee is het, samen met de videoboodschappen van de burgemeester, het meest onbekende medium uit de vragenlijst. De bekendheid van de e-mailnieuwsbrief lijkt wel wat te verbeteren, want in 2009 gaf nog 76% aan de AmersfoortMail niet te kennen2. 7% leest de e-mailnieuwsbrief wel eens Inwoners kunnen de e-mailnieuwsbrief alleen lezen als zij hiervoor aangemeld zijn of met iemand meelezen. Een op de veertien inwoners leest de e-mailnieuwsbrief wel eens. Zo geeft 3% aan deze vaak te lezen en 4% leest deze soms. Een kwart kent deze digitale nieuwsbrief wel, maar leest deze (bijna) nooit. Het aantal aanmeldingen in september 2011 was ruim 2900. Twee jaar geleden hebben we alleen gevraagd naar het aandeel aanmeldingen en toen gaf 1% van de inwoners aan zich aangemeld te hebben voor de digitale nieuwsbrief.
3.7
Videoboodschap van de burgemeester (via YouTube)
3% bekijkt wel eens een videoboodschap De burgemeester spreekt videoboodschappen in voor inwoners. Van alle Amersfoorters bekijkt 1% deze boodschappen op YouTube vaak en 2% soms. Dit nog nieuwe medium is bij de meerderheid onbekend, twee op de drie Amersfoorters kent het niet.
2
In 2009 is de vraag wel anders gesteld. Toen was de vraag naar de bekendheid na een introductie over AmersfoortMail ‘heeft u gehoord van deze e-mailnieuwsbrief?’ en waren de antwoordcategorieën: ja, ik heb me aangemeld (1%), ja, maar ik heb me niet aangemeld(15%), nee (76%) en weet niet (8%).
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
15
3.8
Twitter (via @Gem_Amersfoort)
Een op de twintig informeert zich via Twitter (via @Gem_Amersfoort) Van de Amersfoorters geeft 2% aan vaak tweets van de gemeente te lezen. Nog eens 3% doet dit soms. Dit komt aardig overeen met het aantal volgers van@Gem_Amersfoort , want in augustus 2011 waren dit er 3000. De grootste groep (59%) kent dit gemeentelijke informatiekanaal echter niet.
3.9
Informatiewinkel
Kwart Amersfoorters bezoekt de informatiewinkel Bij de informatiewinkel van de gemeente kunnen inwoners zich ook informeren over hun stad. Een op de vier inwoners bezoekt de informatiewinkel. De meeste inwoners doen dit soms (23%) en 2% vaak. De informatiewinkel is breed bekend, 85% kent deze.
3.10
Informatiebijeenkomsten
Eén op acht inwoners bezoekt wel eens informatiebijeenkomsten Informatiebijeenkomsten worden door 12% van de inwoners wel eens bijgewoond. Zo geeft 1% aan dit vaak te doen en 11% doet dit soms. Dat de gemeente zulke bijeenkomsten organiseert is in het algemeen wel bekend. Slechts 21% kent deze bijeenkomsten niet. Ondanks de grote bekendheid is het gebruik wat laag vergeleken met andere media. Dit is wel verklaarbaar omdat niet alle bijeenkomsten voor inwoners relevante zijn.
16
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
4.
Bereik en behoefte vergeleken
We hebben inwoners ook gevraagd hoe ze willen dat de gemeente hen informeert. Hieruit blijkt dat de papieren informatiebronnen, zoals de rubriek Stadsberichten en informatiefolders of -brieven nog erg populair zijn. De nieuwe media zoals Twitter en videoboodschappen worden niet alleen weinig gebruikt, ze zijn ook nog niet erg gewild als manier om informatie van de gemeente te krijgen. Een digitaal kanaal dat men wel goed gebruikt en dat gewild is, is de website van de gemeente. In het algemeen komt de behoefte aan verschillende informatiekanalen overeen met het gebruik. De meeste behoefte is er aan de informatiekanalen die inwoners al het meest gebruiken en de minste behoefte aan kanalen die men weinig gebruikt. Een uitzondering daarop is de AmersfoortMail. Aan deze e-mailnieuwsbrief van de gemeente lijkt meer behoefte te zijn dan dat het nu gebruikt wordt. Dit hangt waarschijnlijk samen met de grote onbekendheid van dit medium.
