Juryrapport 2015
Roermond 16 november 2015
De gemeente Roermond wil met de organisatie van Toon uw groene Tuin stimuleren dat meer inwoners hun tuin vergroenen en daarmee een bijdrage leveren aan het verbeteren van het woongenot in de eigen wijk en de leefwereld voor planten en dieren. Een veelzijdige groene tuin draagt namelijk bij aan de biodiversiteit, oftewel de leefwereld van de planten en dieren, die steeds meer onder druk komt te staan. Het werken in de tuin en het delen van ervaringen met andere tuinliefhebbers in de straat zorgt vaak voor meer contacten tussen buurtbewoners onderling.
Belangrijke bijkomende voordelen van groene tuinen zijn: -
bij hevige regenval kan het water beter de grond in (waterberging);
-
meer verkoeling op warme dagen (minder hittestress met meer groen);
-
andere tuinen en de groenstroken, parken, geveltuinen, volkstuinen en schooltuinen zorgen er samen voor dat tal van dieren zich gemakkelijker kunnen verplaatsen om op zoek te gaan naar een veilig heenkomen, voedsel en soortgenoten (stepping stones).
2
Gezamenlijke verantwoordelijkheid Met het organiseren van een dergelijke activiteit kan een voorbeeldfunctie worden vervuld en veelal gaat hier een stimulerende werking vanuit. Tevens wordt daarmee duidelijk dat de zorg voor een groene leefomgeving niet alleen een taak van de overheid is, maar een gezamenlijke zorg en taak van alle inwoners, bedrijven en verenigingen van Roermond.
Beoordeling door jury Door deel te nemen aan Toon uw groene Tuin, laten de inwoners zien dat ze trots zijn op hun tuin. Een voortuin is immers ook een visitekaartje van de straat. De deelnemende tuinen worden bekeken en beoordeeld door een externe en onafhankelijke jury. De jury bekijkt de deelnemende tuinen en selecteert vervolgens een aantal groene tuinen dat als voorbeeld kan dienen voor de straat of wijk. De geselecteerde tuinen worden in het najaar bekend gemaakt. De jury let met name op zaken als uitstraling, beplantingskeuze en onderhoud, voorbeeldfunctie, belevingswaarde en creativiteit, verhouding tussen groen en verharding, de mate van bijdrage aan biodiversiteit en de mate van inpassing in de omgeving. De tuin, groene gevel of balkon moet zichtbaar zijn vanaf de openbare weg. De inschrijvingstermijn sloot op 20 juni 2015. Er zijn 54 inschrijvingen ontvangen.
Wethouder Raja Fick-Moussaoui in gesprek met de juryleden.
Ontknoping Voor de ontknoping van Toon uw Tuin zijn alle deelnemers uitgenodigd. Voor iedereen was er een kleine attentie, als blijk van waardering voor hun deelname, inzet en tuinvlijt. Daarnaast heeft iedere deelnemer een informatiepakketje ontvangen, met tal van voorbeelden en adviezen over het inrichten van een natuurvriendelijke tuin en over regenwater in de tuin. Voor een beperkt aantal tuinen, verdeeld over de verschillende wijken/kernen, was er een extra waardering. Deze extra waardering ging gepaard met een oorkonde en een aandenken. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.
3
De gasten in de zaal luisteren met aandacht naar het verhaal van de wethouder.
Gastspreker De ontknoping en bijbehorende prijsuitreiking vonden plaats op maandag 16 november 2015. In de uitnodiging was het programma van de avond opgenomen. Behalve de prijsuitreiking was er ook tijd ingepland voor een gastspreker. Dit jaar heeft
mevr. Dr. Carijn Beumer van Maastricht University een lezing verzorgd met als onderwerp:
de bijdrage van de particuliere tuinen aan biodiversiteit en duurzaamheid. Hiervoor heeft zij de deelnemende tuinen bezocht en nader bestudeerd. Voorts heeft zij de deelnemers geïnterviewd en hierbij heeft ze ook onderzocht wat de relatie is tussen de bewoners en hun tuin. Zij heeft niet alleen gekeken naar de voortuin, maar vooral ook naar de achtertuin. De eerste resultaten van haar onderzoek zijn op 16 november a.s. gepresenteerd. Later verschijnt er nog een publicatie, die aan de deelnemers aan het onderzoek en andere belangstellenden beschikbaar wordt gesteld.
