Letter Kalender Hasselt 2014
INLEIDING
“Een heel jaar lang elke week een andere Hasseltse auteur in de kijker zetten? Onmogelijk, zoveel Hasselte auteurs zijn er niet.” horen we u denken. Niets is minder waar. Hasselt is bijzonder rijk aan literair erfgoed. In deze kalender wisselen leuke weetjes, korte literaire stukjes en stripfragmenten elkaar af. Hoe gingen we hiervoor te werk? In 2012 startte de Erfgoedcel Hasselt met het in kaart brengen van het literair erfgoed van Hasselt. Het onderzoek van de erfgoedcel beperkte zich niet tot boeken. Ook strips, tijdschriften, kranten, volksverhalen, brieven, toneel- en songteksten, drukkerijen en uitgeverijen werden opgenomen. Alles wat in Hasselt, over Hasselt en door
Hasselaren geschreven is, bundelde de erfgoedcel in het onderzoek. De interessantste, leukste en opvallendste auteurs en tekstfragmenten werden geselecteerd voor deze kalender. Zin gekregen om meer te ontdekken over dit erfgoed? Trek de stad in en wandel langs de literaire en markante plaatsen. Ontdek de betekenis achter straatnamen, waar Hasseltse auteurs gewoond of geboren zijn, enz. Wie weet heeft jouw huis wel een speciale literaire geschiedenis. Na deze wandeling bekijk je de stad met andere ogen. We wensen je veel letterplezier! Het hele onderzoek lees je na op de website van de Erfgoedcel Hasselt (www.erfgoedcelhasselt.be) en van de Provinciale Bibliotheek Limburg (www.limburg.be/pbl). Je gratis wandeling neem je mee bij o.a. Toerisme Hasselt, het Literair Museum, de PBL of Het Stadsmus. Of je kan de wandeling downloaden via de bovenvermelde webpagina’s.
(H)asselt, obb’ oue.re gro.nd bèn iech gebeu.re oech (h)èb iech iévig tréû. gezweu.re iech kèn ouer minsen èn ouer stroate oech zal iech nóéets nemié verloate nej. verans a.ners bèn iech téû.s iech kèn ter bekan ej.der (h)éû.s al ès ’t nemié wèè vrieger tèè.d dee leifde geraa.k dzje nemié kwèè.t da (H)asselt lang nog meu.g bestoa.n èn da z’n tââl nóéet zal vergoa.n (H)asselt, da wè.ns iech oech van oech èn ouer tââl krèè.g iech nóéet genoeg! (Xavier Staelens, Hasselt)
Literair Museum tot 21-04-2014 Tentoonstelling Verhalenreis. De mooiste verhalen van Astrid Lindgren getekend door Marit Törnqvist.
JANUARI
Do
2
Ma
Vr
Di
3
Za
Wo
4
Zo
1 5
Ludovic Van Winkel (pseudoniem Lod Lavki, 1893-1954) was leraar in het Sint-Jozefscollege in Hasselt. Hij was ook priester, aalmoezenier en jeugdschrijver. Bekende werken zijn: De kleine Koning, Uit het leven van een rakker, Toontje de halve gek en Sjee-Krath, waarvoor hij de Staatsprijs voor Literatuur kreeg. Provinciale Bibliotheek Limburg Elke maand organiseert de PBL een gratis lezing op zaterdagnamiddag van 14.00 uur tot 15.30 uur. Een actueel overzicht van de lezingen vind je op www.limburg.be/ pbl of schrijf je in voor het e-zine via pbl@ limburg.be.
JANUARI
Do
9
6
Ma
Vr
10
Lod Lavki °1893
Di
Za
7 11
Wo
Zo
8 12
“Een vrucht, die op de komkommer gelijkt, doch die zich schellen laat gelijk een appelcien en van binnen eene zeer malsche komkommervormige, sappige en smakelijke vrucht inhoudt.”
Doctor Arnold Maes beschrijft als eerste Hasselaar een banaan in Reis naar Midden-Afrika (1879). Dit dagboek is de neerslag van zijn reis met de Association Internationale Africaine van koning Leopold II. Stedelijke bibliotheek 19-01-2014 Toast Literair, vanaf 11.00 uur.
JANUARI
Ma
13
Di
14
Wo
15
Arnold Maes †1878
Do
16
Vr
17
Za
18
Zo
19
eindelijk is haar schaduw zo breed als een veilige schuilplaats: nu kan zij omringd door stilte met de bomen spreken en naar de vier hoeken van het landschap waaien met de wervelwind van toen haar wanhoop nog hoop was.
Nele Warson (° 1983) heeft in korte tijd een zestal dichtbundels laten verschijnen, waarmee ze bij leeftijdgenoten zeer bekend is geworden. Stedelijke Bibliotheek 26-01-2014, 11.00 uur Lezing van Leo Bormans over het boek Het geheim van de liefde.
JANUARI
Do
23
Ma
Vr
20 24
Di
Za
21 25
Wo
Zo
22 26
Hier ligt Andreas Alenus, vriend van de muzen, Die niet zonder lof lange tijd de kinderen opleidde, Vriend lezer, hij verlangt dat gij God met klem zoudt vragen dat Hij zijn ziel in Zijn paradijs de vurig verlangde rust zou schenken. (grafdicht van en voor Andreas Alenus, uit het Latijn vertaald, 1578)
Andreas Alenus, 16de-eeuwse humanist en kenner van de klassieke talen, was leraar Latijn-Grieks en rector aan het Hasselts Sint-Quintinuscollege (Vismarkt 15). Alenus is vooral bekend dankzij zijn Sacrae Heroides, gedichten, pedagogisch werk en als promotor van feministische theorieën. Cultuurcentrum Hasselt 29-01-2014 Toneelhuis, De verwondering (Hugo Claus) Bart Meuleman maakte een theaterbewerking van deze caleidoscopische roman over een man en een land in crisis, met verwijzingen naar WO II en het Vlaamse nationalisme. Stedelijke bibliotheek 30-01-2014 Gedichtendag. Bekendmaking van de winnaars van de gedichtenwedstrijd en prijsuitreiking, vanaf 19.00 uur.
JANUARI FEBRUARI
Do
30
Ma
Vr
27 31
Di
Za
28 29 Wo
1
Zo
2
Iny Driessen, dochter van schrijfster Monda Driessen-De Munck, schreef verschillende jeugd- en kinderboeken en boeken over geloof. “Dit boek is 10 jaar gerijpt op de bodem van twee diepmenselijke ervaringen: enerzijds onze capaciteit om elkaar lief te hebben en met hartverwarmende vriendschap te omringen; anderzijds onze machteloze armoede om die vriendschap in evenwicht en zuiver te beleven midden in de roeping die wij in ons dragen.” (Iny Driessen over haar boek Het geheim van vriendschap en intimiteit) Cultuurcentrum Hasselt 04-02-2014 Pauw & Hemmerechts, HERMAN. Herman de Conincks poëzie is vaak van een misleidende eenvoud: “Ik heb er bundels en vrouwen over gedaan om zo weinig te zeggen.” Pauw & Hemmerechts brengen een gevarieerde voorstelling vol ontroering, taalliefde, muziek en humor.