4.1
Inleiding
In de Stadspeiling zijn zowel vragen over het gebruik van de verschillende media als over de behoefte aan de verschillende media gesteld. In dit hoofdstuk behandelen we de verschillen in populariteit van de verschillende media. Verder gaat het over de verschillen tussen het daadwerkelijke bereik van de media en de behoefte.
4.2
Verschillen qua bereik gemeentelijke media
Stadsberichten meest gebruikt Zoals in de volgende grafiek te zien is, is de rubriek Stadsberichten veruit het meest populaire informatiekanaal van de gemeente. De ‘nieuwste’ media zoals Twitter en de videoboodschappen gebruiken inwoners nog het minst en zijn deze ook nog vrij onbekend. Ook de e-mailnieuwsbrief die toch al wat langer bestaat, is nog relatief onbekend.
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
17
Figuur 4
Inwoners die soms of vaak van onderstaande media gebruik maken Stadsberichten
74%
website gemeente
51%
informatiewinkel
25%
informatiebijeenkomsten
12%
e-mailnieuwsbrief
7%
via gemeentelijk twitter
5%
videoboodschap gemeente
3% 0%
20%
40%
60%
80%
Bron: O&S, Stadspeiling 2011
4.3
Verschillen qua behoefte gemeentelijke informatie
Inwoners konden ook aangeven hoe zij het liefst willen dat de gemeente hen op de hoogte houdt van gemeentelijke informatie. Zij konden bij deze vraag meerdere antwoorden aankruisen of aanvinken. De behoefte aan de verschillende gemeentelijke media staat in de onderstaande figuur. Figuur 5
Voorkeur verschillende gemeentelijke informatiebronnen Stadsberichten
68%
informatiefolders of brieven
48%
website gemeente
41%
e-mailnieuwsbrief
22%
programma op lokale tv
20%
uitzendingen lokale radio
12%
informatiebijeenkomsten
12%
informatiewinkel
10%
social media
8%
via gemeentelijke twitter
6%
seniorenwegwijzers of AV-teams
5%
videoboodschap gemeente
3%
anders
4% 0%
20%
40%
60%
Bron: O&S, Stadspeiling 2011
18
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
80%
Papieren media nog erg populair De Stadsberichten is niet alleen het best gebruikte medium, het is ook veruit het meest gewenste informatiekanaal. Maar liefst 68% geeft aan het liefst op deze manier geïnformeerd te willen worden. Na de Stadsberichten willen inwoners het liefst op de hoogte gehouden worden van informatie door informatiefolders (48%) en de gemeentelijke website (41%). Ook de e-mailnieuwsbrief en gemeentelijke programma’s op de lokale of regionale televisie zijn vrij geliefd. Zo’n een op de vijf Amersfoorters wil graag het liefst op deze manier informatie van de gemeente ontvangen. Ook in 2009 en eerdere jaren waren de Stadsberichten en informatiefolders de meest gewilde informatiekanalen. Nieuwe media nog niet erg gewild De nieuwe media zoals de videoboodschappen van de gemeente, Twitter en social media zijn nog niet erg gewild als medium voor gemeentelijke informatie. Respectievelijk 3%, 6% en 8% wil op deze manier het liefst op de hoogte gehouden worden. Toch geeft 47% van de Amersfoorters wel aan dat het een goede ontwikkeling is dat de gemeente steeds meer informatie via internet aanbiedt (zie ook paragraaf 5.2). De groep die dit goed vindt, doelt blijkbaar dan vooral op het informatie aanbieden via de website (41% wil zich het liefste zo informeren) en minder op informatie via social media.
4.4
Verschillen bereik en behoefte
Als we kijken naar de verschillen tussen wat inwoners gebruiken aan informatiemiddelen en waar men behoefte aan heeft, dan vallen er een aantal dingen op (zie ook figuur 4 en figuur 5). Bereik en behoefte in grote lijnen gelijk Over het algemeen komt het daadwerkelijke gebruik van de verschillende media aardig overeen met de behoefte. Zo worden de Stadsberichten veruit het best gebruikt en hier is ook de meeste behoefte aan. En andersom hebben de videoboodschappen en Twitter het minste bereik en hier is ook de minste behoefte aan. Gebruik AmersfoortMail blijft achter bij behoefte Er zijn echter ook verschillen tussen het daadwerkelijke bereik en de behoefte. Zo is de behoefte aan een e-mailnieuwsbrief groter dan de behoefte aan informatiebijeenkomsten en informatie uit de Informatiewinkel. Dit terwijl inwoners in de praktijk vaker gebruik maken van informatiebijeenkomsten en van de Informatiewinkel. Waarschijnlijk heeft dit verschil tussen behoefte en gebruik te maken met de nog relatieve onbekendheid van AmersfoortMail.