Motie vergroening en ontharding In de vergadering van 13 november 2014 heeft de gemeenteraad de motie vergroening/ontharding unaniem aangenomen. Hiermee wil de raad particulieren aanzetten om maatregelen te nemen om voor- en achtertuinen zo in te richten dat het overtollige regenwater beter wordt afgevoerd en de biodiversiteit wordt vergroot. Het onderzoek van Maastricht University past hier heel goed in. De gemeente kan de resultaten gebruiken voor het uitstippelen voor een vervolgroute. In 2015 is er voor gekozen om Toon uw Tuin om te vormen naar Toon uw groene Tuin. Ook zijn er relaties met de campagne ‘Waterklaar’ en ‘Operatie Steenbreek’.
Operatie Steenbreek 4
Het doel van de campagne ‘Operatie Steenbreek’ is om de inwoners te enthousiasmeren om hun tuin te vergroenen. De negatieve gevolgen van verstening worden daarbij onder de aandacht gebracht. Minder groen in de tuin betekent minder vogels, insecten en andere dieren. Maar dat is niet het enige. Tijdens hoosbuien – waar we steeds vaker mee te maken hebben - moet het regenwater snel worden afgevoerd om overlast te overkomen. Dit betekent een enorme druk op het riool, waardoor wateroverlast kan ontstaan. Door het water in de grond te laten zakken (infiltreren) op de plek waar het valt – dus ook in de tuinen – wordt de riolering ontlast en wordt wateroverlast tegen gegaan. Een bijkomend voordeel is dat water weer duurzaam wordt opgenomen in de waterkringloop. Inwoners die hun tuin vergroenen leveren een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid van hun buurt. Zeker als men bedenkt dat plusminus 40% van de stedelijke oppervlakte in bezit is van particulieren. De campagne van ‘Operatie Steenbreek’ richt zich op dit moment vooral op het veranderen van een mindset. Voor meer informatie, kijk op www.operatiesteenbreek.nl.
Wat is waterklaar? De campagne ‘Waterklaar’ is een initiatief van het Waterpanel Noord-Limburg, waar ook de gemeente Roermond bij is aangesloten. Met deze campagne willen de partners werken aan het vergroten van de bewustwording om anders om te gaan met regenwater en vaker te denken aan afkoppelen (schoon hemelwater van de riolering halen en ter plekke infiltreren). Hierbij is samenwerking tussen overheden en inwoners noodzakelijk. Naast de maatregelen die gemeenten en waterschappen treffen in de openbare ruimte, kunnen inwoners op eenvoudige manier ook zelf maatregelen in hun tuin treffen. Allerlei inspirerende voorbeelden kunnen worden gedeeld tijdens informatiebijeenkomsten, via filmpjes en op de campagnewebsite www.waterklaar.nl
Externe jury De inzendingen van Toon uw groene Tuin zijn beoordeeld door een onafhankelijke externe jury. Deze jury bestaat uit de volgende leden: Dhr. H. Doeven, onderwijsadviseur, in de rol van voorzitter van de jury; Mevr. M.M. Bijl, lid van het Pomologisch Genootschap Limburg (PGL) en leerkracht op een basisschool in Roermond; Dhr. P.J.M. Brouwers, directeur van Autoschade Peter Brouwers BV en tevens winnaar van de Natuur- en Milieuprijs gemeente Roermond 2003; Dhr. T. Smeets, voormalig projectleider van het cultuur- en civieltechnisch bedrijf Westrom.