FEBRUARI
Ma
3
Di
4
Wo
5
Iny Driessen °1961
Do
6
Vr
7
Za
8
Zo
9
Hasselaar Hendrik van Veldeke (ca. 1140-ca. 1200) is de oudste bij naam bekende Nederlandstalige schrijver. Zijn werk is onderdeel van een internationaal literair netwerk. Hij schreef onder andere liefdesgedichten. De meeste stukjes beginnen met een verwijzing naar de natuur, die de dichter in een bepaalde stemming brengt. In het volgende lied verlangt de dichter naar zijn geliefde thuis, die hem al even blij maakt als de vogels die hij hoort zingen:
Ez tuont diu vogelîn schîn, Daz siu die boume sehent gebluot, Ir sanc machet mir den muot Sô guot, daz ich vrô bin Noch trûric niht kan sîn. Got êre sî, diu mir daz tuot, Al über den Rîn, Daz mir der sorgen ist gebuot, Aldâ mîn lîp verre ist in ellende.
FEBRUARI
Do
13
Ma
Vr
10 14
Di
Za
11 15
Wo
Zo
12 16
De man in het zwart wees naar de kleine televisie en zei: ‘Zet het nieuws van TV Limburg op.’ Dirk deed wat van hem gevraagd werd en wachtte af. Ze hadden geluk want de reclame was net gedaan. Ze luisterden naar het eerste gedeelte van het nieuws waarin de moord op Waraworn Suwan en het interview met Ilona was. ‘Uitzetten!’ zei de man in het zwart. Dirk zette de televisie uit en vroeg opnieuw:’En wat kan ik voor de heren doen?’ De man met de grijze lange overjas en wandelstok tikte eenmaal op de grond. De chauffeur kwam meteen in actie. Hij boog voorover naar Dirk met de mededeling:’Mijn baas wordt niet graag onderbroken.’ Deze opmerking vond Dirk natuurlijk redelijk belachelijk want de in het grijs geklede heer met een spits en grauw gezicht met zwarte kraaloogjes had zijn mond nog niet eens opengedaan. De grijze heer rechtte zijn rug en begon te praten met een vreemde, hoge stem:’Ik heb je uitgekozen omdat je zo goed bent. Je weet paden te bewandelen die niet altijd het daglicht mogen zien en dat bevalt me wel. Ik heb je natuurlijk nagetrokken, om niet te zeggen doorgelicht. Je boekhouding van zowat de laatste vijf jaren heb ik onder het vergrootglas bekeken. Aardig staaltje van vindingrijkheid, moet ik zeggen. Mijn conclusie is dan ook dat jij de geknipte man bent voor deze zaak.’… (Uit De Kanaalkom, 2011)
Jeannette Mimi Funk schreef eerst kortverhalen en gedichten. In 2009 verscheen haar eerste roman Moord in de TT-wijk. In 2011 volgde de tweede thriller De Kanaalkom. Zo werd Hasselt opnieuw het decor voor een moord die onderzocht wordt door de inspecteurs Esther en Ilona.
FEBRUARI
Do
20
Ma
Vr
17 21
Di
18
Wo
Jeannette Mimi Funk °1950
Za
22
Zo
19 23
de lente wacht met aarzelende zon en vruchtbare winden en spuit de bast vol sap en kracht. (Uit De Lente komt, 1963)
Trudo Hoewaer (1907-1984) was onder andere landbouwleraar in het Sint-Jozefscollege van Hasselt. Hij woonde in de Toekomststraat 29 in Hasselt. In zijn vrije tijd was hij redacteur van het tijdschrift Oostland. Hij schreef ook losse gedichten en bracht heel wat dichtbundels uit. Cultuurcentrum Hasselt Uitgelezen. Een unieke literaire avond zonder schrijvers, wél met bevlogen en boeiende panelleden die vertellen over lezen. Meer info: www.ccha.be.
FEBRUARI MAART
Do
27
Ma
Vr
24 28
Di
Za
25 1
Wo
Zo
26 2
Adrien de Corswarem werkte als advocaat aan de Hasseltse balie. Daarnaast zette hij zich in voor het culturele en maatschappelijk leven van Hasselt. Zo was hij onder andere voorzitter van het Davidsfonds en medestichter van de Kristen Sociale Werken in Limburg. De Corswarem was vooral ervaren in de schoolwetgeving en in gemeentelijke bestuurszaken.
Ma
MAART
Do
6
Vr
3 7
Adrien De Corswarem °1849
Di
Za
4 8
Wo
Zo
5 9
Eerste bedrijf. Eerste tooneel. (…) (De pendule, op den schoorsteenmantel, slaat zes uur.) PAUL. – Zes uur! De jonggehuwden kunnen ook niet lang meer aan de feesttafel vertoeven, want hun trein vertrekt om zeven uur vijf. SOFIE. – Waar reizen ze ook weêr naar toe om er hunne witte broôkens op te smullen? PAUL. – Dezen nacht logeeren ze te Brussel, morgen gaat het naar Parijs en verder naar Nice en omstreken. SOFIE. – Nice! Ja, mejuffer Laura, ik wil zeggen mevrouw Tack, heeft me reeds meermalen van dat goddelijk oord verteld. PAUL .– Inderdaad, op u vertrouwde ze ten volle. SOFIE. – Evenals ik van u het beste verhoop. PAUL. – Wie weet, Sofietje, reizen wij ook niet eens naar ginder? (Uit: Een bezorgde moeder: geprimeerd blijspel in drie bedrijven, 1909)
Diederik Speelmans werd geboren in de Demerstraat 69 in 1863. Al vanaf 1892 was hij voorzitter van De Burgersvrienden in Antwerpen. Niet alleen was hij een uitstekend acteur, maar ook een talentvol regisseur en een bekwaam toneelschrijver van blijspelen met sociale en morele tendens. Stedelijke bibliotheek en Provinciale Bibliotheek Limburg 15 tot 30-03-2014 Jeugdboekenweek
MAART
Do
13
Ma
Vr
10 14
Di
Za
11 15
Wo
Zo
12 16
Hazim is twaalf, maar tegen toeristen moet hij zeggen dat hij veertien is. Zes dagen per week werkt hij als kinderarbeider in een muffe koperslagerij in de Marokkaanse stad Fez. Via zijn vriend Youssef leert hij Robert kennen, een buitenlander die een gastenverblijf heeft. Robert wil Youssef en Hazim helpen. Maar gaandeweg ondervindt Hazim dat Roberts bedoelingen niet altijd even zuiver zijn. ‘Losse handen’ is een levensecht boek over kwetsbaarheid, misbruik en de kracht van vriendschap. Bettie Elias (°1953) is een gevierd jeugdauteur. Centraal in haar boeken staan levensechte situaties. Ze schrijft over vriendschap (Jan en Jan) en verdriet bij kinderen (Water van zout), maar ook over onderwerpen als racisme (Thuis eten we apentaart). In 2005 startte ze met een serie boeken over kinderrechten. In het eerste boek Weg zien we hoe Dinar moet vluchten uit Kosovo en hier als vluchteling terechtkomt. Hij of ik? gaat over kindsoldaten, kinderen in Afrikaans oorlogsgebied die verplicht worden om mee te vechten in een wrede oorlog. In Dichter bij de maan, gebaseerd op waar gebeurde feiten, lezen we hoe Vik na school op de zolder wordt opgesloten. Haar jongste boek Losse handen gaat over kinderarbeid en misbruik. Intussen schreef ze 29 boeken waarvan er verschillende vertaald werden, won viermaal een Boekenwelp en kreeg vijf keer een bekroning van de Kinder- en Jeugdjury’s.