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
19
20
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
5.
Digitalisering en social media
Amersfoorters vinden het over het algemeen prima dat de gemeente steeds meer informatie (alleen) via internet verspreidt. Dit lijkt tegenstrijdig met de bevinding dat bewoners zich nog steeds het liefst informeren via papieren media zoals Stadsberichten. Blijkbaar vinden inwoners de papieren media persoonlijk wel heel prettig, maar vinden ze het meer in het algemeen goed en verantwoord dat de gemeente zich steeds meer op de digitale media richt.
5.1
Inleiding
De gemeente biedt steeds meer informatie (alleen) via internet aan, zoals via AmersfoortMail, videoboodschappen en Twitter. Het bereik en de behoefte aan deze media staat beschreven in het vorige hoofdstuk. Maar wat vinden inwoners nu eigenlijk van deze ontwikkeling dat de gemeente steeds meer informatie digitaal aanbiedt? Verder maakt de gemeente steeds vaker gebruik van social media. Maar hoeveel inwoners maken hier gebruik van? Dit hebben we gevraagd aan Amersfoorters en de uitkomsten van deze vragen behandelen we hieronder.
5.2
Mening toenemende digitalisering informatie gemeente
Toenemende digitalisering goed Dat de gemeente steeds meer informatie (alleen) via internet verspreidt, vindt de grootste groep (47%) een goede ontwikkeling. Iets minder dan een kwart vindt het een slechte ontwikkeling en een even grote groep maakt het niet (veel) uit. De overige 6% heeft hier geen mening over.
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
21
Figuur 6 De gemeente biedt steeds meer informatie (alleen) via internet aan. Wat vindt u van deze ontwikkeling?
slechte ontwikkeling; 23%
maakt me niet (veel) uit; 24%
geen mening; 6%
goede ontwikkeling; 47%
Bron: O&S, Stadspeiling 2011
Vooral jongeren en mannen vinden de toenemende digitalisering een goede ontwikkeling. Mening in tegenstelling met bereik en behoefte verschillende media? Dat bewoners het goed vinden dat de gemeente steeds meer informatie (alleen) via internet verspreidt lijkt in tegenstelling tot de eerdere bevindingen dat inwoners toch vooral gebruik maken van papieren media en zich ook het liefste ook zo informeren. De tegenstelling wordt nog eens versterkt door het weinige gebruik van en de kleine behoefte aan de nieuwe informatiekanalen zoals de videoboodschappen en Twitter. Daarentegen gebruiken inwoners de website van de gemeente wel veel en dit is na de Stadsberichten het meest favoriete medium. Verder lijken er meer mensen behoefte te hebben aan de e-mailnieuwsbrief dan de huidige gebruikers alleen. De gemeentelijke website en AmersfoortMail zijn dus belangrijke media naast de Stadsberichten en informatiefolders of brieven. Daarnaast is er een groep die het niet zo belangrijk vindt hoe de gemeente hen informeert. Dit bleek bijvoorbeeld uit het onderzoek van 2009 waar 19% aangaf dat het hem of haar niet uitmaakt hoe ze door de gemeente op de hoogte gehouden worden van informatie. Een mogelijke verklaring voor het verschil zit ook in een verschil tussen persoonlijke voorkeur en een meer algemene mening. Persoonlijk hebben inwoners een voorkeur voor papieren media, maar meer in het algemeen vinden ze het goed dat steeds meer informatie (alleen) digitaal beschikbaar komt. Papier is en blijft het meest in trek, maar het lijkt erop dat een grote groep Amersfoorters er ook wel genoegen mee zou kunnen nemen als informatie alleen digitaal beschikbaar is.
22
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
5.3
Gebruik social media
46% gebruikt social media Zo’n 46% van de Amersfoorters maakt gebruik van social media. De meeste gebruikers doen dit dagelijks (54%). De rest gebruikt de media als Facebook, Youtube en Twitter (vrijwel) iedere week (17%), af en toe (27%) of (vrijwel) nooit (2%). Facebook het meest gebruikt De meest gebruikte social media zijn Facebook (74% van de gebruikers van social media en 34% van alle Amersfoorters) en Youtube (58% onder gebruikers social media en 27% van alle inwoners)3. LinkedIn en Hyves gebruikt bijna de helft van de Amersfoorters die actief zijn op het gebied van social media (respectievelijk 47% en 49% onder gebruikers en 22% en 23% onder alle inwoners). Ruim één op de drie gebruikers van social media (35%) twittert. Dit is 16% van alle Amersfoorters.
