KPN Lokale Overheid
Verslag Serious Ambtenaren en KPN Lokale Overheid
Mei 2013
Verslag Serious Ambtenaren en KPN Lokale Overheid
1. Aanleiding In december 2012 heeft KPN Lokale Overheid (toen nog Gemnet) besloten om het goede doel Serious Request te steunen, via het initiatief Serious Ambtenaar. De manier van werken van Serious Ambtenaar sprak KPN Lokale Overheid aan.
1. 1.Opdracht KPN Lokale Overheid vraagt aan @serious ambtenaar om advies om het begrip duurzaamheid In relatie tot ICT dienstverlening om te zetten naar praktische waarden. KPN doet al veel op het gebied van Duurzaamheid en Sociale projecten. Toch is het voor KPN lastig om het begrip operationeel te maken en zich onderscheiden als leverancier. KPN heeft de volgende vragen: Wat is duurzaamheid in relatie tot ICT dienstverlening (hardware, software en diensten)? Hoe kan KPN duurzaamheid in relatie tot ICT dienstverlening wat manifester maken zo ja hoe, en daarmee de leverbetrouwbaarheid versterken? Wat is dat dan echt: groene stroom en groene datacenters? Wat gezegd wordt door leveranciers en wat gevraagd wordt door overheid moet hierbij matchen. Wellicht ook bekijken hoe dit zich verhoudt tot keurmerken en criteria die inkopers van overheden bij aanbestedingen hanteert. In het verlengde daarvan willen we graag werken aan ‘Social Return’. Steeds vaker wordt in offertes gevraagd naar Social Return, maar hoe maakt KPN dat concreet, wat zijn voorbeelden en goede aanpakken. Hoe kan KPN dat verantwoord opnemen in zijn business-strategie. Vraag: Welke elementen en details zijn voor Gemeenten van belang als het gaat om Duurzame ICT dienstverlening en Social Return en geven de leverancier een voorsprong ten opzichte van andere aanbieders. De twee vraagstukken, duurzaamheid en Social Return, zijn beide maatschappelijke doelstellingen voor KPN. Het helpt ons als we deze doelstellingen concreter kunnen maken.
Pagina 1 van 7
Verslag Serious Ambtenaren en KPN Lokale Overheid
2. Dag 1: Social Return Het onderwerp Social Return (SR) werd verdeeld in vier invalshoeken van waaruit bijdragen konden worden geleverd voor het onderwerp: 1. Juridisch 2. Huidige uitvoering (praktijk) 3. Mogelijkheden voor de bedrijven en organisatie (niet alleen beperken tot KPN) 4. Wilde ideeën Alle adviezen en bespreekpunten zijn op een flipover gezet, met elkaar doorgenomen en samengevat. In de bijlage staan alle punten op een rijtje. De uitkomsten van de serious ambtenaren heeft KPN intern opgepakt en intern besproken en op de 2e dag teruggekoppeld aan de groep. De volgende tips en uitgangspunten zijn met de groep geformuleerd: Ad 1. Juridisch Als Social Return (SR) wordt opgenomen in de eisen en/of wensen; vraag dan om nadere inlichtingen wat wordt verstaan onder de invulling van SR voor deze specifieke opdracht. De voorwaarden die voor SR van toepassing zijn moeten duidelijk zijn beschreven, Vraag desgewenst voor het uitbrengen van de Nota van Inlichtingen om verduidelijking, bijvoorbeeld waarop het percentage SR is gebaseerd, en hoe de opdrachtgever graag wil dat hier invulling aan wordt gegeven. Er zijn verschillende opties voor SR mogelijk: opnemen kan in programma van eisen, gunningscriteria, wensen en/of in contractvoorwaarden. De uitvraag van Social Return moet verband houden met de uit te voeren opdracht. Bij “Leveringen” is het niet mogelijk om SR uit te vragen, indien er geen loonsom in de te verwerven opdracht zit. Bij de toepassing van SR dient de opdrachtgever zich te houden aan de verplichtingen van de EG richtlijnen / Aanbestedingswet 2012. In de Aanbestedingswet 