MAART
Do
20
Ma
Vr
17 21
Di
Za
18 22
Wo
Zo
19 23
‘In liefde en in vergiffenis’, fluisterde ze, ‘in begrip en vertrouwen, in goede wil en in het geloof in het leven, zoals God dit schiep. Daar is het paradijs.’ (Uit Dit is het paradijs, 1952)
Romanschrijfster Monda De Munck (1922-2010) trouwde in 1952 met architect Mathieu Driessen. Het koppel kreeg acht kinderen en vijfentwintig kleinkinderen. Monda schreef sprookjes, jeugdboeken, romans en novellen. In 1948 publiceerde Monda haar eerste grote werk: De vrouwen van Dalvajoes. Met verschillende werken viel ze in de prijzen. Zo kreeg de roman Dit is het paradijs (1952) de Vlieberghprijs van het Davidsfonds. Stedelijke bibliotheek 30-03-2014, 11.00 uur Lezing van Mani Amiri over het boek Dochter van Iran
MAART
Do
27
Ma
Vr
24 28
Di
Za
25
Wo
26
29 30 Zo
Guffens Les lettres et les arts ont de brillants enfants Par un Dieu magnanime assignés à la terre Pour relever les cœurs, pour rendre les temps Pour faire une œuvre grande autant que salutaire. Hasselt a vu Guffens se placer en leurs rangs, Et peindre des tableaux d’un si beau caractère Qu’ils seront admirés des petits et des grands Sans que nul jamais puisse échapper au mystère. Voyez en Saint-Quentin le chemin de la Croix, Et les fonds baptismaux aux fresques remarquables ! Voyez Arnold de Looz aux effets admirables ! Nos édiles devaient assigner d’une voix, A l’un des boulevards, le nom de cet ancêtre, Que tous proclameront bien hautement un maître !
Emiel Gielkens schreef lachwekkende gedichten en toneelwerk, meestal in het Frans. In 1927 publiceerde Gielkens een bundel met ruim 300 Franstalige sonnetten over zijn geboortestad Hasselt. Eén van die gedichten is opgedragen aan de bekende Hasseltse schilder Guffens.
Ma
MAART APRIL
31
Di
1
Wo
2
Emiel Gielkens °1849
Do
3
Vr
4
Za
5
Zo
6
‘Europe is drifting slowly but
steadily towards an awful catastrophe, which, if it does happen, will throw back civilization for the coming generation.’ (Uit The Anglo-German Problem, 1912)
Charles Louis Camilles Saroléa (1870-1953) was onder andere professor Frans aan de universiteit van Edinburgh, Belgisch consul in Edinburgh en oorlogscorrespondent voor Daily Chronicle en The New York Times. Saroléa beweerde dat hij twintig talen kende. Cultuurcentrum Hasselt 07-04-2014 Fernweh, Winterlicht (Jeroen Brouwers) In deze monoloog speelt Thomas Janssens vol overgave de rusteloze schrijver die koste wat het kost de middelmatigheid wil overstijgen en dat ene ‘onvergeetbare boek’ wil schrijven. Cultuurcentrum Hasselt 08-04-2014 Fernweh, Schaduwkind (P.F. Thomése) “Een vrouw die haar man begraaft, wordt weduwe genoemd, een man die zonder zijn vrouw achterblijft, weduwnaar. Een kind zonder ouders is wees. Maar hoe heten vader en moeder van een gestorven kind?” Met Schaduwkind schrijft Thomése over de dood van zijn dochtertje.
APRIL
Do
10
Ma
Vr
7 11
Di
Za
8 12
Wo
Zo
9 13
Ach, was ik nog maar even Dat jongetje van zeven Dat jongetje op dat feestje op die stoel Het jongetje van zeven Waar is dat toch gebleven Het zong zijn liedjes met zoveel gevoel Ik zou heel wat willen geven Om nog een keer in mijn leven Weer dat jongetje te zijn, daar op die stoel. (Uit Het jongetje van zeven – gezongen door Miel Cools)
Emile August (Miel) Cools (1935-2013) was een Vlaamse zanger, gitarist en kleinkunstenaar. Hij wordt de ‘Nestor van de kleinkunst’ in Vlaanderen genoemd. Zijn bekendste nummers zijn Boer Bavo, Houden van, De Troubadours, De Soldaat, Vader, Lied van Jan, De Zeven Zwanen en Niet Bang Zijn. Zijn belangrijkste tekstschrijvers waren Bert Broes, Jaak Dreesen en Louis Verbeeck.
APRIL
Ma
14
Di
15
Wo
16
Miel Cools °1935
Do
17
Vr
18
Za
19
Zo
20
Eenzame wouden, schaduwrijk loover, Bannen wij zorgen en kommer. Zonnegewelven strekken zich over Mossige paden met lommer. (Uit het gedicht Eenzame wouden, 1899)
Karel Quadvlieg (1848-1901) was hulpapotheker in Het Sweert op de Grote Markt. Daarnaast was hij dichter van vooral fabels.
APRIL
Do
24
Ma
Vr
21 25
Di
Za
22 26
Wo
Zo
23 27
Ik nam de telefoon op. Een mannenstem die ik nooit eerder gehoord had. Of het bij mij was? Het was bij mij. Of mijn dochter thuis was? Ja, die was thuis. Of hij ze even kon hebben? Ik hoorde mezelf antwoorden dat het kon. Een man voor mijn dochter. Ja goed, een jóngen maar toch een man. Toch helemaal anders dan wanneer Linda of Annemie belden om te vragen of ‘ze ‘ thuis was. Ik ging bij de trap staan en riep naar boven: ‘Er is iemand voor jou aan de telefoon!’ ‘Ik ko-om!’. Waarom van de ene verdieping naar de andere altijd met twee klinkers moet geroepen worden weet ik niet, maar men doet dat zo. ‘Ik ko-om!’. Ze kwam. (Uit Pingpongen in Voor wie fluit de merel ?, 1977)
Duizendpoot Jos Ghysen (1926) is vooral bekend als radio- en tv-figuur (Te Bed of Niet Te Bed, Zondag Josdag). Daarnaast was Ghysen schrijver. Hij debuteerde als romanschrijver onder het pseudoniem André Roggen maar is vooral bekend van zijn cursiefjes. Die las hij wekelijks voor in Het Schurend Scharniertje’, publiceerde ze in talrijke boeken en vertolkte ze muzikaal met Louis Verbeeck en Miel Cools. Hij vertaalde Hergés strip Mannen op de Maan in het Hasselts naar Manne obbe Moan.
