Wijkgemeente Ichthus Noordwijk
LEER HEM KENNEN 20 bewaarexemplaar
‘ Komt tot de bruiloft…’
1
Ds. F. van Roest zondag 30 november
Wijkgemeente Ichthus Noordwijk
‘Christus eten wil zeggen: Zijn wezen, Zijn verdiensten, Zijn krachtige werking en al Zijn goederen deelachtig worden. “Die Mijn vlees eet en Mijn bloed drinkt, die blijft in Mij en Ik in hem” (Joh. 6:56) ’ Calvijn
2
Wijkgemeente Ichthus Noordwijk
KOMT TOT DE BRUILOFT 1. Een bruiloft - Daar kijk je naar uit, een hoogtepunt - Bijbels, bruiloft van het Lam - Avondmaal als een ‘voorproefje’ van echte vreugde 2. Hoe kun je dat ‘proeven’ - Door een stukje brood - Door een slokje wijn - Niet letterlijk - Jezus ‘noemt’ het zo: ‘dit is….’ o Voorbeeld: foto van familie - Werkt niet automatisch
Zingen:
Lezen:
Psalm 111: 1 en 3 Psalm 27: 3 en 7
Openbaring 19: 6-10
Psalm 29: 1 Psalm 42: 1 en 3 Psalm 43: 4
Psalm 87: 5 3. Waarom noemt Jezus Zijn lichaam? Psalm 89: 1 en 7 - Om te leren - Om te verzekeren - Doop is sacrament van de inlijving - Avondmaal is het sacrament van de voortdurende voeding - Beloften worden voor ons onderstreept
4. Zo zijn wij ‘getrouwd’ met Hem - In gemeenschap van goederen - Alle schatten van het heil - Alle vrucht van Zijn lijden - Al Zijn gehoorzaamheid - Dit wordt van mij o Voorbeeld: schatrijke man, trouwt een heel arm meisje 5. Hoe beleef je dit? - Door de werking van de Heilige Geest - Het zit niet in het brood en in de wijn (Luther) - Het brood en de wijn worden ook niet iets anders (Rooms, 80) - De Heilige Geest o Wekt geloof o Versterkt geloof o Verbindt hemel en aarde o Verbindt Jezus met mij - Hij opent Zijn testament voor mij - Dit deed Ik voor (jo)u 6. Om wie gaat het op het feest? - Ten eerste om de Bruidegom, Christus Jezus - Ten tweede om de bruid, de kerk o Jood en heiden o Man en vrouw o Allen die geloven - ‘En zij begonnen vrolijk te zijn’ 3
Wijkgemeente Ichthus Noordwijk
Wat schrijft Originele versie
de Catechismus?
Vraag 78: Worden brood en wijn dan werkelijk het lichaam en het bloed van Christus? Antwoord: Evenmin als het water bij de doop niet in het bloed van Christus veranderd wordt en de eigenlijke afwassing van de zonden is, maar er alleen een Goddelijk teken en een bevestiging van is, zo wordt ook het brood in het avondmaal niet het lichaam zelf van Christus, hoewel het naar de aard en de eigenheid van de sacramenten het lichaam van Jezus Christus genoemd wordt. Vraag 79: Waarom noemt Christus dan het brood Zijn lichaam en de beker Zijn bloed of het Nieuwe Testament in Zijn bloed, en spreekt Paulus van de gemeenschap met het lichaam en het bloed van Christus? Antwoord: Christus zegt dat niet zonder goede reden, namelijk niet alleen om ons daardoor te leren dat, evenals brood en wijn dit tijdelijke leven in stand houden, zo ook Zijn gekruisigd lichaam en vergoten bloed de ware spijs en drank zijn waardoor onze zielen ten eeuwigen leven gevoed worden; maar vooral om ons door deze zichtbare tekenen en onderpanden de zekerheid te geven, dat wij door de werking van de Heilige Geest even zeker deel krijgen aan Zijn ware lichaam en bloed als wij deze heilige tekenen met de mond tot Zijn gedachtenis ontvangen en dat al Zijn lijden en gehoorzaamheid even zeker ons