2012 staat dat de opdracht “maatschappelijke waarde” moet toevoegen voor de aanbestedende dienst, hieronder zou ook SR kunnen worden verstaan. Let op het tijdig gereed hebben van het (desgevraagde) plan van aanpak bij de implementatie van SR. Rijksoverheid past SR bij EA voor diensten, leveringen en werken toe boven een loonsom in de opdracht van meer dan € 250.000,-. Bij het uitvragen van opdrachten moet sprake zijn van een Level Playing Field: dit is een belemmering voor vooroverleg over de mogelijke invulling van SR; een individuele ondernemer mag geen informatievoorsprong hebben. Ad 2. Huidige uitvoering (praktijk) SR is meestal 5% van de waarde van de opdracht dit is de algemene norm. Een aantal gemeenten heeft een SR loket ingericht om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. De invulling van vraag om SR wordt aan de markt over gelaten, er is geen/nauwelijks organisatie visie. Dienst-werk-levering (zie juridisch). Blokkenmodel als model ter verantwoording van SR op 5% norm. Bij SZW wordt gedacht aan de invoering van een quotum voor alle bedrijven. Pagina 2 van 7
Verslag Serious Ambtenaren en KPN Lokale Overheid -
SR heeft als doel: arbeidstoeleiding (dit is een enge definitie). Ook participatie werkt door naar betere sociale structuur. Wat is het doel van SR? Wat is de visie van gemeenten/overheden hierop en wat is de visie van marktpartijen? Kijk breder; niet per individuele gemeente. Gewenste situatie: van ‘moeten’ naar ‘willen’. Gezamenlijk belang definiëren tussen vraag en aanbod (vooraf in gesprek). Doel: participatie voor beide partijen. Eigen belang en eigen richtlijnen laten aansluiten op eigen visie en doelstelling. Toewerken naar meer mogelijkheden dan de 5% norm in financiële zin, geef meer ruimte aan de marktpartijen om het begrip SR invulling te geven.
Ad 3. Mogelijkheden voor de bedrijven en organisatie (niet alleen beperken voor KPN) MVO- corporate (intern en extern). Draagvlak creëren bij uitdragen van verkoopargument extern. Eigen inkoop en onderaannemers betrekken bij de invulling van SR, personeelsbeleid betrekken in SR. Operationele activiteiten (rondom de opdracht) betrekken bij SR. Bijdragen aan participatie van maatschappelijke projecten, bijv. zorg of onderwijs. MVO bij KPN: Verbinding, iedereen uit de maatschappij doet mee. Met elkaar in contact brengen. Moet iets bevatten wat de bijdrage van KPN aan de samenleving uitdrukt. HRM visie: werknemer en vacatures. Denk in begeleiding, diversiteit, goed werkgeverschap, investeringen, opleidingen. Wat heeft KPN te bieden voor de samenleving? Kennis Techniek Geld Werk Producten en toepassingen Jongeren: kunnen kennis opdoen, werkervaring opdoen, marktkennis opdoen, maatschappelijk vraagstukken laten behandelen (hou je marktvoorsprong qua kennis). Ouderen: participatie in samenleving Zorg sector Sluit aan op de beleidsprioriteiten van de gemeente, bijvoorbeeld het collegeprogramma
Pagina 3 van 7
Verslag Serious Ambtenaren en KPN Lokale Overheid Hoe? SR is integraal onderdeel van het HR-beleid van marktpartijen. SR vraag uitzetten binnen eigen organisatie. Gesprek tussen gemeenten en aanbieder( gezamenlijk belang). Aansluiten bij marktontmoetingen met (rijks)overheden. Samen in gesprek, bijvoorbeeld met KING en VNG. Weten wat jezelf te bieden hebt. Breng je mogelijkheden in kaart rondom SR. Ad 4. De wilde ideeën Dit is een bron voor workshop KPN management in relatie tot zwakke doelgroepen op de arbeidsmarkt! Een aantal managers binnen KPN is benaderd om de wilde ideeën uit te werken en te komen tot uitvoerbare bijdragen.