Ma
APRIL MEI
Do
1
Jos Ghysen °1926
Vr
28 2
Di
Za
29 30 Wo
3
Zo
4
Moeder Je hebt vrouwen als vogels, bedreven in de jonge jaren van hun kinders, vleugels open klappend, hen behoedend voor gevaren, en ondersteunend waar nodig. Je hebt moeders als kloeken, warmtegevend in de winter, alert op accentjes, skivakanties boekend klaar voor op de skilatten, of samen op de lappen, /ze was loslatend in de lente, uitzwaaiend in de herfst/ je hebt vrouwen als stranden, waar aandacht aanspoelt, en zorgzaamheid wordt teruggeven via de baren van de zee. doordacht reagerend na alles te hebben aangevoeld, elke strijd in je leven, draag je met je mee. … (Uit Moeder, 2013)
Podiumdichter Jee Kast mixt ‘spoken word’, poëzie, kleinkunst- en rapelementen in entertainende onemanshows. Geboren als Joost Stockx (°1977) ontleende hij zijn artiestennaam aan de titel van zijn eerste jeugddichtbundel Julie, de trut in de kast.
Ma
MEI
Do
8
Vr
5 9
Di
Za
6 10
7
Wo
Zo
11
Moederdag
De bekendste orchestratie van de Hasseltse musicus Alex Pierloz (1853-1919) is het alom gekende Hasselts Meiliedje, zoals het nog steeds jaarlijks wordt uitgevoerd tijdens de meiboomplanting. Literair Museum 18-05-2014 tot 02-11-2014 Tentoonstelling Reis/Schetsboeken (werktitel) Stedelijke bibliotheek 18-05-2014, 10.30 uur Lezing door Erik Moonen: Dwaalspoor dyslexie
Ma
MEI
Do
15
Vr
12 16
Di
Za
13 17
Wo
Zo
14 18
“Zoo ver het oog zien kon, gloeiden de kruinen der dennen in koperkleurigen zonnebrand en teekenden met klimmen en dalen een lijn van spichtige naaldentakjes scherp af over het blauwende loof, dat dicht, met schaduwschakeeringen, boven de duizenden rode stammen golfde. De hooggekuifde heide tierde weelderig en bebloemd in bruinen en gelen oker onder de diepblauwe avondlucht.” (Uit Heikleuters, 1907)
Alfons Jeurissen werd geboren aan de Fruitmarkt 22 (huidige eetcafé Florian). Omdat hij voor zijn werk vaak alleen rondtrok, had hij tijd om te schrijven. De Limburgse heide was zijn grootste inspiratiebron. Zijn bekendste werken zijn Broeder Bertus, Heikleuters en De Heksendans. Via de verhalen van Jeurissen komen we te weten hoe de Kempense bevolking begin jaren 1890 leefde en werkte, hoe ze zich kleedde en wat haar gewoontes waren.
Ma
MEI
19
Di
20
Wo
21
Alfons Jeurissen °1874
Do
22
Vr
23
Za
24
Zo
25
“En we hoopten dat er een wonder zou gebeuren, dat de Russen zich zouden overgeven bijvoorbeeld, maar ze wonnen bijna elke slag, en als wij Russen waren geweest en bijna elke slag wonnen zouden wij ook niet opgeven. Dus het wonder gebeurde niet, maar we bleven hopen op een ommekeer, iets waardoor we weer voor altijd rechtop konden lopen, zonder ogen aan alle kanten van ons lijf en zonder geweer, met onze handen in onze zakken, een liedje fluitend omdat de zon was gaan schijnen, onze kleren eindelijk droog raakten en we weer gewoon naar huis konden. We bleven hopen omdat er niets anders opzat. In mijn hoofd was leegte of hoop. Ik overleefde op leegte en hoop.” (Uit Allemaal willen we de hemel, p. 274)
Tussen 1976 en 1984 was Els Beerten als freelance medewerker verbonden aan TOPmagazine, waarvoor ze verhalen en gedichten schreef. Gedurende verschillende jaren schreef ze columns voor het tijdschrift Runner’s World. Een aantal van haar boeken werd vertaald en viel in de prijzen. Allemaal willen we de hemel (2008) is waarschijnlijk haar bekendste werk.
MEI JUNI
Ma
26
Di
27
Wo
28
Els Beerten °1959
Do
29 30 Vr
Za
31
Zo
1
(Uit De poweet op de Reddelberg, 1982)
Steven Wilsens (1937) is vooral bekend als tekenaar van monumenten en stads- of dorpsgezichten. Zijn eerste tentoonstelling had plaats in Galerie Helikon in Hasselt in 1962. Vanaf 1963 verzorgde hij de illustraties in de rubriek Beknopt Verslag van Gaston Durnez in de Standaard-groep. Daarnaast is hij ook cartoonist, graficus, striptekenaar, illustrator van boeken, ontwerper van postzegels en bierviltjes. 08-06-2014 De Sage van de Eenhoorn in Herkenrode
Ma
JUNI
Do
5
Vr
2 6
Di
Za
3 7
Wo
Zo
4 8
Anno XXXVII undecima juny op eenen maendach is hy door Cueringhen doer gegaen eenen struysvoghel, sy leydden hem met eenre coorden,… ende dese struys is corpulent ende heeft voeten gelyck een kau ende en vliecht nyet hoech doer syn corpulentie, ende ten heeft egeen meere viant dan 1 peert, item het eet yerstoel, speen ende haver. (Uit Dagboek, fol. 39, Van den struysvogell)
Christiaan Munters (ca. 1505-1555) was kapelaan in Kuringen. Van oktober 1529 tot 1 april 1545 noteerde hij gebeurtenissen in zijn parochie en omgeving maar ook buitenlandse feiten. Uit zijn notities blijkt onder andere dat het geestelijke gedrag in die periode niet altijd even devoot was. In 1537 werd Kuringen verrast door het bezoek van een struisvogel.
Ma
JUNI
Do
12
Vr
9 13
Di
Za
10 14
Wo
Zo
11 15
dat alle schepsel jesus eere, dat alle zondaer zich bekeere, dat die rechtveerdig zijn met vreugd stantvastigh blijven in de deugd! (Uit Den H. kruijswegh van onzen heere Jesus. Verdeijlt in XIV. Statien, 1820)
Priester Niklaas Frans Sallez werd geboren in Hasselt in 1752. Zijn vader, Adriaan Theuwissen, die burgemeester werd in 1775-1776, bouwde in 1781 het huis Het Schip aan de Maastrichterstraat. In dat huis zou Sallez tot 1802 de miraculeuze hostie van Herkenrode bewaard hebben. Nadien borg hij de heilige hostie op in zijn nieuwe woning achter het stadhuis. Daar overleed hij in 1829. Stedelijke bibliotheek 22-06-2014, 11.00 uur De Klapekster, Het leven tijdens de Groote Oorlog Vertelvoorstelling over het dagelijkse leven in het bezette België.