deel zijn alsof wij zelf in eigen persoon alles geleden en aan God voor onze zonden genoegdoening gegeven hadden. Vraag 80: Welk onderscheid is er tussen het avondmaal des Heeren en de Paapse Mis? Antwoord: Het avondmaal des Heeren verzekert ons dat wij volledige vergeving van al onze zonden hebben door het enige offer van Jezus Christus, dat Hij zelf eenmaal aan het kruis volbracht heeft, en dat wij door de Heilige Geest worden ingelijfd in Christus, die nu naar Zijn menselijke natuur niet op de aarde, maar in de hemel is, aan de rechterhand van God, Zijn Vader, en daar door ons aanbeden wil worden. Maar in de Mis wordt gesteld, dat de levenden en de doden alleen dán door het lijden van Christus vergeving van zonden hebben, als Christus nog dagelijks voor hen door de Mispriesters geofferd wordt, en dat Christus lichamelijk onder de gestalte van brood en wijn aanwezig is en daarom ook daarin aanbeden moet worden. Daarom is de Mis in wezen niet anders dan een verloochening van het enige offer en het lijden van Jezus Christus en een vervloekte afgoderij.
4
Wijkgemeente Ichthus Noordwijk
Editie Verboom Vraag 78: Worden brood en wijn in het Avondmaal dan echt het lichaam en bloed van Christus? ‘Nee, zoals het water in de doop niet verandert in het bloed van Christus, zo veranderen brood en wijn in het Avondmaal ook niet in het lichaam en bloed van Christus’ Vraag 79: Waarom noemt Christus in de bijbel het brood dan Zijn lichaam en de wijn dan Zijn bloed? ‘Om twee redenen, die ons leren: 1. Zoals brood en wijn ons leven onderhouden, zo onderhouden het lichaam en het bloed van Christus ons geloof. 2. Zo zeker als brood en wijn ons lichaam onderhouden, zo zeker onderhouden het lichaam en het bloed van Christus ons geloof ‘
Vraag 80: Wat is het verschil tussen het avondmaal en de Rooms-Katholieke Mis? ‘1. Het Avondmaal leert ons dat we vergeving ontvangen door het ene offer van Jezus, maar de Mis leert dat het offer van Jezus door de priester moet worden herhaald. 2. Het Avondmaal leert ons dat Christus niet lichamelijk, maar door Zijn Geest aanwezig is. De Mis leert dat het brood en de wijn veranderen in het lichaam en bloed van Christus zelf. Dat is niet juist. Brood blijft brood en wijn blijft wijn. Het offer van Jezus aan het kruis is genoeg voor al onze zonden ‘
5
Wijkgemeente Ichthus Noordwijk
Editie Verboom
Vraag: Bewerkt het avondmaal zelf de vergeving van je zonden en het nieuwe leven? Antwoord: Nee, dat doet de Heere Jezus. Vraag: Wat leer je dus van het avondmaal? Antwoord: Zoals brood en wijn ons versterken, zo versterken het lichaam en het bloed van Heere Jezus ons geloof. Vraag: Wat leer je nog meer? Antwoord: Zo zeker als brood en wijn ons versterken, zo zeker versterken het lichaam en bloed van de Heere Jezus ons geloof. Vraag: Wie bewerkt dat door het avondmaal? Antwoord: De Heilige Geest. Vraag: Wat leert de Rooms- Katholieke Kerk over het avondmaal? Antwoord: Dat brood en wijn veranderen in het lichaam en het bloed van de Heere Jezus. Vraag: Is dat zo? Antwoord: Nee, het brood blijft brood en de wijn blijft wijn.
6
Wijkgemeente Ichthus Noordwijk
Aantekeningen
7
Wijkgemeente Ichthus Noordwijk
Voor thuis Het Heilig avondmaal door de eeuwen heen.