3
Deze vraag in niet in de Stadspeiling gesteld maar in het AmersfoortPanel onder gebruikers van social media.
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
23
24
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
6.
Mening informatie en participatie
Ongeveer zeven op de tien Amersfoorters is tevreden over verschillende aspecten van de informatievoorziening. Zo vindt 73% dat inwoners gemakkelijk aan gemeentelijke informatie kunnen komen en 69% vindt dat de informatie duidelijk is. Amersfoorters zijn positiever over de gemeentelijke informatie dan inwoners van andere gemeenten. Over participatie zijn inwoners kritischer. Zo zijn meer inwoners negatief dan positief over de invloed die ze hebben op wat de gemeente doet en over de betrokkenheid bij de uitvoering van gemeentelijke plannen. Over de interesse die de gemeente heeft in hun mening, over de inspraak mogelijkheden en over de mate waarin met betrokken wordt bij de totstandkoming van plannen is men positiever. Het aantal mensen dat hier positief over is, is groter dan het aantal dat hierover negatief oordeelt. Overigens hebben veel mensen geen uitgesproken mening over participatie: ongeveer vier op de tien is ‘neutraal’. Hoewel er veel te winnen lijkt op het terrein van participatie, doet Amersfoort het in vergelijking met andere grote gemeenten relatief goed. De gemiddelde score is bij andere grote gemeenten lager.
6.1
Inleiding
In dit hoofdstuk staat de mening van inwoners over de gemeentelijke informatie en participatie centraal. De volgende paragrafen geven een beeld van wat bewoners hiervan vinden. Ook worden de antwoorden vergeleken met andere gemeenten en het landelijk gemiddelde. Deze gegevens zijn ook opgenomen in het O&S-rapport Burgerpeiling 2011, meningen van bewoners over het functioneren van de gemeente. In dat rapport is nog meer informatie te vinden, onder andere over de meningen over voorzieningen, verkeer & vervoer en de gemeentelijke organisatie. De vragen die we over de informatievoorziening en participatie gesteld hebben, komen uit de Burgerpeiling. Dit is een landelijke benchmark waarin inwoners over allerlei verschillende dienstverleningsaspecten hun mening geven door het beantwoorden van stellingen. Doordat andere gemeenten hier ook aan meedoen, kunnen we de gemeente Amersfoort vergelijken met andere gemeenten en met 100.000+ gemeenten. Op de verschillende stellingen over communicatie en participatie konden respondenten aangeven in hoeverre ze het hiermee eens of oneens waren. De verschillende antwoordcategorieën waren: helemaal mee eens, mee eens, neutraal, mee oneens, helemaal mee oneens en weet niet/geen mening. In dit hoofdstuk beschrijven het aandeel dat het met de verschillende stellingen eens of oneens was en welk deel hier neutraal over was. De categorie ‘weet niet/ geen mening’ laten we buiten beschouwing. Als deze categorie door een groot deel van de respondenten aangekruist is, dan is dat ook een belangrijke uitkomst en zullen we dit apart benoemen.
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
25
Voor de vergelijking met andere gemeenten zijn de scores op de stellingen omgerekend naar een score tussen de 1 en 10, waarbij 1 zeer slecht en 10 zeer goed is.
6.2
Mening informatie van de gemeente
Wat betreft informatie van de gemeente is er gevraagd naar verschillende aspecten, zoals de duidelijkheid en toegankelijkheid van de informatie van de gemeente en meer specifiek de gemeentelijke informatie in kranten en op www.amersfoort.nl. In de volgende figuur staat wat bewoners vinden van het informeren van de gemeente.
Figuur 7
Oordeel aspecten gemeentelijke informatievoorziening ik kan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie komen
73%
19%
8%
de gemeentelijke informatie via de lokale kranten is goed
72%
22%
6%
de gemeente geeft in het algemeen duidelijke informatie
70%
24%
6%
de informatie op de gemeentelijke website is goed
70%
23%
7%
80%
100%
0% (zeer) tevreden
neutraal
20%
40%
60%
(zeer) ontevreden
Bron: O&S, Stadspeiling 2011
In de volgende tabel staan de scores van de andere 100.000+ gemeenten op dezelfde indicatoren en het landelijk gemiddelde 4.