JUNI
Do
19
Ma
Vr
16 20
Di
Za
17
Wo
18
21 22 Zo
Djef Anten (1851-1913) was kunstschilder, handelaar, politicus, historicus en directeur van de Academie Hasselt (1901-1908). Hij speelde amateurtoneel en schreef enkele toneelstukken voor de vereniging Koninklijke Kring Minerva. Ook zijn historische en litteraire impact mag niet onderschat worden. Anten schreef verschillende bijdragen voor het tijdschrift L’Ancien Pays de Looz. Daarnaast ontwikkelde hij een interessante theorie over het ontstaan van Hasselt. (Uit de collectie Limburgensia van de Provinciale Bibliotheek Limburg, Hasselt)
JUNI
Do
26
Ma
Vr
23 27
Di
Za
24 28
Wo
Zo
25 29
Uit uw navel ben ik geboren In de koelte van een hazelaar En lichter dan lucht verdamp ik in jaren In uw warme middagzon, Mijn gedachten als armen om u heen. (Uit Daar waar ik geboren ben, 2009)
Ivo Konings is schrijver (gedichten, romans, columns en toneel), beeldhouwer, schilder, journalist bij De Morgen, zanger, Hasselts gemeenteraadslid en schepen, Limburgs provincieraadslid. Hij ontving herhaaldelijk prijzen voor zijn werk (De Debuutprijs, laureaat Basiel de Craene prijs, laureaat van het Vermeylenfonds, Cultuurprijs van de provincie Limburg). Stedelijke bibliotheek en Literair museum Zomerclub. Tweewekelijkse workshop, op woensdagnamiddagen in de zomer. Kijk voor de praktische informatie op http://bibliotheek.hasselt.be en www.literairmuseum.be.
Ma
JUNI JULI
30
Di
1
Wo
2
Ivo Konings °1945
Do
3
Vr
4
Za
5
Zo
6
Micheline Wauman woonde in de Elfde Liniestraat 21. Ze was kleuteronderwijzeres in Sint-Gerardus Diepenbeek. Daarnaast was ze ook jeugdauteur. Werken van haar hand zijn: De wondertrein, De klok van de kasteelheer, Kim en Kam op reis.
Ma
JULI
7
Di
Micheline Wauman †2008
Do
10
Vr
11
Za
8 12
Wo
Zo
9 13
De koning en zijn paarden Hij trekt glanzende paarden na in zijn vertrekken en verkondigt heidens hun bloed vanuit strijdwagens. Hij spiegelt zich in een paardenoog, laat het bliksemen over zijn land en hinnikt. Maak ook achter de teugels van zijn stoeten draven de wolken steeds voorbij. (Uit Cyclus, 1980)
Marc Journée is een geboren en getogen Hasselaar, pedagoog van opleiding. Hij doceerde aan de Xios Hogeschool Limburg, de Erasmusuniversiteit in Rotterdam en het Jungiaans Instituut in Nijmegen. Hij schreef twee dichtbundels: Samurai (1977) en Cyclus (1980).
Ma
JULI
Do
17
Vr
14 18
Di
Za
15 19
Wo
Zo
16 20
Als auteur debuteerde Jules Melchior met een paar werkjes over de drankbestrijding. Hij gaf ook een reeks handboeken voor het lager onderwijs uit. Dat Hasselt hem nauw aan het hart lag, bewijzen zijn opzoekingen naar het verleden van de Hasseltse binnenstad. Hij noteerde de historiek van diverse gebouwen straten en pleinen. In 1989 werd zijn noeste arbeid uitgegeven, weliswaar herschreven en aangevuld door Guido Caluwaerts. Het boek Hasselt intra muros. Hasselt binnen de oude wallen. Historiek van straten, pleinen, gebouwen en huizen zoals opgetekend door Jan Juliaan Melchior (1848-1920) kan beschouwd worden als een gids doorheen oud-Hasselt. Voor vele honderden nu verdwenen gebouwen, die allemaal nog bestonden in Melchiors tijd, zijn deze aantekeningen trouwens de enige restanten.
JULI
Ma
21
Di
22
Wo
23
Jules Melchior °1848
Do
24
Vr
25
Za
26
Zo
27
Jeanke ligt met wijdopen ogen in zijn bed te peinzen. Het is ijzig koud en de zwarte overjas van pa die over hem ligt uitgespreid kan die door merg en been dringende kou niet verdrijven. Zijn slaapkamertje ligt vlak onder de pannen van het bescheiden werkmanshuisje in de Sint-Jozefstraat. …. De wind zoekt zich zacht zoemend een weg doorheen de verweerde dakkieren. Jeanke kan de slaap niet vatten. Zijn hoofd doet pijn. Hij heeft gevochten met Louis van “het Pupke”. Die heeft zijn klompen stukgeslagen op Jeanke’s kop. Hij wrijft over de dikke buil en zint op wraak: Iech hèb allien mar Lewéjke zènne pere vir “Pipke” oeetgeschete. Ejdere mins obbe Beek kient oaze lange plakker bè die noanaam. Djië mut die lempes zejen triën bè ne zjar vannèn fejer mamzèl en wejvere bè z’n kont as e pipke. Beuven obbe lier stond die koekevèèfoeg euch te wejvere, krek wèè e sèrveuske oeet de Mooie Moolen. (Uit De Hasseltse Beek, s.d., p. 72)
Als rasechte volksverhalenverteller bracht Jef Mangelschots verhalen over Kermt en de wijk De Beek samen in tien boeken. Spoken, heksen, kwakzalvers, zigeuners, stropers en onvergetelijke dorpsfiguren worden de lezer aangereikt als een boeiende film.
JULI AUGUSTUS
Do
31
Ma
Vr
28 1
Di
Za
29 30 Wo
2
Zo
3
Dikke mensen Dikke mensen weten alles van de liefde, tot in de meest verloren uithoek van hun lijf, de katakomben van hun vlees. Hun buik is buitenland waarin zij wonen, aldoor verlangend naar de slankste tailles die hen doen watertanden als gebak. Er is geen mens oprechter droef, zo goedlachs treurig in die afgelegen balg, die verre tenen en die bolle billen, alsof zij slechts uit overschot bestaan: zo’n kleine honderd kilo niets die niemand ooit zal willen. Luuk Gruwez woont sinds 1976 in Hasselt, waar hij tot 1995 werkzaam was in het kunstonderwijs als leerkracht. In 1993 nam Gruwez deel aan het Groot Dictee van de Nederlandse Taal in Den Haag en eindigde tweede, waardoor hij in de categorie Bekende Vlamingen en Nederlanders nog steeds geboekstaafd staat als de beste deelnemer ooit. Gruwez geldt als een van de meest gebloemleesde dichters in het Nederlandse taalgebied.