5
Deelnemers Er zijn in totaal 54 deelnemende tuinen, te weten:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
Adres Burg. Thomas Wackerstraat 44 Borgeind 3 Burg. Geuljanslaan 17 Beemdenlaan 11 Berlagelaan 33 Dr. Philipslaan 12 Dr. Philipslaan 2 Dr. Philipslaan 50 Bob Boumanstraat 30-32 Gebroeklaan 12 Elmpterweg 13 Elmpterweg 20 Schout Wylerstraat 15 Plaam 12 Schout Kellenerstraat 103 Schout Kellenerstraat 256 Schout Offermanstraat 89 Schepen van Hertefeltstraat 39 Schepen van Hertefeltstraat 18 Gebroek 34 Koninginnelaan 70 Kapelaan Sarsstraat 85 Kasteel Hillenraedstraat 233 Donderbergweg 169 Donderbergweg 88 Plutolaan 36 Kasteel Wassenbergstraat 2–4 Mozartstraat 37 Donderbergweg 10 Parmentierstraat 37 Zonnedauwhof 59 Ambachtsingel 109 Eglantierhof 34 Ridder van Asenrodestraat 5 Kapellerlaan 149 Van Riebeeckstraat 21 De Eerensstraat 34 Pieter Bothstraat 18 Oude Roermondseweg 169 Kerkenkampstraat 15 Kerkenkampstraat 19 Merumerbroekweg 5 Beekstraat 8 Heistraat 47 Van Oeststraat 14 Bosrand 11 Bosrand 13 Neerstraat 201 Veldpoort 54 Heide 23 Heide 38 Middelhoven 6 Hertogdom Gelrestraat 21 Bosstraat 63
Wijk Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Roermond Asenray Roermond Roermond Roermond Roermond Herten Herten Herten Herten Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen Swalmen 6
Hieronder een overzicht van de groene tuinen waar de jury een extra waardering aan heeft toegekend. Mevr. J.T. Leppers en mevr. M. Thomassen Bosrand 11 en 13 Twee overweldigende tuinen, één geheel. Deze tuinen tonen wel honderd tinten groen. We zien bloemen, bomen en heesters. Vanuit iedere hoek zie je weer iets anders. Door de grote hoogteverschillen krijgen de tuinen veel diepte. Je houdt er van of je houdt er niet van, maar je kunt er niet onderuit; deze tuinen zijn beeldbepalend voor de straat.
De heer P.H.M. Vink Burg. Geuljanslaan 17 Vorig jaar kreeg de heer Vink de gouden snoeischaar, omdat hij al vanaf het eerste begin mee heeft gedaan aan Toon uw Tuin. Dit jaar krijgt de tuin een speciale waardering. De tuin wordt namelijk elk jaar mooier. Heeft erg veel groen in de vorm van coniferen en heesters. En bovendien zijn er over het goed onderhouden gazon mooie doorkijkjes naar achteren.
Mevr. T. van de Broek Sch. v. Hertefeltstraat 18 Een keurig verzorgde groene tuin. Klein en eenvoudig, maar daardoor juist mooi. Tot in de details verzorgd. Een bordje heet ons welkom. Wat pompoenen gezellig bij de voordeur. Een plant op een stoel. Zou het niet gezellig zijn om op het stoeltje een kopje koffie te drinken op een mooie zomerdag? Genieten van de tuin en een praatje maken met voorbijgangers.
7
Mevr. G.C.M. Geisler-Marcelis Kerkenkampstraat 19 Deze tuin is een juweel. Mevr. Geisler heeft er maar een hek omheen gezet, bang dat de tuin wordt gestolen. Het hele jaar door een goede verzorging geeft aan dat er met liefde en met groene vingers in de tuin wordt gewerkt. In elk jaargetijde is het een prachtig geheel.
Dhr. P. van Cruchten Plaam 12 Soms wordt de jury verrast. Bij de eerste rondgang zagen zij een doorsnee tuin van 12 in een dozijn. Bij de tweede rondgang was er een totaal nieuwe en totaal andere tuin te bewonderen. Een tuin vol met schitterende bloemen, heesters en vaste planten. Een tuin die uitnodigt om te blijven staan en te genieten van de bloemen. De jury laat zich volgend jaar weer graag verrassen.
Fam. K. Linnartz Mozartstraat 37 Het motto van dit jaar: “Toon uw groene Tuin” is hier wel degelijk van toepassing. Een groene explosie. Enkele grote coniferen trekken als eerste de aandacht. Maar daarna zie je een grote verscheidenheid aan bodembedekkers en knipvormen. In de straat is deze tuin toch wel een uitschieter.
