Life Skills: de ervaring van VIA Don Bosco Educaid uitwisseling 12 december 2012
VIA Don Bosco salesiaanse NGO Bestaat iets meer dan 40 jaar «Core business» = skills development for marginalized / socially excluded groups
process through which people acquire the technical / professional, social / cultural and personal skills, attitudes and values that enable them to engage productively in livelihoods and to adapt to the changing demands and opportunities of the economy and the world of work
VIA Don Bosco
Verhouding tot de partners
De 4 opvoedingsdoelen binnen de Salesiaanse aanpak o o o o o
Opvoeden tot vrijheid Opvoeden tot verantwoordelijkheid Opvoeden tot verbondenheid Opvoeden tot zingeving 4 opvoedingsdoelen vormen overal ter wereld binnen de salesiaanse centra de basis voor het opvoeden en opleiden van jongeren
Kunstwerk Koen Lemmens: De 4 opvoedinggsdoelen
Opvoeden tot vrijheid o o o o o
Symbool van de open deur aan de linkerzijde van de afbeelding Jongere vrije keuzes leren maken binnen een goede omkadering Open deur want jongeren staan nooit, vooral niet na een mislukking voor een gesloten deur Deur gaat langs binnen open; jongere moet zelf beslissen wanneer hij eigen weg op gaat Voor de opvoeder/leerkracht: open deur want hij moet gemakkelijk bereikbaar/moet zich begeven tussen de jongeren
Opvoeden tot verantwoordelijkheid o o o o
Symbool van de staf Opvoeden is ook leiding geven; grenzen stellen Verantwoordelijkheid is nodig zodat de jongeren gaandeweg zelf de staf kunnen opnemen Opgeleid worden binnen een salesiaans centrum is zich leren bewegen tussen het ja van de hartelijkheid (symbool van de open deur) en het neen van de redelijkheid (symbool van de staf)
Opvoeden tot verbondenheid o o o o
Symbool van de ronde tafel Aan een ronde tafel kan er weliswaar worden geruzied toch is het ten diepste een plaats van verbondenheid. Jongeren binnen een salesiaans centrum moeten vooral deze verbondenheid ervaren Ze moeten vertrouwen krijgen, verbondenheid ervaren opdat ze zelf vertrouwen zouden kunnen geven
Opvoeden tot zingeving o o
o
Symbool van kruis en de gesloten deur Het kruis is als dusdanig moeilijk herkenbaar aangezien zingevingsvraagstukken niet gemakkelijk herkend worden of ten berde worden gebracht Een gesloten deur wijst op het feit dat er geen kant en en klare antwoorden zijn; jongeren en begeleiders moeten samen naar antwoorden zoeken
De 4 opvoedingsdoelen o o
o
De 4 opvoedingsdoelen vormen de basis van de pedagagogische aanpak binnen een salesiaans centrum Leerkrachten en begeleiders binnen een salesiaans centrum, waar ook ter wereld, reflecteren over de concrete invulling van deze doelen in hun centrum De 4 doelen vormen het kader waarbinnen men ook met Life Skills aan de slag gaat
Life Skills binnen een lokaal centrum o
Elk lokaal centrum kent (in mindere of meerdere mate uitgewerkt) 5 ’werkdomeinen’
o
De opleiding Het domein van de tewerkstelling Het sociale / familiale domein Het ‘legale ‘ domein Het recreatieve domein
o o o o
Life Skills binnen een lokaal centrum o
Wij baseren ons in de volgende slides voornamelijk op het voorbeeld van de centra binnen het netwerk ‘Muchachos y Muchachas con Don Bosco’ (Dominicaanse Republiek)
Voortraject aan de opleiding Strategie om jongeren op straat of bij hen thuis op te zoeken o Doelstelling: hen overtuigen om een opleiding te volgen o Life Skills: o Zelfbeeld/zelfwaardering van de jongere opbouwen o Vertrouwensband creëeren o
Voortraject aan de opleiding Strategie om jongeren met het onderwijscentrum te laten kennismaken door sport- of andere recreatie-activitieiten o Doelstelling: o hen laten kennismaken maken met het opleidingsaanbod o Hen in contact brengen met (onderwijzend) personeel en met leeftijdsgenoten o Life Skills: o Vertrouwensband verstevigen o Jongeren laten reflecteren over hun toekomst o Jongeren laten kennismaken met hun talenten o
De opleiding o o
Feitelijke activiteit: jongeren volgen een kort- of langlopende beroeps- of technische opleiding Hoe herkennen we hierin Life Skills?: o Attitudes worden aangeleerdheid (stiptheid, elkaar leren respecteren, …) o In team leren werken, deadlines respecteren door in kleinere groepjes te werken (probleemoplossend); interpersoonlijke skills; communicate o Leerkrachten zijn zelf vaak ex-leerlingen met éénzelfde achtergrond (staan dicht bij de jongeren, hebben voorbeeldfunctie) = van belang voor het zelfbeeld
De tewerkstelling o o
o
Elk centrum heeft tewerkstellingsbureau (soms bijgestaan door centraal tewerkstellingsbureau). Feitelijke activiteiten: o Arbeidsbemiddeling, sollicitatietraining, bedrijfsbezoeken en stages organiseren, bemiddelen bij conflicten op de werkvloer Hoe herkennen we hierin Life Skills?: o Attitudes die nodig zijn bij een sollicitatie, op de werkvloer of als zelfstandige o Leren over rechten en plichten op de werkvloer (leren ook zelfverzekerd en assertief zijn bij een sollicitatie binnen een werksituatie
Het sociale/familiale domein o
o
Feitelijke activiteit: o Bemiddelen bij ouders om jongere een opleiding te laten volgen o Opleiding aanbieden aan ouders Hoe herkennen we hierin Life Skills?: o Psycho-sociale begeleiding (met een groep ouders of een specifiek gezin) rond thema’s als ouders-kind; intrafamiliaal geweld; communicatie binnen een gezin; waarden; …
Het legale domein o
o
Feitelijke activiteit: o Documenten van jongeren in orde brengen (bijv. geboortecertificaat opstellen); bemiddelen wanneer jongeren met justitie in contact komen;… o Documenteren en jongeren sensibilisren rond mensenrechten, kinderrechten,… Hoe herkennen we in dit domein Life Skills?: o Binnen dit domein wordt er op diverse manieren met de jongeren gewerkt rond mensen- en kinderrechten. Jongeren leren nadenken over zichzelf en hun rechten en hoe ze deze rechten kunnen realizeren
Het domein van de recreatie o
Feitelijke activiteiten: o Organiseren van wekelijkse (soms vaker) sport-, kunst-, sensibiliseringsactiviteiten; o organiseren van zomerkampen enz… o Organiseren van gemeenschapswerk
Het domein van de recreatie o
Hoe herkennen we hierin Life Skills?: o Sport en kunst zijn belangrijke leermomenten binnen een salesiaans centrum o Leren in team te functioneren o Leren communiceren o Leren verbeelding en creativiteit te gebruiken o Leren met gevoelens om te gaan o Leren rond thema’s uit de jongeren zijn leefwereld (intrafamiliaal geweld, relaties, HIV/Aids) in gesprek te gaan
Participatie binnen een lokaal centrum o
Jongeren worden ook betrokken bij de formulering van het strategisch beleid voor een centrum: o Via hearings en werkgroepen enz… hebben ze een belangrijke inbreng binnen de beleidsplanning o Hoe herkennen we hierin Life Skills?: o Kritisch leren denken o Interpersoonlijk skills o Leren werken in groepsverband o Leren communiceren