AUGUSTUS
Ma
4
Di
5
Wo
6
Jef Mangelschots °1930
Do
7
Vr
8
Za
9
Luuk Gruwez °1953
Zo
10
O dorre heide, zoo eindelijk uitgerekt, O! wijde hemel, die alleen uw liefde strekt Van rein azuur vol gouden zonneweelde Om al den nood, al de armoê der misdeelde; O! schaamle heide, in uw donker bruin habijt Een boetelinge, die haar zonden beschreit… (Uit Avondschemering, 1906)
Huibrecht Haenen (1873-1908) was klerk bij de rechtbank van eerste aanleg in Hasselt. Hij schreef talrijke losse gedichten in tijdschriften en bracht diverse dichtbundels uit. Literair Museum 14-08-2014 tot 31-08-2014 Zin in Zomer. Literaire ontmoetingen op mooie locaties – www.zininzomer.be
AUGUSTUS
Do
14
Ma
Vr
11 15
Di
Za
12 16
Wo
Zo
13 17
Op 18 augustus, de feestdag van Sint-Antonius, trakteerden de Hasseltse stokers en brouwers vroeger op Hasseltse ‘scheermoel’ of ‘slangenkoek’. De koek werd gegeten met stroop overgoten en doorgespoeld met een borrel of een pot bier. (Uit Culinaire herinneringen aan Hasselt, de hoofdstad van de smaak, 2006, p. 85, Jacques Collen en Raymond Rutten)
AUGUSTUS
Do
21
Ma
Vr
18 22
Di
Za
19 23
Wo
Zo
20 24
Al de rest heeft geen belang Zing, zo vroeg je, niet van mijn stille kreten, niet van mijn schoot alleen, maar ook van wat geen een beter dan jij kan weten; niet van mijn zoete zinnen, niet van mijn mond alleen, maar ook van wat geen een zo diep bij mij hierbinnen deed bloeien winters lang. Al de rest heeft geen belang. (Uit Een fles met een boodschap: Gedichten, 1981)
Dries Janssen (1925-1998) was een veelzijdig auteur van gedichten, verhalen, luisterspelen, novellen, romans, bloemlezingen, monografieën, aforismenbundels en recensies. Toen zijn literaire productie wat minder werd, schreef hij voor de reeks Limburgse monografieën van de Koninklijke Vereniging van Limburgse Schrijvers verschillende monografieën over schrijvers. Hij was een minzaam en bescheiden man die ooit “de meeste onderschatte auteur van Limburg” werd genoemd.
AUGUSTUS
Do
28
Ma
Vr
25
Di
26
29 30 Za
Wo
Zo
27 31
Hubert Droogmans ontwikkelde een indrukwekkende carrière in Katanga, Congo. Hij had een grondige kennis van de streek, zowel boven- als ondergronds, en besteedde grote aandacht aan de ontwikkeling van de lokale landbouw en ziekenhuizen. Dat bewijzen de tientallen publicaties van zijn hand over geologie, geografie en landbouw. In 1925 zou zelfs een mineraal naar hem vernoemd zijn: het droogmansiet.
SEPTEMBER
Do
4
Ma
Vr
1 5
Di
Za
2 6
Hubert Droogmans °1858
Wo
Zo
3 7
Frans Titelmans (1502-1537) was een Vlaamse filosoof, theoloog, exegeet en catecheet. Hij was onder andere professor aan de universiteit van Leuven. Titelmans durfde het aan om kritiek te geven op de wereldberoemde humanist Erasmus. Diens vertaling uit het Grieks naar het Latijn van het Nieuwe Testament en in het bijzonder de Brief van Paulus aan de Romeinen was volgens Titelmans niet correct wat betreft de inhoud en stijl. Frans Titelmans schreef drie volumineuze werken om zijn stelling te verdedigen. In 1536 stopte hij zijn bedrijvigheid als schrijver en leraar en ging naar Rome. Daar trad hij in bij de kapucijnen en legde zich toe op de verzorging van ongeneeslijke zieken. In zijn omgeving werd hij beschouwd als een heilige. Hij stierf in 1537 op de jeugdige leeftijd van 35 jaar in het klooster van Anticoli di Campagna.
SEPTEMBER
Do
11
Ma
Vr
8 12
Frans Titelmans †1537
Di
Za
9 13
Wo
Zo
10 14
Bij de Maastrichterpoort stonden eenige soldaten, die de strijders wilden ter hulp snellen. Een deze, luitenant Denis Nieustadt, ingekwartierd op de winning van Terpoorten, werd op den drempel eener herberg tegenover het refugehuis van Herckenrode door een geweerkogel gedood. (Uit: Jonkmanskamer: het gevecht in de Planckeweide : (Eene schets uit de geschiedenis van Hasselt), 1895)
Henri Van Neuss (1835-1907) werd geboren in Hasselt als zoon van Jean George, bureauchef van de burgerlijke stand, en van Philippine Mechtilde Veermans. In 1859 werd hij tot stadssecretaris van Hasselt benoemd. Daarna was hij van 1896 tot begin 1903 rijksarchivaris voor Limburg. Over de geschiedenis van zijn geboortestad publiceerde hij in plaatselijke tijdschriften verschillende artikels. Stedelijke bibliotheek 21-09-2014 Start van het voorlezen
SEPTEMBER
Do
18
Ma
Vr
15 19
Di
Za
16 20
Wo
Zo
17 21
Johannes Mantels (1599-1676) was een Hasselaar in hart en nieren. Hij werd in de Limburgse hoofdstad geboren, groeide er op, werkte er lange tijd en overleed er. Tijdens zijn leven bekleedde deze ijverige augustijnenpater talloze functies in binnen- en buitenland en doceerde hij theologie. Mantelius werd vooral bekend met zijn historische studies over het verleden van Hasselt en Loon. Zijn belangrijkste werk is Hasseletum, sive ejusdem oppidi descriptio, qua continetur totius historiae Lossensis compendium uit 1662. Om het boek toegankelijker te maken voor zijn stadsgenoten, stelde hij er in 1664 een Nederlandstalige samenvatting van op. Stedelijke bibliotheek 28-09-2014, 11.00 uur Lezing door Barbele Kindt. Cholesterol, vriend of vijand?
SEPTEMBER
Ma
22
Di
23
Wo
24
Joannes Mantelius °1599
Do
25
Vr
26
Za
27
Zo
28
Welke dichter zal ooit de schoonheid bezingen van deze poolwereld? Welke menselijke taal zal ooit haar bekoring kunnen weergeven? Wij zijn onder de bekoring van een schouwspel, dat de verbeelding onmogelijk kan bevatten, dat mijn pen niet zou kunnen beschrijven. Meer dan in enig land ter wereld vertroont hier het licht zijn onverwachte en wonderbaarlijke grilligheid. De doodse en verlaten wereld, die ons omringt, wordt eensklaps, als werd zij aangeraakt door de staf van een tovenaar, veranderd in een feeëriek verblijf, zo schoon als een droom, om daarna weer het zo indrukwekkend voorkomen aan te nemen van een chaotische, dode eenzaamheid. (Uit: Vijftien maanden aan de Zuidpool: reis van de ‘Belgica’, s.d.)
Adrien de Gerlache de Gomery (1866-1934) was de eerste die een wetenschappelijke expeditie naar Antarctica ondernam en er overwinterde: het team verzamelde er informatie over het continent bij een temperatuur van 40 graden onder nul.