4
Omdat ten tijde van het verschijnen van deze rapportage er nog weinig cijfers beschikbaar waren gemeten in 2011 zijn ook de cijfers uit 2010 aan de tabel toegevoegd.
26
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
Tabel 1
Vergelijking gemeenten: gemeentelijke informatie* Jaar
oordeel burgers duidelijkheid informatie
oordeel burgers toegankelijkheid informatie
oordeel burgers gemeentelijke informatie via kranten 7,5 7,1 7,2 7,4 7,1 7,2 6,9 7,1 7,1 7,2 7,3
oordeel burgers informatie website
Amersfoort 2011 7,4 7,4 7,4 Arnhem 2011 7,0 7,1 7,0 Dordrecht 2010 6,8 6,9 6,8 Ede 2010 7,1 7,1 7,2 Emmen 2010 6,8 6,9 6,9 Enschede 2010 7,1 7,2 7,3 Haarlem 2010 6,8 7,0 7,0 Haarlemmermeer 2011 6,8 7,0 6,9 Rotterdam 2010 7,1 7,1 7,1 Venlo 2010 7,2 7,0 6,9 Zwolle 2011 7,3 7,3 7,1 Nederland 2010 7,0 7,0 7,2 7,0 gemiddeld Bron: Waarstaatjegemeente.nl en O&S Amersfoort, 2011 *Cijfers zijn berekend volgens de voorgeschreven methode van KING: helemaal eens 10, mee eens 8, neutraal 6, niet mee eens 4 en helemaal niet mee eens 2.
Zeven op tien tevreden over verschillende aspecten communicatie Zoals te zien is in figuur 7, scoren vooral de informatie via de kranten en de toegankelijkheid van informatie goed. Respectievelijk 72% en 73% van de inwoners met een mening hierover is het (helemaal) eens met de stellingen ‘de gemeentelijke informatie via de lokale kranten is goed’ en ‘ik kan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie komen’. Over de duidelijkheid van gemeentelijke informatie zijn inwoners iets minder tevreden. Toch is nog steeds 69% van de inwoners met een mening hier positief over. Ten slotte vinden zeven op de tien burgers de informatie op de website goed. Bij deze vraag valt vooral op dat veel mensen hier geen mening over hebben, ruim een op de vijf Amersfoorters (21%) geeft dit aan. Blijkbaar kennen ze de website niet of niet goed genoeg om hier een mening over te geven. Amersfoort scoort beter dan andere grote gemeenten qua informatievoorziening (zie tabel 1) . Overige opmerkingen informatievoorziening Bij de open vraag wat inwoners missen of goed vinden aan de informatievoorziening van de gemeente noemen inwoners vaak dat er voldoende informatie is als je er naar op zoek gaat. Als inwoners aangeven dat ze iets missen in de informatievoorziening, dan noemen zij dat ze graag meer willen weten over achtergronden en argumenten bij genomen besluiten. Een aantal specifieke opmerkingen:
‘Het is allemaal duidelijk en goed terug te vinden.’ ‘Ik mis het waarom, de reden van een besluit. En dan niet alleen geld, maar ook de achterliggende gedachte.’ ‘kleine overzichtelijke folders als die van zomer-/wintertijd vind ik goed.’ ‘Eén weekblad is genoeg, samenvoegen van de nu 3 bestaande bladen lijkt me een goed idee.’
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
27
‘Misschien kan de gemeente 1x per maand een krant zonder reclame uitbrengen. Met alle activiteiten/veranderingen/beslissingen enzovoort omtrent gemeente Amersfoort.’ ‘De informatievoorziening is correct omdat de gemeente alle media-instrumenten gebruikt (zowel op papier als digitaal).’ ‘De informatievoorziening is volledig genoeg. Immers, meer informatie is altijd via het internet beschikbaar. Een beknopte kennisgeving is naar mijn mening genoeg. Liever veel onderwerpen waar elders meer over te vinden is dan een kleiner (onvolledig) aantal onderwerpen waar meer informatie over gegeven is.’