Jezus vierde met Zijn discipelen één dag voor Zijn sterven het Avondmaal. Dit staat beschreven in Math.26:17-30, Marc.14:12-26 en Luc.22:7-38. In Johannes wordt niet gesproken over de instelling van het Avondmaal, wel over het houden van een maaltijd (Joh.13:2). Bij de spijziging van de 5000 in Joh.6 vertelt Jezus in vers 55 dat Zijn lichaam het ware voedsel en zijn bloed de ware drank is, en dat wie daarvan eet en drinkt, verbonden blijft met Jezus. Hier wijst Hij in feite vooruit naar Zijn verzoenende dood en de instelling van het Avondmaal. Jezus vierde op donderdagavond vóór Zijn sterven op vrijdag het Laatste Avondmaal. De maaltijd komt niet zomaar uit de lucht vallen, maar was een bestaande maaltijd en instelling, die Jezus echter nieuwe inhoud geeft. De maaltijd die Jezus vierde met Zijn discipelen was het Pascha of Pesach. Tijdens deze maaltijd werd de uittocht uit Egypte herdacht en gevierd (Ex.12:1-28). God heeft aan Israël de opdracht gegeven om elk jaar het Pascha te vieren als teken dat Hij Zijn volk bevrijd heeft uit de slavernij van Egypte. Door het bloed van het lam, dat op de deurpost werd gestreken, werd de eerstgeborene in leven gelaten door de engel des doods. Pascha betekent ‘voorbijgaan’ en doelt op het voorbijgaan van de engel om niet te doden. Het Pascha wordt ook wel het feest der ongezuurde broden genoemd. Er mocht geen zuurdeeg in het brood verwerkt worden, dat gewoonlijk voor langere houdbaarheid en voor meer smaak aan het brood werd toegevoegd. Zuurdeeg was namelijk een symbool van onreinheid, en dat mocht geen plaats hebben in het Pascha vanwege de reinheid en heiligheid van God. Het brood bleef dus ongezuurd. Bovendien had het volk Israël geen tijd om het deeg te laten zuren vanwege het overhaaste vertrek uit Egypte (Ex.12: 11, 34, 39). Dat gezuurde deeg werd dan één of een paar dagen later toegevoegd aan vers deeg om het te laten zuren. Op de eerste dag van het zeven dagen durende feest werd de maaltijd ’s avonds gehouden. Deze avond wordt ook wel Seideravond genoemd. Seider betekent ‘orde’ en duidt op de vastomlijnde liturgie van deze avond. Het was op deze avond dat Jezus met Zijn discipelen het laatste avondmaal vierde. Deze avond werd door gezinnen thuis in de huiskamer gevierd. Vandaar dat Jezus met Zijn discipelen, als een soort gezin, in de bovenzaal de maaltijd vierde. Deze avond had een vast ritueel van opeenvolgende handelingen. Op deze avond werd het paaslam, dat eerder op de dag was geslacht en klaargemaakt, gegeten als een herinnering aan het lam dat in Egypte was geslacht voor het bloed op de deurposten. Daarnaast waren er bittere kruiden vanwege de bitterheid van de slavernij. Ook werd brood gegeten. Omdat er geen zuurdeeg, dat het brood doet rijzen, in het brood zat, waren de broden plat. Deze broden worden door de Joden ook matzes genoemd. Dat brood brak Jezus en gaf het aan Zijn discipelen. Ook werd wijn gedronken. Viermaal tijdens de maaltijd werd wijn gedronken. Daarom lezen we in Luc.22:14-20 tweemaal over het rondgaan van de beker met wijn. Wijn is zowel symbool voor oordeel en straf (Opb.19:15) als voor leven en overvloed (zoals op de bruiloft in Kana). Tussen het eten en drinken werd het Bijbelverhaal van de uittocht uit Egypte gelezen en werden de Psalmen 113 tot en met 118 gezongen. Deze psalmen vormen de Hallel of Lofzang. Ook Jezus heeft met Zijn discipelen de geschiedenis van de Uittocht gelezen en het Hallel gezongen (Math.26:30). Over brood en wijn werden de zegen en de dankzegging uitgesproken.
8