SEPTEMBER OKTOBER
Do
2
Ma
Vr
29 30 Di
3
Za
4
Wo
Zo
1 5
Hakbijltje (h)erste.l, rëste.l (o.), mv. –e (de 1ste e is toonloos): “handbijl, hakmes, vooral om klein hout te hakken”: in verscheidene vormen bekend: Oh. Gloss. herstel, harstel (1593, 1596, 1636), S., R., T. en C.V. hastel, L.I. houwestel, restel, herstel, hokestel, Brees o.kstè.l, Kemp. häftäl, enz. De oorsprong blijft onzeker en de juiste etymologie wordt bemoeilijkt door de dubbele uitspraak (h)ërste.l en rëste.l. Omwille van de klemtoon op de laatste lettergreep moet het van Romaanse oorsprong zijn, nl. het woord hache “bijl”. Een oude afleiding was hachereau “hand- of veldbijltje”, en daar woorden op –eau teruggaan op een vorm met –el, mogen we een ouder hacherel aannemen. Via hasserel naar hastrel (tussen s en r wordt er vaak een t ingevoegd) en vervolgens, na verspringing van de r, naar (h)ërste.l. De vorm rëste.l, door verspringing van de r, komt ook voor. Het woord komt voor in het Oudhasseltsch Glossarium als herstel, harstel en staat in verscheidene idiotica. (Uit Dieksjenèèr van ‘t (H)essels: woordenboek van het Hasselts dialect: 6000 trefwoorden + enkele duizenden bijkomende kruisverwijzingen, 2013, p. 176)
Stedelijke bibliotheek en Provinciale Bibliotheek Limburg 11 tot 19-10-2014 Bibliotheekweek
OKTOBER
Do
9
Ma
Vr
6 10
Di
Za
7 11
Wo
Zo
8 12
Wat vruechden wat juechden ist int leven soet ! Wat corragie venus imagie my geven doet ! Als sy by my aencleunen goet sonder pertubatie swaer Soe is den geest by hem meest by deedel natie claer. (Inleiding uit Tspel van Coninck Balthasar gespeeld door toneelvereniging De Roode Roos, heruitgegeven in Hasseltse historiael spelen, 1907)
OKTOBER
Do
16
Ma
Vr
13 17
Di
Za
14 18
Wo
Zo
15 19
(Uit G. Dreesen & J. Neyens, Zoo.ëneve. Een strip in het plat Zonhovens, 2007)
Minderbroeder Petrus Vaele schreef in 1660 de Onze Lieve Vrouw van Hasselt ofte corte historie van haar h.beeldt ende broederschap in ‘t Latijn beschreven door den eerw. pater Henricus Jonghen Minderbroeder, ghe-Jubileerende Leesmeester der H. Godtheyt. Nu in ‘t nederduyts vertaelt door den Eerw. Pater F. Petrus Vale, Religieus vande selve Orden met eea bijvoeghsel van devotie. Dit historisch werkje zorgde voor de opflakkering van een conflict om heidegebieden tussen Hasselt en Zonhoven. Het werkje is een gecorrigeerde uitgave van een eerdere versie. In dat ontwerp werd in een passage het heidegebied tussen Hasselt en Zonhoven beschreven als zijnde eigendom van Zonhoven. Het Hasseltse stadbestuur liet na luid protest en rellen van de Hasseltse bevolking een aanpassing doorvoeren en zo werd het betwiste gebied uiteindelijk beschreven als ‘heyde bij Sonhoven’.
OKTOBER
Do
23
Ma
Vr
20 24
Di
Za
21 25
Petrus Vaele †1776
Wo
Zo
22 26
Glorie, glorie halleluja, de garage is weg, de parkeerplaatsen zijn weggestopt onder de grond. De Molenpoort, ik ga er rustig op een bankje zitten tussen de prille boompjes en geniet. De garage heeft baan moeten ruimen. Ik ben terug gekomen om te genieten van een bankje in de zon. (Uit Fragmentarische geschiedenis van een stad, p. 51 van Ludo Enckels in Hier en nu of nooit Hasselt, 1998)
OKTOBER NOVEMBER
Do
30
Ma
Vr
27 31
Di
Za
28 29 Wo
1
Zo
2
Hoe herfst Hoe hij het omspint, herfst het verleden, met zijn holle hoest de vuren aanblaast hoe wijngaarden op flessen getrokken staan en Mozart, het geniaalste aerosol ooit, de propere huizen toonzet op zondag hoe de tijd stilaan wendt als vriend en keert als een najagende krijger die uiteindelijke krijgt wie hem dient: de moeë woordzwangere zwijger (Uit Marginale madrigalen, 1997)
Willy Nelissen (°1945) schrijft gedichten onder het pseudoniem Wim Nelis. Hij kreeg een poëzieprijs, nominaties en eervolle vermeldingen voor zijn werk. Hij schrijft ook kortverhalen en aforismen.
NOVEMBER
Do
6
Ma
Vr
3 7
Di
Za
4 8
Wo
Zo
5 9
Wat daar ook van is, dien wij ’t eerste als drukker te Hasselt vinden, is ne zekere GIELIS of GILLES MONSIEUR.(…) Op den 15 September 1692 neemt de stad ERNESTUS STRAVIUS aan voor heuren drukker en doet hem den eed afleggen. Op den 21 Meert 1703 treedt ADRIAAN WILLEMS of WILMS in Stravius’ plaats op. Of hij boeken gedrukt heeft valt te betwijfelen; tot nu toe en is er geen van hem gekend. (Uit De Oude Hasseltsche Drukkers, in ’t Daghet in den Oosten, 1886)
Constant Bamps (1847-1907) studeerde aan het atheneum van Hasselt en de universiteit van Leuven. Hij was arts, schepen en gemeenteraadslid. Bamps was medestichter van de historische periodiek L’Ancien Pays de Looz (1896). Hij toonde interesse voor verschillende uiteenlopende dingen. Hij was geïnteresseerd in onder andere natuurwetenschappen, archeologie, geschiedenis en volkskunde, zolang de onderwerpen maar iets te maken hadden met Hasselt of de provincie Limburg. Stedelijke bibliotheek 16-11-2014 Start van de Voorleesweek
NOVEMBER
Do
13
Ma
Vr
10 14
Di
Za
11 15
Wo
Zo
12 16
Vier zonen had een vrome vrouw: Haar hoop en lust en leven Ze heeft ze als Minderbroeder, trouw Aan Kristus weer-gegeven. Vier zonen, priester Gods gewijd, Zag ze aan het altaar rijzen; Vier liet ze, in edelmoedigheid, Naar ’t heidens China reizen. (P. Hilarion Thans in De Vier Gebroeders Adons, p. 2)
Stedelijke bibliotheek 23-11-2014, 11.00 uur Lezing door Rudi Vranckx
NOVEMBER
Do
20
Ma
Vr
17 21
Di
Za
18 22
Wo
Zo
19 23
In Les Croix-aux-Merles is een visser gestorven, een bloedarme visser, bruin vel over been, ze vonden hem tussen zijn netten en korven, zijn laatste woord sprak hij eenzaam, alleen. In Les Crois-aux-Merles staan baaien vol water, vol nutteloos water, dat beukt op de rots, een schippersvrouw kreunt een Stabat Mater en de winder waaien ter ere Gods. (Uit Plurien, 1989)
Louis Pierre Andre Verbeeck is een Vlaamse cabaretier, radiofiguur, gelegenheidsdichter en schrijver van tal van cursiefjes. Verschillende bundels van zijn cursiefjes werden als boek uitgegeven en door hem voorgelezen op de radio. Hij presenteerde ook programma’s bij Omroep Limburg en stond op de planken met Jos Ghysen en Miel Cools. Bovendien schreef hij verschillende kleinkunstliedjes voor Miel Cools, De Vaganten, … Stedelijke bibliotheek 30-11-2014 Sint in de bib
NOVEMBER
Ma
24
Di
25
Wo
26
Louis Verbeeck °1932
Do
27
Vr
28
Za
29 30 Zo
Achter het lèèmfabriek, Mou het zo goued èn riek Doa haan vieë malkaandre de leifde gezweure Terwèèl de bassèng van’t kennââl weur bevreure Iech leet oech dââl èn’t grââs Dzjieë waart zoe roeëd as ‘n kjââs Iech zee: “Och mètske, hèt toch ginne schriek Achter het lèèmfabriek Rappleer dzj’oech nog, ‘t weur néûjaarnach Vieë weure bè Wolfs an’t walse Wèè iech oech zoe obese bezoueg Toeën gouf iech oech doa zoe’n malse Dzje haat e bliek bleu blouwske âân E schoe preupel himmeke bè kèntjes ‘ne Cache-corslee bè lientjes âân Èn dzje reuk toch zou goued naa de mentsjes (Het Lijmfabriek, Jules Klock, 1883-1971)
Jules Klock was acteur, regisseur en auteur van liedjes en teksten voor toneel, de Hasseltse revue. Zijn stukken werden opgevoerd door het gezelschap De Ware Vrienden. Zijn stukken waren niet politiek getint, maar hij stelde wel de opkomst van sociale bewegingen zoals syndicalisme, ziekenkas, kindergeld,… in vraag. Vele Hasselaren kennen zijn liedje over de lijmfabriek.