8
Mevr. C.G.L. Wolters Schout Kellenerstraat 256 Ook dit jaar is er weer een balkontuin, die de aandacht van de jury trekt. Bij een appartementengebouw met veel kale balkons valt dit balkon positief uit de toon. Een mooie “Suzanne met de mooie ogen” trekt alle ogen naar zich toe, waardoor je ook ziet dat er nog veel meer moois op dit balkon is te zien. Al met al een opkikker voor het straatbeeld.
Dhr. L. van den Bosch Ambachtsingel 109 Drie jaar geleden kreeg deze tuin al een extra waardering. En de jury kan er niet omheen, ook dit jaar verdient deze super groene tuin een extra waardering. Elk jaar sta je weer versteld van de verscheidenheid aan bloemen, groenten, klein fruit en ga maar door, die je in deze tuin tegenkomt. Een tuin om even bij stil te blijven staan. Dat hebben we dit jaar dus weer gedaan. Petje af.
De heer J. Oosterbaan Dr. Philipslaan 2 Niet alleen de voortuin, maar ook de boomspiegel in het trottoir van de heer Oosterbaan is een groen “kunstwerkje”. In het voorjaar was de tuin nog een beetje iel, maar in juni – juli is de tuin één grote groene oase geworden. De klas van “juf Thea” kan hier van alles ontdekken. Een natuurlijke groene tuin, die vanuit diverse straten zichtbaar is.
9
Dhr. Cox Ridder van Asenrodestraat 5 Elk jaar is er toch weer een tuin die totaal anders is dan anderen. Een enorme verzameling knipvormen afgewisseld met heesters, vaste planten en bloeiende eenjarigen. In een apart hoekje zelfs een alpine tuintje met vetplanten. En als je dan opzij kijkt, begint het weer opnieuw, nu afgewisseld met groenten. Een verrassend geheel dat de jury graag wil waarderen.
dhr. B. Beckers Middelhoven 6 Een prachtige landelijke tuin, die perfect past bij de oude boerderij. Jammer dat de overweg enkele jaren geleden opgeheven is. Nu zullen er veel minder mensen kunnen genieten van deze tuin. Op warme dagen zal het heerlijk zijn om te zitten onder de grote notenboom. En natuurlijk krijgen de geraniums in de bakken dan een gietertje regenwater uit de regenton.
Mevr. D. Schreurs Elmpterweg 13 Op het eerste zicht een warboel van heesters en planten. Maar als je wat langer kijkt dan zie je toch structuur en regelmaat. Bij de voordeur een kleine herhaling met dezelfde planten als langs de Elmpterweg. Een uitschieter in de straat. In elk seizoen van het jaar blijft het een aantrekkelijke mooie tuin. Mooi ook de klimrozen tegen het huis, met daarnaast twee insectenhotelletjes. Een compliment waard.
10
Schooltuinen Vrije school BC Broekhin Bob Boumanstraat 30-32 Deze schooltuin doet dit jaar voor het eerst mee. En natuurlijk “alle begin is moeilijk”. Echter de start mag best gezien worden. De structuur begint zichtbaar te worden en een breed assortiment van groenten staat klaar om geoogst te worden. De jury vindt het initiatief daarom wel een extra waardering waard. Want het is natuurlijk belangrijk dat ook de kinderen van de school straks weten dat erwten en worteltjes eerst op en in de grond groeien, voordat ze in een blikje of potje gaan. En dat regelmatige verzorging pas tot resultaat leidt. De jury wenst de school veel succes toe met de verdere ontwikkeling van deze schooltuin.
Basisschool De Kasteeltuin Kasteel Wassenbergstraat 2 – 4 Deze schooltuin doet ook al weer een aantal jaren mee. Door het enthousiasme van de heer Van Cruchten zien we dat de groentetuin is uitgegroeid tot een grote groenten- en bloementuin. Niet alleen binnen het hek van de school, maar ook daar buiten staat een grote verscheidenheid aan bloemen en planten. De eentonige, saaie plantsoenstrook buiten het hek is in enkele jaren omgetoverd tot een ware kleurexplosie. Grandioos.
Roermond, 16 november 2015 Namens de jury van Toon uw groene Tuin 2015 De voorzitter, De heer H. Doeven 11