6.3
Mening participatie gemeente
Bij de stellingen over participatie heeft zo’n één op de vijf inwoners geen mening. Blijkbaar weten ze onvoldoende over wat de gemeente doet om inwoners te betrekken om hier een mening over te geven. Bij de vraag over de mogelijkheden voor inspraak ligt dit iets hoger en geeft zelfs 24% geen mening. Bij de stelling over of de gemeente geïnteresseerd is in de mening van haar inwoners ligt dit juist lager, hier weet 14% het niet. De groep die ‘weet niet / geen mening’ aangevinkt heeft, is in de volgende figuur buiten beschouwing gelaten.
Figuur 8
Beoordeling participatie
de gemeente is geïnteresseerd in de mening van haar burgers
46%
er zijn voldoende mogelijkheden tot inspraak op gemeentelijke plannen
34%
burgers worden voldoende betrokken bij de totstandkoming van gemeentelijke plannen
32%
burgers worden voldoende betrokken bij de uitvoering van gemeentelijke plannen
25%
burgers hebben voldoende invloed op datgene wat de gemeente doet
(zeer) tevreden
neutraal
21%
43%
23%
40%
28%
43%
16%
0%
33%
32%
47%
20%
40%
37%
60%
80%
100%
(zeer) ontevreden
Bron: O&S, Stadspeiling 2011
In de volgende tabel staan de scores van de andere 100.000+ gemeenten op dezelfde indicatoren en het landelijk gemiddelde 5. 5
Omdat ten tijde van het verschijnen van deze rapportage er nog weinig cijfers beschikbaar waren gemeten in 2011 zijn ook de cijfers uit 2010 aan de tabel toegevoegd.
28
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
Tabel 2
Vergelijking gemeenten: betrokkenheid, invloed en inspraak* jaar
oordeel betrekken burger bij totstandkoming plannen 6,0 5,8 5,5 5,7 5,2 5,5 5,5 5,5
oordeel betrekken burger bij uitvoering plannen
oordeel interesse gemeente in mening burgers 6,5 6,2 5,8 6,3 5,5 6,2 6,2 5,8
oordeel burgers hebben voldoende invloed op wat gemeente doet 5,5 5,5 5,0 5,3 4,7 5,2 5,2 5,1
oordeel voldoende inspraakmogelijkheden plannen
Amersfoort 2011 5,8 6,2 Arnhem 2011 5,7 5,9 Dordrecht 2010 5,3 5,7 Ede 2010 5,6 5,9 Emmen 2010 5,2 5,3 Enschede 2010 5,4 6,0 Haarlem 2010 5,4 5,8 Haarlemmer 2011 5,3 5,6 meer Rotterdam 2010 5,4 5,4 6,3 5,3 5,7 Venlo 2010 5,8 5,6 6,3 5,3 5,7 Zwolle 2011 6,0 5,9 6,7 5,8 6,4 Nederland 2010 5,5 5,4 6,1 5,1 5,7 gemiddeld Bron: Waarstaatjegemeente.nl en O&S Amersfoort, 2011 *Cijfers zijn berekend volgens de voorgeschreven methode van KING: helemaal eens 10, mee eens 8, neutraal 6, niet mee eens 4 en helemaal niet mee eens 2.
Inwoners kritisch over participatie Over de participatie zijn inwoners kritischer dan over de informatievoorziening. Zo zijn zij over de invloed van burgers op wat de gemeente doet en over de invloed bij de uitvoering van plannen vaker negatief dan positief. Zo vindt 36% dat de burgers niet voldoende invloed hebben op wat de gemeente doet, terwijl 16% dit wel voldoende vindt. De rest en daarmee de grootste groep (47%) is hier neutraal over. Over het voldoende betrokken worden bij de uitvoering van gemeentelijke plannen is bijna een derde van de inwoners met een mening ontevreden, terwijl een kwart vindt dat de gemeente inwoners wel voldoende hierbij betrekt. Over de interesse die de gemeente heeft in hun mening, over de inspraak mogelijkheden en over de mate waarin met betrokken wordt bij de totstandkoming van plannen is men positiever. Het aantal mensen dat hier positief over is, is groter dan het aantal dat hierover negatief oordeelt. Overigens hebben veel mensen geen uitgesproken mening over participatie: ongeveer vier op de tien is ‘neutraal’. Amersfoorters positiever over participatie dan inwoners andere gemeenten Hoewel veel Amersfoorters kritisch zijn over hoe zij betrokken worden door de gemeente, scoort Amersfoort wel duidelijk beter dan landelijk gemiddeld en in vergelijking met andere 100.000+ gemeenten. Blijkbaar is het dus een onderwerp waar inwoners landelijk kritisch over zijn en je het als gemeente moeilijk goed kunt doen. Nu volgen enkele specifieke opmerkingen / belevingen:
‘Onvoldoende inspraak, voordat een besluit wordt genomen.’ ‘Ik word wel geïnformeerd maar niet betrokken! Er is teveel afstand tussen wijk en bestuur.’ ‘De echte beslissingen worden achter de schermen genomen door mensen zonder binding met de stad en geen/te weinig kennis van wat er leeft onder de echte Amersfoorters’
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
29
‘De georganiseerde bijeenkomsten zijn vaak prima voorbereid/ georganiseerd. Daarna is er zelden voldoende terugkoppeling.’ ‘De hele informatie voorziening rond de inspraak en de besluitvorming rond de herinrichting van het Randenbroekerbos en het terrein van st Elizabeth ziekenhuis is erg helder geweest.’ ‘Bij grote plannen die de hele gemeente aangaan zou vaker een referendum gehouden mogen worden, dit omdat het de hele gemeente aangaat en niet alleen een bepaald gedeelte. Bijvoorbeeld over een discotheek, kartbaan, theater of concertgebouw’
30
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
Bijlage 1 Vragenlijst met scores in procenten B3
Wat vindt u van de gemeentelijke informatie? Kunt u aangeven in hoeverre u het eens of oneens bent met de hier genoemde stellingen? helemaal mee eens
mee eens
neutraal
niet mee eens
helemaal niet mee eens
weet niet / geen mening
de gemeente geeft in het algemeen duidelijke informatie
5%
61%
23%
5%
1%
5%
ik kan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie komen
8%
63%
18%
6%
1%
4%
de gemeentelijke informatie via de lokale kranten is goed
7%
58%
20%
4%
1%
10%
de informatie op de gemeentelijke website is goed
6%
49%
18%
6%
<1%
21%
B4 De gemeente kan burgers op verschillende manieren betrekken bij beslissingen die de gemeente maakt. Kunt u aangeven in hoeverre u het eens of oneens bent met de hier genoemde stellingen? helemaal mee eens
mee eens
neutraal
niet mee eens
helemaal niet mee eens
weet niet / geen mening
burgers worden voldoende betrokken bij de totstandkoming van gemeentelijke plannen
1%
25%
32%
19%
3%
20%
burgers worden voldoende betrokken bij de uitvoering van gemeentelijke plannen
1%
19%
34%
22%
3%
21%
de gemeente is geïnteresseerd in de mening van haar burgers
4%
35%
29%
14%
4%
14%
burgers hebben voldoende invloed op datgene wat de gemeente doet
1%
12%
38%
23%
6%
20%
er zijn voldoende mogelijkheden tot inspraak op gemeentelijke plannen
2%
24%
33%
14%
3%
24%
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
31
C. LOKALE MEDIA
C1 Kent u de rubriek Stadsberichten zoals die onder meer staat in Amersfoort Nu: de gemeentelijke pagina's met artikelen en officiële publicaties (o.a. bouwvergunningen)? (98%) 81% 19%
ja nee
→ ga naar vraag C5
C2 Wat mist u in de Stadsberichten of wat vindt u er juist goed aan?
C3 Ongeveer één keer per maand zijn er in de Stadsberichten twee pagina’s ingeruimd voor groene onderwerpen, zoals natuurgebieden, wandel- en fietsroutes, et cetera. Kent u deze ‘groene pagina’s’? 33% 40% 27%
nee → ga naar vraag C5 ja, ik ken ze wel, maar ik lees ze (meestal ) niet ja, ik ken ze en lees ze (meestal) ook
C4 Wat vindt u van de informatie op deze ‘groene pagina’s’? 16% 44% 5% 35%
(meestal) interessant en informatief soms interessant en informatief zelden of nooit interessant en informatief dat weet ik niet, ik ken ze niet goed genoeg
C5 In Weekblad Amersfoort van vrijdag verschijnt ongeveer één keer per twee weken de pagina 'De Raad', met informatie over de agenda van de vergaderingen en besluiten van de gemeenteraad. Leest u die wel eens? 24% 76%
ja, rapportcijfer: nee
gemiddeld 6,6
C6 Vindt u dat de gemeente u voldoende informeert over haar activiteiten en beslissingen? 1% 47% 20% 8% 24%
32
ik krijg te veel informatie ik word voldoende geïnformeerd meer informatie is welkom ik word onvoldoende geïnformeerd dat weet ik niet / geen mening → ga naar vraag C8
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
C7 Wat mist u in de informatievoorziening door de gemeente of wat vindt u er juist goed aan?