Pagina 4 van 7
Verslag Serious Ambtenaren en KPN Lokale Overheid
3. Dag 2: Duurzaamheid De tweede voordracht was een presentatie van Marga Klomp van KPN over hetgeen KPN nu allemaal al doet op het gebied van Duurzaamheid, energie en klimaat. In een kleine 2 uur werd de groep meegenomen in de manier waarop KPN omgaat met dit onderwerp. De conclusie van de groep was; KPN doet zoveel en is al zover met energie en klimaatbeheer dat KPN daarin een voorbeeld functie zou kunnen hebben. Het doel van KPN rondom duurzaamheid en klimaat: Klimaatneutraal in 2020: Door zo veel mogelijk zelf aan energie te besparen in netwerk, datacentra en wagenpark (alleen ABC label, stimuleren OV en video conferencing) en kantoren, mede door reductie van vierkante meters (in volgorde van energieverbruik) Door 100% duurzame energie te gebruiken: 100% groene stroom uit Nederland te gebruiken (sinds 2011) Gas (sinds 2012) en autobrandstoffen (deels vanaf 2013) te vergroenen (deels biogas en deels gold standard projecten) Door evenveel energie te besparen bij onze klanten als KPN zelf verbruikt. Dit laatste vindt KPN nog lastig meetbaar. Maar door dit als ambitie neer te zetten en dat extern te rapporteren dwingt KPN zichzelf te zoeken naar betrouwbare methoden om de realisatie van die doelstelling aan te tonen. KPN heeft bij de eigen interne energie-besparing gezien hoe belangrijk het is voor de motivatie en voortgang om de resultaten te meten. Ten behoeve van het personeel en medewerkers worden ook veel initiatieven genomen zoals het aanbieden van Duurzaamheidsrapportage KPN zonnepanelen met korting, en vooral bewustwording en gedrag. Erkenning in externe benchmarks: Carbon Disclosure Project: Deze ranking wordt vanuit een groot aantal investeerders georganiseerd. Hierin wordt de top 1000 (Global 500) beursgenoteerde bedrijven gerankt op CO2 en klimaatdoelen. Beoordeeld wordt of transparant wordt gerapporteerd over beleid en resultaten, maar ook in hoeverre ambitieuze doelstellingen daadwerkelijk worden gerealiseerd. KPN staat in 2012 in de Global 500 lijst als Energie Telecom Operator wereldwijd in zowel Disclosure als ook performance lijst. KPN staat in 2012 in de Benelux lijst als enige bedrijf in de performance lijst. Pagina 5 van 7
Verslag Serious Ambtenaren en KPN Lokale Overheid -
-
Dow Jones Sustainability Index (DJSI): is ook een organisatie die namens beleggers naar duurzame performance van bedrijven kijkt. DJSI meet niet alleen op klimaatdoelen, maar ook op andere duurzaamheid performance indicatoren (bijv ook HR-beleid). Na invoering van de “mobile lease” is KPN door rank a brand als duurzaamste internet en telefonie aanbieder geselecteerd.
Welke tips en adviezen geven de Serious Ambtenaren KPN over de wederzijdse afstemming en beïnvloeden om Duurzaamheid beter in aanbesteding tot zijn recht te laten komen? -
-
-
-
Bewerk stakeholders en vraag hun meer adviezen te geven naar overheden over het opnemen van criteria over Duurzaamheid in bestekken bij (Europese) aanbestedingen zoals: NEVI VNO-NCW King en VNG Ministerie van EZ, MKB-NL AgentschapNL ICT NL Gemeenten en andere overheden
Voer een (Europees) Keurmerk in, bijvoorbeeld NEN norm ISO certificaat. Vraag naar de eisen vóór dat een aanbestedingen op de markt komt en stimuleer om goed meetbare duurzaamheidscriteria criteria op te nemen. Stel “white papers” op en ga publiceren, bloggen en maak meer werk van deze belangrijke informatie. Maak het onderdeel van je marketing strategie (door het organiseren van seminars, workshops of regio informatiesessies), door een duurzaamheidsprijs uit te reiken of bijvoorbeeld regionale projecten te sponsoren. Laat een stagiair functioneel beschrijven of een samenvatting opstellen die kan worden gelinked aan gemeente- of overheidsdoelstellingen. Doe desk research over lessons learned. Beïnvloeden van eisen op gebied van duurzaamheid door Standaard teksten/product bladen met verschillende duurzaamheid onderwerpen en maak overheden duidelijk dat dit meegenomen wordt in het overzicht van Total Cost of Ownership of Economisch Meest Voordelige Inschrijver (EMVI). De eigen medewerkers ambassadeurs voor het duurzame beleid van KPN te maken door ze in ieder geval goed in te voeren in wat er gedaan wordt op dat gebied.
Pagina 6 van 7
Verslag Serious Ambtenaren en KPN Lokale Overheid
4. Conclusie na 2 dagen KPN Lokale Overheid heeft met veel plezier gewerkt aan het project voor het goede doel. De Serious Ambtenaren hebben een enorme bijdrage gegeven aan de begrippen Social Return en Duurzaamheid en praktische tips, adviezen en waarden gegeven die hier en daar direct in de praktijk al zijn opgenomen. KPN Lokale Overheid dankt alle vrijwilligers voor hun inzet, creativiteit, en betrokkenheid. Voor de Serious Ambtenaren was dit een prachtige gelegenheid om kennis en informatie uit te wisselen met elkaar - vanuit een verschillende achtergrond en expertise als ambtenaar - en met marktpartij KPN Lokale Overheid waarbij ze gastvrij en hartelijk zijn ontvangen.
Pagina 7 van 7