DECEMBER
Ma
1
Di
2
Wo
3
Jules Klock °1883
Do
4
Vr
5
Za
6
Zo
7
Het hokje met de lamp in het huis zonder deuren de scheuren in de muren als deltas van de nijl. En jij een lotus in de zon in het lied van het riet de helle klank van zilver. En ik een gouden farao die heers, verstikt en dichtgemetseld in mijn stenen piramide. (Uit De verkorven queeste, 1970) Maurice Trippas (°1928) volgde de humaniora aan het Hasseltse Sint-Jozefscollege en Hogere Administratieve Studiën aan het HIBH in Elsene. Hij woonde in de Jan Palfijnlaan 23 en enkele jaren in Kongo. Hij was ambtenaar bij de fiscus en docent fiscaliteit aan het Provinciaal Hoger Handels Instituut te Hasselt. Hij schreef diverse versbundels en kolderliteratuur onder pseudoniem Jantje Marsepijn. Stedelijke bibliotheek 14-12-2014, 11.00 uur Lezing door Guido Convents, Van kermisspektakel tot propaganda-instrument. De eerste fascinerende en onbekende jaren van de Belgische film (1893-1918).
DECEMBER
Do
11
Ma
Vr
8 12
Di
Za
9 13
Wo
Zo
10 14
Polydoor Daniëls (1845-1944), aanvankelijk slotkapelaan van de baron van Vogelsanck, schreef geschiedkundige opstellen en was medestichter van ‘t Daghet in den Oosten en L’Ancien Pays de Looz. Later werd hij benoemd tot rector van het begijnhof en kreeg hij de bijnaam ‘pastoorke van het begijnhof’. Daniëls had een grote kennis van geschiedenis, schilderkunst, architectuur en muziek. Zodoende werd hij in 1909 conservator en archivaris van het stadsmuseum.
DECEMBER
Do
18
Ma
Vr
15 19
Di
Za
16 20
Polydoor Daniëls °1845
Wo
Zo
17 21
Tandarts Het werd een prachtige training voor mijn uithoudingsvermogen. Ik kon het net verdragen, maar het ergerde me wel. Hadden de jaren toch in het staal van mijn zenuwen geboord?
In Zon in je achterhoofd beschrijft auteur Yolande Lambrechts (°1947) alledaagse dingen.
DECEMBER
Do
25
Ma
Vr
22 26
Di
Za
23 27
Wo
Zo
24 28
Aan Hasselt O stad waaraan ik hulde bied, Waarin mijn schoonste jongelingsjaren Zoo vrij en blij zijn heen gevaren, O dierbaar oord, ‘k vergeet u niet!
Doch heerlijk in haar reinen glans Mocht gij de kroon der kunsten dragen: Gans Loon verhief ten zegewagen Mantelius en Titelmans.
Ik min het zoete tooverbeeld Van uwe straten vol leven, Uw lommerige wandeldreven Waar het vogelijn zoo lustig kweelt.
Reeds vroeg ontsproot de nijverheid Gelijk een weldaad in uw midden; Gij leerdet vroom Maria bidden En smeektet hulp van haar beleid.
‘k Bewonder gaarne uwe stille hei, Uw breeden vlakten in het Noorden, Uw kronkelende Demerboorden Omzoomd met bosch en groene wei.
Haar beeld, na rampen en verdriet, Ontrukte u duizend vreugdeklanken; Aan haar hebt gij uw bloei te danken: O Hasseltsch volk, vergeet dat niet!
Soms, met ’t geschiedboek in de hand, Herdenk ik fier en opgetogen De faam waarop uw volk mag bogen, O glans van ’t roemrijk Loonsche land.
Bewandel steeds de weg der deugd, Wil nijverheid aan kunsten paren, Dan zal geen stad u evenaren In godsdienstzin en burgerdeugd!
‘t Is waar, geen krijgsroem vondt gij zoet: Zonhoven boog voor uwe wetten, Gij gingt ook Herckenrode ontzetten, Maar storttet nooit onnoozel bloed.
(Victor Nickmans uit Eerstelingen in dicht en proza, 1892, p. 5)
DECEMBER
Ma
29 30 Di
Wo
31
COLOFON
Deze publicatie is een uitgave van Dienst cultuur stad Hasselt Cultuurcentrum Hasselt Erfgoedcel Hasselt Literair Museum Provinciale Bibliotheek Limburg Stadsarchief Hasselt Stedelijk Conservatorium voor muziek, woord en dans Stedelijke Bibliotheek Hasselt Redactie: Ward Segers, Hanne Indekeu, Veronique van Nierop (Erfgoedcel Hasselt) Druk: Drukkerij Leën Grafische ontwerp: Stijn Segers – Werkmannen Verantwoordelijke uitgever: Hilde Claes, burgemeester stad Hasselt, Groenplein 1, 3500 Hasselt Wettelijk Depotnummer: D/2013/12.542/7 ISBN: 9789078465515 Foto Djef Anten: Collectie Limburgensia van de Provinciale Bibliotheek Limburg (Hasselt) Foto Frans Titelmans: Study and Documentation centre “Capuchins in the Low Countries” (KU Leuven) Afbeelding uit Archief Hubert Droogmans: Algemeen Rijksarchief Brussel Afbeelding Adrien de Corswarem: Collectie Het Stadsmus, Hasselt Bij het achterhalen van de auteursrechten van de teksten en illustraties is met grote zorgvuldigheid te werk gegaan. Mochten er niettemin onvolkomenheden worden geconstateerd, dan zal de uitgever daarvan op de hoogte worden gesteld.