C8 De gemeente informeert bewoners op verschillende manieren. Van welke onderstaande media maakt u gebruik en hoe vaak? ken ik niet
(bijna) nooit
soms
vaak
7%
19%
47%
27%
de wekelijkse e-mailnieuwsbrief van de gemeente (AmersfoortMail)
68%
25%
4%
3%
de gemeentelijke website www.amersfoort.nl
12%
37%
44%
7%
de Informatiewinkel (in De Observant)
15%
60%
23%
2%
informatiebijeenkomsten
21%
67%
11%
1%
videoboodschappen van de burgemeester (via youtube)
66%
31%
2%
1%
twitter (via @Gem_Amersfoort)
59%
36%
3%
2%
Stadsberichten (de informatiepagina’s op woensdag in Amersfoort Nu)
C9 Hoe zou u het liefst op de hoogte gehouden willen worden van gemeentelijke informatie? (meerdere antwoorden mogelijk) 68% 22% 41% 48% 12% 10% 5% 3% 6% 12% 20% 8% 4%
via Stadsberichten in Amersfoort Nu via de wekelijkse e-mailnieuwsbrief van de gemeente (AmersfoortMail) via de gemeentelijke website www.amersfoort.nl via informatiefolders of brieven van de gemeente via informatiebijeenkomsten via de Informatiewinkel via seniorenwegwijzers of AV-teams via videoboodschappen van de gemeente (via youtube) via twitter (@Gem_Amersfoort) via gemeenteuitzendingen op de lokale of regionale radio via een gemeentelijk programma op de lokale of regionale televisie via social media zoals Hyves en Facebook anders, namelijk ___________________________________________________
C10 De gemeente biedt steeds meer informatie (alleen) via internet aan. Wat vindt u van deze ontwikkeling? 47% 24% 23% 6%
dat vind ik een goede ontwikkeling dat maakt mij niet (veel) uit dat vind ik een slechte ontwikkeling weet niet / geen mening
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
33
C11
Via kranten, tv, radio en internet kunnen bewoners weten wat er speelt in de stad en de regio. Van welke onderstaande media maakt u gebruik en hoe vaak? ken ik niet
nooit
soms
vaak
huis-aan-huiskrant De Stad Amersfoort (woensdag)
3%
11%
40%
46%
huis-aan-huiskrant Amersfoort Nu (woensdag)
3%
10%
40%
47%
huis-aan-huiskrant Weekblad Amersfoort (vrijdag)
8%
18%
38%
36%
AD / Amersfoortse Courant (elke dag)
5%
58%
14%
23%
RTV Utrecht (televisie)
4%
45%
41%
10%
Radio M
20%
68%
10%
2%
Bingo FM
25%
70%
5%
<1%
Regio FM
25%
71%
4%
<1%
Golfbreker Radio / QFM
23%
72%
4%
1%
website www.DeStadAmersfoort.nl
12%
55%
29%
4%
website www.WeekbladAmersfoort.nl
16%
73%
10%
1%
website www.RtvUtrecht.nl
15%
72%
11%
2%
14%
67%
18%
1%
website www.AmersfoortNu.nl
Social media zijn netwerken of platforms op internet, zoals Hyves, Facebook of Twitter. C12 Maakt u gebruik van social media? 46% 54%
ja nee
→ ga naar vraag D1
C13 Hoe vaak maakt u gebruik van social media? 54% 17% 27% 2%
dagelijks (vrijwel) iedere week af en toe (vrijwel) nooit
Vraag in AmersfoortPanel Van welke social media maakt u gebruik? (meerdere antwoorden mogelijk) 58% YouTube 49% Hyves 74% Facebook 47% LinkedIn 35% Twitter 6% anders
34
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
Bijlage 2 Kengetallen voor de begroting Communicatie 2009 % inwoners dat vindt dat de gemeente over het algemeen duidelijke informatie geeft -
2011 70%6
6
Dit is exclusief ‘weet niet / geen mening’. De rest van de inwoners die hier wel een mening over heeft is hier neutraal over (24%) of vindt de informatie over het algemeen niet duidelijk (6%)
Lokale media en informatie van de gemeente, Stadspeiling 2011
35